Dr. H. Tuba GÜNGÖR Dr. Ezgi İNCE Dr. Mensure YILMAZ

... konulu sunumlar: "Dr. H. Tuba GÜNGÖR Dr. Ezgi İNCE Dr. Mensure YILMAZ"— Sunum transkripti:

1 Dr. H. Tuba GÜNGÖR Dr. Ezgi İNCE Dr. Mensure YILMAZ
ANESTEZİ SİSTEMLERİ Dr. H. Tuba GÜNGÖR Dr. Ezgi İNCE Dr. Mensure YILMAZ

2 Solutma sistemleri, anestezi makinelerinin hastaya anestezik gaz uygulanmasını sağlayan teknik öğeleridir

3 Solutma sistemleri Farklı oranlarda taze ve ekspire edilen anestezik gazların bir araya getirilmesi ve hastaya ulaştırılması Ekspire edilen CO2’ nin uzaklaştırılması Anestezik gazların ısı ve nem yönünden uygun iklim koşullarına getirilmesi ve ortam atmosferinden ayrı tutulması

4 %50-87 önlenebilir hatalar
İyi planlanmamış bir sistemde İndüksiyon ve uyanma gecikir Solunum sistemine ait bir çok ciddi komplikasyon Anesteziyle ilgili ölümler; 3-10/10000 %50-87 önlenebilir hatalar

5 Modern bir anestezi makinesinden beklenen özellikler:
 Kompakt ve ergonomik yapı Hipoksik karışım vermeyen   Düşük akımla kullanılabilen   Ölü boşluğu küçük Otomatik hava yolu kontrolü  Tidal volüm garantili  Dakika volümü garantili Taze gaz kompansasyonlu

6 Yenidoğandan yetişkine kadar ventilasyon yapabilen
CO2 absorbsiyonu yapabilen Ventilatör ve absorban kabı otoklavlanabilen Alarmları ve parametre sınırlayıcı mekanizmaları olan Nümerik ve / veya dalga formda görüntülü O2, CO2, N2O ve anestezik ajan monitörü olan Kolay anlaşılabilir, kullanımı kolay, sade, kontrol ve görüntü paneli Manüel / kontrollü solunum değişimi olan

7 GAZ KAYNAKLARI Santral boru hattı (primer) Silindir tüp kaynağı
Medikal gaz (oksijen ,azot protoksit, medikal hava) basınç altında silindir veya tanklara doldurulur

8 Anestezi makinası içindeki basınçlar
Yüksek Orta Düşük Yüksek basınç dolanımı : Silindirler Silindirlerin primer basınç regülatörleri  O2 basınç regülatörü: Basıncı 2200 psi psi N2O basınç regülatörü : Basıncı 745 psi psi

9 Düşük basınç dolanımı :
Orta basınç dolanımı Silindir kaynaklarından(45psi) Santral boru hattı kaynaklarından(50-55psi) Akım kontrol valvlerine kadar uzanır Düşük basınç dolanımı : Akım kontrol valvlerinden Ana gaz çıkışına uzanır

10 SANTRAL BORU HATTI Anestezi makinesi için ana kaynak
Makineye gazları ortalama 50 psi basınç ile sağlar Silindir –tüp sistemine göre 4 kat fazla oksijen sağlar Boru hattı giriş donanımları gaza spesifik Diyameter Indeks Güvenlik Sistemine sahiptir

11 GAZ SİLİNDİRLERİ Destek işlevi görür O2 silindirleri;
H tipi : 77 kg  L O2 E tipi : 61 kg  L O2 F tipi : 17.5 kg 1500 L O2 (3L/dk=8 h)                    

12 Silindir içindeki basınçlar (1 atm = 15 psi):
O2=138 atm =2200psi N2O =51 atm =745 psi

13 Silindirlerin üretim ve kullanımları için her ülkenin ayrı kural ve standartları var
Hafif olmalı Kurallara uygun boyanmalı GAZ İŞARET ALMAN (Cihaz) ISO (nasetti) Hava Air Sarı Siyah/Beyaz CO2 Siyah Gri N2O Oksijen O2 Mavi Beyaz

14 Boş ağırlığının bilinmesi; CO2 ve N2O gibi basınç
Silindirler üzerinde Boş ağırlığı Maksimum basıncı Test tarihi Gazın formülü yazılı olmalı Boş ağırlığının bilinmesi; CO2 ve N2O gibi basınç altında sıvılaşan gazların miktarının saptanması için önemli Silindirlerin en zayıf noktaları basınç regülatör valvleri

15 N2O,siklopropan ve CO2 tüplerde sıvılaştırılımış olarak saklanır
Tüpün tümü sıvı ile doldurulmamalı N2O ve CO2 sıcak olmayan bir iklimde %75 sıcak olan iklim koşullarında %67 oranında Silindirler ile anestezi makinesi üzerinde yanlış gaz bağlanmasını engellemek için PİN İNDEKS SİSTEMİ

16 OKSİJEN FLUSH VALVİ Oksijen flush valvleri yüksek akımlı oksijenin (35-75L/dk); flowmetreden ve vaporizatörlerden geçmeden ortak gaz çıkışına direkt olarak geçişini sağlar Yüksek basınçlı devre ile düşük basınçlı devre arasında direk olarak ilişki sağlar Oksijen psi’lik bir basınç ile sağlanır

17 Açık konumda kalması barotravmaya
Yarı açık kalması inhalasyon anesteziği oranını dilüe edeceğinden hastada uyanıklığa Genel gaz çıkışından sonra vaporizatörlerin yerleştirilmeleri durumunda ise; hastaya büyük oranda inhalasyon anesteziği uygulanmasına sebep olur

18 FLOWMETRELER Genel gaz çıkışına yönlenen akımı kontrol eder
ve ölçümünü yapar Flowmetre Düzeneğinin Komponentleri ; Akım tüpleri Akım indikatörleri Akım kontrol valvi Hipoksiyi koruyucu sistem (Hipoksik guard sistem) Fail safe valvi

19 Akım tüpleri Flow tüpleri (Thorpe tüp); en küçük çap tabanda ve en geniş çap en üstte olmak üzere uca doğru incelen yapıda Çağdaş akım tüpleri camdan yapılır Uygun bir akım tüpü 200 ml-1L/dk akım Basit bir akım tüpü 1L/dk ile 10-12L/dk arasındaki akımı gösterir

20 Flowmetreler spesifik gazlar için kalibre edilir
Doğrusal akımlarda akım hızı gazın vizkositesine Yüksek türbülan akımlarda ise gazın yoğunluğuna bağlıdır

21 Akım indikatörü Flowmetre tüpünün içindeki hareketli indikatör flow kontrol valvinden geçen akımın miktarını gösterir Çağdaş anestezi makinelerinde farklı tipte indikatörler kullanabilir(Top veya bobin)

22 Akım tüpleri, tüpün alt ve üstünden akım durdurucular ile sınırlandırılmış
Üstteki durdurucu, indikatörün tüpün en üstüne çıkarak çıkımı tıkamasını engeller ve maksimum akımlarda indikatörün görünür olmasını garantiler Alttaki durdurucu, akım kontrol valvi kapandığında indikatör için merkezi temel sağlar

23 Bütün akım kontrol düğmeleri belli gazlar için renk kodludur ve her gazın ismi ya da kimyasal formülü her birinin üzerine işaretlenmiştir Oksijen akım kontrol düğmesi diğerlerinden farklı

24 Akım kontrol valvi Akım kontrol valvi düzeni: İğne valvi Valv yeri
Bir çift valv stobu Akım kontrol valvinin açılması yüzen indikatörle akım tübü arasındaki boşlukta gazın hareket etmesine izin verir

25 Valv stopları: Fazla rotasyonu engelleyerek iğne valv ve valv yerinin zarar görmesini engeller
N.A.D. cihazlarında O2 flow kontrol valvleri tam olarak kapanır (150 ml/dk oksijen akımı santral boru hattı kaynağından gelmekte)

26 Hipoksiyi önleyici sistem
O2 ve N2O akım kontrol valvleri mekanik veya pnömotik bir oranlama sistemiyle bağlı Bu sistem hipoksik karışım verilmesini engellemeye yardım eder

27 Ohmeda cihazı (link 25) :N2O, O2 akım oranının 3:1 düzeyinde olmasını sağlar(O2 konsantrasyonu min % 25) NAD(oksijen oranı monitör kontrolü) : 1 lt / dk altındaki O2 akımlarında O2 konsantrasyonunun % 25’ in üzerinde tutulmasını sağlar O2 yerine başka gazın boru hattına geçmesi veya 3. bir gazın eklenmesi durumunda yetersiz Bu durumda oksijen analizörü şarttır

28 Fail safe valvleri O2 dışında diğer flowmetrelere gaz sağlayan hatlarda O2 tarafından kontrol edilen sistem Ohmeda: basınca duyarlı kapama valvi (pressure-sensor shutoff valve) NAD: O2 azalmasını koruyucu parça (O2 failure protection device)

29 Flowmetrelerle ilgili problemler
1-Kaçaklar: Cam akım tüpleriyle metal manifold arasındaki bağlantılarda veya cam akım tüplerinde olabilir Flowmetrelerin dizilişi önemli Sistemdeki bir çatlak veya delikten ,sisteme ilk giren gaz daha çok kaçacağından,O2 flowmetre bloğu içinde, gaz karışımına en son eklenmeli

30 2-Hatalar Kir ya da static elektrik indikatörün yapışmasına neden olur gerçek akım görünenden daha az veya daha fazla olabilir 3-Belirsiz skala Flowmetre skalalarının standardizasyonundan önce belirsiz skalalardan kaynaklanan en az iki ölüm gerçekleşmiş

31 OKSİJEN ANALİZATÖRÜ Hipoksik gaz karışımı verilmesini engeller
Ölçülme teknikleri 1-Elektrokimyasal algılayıcılar: Galvanik pil Polarografik pil 2-Paramanyetik algılayıcılar: Pahalı Kendi kendini kalibre edebilen Yeterince hızlı Tüketilen parçaları yok

32 Oksijen analizatöründe olması gerekenler;
Analizatör açıldığında otomatik olarak aktive olabilen düşük düzey alarmına sahip olmalı İnspiratuar yada ekspiratuar dallardan birine yerleşmeli Nemden etkilenmemeli

33 VAPORİZATÖRLER İnhalasyon anesteziklerinin sıvı halden buhar haline dönüşmesini ve taze gaz ile karışmasını sağlayan teknik modüller vaporizatör olarak isimlendirilir

34 Evoporasyon ile vaporizasyon birbirinden farklı
Halotan, enfluran, izofluran ve sevofluran Evoporasyon Desfluran Vaporizasyon

35 Buharlaşma: Ajanın kaynama noktası Sıvının ısısı Taşıyıcı gazın ısısı
Akım hızı Gaz ve sıvının temas yüzeyinin genişliği Sıvının üzerindeki boşluğun şekli ve volümü

36 Buharlaştırıcılar: Bubble-through Copper kettle Vaporizatör
Draw-over Bubble-through Boyle vaporizatörü(Eter şişesi) Copper kettle Vaporizatör Ajana spesifik flow –Over vaporizatör

37 Draw-over buharlaştırıcılar
Basınçlı gaza gereksinim göstermez Taşınabilir Hastanın kendi solunumu ile anestezik verebilir. ØEMO(Epstein-Macintosh–Oxford) Nefesliği Ø OMV Ø  Cardiff (obstetrik analjezide kullanılır)

38 Boyle vaporizatörü(Eter şişesi)
Anestezik ile kısmen doldurulan ve bir valv ile kontrol edilen şişedir Eter, metoksifluran ve trilen bu yol ile verilebilir Isı kompansasyonları yoktur

39 Copper kettle Vaporizatör
Anestezik sıvı bakır kap içindedir Copper kettle Vaporizatör : gaz akımı sıvı miktarı ısı basınç değişikliklerinden etkilenmez Sabit miktarlarda buhar verir Eter, Halotan ve metoksifluran bu yol ile verilebilir

40 Ajana spesifik flow –over vaporizatör (Değişken geçişli vaporizatörler)
Ajana özel kalibre edilmiş modern vaporizatörler Datex-ohmeda tec4, tec5, tec7 Kuzey amerikan drager vapor 19n ve 20n

41 Solunum devresinin dışında yer alırlar
ÖZELLİKLERİ Değişken bypasslı: bypass odacığına ve vaporizasyon odacığına gaz akışının oranını kontrol eder Isı kompanzasyonlu Solunum devresinin dışında yer alırlar Halotan, enfluran, isofluran ve sevofluran vermek için kullanılırlar Tec 4 Drager 19 n

42 Temel çalışma prensipleri
Flowmetrelerden akım vaporizörün girişine gelir (Akımın % 80’inden fazlası bypass odasını direk geçer %20’den az akım vaporizasyon odacığına yönlendirilir) Her üç akım da( bypass odacığı boyunca olan, vaporizör odacığı boyunca olan ve anesteziğe özel akım) vaporizatörden çıkım yoluyla çıkar İnhale anesteziğin son konsantrasyonu; inhale anesteziğin akımının, total gaz akımına oranıdır

43 Temel çalışma prensipleri

44 Vaporizatör komponentleri
Konsantrasyon kontrol kadranı: vaporizatör ve bypass odacıklarındaki relatif akımları regüle eder Doldurucu port: doldurma portu kullanılarak vaporizasyon odacığı anestetik ajanla doldurulur Doldurucu kapak

45 Vaporizatör çıkışını etkileyen faktörler
İdeal bir vaporizatörün çıkışı - sabit - değişken akım oranlarından, ısıdan, önceki basınçlardan ve taşıyıcı gazlardan bağımsız olmalı Akım hızı Isı Aralıklı backpressure (arka akımlar) Taşıyıcı gaz kompozisyonu

46 Güvenlik ayarları Ajana spesifik, anahtarlı dolum sistemleri vaporizatörün yanlış ajanla dolumunu engeller Vaporizatörlerin birbirine bağlanma sistemleri sayesinde birden fazla inhale ajanın birarada verilmesi engellenir

47 Modern vaporizatörler vaporizatör manifolduna sıkıca sabitlenmiştir, böylece dökülme, boşalma ile ilgili problemler en aza indirilir Dolum portu maksimum güvenli sıvı seviyesini belirler Vaporiztörlerin fazla dolumu engellenmiştir. Böylece hastaya yüksek doz verilmesi engellenir

48 Kaçaklar Gevşek bir dolum başlığı kaçakların en sık nedenidir
Vaporizatör kaçakları hastanın anestezi sırasında farkında olmasına neden olabilir Negatif kaçak testi daha sensitiftir ve kullanıcının küçük kaçakları bile anlamasını sağlar.

49 VAPORİZATÖRÜN LOKALİZASYONU
Sistem dışı lokalizasyon : Vaporizatör flowmetrelerden sonra, taze gaz girişi üzerinde ve halka sisteminin dışında yer alır Devredeki anestezik yoğunluk hiçbir zaman vaporizatörün verdiğinden daha fazla olamaz

50 Sistem içi lokalizasyon
Vaporizatöre giren gaz karışımı, akım ölçerden gelen taze gaz ve ekspire edilen anestetik karışımından oluşur Volatil ajan konsantrasyonu taze gaz akımı hastanın dakika ventilasyonuna göre değişir Spontan ventilasyonda daha güvenlidir .

51 Desfluran Vaporizatörü (TEC-6 vaporizatörü)
Elektronik olarak kontrol edilen bir regülatör, vaporizatör üzerinde ayarlanmış olan taze gaz konsantrasyonunu sağlayacak miktarda desfluranı buharlaştırarak miktarı tam olarak bilinen taşıyıcı gaz ile karıştırır Sıvı desfluran 39 ºC’ye kadar ısıtılır ve böylece 1460 mm Hg’lık sabit bir buhar basıncı elde edilir

52 Buharlaşma haznesi ile regülatör arasına yerleştirilmiş ve gaz geçişini engelleyici görev yapan kapatıcı bir valvi vardır Vertikal düzleme göre 15 dereceden daha fazla hatalı şekilde açılandırılması durumunda aktifleşir Sıvı desfluranın rezervuar dışına çıkmasını engeller

53 KARBONDİOKSİT ELİMİNASYONU
Ekshale edilen gazların içindeki CO2, alkali metal ve alkali toprak metal hidroksitleri karışımından oluşan granüller ile kimyasal olarak bağlanır

54 1 kg absorban alan çift kanister yada
1,5-2 kg absorban alan tek büyük kanister 1 L sodalaymın absorpsiyon kapasitesi 120 L CO2 1 L sodalaymdan yararlanma süresi yaklaşık 5 saat Klasik olan iki absorban sodalaym barolaym

55 Sodalaym % 1-4 NaOH, %1-4 KOH, %75-85 Ca(OH)2 ve% 14-18 H2O içerir
100 gr sodalaym litre CO2 absorbe eder CO2 + H2O → H2CO3 H2CO3 + 2 NaOH ↔ Na2CO3 + 2 H2O ya da H2CO3 + 2 KOH ↔ K2CO3 + 2 H2O Na2CO3 + Ca (OH)2 ↔ Ca CO3 + 2 NaOH

56 Barolaym %20 Ba(OH)2 ·8 H2O (yaklaşık % 15 ek su içeriğine karşılık gelir) ,%1-4 KOH, % 65 Ca(OH)2 içerir 100 gr barolaym litre CO2 absorbe eder BaOH 'e bağlı kristalize su içerir. Sodalaym'dan en önemli farkı bu suyun oluşturduğu büyük stabilitedir CO2 + H2O → H2CO3 H2CO3 + Ba (OH)2 ↔ Ba CO3 + 2 H2O BaCO3 + Ca (OH)2 ↔ Ca CO3 + Ba (OH)2

57 Absorbanların çoğu, renk değiştirerek tükenmeyi gösteren bir indikatör içerir
Bunlar; etil viyole: beyazdan mora* etil oranj: turuncudan sarıya cresyl sarısı: kırmızıdan sarıya Mimoza Z: kırmızıdan beyaza Fenolftalein: pembe

58 Sodalaym ile sevofluran birleşiminde Compound A, formaldehid, oluşur (NaOH ve KOH sorumlu)
Desfluran ile daha fazla CO oluşur Sevofluran kullanımında Compound A oluşumunu önemli derecede azaltan sodalaym A, Spherasorb (KOH içermezler), amsorb (NaOH ve KOH içermez) geliştirilmiştir

59 Absorbsiyon Kapasitesi
Absorbanlar 2-5 mm boyutlu düzensiz şekilli granüller Granüllerin mekanik stabilitesini artırmak ve toz oluşumunu önlemek için silika, zeolit ve bir tür çamur olan diyatomit kullanılır Granül büyüklüğü küçüldükçe total yüzey alanı absorbsiyon direnç

60 Metal hidroksitler ve CO2 arasındaki kimyasal tepkimeyi başlatmak için su bulunmalı
Trikloretilen (Trilen) ile geçimsizlik : 1943 – 1944 te Triklor etilenin, CO2 absorbanının (alkali ve ısı mevcudiyetinde) bulunduğu ortamda nörotoksik olan fosgen ve diklor asetilene ayrıştığı saptandı.

61 EGZOZ SİSTEMİ Ulusal iş güvenliği ve sağlığı enstitüsü (NIOSH) oda havasındaki konsantrasyonu N2O için 25 ppm Halojenize ajanlar için 2 ppm (eğer N2O kullanılıyorsa 0.2 ppm) ile sınırlandırmayı tavsiye etmiş

62 Pasif sistem Pasif sistemde gazlar kendi basıncıyla atılır
Pozitif basınç valvi yeterli

63 Aktif sistem Egzos borusu hastane vakum sistemiyle bağlantılıdır
Negatif basınç düşürücü valv, hastayı vakum sisteminin negatif basıncından Pozitif basınç düşürücü valv, değiştirilebilir hortumların tıkanmasıyla oluşan pozitif basınçtan korur solunum sisitemi Bağlantısı İğne valvi Pozitif basınçlı valv Negatif basınçlı valv Rezervuar balon Rezervuar balon

64 Tehlikeleri: Anestezi devresini uzatır Obstrüksiyon oluşabilir
Tıkandığı durumlarda solunum yoluna aşırı pozitif basınç uygulanır barotravmaya neden olabilir Aşırı vakum uygulanırsa basınca yol açar ve solutma balonu dolmaz

65 1-Açık sistemler ANESTEZİ SİSTEMLERİ 2-Yarı açık sistemler
3-Yarı kapalı sistemler 4-Kapalı sistemler

66 1-AÇIK SİSTEMLER İlk kez Crawford W.Long tarafından
1842’de eter ile gerçekleştirilmiştir -Rezervuar balonu yoktur -Ekspire edilen gazlar geri solunmaz -Basit ve ucuz bir yöntemdir -Solunuma rezistans oluşmaz

67 Kullanımlarını sınırlandıran faktörler:
Büyük miktarda anestezik ajan operasyon odasına yayılır Solunum yolundan nem kaybı Kontrollü solunumun olanaksızdır En önemli dezavantajı ise stabil olmayan anestezi seviyesidir

68 AÇIK SİSTEMLER 2. İnsüflasyon 3. T parçası yöntemi
1. Açık damla veya açık maske yöntemi 2. İnsüflasyon 3. T parçası yöntemi

69 Açık damla uygulaması İnsüflasyon
Açık bir maske üzerine ( Schimmelbusch maskesi) , anestezik solüsyonun damlatılması ve hastanın oda ısısında buharı inhale etmesi İnsüflasyon Anestetiğin, anestezi makinasından direkt olarak bir hortum veya maske yoluyla hastanın yüzüne verilmesidir Çocukların indüksiyonunda, laringoskopi ve bronkoskopide kullanılır

70 AYRE’nin T parçası yöntemi
Endotrekeal tüple makine arasındaki bağlantı bir T veya Y tüpüyle sağlanır Rezervuar balon ve valv yok Daha çok bebek ve çocuklarda kullanılır

71 2-YARI AÇIK SİSTEMLER Yeniden solutmasız valvli sistemler
Akım denetimli (valvsiz ) yeniden solutmasız sistemler Mapleson A,B,C,D Bain Mapleson E Mapleson F ( Jackson-Rees)

72 YENİDEN SOLUTMASIZ VALVLİ SİSTEMLER
Yeniden solutmasız sistem Yeniden solutmasız valv Hastanın havayoluna yakın bir yere konulan yeniden-solutmayı önleyici bir valv ile inspire edilen gaz ve ekspire edilen gaz tam olarak birbirinden ayrılır Taze gaz akımı hastanın dakika hacmine eşit ya da daha fazla olmalı

73 Avantajları Dezavantajları İnspire edilen gaz sistemden verilene yakın
Reservuar balonunun olması asiste ve kontrollü solunumu mümkün kılar Dezavantajları Solunuma rezistans Ekspire edilen solunum havasındaki nem valvde yapışma Dakika ventilasyonunun taze gaz akımını aşması halinde solunum obstrüksiyonu

74 AKIM DENETİMLİ YENİDEN SOLUTMASIZ SİSTEMLER
Bu sistemlerde, karbondioksit içeren ekshale edilmiş gaz, yeterli derecede yüksek taze gaz akımı ile solutma sisteminden uzaklaştırılır Ekshale edilen gazların sistemden tamamen atılabilmesi için taze gaz hacmi, karbondioksit içeren alveoler gazın tümünü uzaklaştırmaya yetecek gaz hacmine eşit olmalıdır

75 Avantajları Basit Hafif Temizlenmesi kolay Düşük solunum rezistansı Dezavantajları Yüksek akım hızına gerek göstermeleri Isı ve nem kaybının fazla olması Operasyon odasına fazla miktarda anestezik karışması

76 Akım denetimli (valvsiz ) yarı açık sistemler
Mapleson A,B,C,D Bain Mapleson E Mapleson F ( Jackson-Rees)

77 Mapleson D Taze gaz, hasta bağlantısına yakın bir yerden sisteme verilir, ekspire edilen gaz karışımı, hortumun rezervuar balona yakın ucundaki ekspiratuvar valv yoluyla sistemden dışarı atılır En fazla kullanılan sistem Asiste ve kontrollü solunumda CO2 eliminasyonu daha etkin Taze gaz akımı dakika ventilasyonunun 1-2 katı olmalı

78 Bain Mapleson D sisteminin bir modifikasyonudur.
Taze gaz akımı ince bir tüp ile ekspiratuar uzantının içinden geçirilerek verilir. Avantajları : Taze gaz akımı ısıtılılır Nemlendirmede artma

79 Hipertermiye sekonder CO2 oluşumunda artma
                                                                                                                                  Dezavantajları Disposable Sterilizasyonu zor Hipertermiye sekonder CO2 oluşumunda artma Alet ölü mesafesi ve fizyolojik ölü mesafede artma Yüksek akım hızında taze gaz uygulaması halinde respiratuar rezistansda artma Ayrılma- kıvrılma gibi durumlar sonucu ciddi hiperkarbi

80 Mapleson E Mapleson A Mapleson B Mapleson F Mapleson C

81 YARI AÇIK SİSTEMLERDE KARŞILSAŞTIRMA
Spontan solunumda : A D > C > B Kontrollü solunumda D B > C > A

82 3- YARI KAPALI SOLUTMA SİSTEMLERİ
Adultlar ve büyük çocuklarda en fazla kullanılan solunum sistemidir Ekshale edilen havadaki kullanılmamış anestezik gazların, CO2 den arındırıldıktan ve belli miktarlarda taze gazla karıştırıldıktan sonra bir sonraki inspirasyonda tamamen ya da kısmen hastaya geri döndüğü bir sistemdir CO2 absorbanı bulunur

83 Kompenentleri: 2 tane tek yönlü valv Solunuma çok az bir rezistans Ekspirasyon valvi fazla gazın kaçışına izin verir

84 Ekspire edilen CO2‘nin geri solunumundan korunmak:
Tek yönlü valv devrenin inspiratuar /ekspiratuar uzantısında hasta ile balon arasında olmalı Taze gaz girişi ekspiratuar valv ile hasta arasında olmamalı Ekspiratuar valv hasta ile inspiratuar valv arasına yerleştirilmemeli Spontan / kontrollü solunumda en etkin sistem ekspiratuar valvin ekspiratuar uzantıda hastaya yakın olması ile sağlanır

85 4-KAPALI SOLUTMA SİSTEMLERİ
1924’de Ralph M. Waters kapalı bir yeniden-solutmalı sistem anestezi tekniğini tıp uygulamasına sokmuştur Sistem içine verilen taze gaz hacmi, belirli bir sürede hasta tarafından alınıma uğrayan miktara tam olarak eşitse “kapalı” olarak isimlendirilir

86 Ekspiratuvar gaz hacminin tamamı, CO2 temizlendikten sonra inspirasyonda hastaya geri döner
Sistem içinde yeterli gaz hacminin korunması, ancak gaz fazlası atılım valvinin kapalı olması ve sistemden hiç kaçak olmaması ile sağlanabilir

87 a)  To and Fro sistemi Hastanın inhale ve ekshale ettiği anestezik gazların geçtiği karbondioksit absorbanı, hastaya bağlanma noktasına çok yakın konumdadır Hasta ile taze gaz girişi arasında valv yoktur Avantajları : Solunuma çok az bir rezistans oluşturur. Optimal nem ve ısı sağlar

88 Dezavantajları : Kanisterin çok ısınması ile hipertermi Kanisterin hastaya çok yakın olması sonucu sodalime partiküllerinin inhalasyonu Sodalime‘nin çok çabuk tükenmesi ile ölü mesafesinin artması Aygıt ölü mesafesinin artması ile rebreating

89 b-Absorpsiyonlu halka (circle absorption) sistemleri
Tek yönlü inspiratuvar ve ekspiratuvar valvler Anestezik gazlar ekspiratuvar koldan inspiratuvar kola dolaşır Anestezik gazların halka içinde tek yönlü akımı, ekshale ve inhale edilen anestezik gazların karışmamasını sağlar Ekshale edilen havanın gaz fazlası olarak sistemden atılmayan kısmı karbondioksit absorbanından geçer.

90 500 - 600 ml/dk gibi çok düşük akım hızları ile uygulanabilir
En önemli problem:. Düşük akımda indüksiyon sırasında inspire edilen O2 konsantrasyonunun tayin edilememesi Bu nedenle ya inspiratuar uzantıda ya da her iki uzantıda oksijen analizatörü yerleştirilmeli

91 Kapalı halka sisteminin yarı kapalıya göre avantajları:
İnhale gazların maksimal nemlenme ve ısıtılması Anestezik gazlar ile çevre atmosferin daha az kirletilmesi Anestezik kullanımında maksimum ekonomi

92 Dezavantajı: Tehlikesi:
Anestezik gazların ve O2’nin konsantrasyon dağılımlarının hızla değişmesindeki yetersizliktir. CO2 absorbanının hızla tükenmesi Tehlikesi: Bilinmeyen ve yetersiz konsantrasyonlarda O2 verilmesi; Bilinmeyen ve aşırı yüksek konsantrasyonlarda potent anestezik gaz verilebilmesidir

93 Anestezi sistemi kullanımı sırasında karşılaşılmış sorunlara örnekler
Sevofluran anestezisi ile plastik cerrahi operasyonu geçirecek bir hasta to-and-fro tipi anestezi ventilatörü kan basıncı yüksekliği ve taşikardi yüksek sevofluran konsantrasyonları verilmesine rağmen düzeltilememiş Hasta sorunsuz ventile edilmiş Anestezinin sonuna doğru anestezi makinesinin check valvinden önce karışım gaz ana çıkışında bir diskonneksiyon farkedilmiş

94 Yeterli anestezi sağlanamamasına bağlı olarak hasta ameliyat sırasında tüm olanları hatırlayabiliyor ve anlatabiliyormuş Olguda taze gaz kaynağı check valve’den önce ayrılmış, to-and-fro tipi ventilatör kullanıldığı için hasta iyi ventile edilebilmiş

95 sağlıklı 46 yaşında kadın hasta, elektif histerektomi
maske inhalasyonu sırasında vaporizatör ayarı %5 sevoflurane iken beklenen inspiratuar sevofluran konsatrasyonunun elde edilemediği görülmüş sodalime’nin kanister ısısı ani olarak yükselmiş tüpte suyun yoğunlaşmış sodalime’nin mavi olmuş hastanın bilincini kaybetmemiş daha sonra bu anestezi makinasının 2 haftadan uzun bir süredir kullanılmadığı fark edilmiş sodalime’nin su içeriğinin analizi <%1 olarak saptanmış. kuru sodalime’ nin sevofluran, enfluran ve isofluran etkileşimi sonucu belirgin CO-Hb oluşumuna bağlanmış. sodalime’ nin su içeriğinin yeterli miktarda olması zorunlu hale getirilmiş.