Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş.

BAĞIMSIZ DENETİM UYGULAMA ÖRNEĞİ
Değerli Eğitmenler, Bu sunum, TÜRMOB Denetim Eğitimlerinde uygulama bölümünü anlatırken size kolaylık sağlamak için hazırlanmıştır. ALBA örnek denetim dosyasından kendiniz de sayfaları açarak anlatım yapabilirsiniz; ancak aynı zamanda UDS kapsamında uygulanacak bir bağımsız denetim çalışmasına da paralel takip edebilmek için bu sunumun faydalı olacağını düşünüyorum. Bağımsız Denetim çalışmasının akışına paralel olarak ALBA örneğinden ilgili sayfalar kopya ve link yoluyla sunuma eklenmiştir. WORD dosyaları kopyalanmıştır, sorunsuz açabilirsiniz; ancak EXCEL dosyaları kopyalanamadığından link olarak verilmiştir. Sunumu kendi bilgisayarınıza aldığınızda bu linkler çalışmayacaktır, sizin bu linkleri tekrar kurmanız ve animasyonu da tıklayınca açılacak şekilde yeniden ayarlamanız gerekecektir. Kolay gelsin Tuba ŞAVLI ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş.
Hazırlayanlar Akis Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. – KPMG Başaran Nas Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. – PwC DRT Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. – Deloitte Güney Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. – Ernst & Young Editör Dr. Tuba Şavlı, SMMM Sunuma başlarken bu çalışmanın ideal bir örnek olarak hazırlanmadığını, amacın sadece UDS’nın uygulamaya ne şekilde yansıdığını göstermek olduğunu, hayali bir şirket üzerinden hazırlandığı için bazı eksikliklerin ve tutarsızlıkların olabileceğini belirtin lütfen. Önemsiz görülen bazı hesaplar için sadece örnek olması açısından çeşitli denetim teknikleri uygulanmış olabileceği gibi, hayali şirkete ilişkin yeterli bilgi olmadığı için uygulanması gereken bazı denetim teknikleri de eksik kalmış olabilir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.
ÖNSÖZ Örnek Denetim Dosyası KOBİ ölçeğinde bir üretim şirketi esas alınarak hazırlanmıştır. Çalışmadaki esas amaç; bir denetim sürecinde UDS’nın uygulamada ne şekilde yer bulduğuna ilişkin bir örnek oluşturarak eğitime destek olmaktır. Dolayısıyla; Bazı çalışma kağıtları dosyada yer almayabilir. Mavi renkli referanslarla belirtilen çalışma kağıtları dosyada bulunmamaktadır. Örnekler ve içerik eğitim amacıyla sınırlı tutulmuş olabilir. Excel dosyası olarak hazırlanan çalışma kağıtlarında formüllere yer verilmemiştir. Excel dosyalarındaki formüllerin kaldırılmış olmasının nedeni bilgi gizlemek değildir. Bu dosya eğitim amaçlı hazırlandığı için bazı hesaplamalar özellikle amaçlanan örneği verebilmek için istenen sonucu vermek üzere yapılmış olabilir. Bir kısım hesaplamalar da eğitim amaçlı bir dosya olduğu için kısa yoldan detaya girmeden yapılmış olabilir. Tüm bunlar uygulamada aynen kopyalandığı takdirde yanlışlıklara yol açabilir. Dolayısıyla formüller kaldırılmıştır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

ÖNSÖZ Kuşkusuz, denetlenen her kuruluşun kendi özel koşulları büyüklüğü faaliyet gösterdiği sektör ya da iş kolu piyasa koşulları vb. faktörlerin etkisi ile her denetim prosedürünün amacı ve yapılacak çalışmanın kapsamı birbirinden farklılık gösterecektir. Dolayısıyla, dosya içerisinde örnek olarak verilen bilgi ve belgelerin, uygulanan denetim tekniklerinin ve ulaşılan çıkarımların gerçek denetim uygulamalarında değişikliğe uğraması tabidir. Bu uyarıların yapılmasında fayda var. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

ÖNSÖZ Bu dosya içerisinde yer alan politika ve prosedürlerin, yürütülen her denetim çalışmasına, işletmeye veya sektöre ilişkin riskler işletmenin çalışma usul ve esasları işletmeye özgü uygulamalar dikkate alınmaksızın eksiksiz olarak uygulanması, denetçinin veya denetim şirketinin denetim çalışmasından kaynaklanan tüm yasal ve mesleki sorumluluklarını yerine getirmesi anlamına gelmeyecektir. Bu uyarıların yapılmasında fayda var. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

ÖNSÖZ Örnek olarak uygulanan denetim teknikleri bazı denetim çalışmalarında yetersiz olabileceği gibi bazı denetim çalışmalarında da anlamsız olabilir. Örnek çalışmanın bir şirket denetimine aynen uygulanması neticesinde eksik kalan hususlar dolayısıyla ortaya çıkan olumsuz sonuçlar, uygulamayı yapan denetçinin veya denetim şirketinin sorumluluğundadır. Bu uyarıların yapılmasında fayda var. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Apartmanı Kalite Kontrol Raporlama Tamamlama Raporlama Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Kanıt Toplama Teorik bölümde anlatılan 3 ana başlığın uygulamada ne şekilde detaylandırıldığını gösteren bu şekil aynı zamanda denetçi adaylarının süreci benimsemesine yardımcı olacaktır. Müşteri Kabulü Risk Değerlendirme Denetim Planı İşletmeyi Tanıma Genel İlkeler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

GENEL İLKELER Buradan itibaren apartman şekli üzerindeki başlıkları tek tek ele alacağız. Bu anlatımları yaparken her bir bölümde UDS’nın da nasıl etkisi olduğunu göstermek adına standartlar ilgili başlıklara dağıtılmıştır. Ancak vurgulanması gereken husus, denetim standartlarının bir bütün olarak işin başından sonuna kadar bize yol gösterdiğidir. Yapılan bu sınıflandırmanın amacı standartlarla denetim süreci arasındaki bağlantıyı kurabilmektir. Bu sınıflandırma tamamamen tarafımızca yapılmış olup, Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu’nun gruplandırmalarından bağımsızdır.

Genel İlkeler ETİK İLKELER TÜRMOB – Profesyonel Muhasebeciler için Etik İlkeler El Kitabı UKKS 1 Finansal Tabloların Denetimi ve Sınırlı İnceleme Çalışmaları ile Diğer Güvence ve Alakalı Hizmetler Sunan Firmalarda Kalite Kontrol UDS 200 Bağımsız Denetçinin Genel Amaçları ve Denetimin Uluslararası Denetim Standartlarına Göre Yürütülmesi Genel İlkeler Denetim çalışmasına başlamadan önce bir takım temel prensiplerin belirlenmiş ve benimsenmiş olması gerekir. Bunlar; etik ilkeler, bağımsız denetim kuruluşlarının uyması gereken kalite kontrol standartları ve bağımsız denetimin amacıdır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Genel İlkeler - Etik Genel Etik İlkeler Dürüstlük Tarafsızlık Mesleki Yeterlilik ve Özen Gizlilik Profesyonel davranış Bağımsız Çalışan Meslek Mensuplarının Uyması Gereken Etik İlkeler İş Kabulü Çıkar Çatışmaları İkinci Görüş Ücretlendirme Hizmetlerin Pazarlanması Hediye ve Ağırlama Müşteri Varlıklarının Koruma Altına Alınması Bağımsızlık Bağımlı Çalışan Meslek Mensuplarının Uyması Gereken Etik İlkeler Muhtemel Çıkar Çatışmaları - Bilgilerin Hazırlanması ve Raporlanması - Yeterli Tecrübeye Sahip Olunması - Finansal Çıkar - Teşvikler Zaten meslek mensuplarının bimeleri gereken ilkeler bunlar. Ancak kısaca hatırlatmakta fayda var. Denetim ekibindeki tüm elemanların, asistandan sorumlu ortağa kadar, bir meslek mensubu olarak uyması gereken genel ahlak kurallarını benimsemiş olması gerekir. Mesleki ahlak kuralları etik ilkeler olarak bilinmektedir. IFAC tarafından yayınlanmış olan Etik İlkeler (Code of Ethics) tüm meslek mensuplarının uyması gereken genel etik ilkeler, bağımsız çalışan meslek mensuplarının uyması gereken etik ilkeler ve bağımlı çalışan meslek mensuplarının uyması gereken etik ilkeler olarak 3 grupta toplanmıştır. TÜRMOB tarafından 19 Ekim 2007 tarihinde yayınlanmış olan “Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik” IFAC tarafından yayınlanmış olan Etik İlkeler referans alınarak hazırlanmış ve aynı gruplama ve alt başlıklarla uyulması gereken etik ilkeler özetlemiştir. Türmob tarafından yayınlanan Profesyonel Muhasebeciler için Etik Kurallar El Kitabı 2010 baskısı ise söz konusu etik ilkelerin güncel halini yansıtmaktadır. Denetim ekibindeki elemanların etik ilkeler konusunda bilgilendirilmesi, bu kuralların benimsetilmesi ve uyulduğunun gözetimi denetim şirketi yöneticilerinin sorumluluğundadır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Genel İlkeler - Kalite Kontrol
Bağımsız Denetim Kuruluşunda Kalite Kontrol Yönetiminin sorumlulukları Etik ilkeler Müşteri kabulü ve devamlılığı İnsan kaynakları Denetim faaliyetlerinin yürütülmesi Gözetim Kalite kontrol sisteminin belgelendirilmesi IFAC tarafından yayınlanmış olan 1 numaralı Uluslararası Kalite Kontrol Standardı (UKKS 1) bağımsız denetim kuruluşlarının uyması gereken kalite kontrol standartlarını düzenlemektedir. UDS kapsamında denetim yapmak isteyen bir denetim kuruluşunun söz konusu standardı uygulamaya geçirmesi ve iş yapış şekillerini bu standart doğrultusunda yapılandırması gerekmektedir UKKS 1 daha ziyade büyük denetim şirketlerinin uygulayabileceği kuralları anlatıyor. Ancak bu standarda yönelik olarak hazırlanmış olan uygulama rehberinde yanlız çalışan veya küçük bürolar halinde çalışan meslek mensuplarının bu kalite kurallarını nasıl uygulayacakları izah edilmiş. Bu rehberin bir an önce Türkçe’ye çevrilerek yayınlanması lazım. Zira denetim yapmak isteyenlerin öncelikle kendi iş yapış şekillerini bu standarda uygun hale getirmesi gerekiyor. UKKS 1’de ele alınan temel başıklar slaytta sıralanmıştır. Başlıklar hakkında biraz daha detay bilgi almak için İSMMMO’nun sayfasındaki e-enstitü bölümünde yer alan sanal eğitimden faydalanabilirsiniz. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Genel İlkeler - Amaç Bağımsız Denetçinin Amacı bir işletmenin finansal tablolarının finansal raporlama standartları doğrultusunda hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli bir yanlışlık içermediğine ilişkin makul bir güvence sağlamak ve bulgularını içeren finansal tablolara ilişkin raporunu sunmaktır. Bağımsız denetim çalışmasına başlamadan önce yapılacak çalışmanın amacının anlaşılmış olması, süreç içinde çalışmaların doğru planlanması ve uygulanması, gerekli olduğu durumlarda mesleki yargının yerinde kullanılması açısından oldukça önemlidir. UDS 220 bağımsız denetçinin amacını aşağıdaki gibi tanımlamaktadır: “bir işletmenin finansal tablolarının finansal raporlama standartları doğrultusunda hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli bir yanlışlık içermediğine ilişkin makul bir güvence sağlamak ve bulgularını içeren finansal tablolara ilişkin raporunu sunmaktır. ” Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU ABC A.Ş. Yönetim Kurulu’na ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… …………………….. Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, ABC A.Ş.'nin 31 Aralık 200X tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. DENETÇİ Tarih Adres Denetim çalışması sonunda sunulacak olan denetim raporunda denetçi görüşü ise aşağıdaki şekilde ifade edilir: “Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, tüm önemli hususlar açısından, ABC A.Ş.'nin 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak layıkıyla arz etmektedir.” veya “Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, ABC A.Ş.'nin 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.” Görüldüğü gibi amaçta belirtilen hususlar aslında denetçi görüşünde yer alan ifadelerle aynıdır. Denetim ekibinin çalışma sonunda sunulacak raporda neyin altına imza atacaklarını iyi kavramış olması ve bu imzayı atabilmek için gerekli kanıtları toplamak üzere denetim çalışmasına başlaması gerekmektedir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
DENETİM SÜRECİ Genel ilkelerden sonra denetim sürecini detaylı bir şekilde incelemeye başlıyoruz. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş.
Örnek Denetim Dosyasında ALBA Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. adıyla anılan hayali şirket bir tekstil şirketidir. Şirketin ana faaliyet konusu kumaş üretimi olup, satışlarını İstanbul ve çevresine yapmaktadır. Şirket 1978 yılında Alba ailesi tarafından kurulmuştur ve halen bir aile şirketi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. ALBA ismiyle veya kullanılan herhangi bir isim veya anlatılan bir uygulama ile her türlü benzerlik tamamen tesadüftür. Örnek dosyadaki hayali şirketi kısaca tanıtalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

ALBA Tekstil San. ve Tic. A.Ş.
Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması ve Denetim Planının Yapılması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalışmalarının Tamamlanması Kalite Kontrol Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 1.1. Müşteri Kabul Anketi 1.2. Sözleşme Kabul Anketi 1.3. Denetim Sözleşmesi Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 2.1. Denetim Stratejisi 2.2. İşletme, Sektör ve İşletmenin Faaliyet Konusunun Anlaşılması 2.3. İç Kontrol Sisteminin Değerlendirilmesi 2.4. Hile ve Usulsüzlük Ekip Toplantısı 2.5. Hile ve Usulsüzlük Riskinin Değerlendirilmesi 2.6. Bilişim Teknolojisi Ortamı 2.7. Önemlilik Seviyesinin Hesaplanması 2.8. Analitik İnceleme 2.9. Süreçlerin İncelenmesi Denetim Planı Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 2.9. Süreçlerin İncelenmesi Satın Alma ve Stoklar Satış ve Tahsilatlar Duran Varlık Yatırımları Personel Dönem Sonu Kapanış İşlemleri Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 3.1. Kontrol Testleri 3.2. Çalışma Dosyası 3.3. Aktif Hesaplar 3.4. Pasif Hesaplar 3.5. Gelir Tablosu Hesapları 3.6. Yevmiye Kayıtlarının Testi 3.7. Karar Defterinin İncelenmesi Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 3.1. Kontrol Testleri Satış ve Tahsilatlar Personel Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 3.2. Çalışma Dosyası Mizan Finansal Tablolar Düzeltme Kayıtları Sınıflandırma Kayıtları Nihai Finansal Tablolar Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 3.3. Aktif Hesaplar A1 Hazır Değerler A2 Kısa Vadeli Finansal Yatır. A3 Ticari Alacaklar A4 Diğer Alacaklar A5 Stoklar A6 Diğer Varlıklar A7 Uzun Vadeli Finansal Yatır. A8 Maddi Duran Varlıklar A9 Maddi Olmayan Duran V. Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 3.4. Pasif Hesaplar P1 Finansal Borçlar P2 Diğer Finansal Yükümlülükler P3 Ticari Borçlar P4 Diğer Borçlar P5 Dönem Karı Vergi Yüküm. P6 Borç Karşılıkları P7 Diğer Yükümlülükler P8 Çalışanlara Sağlanan Faydalar P9 Özkaynaklar Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 3.5. Gelir Tablosu Hesapları G1 Satışlar G2 Satışların Maliyeti G3 Faaliyet Giderleri G4 Diğer Gelirler / Giderler G5 Finansal Gelirler / Giderler Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 4.1. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar 4.2. İşletmenin Sürekliliği 4.3. İhmal Edilen Düzeltmeler 4.4. Nihai Finansal Tablo Analizi 3.5. Yönetim Temsil Mektubu Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 5.1. Bağımsız Denetçi Raporu 5.2. Yönetim Tavsiye Mektubu Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Risk Değerlendirme Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması Riske Karşılık Verme Kanıt Toplama Raporlama Denetim Çalış. Tamam. Kalite Kontrol 6.1. Kalite Kontrol Takip Listesi Dosyanın içindekiler bölümünün üzerinden geçerek herkesin dosyayı tanımasını sağlayalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

DENETİM SÜRECİ Teklif Ön Çalışma Final Çalışması Raporlama Denetim Planı Müşterinin Teklif Talebi Denetim Çalışmalarının Tamamlanması Risk Analizi Denetim Stratejisi Süreçlerin İncelenmesi Detay Denetim Programının Uygulanması (Maddi Doğruluk Testleri) Kalite Kontrol Çalışmalarının Tamamlanması Kontrol Testleri Müşteri ve İş Kabulü Denetim sürecini zaman planına yayarak incelersek, uygulamada genellikle 4 aşamada ilerlediğini söyleyebiliriz. Teklif Aşaması – müşteriden denetim talebi gelmesi ile sözleşme imzalanmasına kadar geçen süreç Ön Çalışma – genellikle denetlenen yıl içinde gerçekleşen, işletmeyi tanımaya yönelik olarak bilgi toplamayı amaçlayan ve final çalışması sırasında uygulanacak olan detay denetim programının hazırlanmasına yardımcı olmak üzere önemli iş süreçlerinin incelendiği, kontrol testlerinin yapıldığı çalışma Final Çalışması – denetlenen yıla ilişkin hesaplar kapandıktan ve finansal tablolar hazırlandıktan sonra yapılan, detay denetim programının uygulanması suretiyle işletme yönetiminin finansal tablolar aracılığı ile yapmış oldukları iddiaları doğrulayacak kanıtların toplandığı çalışma Raporlama Süreci – final çalışması sırasında elde edilen bulguların değerlendirildiği ve denetim görüşünün oluşturulduğu safhadır. Bu safhada aynı zamanda denetim süreci boyunca devam eden kalite kontrol çalışmalarının da tamamlanmış olması gerekir. Denetim Sözleşmesi Denetim Raporu Detay Denetim Programı Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

MÜŞTERİ KABULÜ Denetim sürecine giriş Müşteri kabulü (kapı olarak simgelemiştik) ile başlar. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Müşteri Kabulü UDS 220 Finansal Tablo Denetiminde Kalite Kontrol Risk Değerlendirmesinin Yapılması UDS 210 Denetim Sözleşmesinin Şartlarının Belirlenmesi Bu aşamada ön plana çıkan rehber standartlar: UDS 220 Bu standardın amacı; yapılan bağımsız denetimin kalitesinin kontrolüne ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektir. Bağımsız denetim kuruluşları, yapılacak denetimin kalitesinin kontrolünü sağlayacak yeterli ve etkin kalite kontrol politika ve prosedürlerini kapsayan bir gözetim sistemi kurmak zorundadırlar. Bu standardın içeriğinde; hem denetimden sorumlu ortağın bağımsız denetimin genel kalitesinin sağlanması konusundaki sorumluluklarına, hem de gerekli kalitede bir denetimin yapılıp yapılmadığına ilişkin gözetimi yapacak olan denetçinin sorumluluklarına açıklık getirilmiştir. UDS 210 Bu standart, yürütülecek bir denetim çalışmasında; denetimin amacının ve kapsamının, denetçi ve müşteri arasındaki karşılıklı sorumluluk ve yükümlülüklerin, yazılı olarak belirlendiği bağımsız denetim sözleşmesine ilişkin temel ilke ve unsurları kapsar. Standardın amacı; denetim sözleşmelerinin hazırlanmasında denetçiye yardımcı olmaktır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Müşteri Kabulü - Risk Analizi
Müşteri Kabul Prosedürleri Kabul Az Riskli Orta Riskli Çok Riskli Red Müşteri kabul sürecindeki risk değerlendirmesi, sadece müşterinin kabul veya red mi edileceği sorusunu cevaplamaz; aynı zamanda kabul edilen işe ilişkin ilk risk değerlendirmesi de bu aşamada yapılmış olur. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Müşteri Kabulü - Yeni Müşteri
Yönetimden sorumlu kişiler / ortaklar kimler? Finansal durumu nasıl? Hangi sektörde faaliyet göstermektedir? Halka açık bir şirket mi, veya faaliyetleri hep göz önünde olan bir şirket mi? Piyasada nasıl bir imajı var? Çalıştığı avukat ve diğer danışmanlar kim? Yönetimin dürüstlüğü ile ilgili bir şüphe var mı? Kurumsal yönetim anlayışı nasıldır? Devam eden önemli davalar var mı? UDS 220 Finansal Tablo Denetiminde Kalite Kontrol standardı müşteri kabul sürecinde risk değerlendirmesi yapılmasını ve denetim teklifinin bu risk değerlendirmesi sonucunda verilmesini gerekli kılmaktadır. Müşteri kabul aşamasında değerlendirme yapılırken cevap aranan sorulardan bazıları slaytta sıralanmıştır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

1.1. Müşteri Kabul Anketi Sayfa : 1 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Müşteri Kabulü - Yeni İş / Sözleşme
Bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum var mı? Söz konusu hizmetin gereken kalitede verilmesini engelleyecek bir durum var mı? Önceki dönem denetim çalışmasında sunulan rapor nasıl bir görüş içermekteydi? Finansal durumu nasıl? Düzgün raporlama yapabilecek sistem ve ekibi var mı? Denetim çalışmasını yürütecek gerekli bilgi ve tecrübeye sahip ekip mevcut mu? Müşteri olarak kabul edilen bir şirkette bağımsız denetim faaliyetinin yürütülüp yürütülemeyeceği ve yürütülecekse işin riskini değerlendirmek üzere slaytta listelenen sorular ve benzerlerine cevap aranır. Devam eden işler için de her yıl benzer bir risk değerlendirmesi yapılır. Çok riskli bir şirket denetiminde uygulanacak olan denetim teknikleri daha az riskli bir şirkette uygulanacak denetim tekniklerinden nitelik ve nicelik olarak daha kapsamlı olacaktır. Dolayısıyla işin kabulü aşamasında yapılan risk değerlendirmesi detay denetim planı hazırlanırken dikkate alınacaktır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

1.2. Sözleşme Kabul Anketi Sayfa : 11 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Müşteri Kabulü - Sözleşme
Taraflar Kapsam Tarafların yükümlülük ve sorumlulukları Ücret Çalışma Ekibi Zamanlama Gizlilik Uygulanacak yasalar Diğer hususlar UDS 210 EK 1 Müşteri ve iş kabul anketleri sonucunda kabul kararı çıkarsa denetim çalışmalarına başlamadan önce sözleşme imzalanması gerekmektedir. Sözleşmede yer alması gereken konu başlıkları UDS 210’da açıklanmıştır. Ayrıca ekinde bir örnek verilmiştir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

1.3. Denetim Sözleşmesi Sayfa : 24 ALBA örneğine göz atalım. ALBA örneği standardın ekindeki örnek esas alınarak hazırlanmıştır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İŞLETMEYİ TANIMA VE DENETİM PLANI
Her işte olduğu gibi denetim işinde de iyi planlama işin başarıyla tamamlanmasında önemli rol oynar. Teklif sürecinde elde edilen bilgilerle genel bir denetim stratejisi belirleyen denetim ekibi ön çalışma sırasında işletme ile ilgili daha kapsamlı bilgi toplar. Ön çalışma genellikle denetlenen yılın içinde yapılır. Ön çalışmanın amacı detay denetim planının hazırlanarak denetlenen yıla ilişkin kapanış işlemleri tamamlandıktan sonra yapılacak olan final çalışmasında uygulanacak denetim yöntem ve tekniklerinin belirlenmesidir. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

İşletmeyi Tanıma ve Denetim Planı
UDS 240 Finansal Tabloların Denetiminde Denetçinin Hile ve Usulsüzlüğe İlişkin Sorumluluğu UDS 250 Finansal Tablolar Denetiminde Kanun ve Kuralların Dikkate Alınması UDS 300 Finansal Tabloların Denetiminin Planlanması UDS 315 İşletmenin ve İşletme Ortamının Anlaşılması Suretiyle Önemli Yanlış Beyan Riskinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi UDS 320 Denetimin Planlanması ve Yürütülmesinde Önemlilik UDS 402 Dışarıdan Hizmet Alan İşletmelerde Denetim Yaklaşımı UDS 600 Özel Hususlar – Grup Finansal Tablolarının Denetimi UDS 610 Denetlenen İşletmenin İç Denetim Çalışmalarının Kullanılması UDS 620 Denetçinin Bir Uzmanın Çalışmalarını Kullanması UDS Bu standart, planlanmadan önce uyulacak esaslar, bağımsız denetimin planlanması, gerekli durumlarda planda değişiklik yapılması, planın yürütülmesi ve gözetimi, belgelendirme, işletme yönetimi ve yönetimden sorumlu kişilerle kurulacak iletişim ve ilk bağımsız denetimlerde dikkate alınacak hususları içerir. Bağımsız denetimin planlanması, genel bağımsız denetim stratejisini ve ayrıntılı bir bağımsız denetim planı geliştirilmesini ihtiva eder ve bağımsız denetim riskinin makul bir düzeye indirilebilmesini amaçlar. UDS Bu standardın amacı, finansal tabloların denetiminde bağımsız denetçinin hile ve usulsüzlüklere ilişkin sorumluluğunun belirlenmesidir. Standardın kapsamında, hata, hile ve usulsüzlükler arasındaki farklar, hile ve usulsüzlüklerin ortaya çıkarılması ve önlenmesi amacıyla işletme yönetiminin ve yönetimden sorumlu kişilerin sorumlulukları, bağımsız denetimin doğasından kaynaklanan kısıtlamalar, hile ve usulsüzlük nedeni ile önemli yanlışlıkların ortaya çıkarılması konusunda bağımsız denetçinin sorumluluklarının sınırı, bağımsız denetimin sürdürülebilmesi konusunda tereddüt yaratabilecek istisnai şartlarla karşılaşıldığında yapılacak işlemler açıklanmıştır. UDS Bu standart, işletme yönetimi ve bağımsız denetçinin kanun ve ikincil mevzuata uyum konusundaki sorumluluklarına ve mevzuata aykırılığı tespit etmesi halinde bağımsız denetçinin yapması gereken işlemler ve denetim görüşü üzerindeki etkilere ilişkin esasları belirler. Bağımsız denetçi, denetimin planlanması ve uygulanması ile sonuçlarının değerlendirilmesi ve raporlanmasında, finansal tabloları önemli ölçüde etkileyebilecek kanun ve ilgili diğer mevzuata aykırılıkları tespit etmek zorundadır. UDS Bu standart iç kontrol sistemi de dahil olmak üzere işletmenin faaliyet koşullarının ve çevresiyle olan ilişkilerinin anlaşılması ve bağımsız denetimde bu konulara ilişkin önemli yanlışlık riskinin değerlendirilmesine ilişkin ilke, usul ve esasları kapsar. Bağımsız denetçinin, finansal tablolarda hata, hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlık riskini değerlendirebilmesi ve bu çerçevede yeterli ilave bağımsız denetim tekniklerini tasarlayarak uygulayabilmesi, iç kontrol sistemi de dahil olmak üzere işletmeyi, faaliyet koşullarını ve çevresiyle olan ilişkilerini kavramasını gerektirir. UDS Önemlilik kavramı, bilginin açıklanmaması, yanlış veya eksik açıklanması nedeniyle finansal tabloları esas alarak karar veren finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyebilecek hususları kapsar. Bu standart, Finansal tablolardaki önemli yanlışlıkların belirlenebilmesi için bağımsız denetim planını oluştururken tutar açısından kabul edilebilir önemlilik seviyesinin hem finansal tabloların geneli açısından hem de her bir hesap bakiyesi, işlem türü ve dipnotlarda yapılan açıklama bakımından belirlenmesini öngörür. Bu standart aynı zamanda denetim riski, kanıt sayısı ve önemlilik arasındaki ilişkileri de açıklar. Bağımsız denetçi, bağımsız denetim tekniklerinin yapısını, zamanlamasını ve kapsamını belirlerken ve yanlışlıkların etkisini değerlendirirken önemlilik kavramını dikkate almak zorundadır. UDS Bu standart, muhasebe sistemi ile ilgili kayıtların tutulması ve bilgilerin işlenmesi amacıyla dışarıdan hizmet alan işletmelerin bağımsız denetiminde, söz konusu hizmetlerin işletmenin iç kontrol sistemine olan etkisinin belirlenerek, önemli yanlışlık riskinin değerlendirilmesi ve bu kapsamda gerekebilecek ek bağımsız denetim tekniklerinin tasarlanması ve uygulanmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirler. UDS Bu standardın amacı, bir işletmenin finansal tabloları hakkında görüş bildiren bağımsız bir denetçinin, bu finansal tablolara dahil olan bir veya daha çok işletmenin finansal bilgileri üzerinde çalışan diğer bağımsız denetçinin çalışmalarından faydalanması halinde izleyeceği yolu göstermektir. Bu UDS ne iki ya da daha çok bağımsız denetçinin müşterek bağımsız denetçi olarak atandığı durumlarla, ne de bağımsız denetçinin önceki dönem bağımsız denetim firmasının ilişkileriyle ilgilenmemektedir. Buna ilaveten, ana ortaklığın bağımsız denetim firması, işletme bileşenine ait finansal tabloların önemsiz olduğuna karar vermişse bu UDS’de yer alan standartlar uygulanamaz. Ancak kendi içlerinde önemsiz olan birkaç işletme bileşeninin toplamda önemli hale gelmesi durumunda bu UDS’de yer alan yöntemler ve teknikler göz önünde bulundurulmalıdır. Ana ortaklığın denetçisi, diğer denetçinin çalışmalarından faydalanması halinde, diğer denetçiye ait çalışmaların denetimi nasıl etkileyeceğini belirlemelidir. UDS Bu standardın amacı, iç denetim çalışmalarından yararlanılması konusunda bağımsız denetçiye yol göstermektir. Bu UDS, iç denetimle görevli bir iç denetçinin bağımsız denetim çalışmalarında ve bağımsız denetim prosedürlerinin uygulanmasında bağımsız denetçiye yardım etmesi gibi hususlarla ilgilenmez. Bu UDS, iç denetim faaliyetinin sadece finansal tablo denetimiyle doğrudan ilgili konularına uygulanmalıdır. Denetçi, iç denetim faaliyetleri ile bu faaliyetlerin, var ise bağımsız denetim prosedürlerindeki etkisini dikkate almalıdır. “İç denetim” işletmeye yönelik bir hizmet olarak işletmenin içinde oluşturulan bir değerlendirme faaliyeti anlamına gelmektedir. Bağımsız denetçi, denetim görüşünün oluşturulmasından, açıklanmasından, denetim yöntem ve etkinliklerin içerik, zamanlama ve kapsamının belirlenmesinden tek başına sorumlu iken, iç denetim çalışmalarının belirli kısımları bağımsız denetçilere fayda sağlayabilir. UDS Bu standardın amacı, uzman çalışmalarının bir denetim kanıtı olarak kullanılmasına rehberlik etmektir. Bir uzman tarafından hazırlanan çalışma kullanılırken, bağımsız denetçi söz konusu çalışmanın denetim için uygun olup olmadığını gösteren uygun ve yeterli kanıtları toplamalıdır. “Uzman” muhasebe ve denetim dışı belirli bir alan hakkında gerekli yetenek, bilgi ve tecrübeye sahip olan kişi ve kurum anlamındadır. Bağımsız denetçinin tecrübesi ve eğitimi, denetçinin genel işletme konuları hakkında bilgi elde etmesini sağlar. Fakat denetçiden muhasebe ve denetim dışı başka bir alan ve meslekle (aktüerlik veya mühendislik v.b) ilgili olarak, o alanda eğitim görmüş ehliyetli kişilerin sahip olduğu uzmanlık derecesine sahip olması beklenemez. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisi Denetimin kapsamını zamanlamasını yönlendirilmesini düzenler. Denetim planının geliştirilmesine esas oluşturur. Denetim Planı Risk değerlendirme prosedürlerinin Ek denetim prosedürlerinin Diğer denetim prosedürlerinin yapısını zamanlamasını kapsamını tanımlar. Standartta Denetim Stratejisi ve Denetim Planı şeklinde geçen 2 ayrı kavram bulunmakla birlikte uygulamada bir de Denetim Programı kavramıyla karşılaşırız. Uygulanacak detay denetim prosedürlerinin listelendiği doküman (standardın tanımlarına göre denetim planının bir parçası) genellikle detay denetim programı şeklinde adlandırılır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisi Denetim Stratejisinin belirlenmesinde dikkate alınacak hususlar UDS 300 EK Denetim stratejisi hazırlanırken dikkate alınacak hususlar UDS 300’ün ekinde örneklendirilmiştir. Slaytlarda kısaltılarak bu örneklere yer verilmiştir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisinde dikkate alınacak husular (UDS 300 EK) Bağımsız Denetim Çalışmasının Kapsamı Finansal raporlamaya ilişkin yasal çerçeve Sektöre özgü raporlama gereklilikleri Bağımsız denetimin muhtemel kapsamı Ana ortaklıkla bağlı birimler arasındaki kontrol ilişkisi Diğer bağımsız denetçilerin çalışma kapsamı Bağımsız denetimi yapılacak alanların niteliği Raporlamada kullanılacak para birimi Bireysel finansal tabloların bağımsız denetim gerekliliği İç denetçilere ait çalışmaların ne ölçüde kullanılabileceği UDS 300’ün ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisinde dikkate alınacak husular (UDS 300 EK) Bağımsız Denetim Çalışmasının Kapsamı Dışarıdan hizmet alımlarına ilişkin kontrollerin incelenmesi Önceki denetimlerde elde edilmiş olan bağımsız denetim kanıtlarının kullanılabilmesi Bilgi teknolojilerinin bağımsız denetim teknikleri üzerindeki etkisi Ara dönem finansal tabloların incelenmesiyle elde edilecek bilgilerin kapsamı ve zamanlaması Müşteri personeline ulaşılması ve verilerin elde edilebilirliği UDS 300’ün ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisinde dikkate alınacak husular (UDS 300 EK) Raporlama Amaçları, Bağımsız Denetimin Zamanlaması ve Gerekli Olan İletişim Raporlamaya yönelik işletmenin zaman çizelgesi İşletme yönetimiyle toplantının organize edilmesi Düzenlenecek denetçi raporu ve diğer yazılı / sözlü iletişim Denetim sürecinde işletme yönetimi ile gerekli iletişim Diğer denetçiler ile iletişim Ekip toplantılarına ve yapılan çalışmanın gözden geçirilmesine ilişkin zaman planı Üçüncü taraflarla iletişim kurulmasına gerek olup olmadığı UDS 300’ün ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisinde dikkate alınacak husular (UDS 300 EK) Bağımsız Denetimin Yönlendirilmesi Önemlilik seviyesinin tespit edilmesi Önemli yanlışlık riskinin yüksek olduğu alanlar Finansal tabloların geneli için belirlenen önemli yanlışlık riskinin, bağımsız denetimin yönlendirilmesi, gözetimi ve gözden geçirilmesi süreçlerine olan etkisi Bağımsız denetçinin sorgulayıcı olunması ve mesleki şüphecilik içinde hareket etmesi gerektiğinin vurgulanması Önceki bağımsız denetim çalışmalarının sonuçları İşletmeye hizmet veren diğer firma çalışanları ile görüşme UDS 300’ün ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisinde dikkate alınacak husular (UDS 300 EK) Bağımsız Denetimin Yönlendirilmesi İç kontrol sisteminin tasarımı ve iyi işlediğine ilişkin işletme yönetiminin taahhüdüne ilişkin denetim kanıtı İşlem hacmi İşletme tarafından iç kontrol sistemine verilen önem Bilgi teknolojisi ve iş süreçlerindeki değişiklikler, işletme yönetimindeki önemli değişiklikler, ele geçirme, birleşme ve bölünme gibi işletmeyi etkileyen önemli gelişmeler Sektöre ilişkin önemli gelişmeler Finansal raporlama düzenlemelerindeki değişiklikler İşletmeyi etkileyen diğer önemli gelişmeler UDS 300’ün ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Stratejisinde dikkate alınacak husular (UDS 300 EK) Kaynakların yapısı, zamanlaması ve kapsamı Bağımsız denetim ekibinin seçimi ve görev dağılımı Bağımsız denetim bütçesinin belirlenmesi UDS 300’ün ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.1. Denetim Stratejisi Sayfa : 26 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.2. İşletme, Sektör ve İşletmenin Faaliyet Konusunun Anlaşılması Sayfa : 27 ALBA örneğine göz atalım. İşletmenin tanınması ve denetim planının yapılması aşamasında işletmeyi tanımaya yönelik yaptığımız incelemelerin dokümante edildiği bir örnek çalışma. Genellikle bu tarz her denetim çalışmasında yapılması gereken işlemler için önceden hazırlanmış formlar kulllanılır. Bu da ALBA’nın denetçilerinin kullandığı bir format. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İç kontrol sisteminin unsurları UDS 315 Ek 1 Önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olaylar ve durumlar UDS 315 Ek 2 İşletmenin faaliyet koşullarının ve çevresiyle olan ilişkilerinin anlaşılmasında dikkate alınması gereken hususlar UDS 315 – Uygulama ve Diğer Açıklayıcı Bilgiler UDS 315 EK’ler İşletmeyi tanımaya çalışırken denetçi için önemli bir başlık da işletmenin iç kontrol sistemidir. Bu aşamada UDS 315’in eklerinden faydalanabiliriz. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İç Kontrol Sisteminin Unsurları (UDS 315 – Ek 1) Kontrol ortamı İşletmenin risk değerlendirme süreci Faaliyet süreçleri ile ilgili olanlar dahil finansal raporlamayla ilgili bilgi sistemi ve iletişim Kontrol faaliyetleri Performans incelemeleri Bilginin işlenmesi Fiziksel kontroller Görevlerin ayrılığı Kontrol faaliyetlerinin gözetimi UDS 315 Ek 1’de COSO kapsamında bir iç kontrol sisteminin temel unsurları açıklanmıştır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.3. İç Kontrol Sisteminin Değerlendirilmesi Sayfa : 30 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olaylar ve durumlar (UDS 315 – Ek 2) Ekonomik olarak istikrarsız olan bölgelerdeki işlemler Vadeli işlemler gibi volatilitesi yüksek piyasalardan etkilenen işlemler Düzenlemelerin büyük ölçüde karmaşık olması Önemli müşterilerin kaybı dahil, süreklilik ve likidite ile ilgili hususlar Sermaye ve yabancı kaynak teminine ilişkin kısıtlar İşletmenin faaliyet gösterdiği sektördeki değişiklikler Arzdaki değişiklikler UDS 315 Ek 2’de önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olay ve durumlara örnekler verilmiştir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olaylar ve durumlar (UDS 315 – Ek 2) Yeni ürünler veya hizmetler geliştirmek veya sunmak ya da yeni faaliyet alanlarına kaymak Yeni bölgelere doğru genişlemek Büyük hacimli ele geçirme işlemleri veya yeniden yapılanma gibi işletmeye ilişkin değişiklikler Satılması olası işletmeler veya faaliyet alanları Karmaşık iştirak ilişkileri ve müşterek yönetime tabi teşebbüsler Bilanço dışı kaynak kullanımı, özel amaçlı işletmeler ve diğer karmaşık finansal anlaşmalar UDS 315’in ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olaylar ve durumlar (UDS 315 – Ek 2) İlişkili taraflarla önemli işlemler Muhasebe ve finansal raporlama konusunda yeterli donanıma sahip personelin eksikliği Yöneticiler dahil kilit personeldeki değişiklikler İç kontrol sistemindeki zayıflıklar İşletmenin bilişim teknolojisi stratejisi ile faaliyet stratejileri arasındaki tutarsızlık Bilişim teknolojisi ortamındaki değişiklikler Finansal raporlamayla ilgili yeni bilişim teknolojisi sistemlerinin kullanıma geçirilmesi UDS 315’in ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olaylar ve durumlar (UDS 315 – Ek 2) Düzenleyici otorite veya kamu otoriteleri tarafından işletmenin işlemleri veya finansal sonuçları hakkında bilgi istenmesi Geçmişteki yanlışlıklar, hataların tarihçesi veya son dönemde yapılan önemli düzeltmelerin tutarı İşletme içi işlemler ve son dönemde yapılan yüksek tutarlı gelir işlemleri dahil rutin olmayan veya sistematik olmayan önemli tutardaki işlemler Borcun yeniden yapılandırılması, satışa konu varlıklar ve menkul kıymetlerin sınıflandırılması gibi işletme yönetiminin niyetine dayalı olarak kayıtlara alınan işlemler UDS 315’in ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Önemli yanlışlık risklerinin varlığını gösteren olaylar ve durumlar (UDS 315 – Ek 2) Yeni muhasebe duyurularının uygulanması Karmaşık süreçleri içeren muhasebe değerleme işlemleri Muhasebe tahminleri gibi değerlendirilmesinde önemli belirsizlikler bulunan olaylar ve işlemler Satış garantileri, finansal garantiler ve çevrenin temizlenmesi gibi konularda devam eden davalar ve şarta bağlı yükümlülükler UDS 315’in ekindeki örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.4. Hile ve Usulsüzlük Ekip Toplantısı 2.5. Hile ve Usulsüzlük Riskinin Değerlendirilmesi Sayfa : 35 Sayfa : 39 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.6. Bilişim Teknolojisi Ortamı Sayfa : 49 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Önemlilik kavramı; bilginin açıklanmaması, yanlış veya eksik açıklanması nedeniyle finansal tabloları esas alarak karar veren finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyebilecek hususları kapsar. Önemlilik Seviyesinin Belirlenmesi Bağımsız denetimin amacı, bağımsız denetçinin, finansal tabloların tüm önemli yönleriyle, finansal raporlama standartları çerçevesinde hazırlanıp hazırlanmadığı hususunda görüş vermesini sağlamaktır. Önemlilik seviyesine ilişkin bir kanaat oluşturulması mesleki bir değerlendirmeyi gerektirir. Finansal tablolardaki hata veya eksiklikler, finansal tablo kullanıcılarının yorumlarını etkileyecek düzeyde ise önemlidir. Bağımsız denetçi, önemli yanlışlıkların belirlenebilmesi için bağımsız denetim planını oluştururken tutar açısından kabul edilebilir önemlilik seviyesi belirler. Ancak, önemlilik seviyesi belirlenirken, önemli yanlışlıkların hem tutarı hem de niteliği dikkate alınır. Bağımsız denetçi, önemsiz tutarda ve münferit birden çok yanlışlığın toplamda finansal tablolar üzerinde önemli bir etkiye yol açma ihtimalini göz önünde bulundurur. Önemlilik seviyesi değerlendirmesi, kullanılacak bağımsız denetim teknikleri konusunda bağımsız denetçiye yol göstererek, bağımsız denetim riskinin kabul edilebilir bir seviyeye indirilmesini sağlayacak bağımsız denetim tekniklerini seçmesi için imkan sağlar. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.7. Önemlilik Seviyesinin Hesaplanması Sayfa : 52 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.8. Analitik İnceleme Sayfa : 53 Hesaplamış olduğumuz önemlilik seviyesini de dikkate alarak şirketin finansal tablolarının analitik olarak gözden geçirilmesi, önemli hesap kalemlerinin belirlenmesi ve hesaplar arası bağlantılar incelenerek dikkat edilmesi gereken husuların belirlenmesi sağlanır. ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Döngü Yaklaşımı Satın Alma ve Ödemeler Satış ve Tahsilatlar Üretim ve Stoklar Yatırım / Finansman Personel Finansal Raporlama Çalışma kapsamında işletmenin önemli iş süreçleri belirlenir. Bir üretim işletmesinde bunlar genellikle slaytta sunulanları kapsamakla birlikte işletmenin içinde bulunduğu sektör ve büyüklüğü dikkate alınarak daha farklı süreçler de tanımlanabilir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Satın Alma ve Stoklar s.59 Satış ve Tahsilatlar s.65 Duran Varlık Yatırımları s.70 Personel s.72 ALBA örneğine göz atalım. Eğitim amaçlı hazırlanmış olan bu örnekte bazı detaylar her bir süreç için doldurulmamıştır. Dolayısıyla sunumda Duran Varlık Yatırımları ve Personel süreçlerinin gözden geçirilmesi uygun bulunmuştur. Dönem Sonu Kapanış İşlemleri s.77 Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

2.10. Denetim Planı Sayfa : 80 ALBA örneğine göz atalım. İşletmeyi tanıma çerçevesinde edinilen bilgiler doğrultusunda denetim planı hazırlanır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

KANIT TOPLAMA Hazırlanmış olan denetim planının uygulanma aşaması. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Kanıt Toplama UDS 230 Denetimin Belgelendirilmesi UDS 330 Belirlenmiş Risklere Karşı Denetçinin Uygulayacağı Prosedürler UDS 500 Denetim Kanıtı UDS 501 Denetim Kanıtı – İlave Konulara İlişkin Önemli Hususlar UDS 505 Dış Kaynaklardan Doğrulamalar UDS 510 İlk Denetimler – Açılış Bakiyeleri UDS 520 Analitik İnceleme Teknikleri UDS 530 Denetim Örneklemesi UDS 540 Gerçeğe Uygun Değer Muhasebesi ve İlgili Dipnot Açıklamaları Dahil Muhasebe Tahminlerinin Denetimi UDS 550 İlişkili Taraflar UDS Bu standart, denetim standartlarına göre yapılan ve denetim görüşünü destekleyen işlemlerin belgelendirilmesi amacıyla düzenlenecek olan çalışma kağıtlarına ilişkin şekil, içerik ve genel esasları açıklar. Uygun ve yeterli bir şekilde hazırlanan çalışma kağıtları, bağımsız denetimin kalitesinin artırılmasını, gözden geçirmelerin kolaylaşmasını sağlar. Denetimin belgelendirilmesi, kağıt üzerinde, elektronik ortamda veya diğer ortamlarda olabilir. Belgelendirme, örneğin, denetim programlarını, analizlerini, hazırlanan notları, önemli konularla ilgili yazışmaları, bilgilendirme mektuplarını ve sunumları, kontrol listelerini, önemli konular hakkındaki yazışmaları içermektedir. UDS Bu standardın amacı, finansal tablolardaki önemli yanlışlık riskleri ve finansal tablolarda işletme yönetimi tarafından yapılan açıklamaların incelenmesinde yapılacak işlemler ile uygulanacak ek bağımsız denetim tekniklerinin tasarımı ve geliştirilmesine yönelik ilke, usul ve esasları belirlemektir. Bu standart kapsamında, bağımsız denetçi tarafından gerçekleştirilecek işlemlerin yapısı, zamanlaması ve kapsamına, bağımsız denetçinin mesleki değerlendirmesine bağlı olarak, uygulanacak kontrol testleri ile ek bağımsız denetim tekniklerinin ve analitik testlerin tasarlanmasına ve belgelendirilmesine dair açıklamalara yer verilmiştir. UDS Finansal tabloların denetimi esnasında, toplanacak denetim kanıtlarının niteliği ve miktarı ile kanıtların toplanmasına yönelik denetçilerce kullanılacak denetim yöntem, teknik ve prosedürleri hakkında bilgiler önemlidir. Denetim kanıtı; denetçinin, denetim görüşünün temelini oluşturan sonuçlara ulaşmak amacıyla topladığı ve kullandığı bilgilerden oluşur. Denetçi, denetim görüşüne temel oluşturacak sonuçlara ulaşmak için, yeterli ve uygun miktarda denetim kanıtı toplamlıdır. UDS Kanıt toplama sırasında finansal tablolarda yer alan özellikli hesap bakiyeleri ile diğer dipnot açıklamalarına yönelik gerekli görülen ilave açıklamalar getirilmesine ve gerekli çalışmaların yapılmasına dikkat edilmelidir. Bu standart, finansal tablolarda yer alan özellikli hesap bakiyeleri ile diğer dipnot açıklamalarına ilişkin denetim kanıtı elde edilmesinde denetçiye yardımcı olacaktır. Bu standart denetçinin incelenen birimle ilgili “stokların fiziki sayımına katılımı”, “dava ve iddialara ilişkin soruşturma yapılması”, “uzun vadeli yatırımların değerlenmesi ve açıklanmasını” ve “bölümlere göre bilgilendirme” yapılması konularına yönelik açıklamalar içermektedir. UDS Bu standardın amacı denetçinin bir denetim kanıtı toplama yöntemi olarak dış teyitlerin kullanımında yol göstermektir. Bu standardın bir gereği olarak denetçi, varsayımsal olarak, yeterli miktarda denetim kanıtı toplamak için dış teyit kullanımına ihtiyacı olup olmadığını belirlemelidir. Bunu belirlerken denetçi, yanlış beyan risklerinin değerlendirmesini dikkate almak zorundadır ve planlanan denetim prosedürlerinden denetim kanıtlarının, yanlış beyan riskinin kabul edilebilir düşüklükteki bir seviyeye nasıl indirilebileceği gibi hususları göz önünde bulundurmalıdır. UDS Bu standardın amacı, finansal tabloların denetiminin ilk kez yapılması durumunda ya da bir önceki dönem finansal tablolarının başka denetçiler tarafından denetlenmesi durumunda açılış hesaplarına ilişkin yol göstermektir. İlk Denetim İşlemleri için denetçi, yeterli miktarda uygun denetim kanıtı toplamalıdır. a) Açılış hesapları, cari dönem finansal tablolarını önemli şekilde etkileyebilecek hataları içermemelidir. b) Önceki dönem kapanış hesapları, cari döneme doğru taşınmalı ya da uygun ise endekslenmiş olmalıdır ve, c) Uygun muhasebe politikaları tutarlı bir şekilde uygulanmalı ya da muhasebe politikalarındaki değişiklikler uygun ve doğru bir şekilde gösterilmeli ve açıklanmalıdır. UDS Analitik inceleme teknikleri finansal bilgilerin, finansal ve finansal olmayan bilgiler arasındaki ilişkilerin analiz edilmesi suretiyle değerlendirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Analitik inceleme teknikleri denetim sürecinde farklı safhalarda (3R)kullanılır. UDS Bu standardın amacı, denetim kanıtı toplamak amacıyla, denetim prosedürleri hazırlarken denetim örneklemesinin kullanılması ve test etmek için diğer kalem (örneklem birimi) seçme yöntemleri hakkında yol göstermektir. Denetim prosedürleri hazırlarken, denetçi denetim prosedürünün amaçlarını karşılayacak geçerli ve uygun denetim kanıtı toplamak amacıyla uygun kalem seçme yöntemlerini belirlemelidir. “Denetim Örneklemesi” bütün örnekleme birimlerine seçilme şansı verir ve bir işlem grubunda ya da hesap bakiyesindeki kalemlerin %100 ünden daha azına denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Denetim örneklemesinde istatistiksel olan ya da olmayan bir yaklaşım kullanabilir. UDS Bu standardın amacı, finansal tablolarda yer alan muhasebe tahminlerinin denetimine yol göstermektir. Uluslararası Denetim Standartları gelecek dönemlere ilişkin finansal bilgilerin incelenmesinde kullanılmak amacıyla hazırlanmamıştır. Ancak burada belirtilen denetim prosedürleri bu amaç için de kullanılabilir. Denetçi, muhasebe tahminlerine ilişkin yeterli uygunlukta denetim kanıtı elde etmelidir. “Muhasebe Tahmini” kesin ölçüm yapılamayan durumlarda bir muhasebe kaleminin tutarının yaklaşık olarak belirlenmesidir. (stok değer düşüklüğü, MDV faydalı ömür, şüpheli alacak karşılığı, dava karşılığı vb.) Aşağıda standartta tanımlanmış muhasebe tahmini gerektiren işlemlere ilişkin örneklere yer verilmiştir. UDS Bu standardın amacı, finansal raporlamanın bir parçasını oluşturan Uluslararası Muhasebe Standardı (UMS) 24, “İlişkili Taraf Açıklamaları” veya benzer diğer bir standardı göz önünde bulundurmaksızın, ilişkili taraflar ve bu taraflarla yapılan işlemler ile ilgili uygulanacak denetim teknikleri ve denetçinin sorumlulukları hakkında denetçiye yol göstermektir. Denetçi finansal tablolarda önemlilik arz eden ilişkili taraf işlemleri ve yönetimce yapılan ilişkili taraflarla ilgili beyanlar hakkında uygun ve yeterli denetim kanıtı elde etmek için, tasarladığı denetim tekniklerini uygulamalıdır. Ancak, bir denetimde bütün ilişkili taraf işlemlerinin ortaya çıkarılması beklenemez. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Denetim Prosedürleri BAĞIMSIZ DENETİM TEKNİKLERİ
Fiziki İnceleme ve Belge İncelemesi - Dış Kaynaktan Doğrulama Gözlem - Yeniden Hesaplama - Yeniden Uygulama - Soruşturma Analitik İnceleme Risk Değerlendirme Prosedürleri Diğer (Ek) Denetim Prosedürleri Yönetim ve Diğerlerinin Sorgulanması Kontrol Testleri Maddi Doğruluk Testleri Denetim prosedürleri ve Kanıt toplama kapsamında kullanılan denetim teknikleri Fiziki inceleme ve belge incelemesi - Maddi varlıkların fiziken incelenmesi ve muhasebe işlemlerini desteklemek amacıyla elde edilen tüm belge ve muhasebe kayıtlarının incelenmesini içerir. Stokların fiziki sayımının yapılması, kasanın sayılması, maddi duran varlıkların fiziki tespitinin yapılması gibi uygulamalar maddi varlıkların var olup olmadıklarının incelenmesi örnek olarak verilebilir. Maddi duran varlık alımları test edilirken alıma ilişkin faturanın işletme adına düzenlenip düzenlenmediğinin, yasal şartları taşıyıp taşımadığının incelenmesi ve doğru tutar ile ilgili hesaplara kaydedildiğinin kontrol edilmesi belge ve kayıt incelemesine örnek verilebilir. Gözlem - Denetlenen işletmedeki süreçlerin, faaliyetlerin gözlemlenmesi yoluyla kanıt toplanmasıdır. Denetlenen işletmede işlerin nasıl yapıldığının bizzat denetçi tarafından gözlemlenerek kanıt toplanmasıdır. Örneğin denetçinin bir işletmedeki mal giriş çıkış işlemlerinin işletme prosedürlerine uygun yapılıp yapılmadığını tespite yönelik olarak depoda yaptığı gözlem bu teknik kapsamındadır. Dış Kaynaktan Doğrulama - Bir hesaba ait bakiye bilgisinin, işletme dışı kaynaklardan yazılı olarak doğrulanması ve cevabın doğrudan denetçiye istenmesi şeklinde uygulanan bir incelemedir. Alacak, borç ve banka hesabı bakiyelerinin denetiminde ilgili kişi ve kurumlara mutabakat mektubu gönderilmesi suretiyle, bakiyenin teyidinin istenmesi doğrulama tekniğine bir örnektir. Yeniden hesaplama - Denetlenen işletmede yapılan amortisman hesaplaması, değerlemeler, belge toplamları vb. çeşitli hesaplamaların denetçiler tarafından tekrar yapılması ve doğruluğunun kontrol edilmesi çalışmasıdır. Yeniden Uygulama - İşletmenin iç kontrol yapısı çerçevesinde yapılan kontrollerin ve uygulanan prosedürlerin denetçi tarafından yeniden uygulanmasıdır. Soruşturma - İşletme dışı veya işletme içi kaynaklardan, yazılı veya sözlü bilgi toplanması tekniğidir. Uzmanlardan alınan görüşler, yönetimden alınan bilgiler, işlemlerle ilgili olarak çalışanlara sorular yöneltilmesi ve işlemlerin nasıl yapıldığının araştırılması bu tekniğin uygulanmasındaki başlıca örneklerdir. Analitik İnceleme - Denetimin planlama, yürütme ve tamamlama aşamalarında kullanılan bu teknik, denetlenen işletmenin faaliyet koşullarının ve çevresiyle olan ilişkilerinin kavranmasında bir risk değerleme yöntemi olarak kullanılmaktadır. Ayrıca kayıtlı tutarlar ile beklenen değerler arasında kabul edilebilir faklılıklar olup olmadığının araştırılmasında ve dönem sonundaki genel gözden geçirmede de uygulanması gereken bir yöntemdir. Analitik inceleme; cari dönem finansal bilgilerinin, önceki dönemlere ait karşılaştırılabilir nitelikteki bilgilerle, bütçe ve tahminler gibi işletmenin beklediği sonuçlarla ve sektörel göstergelerle basit olarak veya ileri derecede istatistiki teknikler kullanılmak suretiyle karşılaştırılması olarak örneklendirilebilir. Gözlem ve İnceleme Analitik Prosedürler Detay Testler Analitik İnceleme Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Kanıt Toplama - Kontrol Testleri
Kontrollerin etkinliğinin değerlendirilmesi Süreçlerdeki risklerin belirlenmesi Risklere ilişkin iç kontrollerin belirlenmesi limitli İşleyen iç kontroller Kontrollerin işleyişinin test edilmesi Detay testlerin planlanması Denetçi yapmış olduğu kontrol testleri sonucunda işletmenin kendi iç kontrollerinin amacına uygun tasarlandığına ve etkin bir şekilde çalıştığına kanaat getirirse, maddi doğruluk testlerinin kapsamını daha sınırlı tutabilir. Aksi durumda maddi doğruluk testlerinin nitelik ve nicelik olarak kapsamı daha geniş olacaktır. Ön çalışmanın sonucunda iş süreçlerinde yapılan kontrol testlerinin sonuçlarına bağlı olarak hesaplarla ilgili olarak yapılacak maddi doğruluk testlerine ilişkin detaylı denetim programı hazırlanır. Bu detaylı denetim programı her bir hesap grubuna ilişkin olarak yönetim beyanlarının doğruluğunu teyit etmeye yönelik uygulanacak kanıt toplama tekniklerini içermektedir. Detay denetim programı hazırlanırken uygulanacak denetim tekniklerinin nitelik ve nicelik olarak kapsamı bu hesaplara ilişkin olarak belirlenen tespit riskine bağlıdır. Tespit riski ise yapısal risk ve kontrol riskinin bir bileşeni olarak ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla denetçinin öncelikle hesap kalemlerine ilişkin olarak yapısal riski belirlemesi gerekir. Örneğin hazır değerler hile ve usulsüzlüğe çok açık hesaplar olarak görüldüğünden genellikle yapısal riski yüksek kabul edilir. Satın alma ve tahsilat sürecinin etkilediği hesaplardan birisi de hazır değerler hesabıdır. Bu sürece ilişkin olara belirlenen kontroller ve yapılan kontrol testlerinin sonuçlarına bağlı olarak belirlenen kontrol riskinin yüksek olması hazır değerler hesabı için tespit riskinin de yüksek olmasına neden olacaktır. Kontrol riskinin düşük çıkması ise hazır değerlere ilişkin tespit riskini olumlu yönde etkileyecektir. Her bir sürecin finansal tablo kalemleriyle ilişkilendirilmesi ve her bir hesap kalemi için yapısal risk ile kontrol riskinin birlikte değerlendirilerek tespit riskinin belirlenmesi gerekir. Tespit riskinin düşük, orta veya yüksek olmasına bağlı olarak denetçi bu hesaba ilişkin olarak uygulanması gereken denetim tekniklerini belirleyecek ve detay denetim programını oluşturacaktır. Denetçi, işletmeye ilişkin önemli iş süreçlerini belirleyip iç kontrol sistemi hakkında bilgi edindikten sonra kontrol testlerini uygulamadan, kontrol riskini yüksek kabul ederek, doğrudan maddi doğruluk testlerine ilişkin detay denetim programının hazırlanmasına ve uygulanmasına geçebilir. Bu genellikle, çok az sayıda personel istihdam eden ve dolayısıyla görevler ayrılığı ilkesinin çalışmadığı, iç kontrol prosedürlerinin yeterli şekilde oluşturulmadığı işletmelerde izlenen bir yoldur. Ancak bu durumda kontrol riskinin yüksek olmasına bağlı olarak tespit riski de olumsuz şekilde etkilenecek ve uygulanacak maddi doğruluk testlerinin nitelik ve nicelik olarak kapsamı genişleyecektir. Etkin iç kontroller İşlemeyen iç kontroller kapsamlı Etkin olmayan iç kontroller Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Kanıt Toplama - Denetim Riski
Denetim Kanıtı Her süreç ve hesap ile ilgili toplanacak kanıtların nicelik ve nitelik olarak kapsamı belirlenmiş olan önemli yanlışlık riskiyle doğru orantılıdır. Önemli yanlışlık riski arttıkça daha fazla ve daha kaliteli kanıt toplamak gerekir. Böylece tespit riskini ve dolayısıyla denetim riskini düşürmüş oluruz. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Kanıt Toplama - Denetim Örneklemesi
Örnekleme için ana kütlenin seçilmesi Belirli kalemlerin seçilmesi Yüksek tutarlı veya önemli kalemler Belirli bir tutar üzerindeki tüm kalemler Bilgi temin edecek kalemler Kontrol faaliyetlerini test edecek kalemler Bağımsız denetim örneklemesi İstatistiki yöntemler İstatistiki olmayan yöntemler Bağımsız denetim tekniklerinin nitelik ve nicelik olarak kapsamı denetçinin mesleki kanaatine göre tespit edilir. Tüm işlemlerin tek tek incelenmesi mümkün olmayacağı için denetçi söz konusu bağımsız denetim tekniklerini uygularken örnekleme yapmak durumundadır. Denetçi öncelikle örneklemenin yapılacağı ana kütleyi belirler. Örnekleme yaparken seçilen örneklerin ana kütleyi temsil niteliğinin olması önemlidir. Ana kütlenin özelliğine ve ilgili hesabın riskine bağlı olarak seçim yöntemleri farklılık gösterebilir. Örneğin, ticari alacaklar içinde mutabakat mektubu gönderilecek örnekler seçilmeye çalışılırken, öncelikle yüksek tutarlı ve önemli bakiyelerin veya belirli bir tutarın üstündeki bakiyelerin seçilmesi, sonrasında ise diğer alıcılar içinden rast gele seçim yapılması tercih edilebilir. Diğer taraftan belirli bir sürece ilişkin işleyişin anlaşılması ve kontrollerin tespit edilebilmesi için bir örnekleme yapılıyorsa bilgi temin edecek işlem ve kalemlerin seçilmesi tercih edilecektir. Denetçi test edilecek örnekleri belirlerken veya test edilecek örnek sayısını belirlerken istatistiki yöntemlerden ve hesaplamalardan faydalanabilir. Örnekleme yapılırken istatistiki bir metod kullanılması zorunlu olmamakla birlikte ana kütleyi temsil edecek şekilde seçim yapılmış olmasına özen göstrerilmesi gerekir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

3.1.1.Satış ve Tahsilatlar s.84 Personel s.98 KONTROL TESTLERİ ALBA örneğine göz atalım. Bu çalışma kapsamında sadece Satış ve Personel süreçleri için kontrol testleri uygulanmıştır. Dolayısıyla diğer süreçlerde kontrol riski maksimum / yüksek kabul edilmiştir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Yönetim İddiaları (Beyanları)
İşlemler ve Olaylar Hesap Bakiyeleri Sunum ve Açıklama Gerçekleşme Var Olma Gerçekleşme, Haklar ve Yükümlülükler Tam Olma Doğruluk Değerleme ve Dağıtım Doğruluk ve Değerleme Dönemsellik Sınıflandırma Sınıflandırma ve Anlaşılabilirlik Denetimin genel amacı, bir bütün olarak finansal tabloların genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygunluğunu araştırmak olduğundan, her işlem grubu için ve bir işlem grubunda yer alan hesapların her biri için denetim amaçlarının belirlenmesi ve bu amaçlara ulaşılması, denetimin genel amacına ulaşılmasını sağlayacaktır. Denetimin amacı, işletme yönetiminin iddialarının doğruluğunu tespit etmektir. Örneğin, bilançoda ticari alacaklar hesabında 10,000 TL gözüküyor olması, işletme yönetiminin işletmenin bilanço tarihi itibariyle müşterilerinden tahsil edeceği 10,000 TL alacağı olduğunu iddia ediyor olması anlamına gelir. Denetçi uygulayacağı bağımsız denetim teknikleri ile bu iddianın doğruluğunu teyit edecek kanıtlar toplamaya çalışacaktır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Küçük işletmeler için daha basit bir düzenleme yapılabilir
İddialar İşlem Sınıfları Hesap Bakiyeleri Sunum ve Açıklamalar Tam Olma (T) Tam Olma Varolma (V) Meydana Gelme Varolma Doğruluk ve Hesap Kesimi (D) Doğruluk / Hesap Kesimi / Sınıflandırma Haklar ve Yükümlülükler Doğruluk / Haklar ve Yükümlülükler / Sınıflandırma ve Anlaşılabilirlik Değerleme (DE) Değerleme ve Dağıtım Değerleme KOBİ’ler için özetlenmiş yönetim iddiaları / beyanları Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Maddi Doğruluk Testleri
Nakit ve Nakit Benzerleri Kasa sayımı Banka mutabakatı Faiz tahakkuklarının hesaplanması Artış / Azalışların incelenmesi İlgili dipnotların kontrolü vb... Ticari Alacaklar Müşteriler ile mutabakat Şüpheli alacak karşılığının yeterliliğinin değerlendirilmesi İtfa edilmiş maliyet hesaplamasının kontrolü İlgili Dipnotların kontrolü Stoklar Sayımlara katılınması Birim fiyat hesaplamalarının kontrolü Net gerçekleşebilir değer analizi Banka Kredileri Banka mutabakatları İtfa edilmiş maliyet hesaplamalarının kontrolü Kredi şartlarına uygunluğun kontrolü Kur değerlemelerinin kontrolü Satışlar Satışların aylık hareketlerinin satışların maliyeti ile birlikte incelenmesi Gelir kaydı için gerekli şartların oluştuğunun kontrolü Dönemsellik testlerinin yapılması Sınıflandırmaların doğruluğunun kontrolü Belirlediğimiz önemli yanlış riskini (yapısal / doğal risk & kontrol riski) dikkate alarak yönetim iddialarını / beyanlarını doğrulamak üzere maddi doğruluk testleri yapılır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Maddi Doğruluk Testleri Sayfa no: ALBA örneğine göz atalım. Örnek çalışmadan bir kaç hesap kalemi seçilerek üzerinden geçilebilir. Seçim eğitmene bağlıdır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

ÇALIŞMALARIN TAMAMLANMASI
Elde edilen kanıtlar sonucunda denetçinin, finansal tablolar üzerinde oluşturduğu görüşünü bir rapor olarak sunmadan önce çalışmaların planlandığı şekilde tamamlandığından emin olması gerekir. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Çalışmaların Tamamlanması
Denetim çalışmalarında elde edilen DENETİM KANITLARI Denetimle ilgili hususların işletme yönetimi ile görüşülmesi Bilanço tarihinden sonra meydana gelen olayların değerlendirilmesi Denetim Planının gözden geçirilerek eksik hususların tamamlanması İşletmenin Sürekliliği varsayımının değerlendirilmesi Bu süreçte denetim planı üzerinden gidilerek eksik bir hususun kalıp kalmadığı gözden geçirilir. Bulguların işletme yönetimiyle paylaşıldığından ve varsa gerekli düzeltmelerin yapıldığından emin olunur. Ayrıca bilanço tarihi ile finansal tabloların onay tarihi ve denetim çalışmasının tamamlanma tarihi arasında geçen dönemde finansal tabloları veya denetçi görüşünü etkileyecek bir hususun olup olmadığı değerlendirilir. İşletme yönetiminin finansal tabloları hazırlarken kullandığı en önemli varsayımlardan biri olan işletmenin sürekliliği varsayımının da son bir kez denetimin tamamlanması aşamasında gözden geçirilmesi gerekmektedir. Son olarak işletme yönetiminden denetim çalışması sırasında yapmış olduğu beyanların doğruluğuna ilişkin yazılı bir teyit mektubu alınmasıyla çalışmalar raporlama safhasına gelir. RAPORLAMA İşletme yönetiminden yazılı teyit mektubu alınması Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

UDS 260 Denetimle İlgili Hususların Yönetimden Sorumlu Kişilerle Görüşülmesi UDS 265 İç Denetimde Tespit Edilen Eksikliklerin Yönetimden Sorumlu Kişilere ve Yönetime İletilmesi UDS 450 Denetim Sürecinde Tespit Edilen Yanlışlıkların Değerlendirilmesi UDS 560 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar UDS 570 İşletmenin Sürekliliği UDS 580 Yazılı Teyitler UDS Bu standart, bağımsız denetçi ile yönetimden sorumlu kişiler arasında finansal tabloların bağımsız denetimi sırasında ortaya çıkan hususların karşılıklı olarak görüşülmesine ilişkin ilke, usul ve esasları belirler. Örneğin; bağımsız denetim sırasında ortaya çıkabilecek sınırlamalar veya ilave gereksinimler, İşletmenin finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan ya da olabilecek muhasebe politikaları ve uygulamaları yönetimden sorumlu kişilerle görüşülmelidir. UDS Bu standart, denetlenen işletmedeki iç kontrol ile ilgili eksiklikleri yönetimden sorumlu kişilere iletme sorumluluğuna ilişkin ilke usul ve esasları belirler. Denetçi, denetimle ilişkili önemli yanlışlık risklerinin tespit edilmesi ve uygun denetim prosedürlerinin oluşturulmasında iç kontrol sisteminin eksikliklerini dikkate almalıdır. İç kontrol eksikliklerinin saptanmasındaki amaç, iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında bir görüş vermek değildir. Bu standart denetçilere tespit edilen iç kontrol eksikliklerinin yazılı olarak ve zamanında yönetimden sorumlu kişilere iletilmesini öngörmektedir. UDS Bu standart, denetim sırasında tespit edilen ve eğer varsa, finansal tablolarda düzeltilmemiş olan yanlışlıkların finansal tablolar üzerindeki etkisini değerlendirme konusunda denetçi sorumluluğunu açıklamaktadır. Denetçinin amacı, finansal tablolarda önemli yanlışlıkların olup olmadığı hususunda makul güvence elde etmektir. Bu nedenle, denetçi denetimde tespit edilen yanlışlıkların yapısını değerlendirerek bu yanlışlıkların başka yanlışların var olduğuna ilişkin bir gösterge olup olamayacağını değerlendirmeli ve genel denetim stratejisi ve denetim planının yeniden değiştirilmesine gerek olup olmadığı konusunda karar vermelidir. UDS Bu standardın amacı, denetçinin bilanço tarihinden sonraki olayları değerlendirmesinde yol göstermektir. Bu UDS‘de “Bilanço tarihinden sonraki olaylar” terimi finansal tabloların tarihi ile denetim raporu tarihi arasındaki dönemde gerçekleşen olaylarla, denetçinin rapor tarihinden sonra ortaya çıkan olayları ifade etmektedir. Denetçi, denetim çalışmalarında bilanço tarihinden sonraki ancak finansal tablolar yayınlanmadan önceki dönemde ortaya çıkan hususları ve denetim raporundaki etkisini göz önüne almalıdır. Finansal tablolar yayımlandıktan sonra, bağımsız denetçinin finansal tablolarla ilgili herhangi bir soruşturma yapma yükümlülüğü yoktur. Ancak, bağımsız denetçi, finansal tablolar yayımlandıktan sonra, bağımsız denetim raporu tarihinde mevcut olan ve o tarihte bilinseydi finansal tablo ve/veya denetim raporunda değişiklik yapılmasını gerektirebilecek bir hususu fark etmesi durumunda, konuyu değerlendirerek işletme yönetimi ile tartışır ve gerekli önlemleri alır. UDS Bu standardın amacı, yönetim kademesinin işletmenin devamlılığına ilişkin değerlendirmesini de göz önüne alarak, finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan işletmenin devamlılığı ilkesi ile ilgili, denetçilerin finansal tabloların hazırlanmasındaki sorumluluğu hakkında yol göstermektir. Bu standart gereğince denetçi, denetim prosedürlerini planlarken, uygularken ve sonuçlarını değerlendirirken, yönetim kademesinin finansal tabloların hazırlanışında kullandığı işletmenin devamlılığı varsayımının uygun olup olmadığını değerlendirmelidir. UDS Bu standardın amacı, denetim kanıtı olarak yönetim kademesi tarafından yapılan beyanların kullanımı, değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi sırasında uygulanacak prosedürler ile yönetimin beyanda bulunmayı reddetmesi halinde yapılması gerekenlerle ilgili yol göstermektir. Denetçi, denetim sırasında işletme yönetiminden uygun beyanları temin etmelidir. Denetçi, işletme yönetiminden, finansal tabloların sunumunun finansal raporlama çerçevesiyle uyumlu biçimde yapıldığına dair sorumluluğu kabul ettiğine ve finansal tabloları onayladığına ilişkin denetim kanıtı elde temelidir. Denetçi, işletme yönetiminin bu tarz bir sorumluluğu kabul ettiğine dair kanıtı; yönetimden sorumlu kişilerin ilgili toplantı kayıtlarından veya yönetim kademesinden yazılı teyit almak ve finansal tabloların imzalı kopyalarını elde etmek suretiyle sağlayabilir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Finansal Tablo Tarihi ( ) Denetçi Rapor Tarihi ( ) Rapor Tarihinden Sonra Denetim çalışmalarının sonuçlandırılması aşamasında denetçi bilanço tarihinden sonraki olayları inceleyerek finansal tablolara yansıtılması gereken bir husus olup olmadığını değerlendirir. Denetçi raporu imzalandıktan sonra da denetçinin sorumluluğu devam etmektedir. Denetçinin, denetlenen işletme ile ilgili denetçi raporuna konu finansal tabloları veya denetçi görüşünü etkileyecek önemli bir olayın varlığından haberdar olması durumunda işletme yönetimi ile irtibata geçerek sorumluluğunun gereğini yerine getirmesi gerekmektedir. FT’da Düzeltme Gerektiren Olaylar Dipnotlarda Açıklama Gerektiren Olaylar Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Finansal tabloların tarihi ile denetim rapor tarihi arasında geçen sürede meydana gelen önemli olaylar Finansal tablolarda değişiklik gerektiren hususlar Dipnotlarda açıklama yapılmasını gerektiren hususlar Denetçinin raporundan sonra ortaya çıkan olaylar Bilanço tarihinden sonra meydana gelen önemli olaylar, finansal tablolarda değişiklik yapılmasını gerektirebilir veya sadece dipnotlarda açıklama yapılmasını gerektirebilir. Denetçi uygulayacağı teknikler ile düzeltme gerektiren veya açıklama gerektiren bir husus olup olmadığını değerlendirmek durumundadır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Bilanço Tarihinden Sonraki Olayların Denetimi İşletme yönetimi tarafından geliştirilen takip yöntemlerinin incelenmesi, Bilanço tarihinden sonra gerçekleşen genel kurul / yönetim kurulu / denetim komitesi / icra komitesi toplantı tutanaklarının okunması, En son ara dönem finansal tabloları ile işletme yönetiminin raporlarının okunması, Avukatlarla yapılan soruşturmaların güncellenmesi, İşletme yönetiminden bilgi talep edilmesi, Diğer... Bilanço tarihinden sonraki olayların ilgili finansal raporlama standardı çerçevesinde finansal tablo ve dipnotlarına uygun bir şekilde yansıtılıp yansıtılmadığının kontrolü için denetçinin uygulayacağı yöntemlere örnekler verilmiştir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

4.1. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Sayfa : 260 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletmenin Sürekliliği İşletmenin sürekliliği varsayımı finansal tabloların hazırlanışında temel bir ilkedir. Varlıklar ve yükümlülükler işletmenin normal iş akışında Varlıklarını paraya çevirebileceği ve Yükümlülüklerini yerine getirebileceği esasına göre kayıtlara alınır. Aksine bir durum söz konusu değilse, finansal tablolar işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanır. Denetçi, finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan diğer varsayımlar gibi bu temel varsayımı da değerlendirmek durumundadır. Öncelikle müşteri kabul sürecinde işletmenin finansal yapısı incelenirken dikkate alınan bu varsayımın son bir kez denetimin tamamlanması aşamasında gözden geçirilmesi beklenir. UDS 570 işletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliği değerlendirilirken denetçinin dikkate alacağı hususlara ilişkin örneklere yer vermekte ve bu varsayımın geçerli olmaması veya geçerliliği konusunda ciddi şüphelerin olması durumunda bu hususun denetçi raporuna nasıl yansıtılması gerektiğini açıklamaktadır. Denetçinin sorumluluğu; finansal tabloların hazırlanışında yönetimin kullandığı işletmenin sürekliliği varsayımının uygunluğunu değerlendirmek ve finansal tablolarda açıklanması gereken, işletmenin sürekliliğine ilişkin önemli belirsizlikler olup olmadığını dikkate almaktır. Denetçi, işletmenin sürekliliğini sona erdirebilecek gelecekti olayları veya koşulları tahmin edemez. Ayrıca, işletmenin sürekliliğine ilişkin herhangi bir hususun denetçi raporunda yer almaması işletmenin sürekliliğine dair bir garanti olarak görülemez. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletmenin Sürekliliği Finansal Koşullar - Örnek Gösterge niteliğindeki finansal oranların olumsuzluğu Net borç veya kısa vadeli borç pozisyonu Borç verenlere vadesi geldiğinde ödeme yapılamaması Kredi anlaşmalarının koşullarına uyulamaması Alacaklıların ve diğer borç verenlerin finansal desteklerini çekebileceklerine ilişkin belirtiler Cari veya gelecek dönemlere ait finansal tablolarda faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışlarının negatif olması Yeni ürünlerin geliştirilmesi / yatırımların gerçekleştirilmesi için gerekli finansmanın sağlanamaması UDS 570’in verdiği örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletmenin Sürekliliği Diğer Koşullar - Örnek Sermaye gerekliliklerine veya yasal gerekliliklere uymama Kaybedilirse işletmenin karşılayamayacağı taleplerle sonuçlanabilecek, işletme aleyhine açılmış yasal veya idari işlemler İşletmeyi kötü yönde etkilemesi beklenen, kanun veya hükümet politikası değişiklikleri UDS 570’in verdiği örnekler Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletmenin Sürekliliği – Denetim Teknikleri İşletmenin sürekliliği üzerinde ciddi şüphe uyandıracak olay ve durumlar belirlendiğinde bağımsız denetçi: İşletme yönetiminin işletmenin sürekliliği varsayımına dayalı gelecekle ilgili hareket planını inceler, Gerekli görülen bağımsız denetim tekniklerini uygulayarak önemlilik arz eden bir belirsizlik olup olmadığını teyit etmek için yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtı toplar, İşletme yönetiminin gelecekle ilgili planlarına dair yazılı teyitler alır. UDS 570’in yönlendirmeleriyle uygulanabilecek denetim teknikleri Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletmenin Sürekliliği Denetçi Görüşü Finansal tablo dipnotlarında yeterli açıklama yapılmışsa Finansal tablo dipnotlarında yeterli açıklama yapılmamışsa Denetçi işletmenin sürekliliği varsayımına ilişkin şüphe doğurabilecek benzer olay veya durumları tespit edecek olursa, bu konuda işletme yönetimiyle görüşmeler yaparak bu durumdan kurtulma planlarını öğrenmesi, söz konusu yönetim planlarını gözden geçirmesi ve işletmenin sürekliliği ile ilgili tespit edilen hususlara ilişkin çözümleri incelemesi gerekir. Denetçi yapmış olduğu bu incelemeler sonucunda kendi mesleki kanaatini kullanarak bir yargıya varacak ve denetim raporunda bu hususun belirtilmesine gerek olup olmadığına veya belirtilecekse ne şekilde belirtileceğine karar verecektir. İşletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliğini yitirmesi durumunda farklı finansal raporlama prensiplerinin kullanılması gerekebilir. Bu durumda uygun olmayan finansal raporlama standartlarının kullanılmış olması nedeniyle denetçi görüşü olumsuz olacaktır. İşletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliğine ilişkin şüphelerin olması durumunda ise denetçi var olan şüpheleri, işletme yönetiminin bu şüpheleri ortadan kaldırmak için aldığı tedbirleri ve bu hususun finansal tablo dipnotlarında ne şekilde açıklandığını dikkate alarak denetçi raporunda bir değişiklik yapmasına gerek olup olmadığına karar verecektir. Eğer işletmenin sürekliliği varsayımına ilişkin şüphe doğuracak olay ve durumlar ile ilgili finansal tablolarda gerekli açıklamalar yapılmış ise denetçi, bu hususun önemini dikkate alarak olumlu görüş vermesine rağmen bir açıklama paragrafı ile konuya dikkat çekebilir veya işletmenin sürekliliğine ilişkin belirsizliğin yüksek olduğu durumlarda görüş vermekten kaçınabilir. Eğer işletmenin sürekliliği varsayımına ilişkin şüphe doğurabilecek olay ve durumlar ile ilgili finansal tablo dipnotlarında yeterli açıklama yapılmamış veya hiç açıklama yapılmamış ise denetçi, açıklamanın olmaması veya yapılan açıklamanın yetersiz olmasına ilişkin şartlı görüş verebilir. Ancak, işletmenin sürekliliğine ilişkin şüphelerin öneminin yüksek olması durumunda denetçi görüşü olumsuz da olabilir. Olumlu Görüş + Açıklama Görüş Vermekten Kaçınma Şartlı Görüş Olumsuz Görüş Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

4.2. İşletmenin Sürekliliği Sayfa : 262 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

4.3. İhmal Edilen Düzeltmeler Sayfa : 265 Denetim çalışmaları sırasında ortaya çıkan bir takım hususların ivedilikle denetlenen işletme yönetimiyle görüşülmesi gerekebilir. Bu geri bildirimde önemli olan belirlenen hususa ilişkin olarak doğru kişilerle görüşülmesidir. UDS 260 bu konuda denetçiye yol göstermektedir. Yapılan denetim çalışması sırasında ortaya çıkmış bir özellikli konu olmasa bile, uygulamadaki genel temayül kanıt toplama aşamasından sonra denetim çalışmaları sonuçlandırılırken, denetlenen işletme yönetimi ile bir toplantı yapılarak, açık kalan hususların görüşülmesi, varsa finansal tablo ve dipnotlarında yapılması istenen değişiklik ve ilavelerin paylaşılarak tartışılması ve bir mutabakata varılmasıdır. Yönetimden sorumlu kişilerle aşağıdaki konular hakkında görüşülmelidir: Bağımsız denetim sırasında ortaya çıkabilecek sınırlamalar veya ilave gereksinimler de dahil olmak üzere, bağımsız denetimin genel yaklaşımı ve kapsamını, İşletmenin finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan ya da olabilecek muhasebe politikaları ve uygulamalarının seçimi ve bunlara ilişkin değişiklikler, Finansal tablolarda açıklanması gereken, devam eden bir dava gibi, önemli bir risk veya sorunun finansal tablolar üzerindeki muhtemel etkisi, İşletmenin finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan ya da olabilecek olan, işletme yönetimi tarafından finansal tablolara alınmış ya da alınmamış bağımsız denetim düzeltme kayıtları, İşletmenin sürekliliği üzerinde belirgin bir şüphe uyandırabilecek olaylar ve koşullara ilişkin önemli belirsizlikler, Finansal tablolar ya da bağımsız denetim raporu üzerinde münferit ya da toplu olarak önemli etkisi olabilecek hususlara ilişkin, bağımsız denetçi ile işletme yönetimi arasındaki uyuşmazlıklar, Bağımsız denetim raporuna ilişkin beklenen değişiklikler, İç kontrol sistemindeki önemli zayıflıklar, işletme yönetiminin dürüstlüğü ve güvenilirliği ile ilgili sorunlar ve yöneticilerin karıştığı hileler gibi yönetimden sorumlu kişilerin dikkatine sunulmasını gerektiren diğer konular. Ayrıca dentim sırasında tespit edilen ancak işletme yönetimi tarafından kayıtlarda düzeltilmeyen yanlışlıkların da işletme yönetimi ile yazılı olarak paylaşılmasında fayda vardır. Ayrı bir yazışma olabileceği gibi, yönetim teyit mektubuna da dahil edilebilir. ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

4.4. Nihai Finansal Tablolar Analizi Sayfa : 266 Genellikle çalışmalar tamamlandıktan, finansal tablolarda gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra son bir kez finansal tablolara nalitik inceleme ile gözden geçirilir. ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletme Yönetimi Teyit Mektubu Bağımsız denetçi işletme yönetiminden: Hataların tespit edilerek önlenmesi amacıyla, iç kontrol sisteminin tasarlanarak uygulanmasına ilişkin sorumluluğun işletme yönetimine ait olduğunun bilincinde olduklarını ve Finansal tablolara ilişkin düzeltilmemiş yanlışlıkların münferit veya toplu olarak önemli olmadığına dair işletme yönetiminin görüşünü içeren yazılı teyit mektubu alır. Denetim çalışmalarında denetçi yönetim beyanlarının doğruluğuna ilişkin somut kanıtlar elde etmeye çalışsa da bazı durumlarda işletme yönetiminin veya çalışanlarının yapmış oldukları sözlü açıklamalara dayanarak değerlendirme yapmak durumunda kalabilirler. Bunlara ilaveten denetim çalışması tüm işlemlerin yüzde yüz test edilmesini kapsamaz, örnekleme yöntemi kullanılır. Bu ve benzeri nedenlerle işletme yönetiminden yapmış olduğu beyanların doğruluğuna ilişkin ve finansal tabloların sorumluluğunu kabul ettiklerine ilişkin bir teyit mektubu alınır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

İşletme Yönetimi Teyit Mektubu Temel unsurları Bağımsız denetçiye hitaben işletmenin antetli kağıdına yazılır. Bağımsız denetim raporuyla aynı tarihi taşır. İşletmenin finansal konularda birinci derecede sorumluluk sahibi olan yöneticileri tarafından imzalanır. CEO / genel müdür CFO / mali işler müdürü Bu teyit mektubu denetlenen işletmenin antetli kağıdına ve denetçiye hitaben yazılır; denetçi raporuyla yani çalışmaların tamamlandığı tarihle aynı tarihi taşır ve işletmenin yürütmeden sorumlu en üst düzey yöneticisi ile mali işlerden sorumlu en üst düzey yöneticisi tarafından imzalanır. Yönetim teyit mektubunun (temsil mektubu) bir örneği UDS 580’nin ekinde sunulmuştur. Ancak denetçi bu örnekte belirtilmeyen başka bir takım hususları da mektuba ekleyebilir. Teyit mektubuna eklenmediyse, son haliyle finansal tabloların yönetim tarafından kabul edildiğini gösterir şekilde imzalı bir kopyasının alınması da UDS 580 kapsamında gereklidir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

4.5. Yönetim Teyit Mektubu Sayfa : 268 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

RAPORLAMA Denetim çalışması sonucunda denetçinin finansal tablolar üzerindeki görüşünü ifade ettiği yazılı dokümana denetçi raporu denir. Denetlenen finansal tabloların güvenilirliği ve dürüstlüğü hususunda denetçi yargısı bu rapor ile ilgililere sunulur. Denetçi raporunun çeşitli kesimler tarafından kullanılması sebebiyle, ortak bir anlayışı sağlaması açısından, denetçi raporunun standart bilgileri içermesi ve belirli şekil şartlarına uygun hazırlanmış olması gerekir. Kendi mesleki kanaati doğrultusunda belirlemiş olduğu denetim prosedürlerini tamamlayan denetçi, önermiş olduğu düzeltme kayıtlarından varsa işletme yönetimi tarafından düzeltilmeyen tutarların finansal tablolara olan etkisini ve elde etmiş olduğu denetim kanıtlarının yeterliliğini değerlendirerek denetim çalışmasının sonucunda sunacağı denetçi raporunun formatına karar verecektir. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Raporlama UDS 700 Finansal Tablolar Üzerinde Görüş Oluşturma ve Raporlama UDS 705 Bağımsız Denetim Raporunda Denetçi Görüşünün Değişikliğe Uğraması UDS 706 Bağımsız Denetim Raporunda Dikkat Çekilmesi Gereken Hususlar ve Diğer Açıklamalar UDS 710 Karşılaştırmalı Bilgiler – Önceki Dönem Tutarları ve Karşılaştırmalı Finansal Tablolar UDS 720 Denetlenmiş Finansal Tabloları İçeren Dokümanlarda Yer Alan Diğer Bilgiler UDS Bu standart, genel amaçlı tam set finansal tablolara ilişkin standart bağımsız denetçi raporunun unsurlarını açıklar. UDS Bu standart, denetçi görüşünde değişiklik yapılmasına ilişkin ilke esasları açıklar. Bu standart değişikliğe uğramış üç tür görüş belirler. Bu görüş tipleri; şartlı görüş, olumsuz görüş ve görüş bildirmekten kaçınmadır. Denetçi değişiklik gerektiren koşulların finansal tablolar üzerindeki etkilerini ve yaygınlığını dikkate alarak uygun denetim görüşünü saptamalıdır. UDS Bu standart, bağımsız denetçinin raporunda dikkat çekilmesi ve açıklanması gereken diğer hususlar hakkında bilgi verir. Denetçi, finansal tablolarda sunulmuş veya açıklanmış olmasına rağmen, finansal tablo kullanıcılarının dikkatini temel hususlara çekmek için raporunda açıklamalara yer vermelidir. UDS Denetçi karşılaştırmalı olarak verilen bilgilerin, denetime tabi tutulan finansal tablolardaki yapının bütünü ve bütün önemli tarafları ile aynı olduğundan emin olmalıdır. Finansal tabloların hazırlanmasında iki farklı sunum şekli olabilir ve bu farklı durumlar için denetçinin sorumluluğu ve görüş kapsamı da farklıdır. a) Karşılaştırmalı olarak verilen bilgiler “Önceki Dönem Tutarları” olarak sunulmuşsa; cari dönem finansal tablolarının bir parçası kabul edilir ve denetçi görüşü sadece cari yıl finansal tabloları üzerinde verilir. b) Karşılaştırmalı olarak verilen bilgiler “Karşılaştırmalı Finansal Tablolar” şeklinde sunulmuşsa; cari dönem finansal tablolarının bir parçası değildir ve denetçi görüşü her iki dönemi de kapsayacak şekilde verilir. UDS Bu standart, bağımsız denetime tabi tutulmuş finansal tabloları içeren belgelerde yer alan ancak, bağımsız denetçinin denetlemekle yükümlü olmadığı diğer bilgilerin kontrolüne ve bu bilgilerin bağımsız denetimde dikkate alınmasına ilişkin hususları belirler. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Raporlama Bağımsız Denetçi Raporu Başlık Muhatap Giriş paragrafı İşletme yönetiminin finansal tablolara ilişkin sorumluluğu Bağımsız denetçinin sorumluluğu Bağımsız denetçi görüşü Diğer raporlama yükümlülükleri Bağımsız denetçinin imzası Bağımsız denetim raporunun tarihi ve Bağımsız denetim kuruluşunun adresi Başlık - Denetçi raporunun başlığında “BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU” ifadesi bulunmak zorundadır. Bu ifade denetimin bir bağımsız denetim firması veya bağımsız denetçi tarafından yapmış olduğu denetim çalışmasına istinaden hazırlanmış bir denetim raporu olduğunu gösterir. Muhatap - Bağımsız denetçi raporu denetim sözleşmesinde belirtilen muhataba hitaben düzenlenmelidir. Genellikle bağımsız denetçi raporu denetlenen işletmenin genel kuruluna (ortaklarına) veya işletmede yönetimden sorumlu olanlara (yönetim kuruluna) hitaben düzenlenir. Giriş Paragrafı - Bu bölümde denetlenen işletmenin finansal tablolarının bağımsız denetime tabi tutulduğu belirtilir. Ayrıca tam set finansal tabloları oluşturan her bir finansal tablonun tarih ve dönemi belirtilerek başlığına yer verilir. İşletme yönetiminin finansal tablolara ilişkin sorumluluğu - Bu bölümde finansal tabloların finansal raporlama standartlarına uygun olarak hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumuna ilişkin işletme yönetiminin sorumluluğu açıklanır. Ayrıca işletme yönetiminin finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermesini önleyecek bir iç kontrol sisteminden de sorumlu olduğu belirtilir. Bağımsız denetçinin sorumluluğu - Denetçi raporunun bu bölümünde bağımsız denetimin, ilgili bağımsız denetim standartlarına uygun bir şekilde yapıldığı, etik ilkelere uyulduğu, finansal tabloların sunumunun, muhasebe politikaları ve önemli tahminlerin uygunluğu açısından denetlendiği belirtilir. Finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediği konusunda yapılan denetim kapsamında, işletmenin iç kontrol sisteminin dikkate alınarak risk değerlemesi yapıldığı belirtilir. Ancak bu çalışma kapsamında amaç işletmenin iç kontrol sistemi hakkında görüş beyan etmek değildir. İç kontrol sistemi uygun denetim tekniklerinin seçilmesini sağlamak üzere incelenmektedir. Bağımsız denetçi görüşü - Bu bölümde, bağımsız denetim çalışması sonucunda ulaşılan “denetçi görüşü” açıklanır. Bağımsız denetçi, finansal raporlama standartları çerçevesinde, finansal tabloların; tüm önemli yönleriyle gerçeği, doğru ve dürüst bir şekilde yansıttığına veya layıkıyla sunulduğuna kanaat getirirse, raporunda olumlu görüş ifade eder. Denetçi raporunda verilecek görüş türleri, denetçini bulgularına bağlı olarak, şartlı, olumsuz veya görüş bildirmekten kaçınma olabilir. Yapılan denetimin sonucuna bağlı olarak ilave açıklama yapılması gereken durumlarda; denetçi, rapora açıklama paragrafı eklemelidir. Şartlı, olumsuz veya görüş bildirmekten kaçınma türü görüşlerde; söz konusu açıklama paragrafı görüş bölümünden önce yazılır. Ancak olumlu görüş verilen bir denetim raporunda da denetçi gerekli gördüğü takdirde raporun görüş bölümünden sonra açıklama paragrafına yer verebilir. UDS 700’de belirtildiği üzere denetçi görüşü iki farklı şekilde ifade edilebilir. Bu iki alternatif arasında bir anlam farkı bulunmamaktadır. Uygulamaya bakıldığında bazı ülkelerde “doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır” ifadesinin, bazı ülkelerde ise “tüm önemli hususlar açısından ……… layıkıyla arz etmektedir” ifadesinin kullanıldığı gözlemlenmektedir. Türkiye’de SPK, BDDK gibi düzenleyici otoriteler rapor formatlarını oluştururken “doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır” ifadesini tercih etmişlerdir. Ancak bir düzenleyici otoriteye bağlı olmaksızın hazırlanan bağımsız denetim raporlarında “tüm önemli hususlar açısından ……… layıkıyla arz etmektedir” alternatifinin yoğun olarak kullanıldığı görülmektedir. Konuya ilişkin yerel otoriteler tarafından getirilmiş bir zorunluluk olmadığı müddetçe her iki alternatif de aynı anlamı vermek üzere kullanılabilir. Bağımsız denetçinin imzası - Bağımsız denetçi raporu, denetimden sorumlu denetçi tarafından imzalanır. Bağımsız denetçi raporunun tarihi - Bağımsız denetçi raporunun tarihi; denetçinin, denetim tekniklerini uyguladığı ve yürütülen çalışmaları bitirdiği tarih olmalıdır. Bu tarih finansal tabloları ve denetim raporunu kullanacak olan ilgili taraflar için bilanço tarihinden sonra meydana gelmiş olan önemli olaylar için denetçinin sorumluluğunun ne zaman bittiği konusunda bir gösterge olarak algılanacaktır. İşletme yönetiminden alınan yazılı teyit mektubu da aynı tarih itibariyle alınır. Bağımsız denetim kuruluşunun adresi - Denetim çalışmasını yürüten ve denetim raporunu hazırlayan bağımsız denetim kuruluşunun adresinin de raporda yer alması gerekmektedir. Ancak uygulamada genellikle denetçi raporları denetçinin antetli kağıdına basılı olduğu için ayrıca bir adres bölümü yer almaz. Olumlu Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Raporlama Düzeltme Gerektiren Bağımsız Denetçi Raporu Olumlu Görüş & Açıklama İşletmenin sürekliliği, diğer önemli belirsizlikler Değinilmesi gerekli görülen diğer konular Görüşün değişmesi Muhasebe standartlarından sapma Çalışma kapsamına ilişkin kısıtlamalar Bazı özel durumlarda görüş değişmese bile, olumlu raporda değişiklik yapılması gerekebilir. Bu durumda görüş paragrafından sonra belirtilmek istenen husus açıklanır. Olumlu görüşe bir açıklama paragrafı ilave edilmesini gerektiren durumlara aşağıdaki örnekler verilebilir: İşletmenin sürekliliği ile ilgili önemli bir şüphe olması Devam eden önemli bir davaya ilişkin belirsizlikler Önemli bir olayın vurgulanmak istenmesi (örneğin; önemli ilişkili taraf işlemlerinin var olması ve bu konuda yapılan açıklamalar veya işletmenin satışlarının önemli bir bölümünün tek bir müşteriye yapılıyor olması) Diğer denetçilerin çalışmalarına veya raporlarına atıf yapılması Geçmiş dönem finansal tablolarında yapılan düzeltmeler Denetlenen işletmenin zorunluluk gereği olarak (ancak; denetçi tarafından da uygun bulunan) farklı muhasebe ilkeleri uygulaması hakkında bilgi verilmesi Yukarıdaki durumların ortaya çıkması halinde; standart olumlu rapora, görüş bölümünden sonra bir açıklama paragrafı eklenerek gerekli bilgilere yer verilmelidir. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Raporlama Denetçi raporunda düzeltme gerektiren husus Denetçinin hatanın finansal tablo geneline yaygınlığı hususundaki değerlendirmesi Önemli ama yaygın değil Önemli ve yaygın Finansal Tablolar önemli ölçüde yanlışlık içeriyor Yeterli denetim kanıtı elde edilememiş Şartlı Görüş Olumsuz Görüş Değişiklik gerektiren durumlar: Finansal raporlama standartlarından bir takım önemli sapmaların olduğu veya denetçinin denetim prosedürlerini uygulamasına ilişkin bir takım kısıtlamaların olması halinde denetçi bu hususları denetçi görüşüne yansıtır. Finansal tablolar önemli ölçüde yanlışlık içeriyor ancak bu yanlışlıklar finansal tablo geneline yaygın değilse denetçi bu yanlışlığı açıkladıktan sonra, bu yanlışlık dışında finansal tabloların doğruluğuna ilişkin görüş beyan edebilir. Bu görüş türü şartlı görüştür. Finansal tablolardaki yanlışlıkların önemli ve finansal tablo geneline yaygın olması durumunda ise denetçi görüşü olumsuz olur. Denetçinin yönetim beyanlarına ilişkin olarak yeterli denetim kanıtı elde edememiş olması da denetçi görüşünü etkileyen bir husustur. Eğer yeterli denetim kanıtı elde edilemeyen konular önemli ama finansal tablo geneline yaygın değilse, bu hususlar açıklanarak şartlı görüş verilebilir. Önemli ve finansal tablo geneline yaygın olması durumunda ise denetçi denetim çalışmasını UDS kapsamında tamamlayamamış demektir ve görüş vermekten kaçınır. Standart örnekleri sunulmuştur. Görüş Vermekten Kaçınma Şartlı Görüş Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

5.1. Bağımsız Denetçi Raporu Sayfa : 271 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

5.2. Yönetim Tavsiye Mektubu Sayfa : 272 Standart bağımsız denetçi raporunun dışında işletme yönetimine tespit edilen aksaklıklar ve varsa çözüm öneriyle birlikte ayrı bir raporun sunulması işletmeye katma değer sağlayacağından önemlidir. ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

KALİTE KONTROL Aslında müşteri kabulünden itibaren süregelen kalite kontrol çalışmaları rapor imzalanmadan önce son bir kez gözden geçirilerek tamamlanır. Tüm denetim sürecinin başından sonuna kadar uygulanan kalite kontrol çalışmaları sadece eğitim formatında sona bırakılmıştır. ALBA TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Kalite Kontrol UKKS 1 Finansal Tabloların Denetimi ve Sınırlı İnceleme Çalışmaları ile Diğer Güvence ve Alakalı Hizmetler Sunan Firmalarda Kalite Kontrol UDS 220 Finansal Tablo Denetiminde Kalite Kontrol Denetim raporunun hazırlanmasından sonra kalite kontrol prosedürlerinin tamamlanmasıyla birlikte rapor imzalanarak ilgililere sunulur. UDS 220 Tarihi Finansal Bilgilere İlişkin Denetim Kalitesinin Kontrolü standardı bir denetim çalışmasının başlangıcından sonuna kadar uyulması gereken kalite kurallarını belirlemektedir. Bu süreç içindeki uyulması beklenen kalite kontrol kuralları; yönetiminin sorumlulukları, etik ilkeler, müşteri kabulü ve devamlılığı, denetim ekibinin belirlenmesi, denetim faaliyetlerinin yürütülmesi ve gözetim alt başlıklarında ele alınmıştır. Aynı alt başlıklar bir denetim kuruluşunda uyulması gereken kalite kontrol kurallarını belirleyen ve yukarıda genel ilkeler başlığı altında anlatılan 1 numaralı Uluslararası Kalite Kontrol Standardında da kullanılmıştır. İki standart benzer konuları açıklamakla birlikte birisinde kapsam denetim şirketi, diğerinde ise bir denetim çalışmasıdır. Uygulamaya bakıldığında, denetim işletmelerinin iş akışlarını bu kalite kontrol prosedürlerini yerine getirecek şekilde dizayn ettikleri görülmektedir. Son aşamada ise hazırlanmış olan taslak rapor üzerinde bir takım kalite kontrol prosedürleri uygulanır. Tüm kalite kontrol çalışmalarının tamamlandığı teyit edildikten sonra denetçi raporu imzaya hazırdır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Kalite Kontrol Finansal Tablo Denetiminde Kalite Kontrol Yönetimin sorumlulukları Etik ilkeler Müşteri kabulü ve devamlılığı Denetim ekibinin belirlenmesi Denetim faaliyetlerinin yürütülmesi Gözetim Dokümantasyon Yönetimin Sorumlulukları - Bağımsız denetim ekibindeki her bir elemanın etik ilkelere uygun çalıştığını ve bağımsızlığı zedeleyecek bir hususun olmadığını gözetmek denetimden sorumlu ortağın görevidir. Etik İlkeler - Bağımsızlık başta olmak üzere denetim ekibindeki her elemanın etik ilkelere uygun hareket etmesi gerekir. Bu bağlamda, denetim ekibi elemanlarından her yıl etik kurallara ve bağımsızlık ilkesine uygun hareket ettiklerine dair yazılı teyit alınır. Ayrıca her denetim çalışması için denetimden sorumlu ortak tarafından, söz konusu işe atanmış elemanların bağımsızlıklarının teyit edilmesi gerekmektedir. Müşteri Kabulü ve Devamlılığı - Denetim çalışmasının başlangıç sürecinde denetim şirketinin müşteri işletme hakkında bir takım sorgulamalar yapması, müşteri olarak kabul edip etmeyeceğine karar vermesi ve kabul ettiği müşteriler için denetim riskini belirlemesi gerekmektedir. Denetim Ekibinin Belirlenmesi - Denetlenecek işletmenin içinde bulunduğu sektör, iç kontrol sistemi, iş akışlarının yapılandırılması, tabi olduğu düzenlemeler ve belirlenmiş olan denetim riski göz önünde bulundurularak bu işi yapabilecek yetkinliğe sahip denetim elamanlarının görevlendirilmesi gerekmektedir. Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi - Denetim faaliyetleri yürütülürken karmaşık veya tecrübe sahibi olunmayan bazı konularda denetim şirketi içinden veya dışarıdan uzman görüşüne başvurulması gerekebilir. Uzman görüşüne hangi durumlarda başvurulacağı ve uzmanın firma içinden veya dışından seçilmesine bağlı olarak izlenecek yol, denetim şirketi tarafından önceden belirlenmiş olmalıdır. Aynı şekilde, denetim faaliyetleri sırasında denetim ekibi içinde görüş ayrılıkları oluştuğu durumlarda bu sorunu çözmek için izlenecek yolun da önceden belirlenmiş olması gerekir ve denetçilerin bu kurallar çerçevesinde hareket etmesi beklenir. Gözetim - Denetim faaliyetlerinin yürütülmesi aşamasında, yapılan çalışmaların Uluslararası Denetim Standartları kapsamında yapıldığını ve yeterli ve kaliteli olduğunu gözetmek denetimden sorumlu ortağın görevidir. Bu gözetim faaliyetinin öncesinde, çalışanlara yol göstermek üzere gerekli politika ve prosedürlerin oluşturulmuş olması ve çalışanların bilgilendirilmiş olması gerekir. Dokümantasyon - Denetim çalışmaları kapsamında denetçi aşağıdaki hususları denetim çalışma kağıtlarında dokümante etmelidir: Etik ilkelere uyum konusunda tespit edilen hususlar ve bunların nasıl çözümlendiği Denetim çalışması kapsamında bağımsızlık ile ilgili yapılan değerlendirmede varılan sonuçlar Müşteri kabulü ve devamlılığı konusunda yapılan değerlendirmelerde varılan sonuçlar Denetim sürecinde yapılan danışmaların konusu, kapsamı ve varılan sonuçlar Denetim çalışmasının kalite kontrolünü yapan kişi aşağıdaki hususları dokümante etmelidir: Firmanın kalite kontrol prosedürlerinde belirtilen kontrollerin yapıldığı Kalite kontrol çalışmasının denetim raporu imzalanmadan önce tamamlandığı Denetim ekibinin yanlış sonuçlara varan önemli tahminlerde bulunduğuna ilişkin çözümlenmemiş bir husus olmadığı Denetim şirketindeki iş süreçlerinin ilgili standartlar dikkate alınarak belirlenmiş olması ve her seviyedeki denetçinin bu kurallar çerçevesinde hareket etmesi durumunda, yapılan çalışma ve sonucunda ortaya çıkan denetçi raporu gerekli kaliteyi yansıtacaktır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

6.1. Kalite Kontrol Takip Listesi Sayfa : 275 ALBA örneğine göz atalım. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Sonsöz ALBA örnek denetim dosyasında; UDS’nın gerekliliklerinin uygulamaya yansıması Müşteri Kabulü İşletmenin Tanınması ve Denetim Planının Yapılması Kanıt Toplama Denetim Çalışmalarının Tamamlanması Raporlama Kalite Kontrol başlıkları altında hazırlanan çalışma kağıtları ile gösterilmiştir. Uluslararası Denetim Standartları kapsamında gerçekleştirilecek denetim çalışması bir süreçtir. Bu süreç sonunda başarıya ulaşılabilmesi yani gerçekleri yansıtan bir denetim raporunun sunulabilmesi için öncelikle denetim şirketinde sağlam bir alt yapının oluşturulması, denetim ekibinde görev alacak kişilere işin sorumluluğu ve amacı, uyulması gereken etik kurallar ve kalitenin önemi iyi bir şekilde benimsetilmelidir. Fiilen müşteri kabulüyle başlayan denetim sürecinin her aşamasında UDS’nın rehberliğinden faydalanmak mümkündür. Getirmiş olduğu kuralları örnek ve uygulama rehberleriyle destekleyen UDS denetimde kalitenin ve ortak bir anlayışın oluşmasına katkı sağlamaktadır. Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Sonsöz Denetlenecek kuruluşun; kendi özel koşulları, büyüklüğü, faaliyet gösterdiği sektör ya da iş kolu, işletmeye veya sektöre ilişkin riskler, işletmenin çalışma usul ve esasları vb. faktörlerin etkisi ile her denetim prosedürünün amacı ve yapılacak çalışmanın kapsamı birbirinden farklılık gösterecektir. Dolayısıyla, dosya içerisinde örnek olarak verilen iş süreçlerinin, belirlenen risklerin, uygulanan denetim tekniklerinin ve ulaşılan çıkarımların gerçek denetim uygulamalarında değişikliğe uğraması tabidir. TÜM DENETÇİ ADAYLARINA KOLAY GELSİN... Dr.Tuba ŞAVLI TÜRMOB’un izni olmadan kullanılamaz.

Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş.

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş."— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş.

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Alba Tekstil San. ve Tic. A.Ş."— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim