HİPEREMEZİS GRAVİDARUM

... konulu sunumlar: "HİPEREMEZİS GRAVİDARUM"— Sunum transkripti:

1 HİPEREMEZİS GRAVİDARUM
Doç. Dr. Mustafa KARA Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yozgat

2 Tanım Evrensel olarak kabul edilmiş bir tanımı yok
Gebelik öncesi kilonun % 5’inin kaybına kadar varan şiddetli bulantı-kusma Lee NM, Gastroenterol Clin North Am 2011

3 İnsidans Tüm gebelerin % 50-90’ında bulantı-kusma HG ise % 0.3-2
Kesin bir tanımlama olmaması ve etnik farklılıklar nedeni ile insidans değişiyor Bailit JL, Am J Obstet Gynecol 2005

4 Epidemiyoloji ve Risk Faktörleri
Gelişmiş ülkelerde ve kentsel bölgelerde Afrika ve Asya’dan daha sık Genç primigravid kadınlar yaşlı multipar hastalardan daha çok etkileniyor 1. Lacasse A, BMC Preg Child 2009 2. Klebanoff MA, Obstet Gynecol 1985

5 Primigravidlerde, genç hastalarda, kentsel bölgelerde daha sık

6 Estrogen bazlı tedavi alanlar Hareket bozukluğu olanlar
Migreni olanlarda gebeliğe bağlı bulantı-kusma daha sık Assoc of prof of gynecol and obstet 2001.

7 Tat duyusu gelişmiş olanlarda daha sık
Aksine, anosmik kadınlar daha az riskli Heinrichs L, Am J Obstet Gynecol 2002

8 İkiz gebelikler Mol hidatiform Basso O, Epidemiol 2001
Hou JL, J Reprod Med 2008

9 Mide yanması ve reflüsü olan kadınlarda daha sık
Gebelik öncesi 6 haftalık dönem ya da perikonsepsiyonel periyotta multivitamin almayan kadınlar Mide yanması ve reflüsü olan kadınlarda daha sık Emelianova S, Clin Invest Med 1999 Gill SK, Can J Gastroeterol 2009

10 Risk faktörleri ile ilgili çalışmalarda vaka sayısı az
Sonuçlar kesin değil Risk faktörleri daha hafif hastalıktaki ile aynı Goodwin TM, Am J Obstet Gynecol 2002 Schiff MA, BJOG 2004

11 2110 HG’u olan ve 9783 HG’u olmayan gebe
Kız fetusu olanlarda bulantı-kusma daha sık

12 HG’lu annelerin kızlarında HG sıklığı 3 kat artar.

13 Annesi ya da kızkardeşinde HG olanlarda risk anlamlı şekilde artar.

14 Monozigotiklerde dizigotik ikizlerden daha fazla bulunur.
Corey LA, Obstet Gynecol 1992

15 Yağ asidi oksidasyon bozukluğu olanlarda daha sık

16 L-3-hidroksiacil-CoA dehidrogenaz
Hepatik karnitin palmitoiltransferaz (CPT I) eksikliği olanlarda gebeliğe bağlı bulantı- kusma daha sık Innes AM, Pediatr Res 2000

17 HG’li gebelerde inflamasyon belirteci olan CRP ve lipid metabolizma bozukluğu belirteci olan vaspin artar

18 Patogenez Psikolojik faktörler Hormonal değişiklikler Gastro-intestinal motilite bozukluğu H. pylori infeksiyonu Diğer sebepler

19 Psikolojik faktörler 2 teori var:
1. Konversiyon ya da somatizasyon bozukluğu 2. Strese yanıt Buckwalter JG, Am J Obstet Gynecol 2002 Matteson S, Am J Obstet Gynecol 2002 Kadınların psikolojik yapısı inatçı bulantı-kusma yakınmasını şiddetlendirebilir. Kadınların psikolojik yapısı inatçı B-K yakınmasını şiddetlendirebilir.

20 Hormonal değişiklikler
Artmış serum E ve P düz kasları gevşetir, Gis transit zamanını ve gastrik boşalmayı geciktirir Lagiou P, Obstet Gynecol 2003

21 Hormonal değişiklikler
Serum hCG düzeyleri yüksek olanlarda daha sık görülür Goodwin TM, J Clin Endocrinol Metab 1992

22 Gastrointestinal motilite bozukluğu
Gebelikte alt özofageal sfinkter gevşer. Bu da gastro-özofageal reflü, mide yanması ve bulantıya neden olur. Ancak eğer bu varsayım doğru olsaydı bulantı- kusma gebelik ilerledikçe kötüleşirdi. Brzana RJ, Ann Intern Med 1997

23 H.pylori infeksiyonu olanlarda gebeliğe bağlı bulantı-kusma daha sık

24 Helicobacter pylori Çalışmalar heterojen
Çoğu çalışmada aktif ve geçirilmiş infeksiyon arasındaki ayırım net değil Vaka sunumları ve küçük serilere göre infeksiyon tedavi edildiğinde bulantı-kusma azalıyor Mansour GM, Arch Gynecol Obstet 2011

25 Diğer sebepler Çinko eksikliği Lipid düzeylerindeki değişiklikler
Genetik faktörler Hiçbirisi ilişkili değil. Net bir sebep- sonuç ilişkisi yok Net bir sebep- sonuç ilişkisi yok

26 Klinik Tablo Bulantı-kusma gebeliğin 5-6. haftasında başlar, 9. haftada pik yapar, haftada kaybolur % 15’de 3. trimester’e kadar % 5’de doğuma kadar devam eder Goodwin TM, Obstet Gynecol Clin North Am 2008

27 Tanı Vital bulgular FM Laboratuvar

28 Tanı Gebelik öncesi kilonun % 5’inin kaybına kadar varan şiddetli bulantı-kusma tablosu veya Günde 3 defadan daha fazla kusma+ % 3-5’lik kilo kaybı+ ketonüri tanı koydurur Golberg D, Obstet Gynecol 2007

29 Skorlama sistemleri B-K olduğu saatler, B-K sayısı, istem dışı öğürme sayısı değerlendirilir. Yüksek skor dehidratasyon ve elektrolitler açısından değerlendirme gerektirir. Deneysel araştırmalarda kullanılırlar. Bulantı-kusma olduğu saatler, Bulantı-kusma sayısı, istem dışı öğürme sayısı değerlendirilir. Yüksek skor dehidratasyon ve elektrolitler açısından değerlendirme gerektirir. Deneysel araştırmalarda kullanılırlar.

30

31 FM Gebede Kilo Kan basıncı Kalp hızı ölçülür

32 Laboratuvar Serum elektrolitleri İdrarda keton cisimleri
Tam kan sayımı BUN, kreatinin Kc fonk testleri Böbrek fonk testleri Tiroid fonk testleri (gerekirse)

33 Ayırıcı Tanı İkiz gebelik Mol hidatiform Preeklampsi
Hiperparatiroidizm

34 Tedavi A. Başlangıç tedavisi 1. Nonfarmakolojik tedavi Diyet
Tetikleyici şeylerden kaçınmak Akupunktur ve akupressör Hipnoz

35 Başlıca protein ve karbonhidratlardan oluşan, beraberinde az miktarda elektrolitli sıvı alınan, küçük ancak sık aralı porsiyonlarla beslenilmelidir. Hafif tuzlu tavuk suyu ve biraz rahatlayınca şehriyeli çorba ve beraberinde tuzlu krakerler alınabilir.

36 Parfüm, yiyecek, koku, sıcak, gürültü gibi tetikleyici şeylerden kaçınılmalıdır.
Ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Soğuk gıdalar sıcak olanlardan daha iyi tolere edilir. Yemeklerden sonra dişleri fırçalamak, tükürüğü yutmamak bulantıyı hafifletir.

37

38 Hipnoz ile tedavi güncel değildir
Henker FO, South Med J 1976 Zechnich R, Am Fan Physician 1982

39 2. Farmakolojik tedavi Ginger (Zencefil) 4-6x250 mg/gün B6 vitamini (Piridoksin) 25 mg 3x1 (maksimum doz 200 mg/gün) Antihistaminikler (H1 reseptör blokerleri)

40 B. Sekonder yaklaşım 1. Birinci basamak tedavi Antihistaminikler (H1 reseptör blokerleri) -Doksilamin -Difenhidramin 4x25 mg/gün -Meklizin 4x25 mg/gün -Dimenhidrinat mg oral, 25 mg iv

41 2. İkinci basamak tedavi Dopamin antagonistleri -Proklorperazin ve klorpromazin 5-10 mg/gün -Metoklopramid 3x10 mg/gün -Prometazin mg/gün -Droperidol

42 Serotonin (5 HT3 )antagonistleri
-Ondansetron 4-8 mg/gün -Granisetron -Dolasetron

43 İlave tedaviler Antiasitler H2 reseptör antagonistleri Proton pompa inhibitörleri

44 Dehidratasyon, asit-baz dengesinde bozukluk olan kadınlar
İntravenöz hidrasyon: cc RL 3-5 saatte verilir. Daha sonra 100 cc/saat idrar çıkışı sağlanıncaya kadar % 5 Dekstroz ya da % salin verilir. Vitamin-mineral suplementasyonu

45 İdrarda keton pozitifliği kaybolunca orale geçilir.
BRAT diyeti (muz, pirinç, elma suyu, tost) uygulanır.

46 Refrakter hastalar Klorpromazin mg i.m veya i.v veya mg oral (4-6 saatte bir) Metil prednizolon 16 mg i.v (3x1) veya Oral prednizolon 40 mg/gün oral, sonraki 3 gün 20 mg/gün oral Enteral ve parenteral besleme

47 Stabil ve iyileşen hastalarda tedaviye
Hasta tamamen asemptomatik ya da haftada 1 kez kusma atağı geçirene kadar devam edilir Çoğu hasta gebelik haftasında iyileşir. Çok az hastada tedavi 20. hafta sonrasında da sürdürülür.

48 Prognoz Genellikle kötü gebelik sonuçlarına yol açmaz.
Antiemetik ilaç alanlarda konjenital anomali sıklığında artış bildirilmemiştir. Kallen, B2000

49

50 Eve götürülecek mesaj Diyet ve tetikleyicilerden kaçınmak önemli
Akupunktur ve akupressörün anlamlı bir etkisi yok Tedavide ilk önce Piridoksin+doksilamin süksinat verilir (Grade 2c) Kusma devam ederse Difenhidramin mg oral veya Meklizin 25 mg 3x1 (Grade 2c) İnatçı vakalarda Metolopramid ya da Proklorperazin eklenir (Grade 2c)

51 Eve götürülecek mesaj Dehidrate vakalarda Ondansetron
Asit-baz açığı veya elektrolit dengesizliği varsa i.v sıvı tedavisi Glukokortikoid tedavisi yalnızca dirençli vakalarda Yoğun tedaviye rağmen kilo kaybı ve kusma devam ediyorsa enteral ya da parenteral beslenme Folik asitli multivitamin desteği bulantı- kusmayı azaltır (Grade 2c)

52 Teşekkürler…