TARİHSEL AÇIDAN ORTADOĞUDA AZINLIKLAR

... konulu sunumlar: "TARİHSEL AÇIDAN ORTADOĞUDA AZINLIKLAR"— Sunum transkripti:

1 TARİHSEL AÇIDAN ORTADOĞUDA AZINLIKLAR
1. Ve 2.HAFTA 21, 28 ŞUBAT 2012

2 TARİHSEL AÇIDAN ORTADOĞU’DA AZINLIKLAR Öğretim Yılı Bahar Sömestri Prof.Dr.Esra Danacıoğlu Tamur Görüşme Gün ve Saatleri: Salı – Perşembe DERSİN İÇERİĞİ Giriş; kaynaklar, temel kavramlar, dersin içeriği (21 Şubat) 19.yy’dan 20.yy ortalarin Ortadoğu’da kimliklerin dönüştüğü süreçte azınlıklar: Genel bakış (21 Şubat-28 Şubat) Yahudiler; Ortadoğu’nun Kadim Yahudi Toplulukları; Romaniyotlar, Kürt Yahudileri, Arap Yahudileri (Mizrahi), Seferadlar ve Filistin’e Göç (28 Şubat) Çoğunlukken Azınlık Olma Durumu: Filistinliler ve İsrail Sorunu (6 Mart) Doğu Kiliseleri Asuriler: (Keldani, Süryani ve Nasturiler ) (13 Mart) Doğu Kiliseleri: Ermeniler (20 Mart) Doğu Kiliseleri: Kıptiler ve Sudanlılar (27 Mart ) Lübnan: Maruniler ve Dürziler (3 Nisan) Heterodoks Müslüman Azınlıklar: Azınlığın İktidarı: Suriye’de Nusayriler(Alawi) (10 Nisan) Heterodoks Müslüman Azınlıklar: İsmaililer, Şiiler, (genel) ve Ali İlahiler, Şabaklar veTürkiye Alevileri (24 Nisan) Farklı Dini İnançlar: Yezidiler, Bahailer (Bahailer İran konusunda incelenecek) (8 Mayıs) Etno-linguistik Gruplar: Kürtler (8 Mayıs-16 Mayıs) Etno-linguistik Gruplar: Berberiler (16 Mayıs ya da ek ders) İran ve Etnik Yapısı (22 Mayıs)

3 21 Şubat 28 Şubat 6 Mart 13 Mart 20 Mart 27 Mart 3 Nisan 10 Nisan 17 Nisan 24 Nisan 1 Mayıs TATİL 8 Mayıs 15 Mayıs 22 Mayıs SON DERS

4 Sunumların Dağılımı -1 Asuriler: (Keldani, Süryani ve Nasturiler) 13 Mart (2 kişi) Ermeniler (2 Kişi) (20 Mart) Mısır ve Kıptiler (2 kişi) (27 Mart) İç Savaştan Bölünmeye Sudan ve Güney Sudan Sorunu (1 kişi) (3 Nisan) Lübnan: Maruniler ve Dürziler ve Diğerleri (3 kişi) (3 Nisan) Türkiye Alevileri (2 kişi) (10 Nisan) Suriye: Nusayriler (Alawi) (2 kişi) (17 Nisan) Türkiye Alevileri (2 kişi) (28 Nisan) Yezidiler, (1 kişi) (8 Mayıs)

5 Sunumların Dağılımı -2 Etno-linguistik Gruplar: Kürtler (3-4 kişi) (8 ve 16 Mayıs) Berberiler (1 kişi) ( Ek ders) İran ve Etnik Yapısı (3 kişi) Bahailer (22 mayıs)

6 İNTERNET KAYNAKLARI: Okumanız Gereken bir Makale P R Kumaraswamy “Problems of Studying Minorities in the Middle East”, Alternatives; Turkish Journal International Relations, Volume:2, Number:2 Summer Her Grubun Temel Bilgileri için David ZEIDAN, The Middle East Handbook. Information on States and People Groups in the Middle East, OM-IRC, (ortadoğu ve kafkasyadaki tüm etnik-dini topluluklarla ilgili kısa-temel bilgiler)

7 Ansiklopediler- Ülke Bazlı Temel Bilgiler:
: An encyclopedic reference work cataloging all of the world’s 6,912 known living languages (Ortadoğuda konuşulan dillerin, nüfus ve ülkeler bazlı dağılımı için kullanılabilir) LookLex Encyclopaedia of the Orient Encyclopaedia Iranica Jewish Encyclopaedia World Fact Book (ülke bazlı) Library of Congress Country Studies Arab Social Science Research Virtual Library (ASSR ) Arap Ülkeleriyle ilgili genel bilgilere yönelik linklerin olduğu bir site

8 Ortadoğu ile İlgili Enstitüler ve e-kaynaklar içeren Siteler
: An encyclopedic reference work cataloging all of the world’s 6,912 known living languages (Ortadoğuda konuşulan dillerin, nüfus ve ülkeler bazlı dağılımı için kullanılabilir) : Columbia University Libraries Middle East Studies Internet Resources Columbia University Libraries Minorities in the Middle East MESA Homepage : Middle East Studies Association of North America (verdiği linklere bakılabilir) : Harvard University Center for Middle Eastern Studies Center for Middle East Studies at the University of Chicago University of Maryland, Minorities at Risk Project University of California Internet Resources for Middle East and Islamic Studies The Middle East Research and Information Project , 3 ayda bir yayınlanan bir dergi, ücretsiz arama yapıp makale indirmeniz mümkün. The Turkish Studies Association (Teaching Resources kısmını kullanabilirsiniz, özellikle osmanlı dönemi için)

9 Haritalar için Kullanabileceğiniz bazı adresler
University of Texas at Austin, Perry-Castañeda Library Map Collection Middle East Maps Middle Eastern Maps University of Maine, (Kudüs kent çizimleri ve gravürleri için) Princeton University Maps of Islam’s Historical Development Historical Maps of Islam Mapping History Project (Proje Amerika ve Avrupa Tarihi Merkezli, ancak Afrika ile ilgili haritalar kullanılabilir)

10 Görseller için Adresler
University of Chicago Library, Middle East, Photograph Archive Gertrude Bell Project (20.yy’ın ilk çeyreğinden Ortadoğu Fotografları) ya da Arab Image Foundation (sergilerden örnekler kullanılabilir)

11 Görseller için (devam)
State of Israel National Photo Collection Middle East in Early Prints and Photographs(NYPL) Blactforf Collection American University of Beirut (Lübnan, Filistin, Ürdün ve Mısır dönemi için)

12 Arap olmayan Sünni Müslümanlar: Kürt, Türkmen, Çerkez
(HOURANI) ARAP DÜNYASINDAKİ AZINLIKLAR Sünni Arap çoğunluktan dini bağları ya da etno-kültürel kimlikleri nedeniyle farklı olanlar şeklinde tanımlananlar Etnik ve Kültürel olarak Arap ancak Sünni Müslüman olmayanlar: Alevi/Alawi (Nusayri) Etnik ve kültürel olarak Arap olup Müslüman olmayanlar: Kıptiler, Rum/Arap Ortodokslar, Maruni ve Dürziler Arap olmayan Sünni Müslümanlar: Kürt, Türkmen, Çerkez Ne Arap ve ne de Müslüman olanlar: Yahudiler, Ermeniler vs.

13 KADİM AZINLIKLAR/GRUPLAR
KADİM GAYRİMÜSLİM AZINLIKLAR Kadim Yahudi Toplulukları; Romaniyotlar, Kürt Yahudileri, Arap Yahudileri, Seferadlar Filistinliler Doğu Kiliseleri: Asuriler, Ermeniler, Kıptiler, Etopya ve Sudan Kiliseleri Katolik Azınlıklar: Maruniler, Katolik Araplar, Latinler, Keldaniler HETERODOKS GRUPLAR Zeydiler, İsmaililer, 12 İmamcılar(Caferi) Aleviler, Şabak ve Ali İlahiler Nusayriler(Alawi), Dürziler EHL-İ KİTAP-DIŞI OLANLAR Yezidiler (bazı araştırmacılar Yezidileri İslam Heterodoksisi içinde kabul ederler), Bahailer ULUS-SONRASI AZINLIKLAR/GRUPLAR Kürtler, Türk ve Türkmenler, Çerkezler (?) Berberler, Nuriler(kafirler), Hazaralar, Luriler ve diğerleri

14 ORTADOĞU’DA AZINLIKLARLA İLGİLİ BAZI SPESİFİK SAPTAMALAR (iktidarla ilişkilerine ve nüfus dağılımlarına göre) Azınlık olmanın tipik göstergesi olan iktidarın periferisinde kalma durumu ortadoğu’da ne kadar geçerlidir? (tersinden sorarsak çoğunluk olmakla iktidarda olmak?) İKTİDARDA OLAN AZINLIKLAR: Maruniler (1970’LERE KADAR) ve Nusayriler, İKTİDAR-DIŞI AZINLIKLAR (Berberiler, Kıptiler, Kürtler-Kuzey Irak istisnası ile vd.) ÇOĞUNLUKKEN AZINLIK OLANLAR : Filistinliler AZINLIKKEN ÇOĞUNLUK OLANLAR: Yahudiler ve İsrail Devleti SINIRLAR ÖTESİ AZINLIKLAR; Dürziler, Kürtler, Ermeniler, Asuri-Süryaniler

15

16 DİNİ DAĞILIM

17

18 ORTADOĞU’DA HIRİSTİYANLAR (ÜLKE VE SAYISAL DURUMLARI) YIL 2001
MISIR. Kıptiler -ortodoks, katolik ve protestan civarı tahmin edilmekte SUDAN Güneyde 7 milyon siyah Afrikalı yaşamakta, kabilelerin büyük kısmı Hıristiyan- Anglikan, (diğer) Protestan gruplar ve katolikler LÜBNAN 1.5 milyon Maruni, Ortodoks, Melkit, Protestan ve diğer mezhepler IRAK 1 Milyon Hıristiyan Asuri -Nasturi(Ortodoks), Keldani (Katolik), Yakubi-, büyük çoğunlukla kuzeyde yaşamaktalar SURİYE 1milyon Arami, Ermeni, Ortodoks, Melkit, çoğu büyük kentlerde ve kuzey-doğuda. IRAN Pers, Ermeni ve Asuri Hıristiyan yaşamakta ISRAİL Ortodoks, Katolik, Maruni ve Evangelik ÜRDÜN Ortodoks ve Katolik TURKİYE , çoğu Ermeni ve Asuri LİBYA SUUDİ ARABİSTAN VE KUVEYT Bu ülkelerdeki tek tük Hıristiyanlar bölgeye çalışmaya gelen yabancılar FAS VE CEZAYİR Çok az Hıristiyan Middle East Quarterly, Winter, 2001, s. 22'den derlenmiştir.

19 COUNTRY GROUP GROUP POPULATION (1998) PROPORATION of GROUP POPULATION TYPE ALGERIA BERBERS %25 indigenous peoples BAHRAIN SHI'I %87 religious sect CYPRUS TURKISH CYPRIOTS %19 ethnonationalist EGYPT COPTS %9 IRAN ARABS %3 national minority AZERBAIJANIS %24 BAHA'IS %0.8 BAKHTIARI %1 BALUCHIS %2 CHRISTIANS %0.45 KURDS %7 TURKMEN

20 IRAQ KURDS %20 ethnonationalist SHI'I %60 religious sect SUNNIS ISRAEL ARABS %18 ethnoclass PALESTINIANS %29 JORDAN %50 LEBANON DRUZE %6 MARONITE CHRISTIANS %25 %10 %32 MOROCCO BERBERS %37 indigenous peoples SAUDI ARABIA SHI’I %15 SYRIA ALAWI %11 TURKEY etnonationalist

21 KAYNAK: Minorities at Risk Project: Middle East and North Africa
( Center for International Development and Conflict Management, University of Maryland)