Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Teftiş Kurulu Başkanlığı

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "Teftiş Kurulu Başkanlığı"— Sunum transkripti:

1 Teftiş Kurulu Başkanlığı
Orman Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığı Müfettişler Semineri BELEK-ANTALYA

2 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması
Rüşvet Yolsuzlukla Mücadele Kanunu Kapsamındaki Suçlar ve Bunların Soruşturma Usul ve Esasları Hazırlayanlar R. Erkan SEZGİN Ömer KOÇARSLAN

3 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının,
129. maddesinde; “Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirtilen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idarî merciinin iznine bağlıdır". Hükmü ile memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görev nedeniyle işledikleri suçlardan dolayı izin sistemini getirmiştir.

4 İzin sistemine neden gerek duyulmuştur?
Devletin asli görevlerinin gerektirdiği kamu hizmetlerini yürütürken suç işleyen memurlar ve diğer kamu görevlilerinin doğrudan yargı önüne çıkarılması gerekmekte ise de; Üzerine asılsız bir suç atılarak, iftiraya maruz kalan memur ve diğer kamu görevlilerinin doğrudan Cumhuriyet Başsavcılarının önüne çıkarılması; 1- Memurun görevini aksatmasına, 2- Memurun şahsında devlet otoritesinin saygınlığının zedelenmesine, Neden olabilecektir.

5 . Bu sakıncanın ortadan kaldırılması amacıyla
Anayasanın 129. maddesi hükmü uyarınca “Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.

6 Ancak, Anayasamızın 129. maddesindeki “Kanunla belirtilen istisnalar” ifadesi gereğince; Yasayla belirlenen bazı istisnai durumlarda memurlar, görevleri sırasında işledikleri bazı suçlar nedeniyle izin alınmadan yargılanabilmektedir. Bu istisnalardan en önemlisi; “3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanunu” dur.

7 3628 Sayılı Kanun dayanağını, hem Anayasamızın 129
3628 Sayılı Kanun dayanağını, hem Anayasamızın 129. maddesinden, hem de kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunmaları ve bu bildirimlerin tekrarlanma sürelerinin kanunla düzenleneceği hükmünü içeren Anayasamızın 71. maddesinden almaktadır Sayılı Yasaya göre, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin işledikleri; * Mal bildiriminde bulunmama, *Gerçeğe aykırı açıklama, gerçeğe aykırı mal bildiriminde bulunma, *Haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizleme;

8 *Devlet idaresi aleyhinde irtikap, rüşvet, ihtilas, zimmete para geçirme,
*Görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık; *Kamunun güveni aleyhinde resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, *Devlet sırlarının açıklanması veya açıklanmasına sebebiyet verme, Suçları, 4483 sayılı yasada öngörülen özel soruşturma yöntemlerine göre değil, Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen usullere göre soruşturulur.

9 Bu düzenleme ile; -Devletin saygınlığının ve kamu otoritesine güvenin korunması, -Devlet tarafından kamu otoritesini kullanma yetkisi verilen kişilerin bu otoriteyi kamu yararı dışında kendisine veya bir başkasına menfaat sağlamak amacıyla kullanmasının önlenmesi, -Kanuna ve genel ahlaka aykırı şekilde edindikleri malların geri alınması ve kamu mallarının korunması, Hedeflenmiştir.

10 3628 sayılı Yasa; 4483 sayılı yasanın sınırlarını daraltarak, yasa kapsamına giren suçlarda, Cumhuriyet Savcılığına idarenin ön incelemesine gerek duymaksızın doğrudan Soruşturma başlatma yetkisi vermiştir. 3628 sayılı Yasa gereğince verilecek olan mal bildiriminin şeklini, düzenleniş biçimini, neleri kapsayacağını, merciine nasıl ulaştırılacağını ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esas ve usulleri düzenlemek amacıyla da tarih ve sayılı Resmi Gazete’de “Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

11 . 3628 SAYILI MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI RÜŞVET VE YOLSUZLUKLARLA MÜCADELE KANUNU VE BU KANUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN OLARAK TARİHİNDE YAYINLANAN SAYILI MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI HAKKINDAKİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ

12 a) Yasanın Amacı; Yasanın 1
a) Yasanın Amacı; Yasanın 1. Maddesinde, yasanın amacı, “Rüşvet ve yolsuzluklarla mücadele cümlesinden olarak; bu Kanunda sayılanların mal bildiriminde bulunmalarını, bildirimlerin yenilenmesini, mal edilmelerin denetimiyle, haksız mal edinme veya gerçeğe aykırı bildirimde bulunma halinde uygulanacak hükümleri, bu Kanunda belirlenen suçlarla bazı suçlardan dolayı kamu görevlileri ve suç ortakları hakkında takip ve muhakeme usulünü düzenlemektir.” şeklinde belirlenmiştir. Yönetmeliğin 1. maddesinde ise yönetmeliğin amacının “3628 sayılı Kanun gereğince verilecek olan mal bildiriminin şeklini, düzenleniş biçimini, sayısını, neleri kapsayacağını, merciine nasıl ulaştırılacağını ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esas ve usulleri düzenlemek” olduğu vurgulanmıştır.

13 b) Mal bildiriminde bulunacaklar: Yasanın 2
b) Mal bildiriminde bulunacaklar: Yasanın 2. maddesinde ve Yönetmeliğin 3. maddesinde mal bildiriminde bulunacaklar şu şekilde sıralanmıştır. 1) Her türlü seçimle işbaşına gelen kamu görevlileri ve dışarıdan atanan Bakanlar Kurulu üyeleri 2) Noterler, 3) THK genel yönetim ve merkez denetleme kurulu üyeleri ile genel merkez teşkilatında, Türkiye Kızılay Derneğinin merkez kurullarında ve Genel Müdürlük teşkilatında görev alanlar ve bunların şube başkanları,

14 4) Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluş veya alt kuruluşlarda, kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunlara bağlı müessese, bağlı ortaklık ve işletmelerde, özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan ve kamu hizmeti gören kurum ve kuruluşlar ile bunların alt kuruluşlarında veya komisyonlarında aylık, ücret ve ödenek almak suretiyle kamu hizmeti gören memurları, işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ile yönetim ve denetim kurulu üyeleri, 5) Kamu Kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarında görevli olanlar ile bunların yönetim ve denetim kurulu üyeleri ( 5590 sayılı kanuna göre kurulan Ticaret ve Sanayi odaları v.s oda ve borsaların oda ve borsa meclisi ile yönetim kurulu üyeleri dahil)

15 6) Siyasi parti genel başkanları, vakıfların idari organlarında görev alanlar, kooperatiflerin ve birliklerin başkanları, yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürleri, yeminli mali müşavirler kamu yararına sayılan dernek yönetici ve denetçileri, 7) Gazete sahibi gerçek kişiler ile gazete sahibi şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeleri, sorumlu müdürleri, başyazarları ve fıkra yazarları, 8) Özel kanunlara göre mal bildiriminde bulunmak zorunda olanlar (Konfederasyon, Sendika ve sendika şubesi başkan ve üyeleri) Bu kanun hükümlerine göre mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar. Özel kanunlara göre mal bildiriminde bulunmak zorunda olanlar da bu kanun hükümlerine tabidir.

16 düzenlenmiştir. Buna göre; Yasanın 2. maddesinde
Hediye ve Hibe; Yasanın 3. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; Yasanın 2. maddesinde sayılan kamu görevlileri, (ve bunların eşleri) milletlerarası protokol, muamele ve nezaket kuralları uyarınca veya diğer herhangi bir sebeple, yabancı devletlerden, milletlerarası kuruluşlardan, sair milletlerarası hukuk tüzel kişiliklerinden, Türk uyruğunda olmayan herhangi bir özel veya tüzel kişi veya kuruluştan; aldıkları tarihteki değeri on aylık net asgari ücret toplamını aşan hediye veya hibe niteliğindeki eşyayı aldıkları tarihten itibaren 1 ay içerisinde kendi kurumlarına teslim etmek zorundadırlar.

17 . Yönetmeliğin 14. maddesine göre; Hediyeyi alan kişi bunun değerinin 10 aylık asgari ücret toplamını aştığını belirlemesi halinde, yurtiçinde aldıkları tarihten, yurtdışında ise yurda geliş tarihinden itibaren 10 gün içinde bulundukları İl defterdarlığına değer takdiri için Kurumları vasıtasıyla göndermesi gerekmektedir Ancak, yabancı devlet adamları ve milletlerarası kuruluş temsilcileri tarafından verilen imzalı hatıra fotoğraflarının çerçeveleri bu madde hükümlerine dahil değildir.

18 Haksız Mal Edinme: Yönetmeliğin 2. maddesine göre;
Mevzuata ve genel ahlaka uygun olarak sağlandığı ispat edilemeyen mallar veya ilgilinin sosyal yaşantısı bakımından geliriyle uygun olduğu kabul edilemeyecek harcamalar şeklinde ortaya çıkan artışlar Haksız mal edinme sayılmaktadır. Eşlerin mal Bildirimi; Her ikisi de Yönetmeliğin 3. madde kapsamında bulunan eşlerin her biri ayrı ayrı mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar. Bu takdirde eşlerden her biri eşi ile kendi velayeti altında çocukların mallarını da bildirmeleri gerekir.

19 Birden fazla Mal Bildirimi;
Yönetmeliğin 5. maddesine göre; Kamu görevlerinden asli görevleri uhdelerinde kalmak kaydıyla ikinci bir görevi de yürütenler (yönetim kurulu, Danışma kurulu üyeliği gibi) yada vekaleten tedvir edenler sadece asli görevlerinden dolayı tek bildirimde bulunurlar. Kamu Görevlisi olmayıp, 3628 sayılı kanuna göre birden fazla mal bildiriminde bulunması gerekenler, bu mercilerden sadece birine mal bildiriminde bulunurlar . Ancak mal bildiriminde bulunulan mercii diğer kuruma da bilgi vermek zorundadır.

20 c) Mal Bildiriminin Konusu
Mal bildiriminin konusu Yasanın 5. Maddesinde Yönetmeliğin de 8. Maddede açıklanmıştır. Yasanın 2. maddesinde sayılanların kendilerine, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait bulunan; a) Taşınmaz mallar (arsa ve yapı kooperatif hisseleri dahil), b) Kendilerine aylık ödenenler, net aylık tutarının beş katından, (ödeme yapılmayanlar ise 1. derece devlet memurlarına yapılan ödemenin 5 katından ) fazla değer ve tutarındaki;

21 1) Para ve para hükmündeki kıymetli kağıtları,
2) Hisse senedi ve tahvilleri, 3) Altın ve mücevheratı, 4) Her türlü kara, deniz ve hava taşıt araçları, traktör, biçer-döver, harman makinası ve diğer ziraat makineleri, inşaat ve iş makineleri, hayvanlar, koleksiyon ve ev eşyaları ile diğer taşınır malları, 5) Hakları, 6) Alacakları, 7) Borçları, 8) Gelirleri, Mal bildirimine konu teşkil eder. Mallar, mal bildirimi tarihindeki değerleri esas alınmak suretiyle beyan olunur.

22 d) Mal bildiriminde bulunmanın
zamanı; Yasanın 6. Maddesinde Yönetmeliğin ise 9. maddesine göre, Mal bildirimlerinin; 1) Bu kanun kapsamındaki göreve ilk atanmada, göreve giriş için gerekli belgelerle birlikte, 2) Seçimle gelinen görevlerde seçimin kesinleşmesi tarihini izleyen iki ay içinde, 3)Yasada sayılan diğer görevlerde, atamayı ve göreve başlamayı takip eden bir ay içinde, 4) Mal varlığında önemli bir değişiklik olduğunda bir ay içinde, 5) Görevin sona ermesi halinde, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde, Verilmesi zorunludur.

23 Maddenin önemli hususları; Mal varlığında önemli bir değişiklik olduğunda bir ay içinde, görevin sona ermesi halinde, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde ilgililerin mal bildirimi vermelerinin zorunlu olduğu belirtilmiştir. Yasanın 6.maddesinin, Yönetmeliğin 9. maddesinin son fıkrasında; Mal bildirimlerinin, bu kanun kapsamındaki göreve atanmada, göreve giriş için gerekli belgelerle birlikte yazılı mal bildirimi verilmedikçe ilgili kimsenin göreve atamasının yapılamayacağı ifade edilmiştir.

24 Mal varlığındaki önemli değişiklik;
Yönetmeliğin 10. maddesine göre; 3 üncü maddede sayılan görevlerde bulunanlar, eşleri velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında önemli bir değişiklik olduğunda, değişikliği izleyen bir ay içinde yeni edindikleri mal, hak, gelir, alacak ve borçlara münhasır olmak üzere ek mal bildirimi vermek zorundadırlar. 8. maddede gösterilen mahiyet ve miktardaki malın iktisabı ile hak, alacak veya gelir sağlanması veya borçlanılması, mal varlığında önemli değişiklik sayılır.

25 Mal Bildirim Formu’nun Şekli ve Doldurulması
Yönetmeliğin 12. maddesinde; “İlgililer ekli “mal bildirimi formu… “nu el yazısı ile okunaklı bir şekilde tek nüsha olarak doldurur ve tarih belirtmek suretiyle imzalar.” Hükmü bulunduğundan, Yönetmelik ekindeki örneğe uygun olan Mal Bildirim Formu’nun El yazısı ile doldurulması gerekir.

26

27

28

29 BİLDİRİMLERİN YENİLENMESİ
Yasanın 7. maddesinde “ Bu kanun kapsamındaki görevlere devam edenler, sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenilerler, yeni bildirimler yetkili merci tarafından daha önceki bildirimler ile karşılaştırılırlar” denilmek suretiyle mal bildirimlerinin hangi zamanlarda yenileneceği ve bildirimlerin kontrolü konusuna temas edilmiştir. Uygulamada bildirimleri kontrol edecek yetkili merciinin kim olduğu konusunda tereddüde düşülmektedir.. Yetkili mercii, bildirimin verileceği makam mıdır? Bildirimin verileceği makam kontrol yetkisini devredebilir mi? Devredilirse, bu bildirimlerin gizliliği kuralı ile çatışır mı? Sorularının net cevabı verilememektedir.

30 e) Bildirimlerin Verileceği Makamlar
Kanunun 8. maddesinde, Yönetmeliğin 6. maddesinde mal bildirimlerinin verileceği merciler sayılmıştır. Yalnızca bizi ilgilendirenleri söyleyelim; 1) Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personel için özlük işleriyle ilgili sicil ve belge raporlarının bulunduğu makam, 2) Kurum, teşebbüs, teşekkül ve kuruluşların genel müdürleri, yönetim ve denetim kurulu için ilgili bakanlık, 3) Görevlerinden ayrılanlar için bu görevlerinde iken bildirimlerini vermeleri gereken makam, 4) Mal bildirimi verecek son merciler için, kendi kuruluşlarının özlük işleri ile ilgili makam,

31 Yönetmeliğin 7. Maddesinde Yasanın 6
Yönetmeliğin 7. Maddesinde Yasanın 6. Maddesinde belirtilen mercilerin, mal bildirimlerinin süresi içinde verilmesini sağlamakla sorumlu olduklarını, bu mercilerin mal bildirimlerinin verilmesini izlemek için birim veya personel görevlendirmesi gerektiğini hükme bağlamıştır.

32 Yasanın bildirimlerin gizliliği başlığını taşıyan 9. maddesine göre;
-Mal bildirimlerinin özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla bildirimde bulunanın özel dosyasında saklanması. -Bildirimlerin içeriği hakkında 20. madde hükmü dışında hiçbir şekilde açıklama yapılmaması ve bilgi verilmemesi, -Mal bildirimlerindeki bilgilerin ve kayıtların esas alınarak içeriği hakkında yayında bulunulmaması, Gerekmektedir.

33 Süresi içinde Mal Bildiriminde bulunmama
Yönetmeliğin 16. maddesine göre; Yönetmelikte belirtilen süreler içinde mal bildiriminde bulunmayanlara bildirim vereceği mercilerce yazılı olarak ihtarda bulunulur. Bu ihtar ilgilisine Tebligat Kanunu hükümlerine göre teblig olunur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren 1 ay içinde bildirimde bulunmayanlar hakkında gerekli işlem yapılmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığına Suç duyurusunda bulunulur.

34 Müfettiş ve Muhakkikler de, soruşturma ile ilgili verdikleri süre zarfında mal bildiriminde bulunmayanlar hakkında yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunurlar. Mal Bildirimlerinin Karşılaştırılması; Yeni ve ek bildirimler Yönetmeliğin 6. maddesinde belirtilen yetkili merciler tarafından daha önceki bildirimleri ile karşılaştırılır . Yapılan karşılaştırma sonucunda gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları veya haksız mal edindikleri , kaçırdıkları veya gizledikleri anlaşılanlar hakkında yetkili mercilerce Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur

35 SORULAR? ?

36 3628 sayılı yasada sayılan suçların oluşması durumunda yapılacak Soruşturma Usul ve esasları
Anayasanın 71. maddesinde ; Kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunmaları ve bu bildirimlerin tekrarlanma sürelerinin kanunla düzenleneceği; yasama ve yürütme organlarında görev alanların bundan istisna edilemeyeceği, hükmü uyarınca; Kamu görevlileri hakkında yapılacak soruşturma yöntemleri esas olarak 4483 sayılı yasaya göre yürütülmekte iken,

37 Anayasanın bu hükmüne dayanılarak yasama ve yürütme organlarında görev alanlar dahil kamu hizmetinde bulunanların mal bildiriminde bulunmaları, bu bildirimlerin tekrarlanma süreleri ve bu konuya ilişkin birtakım diğer hususlar; sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanunu ile düzenlenmiştir. 3628 sayılı yasanın 1. maddesi ve 17. maddesinde belirtilen suçlar 4483 sayılı yasa ile belirtilen Soruşturma yöntemi dışına çıkartılmıştır.

38 Bu yasa ile 4483 sayılı yasanın sınırları daraltılarak, sayılı yasa kapsamında bulunan suçların ortaya çıkması halinde, Cumhuriyet Savcılığı, idarenin ön incelemesine gerek duymaksızın doğrudan Soruşturma başlatabilmektedir.

39 3628 sayılı yasa ile hedeflenen amaç nedir?
Bu yasada belirtilen Suçlar 4483 sayılı yasada öngörülen özel soruşturma yöntemlerinin dışına çıkartılarak -Devletin saygınlığının ve Kamu otoritesine güvenin korunması, -Devlet tarafından kamu otoritesini kullanma yetkisi verilen kişilerin bu otoriteyi kamu yararı dışında kullanarak kendisine veya bir başkasına menfaat sağlamasının önlenmesi, -Kanuna ve genel ahlaka aykırı şekilde edindikleri malların geri alınması ve kamu mallarının korunması, Hedeflenmiştir.

40 3628 sayılı yasada belirtilen suçlar nelerdir?
Bu yasada yer alan suçları 2 ye ayırabiliriz. Yasanın 1. maddesinde sayılan Suçlar Yasanın 17. maddesinde sayılan Suçlar.

41 Yasanın 1. maddesinde sayılan Suçlar
Mal Bildiriminde Bulunmamak, Gerçeğe Aykırı Mal Bildiriminde Bulunmak Mal Bildiriminin İçeriğini Açıklamak Mal Varlığında Haksız Artış Soruşturma ile ilgili olarak 7 günlük süre zarfında mal bildiriminde bulunmamak

42 Yasanın 17. maddesinde sayılan Suçlar.
Zimmet İrtikap Rüşvet Resmi ihalede Alım satıma fesat karıştırma Devlet sırlarının açıklanmasına sebebiyet verme Görev sırasında, yada görevinden dolayı kaçakçılık

43 Soruşturma usulleri Yasanın Hangi Maddelerinde düzenlenmiştir?.
Yukarıda belirtilen suçların soruşturma usulleri, 3628 sayılı Kanunun; “Bu Kanunda Yazılı Suçlar İle Bazı Suçlardan Dolayı Soruşturma Usulü” başlıklı dördüncü bölümü”nde yer alan; “Soruşturma” başlıklı 17., “Suçun ihbarı” başlıklı 18., “Soruşturma Usulü” başlıklı 19., “Bilgi Verme Zorunluluğu” başlıklı 20., “Asker Kişilerin Soruşturması” başlıklı 21. Maddelerinde düzenlenmiştir.

44 3628 sayılı yasada İstisnalar var mı?
Yasanın “Soruşturma” başlıklı 17. Maddesine göre, Bu kanunda yer alan suçlardan ve suçlara iştirak etmekten sanık olanlar hakkında Memurin Muhakematı Hakkında kanunu Muvakkat Hükümlerinin uygulanmayacağı, belirtilmişse de; Aynı maddenin 2. paragrafında; bu hükmün Müsteşar ve Kaymakamlar hakkında uygulanmayacağı,

45 Ayrıca; Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma usulüne tabi olan sanıklarla ilgili kanun hükümleri saklı olduğu belirtilerek, özel soruşturma ve kovuşturma usullerine tabi olanlar (hakimler, savcılar ve noterler gibi) hakkında da kendi özel soruşturma yöntemlerinin uygulanacağı, Hüküm altına alınmıştır

46 Bu kanun kapsamındaki suçların ihbarı kime yapılmalıdır?
Kanunun, “Suçun İhbarı” başlıklı 18. Maddesinde; Yasanın kapsamında yer alan suçlara ilişkin ihbarların doğrudan Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılacağı, ihbar üzerine derhal bir ihbar tutanağı düzenleneceği ve bir örneğinin muhbire verileceği, acele ve gecikmesinde sakınca umulan hallerde tutanak düzenlenmesinin sonraya bırakılabileceği, muhbirlerin kimliklerinin rızaları olmadıkça açıklanmayacağı,

47 İhbar asılsız çıktığında aleyhine takibat yapılanın istemi üzerine muhbirin kimliğinin açıklanacağı,
Belirtilmiştir.

48 Yasada belirtilen suçlar Müfettişe ihbar edilirse, Müfettiş ne yapmalı?
İhbarların müfettişlerce değerlendirilmesi; 3628 sayılı kanunun 18’inci maddesinde yer alan; “ihbarlar doğrudan Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılır” “Bu suçlardan dolayı müfettiş ve muhakkikler de soruşturma neticesinde delil veya emare elde ettikleri takdirde, işi yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve evrakı tevdi ederler.” Hükümleri dikkate alındığında, müfettiş veya muhakkiklere ihbar yoluyla 3628 sayılı kanun kapsamına giren bir suç soruşturması gelmemesi gerektiği,

49 Yasada belirtilen suçlar Müfettişe ihbar edilirse, Müfettiş ne yapmalı?
İhbar geldiği takdirde Müfettiş tarafından başkaca bir işlem yapılmadan doğrudan Cumhuriyet başsavcılıklarına gönderilmesi gerektiği sonucu çıkmakta ise de; Sanığın kaçması veya delilleri karartması ihtimali bulunduğundan müfettişin ihbarı değerlendirerek, işin aciliyetine göre konuyu bir rapora bağlayarak ya da bir yazıyla, yetkili Cumhuriyet başsavcısına intikal ettirmesi, elindeki mevcut delil ve emareleri vermesi gerekmektedir. Aksi halde, kendi şahsi sorumluluğu doğabilecektir.

50 Müfettiş ve Muhakkikler soruşturma neticesinde elde ettikleri delilleri ne yapmalıdırlar?
Yasanın 18. Maddesinin 2. Paragrafına göre; Bu suçlardan dolayı Müfettiş ve Muhakkiklerde soruşturma neticesinde delil veya emare elde ettikleri takdirde, işi yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve evrakı tevdi edecekleri, Cumhuriyet Başsavcılığının Müfettiş ve Muhakkikler tarafından kendisine tevdine lüzum görülmediği halde dahi evrakın taalluk ettiği iş hakkında soruşturma yapmak üzere gerekçe göstererek evrakı ait olduğu merciden isteyebileceği, Belirtilmiştir.

51 17. Maddede yazılı suçların varlığını öğrenen Müfettiş ve Muhakkikler durumu yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına bildirmezlerse bunlar hakkında nasıl bir işlem uygulanır? Yasanın18.maddesinin 3.paragrafında; 17 inci maddede yazılı suçlardan dolayı delil veya emare elde eden müfettiş ve muhakkiklerin durumu yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve evrakı tevdi etmedikleri takdirde, Müfettiş ve Muhakkik hakkında da Cumhuriyet Başsavcılığınca doğrudan soruşturma yapılacağı, bunlar hakkında “Memurin Muhakematı Hakkında kanunu Muvakkat Hükümleri” uygulanmayacağı, Belirtilmektedir.

52 İhbar konusu suç hakkında yayın yapılabilir mi?
18. maddenin son paragrafında; -İhbar konusu müspet suç hakkında dava açılıncaya kadar bilgi vermek ve yayın yapmanın yasak olduğu, Belirtilmiştir. 

53 Cumhuriyet Başsavcılığı 17
Cumhuriyet Başsavcılığı 17. madde de yazılı suçların işlendiğini öğrendiğinde neler yapar? Kanunun “Soruşturma Usulü” başlıklı 19’uncu maddesine göre; Cumhuriyet Savcısının 17. Maddede yazılı suçların işlendiğini öğrendiğinde sanıklar hakkında doğrudan doğruya ve bizzat soruşturmaya başlamakla birlikte durumu atamaya yetkili amirine veya 8. Madde de sayılan mercilere (Mal Bildiriminin verileceği merciler) bildirir, .

54 Cumhuriyet Başsavcılığı 17
Cumhuriyet Başsavcılığı 17. madde de yazılı suçların işlendiğini öğrendiğinde neler yapar? Cumhuriyet Savcısı soruşturmaya başladığında ihbarı doğrulayan emareler bulduğu ve sanığın haksız edindiği malın kaçırıldığı yolunda delil ve emare elde ettiği takdirde, sanığın ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımları ile gelini ve damadından mal bildiriminde bulunmalarını isteyebilir, bu istemin sanık ve ilgililere ulaştığı tarihten itibaren yedi gün içinde mal bildiriminin verilmesi zorunludur

55 Soruşturmanın Müfettiş veya Muhakkikçe yapılması halinde sanıklardan Mal beyannamesi istenebilir mi?
Soruşturmayı yapan Müfettiş veya Muhakkik de soruşturmaya başladığında ihbarı doğrulayan emareler bulduğu veya sanığın haksız edindiği malın kaçırıldığı yolunda delil ve emare elde ettiği takdirde, sanığın ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımları ile gelini ve damadından mal bildiriminde bulunmalarını isteyebilir, bu istemin sanık ve ilgililere ulaştığı tarihten itibaren yedi gün içinde mal bildiriminin verilmesi zorunludur Bu zorunluluk Yasanın 19. maddesinin ikinci paragrafından kaynaklanmaktadır.  

56 Haksız elde edilen para veya mal hakkında ne yapılır?
19. maddenin 3. paragrafına göre; Cumhuriyet Savcısı, kamu davası açılmadan önce haksız mal veya para edinildiği yolunda delil veya emare elde ederse, para veya mal ile ilgili tedbirin alınmasını görevli mahkemeden veya para veya malın bulunduğu yer hukuk mahkemesinden isteyebilmektedir. Soruşturmayı yapan Müfettiş ve Muhakkikin de, haksız edinildiğini tespit ettiği para ve mal ile ilgili tedbirin alınması hususunda Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekecektir.

57 Gerçek veya Tüzel kişiler ile Kamu Kurum ve kuruluşlarının kendilerinden istenen bilgileri vermek zorunluluğu var mı? Kanunun 20’nci maddesinde; “özel kanunlarında aksine bir hüküm bulunsa bile ilgili gerçek veya tüzel kişiler veya kamu kurum ve kuruluşları; bu kanuna göre takip, soruşturma veya kovuşturmaya yetkili kişi ve bu kanundaki diğer mercilerce istenen bilgileri gecikmeksizin makul sürede eksiksiz vermek zorundadır” Hükmü bulunduğundan; Bu yasa kapsamında, yetkili kişilerce (Savcı, Müfettiş ve Muhakkik) kendilerinden istenen bilgileri makul bir sürede vermeleri gerekmektedir.

58 Bu kanunda yazılı suçların asker kişiler tarafından işlenmesi halinde soruşturmayı kim yapar?
Kanunun 21. Maddesine göre, Bu kanunda yazılı suçların asker kişiler tarafından işlenmesi halinde, soruşturmaları Askeri Savcılar tarafından bu konu hükümlerine göre yürütülmesi gerekmektedir.

59 3628 sayılı yasada Müfettiş ve Muhakkikin konumu nedir?
Kanun metninde müfettiş ve muhakkik kelimeleri sadece 18 ve 19’uncu maddelerde geçmekte olup, bu maddelerde müfettişlere veya muhakkiklere açık bir şekilde kendiliklerinden “soruşturma yapma” yetkisi verilmemiş, sadece soruşturmanın müfettiş ve muhakkiklerce de yapılabileceği kabul edilmiştir.

60 3628 sayılı yasada Müfettiş ve Muhakkikin konumu nedir?
3628 sayılı kanunda, savcı dışında, 4483 sayılı kanunda olduğu gibi, soruşturma (ön inceleme) yapmaya ve soruşturmacı (muhakkik) görevlendirmeye yetkili makamlar düzenlenmemiş, muhakkik olarak, kimin, kimi görevlendirebileceği konusu boşlukta bırakılmıştır.

61 Müfettiş veya Muhakkikleri kim Görevlendirecek?
Kanunda açıkça verilmeyen kendiliklerinden soruşturmaya başlama yetkisinin Müfettiş ve Muhakkiklere kim tarafından verileceği ise açıklığa kavuşturulmamıştır. Müfettişlerin hangi makam tarafından görevlendirilecekleri  kendi teşkilat kanunlarında düzenlendiğinden;

62 Müfettiş veya Muhakkikleri kim Görevlendirecek?
3628 sayılı kanundaki Müfettişlerin Görevlendirilmesi hususundaki boşluğun, teşkilat kanunlarındaki hükümlerle telafi edilebileceği, dolayısıyla da müfettişlerin bu suçlara ilişkin soruşturmaları yapabilmeleri konusunda, yasal boşluk bulunmadığı kabul edilebilir.

63 Müfettiş veya Muhakkikleri kim Görevlendirecek?
Kanunda, “soruşturmanın muhakkiklerce yapılması halinde” gibi dolaylı ifadelerle, muhakkiklerce soruşturma yapılabileceği kabul edilmiş; ancak  muhakkik olarak, kimin, kimi görevlendirebileceği konusu boşlukta bırakılmıştır. Ancak, uygulamada Muhakkiklerin görevlendirilmelerinin sayılı yasada belirtilen şekilde yapıldığı, bu şekilde görevlendirilen Muhakkiklerce de 3628 sayılı yasa da belirtilen suçların soruşturulması yapılmaktadır.

64 Müfettişlerce veya Muhakkiklerce yapılacak soruşturmanın mahiyeti
Yasada belirtilen suçların işlenmesi durumunda Hazırlık soruşturmasının Cumhuriyet Başsavcılıklarınca yapılması asıl olarak öngörülmekte ise de; Bazen bu suçların işlendiğinden Cumhuriyet Başsavcılarının doğrudan haberlerinin olmadığı, denetim elemanlarının yaptıkları teftiş veya inceleme sırasında veya kendilerine yada idareye yapılan ihbar ve şikayetlerin araştırılması dolayısıyla ortaya çıkmakta ve bunların Cumhuriyet Başsavcılıklarına bildirilmesi suretiyle yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılıkları haberdar olmaktadırlar.

65 Müfettişlerce veya Muhakkiklerce yapılacak soruşturmanın mahiyeti
İdarelerin; bu yasada yazılı suçların işlendiğini içeren iddia, ihbar ve şikayetleri, bünyesinde bulunan denetim elemanları vasıtasıyla inceletmesi, şayet yasada yazılan suçlardan birinin işlendiğine dair delil veya emare elde ettikleri takdirde bir rapora bağlayarak elde edilen delillerle birlikte yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına vermeleri,

66 Müfettişlerce veya Muhakkiklerce yapılacak soruşturmanın mahiyeti
Müfettiş ve muhakkiklerin ihbar, şikayet üzerine veya görevleri sırasında bu yasada sayılan suçlardan birisinin işlendiğini öğrendikleri takdirde doğrudan soruşturmaya başlamaları ve Soruşturma sonucunda da bir rapor düzenlenmeleri, Düzenlenen Raporun Cumhuriyet Başsavcılığına intikal ettirmeleri Gerekmektedir

67 Mal varlığı araştırması özetle şu şekilde yapılmalıdır.
Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır? Soruşturmaya başlayan Müfettiş veya Muhakkik sanığın Haksız mal edindiği hususunda delil veya emare tespit ettiğinde, Sanığın Mal varlığını araştırması gerecektir. Mal varlığı araştırması özetle şu şekilde yapılmalıdır. 1- Sanıktan o günkü tarihi ile Mal Bildirimi Beyannamesi alınır. Mal Bildirimi Beyannamesinde, kendisine, eşine ve velayeti altındaki çocuklarına ait bulunan;

68 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
-Taşınmaz malların, Değeri, Cinsi, adresi, hisse miktarı ve edinme tarihi, - Kooperatiflerin adı ve yeri, hisse değeri ve üyelik tarihi, -Taşıt Bilgileri, taşıtın cinsi, markası, edinme değeri, model yılı ve edinme tarihi, -Diğer Taşınır malların (silah, pul, diğer koleksiyonlar,antikalar, kıymetli tablolar, hayvanlar vs.) cinsi, edinme değeri, model yılı ve edinme tarihi,

69 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
-Para ve menkul değerin niteliği, miktarı ve cinsi, -Altın ve mücevheratın, cinsi, değeri ve miktarı, -Borç ve alacak bilgileri, borçlu ve alacaklının adı soyadı ve borç veya alacak tutarı, -Haklar ve beyanı gerekli görülen diğer servet unsurları ve edinme şekilleri, İstenir

70 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
2- Sanığın(0) ve (5) rakamlı yılları ile ilgili Mal Bildirimleri Kurumun özlük işleri ile ilgili sicilden temin edilir. 3- Sanıktan veya kurumundan Nüfus cüzdanı örneği alınır. 4- Varsa önceki yıllarda verdiği Mal Bildirimleri alınır.. 5- Sanığın, kayıtlı olduğu Nüfus İdaresinden vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği İstenir. 6- Kurumundan, sanığın Hizmet Cetveli temin edilir.

71 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
7- Sanığın bulunduğu yerdeki veya şikâyet dilekçesinde ileri sürülen yerdeki mal varlığına ilişkin olarak; Bankalara bir yazı yazılarak;   - Kapanmış olsa bile herhangi bir hesabı bulunup bulunmadığı, - Bankaca adı geçene herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığı, kredi açılıp açılmadığı,

72 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
- Bu kişilerce banka vasıtasıyla herhangi bir ödeme veya havale yapılıp yapılmadığı, - Hisse senedi, tahvil, çek, bono, alım veya satımına ilişkin belge yada bilgi bulunup bulunmadığı, - Belirtilen kişinin bankada kiralık kasa veya benzeri belge ve bilgilerinin bulunup bulunmadığı,

73 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
Tapu müdürlüklerine bir yazı yazılarak; ilgili adına kayıtlı taşınmaz bulunup bulunmadığının, var ise tapu kayıt örneklerinin, tespit edilebilen devir ve temlik edilmiş taşınmazların bulunup bulunmadığı, Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Dairesi Başkanlığına bir yazı yazılıp, ilgili adına kayıtlı yada devir edilmiş herhangi bir aracın bulunup bulunmadığı, İstenir

74 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
Bilgi Verme Zorunluluğu: Kanunun 20’nci maddesinde; “özel kanunlarında aksine bir hüküm bulunsa bile ilgili gerçek veya tüzel kişiler veya kamu kurum ve kuruluşları; bu kanuna göre takip, soruşturma veya kovuşturmaya yetkili kişi ve bu kanundaki diğer mercilerce istenen bilgileri gecikmeksizin makul sürede eksiksiz vermek zorundadır” hükmü bulunduğundan, adı geçen kişi, kurum ve kuruluşların istenen bilgileri makul bir sürede vermeleri yasal bir zorunluluktur.

75 Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır?
Soruşturma ile ilgili olarak verilen süre zarfında mal bildiriminde bulunmayanlara 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilir. İnceleme Sonucunda Suç İşlenmediği Anlaşılırsa: Müfettiş veya muhakkikler tarafından yapılan inceleme ve araştırma sonucunda düzenlenen raporlarda 3628 sayılı yasada belirtilen suçların işlenmediği sonucuna varılsa dahi, idarelerin düzenlenen raporları bilgi için yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına göndermelerinin gerekmektedir.

76 Yapılan bu araştırmalar sonucunda;
Müfettişlerce Yapılacak soruşturma sırasında Mal Varlığı Araştırması nasıl yapılmalıdır? Çünkü, yasa bu konudaki şikayet ve ihbarların soruşturulmasında Cumhuriyet Başsavcılarını yetkili kılmıştır. Yapılan bu araştırmalar sonucunda; Mevzuata ve genel ahlaka uygun olarak sağlandığı ispat edilemeyen mallar veya ilgilinin sosyal yaşantısı bakımından geliriyle uygun olduğu kabul edilemeyecek harcamalar şeklinde ortaya çıkan artışlar tespit edilmişse; Haksız mal edinme suçu oluşmuş bulunmaktadır.

77 17. Maddede yazılı suçların işlendiği tespit edilirse
Soruşturma sırasında faillerin eyleminin 3628 Sayılı Yasanın 17. maddesinde sayılan “İrtikap, Rüşvet, Zimmet, İhaleye Fesat Karıştırma” suçlarından birisini işlediği anlaşılırsa; OGM Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin “Görevden Uzaklaştırma “ başlıklı 14. maddesinin; c) bendi; “3628 sayılı günlü Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun 17 nci maddesine giren eylemlerde bulunmak”, suçunu görevden uzaklaştırma nedeni saydığından;

78 17. Maddede yazılı suçların işlendiği tespit edilirse
657 Sayılı D. M. Kanunun 138/b maddesinin Müfettişlere verdiği yetkiye istinaden ilgili memurun görevden uzaklaştırılması gerekmektedir. (Muhakkiklerin görevden uzaklaştırma yetkisi bulunmamaktadır)

79 Haksız edinilen mallar?
Yapılan inceleme ve tespitler sonucunda; Mevzuata ve genel ahlaka uygun olarak sağlandığı ispat edilemeyen mallar ve ilgilinin sosyal yaşantısı bakımından geliri ile uygun olduğu kabul edilmeyecek harcamalar şeklinde ortaya çıkan artışlar, Haksız Mal Edinme olarak kabul edilir. Bu durumda;    1- Haksız edinilen para ve mal ile ilgili tedbirin alınması gerektiği hususunda Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. 2- Disiplin Soruşturması raporu düzenlenir.

80 Düzenlenen raporun adı ve şekli nasıl olmalı?
Soruşturma sonucunda düzenlenen raporun şekli hususunda da yasal bir düzenleme bulunmadığı gibi, raporun adının ne olacağı hakkında tam olarak benimsenmiş bir tanım bulunmamaktadır. Düzenlenen Rapora; Soruşturma Raporu, Ön İnceleme Raporu, veya Suç Duyurusu Raporu gibi adlar verilmektedir.

81 Düzenlenen Soruşturma Raporunda yer alması gereken önemli hususlar
Raporun adı ve şekli ne olursa olsun bu raporlar düzenlenirken; Suçların ne olduğu, Bu suçları hangi kamu görevlilerinin işlediği ve Suç ortaklarının bulunup bulunmadığı, İşlenen suç ile sanıklar arasında bağlantı olup olmadığı, sanıkların ad ve soyadları, baba ve ana adları, doğum yerleri ve tarihleri ile görevlerinin ne olduğu, iş ve ikametgah adresleri ile bu olaydaki sorumlulukları

82 Düzenlenen Soruşturma Raporunda yer alması gereken önemli hususlar
Alınan ifadeleri ile bu suçu işlediklerini kanıtlayan belgelerin mantık zinciri içerisinde değerlendirilerek raporun düzenlenmesi gerekmektedir. Raporda; a) İlgilinin savunması alınarak 657 sayılı DMK nun 125/D/j maddesi uyarınca fiilin ağırlık derecesine göre ilgili memurun bulunduğu kademede ilerlemesinin durdurulmasının,

83 Düzenlenen Soruşturma Raporunda yer alması gereken önemli hususlar
b) Yasanın 17. maddesinde yazlı suçların işlendiği tespit edilirse, 657 Sayılı D.M. Kanunun 125/E/g maddesi gereğince Devlet Memurluğundan Çıkarma cezası ile tecziyesinin, Önerilmesi gerekir.

84 Düzenlenen Raporu Cumhuriyet Başsavcılığına kim göndermeli?
Düzenlenen raporun Cumhuriyet Başsavcılığına Müfettiş ve Muhakkiklerce doğrudan mı yoksa müfettişin veya muhakkikin bağlı bulunduğu idare vasıtasıyla mı bildirileceği konusunda yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Uygulamada bazı kurumlarda Müfettiş veya Muhakkikler bu yasada yazılı suçlardan dolayı düzenledikleri raporları doğrudan yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılarına gönderirken, bazı kurumlarda Müfettiş veya muhakkikler düzenledikleri raporları, Cumhuriyet Savcılıklarına gönderilmek üzere bağlı bulundukları Birimlere teslim etmektedirler.

85 Düzenlenen Raporu Cumhuriyet Başsavcılığına kim göndermeli?
Orman Genel Müdürlüğünde ise Müfettiş veya Muhakkik tarafından bu kapsamda düzenlenen raporlar, İdare tarafından ilgili Cumhuriyet Başsavcılıklarına gönderilmektedir. Önemli olan husus; Raporun C. Başsavcılığına makul bir sürede intikal ettirilmesidir.

86 SORULAR? ?

87 3628 sayılı Kanun Kapsamına Giren Suçlar
Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar Kanunun üçüncü bölümünde ceza hükümleri başlıklı altında incelenmektedir. Kanun kapsamına giren suçları şu şekilde sıralayabiliriz: 1- Süresi İçinde Mal Bildiriminde Bulunmamak, 2- Mal Bildirimini Açıklamak ve Bilgi Vermek, 3- Gerçeğe Aykırı Bildirimde Bulunmak, 4- Haksız Mal Edinme, Kaçırma veya Gizleme,

88 5- Yetkili Kişi ve Mercilere Bilgi Vermemek,
6- Bankacılık Kanununda Yer Alan Suçlar, 7- İrtikap, 8- Rüşvet, 9- Zimmet, 10-Görevi sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, 11-Resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, 12-Devlet Sırlarını Açıklama, Casusluk, 13- Bu suçlara iştirak etmek,  

89 Süresi İçinde Mal Bildiriminde Bulunmamak
Bu kanunda öngörülen sürelerde mal bildiriminde bulunmayana, bildirimin verileceği makam tarafından uyarıda bulunulur. Uyarının kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana hapis cezası verilir, (md. 10/1). Bir soruşturma ile ilgili olarak yetkili makama, süresi içinde mal bildiriminde bulunulmamış ise ceza artırılır (md. 10/2).

90 2) Mal Bildirimini Açıklamak ve Bilgi Vermek
Mal bildirimleri, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla bildirimde bulunanın özel dosyasında saklanır. Bildirimlerin içeriği hakkında, soruşturma ve kovuşturmaya yetkili kişi ve merciler dışında kimseye hiçbir şekilde açıklama yapılamaz ve bilgi verilemez (md.9). Buna aykırı davrananlar cezalandırılır (md, 11). 3) Gerçeğe Aykırı Bildirimde Bulunmak Mal bildiriminde bulunanlar, gerçeğe uygun bildirimde bulunmak zorundadır. Bildirimlerin incelenmesi sonucunda gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlar cezalandırılır, (md.12).

91 Haksız Mal Edinme, Kaçırma veya Gizleme
Kanuna veya genel ahlaka uygun olarak sağlandığı ispat edilemeyen mallar veya ilgilinin sosyal yaşantısı bakımından geliriyle uygun olduğu kabul edilmeyecek harcamalar şeklinde ortaya çıkan artışlar haksız mal edinme sayılır, (md.4).Haksız mal edinene hapis ve para cezası verilir. Haksız edinilen malı kaçıran veya gizleyene de aynı ceza verilir, (md.13).

92 Haksız edinilmiş olan malların zoralımına karar verilir
Haksız edinilmiş olan malların zoralımına karar verilir. Bu malların elde edilememesi veya bir malın tümünün haksız mal edinme konusu teşkil etmemesi sebepleri ile zoralımın mümkün olmadığı hallerde haksız edinilen değere eşit bedelinin hazineye ödenmesine karar verilir. Bu bedel Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümlerine göre tahsil olunur(md.14).

93 Kanunun kamu hizmetlerinden yasaklama başlıklı 15
Kanunun kamu hizmetlerinden yasaklama başlıklı 15. maddesinde “ Bu kanunun 11 ve 12. maddeler hükümleri ile cezalandırılanlara ceza süresi kadar 13 üncü madde hükmüne göre cezalandırılanlara müebbeten kamu hizmetlerinden yasaklama cezası hükmolunur.” Denilmektedir. 16. Maddesinde ise bu bölümde yazılı cezaların 10. Maddenin 1. Fıkrası hariç tecil edilemez olduğunu, şahsi hürriyeti bağlayıcı cezaların para ve tedbire çevrilemeyeceğini ifade etmektedir.

94 5) Soruşturma ve Kovuşturmaya Yetkili Kişi ve Mercilere Bilgi Vermemek
Kanunun bilgi verme zorunluluğu başlığını taşıyan 20. maddesindeki Özel kanunlarında aksine bir hüküm mevcut olsa bile ilgili gerçek ve tüzel kişiler veya kamu kurum ve kuruluşları bu kanuna göre soruşturma ve kavuşturmaya yetkili kişi ve mercilerce istenen bilgileri makul sürede eksiksiz vermek zorundadır. Aksine davranan kişiler hakkında üç aydan altı aya kadar hapis cezası verilir” hükmü yer almaktadır.

95 Kanun Kapsamına Giren Diğer Suçlar
Yasanın 17. Maddesinde Kanun kapsamına giren diğer suçlara temas edilmiştir. Buna göre; Bu kanunda ve tarihli ve 4389 Sayılı Bankalar Kanununda yazılı suçlarla( tarih 4389 sayılı bankalar kanunu mülga olduğundan, 01/11/2005 tarih ve Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan tarih ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda yer alan suçları anlamak lazım), irtikap, rüşvet, basit ve nitelikli zimmet, görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık(5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu,

96 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 4250 sayılı İspirto ve ispirtolu İçkiler Tekeli Kanunu, 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Kontrolü Hakkında Kanun), resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarının açıklanması veya açıklanmasına sebebiyet verme suçlarından veya bu suçlara iştirak etmekten sanık olanlar bu kanun hükümlerine tabidirler. Bunlar hakkında 4483 sayılı yasa hükümleri uygulanmaz. Ancak, müsteşarlar, valiler ve kaymakamlar istisnadır.

97 6) Bankacılık Kanununda yer alan Suçlar
Bu kanunda yazılı suçlar ile bazı suçlardan dolayı soruşturma usulü bahsi altında, 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun 17. Maddesinde, tarihli ve 4389 sayılı bankalar kanununda yazılı suçlardan da bahsedilmekte ise de bu kanun mülga olduğundan,

98 tarih ve Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan tarih ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda yer alan suçları anlamak gerekmektedir. Bu suçlar 5411 Sayılı Bankacılık Kanununun 135. ve 160. maddelerinde yer alan zimmet veya dolandırıcılık ile belgede sahtecilik, işlemlerin kayıtdışı bırakılması ve gerçeğe aykırı muhasebeleştirme veya bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçları ile 162. Maddesinde yer alan itibarın zedelenmesi, sırların açıklanması türü suçlardır.

99 7) İrtikap (TCK 250. Md. ) Görevinin sağladığı nüfuzu veya görevinin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar ve ikna eden kamu görevlisi cezalandırılır. Yarar sağlama fiilinin kişinin hatasından faydalanılarak işlenmesi de mümkündür. Yani irtikap suçu, icbar, ikna yolu ile ya da mağdurun hatasından yararlanmak suretiyle olmak üzer üç şekilde işlenir.

100 765 sayılı eski ceza Kanunda irtikap suçlarında miktarın az olması halinde cezada indirime gidilebilirken, yeni yasada değer azlığı ceza indirimine neden olmamaktadır. İrtikabın varlığı için, suçun failinin kamu görevlisi olması, başkalarından kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Yeni yasada irtikap suçunun üç ayrı şekli bağımsız üç ayrı suç olarak düzenlenmiş ve söz konusu suçlara ağırlıklarına göre farklı yaptırımlar konmuştur.

101 Maddenin birinci fıkrasında icbar suretiyle irtikap suçu tanımlanmıştır. İcbar suretiyle irtikap suçunun oluşabilmesi için; çıkar sağlanması veya çıkar vaadinin bulunması, icbar fiilinin olması, bu icbarın, yürütülen görevin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle gerçekleştirilmiş olması gerekir. Maddenin ikinci fıkrasında ikna suretiyle irtikap suçu tanımlanmıştır. İkna suretiyle irtikap suçunun oluşabilmesi için, eylemin ikna yoluyla gerçekleşmesi gerekir. İkna suretiyle irtikap suçunu oluşturan hilenin icraî veya ihmali davranışla gerçekleştirilmesi mümkündür. Maddenin üçüncü fıkrasında ise hatadan istifade suretiyle irtikap suçu tanımlanmıştır.

102 İrtikap suçunun faili 5237 Sayılı TCK ya göre Kamu görevlileridir
İrtikap suçunun faili 5237 Sayılı TCK ya göre Kamu görevlileridir. Kamu görevlisi olmayan kimseler, bir kamu görevlisinin eylemine onun sıfatını bilerek katılırlarsa irtikap suçuna ortak olabilir. 251. maddede bu suçun işlenmesine denetimle görevli kişinin kasten göz yumması halinde müşterek fail sayılacağına dair özel bir hüküm vardır. İrtikap suçu, menfaatin sağlanması veya vaatte bulunulmasıyla tamamlanır. Bu nedenle teşebbüs suretiyle işlenemez.

103 İrtikap Suçunun Unsurları :
a - Kanunilik unsuru : Suçu işleyen kimsenin kamu görevlisi olması, Kamu görevlisinin görevinin verdiği nüfuzu veya görevin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlamasına veya bu yolda vaatte bulunulması konusunda bir kimseyi zorlaması veya ikna etmesi veya mağdurun hatasından yararlanması, failin suçu bilmesi ve sonucunu istemesi irtikap suçunun kanuni unsurlarını oluşturur.

104 b - Maddi Unsur : Suçun maddi unsuru, kanunda tanımlanmış suç kalıbına uygun eylemin gerçekleşmesidir. İrtikap suçunda maddi unsur; nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlamasına veya bu yolla vaatte bulunulmasına bir kimseyi zorlamaktır-ikna etmektir-hatasından yararlanmaktır. c- Manevi Unsur: Suçun manevi unsuru genel kasıttır. İrtikap taksirle işlenemez. Kendisine veya başkasına yarar sağlanması veya bu yolda vaatte bulunulması konusunda bir kimseyi zorlamak veya ikna etmek amacıyla hareket etmek suç kastının belirtisidir.

105 8) Rüşvet(TCK 252. Md.) Rüşvet Suçu 765 Sayılı TCK nun 212. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında basit ve nitelikli rüşvet olarak iki farklı şekilde tanımlanmıştı. 5237 Sayılı TCK.nun rüşveti tanımlayan 252/3.maddesinde “rüşvet, bir kamu görevlisinin, görevinin gereklerine aykırı olarak bir işi yapması veya yapmaması için kişiyle vardığı anlaşma çerçevesinde bir yarar sağlamasıdır” denilerek sadece nitelikli rüşvete yer verilmiştir.

106 Kamu görevlisinin yapması gereken bir işi yapması ya da yapmaması gereken işi yapmaması için yarar sağlanması rüşvet suçu kapsamından çıkarılmıştır. 5237 sayılı Kanunun 252.maddesi ile 765 sayılı Yasanın 212/1.maddesinde düzenlenen ve basit rüşvet denen eylem rüşvet suçu olarak öngörülmemiş ve koşulları oluştuğunda 257. maddede düzenlenen görevi kötüye kullanma suçunun oluşacağı kabul edilmiştir.

107 Rüşvet suçu çok failli bir suçtur
Rüşvet suçu çok failli bir suçtur. Bir tarafta, rüşvet veren; diğer tarafta ise rüşvet alan kamu görevlisi yer almaktadır. Rüşvet veren ve alan aynı amacın gerçekleşmesini hedeflemektedirler. Bu itibarla, veren ve alan açısından rüşvet suçu tek bir suçtur. Rüşvet konusunda anlaşmaya varılması hâlinde, suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.

108 Rüşvet Suçunun Unsurları:
a - Kanunilik unsuru Suçu işleyen kimsenin kamu görevlisi veya yasada sayılan kuruluşların temsilcisi-görevlisi olmaları, bu kişilerin görevinin gereklerine aykırı olarak bir işi yapması veya yapmaması için varılan anlaşma çerçevesinde bir yarar sağlanması rüşvet suçunun kanuni unsurlarını oluşturmaktadır.

109 b - Maddi Unsur Suçun maddi unsuru rüşvet almak veya rüşvet vermektir. Rüşvet suçunun oluşması için menfaatin mutlaka temin edilmiş olmasına gerek yoktur, anlaşmaya varılmış olması yeterlidir. Rüşvet suçunun oluşabilmesi için amaçlanan şeyin kamu görevlisinin (veya yasada sayılan diğer görevlilerin) görevine giren bir iş olması gereklidir. Aksi taktirde rüşvet suçu oluşmaz.

110 c - Manevi Unsur Bu suç, ancak kasten işlenebilir. Bu itibarla rüşvet alan memur, sağladığı yararın veya kabul ettiği vaadin hukuka aykırı olduğunu bilecek ve bunu isteyecektir. Kendisinden rüşvet istenen kimse de, bu yararın talep olunmasının hukuka aykırı olduğunu bilecek ve buna rağmen bu talebi serbest iradesiyle kabul edecektir.

111 Rüşvet Suçunda Cezayı Ağırlaştırıcı Sebepler
Maddenin 2. fıkrasında rüşveti alan kamu görevlisinin sıfatına bağlı olarak; rüşvet alan veya bu konuda anlaşmaya varan kişinin, yargı görevi yapan, hakem, bilirkişi, noter veya yeminli mali müşavir olması halinde verilecek cezanın 1/3 oranından başlayıp en üst artırma oranı olan 1/2 oranına kadar arttırılacağı hükmüne yer verilmiştir. Görevli, görevinin gereklerine aykırı hareket ederken başka suçlar da işlenmiş olabilir. Rüşvet suçu araç yapılarak bir başka suç işlenmiş olduğunda o suçun ayrıca cezalandırılması gerekir.

112 Örneğin, rüşvet karşılığı sahte belge düzenledi ise hem rüşvet almaktan hem de evrakta sahtekarlıktan hüküm giyecektir. Rüşvet Suçunda Güvenlik Tedbiri Uygulanması 5237 sayılı TCK’nin 53.maddesinde, eski yasada yer alan fer’i ceza denen yaptırımlar yerine güvenlik tedbirlerine yer verilmiş ve rüşvet suçu için eski yasadan farklı olarak memuriyetten müebbetten mahrumiyet cezası öngörmemiştir.

113 Rüşvette Etkin Pişmanlık
Rüşvet alma konusunda başkasıyla anlaşan kamu görevlisinin soruşturma başlamadan önce durumu yetkili makamlara haber vermesi hâlinde de hakkında bu suçtan dolayı cezaya hükmolunmaz. Rüşvet veren veya bu konuda kamu görevlisiyle anlaşmaya varan kişinin, soruşturma başlamadan önce, pişmanlık duyarak durumdan soruşturma makamlarını haberdar etmesi halinde ise, hakkında rüşvet suçundan dolayı takibat yapılmaz; verdiği rüşvet de kamu görevlisinden alınarak kendisine iade edilir..

114 Ancak, yetkili makamları haberdar eden rüşveti alan kamu görevlisi ise suç tamamlanmış olacağı için rüşvet amacıyla verilen şey müsadere edilecektir Rüşvet suçuna iştirak eden diğer kişilerin,ihbarında da durum aynıdır. Soruşturma başlamadan önce suçu bildirdiğine dair tutulacak basit bir ihbar tutanağı ya da şahadet faili suçtan kurtarabilecektir.

115 9) Zimmet Zimmet suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 247. maddesinde düzenlenmiştir. Maddenin 1 inci fıkrasında basit zimmet, 2 inci fıkrasında nitelikli zimmet ve 3 üncü fıkrasında kullanma zimmeti açıklanmıştır. Buna göre;

116 (1) Görevi nedeniyle zilyedliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu değeri zimmetine geçiren veya başkasının zimmete geçirmesini sağlayan kamu görevlisi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Suçun, zimmetin açığa çıkmasını engelleyecek hileli davranışlarla işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. (3) Zimmet suçunun, malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmek üzere işlenmesi halinde, verilecek ceza yarıya kadar indirilebilir.

117 Zimmet suçunun faili, malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçiren “kamu görevlisidir”. TCK 6.c. maddesinde yapılan yeni tanıma göre, kişinin kamu görevlisi sayılması için aranan ölçü gördüğü işin bir kamusal faaliyet olmasıdır. Bu kavramın memur kavramından daha geniş olduğu açıktır. Kamusal faaliyet, Anayasa ve kanunlarda belirlenmiş olan usullere göre verilmiş olan bir siyasal kararla, bir hizmetin kamu adına yürütülmesidir..

118 Bu faaliyetin yürütülmesine katılan kişilerin maaş, ücret veya sair bir maddi karşılık alıp almamalarının, bu işi sürekli, süreli veya geçici olarak yapmalarının bir önemi bulunmamaktadır Zimmet suçunun maddi konusu, zimmete geçirilen taşınır veya taşınmaz maldır. Bu malın zilyetliğinin kamu görevlisine devredilmiş olması veya kamu görevlisinin bu mal üzerinde gözetim yükümlülüğünün bulunması gerekir.

119 Zimmet Suçunun Unsurları
a - Kanunilik unsuru Kamu görevlisinin; Görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisi veya başkasının zimmetine geçirmesi,Suçu zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla gerçekleştirmesi, Suçu, malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmek üzere işlemesi hallerinin herhangi birinin gerçekleşmesi ile suçun kanunilik unsuru oluşur.

120 b - Maddi Unsur Basit Zimmet Suçu: Basit zimmet suçu, kamu görevlisinin görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı mal edinmesi, amacı dışında kullanması, başkasına kullandırması, tüketmesi, satması, vermesi şeklinde olabilir. Nitelikli Zimmet Suçu: 247. maddenin 2. fıkrasında düzenlenmiştir. Zimmet suçuna “nitelikli” olma özelliğini veren “hile” bir bakıma işlenen basit zimmet suçunun sonradan anlaşılmasının önüne geçmek, yani delillerini karartmak amacına yönelik bir davranıştır.

121 Nitelikli zimmet suçu evrakta sahtecilik yapılarak gerçekleştirilmişse, hem nitelikli zimmet, hem de evrakta sahtecilikten işlem tesis edilmesi gerekmektedir. Kullanma Zimmeti Suçu: Kullanma zimmeti, zimmet suçuna ilişkin hafifletici sebeplerden biri olarak 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 247. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre; zimmet suçunun, malın geçici bir süre kullandıktan sonra iade edilmek üzere işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranına kadar indirilebilir. c - Manevi Unsur Zimmet suçunun manevi unsuru “kast” olup; saik önemsizdir. Suç taksirle işlenemez.

122 Zimmette Etkin Pişmanlık
Zimmet suçunda etkin pişmanlık hali, sadece cezada indirim yapılmasını gerektiren neden olarak kabul edilmiştir. Cezada yapılacak indirim oranları, etkin pişmanlığın gösterildiği zamana göre belirlenmiştir. TCK’nın maddesinde; Soruşturma başlamadan önce, yani resmi mercilerin haberi olmadan önce zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisinin,

123 Kovuşturma başlamadan önce, yani soruşturma başladıktan sonra ancak iddianameyle kamu davası açılmadan önce zimmete geçirilen malın gönüllü olarak, aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın yarısının, Etkin pişmanlığın hükümden önce, yani soruşturma yapılarak kamu davası açıldıktan sonra, mahkemesince ilk hüküm verilmeden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte birinin, İndirileceği hükme bağlanmıştır.

124 Daha Az Cezayı Gerektiren Hal
Suç konusu malın değerinin az olması halinde de zimmet suçu oluşur. Türk Ceza kanununun 249. maddesinde malın değerinin azlığı cezayı hafifleten bir neden olarak düzenlenmiştir. Buna göre, zimmet suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir. Teşebbüs Zimmet suçuna teşebbüs mümkün değildir.

125 Memuriyetten Mahrumiyet
765 sayılı TCK’na göre basit ve nitelikli zimmet suçundan mahkum olanlara aynı zamanda memuriyetten müebbetten mahrumiyet cezası da verilmekte idi. Yeni TCK zimmet suçu memuriyetten müebbetten mahrumiyet cezası öngörmemiş, sınırlı süreli bir hak mahrumiyeti getirmiştir.

126 10) Görevi sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık
5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 4250 sayılı İspirto ve ispirtolu İçkiler Tekeli Kanunu 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Kontrolü Hakkında Kanun Kapsamındaki suçlar hakkında da 3628 sayılı yasa gereğince işlem yapılmaktadır.

127 11) Resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma TCK- 235. ve 236.
Devletin bazı işleri yaptırmak veya bir işten en fazla kâr ile çıkmasını sağlamak için kullandığı metotlardan en başta geleni ‘ihale’ dir. İhale; kelime anlamı itibari ile bir işi birisinin üzerine bırakmak, arttırma veya eksiltme işindeki istekliye işin bırakılmasıdır. Terminolojik olarak ise ihale; arttırma ve eksiltme suretiyle yapılan sözleşmelerde en çok arttıranın ya da eksiltenin icabını ihaleyi düzenleyene yöneltmesidir

128 İhale idarenin araç-gereç alma, ihtiyaç duymadığı malları satma, taşıma, kiralama ve her çeşit yapım konularındaki sözleşmeleri ve hatta bayındırlık işlerine ilişkin sözleşmeleridir. İhale sözleşmelerinin genel çerçevesi Kamu Hukuku tarafından çizilmiştir. Böylece idarenin sözleşme yetkisi sınırlanarak ve keyfi davranışının önlenmesi hedeflenmiştir. Türk Ceza Kanununun maddesinde; Kamu kurum veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihalelere fesat karıştıran kişinin, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır.

129 Aynı Maddenin 2. Fıkrasında da hangi hâllerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılacağı şu şekilde sıralanmıştır. a) Hileli davranışlarla; İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek, İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak, Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu hâlde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak,

130 4. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı hâlde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak, b) Tekliflerle ilgili olup da, ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak, c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek, d) İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları.

131 3 Fıkrada; İhaleye fesat karıştırma sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmiş ise, ceza yarı oranında artırılır. Zararın meydana gelmiş olduğu sabit olmakla birlikte miktarının belirlenememiş olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasını engellemez. 4. Fıkrada; İhaleye fesat karıştırma dolayısıyla menfaat temin eden görevli kişiler,ayrıca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandırılırlar.

132 5. Fıkrada; Yukarıdaki fıkralar hükümleri, kamu kurum veya kuruluşları aracılığı ile yapılan artırma veya eksiltmeler ile, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının iştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler veya kooperatifler adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara fesat karıştırılması hâlinde de uygulanır. Hükümlerine yer verilmiştir.

133 Maddi Unsur A- İhale Olmalıdır: İhalenin konusunun ne olduğu ve ihalenin tabi olduğu yasa suçun oluşması açısından çok önemli değildir. Yani söz konusu suçun oluşabilmesi için önemli olan, yapılan ihalenin kamu kurum veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihale olmasıdır. B-İhaleye Fesat Karıştırılmalıdır: Bunun nasıl olacağı kanunda tek tek, açıkça belirtilmiştir. Bu suça bu açıdan bakıldığında bağlı hareketli bir suç olarak nitelendirilecektir.

134 Eski Ceza Yasamıza göre suçun oluşması için menfaat temin etmek gerekmekteydi. Fakat yeni düzenlemeye göre kişinin ihaleye fesat karıştırması yeterlidir. Ayrıca menfaat temini gerekmez. Kurumun zarar görmemesi de bu durumu değiştirmeyecektir. Manevi Unsur İhaleye fesat karıştırma suçu kasten işlenebilen suçlardandır. Fail hareketiyle bir ihaleye fesat karıştırdığını bilecek ve bu sonucu isteyecektir. Buradaki saiki önemli sayılmadığı için de genel kast yeterlidir.

135 Korunan Hukuki Yarar Kamusal faaliyetlerin “dürüstlük” ilkesine uygun olarak yürütüleceğine olan inanç ve kamu görevlilerine duyulan güvenin korunması hedeflenmiştir. Suçun Faili İhaleye şahsen katılmayan veya zaten katılacak durumda da olmayanlar da dahil herkes ihaleye fesat karıştırma suçunun faili olabilir.

136 Suça Etkili Haller Yasada hafifletici neden öngörülmemiştir. Ancak zararın meydana gelmiş olması halinde suç ağırlaşmaktadır. İştirak konusu ile ilgili yasanın 235 ve 236. maddelerinde bir düzenleme olmadığından, iştirak halinde TCK’nın genel hükümleri uygulanacaktır.

137 Teşebbüs ; Devlet İhalesine Fesat Karıştırma amacıyla faillerin bu konuda anlaşmış ve harekete geçmişler ancak ihaleye fesat karıştıramamışlar ise suç teşebbüs aşamasında kalmış olacaktır. Şöyle bir örnek ile açıklar isek; ihaleye katılacağını bildiği bir rakibini ihaleyi düzenleyen memurlar ile anlaşarak ihaleye girmemesi için tehdit eden ancak yine de kişinin ihaleye girmesini engelleyemeyen kişiler için devlet ihalesine fesat karıştırma suçuna teşebbüsten hüküm kurulabilir. Zira failler, ihaleye katılmak için çalışan birini engellemek için tehdit etmişler yani suçun oluşması için kasten doğrudan icraya başlamışlardır. Ancak tehdit edilen kişi ihaleye girdiği için suç oluşmamış, teşebbüste kalmıştır. Kısaca anılan suç, teşebbüse elverişlidir

138 İçtima hususuna gelince; Suçun oluşması için zarar şartı aranmadığından, 235. maddenin 4. fıkrasında açıkça belirtildiği gibi, görevli kimse fesat karıştırma ile menfaat temin etmiş ise, ayrıca rüşvet, irtikâp, görevi kötüye kullanma gibi suçlardan da sorumlu olacaktır. Yani bu suçlar için ayrı bir ceza tayinine gidilecektir. İhaleye fesat karıştırma sırasında sahtecilik yapılması halinde iki suçtan da ayrı ayrı ceza tertip edileceğini söyleyebiliriz. Zira YTCK m maddesi çok nettir. şöyledir: “Sahte resmî veya özel belgenin bir başka suçun işlenmesi sırasında kullanılması hâlinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayı ayrı ayrı cezaya hükmolunur”

139 12) Devlet Sırlarını Açıklama
veya Açıklanmasına Sebebiyet Verme , Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (TCK 326, 333);   Madde 326; Devletin güvenliğine veya iç veya dış siyasal yararlarına ilişkin belge veya vesikaları kısmen veya tamamen yok eden, tahrip eden veya bunlar üzerinde sahtecilik yapan veya geçici de olsa, bunları tahsis olundukları yerden başka bir yerde kullanan, hileyle alan veya çalan kimseye sekiz yıldan oniki yıla kadar hapis cezası verilir. 

140 2- Yukarıdaki yazılı fiiller, savaş sırasında işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymuş ise müebbet hapis cezası verilir. Madde 333 1- Görevi dolayısıyla öğrendiği ve Devletin güvenliğinin gizli kalmasını gerektirdiği fenni keşif veya yeni buluşları veya sınai yenilikleri kendisinin veya başkasının yararına kullanan veya kullanılmasını sağlayan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

141 2- Fiil, Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenir veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokacak olursa, faile müebbet hapis cezası verilir. 3- Türkiye Devleti tarafından yabancı bir memlekette Devlete ait belirli bir işi görmek için görevlendirilen kimse, bu görevi sadakatle yerine getirmediği ve bu fiilden dolayı zarar meydana gelebildiği takdirde faile beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.

142 4- Bu maddede tanımlanan suçların işleneceğini haber alıp da bunları zamanında yetkililere ihbar etmeyenlere, suç teşebbüs derecesinde kalmış olsa bile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir. 13) Sayılan suçlara iştirak etmekten sanık olanlar, 3628 Sayılı yasada sayılan suçlara iştirak eden Devlet Memurları hakkında da 3628 sayılı yasa uygulanır.

143 R. Erkan SEZGİN Ömer KOÇARSLAN
TEŞEKKÜR EDERİZ R. Erkan SEZGİN Ömer KOÇARSLAN


"Teftiş Kurulu Başkanlığı" indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları