Milliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklar dersi - 1

... konulu sunumlar: "Milliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklar dersi - 1"— Sunum transkripti:

1 Milliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklar dersi - 1
giriş dersi (Kaynak: B.Oran, Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği, Kara Afrika Modeli, 3. basım, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1996) Baskın Oran SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ (MÜLKİYE) Uluslararası İlişkiler bölümü II. Sınıf Kamu Yönetimi bölümü IV. Sınıf

2 MİLLİYETÇİLİK NE DEĞİLDİR-1
18. yy. sonunda çıkan bir ideoloji ve hareket Zaman ve Mekân içinde çok değiştiği için anlaşılması zordur - Aynı mekânda Altyapı değiştikçe Üstyapı da değişir - Teknoloji  Altyapı  Üstyapı - İki incelik: Üstyapı hemen silinmez; Yukarıdan Devrim - Koşullar zamanla değişir. İdeoloji çatal tercih karşısında kalır - Her etki (tez) kendi tepkisini (antitez) yaratır ve onun tarafından etkilenir: Diyalektik ve yararları - Her mekânın ayrı ihtiyaçları vardır (bağımsızlık, bütünleşme, vs.) ve ideolojinin işlevi onlara göre biçimlenir .

3 MİLLİYETÇİLİK NE DEĞİLDİR-2
Zorluğun diğer nedenleri Kavram fakirliği ve ideoloji körlüğü: güvercin kutuları örneği Egemen ideolojiye kapılma ve yaranmanın etkisi: milliyetçi-mukaddesatçı, Türk Yükseltme Cemiyeti, eklektik yaklaşım Eski tutunum ideolojisinin etkisi (din): Tanrı Dağı, Hıra Dağı. (devamı var) Rakip ideolojiye (Komünizm) karşı koalisyon ortağı aramanın etkisi: Ç.K.Şek ve Mao Sınıflandırmaların kafa karıştırması: Kavram ile kavramın işlevini karıştırmak Terimlerin kafa karıştırması: 1) Milliyet: Uyrukluk (national of); halk-milliyet, millet; etnik köken; 2) Ulusal Bilinç: ters orantılıdır (İngiltere ve TC); 3) Vatanseverlik Duygu ile İdeoloji kavramlarının karıştırılması: Primordializm (A. Smith) ve Modernizm (E. Gellner) Milliyetçilik 1 şey değil, 3 şeydir: Duygu, İdeoloji, Toplumsal Hareket .

4 BİR DUYGU OLARAK MİLLİYETÇİLİK
- Kitlelerin hissettiği bir duygu: “Millet” kavramına derin bağlılık Kökeni sosyo-psikolojik: Bir gruba dahil olmak suretiyle kendini güvende hissetmek. İki yöntem: “Biz” bilinci: Bütünleştirme. Temeli: Vatanseverlik “Onlar” bilinci (“öteki”): Esas rengi veren: Dışlama. (“En büyük millet bizim millet” bile buna girer, çünkü haset var. “Eller aya biz yaya” bile; çünkü “Biz üstünüz [= Başkaları çukur”]” dahi ırkçılık yolunda ilk adım). - Biz ve Onlar bilinci yalnızca M’e özgü değil (primordilalist ve modernist). Ezel’den Ebed’e giden duygular. “Kabile Milliyetçiliği”. Kimliği tanımlama ihtiyacının sonucu ortaya çıkıyorlar. Bunlar ters orantılı (taksi kuşakları; “Ya sev ya terk et”, “Hepimiz Ogün’üz”). Zaten, çok dikkat: “Biz” dediğin anda “Onlar” diyorsundur. - Peki, ne zaman M’e özgü oldu? “Millet” ne zaman Yüce Sadakat Odağı kavramına oturdu? Niye daha dar (ör. Aile, klan, bölge) veya daha geniş (imparatorluk) değil? .

5 BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-1
İdeoloji: Belli bir anda, belli sorunlara çözüm için ortaya atılan çözüm paketi. Her türlü insan faaliyetinin başı ekonomik faaliyettir. Bunun temelinde Üretim Biçimi yatar (ÜB: sosyo-eko. düzen: üretim araçları kimin elinde, dağıtımı kim ve nasıl yapıyor, sınıflar nasıl bölüşüyor, vs.) Her ÜB’de egemen sınıfı/başat grup hangisiyse, kendini güçlendirecek ve devam ettirecek bir “Tutunum İdeolojisi” (Tİ) ortaya atar. Toplumu böylece bütünleştirme işini, bir “Yüce Sadakat Odağı” (YSO) göstererek yapar. Bu YSO soyuttur; egemen sınıfın/başat grubun temsilcisi olan bir kurum biçiminde somutlaştırılır. Her Üretim Biçimi belli bir “Ekonomik Pazar”da işler. Ticaretin içinde oluştuğu (karnımızı doyurduğumuz) alan = “Anavatan”. Pazar’ın boyu, Vatan’ın boyunu da saptar. Üretim Biçimi ve Pazaryeri  Tutunum İdeolojisi  YSO  Temsil Eden .

6 TUTUNUM İDEOLOJİSİ VE YÜCE SADAKAT ODAĞI (B.AVRUPA)
Los programas de desarrollo solidario TEMSİL EDEN Kilise (Ruhban/ Aristokrasi) Parlamento (Burjuvazi) Komünist Partisi (Nomenklatura) ? YÜCE SADAKAT ODAĞI Tanrı Millet Emek ? TUTUNUM İDEOLOJİSİ Din Milliyetçilik Proletarya Enternasyonalizmi ? PAZARYERİ (“ANAVATAN”) Feodal Malikâne Ulus-devlet Proletarya Devleti Yerküre Bu süreç geri dönülmezdir YSO aynı anda tektir. Birey veya toplumda birden fazla olursa şizofreni ortaya çıkan (Köprüler; bugünkü Türkiye) Her ekonomik düzende YSO’yu görmek için idam cezasına bakılabilir Tabloda 2 eksiklik: 1) Osmanlı yok. Osmanlı’da özel mülkiyet yerine Miri Arazi var. (ATÜT). Devlet>Din. Bizans’tan öğrendi. 2) Merkantilizm aşaması yok: Prens ve raison d’Etat. ÜRETİM BİÇİMİ Feodalizm (Ulusal) Kapitalizm Komünizm Uluslararası Kapitalizm (Küreselleşme) Evre   a  Süreç geri dönülmezdir; YSO tektir (şizofreni); YSO’da gösterge idam cezasıdır YSO olarak Klan aşaması ile Prens aşaması tabloya konmamıştır.

7 BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-2 FeodalizmMerkantilizm; Tanrı PrensMillet
395, 476  800  1453 (1492)  16 yy  17. ve 18. yy  1789 B + K  M.K.  Asayiş ve tek hukuk  Ticaret  Pazar  Ortak dil vs.  Millet : Karanlık Çağlar (kaos; Toplumsal Sözleşme ihtiyacının doğuşu) : Ortaçağ. Sadece dış ticaret. İdeoloji: Kilise’nin gücünün kurulması ve Din: a) Mal biriktirmek ve aktarıcılık/Gül’ün Adı; b) Tek ortak payda. Ekonomi: Faiz yasak. Adil Fiyat Doktrini/Narh. Sermaye birikimi sorunu Bourg’ların/sivil toplumun oluşması (Hollanda, çöp, salgın) ve işbölümünün/iç ticaretin başlaması 16. yy: İdeoloji: Mutlakıyetçi Krallık/ Machiavelli ( ), Bodin ( ), Hobbes ( ); Luther ( ) ve dinde millileşme: Protestanlık (Huguenots-1572, püritenlik ve yatırım: “Zengin, seçilmiş kuldur”; Weber. TC’de gayrimüslimler); dilde millileşme. Ekonomi: Merkantilizm (iç dinamik; dış d.: Oİ-Mısır Çarşısı). Yarı-otomatik: XIV Louis ( ) zorlamaları (Versailles [absentee, tüy; deveboynu], mutfak). 1789: İyi bilen: % 10,7; az bilen: % 21; hiç bilmeyen: % ’de %20 hiç bilmiyor. 16. yy. : Tanrı  Prens .

8

9

10 BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-3 Feodalizm’den Kapitalizm’e, Din’den Milliyetçilik’e
395, 476  800  1453 (1492)  16 yy  17. ve 18. yy  1789 B + K  M.K.  Asayiş ve tek hukuk  Ticaret  Pazar  Ortak dil vs.  Millet  Milliyetçilik ideolojisi 17. ve 18 yy: İdeoloji: Aydınlanma: Sekülerleşme (a- İktidar burjuvaziye; b- Din’i odaktan çıkartarak burjuvazinin bölünmesini önleme; c- Ekonomiyi değiştirme) ve Rasyonalizm /Descartes ( )+ Mülkiyet ve Özgürlük/Locke ( ), Voltaire ( ); Ekonomi: Adam Smith ( ). Vurgu: Birey’e. Sorun: Birey ve Yeni Otorite. 18. yy sonunda kuramsal çözüm : Rousseau ( ) ve Genel İrade: Millet ve Parlamentosu (Polonya ve Korsika anayasaları). Olgusal çözüm: Belçika sınırından gelen haber. Rasyonalist ve bireyci Jirondenler vs. Rousseaucu Jakobenler/Montanyarlar. Rousseau-Robespierre/Marx-Lenin. Sorun: Kralın idamı neticesi iktidarın kaynağı ne olacak? Çözüm: Tanrı, sonra PrensMillet; Din  Milliyetçilik (Tarih + Dil formülü) .

11 BİR TOPLUMSAL HAREKET OLARAK MİLLİYETÇİLİK
Gerekli koşullar: 1) Hem Duygu, hem İdeoloji olmalı: a) Duygu yok veya zayıf, ideoloji var (yukarıdan devrim); b) Duygu var, ideoloji yok (milliyetçilik-öncesi hareket). 2) a) YSO = Millet olmalı (sen kimsin?; arka cam sloganları); daha dar veya daha geniş YSO olmaz (aile, klan, sınıf; veya imparatorluk, ırk); b) Ulusal Bağımsız Devlet talebi (?) .

12 MİLLİYETÇİLİK HAREKETLERİ – DÜN VE BUGÜN
BÖLGESİ, NİTELİĞİ DÖNEMİ ÜLKELER, HALKLAR AMAÇ / İŞLEV K.Amerika’da beyaz kolon mill. 1776 B.Britanya, K.Amerikalılar AristBurj. Transat. geçiş B.Avrupa’da burjuva mill. 1789 Fransa AristBurj. Yerel geçiş L.Amerika’da beyaz kolon mill. 1810’lar  İspanya ve L.Amerikalılar K.Amerika gibi Balkanlarda ayrılıkçı mill. 1820’ler  Yunanistan vb. Ulusal bağımsızlık O.Avrupa’da birleştirici mill. 1870’ler Almanya ve İtalya Ulusal birlik B. - O. Avr., ABD, Jap.’da emp. mill. 1880’ler  B.Brit., Fr., Alm., İtaly, ABD, Jap. Emperyalizmi desteklemek Avrupa’da ve Jap.da faşist mill. 1930’lar Alm., İtalya, İspanya, D.Avrupa Anti-komünizm, emperyalizm

13 MİLLİYETÇİLİK HAREKETLERİ – DÜN VE BUGÜN (devam)
BÖLGESİ, NİTELİĞİ DÖNEMİ ÜLKELER, HALKLAR AMAÇ / İŞLEV Asya, Afr., L.A.’da AGÜ mill. 1930’lar, TC ve sömürge ülkeler 1) Ulusal bağ.; ) Modernleşme; 3) Pozitif kimlik G.Afrika’da ırkçı beyaz kolon mill. G.Afr.Cum, G.D.Afr., Rod., vd. Irksal üstünlük AGÜ’de azınlık mill. 1960’lar  Yakl. tüm AGÜ’ler AGÜ’ler gibi B.Avrupa’da azınlık mill. Ulus-devlet’ten beri B.Bri. (İrl.), Fr. (Kors); İsp (Bask) Karışık D.Avrupa’da “etnik” mill. 1990’lar  Eski Komünist ülkeler Karışık

14 K. AMERİKA’DA BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİ
- Kolon kavramı; koloni ve çeşitleri ve sonuçları: 1) Yerleşme (Marsilya-Fokaia); 2) Sömürme (Gana, anofel); 3) y+s (Cezayir, Kenya, GAC, Rod., vb.) K. Amerika’da belirleyici nitelikler: - Birlik: Koloniler arasında ekonomik ilişki yoğun: - Ayrımcılık: Yerlilerle ilişki yok veya kötü (Aileleriyle ve çok sayıda geldiler (Santa Maria, Nina, Pinta); devletsiz topluma geldiklerinden etkilenmediler; ekonomik ve toplumsal açıdan çok üstünler. - Gelişmişlik: Kuranlar ticaret kapitalizmi aşamasında: Ekonomik ve siyasal düzey yüksek. - Bağımsızlık: Sınırlarda tehlike yok hakkında düşünceler: - “İlk kurtuluş savaşı”. Hangi koşullarda? - “İlk milliyetçilik hareketi”: İngiliz Aristokrasisi  Amerikan burjuvazisi: Rejim + Devlet değişikliği (Atlas Okyanusu adlı bir “iç deniz”).

15 BATI AVRUPA’DA BURJUVA MİLLİYETÇİLİĞİ
- Fransız aristokrasisi  Fransız burjuvazisi: Rejim değişikliği ve sınıfsal kopuşun etkisi (+ Türkiye; ama devlet değişikliği de var) - Farklı durum: İngiliz aristokrasisi  İngiliz burjuvazisi: “Çitleme” ve sınıfsal dönüşümün etkisi (+ Japonya -Samurailer- ve hatta Almanya -Junkerler-) Nitelikler: Liberallik: Tek eko. liberal: İng. Burjuvazinin gücü, sınıfsal rakip, yetişecek burjuvazi; Demokratlık: Parlamento kurdu, İng. kadınlar 1928’de oy (TC: 34; Fr. 44; İsviçre 71); İnsancıllık: çok kan döktü; emp.; boş alan vardı. Tanrı Prens BireyMillet. (Bütün diğerlerinde: TanrıDevletMillet) - Bir tartışma: “Milliyetçilik ideolojisinin kapitalizmle ilişkisi yoktur – İngiltere örneği” .

16 LATİN AMERİKA’DA BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİ
Kuzey’le benzerlik: Peninsulares vs. Creolos Farklılıklar ve belirleyici nitelikler: Parçalanmışlık: Ekonomik bağlar Merkez’le: Ayrımcılık yok: Yerlilerle ilişkiler yoğun (İlk 40 yıl aile yok, sonra da sayıca azlar; Creolos, Peninsulares’le mücadele için yerli prenses alıyor; devletli topluma geldikleri için yerel yönetim ve âdetlerden etkileniyorlar). Azgelişmişlik: Kuranlar feodal aşamada. Bağımlılık: Kuzeydeki komşu ve Allah.

17 BALKANLARDA AYRILIKÇI MİLLİYETÇİLİK
Çıkış: 1) Dış etki; 2) Osmanlı’ya tepki; 3) Denizci burjuvazi - İmparatorluk  Ulus-devletler: Bağımsızlık B.Avrupa’daki Tarih+Dil  Tarih+Din formülü. Nedenleri: Genel: 1) Eski üstyapı etkili olmaya devam ediyor; yeni üstyapı eskisinin kimi yönlerinden etkileniyor. Din, tam sınaileşememiş ülkelerde tutunum ideolojisi pozisyonundadır. 2) Azınlığın / İşgal edilenin dini farklıysa, Din onun milli kimliğini / milliyetçiliğini destekler; 3) Milletin oluşturucu öğeleri eksikse. Bölgeye özel: 1) Burjuvazi ve sekülerleşme B.Avrupa’daki gibi değil; 2) Komünizm: Ortak düşmana karşı koalisyon; 3) 100 yıl arayla “Biz” ve “Onlar”; 4) “Ulusal Kilise” ve “Gaza”; 5) Ulus-devlet (tanım) dinsel homogenlik istiyor; 6) Millet Sistemi yaşıyor .

18 ORTA AVRUPA’DA BİRLEŞTİRİCİ MİLLİYETÇİLİK
Çıkış: B.Avrupa burjuvazisine yetişmek - Zollverein yetmiyor; siyasal birlik lazım Temel nitelik: Anti-liberalizm: - Bireysel haklar  Devletin üstünlüğü (TanrıDevletMillet); - Ekonomik liberalizm  Neo-merkantilizm Nedeni: İngiliz ve Fransız burjuvazisinden, ayrıca Alman proleteryasından korku .

19 B. VE O. AVRUPA, ABD ve JAP.’DA EMPERYALİST MİLLİYETÇİLİK
B + K  M.K.  Asayiş ve tek hukuk  Ticaret  Pazar  Ortak dil vs.  Millet  Milliyetçilik ideolojisi  Ulus-devlet  İçte Asimilasyon, Dışta Emperyalizm İçteki işlevlerini tamamlayan Milliyetçilik dışa döndü. 1870’lerde ortam: - Altyapı: Banka>Sanayi=Tekelci aşama (Finans Kapital). Üretim artınca 3+1 sorun: 1) Pazar ; 2) Hammadde; 3) Marjinal verimlilik. Ve nüfus fazlası. - Üstyapı: 1) Sanatta Romantizm; 2) Bilimde Sosyal Darwinizm (Spencer). 3) Irkçı teoriler: Aşağılık ırklar, “Uygarlaştırıcı Görev”, süpermen. - Alm., İtalya, Jap. piyasaya girince ua rekabet korkunç arttı. Çevre’de 3 tip ülke oluştu: 1) Anglo-Sakson tekeli; 2) Açık sömürgeler (Kara Afrika; 1880 Fiilî İşgal ilkesi); 3) Yarı-sömürgeler (Çin, Siyam, Oİ, İran, Mısır). Askerî işgal ve savaş için halkın tamamının desteği gerek: Milliyetçilik, hatta jingoizm. Liberal, demokrat, insancıl niteliklerle ilgisi yok. (+ Prestij unsuru). İki tez: 1) “I. Dünya Savaşının nedeni emperyalizm değildir, yoksa İng.-Fr. arasında çıkardı”; 2) “Emperyalizmin kökeni ekonomik değildir çünkü ihraç fazlası olmayan İtalya ve Rusya da yapmıştır” .

20 AVRUPA’DA FAŞİST MİLLİYETÇİLİK
- 1930’larda Çekoslovakya hariç, bütün Alm, İtalya, İspanya, D.Avrupa ve Balkanlar faşist veya pro-faşist. Türkiye dahil. İngiltere ve Fransa bile etkilendi (Chamberlain, Maurras, Barrès, Boulanger, vs.) Çeşitli nedenlerle: Statükocu devletlere tepki, Proletaryadan ve komünizmden korku, Emperyalizmi desteklemek, Dış faşist etki, Devlet-millet kurma süreci, Devletin sokağa teslim olması .

21 ASYA, AFRİKA VE L.AMERİKA’DA AZGELİŞMİŞ ÜLKE MİLLİYETÇİLİĞİ
Batı Avrupa’da milliyetçilik ideolojisinin oluşumundan: B + K  M.K.  Asayiş ve tek hukuk  Ticaret  Pazar  Ortak dil vs.  Millet  Milliyetçilik ideolojisi  Ulus-devlet  İçte Asimilasyon, Dışta Emperyalizm Azgelişmiş ülkelere: Dışta Emperyalizm  Aydınlar  Ulus-devlet  AGÜ Milliyetçiliği İdeolojisi  Millet İnşası - Batı yayılmasına tepki olarak ve Yukarıdan Devrim biçiminde. Prototipi: 1930’larda. Dünyaya 1950 ve 60’larda yayıldı. 1980’lerde, üçüncü küreselleşme dalgasıyla gücünü yitirdi. - İşlevleri: - Bağımsızlık - Modernleşme: sosyo-politik, sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel yönlerden Batı’ya benzemek (bütün AGÜ milliyetçilikleri “Batı’ya rağmen Batıcı”dır) - Pozitif Kimlik: 1) Birinci ve ikinci işlevlerin çatışması; 2) Eski kimlikten ne alıkonacak, yeni ne getirilecek - kimlik bunalımı .

22 GÜNEY AFRİKA’DA IRKÇI BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİ
Amacı: Beyaz ırkın üstünlüğünü koruma Katılığının nedeni: Beyaz kolonların iç rekabeti. 17. yy’da Hollanda’dan (Boer, Afrikaner), 19. yy’da İngilizler. 1948 Apartheid GAC demokrasiye geçiş. Batı bastırdı .

23 AZINLIK MİLLİYETÇİLİĞİ
- Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği ideolojisinden B + K  M.K.  Asayiş ve tek hukuk  Ticaret  Pazar  Ortak dil vs.  Millet  Milliyetçilik ideolojisi  Ulus-devlet  İçte Asimilasyon, Dışta Emperyalizm  Aydınlar  Ulus-devlet  AGÜ Milliyetçiliği İdeolojisi  Millet İnşası - AGÜ’de Azınlık Milliyetçiliğine: … Millet İnşası  Asimilasyon politikası  Azınlık milliyetçiliği GELİŞMİŞ ÜLKELERDE Bu tepki aynen gelişmiş ülkelerde de mevcut. - Fransa (Corse), İspanya (Bask, Katalan), B.Britanya (İrlandalı, İskoç, Galli) - a) Feodal geçmişin “folklorik” kalıntıları (Occitans, “Vive Savoie Libre”) b) Önemli feodal kimliklerin ulus-devlet tarafından yok edilememişleri. Bunlar ileride bağımsız olurlarsa, aynen AGÜ mill. gibi hareket edip (ulus’u inşa sırasında azınlıklara baskı yapıp), aynı sonucu alabilirler: Milliyetçiliklerin diyalektiği. Bağımsız olsalar bile şemsiyeleri belli: AB. Bu durumda, paradoks: Hem kendi başlarına ulusal egemenlik istiyorlar, hem de ulusal egemenliği zayıflatmak isteyen AB’nin parçası olmak (Hırvatistan?) .

24 DOĞU AVRUPA ve BALKANLARDA “ETNİK” MİLLİYETÇİLİK
- Aslında, yaklaşık bütün milliyetçilikler etniktir (Etni, aileye en yakın birimdir). “Etnik temizlik” teriminden esinlenerek kondu; biraz da aşağılayarak, II. Dünya Savaşından sonra Batı’da lanetlenen saldırgan milliyetçiliğin geri dönüşünden dolayı itham edici biçimde. - Doğu Blokunun dağılması üzerine, Komünist ideolojinin yok edemediği etnik duygular + Millet Sisteminden gelen “Tarih + Din” formülü. - Çünkü, Tutunum İdeolojisi (komünizm) başarısız olunca bunalım başlar ve işleri kötü gidenlerde eski tutunum ideolojilerine (Milliyetçilik, hatta Din) dönüş eğilimi belirir. Sınıflar, rahat oldukları çağa dönüş ister (“Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı”). - Oysa, bu bir tepkiden ibarettir ve geri dönüş mümkün değildir (Tablo): a) İdeolojiyi egemen sınıf belirler; b) En azından, uluslararası ortam (ua. Kapitalizm) bırakmaz. Afrika’da da Kabilecilik’e “dönüş” var, çünkü hem kaos var, hem de uluslararası toplum orayla hiç ilgilenmiyor. - Balkanlarda dış etki çok belirgin: a) İmparatorluklar; 2) Büyük Sırp Mill.; 3) Faşizm; 4) Proletarya olmadan Komünizm; 5) Şimdi de burjuvazi olmadan kapitalizm (İ.Uzgel) .

25 MİLLİYETÇİLİĞİN GELECEĞİ
- Kısa erimde, “milliyetçi” hareketler sayıca artacak, sertleşecek, milliyetçi ve etnik jargondan da kuvvet alacaktır. Bu, Küreselleşme’ye tepkidir. - Uzun erimde, Duygu ve İdeoloji, yüzünü, genişleyen Ekonomik Pazar’a dönecektir. AB gibi birlikler YSO haline gelebilir. Hırvatistan, Slovenya, Çekya milliyetçilik yapmak için değil, AB’ye girebilmek için ayrıldılar. Ama, süreç uzun. - Devlet ortadan kalkmaz, çünkü onun asayişi/düzeni sağlama işlevini (en azından şimdilik) başkası göremez. En azından, uluslararası sermayenin ona ihtiyacı var. Ulusal duygular da kaybolmaz; yerel duygular haline dönüşür. - Paradoks: 20.yy’ın başında,Ulus-devlet’in yaşaması, azınlıklarını asimile (yani, yok) etmesine bağlıydı. Oysa artık 21.yy.’ın başında, yaşamaya devam etmesi, ademi merkeziyetçiliğe bağlı. Yani, azınlıklarını simültane olarak maddi (yaşanabilir koşullar) ve manevi (alt kimliklere saygı) olarak tatmin etmesine bağlı; yoksa parçalanır (Mitterrand).

26 Bugün Türkiye’de kullanılan kimi terimler üzerine: Milliyetçilik, Ulusalcılık, Yurtseverlik
- Milliyetçilik: Bugün daha çok “milliyetçi-mukaddesatçı” olarak anılanlar tarafından kullanılıyor. Tutuculuk ve dinle karışmış bir kavram olarak muhafazakar, İslamî, fazla okumamış halk arasında yaygın. Ulusalcılık: Aslında, epeydir, “ulusalcı” veya “ulusçu” biçiminde kullanılıyordu ama öztürkçeciler çevresi dışında pek ön plana çıkmıyordu. “Milliyetçi” teriminin yukarıdaki anlamı epey “kirlendiği” için son zamanlarda ortaya atıldı. Hem “temiz” izlenimini vermek için, hem de kullananların “dinci olmadığı”nın belirtilmesi için. Şu anda, bir zamanlar sol ideolojiye şu veya bu biçimde yakın olmuş Kemalistlerin tercihi. Böylece, kullanıcılar, “kirlenmiş” ve “gerici” bir terimin getirebileceği eleştirilerden kurtulmuş oluyorlar. Terimin bir “avantaj”ı da, “anti-emperyalizm” kategorisi altında “solculuk” yapmaya izin verdiğinin düşünülmesi. Böylece, milliyetçilik ile solculuk da bağdaştırılmış oluyor. “Milliyetçilik” ve “Ulusalcılık”ın yabancı dillerdeki karşılığı tek: Nasyonalizm. Yurtseverlik/vatanseverlik: Doğduğun toprağa duyduğun bağlılık hissi. Gerçekten tamamen pozitif, tamamen doğal; hiçbir olumsuz öğesi yok. Bu nedenle, bunu sahiplendin mi, bütün eleştirilerden kurtulmuş oluyorsun. “Ulusalcı”lar bu nedenle bu terimin kanadı altına giriyorlar. Bu terimin yabancı dillerdeki karşılığı: Patriyotizm .