GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012.

... konulu sunumlar: "GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012."— Sunum transkripti:

1 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012

2 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012

3 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyılar: Dinamik ara yüzeyler Kıyı veya sahiller hava, kara ve okyanuslar arasındaki dinamik bir ortak yüzeydir Kıyı veya sahiller hava, kara ve okyanuslar arasındaki dinamik bir ortak yüzeydir Kıyılar sürekli dalgalar tarafından şekillendirilir Kıyılar sürekli dalgalar tarafından şekillendirilir Çağımızda kıyılarda çok yoğun insan faaliyetleri olmaktadır. Çağımızda kıyılarda çok yoğun insan faaliyetleri olmaktadır.

4 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 dalgalar dalgalar Rüzgarın oluşturduğu dalgalar kıyı çizgilerini değiştiren ve şekillendiren en önemli enerjiyi üretir Rüzgarın oluşturduğu dalgalar kıyı çizgilerini değiştiren ve şekillendiren en önemli enerjiyi üretir

5 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga karakteristikleri Dalga karakteristikleri Dalgalar enerji ve hareketlerini rüzgardan alır Dalgalar enerji ve hareketlerini rüzgardan alır Dalga bölümleri Dalga bölümleri Doruk – Dalganın tepesi Doruk – Dalganın tepesi Tekne – Dalgalar arasındaki çukur kesimler Tekne – Dalgalar arasındaki çukur kesimler

6 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Crest Trough Wave height Doruk Tekne Dalga hareketi Doruk tekne Doruk tekne Dalga yüksekliği Dalga genişliği Dalga yüksekliği Su Parçacıklarının hareketi Dalga genişliğinin yarısından aşağıda Su hareketi önemsizdir

7 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 – Dalga ölçümleri Dalga yüksekliği – Tekne ve doruk arasındaki düşey mesafe Dalga yüksekliği – Tekne ve doruk arasındaki düşey mesafe Dalga genişliği – Doruk noktaları arasındaki yatay mesafe Dalga genişliği – Doruk noktaları arasındaki yatay mesafe Dalga karakteristikleri Dalga karakteristikleri

8 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yüksekliği Dalga hareketi Doruk tekne Doruk tekne Dalga genişliği Dalga yüksekliği Su Parçacıklarının hareketi Dalga genişliğinin yarısından aşağıda Su hareketi önemsizdir Dalga genişliği

9 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga periyodu – Birbirini izleyen iki doruk noktasının geçişi arasındaki zaman Dalga periyodu – Birbirini izleyen iki doruk noktasının geçişi arasındaki zaman

10 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Birbirini izleyen iki doruk noktasının geçişi arasındaki zaman Dalga periyodu: Birbirini izleyen iki doruk noktasının geçişi arasındaki zaman Wave height Dalga hareketi Doruk tekne Doruk tekne Dalga yüksekliği Dalga genişliği Dalga yüksekliği Su Parçacıklarının hareketi Dalga genişliğinin yarısından aşağıda Su hareketi önemsizdir

11 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga genişliği, yüksekliği ve periyodu Dalga genişliği, yüksekliği ve periyodu Rüzgar hızına Rüzgar hızına Rüzgarın esme zaman aralığına Rüzgarın esme zaman aralığına Mesafe – Açık deniz boyunca rüzgarın aldığı yola Mesafe – Açık deniz boyunca rüzgarın aldığı yola – bağlıdır

12 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga tipleri Dalgaların salınımı Dalgaların salınımı – Suyun kendisi değil, dalga enerjisi ileriye doğru hareket eder. – Derin sularda açık denizlerde ortaya çıkar

13 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Waves of oscillation Movement of wavesDalgaların hareketi Dalgaların Salınımı

14 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Wave height Dalga hareketi Doruk tekne Doruk tekne Dalga yüksekliği Dalga genişliği Dalga yüksekliği Su Parçacıklarının hareketi Dalga genişliğinin yarısından aşağıda Su hareketi önemsizdir Waves of oscillation Orbital motions of the water particles Dalgaların salınımı Su parçacıklarının orbital hareketi

15 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga tipleri Yerdeğiştirme dalgaları Yerdeğiştirme dalgaları – Su derinliği dalga genişliğinin yarısının olduğu sığ sularda oluşmaya başlar ve dalga derinleşmeye başlar

16 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 One-half wave length Dalga hareketi Açık okyanus- Dalgalar sabit dalga genişliğinde Kıyıya yaklaşma- Dalgalar tbana dokunur (dalgalar kısalır) Sörf Kırılma zonu Derinlik> ½ dalga genişliği Hız azalır Dalga yüksekliği artar Dalga genişliğinin yarısı

17 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalganın hızı ve genişliği azaldıkça dalga yüksekliği artar Dalganın hızı ve genişliği azaldıkça dalga yüksekliği artar – Dik dalga önü bozulur ve dalga kıyıya doğru kırılmaya başlar – Turbulanslı su kıyıya doğru ilerler ve sörf oluşur

18 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga hareketi Açık okyanus- Dalgalar sabit dalga genişliğinde Kıyıya yaklaşma- Dalgalar tbana dokunur (dalgalar kısalır) Sörf Kırılma zonu Derinlik> ½ dalga genişliği Hız azalır Dalga yüksekliği artar Sörf Dalgaların yerdeğiştirmesi

19 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 L HH1H1 H2H2 H3H3 L1L1 L2L2 L3L3 wave base SANDY BOTTOM

20 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga erozyonu Kırılan dalgalar daha fazla güç oluşturur. Kırılan dalgalar daha fazla güç oluşturur. Dalga erozyonu Dalga erozyonu Dalga çarpması ve basıncı (10,000kg/m 2 olabilir) Dalga çarpması ve basıncı (10,000kg/m 2 olabilir) Abrazyon: Kayaç parçaları ile Abrazyon: Kayaç parçaları ile

21 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yansıması Dalga yansıması Dalga yansıması Dalgaların bükülmesi Dalgaların bükülmesi Dalgalar kıyıya yaklaştığı zaman bükülür Dalgalar kıyıya yaklaştığı zaman bükülür Sonuçtaki dalgalar hemen hemen kıyıya paralel hareket eder Sonuçtaki dalgalar hemen hemen kıyıya paralel hareket eder

22 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yansıması Daha yavaş Daha hızlı Dalga tabanı Kıyı boyu Akıntısı Kıyıya vurma Geri yansıma

23 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yansıması

24 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012

25 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Niçin bükülmüş? Dalgalar burada tabanı hisseder Dalga dorukları Burada olmalı Fakat yavaşlamış Dalga yansıması

26 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yansımasının sonuçları: Dalga yansımasının sonuçları: – Dalga enerjisi çıkıntıların kenar ve sonlarının karşısında yoğunlaşır Dalga yansıması

27 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kumsal çökelleri Çıkıntı-burun

28 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Burun erozyonu KARA burun Kumsal Yar Dalga azalmış enerji Körfez

29 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yansımasının sonuçları: Dalga yansımasının sonuçları: – Dalga enerjisi körfezlerde yayılır ve dalga atağı zayıflar – Zamanla, dalga erozyonu düzensiz kıyıları düzleştirir Dalga yansıması

30 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 burun körfez Depolanma Dalga erozyonu sonucu Oluşan yar Burun erozyona uğrar Körfez doldurulur Yığıntılar

31 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yansımasının sonuçları Kumsal boyunca kumların hareketi: Kumsal boyunca kumların hareketi: – Kıyıya belirli bir açıyla ulaşan dalagalar, kumsal boyunca kumların zig-zag şeklinde hareketini sağlar. Buna – Plaj hareketi = litoral kayma – denir

32 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Plaj (litoral) hareketi

33 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Plaj boyunca hareket eden kumlar Plaj boyunca hareket eden kumlar Oblik dalgalar aynı zamanda kıyı boyu akıntılar oluşturur: Oblik dalgalar aynı zamanda kıyı boyu akıntılar oluşturur: Sörf zonundaki akıntılar, kıyıya paralel akar Sörf zonundaki akıntılar, kıyıya paralel akar – İnce asılı kumları kolaylıkla hareket ettirir, daha büyük kum ve çakılları tabanda döndürerek sürükler Dalga yansımasının sonuçları

34 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Littoral (kumsal) hareketi Dalgalar “kum nehri” Kum tanelerinin Net hareketi Kum tanelerinin Hareket yolu Kıyı boyu akıntı

35 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kumların kaynağı Nehir çökelleri (75%) Nehir çökelleri (75%) Yerel kayaçlar Yerel kayaçlar Kıyıötesi barlar Kıyıötesi barlar Deniz organizmaları Deniz organizmaları Volcanik püskürmeler Volcanik püskürmeler İnsan kaynaklı İnsan kaynaklı

36 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012

37 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012

38 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyı çizgisi yapıları Kıyı çizgisi yapıları Kıyı boyunca bulunan kayaçlara Kıyı boyunca bulunan kayaçlara Akıntılara Akıntılara Dalga şiddetine Dalga şiddetine Kıyının stabil olmasına, çökmesine veya yükselmesine bağlıdır. Kıyının stabil olmasına, çökmesine veya yükselmesine bağlıdır.

39 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 burungirinti Gelecekteki deniz yığıntısı Deniz mağarası Tombolo Çakıllı plaj dalga Dalga platformu Deniz yığıntısı Deniz kemeri Dalga çentiği tabaka çatlak Git düzeyi erozyonDalga platformu Sediment depolanması Gel düzeyi çatlak Sütun

40 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga yarları Dalga yarları Dalga platformları Dalga platformları Burunlarla ilişkili yapılar Burunlarla ilişkili yapılar – Deniz kemeri – Deniz yığıntıları Kıyı çizgisi yapıları

41 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga erozyonu İle kesilmiş yar

42 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Iskoçya Cortez denizi Meksika

43 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Deniz mağarası Washington, USA

44 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga platformu, Oregon

45 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Deniz kemeri, Oregon

46 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Deniz kemeri Anacapa Island, Channel Island National Park, California, USA

47 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Deniz kemeri ve yığıntıları

48 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Litoral hareket ve boyuna akıntılarına bağlı yapılar Kum yığıntıları (Serpintileri) Kum yığıntıları (Serpintileri) – Karadan bitişik körfezin ağzına kadar uzanan uzun kum sırtları – Genellikle serpintilerin sonu dalgayla oluşturulmuş akıntılar sonucu karaya doğru olta şeklinde bükülür

49 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 körfez KARA Kum yığıntıları DENİZ KUM HAREKETİ DALGALAR Körez ağzı barı

50 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dungeness kum yığıntısı, Washington Kıyıboyu akıntı

51 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kum yığıntısı, San Diego, Kaliforniya

52 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Körfezağzı barı – Bir körfezi tümüyle kapatan kum barıdır Körfezağzı barı – Bir körfezi tümüyle kapatan kum barıdır Tombolo – Bir adayı ana karaya veya diğer bir adaya bağlayan kum sırtına denir Tombolo – Bir adayı ana karaya veya diğer bir adaya bağlayan kum sırtına denir Litoral hareket ve boyuna akıntılara bağlı yapılar

53 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Körfez ağzı barı Kum yığıntısı

54 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Önceden oluşan ada KARA KUMSAL DALGA TOMBOLO

55 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Tombolo

56 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Tombolo Washington, USA

57 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyı yapıları Bariyer adaları Bariyer adaları Genellikle Atlantik ve Körfez kıyılarında Genellikle Atlantik ve Körfez kıyılarında Kıyıdan 3 ile 30 km uzaklıkta bulunan alçak rölyefli kum sırtlarına bariyer adaları denir Kıyıdan 3 ile 30 km uzaklıkta bulunan alçak rölyefli kum sırtlarına bariyer adaları denir Eski kum dünlerinden veya fırtınalar esnasında kumların birikmesinden veya kum yığıntılarından oluşurlar Eski kum dünlerinden veya fırtınalar esnasında kumların birikmesinden veya kum yığıntılarından oluşurlar

58 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Texas körfezi boyunca Gözlenen bariyer adaları Bariyer adaları

59 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Eğer kıyı çizgisi stabil kalırsa, kıyı çizgisindeki erozyon ve depolanma sonucu daha düzgün bir kıyı oluşacaktır. Eğer kıyı çizgisi stabil kalırsa, kıyı çizgisindeki erozyon ve depolanma sonucu daha düzgün bir kıyı oluşacaktır. Kıyı yapıları

60 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 körfez Burun Deniz yığıntısı Burun Kum yığıntısı Tombolo Deniz kemeri Kum yığıntısı Dalgayla kesilmiş yar Kum yığıntısı Dalgayla kesilmiş yar Kumsal çökeller Körfezağzı barı Kıyı-boyu akıntı Dalga platformu Deniz yığıntısı

61 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyı yapıları Haliçler Haliçler –Tatlı nehir suları ile deniz sularının birbirine karıştığı su kütlesi –Kökenine göre dörte ayrılır. Batmış nehir ağzı Batmış nehir ağzı Fiyordlar Fiyordlar Bar-engelli Bar-engelli Tectonik Tectonik Batmış nehir ağzı fiyord Bar-engellitektonik Anakara Lagün Bariyer adalar- okyanus okyanus

62 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Plaj-kumsal Bir kıyıyı örten gevşek sedimentlerin oluşturduğu zona plaj denir. Bir kıyıyı örten gevşek sedimentlerin oluşturduğu zona plaj denir. Daha büyük parçacıklar daha fazla yamaç eğimine sahip sahillerle ilişkilidir Daha büyük parçacıklar daha fazla yamaç eğimine sahip sahillerle ilişkilidir

63 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyı Kıyı: git düzeyi ile dalgaların kara üzeinde etkilediği alana kadar olan kesime denir Kıyı önü Kıyı ardı Kıyı ötesiKıyı yanı plaj Git düzeyi Kırılma çizgisi Dalga kıran Gel düzeyi sınırı Boyuna bar Kıyı boyu çukurluğu Dalga platformu Kıyı yüzü çentik Kırıntılı kesim Yar sahil Sahil çizgisi

64 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyıların çökmesi Çökme nedeni Çökme nedeni –Kıta çökmesi veya –Su seviyesinin yükselmesi Niçin Niçin –Tektonik hareketler –Buzulların erimesi Kanıtları Kanıtları –Kıyı haliçleri

65 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyı çizgilerinin yükselmesi Yükselme Yükselme –Karaların yükselmesi veya –Deniz seviyesinin düşmesi Niçin Niçin –Tektonik hareketler –Dünya ikliminin soğuması Kanıt Kanıt –Deniz terasları –Düzgün kıyılar

66 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Buzul çağı Kıtasal çökme Kıtasal serbestleme

67 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Son buzulçağından deniz seviyesinin yükselmesi Groins

68 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Deniz seviyesinin yükselmesi

69 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Çöken ve yükselen kıyılar Yükselen kıyılar Yükselen kıyılar Yükselen kıyıların özellikleri Yükselen kıyıların özellikleri – Kıyı yarları Bir alanın yükselmesi veya su seviyesinin düşmesi sonucu gelişir Bir alanın yükselmesi veya su seviyesinin düşmesi sonucu gelişir – Dalga platformları

70 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Başlangıçtaki Kıyı çizgisi Deniz seviyesinin yükselmesi Kıyı çizgisinin değişimi Kıyı çizgisinin değişimi Başlangıçtaki Kıyı çizgisi Deniz seviyesinin yükselmesi Hafifçe eğimli kıyılar Dikçe eğimli kıyılar

71 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Kıyı yarı

72 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Dalga platformu

73 GENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILARGENEL JEOLOJİ -DENİZLER VE KIYILAR Prof. Dr. Yaşar EREN-2012 Çöken kıyılar Çöken kıyılar – Denize bitişik alanların çökmesi veya deniz seviyesinin yükselmesi sonucu oluşurlar – Çöken kıyılarda görülen özellikler Oldukça düzensiz-girintili çıkıntılı kıyılars Oldukça düzensiz-girintili çıkıntılı kıyılars Haliçler – Suya batmış nehir ağızları Haliçler – Suya batmış nehir ağızları