Batı Ülkelerindeki Tedavi Yöntemlerinin Uygulanma Kurallarının İ sraf ve Tasarruf Açısından Ülkemizle Kar ş ıla ş tırılması Prof. Dr. Volkan Tuzcu Mehmet.

... konulu sunumlar: "Batı Ülkelerindeki Tedavi Yöntemlerinin Uygulanma Kurallarının İ sraf ve Tasarruf Açısından Ülkemizle Kar ş ıla ş tırılması Prof. Dr. Volkan Tuzcu Mehmet."— Sunum transkripti:

1 Batı Ülkelerindeki Tedavi Yöntemlerinin Uygulanma Kurallarının İ sraf ve Tasarruf Açısından Ülkemizle Kar ş ıla ş tırılması Prof. Dr. Volkan Tuzcu Mehmet Akif Ersoy Gö ğ üs Kalp ve Damar Cerrahisi E ğ itim ve Ara ş tırma Hastanesi

2 Özet  Yeni tedavi yöntemlerinin uygulamaya girişi.  Yürürlükteki tedavi yöntemlerinin uygulanması ve denetlenmesi.  İsraf ve tasarruf açısından ülkeler arasındaki farklar.  Muhtemel çözüm önerileri.

3 ABD`de Yeni Tedavi Yöntemlerinin Değerlendirilmesi  Federal Drug Administration (FDA) kuruluş:1930  İlaçtan, kalp piline, yiyecek maddesine kadar sağlıkla ilgili hemen herseyi regule eden bir kurum.  Faz 1, 2, 3 şeklinde sırayla farklı aşamalardan ilaç ve tıbbi malzemelerin testten geçmesi gerekiyor.

4 ABD`de Yeni Tedavi Yöntemlerinin Değerlendirilmesi  Yeni ilaçların FDA onayı aşamasına gelmesi genellikle10-12 yıl alıyor ve 100 – 500 milyon dolar harcanıyor.  Son aşamada yeni bir ilaç başvurusu için yaklaşık 300,000 dolar ödeniyor.  İlaç pazarı ve bu işlemler büyük şirketlerin kontrolünde.

5 AŞAMALAR  Fikrin ortaya çıkışı, patent başvurusu ve bilimsel yayın.  Preklinik çalışmalar. İn vitro ve hayvan çalışmaları yapılır. Güvenlik ve etkinlik araştırılır.  Biyoteknoloji pazarında FDA öncesi ortalama patent onay süresi 4.4 yıl.  FDA onayı.  Patent geçerliliği bitince de jenerik ilaç üretimi başlar.

6

7 Avrupa vs. ABD

8 Tıbbi cihazların FDA onayı

9 Yeni Tedavi Yöntemleri Açısından Ülkemizdeki Durum

10  Ülkemizde yeterli kaynak ayrılamadığı için, çok masraflı olan yeni ilaç ve tedavi yöntemlerinin uygulamaya geçmesi çok zor.

11 Kurtarıcı ülkeler  İlaçların FDA'de onaylanması sürecinde ABD dışında yapılan deneylerin sayısı 1990'da yalnızca 271 iken, 2008'de sayı 6 bin 485'e çıktı. Amerikalı şirketlerin bugüne kadar en çok deney yaptığı ülkeler Çin (1861), Rusya (1514) ve Hindistan (1457). Bu üç ülkeyi Romanya (876), Tayland (786) ve Türkiye (716) izliyor.  Klinik deneylerin fakir ülkelere kaymasındaki en önemli faktör ilaç şirketlerinin FDA'nın düzenlemelerinde bulunan bir boşluktan yararlanması. Buna göre ABD'de yapılan araştırmalar sonuncunda bir ilacın herhangi bir yararı bulunmadığına karar verilirse, yurtdışında yapılan araştırmalar ile de FDA'dan onay alınabiliyor. Bu nedenle ilaç firmaları deneylerin yapıldığı ülkelere "kurtarıcı ülkeler" adını veriyor.

12 Ülkemizde Klinik Deneyler  Klinik deneyler konusunda uluslararası yayın yapan "Journal of Clinical Studies" isimli derginin mart 2010 sayısında yayınlanan kısa bir makalede 11 Mart 2010 tarihinde geçen yeni yasayla Türkiye'nin klinik deneyler konusunda bölgede avantaj sağladığı belirtiliyor. "Belli ki yakın dönemde Türkiye'de çok daha fazla klinik deney yapılacak" diyen makalede Türkiye'de klinik deney yapmak için Sağlık Bakanlığı ve etik kurulu onayı alınması gerektiği hatırlatılıyor, ancak bundan böyle tüm işlemler için tek bir dosya hazırlayıp tek başvuru ücreti ödemenin yeterli olduğu söyleniyor.

13 Artan Sağlık Masrafları ve Alternatif Tıp  Tüm dünyada artan sağlık harcamalarının oluşturduğu endişe.  Bitkisel ilaçlar ve geleneksel tıp yöntemlerinin uygulanması. ABD, Avrupa ve ülkemiz arasındaki farklar.  İlaç şirketlerinin tıp eğitimini etkilemesi.

14 Güncel Tedavi Uygulamaları Açısından Farklar

15 Ülkemizdeki Durum  Batıda tedaviye uygun görülen bir ilaç anında kullanıma sokulabilirken bizde kabul görmüş bir ilaç bile bazen yıllar sonra kullanım onayı almaktadır.  Yoğun Bakımların en kritik ilaçlarından olan PGE1 ve noradrenalin örnekleri. 2009 adenozin (2009), midodrine, fludrocortisone (2010).  Ek SGK onayı problemi.  SGK`nın genel olarak tedavi yöntemlerini tanımasındaki gecikme.

16

17 Tedavilerin Denetlenmesi  Batıda sigorta denetimi. Gereksiz teşhis ve tedavi yöntemlerinin ve tekrarların önlenmesi.  Her vaka tek tek incelenir.  Bizde gereksiz teşhis ve tedavi yöntemlerine yönelme çok kolaydır.  Ülkemizde böyle bir denetim özel sigortalar açısından kısmen varsa da, SGK veya Sağlık Bakanlığının tedavilerin denetlenmesi ile ilgili daha ciddi girişimlere ihtiyacı vardır.

18  Batı da ihale ile ilaç veya malzeme alımı söz konusu değildir. Doktor hasta için en iyi malzemeyi almakta hiç baskı hissetmez, hatta tam tersi kalitesiz malzeme kullandığında yaşayacağı sıkıntılar hekimi en iyi malzeme ve ilacı kullanmaya zorlar.  Ülkemizdeki ihale sistemi gibi uygulamalar, en ucuz ve dolayısıyla kalitesiz tedavi şekline yönlenmeye yol açabilmektedir.  Devlet ve üniversite hastanelerinde ihale ile malzeme alımı hem ciddi gecikmelere hem de problemli malzeme alımına yol açarak kaliteyi ciddi anlamda düşürmektedir. Tedavilerin Denetlenmesi

19 Kalitenin Korunması ile İlgili Endişeler  Batı ülkeleri ile ülkemiz arasında ciddi sağlık harcamaları farkı kalitenin korunması konusunda endişelere yol açmaktadır.  Ülkemiz ve Batıda, “basit” hastalıklar ve kompleks hastalıklar arasında tedavi kalitesi farkları.  Dengeleyici unsur olarak malpractice sistemi ve alt yapısı eksik olan bu sistemin ciddi mahzurları.  En lüks ortamda kalp ameliyatı yapılıyor ama çoğu hastanemizde ECMO bile yok.  Tasarruf için reuse.  ICD örneği, bizdeki ise sadece hasta şikayetine bağlı.

20 İnsan İsrafı  Bizde hasta hekime fazla kolay gidiyor Batı da çok daha zor. Yine de hekime başvuru Batı da daha fazla.  Gereksiz teşhis ve tedavi tekrarları ciddi israf sebebi.  Kompleks hastalıklarda ciddi uygulama farkları var. Hekim bizde performans baskısı altında, Batıda ise tam tersi işimi nasıl daha kaliteli yaparım baskısı altında. Hekimlerin gelirinin büyük çoğunluğunun performans sistemine bağlanması da hekim üzerinde ciddi baskı oluşturmaktadır.  Hekimler daha verimli kullanılabilir. Batı da teknisyen hemşire gibi sağlık personelinin çok effektif kullanımı ile hekimden alınan performansın ve yapılan iş kalitesinin artması  Sağlıkda tasarruf ve israfın önlenmesi ancak hekimler gibi sağlık personeli ile sağlanabilir. Hekimlerin genel olarak ciddi mesleki endişeleri ve motivasyon eksikliği ile bunun sağlanması çok zorlaşıyor.

21 Bütçe Sınırlaması  Ülkemizde performans ve kar baskısı ile MR tomografi gibi birçok tetkik gereksiz derecede sık yapılmaktadır. Oysa ki Batı da bu testleri o kadar kolay yapamadığınız gibi sigorta şirketleri denetleyerek gerektiğinde ödeme yapmaz hatta birçok kez sigorta şirketinden ön onay almadan bu tür testleri yapamazsınız.  Bizde SGK tarafından yapılan bu testlerin ödemelerinin çok düşük olması, hekim maaşlarının ağırlıklı oranda performansa bağlanmış olması, gereksiz sayıda bu tür testlerin yapılmasına neden olmaktadır. Yapılan testlerin gerekli olup olmadığının yeterince denetlenmemesi de bunda önemli etkendir.

22 Hızla Artan Sağlık Masrafları  Hekimin çok hızlı hasta görmek zorunda kalması ve beraberindeki artan malpractice baskısı, gereksiz test ve ilaç kullanımına ve dolayısıyla israfa yol açan en önemli unsurlardandır.  2002 yılında ilaç giderimiz 5.2 milyar iken 2010 yılında 15.4 milyar. 2011 yılında 16 milyar lira ilaç gideri var.  Sağlık harcamamız: 2010 yılında 40 milyar, 2011 yılında 45 milyar lira. Almanya`da 625 milyar lira.

23 Özet  Kalitenin korunarak israfın önlenmesi.  Tıp ve hemşirelik eğitiminde bu konuların ayrıntılı işlenmesi.  Kaliteli hekim ve sağlık personeli yetiştirilmesinin önemi.  Halkın bilinçlendirilmesi.  Daha verimli denetleme sistemlerinin oluşturulması.  Hekim eksikliğini de düşünerek yardımcı sağlık personellerinin istihdamı.  Sağlık personelinin motivasyonunun korunması ve daha verimli kullanılması.