T.C. MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

... konulu sunumlar: "T.C. MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ"— Sunum transkripti:

1 T.C. MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRK KAMU MALİ YÖNETİMİNDE YERİNDEN YÖNETİM İLKESİ VE HARCAMACI KURULUŞLARIN İDARİ KAPASİTELERİNİN GELİŞTİRİLMESİ DR. AHMET KESİK GENEL MÜDÜR YRD. İSTANBUL, 7 HAZİRAN 2005

2 İYİ İŞLEYEN BİR MALİ YÖNETİM SİSTEMİNİN;
MALİ DİSİPLİNİ SAĞLAYICI OLMASI KAMU KAYNAKLARINI POLİTİKA ÖNCELİKLERİNE GÖRE TAHSİS ETMESİ VE KULLANMASI KAYNAKLARIN ETKİN KULLANIMINI SAĞLAMASI GEREKİR.

3 TÜRK KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNE YÖNELİK ELEŞTİRİLER
POLİTİKA OLUŞTURMA SÜRECİNİN ZAYIF OLMASI KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNİN KAPSAMININ DAR OLMASI İZLEME VE DENETİM SAFHASININ YETERSİZ OLMASI HARCAMADA KATI ÖN KONTROL YETKİ-SORUMLULUK DENGESİZLİĞİ İDARELERE YETERLİ İNİSİYATİF VERİLMEMESİ ÖDEME AŞAMASINDA UYGUNLUK KONTROLÜ

4 KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMİN İÇERİĞİ(I)
DÜNYA BANKASININ DESTEĞİ İLE 1995 YILINDA “KAMU MALİ YÖNETİM PROJESİ” BAŞLADI. PROJENİN AMACI, TÜRK KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNİN YAPISAL PROBLEMLERİNİN BELİRLENMESİ VE ÇÖZÜM BULUNMASI İDİ. PROJE KAPSAMINDA, DÜNYA BANKASI UZMANLARI VE ÇALIŞMA GRUPLARINCA ÇEŞİTLİ RAPORLAR HAZIRLANDI. REFORMUN KAPSAMI TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE VE YENİ BÜTÇE SINIFLANDIRMA SİSTEMİNİN UYGULANMASI OLARAK DEĞİŞTİ.

5 KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMİN İÇERİĞİ (II)
8. BEŞ YILLIK KALKINMA PLANINDA, ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU RAPORUNDA, ULUSAL PROGRAMLARDA (2001),(2003), KATILIM ORTAKLIĞI BELGESİNDE, TÜRKİYE’DE SAYDAMLIĞIN ARTTIRILMASI VE KAMUDA ETKİN YÖNETİMİN GELİŞTİRİLMESİ EYLEM PLANINDA, 59. HÜKÜMET PROGRAMINDA VE ACİL EYLEM PLANINDA KAMU MALİ YÖNETİMİ ALANINDA YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN DEĞİŞİKLİKLERE YER VERİLMİŞTİR.

6 KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMİN İÇERİĞİ (III)
1-BÜTÇE DIŞI VE BÜTÇE İÇİ FONLARIN KALDIRILMASI FONLARDAN; DESTEKLEME VE FİYAT İSTİKRAR FONU DIŞINDAKİ BÜTÜN BÜTÇE İÇİ FONLAR VE 5’İ DIŞINDA (SOSYALYARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMAYI TEŞVİK FONU, TANITMA FONU, TASARRUF MEVDUATI SİGORTA FONU, SAVUNMA SANAYİ DESTEKLEME FONU VE ÖZELLEŞTİRME FONU) BÜTÜN BÜTÇE DIŞI FONLAR 2002 YILINDA KALDIRILARAK ÖZEL GELİR-ÖZEL ÖDENEK UYGULAMASINA GEÇİLDİ. 2- ÖZEL GELİR-ÖZEL ÖDENEK UYGULAMALARININ ORTADAN KALDIRILMASI TARİHLİ VE 5217 SAYILI KANUNLA ÖZEL GELİR-ÖZEL ÖDENEK UYGULAMALARI DA ORTADAN KALDIRILARAK ÖZEL GELİRLER BÜTÇEYE ALINDI. BU ARADA 2000 KASIM VE 2001 YILI ŞUBAT KRİZLERİ SONRASINDA IMF İLE YAPILAN PROGRAMIN DA BİR GEREĞİ OLARAK KAMU MALİ YÖNETİMİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN BİR TAKIM SOMUT ADIMLAR DA ATILMAYA BAŞLANILMIŞTIR.

7 KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMİN İÇERİĞİ (IV)
KAMU BORÇ YÖNETİMİNDE DİSİPLİN SAĞLANMASI KAMU BANKALARINA GÖREV ZARARI VEREN DÜZENLEMELER 2001 YILINDA KALDIRILDI. KAMU BORÇ YÖNETİMİNİN KURUMSAL YAPISININ GÜÇLENDİRİLMESİ AMACIYLA NİSAN 2002 YILINDA KAMU FİNANSMANI VE BORÇ YÖNETİMİNİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN KABUL EDİLDİ. KANUNDA, HAZİNE TARAFINDAN VERİLECEK YENİ GARANTİLER İÇİN BÜTÇE KANUNUNDA LİMİT BELİRLENMESİ UYGULAMASINA GEÇİLDİ.

8 KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMİN İÇERİĞİ (V)
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI İLE MUHASEBE SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE TÜM KAMUDA STANDART HALE GETİRİLMESİ HUSUSUNDA ÖNEMLİ ADIMLAR ATILDI. 2002 VE 2003 YILLARINDAKİ PİLOT UYGULAMALARDAN SONRA GFS 2001’İ ESAS ALAN YENİ BÜTÇE SINIFLANDIRMASI 2004 YILINDAN İTİBAREN KONSOLİDE BÜTÇE KAPSAMINDAKİ KURUMLARDA UYGULANMAYA BAŞLANDI. 2002 YILINDA PİLOT OLARAK UYGULANMAYA BAŞLANAN VE ULUSLAR ARASI MUHASEBE STANDARTLARINI ESAS ALAN TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE SİSTEMİ 2004 YILINDA UYGULANMAYA BAŞLANDI.

9 KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMİN İÇERİĞİ (VI)
BÜTÇE YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ VE OTOMASYONLU MUHASEBE SİSTEMİ 2003 YILINDAN BUYANA KALLANILAN BÜTÇE YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ İLE KURUMLAR BÜTÇE TEKLİFLERİNİ ELEKTRONİK ORTAMDA GİRMEKTEDİRLER. ÖDEME EMİRLERİ DE ELEKTRONİK ORTAMDA ÜRETİLMEKTE VE GÖNDERİLMEKTEDİR. MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜM SAYMANLIK İŞLEMLERİNİ BİLGİSAYAR ARACILIĞIYLA GERÇEKLEŞTİREN VE SAYMANLIKLARDAN BİLGİLERİ GÜNLÜK OLARAK ALAN SAY2000İ OLARAK ADLANDIRILAN WEB TABANLI BİR SİSTEM KURMUŞTUR.

10 KAMU MALİ YÖNETİMİNİN DEĞİŞİMİNDE ANA UNSURLAR
MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDE DEĞİŞİM İÇ KONTROL YAKLAŞIMINDA DEĞİŞİM HARCAMA ÖNCESİ KONTROLDE DEĞİŞİM İÇ DENETİM ALANINDA DEĞİŞİM

11 KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU
MALİ YÖNETİM VE BÜTÇENİN KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR. HESAP VEREBİLİRLİK VE MALİ SAYDAMLIK SAĞLANMAKTADIR. KAYNAKLARIN ETKİLİ EKONOMİK VE VERİMLİ KULLANILMASI İLKESİ GETİRİLMEKTEDİR. BÜTÇE SÜRECİNDE İDARELERİN İNİSİYATİFİ ARTTIRILMAKTADIR. STRATEJİK PLANLAMA VE PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEMEYE GEÇİLMEKTEDİR. ORTA VADELİ HARCAMA PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE ÇOK YILLI BÜTÇELEMEYE GEÇİLMEKTEDİR. KAMUDA MUHASEBE BİRLİĞİ SAĞLANMAKTA VE MALİ İSTATİSTİKLERİN YAYIMLANMASI ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. YENİ BİR İÇ KONTROL VE İÇ DENETİM SİSTEMİ KURULMAKTADIR. SAYIŞTAY DENETİMİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR.

12 MALİ YÖNETİM VE BÜTÇENİN KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR.
GENEL VE KATMA BÜTÇE YERİNE, DAHA GENİŞ KAPSAMLI OLACAK MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ HAZIRLANACAKTIR. GENEL YÖNETİM KAPSAMINDAKİ KAMU İDARELERİ AYNI MALİ YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMİNE TABİ TUTULACAKTIR. BÜTÇELER ÜÇ YILLIK OLARAK HAZIRLANACAKTIR. İDARELERİN TÜM GELİR VE GİDERLERİ BÜTÇELERİNDE YER ALACAKTIR.

13 İDARELER İTİBARİYLE KANUNUN KAPSAMI
GENEL YÖNETİM SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİ YÖNETİM MAHALLİ İDARELER KURUMLARI GENEL BÜTÇE ÖZEL BÜTÇE DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR

14 STRATEJİK PLANLAMA VE PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME
STRATEJİK PLAN HAZIRLAMA KILAVUZU (DPT) PERFORMANSA DAYALI BÜTÇELEME REHBERİ (MALİYE BAKANLIĞI) BÜTÇELERİN STRATEJİK PLANLARA DAYANDIRILMASI BÜTÇELERİN STRATEJİK PLANLARDA YER ALAN MİSYON, VİZYON VE STRATEJİK AMAÇLARLA UYUMLU OLMASI BÜTÇELERİN PERFORMANS GÖSTERGELERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ PERFORMANS DENETİMLERİNİN BU GÖSTERGELER ÇERÇEVESİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ RAPORLAMA

15 ÇOK YILLI BÜTÇELEME ORTA VADELİ PROGRAM HAZIRLANMASI,
ORTA VADELİ MALİ PLAN HAZIRLANMASI, İDARELERİN STRATEJİK PLAN YAPMALARI, İDARELERİN YILI VE İZLEYEN İKİ YILIN GELİR VE GİDER TAHMİNLERİNİ İÇEREN ÜÇ YILLIK BÜTÇE YAPMALARI ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. BUNA GÖRE ORTA VADELİ HARCAMA PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE PLANLAMA-BÜTÇELEME İLİŞKİSİ KURULMAKTADIR.

16 MUHASEBE BİRLİĞİ VE MALİ İSTATİSTİKLER
MUHASEBE BİRLİĞİ SAĞLANMAKTADIR. GENEL YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELERDE AYNI MUHASEBE SİSTEMİ KULLANILACAKTIR. TÜM HESAPLARIN KONSOLİDE EDİLMESİNE VE ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMAYA İMKAN TANINMAKTADIR. MALİYE BAKANLIĞI BÜNYESİNDE OLUŞTURULACAK KURUL, GENEL YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELERİN UYGULAYACAĞI MUHASEBE VE RAPORLAMA STANDARTLARINI, ÇERÇEVE HESAP PLANI VE DÜZENLEYECEKLERİ RAPORLARIN ŞEKİL, SÜRE VE TÜRLERİNİ TESPİT EDECEKTİR. KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN MALİ İSTATİSTİKLERİN HAZIRLANMASI VE KAMUOYUNA SUNULMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.

17 İÇ KONTROL SİSTEMİ İÇ KONTROL ALANINDA YÖNETİM SORUMLULUĞU ANLAYIŞI ESAS ALINMIŞTIR. KURUMUN İÇ KONTROL SİSTEMİNE KURUM DIŞINDAN MÜDAHALE YOKTUR. İÇ DENETİMDE; RİSK ESASLI OLARAK İÇ DENETİM YAPILMASI ÜST YÖNETİCİYE BAĞLI SERTİFİKALI İÇ DENETÇİ İSTİHDAMI İÇ DENETİM STANDARTLARINA UYGUN SİSTEMATİK VE SÜREKLİ DENETİM ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.

18 YENİ HARCAMA ÖNCESİ KONTROL SİSTEMİN GETİRDİKLERİ (1)
SAYIŞTAY’IN VİZE/TESCİL GİBİ ÖN MALİ KONTROL GÖREVİ SONA ERDİRİLMEKTE MALİYE BAKANLIĞI’NIN VİZE YAPMAK GİBİ ÖN MALİ KONTROL GÖREVİ KALDIRILMAKTA

19 YENİ HARCAMA ÖNCESİ KONTROL SİSTEMİN GETİRDİKLERİ (2)
ÖDEME AŞAMASINDA YAPILAN UYGUNLUK KONTROLÜ KALDIRILMAKTA, ÖN MALİ KONTROL GÖREVİ İDARELERE DEVREDİLMEKTE İDARELERİN MALİ YÖNETİM VE KONTROLE İLİŞKİN GÖREV VE YETKİLERİ ARTIRILMAKTA

20 YENİ HARCAMA ÖNCESİ KONTROL SİSTEMİN GETİRDİKLERİ (3)
HARCAMA ÖNCESİ KONTROL, TAAHHÜT AŞAMASINDA, RİSK ALANI DİKKATE ALINARAK YAPILAN DANIŞMA NİTELİĞİNİ HAİZ ÖNLEYİCİ BİR KONTROL HALİNE GETİRİLMEKTE MALİYE BAKANLIĞINA MERKEZİ UYUMLAŞTIRMA GÖREVİ VERİLMEKTE

21 YENİ MALİ YAPI (5018 SAYILI KANUNA GÖRE)
Üst Yönetici Harcama Birimi Mali Hizmetler Mali Kontrol Yetkilisi İç Denetçi Muhasebe İÇ KONTROL ALANI

22 YENİ MALİ YAPIDA MALİYE BAKANLIĞI
İç Denetim Merkezi Uyumlaştırma Birimi (İç Denetim Koordinasyon Kurulu) İç Kontrol Merkezi (BÜMKO)

23 SAYIŞTAY DENETİMİ SAYIŞTAYIN HARCAMA ÖNCESİ KONTROL FONKSİYONU KALDIRILMIŞTIR. SAYIŞTAY DENETİMİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLMİŞTİR. GENEL YÖNETİM KAPSAMINDA YER ALAN MERKEZİ YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELER, SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI VE MAHALLİ İDARELER SAYIŞTAY DENETİMİNE TABİ TUTULMUŞTUR

24 YENİ DÖNEMDE ÖNCELİKLER
DÜZENLEME YAPMAK YETERLİ DEĞİL KAMU İDARELERİNDE YAKLAŞIM DEĞİŞİKLİĞİNE İHTİYAÇ VAR YENİ YAKLAŞIMIN FARKINDA OLMAK YENİ ŞEYLER YAPIYOR GİBİ MEVCUT SİSTEME DEVAM?! KAMU İDARELERİNDE İDARİ KAPASİTENİN GELİŞTİRİLMESİ

25 ÜST YÖNETİMİN LİDERLİĞİ VE DESTEĞİ
İDARİ YAPILANMA MEVZUATA UYMA & PERFORMANS EĞİTİM İDARECİLİĞE SON & YÖNETSEL SORUMLULUK İNSAN SERMAYESİNİN ÖNEMİ KOORDİNASYON YÖNETİM KÜLTÜRÜNDE DEĞİŞİM & TARTIŞMA ORTAMI