Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar

... konulu sunumlar: "Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar"— Sunum transkripti:

0 Ceylan Intercontinental Hotel, 25 Ocak 2007
BDO Denet Vergi Semineri Ceylan Intercontinental Hotel, 25 Ocak 2007 YMM Bülent ÜSTÜNEL YMM Mehmet MAÇ YMM Cemalettin TURAN YMM Erdoğan SAĞLAM YMM Haluk ERDEM DENET

1 Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar
Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar Transfer Fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı düzenlemeleri ’den itibaren yürürlüğe girmiştir. Bakanlar Kurulu Kararı ve Maliye Bakanlığı Tebliği’nin henüz yayınlanmamış olması düzenlemelerin uygulanmayacağı anlamına gelmemektedir. 2006 ve önceki yıllar için eski KVK’daki örtülü kazanç hükümleri geçerlidir. DENET

2 Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar
Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar Transfer Fiyatlandırması, kurumların ilişkili kişilerle (grup şirketleri, ortaklar, iştirakler, vb.) yaptıkları işlemlerdeki fiyatın, emsallere uygun olarak belirlenmesi sürecidir ; dolayısıyla işleme taraf olanların bu işlemlerden elde ettiği kar / zararın tespit edilmesidir. İlişkili kişilerle yapılan ; Her türlü mal ve hizmet alım-satımındaki, İmalat, inşaat ilişkilerindeki, Kiralama-kiraya verme işlemlerindeki fiyatların ve Her türlü para alış-verişindeki faiz, vade farkı vb.’nin emsallere uygun olması gerekir. DENET

3 Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar
Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar Transfer Fiyatlandırması, eskiden uygulanan örtülü kazanç dağıtımının daha modern ve uluslararası geçerliği olan kavramlarla yenileştirilmiş biçimidir. Ancak bir yönüyle çok önemli bir farklılık içermektedir : Eski uygulamada vergi idaresine ait olan ispat külfeti Transfer Fiyatlandırması uygulamasında mükellefe yüklenmiştir. Yani mükellefler, ilişkili kişilerle yaptıkları işlemlerde uyguladıkları fiyatların emsallere uygunluk ilkesine uygun olarak tespit edildiğini ispatlayacak bilgi, kayıt ve dökümanı peşinen hazırlamak zorundadırlar.

4 Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar
Transfer Fiyatlandırması İle İlgili Hatırlatmalar Bu aşamada kurumlarca yapılması gerekenler : Muhasebe / Mali işler bünyesinde eğitim Firmanın diğer departmanlarını / üst yönetimi bilgilendirme Grup şirketleri, ortaklar, iştiraklerle olan ilişkilerdeki fiyatların (kira, faiz, vade farkı şartları vb. dahil) gözden geçirilmesi gerekirse emsallere uygun hale getirilmesi için çalışma yapılması. 1 nolu KV Tebliğ taslağındaki açıklamalar sınırlı olup yol gösterici mahiyettedir. Yeni ve kapsamlı bir tebliğin hazırlığı devam etmektedir. DENET

5 Yurt Dışı Faaliyetlerin Yeniden Yapılandırılması
Yurt Dışı Faaliyetlerin Yeniden Yapılandırılması Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu ile yeni birtakım vergi güvenlik müesseseleri getirildi. Amaç Türkiye’de vergi matrahının aşındırılmasını önlemek. Kontrol Edilen Yabancı Kurum (CFC) Transfer Fiyatlandırması Vergi Cenneti Stopajı (Yükseltilmiş stopaj)

6 Kontrol Edilen Yabancı Kurum (CFC) Kazancı
Kontrol Edilen Yabancı Kurum (CFC) Kazancı Belli şartların varlığı halinde, yurt dışındaki iştirak, kazancını dağıtmamış olsa bile kazanç dağıtılmış sayılacak ve Türkiye’de kurumlar vergisine tabi tutulacak. Şartlar; Yurt dışındaki iştirakin en az % 50’si kontrol ediliyor olmalı Toplam gayrisafi hasılatının % 25 veya fazlası pasif gelirden oluşmalı, asgari gayrisafi hasılat tutarı YTL karşılığı yabancı paranın üzerinde olmalı İştirakin kurum kazancı % 10’dan az gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşımalı My objective of this presentation is to get across to you: What are the new transfer pricing rules in relation to private equity deals and what impact will this have on financing from private equity funds, the management or even third party banks? I will talk about the changes to the loan relationship rules that can even if the absence of transfer pricing issues limit the deductions available for related party funding. I will give you very practical guidance on how to best advise your clients on maximising the tax efficiency of their structures in the light of these new rules.

7 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı
Türkiye’de vergiye tabi tutulacak kazanç, ilgili ülke kurallarına göre hesaplanan ticari kazançtır. Yani giderler düşüldükten, istisnalar düşülmeden önceki kazanç Türkiye’de vergilendirilecek. Gelir ve gider unsurları Türkiye’deki kurallara göre yeniden değerlendirilmeyecek. Varsa geçmiş yıl zararları bu kazançtan mahsup edilecek. Türkiye’de geçerli olan istisnalar uygulanmayacak. Hesap döneminin kapandığı tarihte sahip olunan iştirak oranı esas alınarak kazanç buraya mâl edilecek. (Kontrol testinde dönem içinde sahip olunan en yüksek oran) Tam mükellef kurumlar ile tam mükellef gerçek kişilerin birlikte kontrol ettikleri kurumlarda kontrol testi yapılırken gerçek kişilerin payları da dikkate alınacak. Arada ilişki olması şart değil. Ancak gerçek kişilerin payı bu kapsamda vergiye tabi tutulmayacak. Dolaylı iştirak edilen kurumların kazançları da, şartlar mevcutsa CFC kazancı sayılıp Türkiye’de vergilendirilecek.

8 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı
Kontrol edilen kurumların zararları Türkiye’de dikkate alınmayacak. Birden fazla CFC varsa, CFC kazançlarının konsolide edilmesi mümkün değil. Yani birinin zararını diğerinin kârından düşmek söz konusu değil. CFC’nin sadece bulunduğu ülkede ödediği vergiler vergi yükü hesabında ve mahsupta dikkate alınacak, başka ülkelerde ödenen vergiler dikkate alınmayacak. CFC’nin kazancının sonradan dağıtması halinde, sadece önceden vergilendirilmeyen kısım vergiye tabi tutulacak. CFC kazancı olarak vergilenen kazanç başka bir CFC’ye dağıtıldığı takdirde ikinci defa CFC kazancı olarak Türkiye’de vergiye tabi tutulmayacak. CFC kazancının sermayeye eklenmesi veya pasifte bir fon hesabında tutulması, Türkiye’de vergiye tabi tutulmasını engellemeyecek. CFC kazancı beyanname üzerinde matraha ilave edilecek.

9 Transfer Fiyatlandırması
Kurumların yurt dışındaki ilişkili kişilerden satın aldıkları ya da sattıkları mal ve hizmetlerin fiyatlarının emsallere uygunluk ilkesine göre belirlenmesi gerekiyor. Zorunlu olmayan haller dışında, yurt dışındaki oluşumların (alım veya satıma aracılık eden) tasfiye edilmesi olasılığı ciddi bir şekilde değerlendirilmelidir. Risk her geçen gün artmaktadır.

10 Vergi Cenneti Stopajı Bakanlar Kurulunca ilan edilecek ülkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara (tam mükellef kurumların yurt dışı şubeleri dahil) nakden veya hesaben yapılan veya tahakkuk ettirilen her türlü ödeme üzerinden ödemenin vergi konusunda girip girmediğine veya ödeme yapılan kurumun mükellef olup olmadığına bakılmaksızın % 30 oranında stopaj yapılacak. Kredi anapara ve tasfiye bakiyesi ödemesi de kesinti kapsamında. Kâr payı ödemeleri de bu maddeye göre kesintiye tabi. Ödemenin nereden yapıldığı değil kime yapıldığı önemli. Çok sınırlı bazı ödemeler kapsam dışında, bazı ödemelerde ise Bakanlar Kurulunun yetkisi var. Bakanlar Kurulu listeyi halen yayımlamadı. Bu nedenle fiilen uygulanamıyor.

11 Tam Mükellef Kurum Stopajı (KVK Md. 15)
Tam mükellef kurumlara yapılan ödemelerden GVK’nın 94 üncü maddesine göre değil, KVK’nın 15 inci maddesine göre stopaj yapılıyor. (GVK’nın geçici 67 inci maddesine göre yapılan stopaj devam ediyor.) Bakanlar Kurulu 15 inci maddeye istinaden yetkisini 2006/11447 sayılı Kararı ile kullandı. (Yürürlük; ) Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında GVK’nın 94/6-a maddesi uyarınca % 0 stopaj devam ediyor. Ödeme Türü Eski Oran (%) Yeni Oran (%) Yıllara sari inşaat işi hakediş ödemesi 5 3 Kooperatiflere yapılan kira ödemesi 22 20

12 Dar Mükellef Kurum Stopajı (KVK Md. 30)
Dar mükellef kurumlara yapılan ödemelerden GVK’nın 94 üncü maddesine göre değil, KVK’nın 30 uncu maddesine göre stopaj yapılıyor. (GVK’nın geçici 67 inci maddesine göre yapılan stopaj devam ediyor.) Bakanlar Kurulu 30 uncu maddeye istinaden yetkisini 2006/11447 sayılı Kararı ile kullandı. Değişen oranlar şöyle: Yıllara sari inşaat hakediş % 5 % 3 Serbest meslek % 22 % 20 Gayrimenkul sermaye iradı Telif, imtiyaz, ihtira vs. hak satışı % 25 Senet iskonto bedelleri (factoring kuruluşlarına ödenen faizler dahil) % 12 % 10

13 Dar Mükellef Kurum Stopajı (KVK Md. 30)
Dar Mükellef Kurum Stopajı (KVK Md. 30) Dar mükellef kurumlara yapılan ödemelerde geçerli kesinti oranlarının tam listesi 2007/23 sayılı Sirkülerimizde ve de.

14 KARŞILIK AYRILARAK GİDER KAYDI YAPILMASI

15 Karşılık Yoluyla Gider Kaydı Yapılabilmesine Olanak Veren Yasa Hükmü :
Vergi Usul Kanunu'nun 288 'inci maddesinde karşılığın genel bir tanımı yapılmıştır. Buna göre karşılık, meydana gelmiş veya gelmesi muhtemel bulunmakla beraber miktarı kesin olarak kestirilemeyen, fakat teşebbüs için bir borç niteliği taşıyan ve muhasebe tekniği bakımından da vergi idaresinin takibini mümkün kılan bir gider kaydı imkanıdır.

16 Vergi Mevzuatı Uyarınca Ayrılması Mümkün Bulunan Karşılıklar :
Maliye İdaresi, genel olarak VUK 'nunda veya diğer kanunlarda özel bir hüküm olmadıkça veya özel bir düzenleme yapılmadıkça, yukarıda belirtilen genel tanıma dayanılarak ayrılan karşılıkların vergisel açıdan gider kabul edilmeyeceği görüşündedir.

17 Şüpheli Alacaklar Karşılığı ;
Şüpheli alacak karşılığı VUK 'nun 323 'üncü maddesine göre ayrılan karşılıklardır. Söz konusu maddeye göre, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idare ettirilmesi ile ilgili olan, - Dava veya icra safhasındaki alacaklar ile - Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmiş olmasına rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan küçük alacaklar, şüpheli alacak sayılır ve şüpheli hale geldiği hesap döneminde değerleme gününün tasarruf değerine göre karşılık ayrılmak suretiyle gider yazılabilir.

18 Değersiz Alacaklar : Değersiz alacaklar, kazaî bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline imkan kalmayan alacaklardır. (VUK Md.322) Değersiz alacaklar, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerlerini yitirirler ve mukayyet değerleriyle zarara geçirilerek yok edilirler. Değersiz alacakların karşılık ayrılmak suretiyle zarara intikali de mümkündür.

19 Sigorta Şirketlerince Ayrılan Karşılıklar :
Bu karşılıklar sigorta şirketlerinin Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca ayırabilecekleri karşılıklar olup ertesi yıl başında ters kayıtla gelir yazılırlar. Bunlar muallak (belirsiz) hasarlara mahsus tazminat karşılıkları, cari muhataralara (rizikolara) mahsus ihtiyatlar ve hayat sigortaları riyazi ihtiyatlarından ibaret bulunmakta olup sigortacılıkta teamül haline gelmiş hesaplama yöntemleri ile hesaplanmaktadır.

20 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı :
Vergi Usul Kanunu'nun 274 'üncü maddesine göre satın alınan veya imal edilen emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme günündeki satış bedelleri % 10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği hallerde, maliyet bedeli yerine emsal bedeli ölçüsü tatbik edilebilir. Aynı Kanun'un 278 'inci maddesine göre ise yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia emsal bedeli ile değerlenir.

21 Devam Eden Toplu İş Sözleşmesi Görüşmelerine Dayanılarak Ayrılan Karşılıklar :
Cari yıl içerisinde toplu iş sözleşmelerinin sonuçlandırılamaması durumunda, cari yıla ilişkin muhtemel ücret farklarının karşılık yoluyla gider yazılması mümkündür. Bu konuda vergi kanunlarında bir açıklık bulunmamakla birlikte, Maliye Bakanlığı'nca, toplu iş sözleşmesinin kapanan yıla ait beyanname verme süresi içinde imzalanmaması durumunda, tevsik edilmek şartıyla, işverenin görüşmelerin devamı sırasında yaptığı en son teklife göre hesaplanan ve kapanan yıla ait olan ücret farklarının o dönem kazancından karşılık ayrılmak suretiyle indirilebileceği, uygun bulunmuştur.

22 Hediye Kampanyaları Nedeniyle Ayrılan Karşılıklar :
Hediye Kampanyaları Nedeniyle Ayrılan Karşılıklar : Bu konuda da vergi kanunlarında bir açıklık bulunmamakla beraber Maliye Bakanlığı bir muktezada hediye kampanyaları için karşılık ayrılabileceğini kabul etmiştir.

23 Kapanan Yıla Ait Olan ve Miktarı Kesin Olarak Hesaplanabilen Giderler İçin Ayrılan Karşılıklar : Bilindiği gibi, dönemsellik ilkesinin gereği olarak, bir giderin belli bir yılın kazancından indirilebilmesi için o DÖNEME AİT olması gerekir. Geçmiş yıla ait giderlerle gelecek yıla ait giderler kanunen kabul edilmeyen gider niteliğindedir. Kapanan yıla ait olmakla beraber, belgesi henüz gelmeyen giderlerin karşılık yoluyla gider kaydı mümkündür. Bu tür giderlerin en sık karşılaşılanları aşağıda sıralanmıştır : Kira giderleri Sigorta giderleri Finansman giderleri (Tahvilli ve diğer borçlanmalara ilişkin faiz ve kur farkları)

24 Faturası Beklenen Giderler :
Faturası Beklenen Giderler : Giderin o döneme ait olduğu, bu giderin oluştuğu, miktarı ve mahiyeti belli olmakla beraber faturası elde edilememişse karşılık yoluyla gider kaydı yapılabilmektedir.Fatura gelince karşılık hesabı kapatılmak suretiyle kayda alınır. Bir inceleme halinde faturanın ibraz edilebilmesi gerekir. Bu konuda 2007 / 33 sayılı Sirkülerimize bakınız.

25 Sözleşmeye Dayalı Olarak Kendiliğinden Tahakkuk
Etmiş Olan Giderler : Şayet mevcut sözleşme kendiliğinden kapanan döneme ait giderin Tahakkukunu öngörüyor yani karşı tarafa talep hakkı veriyorsa karşılık ayrılabilir. Royalty sözleşmeleri bunun en sık görülen örneği olup karşılığın daha sonra fatura ile kapatılmış olması gerekir.

26 Ciro Primleri : Belli bir döneme ait ciro priminin faturası geç düzenlenmişse, ilgili döneminde ciro primi karşılık yoluyla gider veya gelir yazılabilir. Bu konuda 2007 / 37 nolu Sirkülerimize bakınız.

27 Temettü İkramiyeleri :
Personele karın belli bir kısmı ikramiye olarak verilecekse, bu ikramiye karşılık yoluyla giderleştirilebilir. Primin tahakkuku stopajlanması ve ödenmesi izleyen yılda olabilir. Detaylı bilgi, WEB sitemizdeki makaleler bölümündedir. (Vergi Dünyası Dergisi Nisan 1990 sayısı)

28 Alacak ve Borç Senetleri Reeskontu :
İsteyen firmalar senede bağlı alacaklarını 2006 sonu itibariyle %29 oran üzerinden reeskonta tabi tutarak gider kaydı yapabilirler. Detaylı bilgi 2006/120 ve 2002 / 91 nolu sirküler raporumuzdadır.

29 Vergisel Açıdan Kabul Edilmeyen Gider Karşılıkları :
Garanti Gider Karşılıkları VUK’na uygun olmayan şüpheli alacak karşılıkları Kesin olmayan gider karşılıkları

30 31.12….Kayıtlarına Devam Uygulaması :
Bilanço kesinleşinceye kadar yıl sonu itibariyle kayıt yapılmaya devam edilmesi. Bu takdirde bazı karşılıkların ayrılmasına gerek kalmaz.

31 Beyanname Üzerinde Diğer İndirim Uygulaması :
Bilanço kesinleşmişse, kapanan yıla ait KV Beyannamesinde diğer indirim uygulayıp yeni yıldaki gider kaydının KKEG olarak dikkate alınması mümkündür.

32 KDV İade Hakları : Aylık KDV mahsupları (Düşük Oran)
Yıllık KDV İadesi (Düşük Oran) İstisna kapsamındaki işlemler KDV kesintisine uğramış olmak Haksız hesaplanmış KDV’ye maruz olmak.

33 İştirak Hissesi Alımıyla İlgili Faiz ve Kur Farklarının Durumu
Şirketlerin başka şirketlere ait hisseleri edinmesi ve bunları edinmek amacıyla kredi kullanmaları tamamen yasalara uygundur. İştiraklerin ‘alış bedeli’ ile değerlenmesi gerekir. (VUK md. 279) Kredilere ait faiz ve kur farkları ‘alış bedeli’ne dahil edilemez. Dönem gideri mahiyetindedir. Gider yazılır. (Sermayenin kaybı söz konusu ise geçici olarak aktifleştirilebilir. Ancak bu durumda gider yazıldığı dönemde eleştiriye açıktır).

34 İştirak Hissesi Alımıyla İlgili Faiz ve Kur Farklarının Durumu
Hisse edinimi ile ilgili kredilere ait olup dönem gideri olarak dikkate alınan faiz ve kur farklarının mali karın tespitinde KKEG olarak dikkate alınması gerektiği şeklindeki iddiaların dayanağı yoktur.Dayanak olarak gösterilen eski KVK md. 8 / son fıkra hükmünün amacı bu değildir. Nitekim bu konuda verilmiş birçok mukteza ve Danıştay Kararı ile uygulama bu yönde yerleşmiştir. 5520 sayılı KV Kanunu ile konu bütünüyle açıklığa kavuşturulmak suretiyle iştirak hisseleri alımıyla ilgili faiz ve kur farkı giderlerinin matrahtan indirilebileceği açık kanun hükmüne bağlanmıştır.

35 İştirak Hissesi Alımıyla İlgili Faiz ve Kur Farklarının Durumu
5520 sayılı kanunda açık kanun hükmüne yer verilmiş olması önceki dönemlerde bu uygulamanın yapılamayacağı anlamına gelmez. Kanun koyucunun, idari ve yargısal yorumla yerleşmiş pek çok uygulamayı sonradan kanun hükmüne bağlayarak ‘uygulamaya açıklık’ getirdiği bilinmektedir.

36 ÖZSERMAYE ENFLASYON FARKLARININ MAHSUP EDİLEBİLECEĞİ ZARARLAR
Uygulamada bazı işletmelerin enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan özsermaye enflasyon farklarını, düzeltme sonucu oluşan zararlar yanında, işletmenin ticari zararlarına da mahsup ettikleri görülmektedir. Bu uygulama hatalı olup, kurumlar vergisi tarhiyatı riski taşır. Mahsup edilebilecek zararlar sadece düzeltme sonucu oluşan zararlar olup, ticari zararlara mahsup sermayenin dağıtılması olarak yorumlanabilir.

37 Enflasyon Düzeltme Farklarının Dağıtımı
Özsermaye Kalemlerine İlişkin Enflasyon Düzeltme Farklarının Dağıtımı Halinde KV’ne Tabi Tutulmasında Varsa Yatırım İndirimi Uygulanabilir mi? Uygulanabileceği yönünde muktezalar var.

38 Dövizli Sipariş Avansları
Bu amaçlar için hesaplanan kur farkları işlem bedeline mahsup edilmek üzere geçici hesapta tutulur. (Gelir veya gider yazılmaz.) KDV açısından çözüm iskontodadır.

39 Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Mahsubu
Yurt dışında ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler KVK’nın 33 üncü maddesine göre mahsup edilecek. Brüt tutar gelir olarak dikkate alınacak. Zarar mahsubu veya istisnalar nedeniyle matrah oluşmadığı takdirde mahsup edilemeyen vergiler (kısmen veya tamamen) sonraki yıllara devredecek ve izleyen 3 üncü yılın sonuna kadar indirim konusu yapılabilecek. Endeksleme yok! Mahsup edilebilecek tutar yurt dışında elde edilen kazançların % 20’sini geçemez. Beyannamenin ilgili satırına yurt dışlı kazancın % 20’si yazılacak. Müstesna gelirler için ödenen vergiler mahsup edilemeyecek. Kontrol edilen yabancı kurumun ödemiş olduğu vergiler de bu kurumun kazancı Türkiye’de vergiye tabi kazanca dahil ediliyor ise mahsup edilebilecek. Ödenen vergiler, yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya başkonsoloslukları (yoksa Türk menfaatlerini koruyan temsilciler) tarafından tasdik edilecek belgelerle tevsik olunacak.

40 Yurt dışındaki iştirakin ödediği
kurumlar vergisi de mahsup edilebilecek! Yurt dışı iştiraklerden elde edilen kâr payları üzerinden Türkiye’de ödenecek kurumlar vergisinden, kar dağıtımı üzerinden yapılmış stopaja ilaveten, iştirakin faaliyette bulunduğu ülkede ödemiş olduğu kurumlar vergisinin elde edilen kâr payına isabet eden kısmı da mahsup edilebilecek. Bunun için iştirakin en az % 25 ine sahip olmak şart. İstisnadan yararlanan yurt dışı iştirak kazançlarında bu mahsup mümkün değil…

41 Yurt İçinde Ödenen Vergilerin Mahsubu ve İadesi
Yurt içinde ödenen vergiler KVK’nın 34 üncü maddesine göre mahsup edilecek. Yıllık kurumlar vergisi beyannamesine dahil edilen kazanç üzerinden GVK 94, GVK geçici 67, KVK 15 ile KVK 30/1 ve 2 uyarınca kesilen vergiler hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecek. Beyanname üzerinde hesaplanan vergiye mahsupta EK:1 kesinti tablosunun düzenlenmesi yeterli. Stopajın tahakkuk ettirilmiş veya ödenmiş olduğunu tevsike gerek yok…

42 Yurt İçinde Ödenen Vergilerin Mahsubu ve İadesi
Hesaplanan vergiye mahsuptan arta kalan tutar varsa, yani ödenen stopajlar hesaplanan kurumlar vergisinden fazlaysa; Fazlalık başka vergi borçlarına mahsup ettirilebilir. Kesinti listesine (Ek:1) ilaveten mahsup talep dilekçesi (Ek:2) doldurulur. İnceleme raporu ve teminata gerek yok. Tutar önemli değil. İleride doğacak borçlara da mahsup istenebilir. Fazlalık nakden talep edilebilir YTL’yi geçerse nakit iade talebi teminat ve inceleme raporu aranmadan yerine getirilir. Aşan kısmın iadesi prensip olarak vergi incelemesi sonucuna göre yapılır. Tam tasdik varsa YTL’ye kadar olan kısmın iadesi YMM raporu ile mümkün. Bu tutarı aşan kısmın iadesi vergi inceleme raporuna istinaden yapılır.

43 Geçici Verginin Mahsubu ve İadesi
Geçici vergi yıllık beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisine mahsup edilir. Sadece ödenen geçici vergi mahsuba konu edilebilir. Mahsuptan arta kalan tutar, teminat ve inceleme raporu aranmadan mükellefin diğer vergi borçlarına mahsup edilir. Mahsup için yazılı başvuru şartı aranmaz, re’sen yapılır. Mahsup beyannamenin verildiği tarih itibariyle yapılır. Bu mahsuba rağmen artan bir tutar kalırsa bunun teminat ve inceleme raporu aranmaksızın nakden iadesi mümkün. İadesi gereken verginin beyannamenin ilgili satırına yazılmış olması iade talebinde bulunulduğu anlamına gelir. İlgili satır boşsa, mahsuben veya nakden iadenin yapılabilmesi için o yılın sonuna kadar mükellefin yazılı başvuruda bulunması gerekir.

44 Geçici Verginin Mahsubu ve İadesi
Geçici verginin nakden ve mahsuben iadesi için geçici verginin ödenemsi gerekli. Uygulamada vergi daireleri tevsik için ödeme makbuzunun aslını alıyorlar. Stopaj veya KDV iadesi alacağının mahsubu suretiyle ödenen geçici vergilerin tevsikinde sorun yaşanıyor. KDV iadesi alacağının geçici vergiye mahsup ettirilmesi ve mahsup yoluyla ödenmiş geçici verginin kurumlar vergisinin yetersiz olması nedeniyle nakden iadesinin talep edilmesi halinde, bu geçici vergi iade talebi, ilgili KDV Tebliğleri çerçevesinde sonuçlandırılacak. (262 seri nolu GV Tebliğ Taslağı) Yıl içinde kesilen vergiler geçici vergiye mahsup ettirilmişse, mahsup ettirilen tutarın kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde geçici vergi mi, yoksa stopaj olarak mı gösterileceği konusunda düzenleme yok. Geçici vergi olarak gösterildiğinde ve nakit iade talep edildiğinde tevsik sorunu yaşanıyor.

45 Mahsup Sırası Yurt içi ve dışında ödenen vergilerle geçici verginin mahsubunda mükellef lehine bir anlayış benimseniyor. Sıralama şöyle: Yurt dışında ödenen vergiler Yurt içinde ödenen vergiler Geçici vergi

46 Örnek Veriler Tam mükellef (X) A.Ş yılı kurum kazancı YTL. Bu kazancın içine yurt dışında elde edilmiş ve üzerinden YTL vergi kesilmiş YTL kazanç da dahil. Bu kazanç herhangi bir istisnadan yararlanamıyor. Kurumun 2006 yılına ilişkin olarak yurt içinde kesinti yoluyla ödediği vergi YTL ve geçici vergi YTL.

47 Örnek (Çözüm) (900.000 x % 20) Yurt dışında ödenen 30.000
Kurum kazancı ( x % 20) Kurumlar Vergisi Mahsuplar Yurt dışında ödenen ( x % 20) Yurt içinde ödenen Geçici vergi Ödenecek KV İadesi gereken KV ve/veya Geçici Vergi ( – ) İadesi Gereken Geçici Vergi

48 Serbest Bölgelerle ve Bu Bölgelere Yönelik Vergi
İncelemeleri ile İlgili Hatırlatmalar 5084 sayılı Kanunla Serbest Bölgeler Kanununda ’ten itibaren geçerli olmak üzere önemli vergisel değişiklikler yapılarak sözkonusu yerler tekrar vergi kapsamına alınmış ancak bazı geçiş hükümleri ile müktesep haklar korunmuştur. itibariyle mevcut olan faaliyet ruhsatının süresiyle sınırlı Gelir ve Kurumlar Vergisi istisnası (Kar dağıtım stopajını kapsamaz.) Faaliyet ruhsatının süresinin uzatılması istisna süresinin de uzatılmasını sağlamamaktadır.

49 Serbest Bölgelerle ve Bu Bölgelere Yönelik Vergi İncelemeleri ile İlgili Hatırlatmalar
Personel ücretlerindeki vergi istisnasının süresi, ’de (ruhsattaki sürenin sonu daha önceki bir tarih ise o tarihte) doluyor. Vergi, Resim, Harç istisnaları ’de sona eriyor. Serbest Bölgelerde imal edilen ürünlerin satışından doğan kazançlardaki istisna ise AB’ye tam üyeliğinin gerçekleştiği yılın sonuna kadar yürürlükte.

50 Serbest Bölgelerle ve Bu Bölgelere Yönelik Vergi İncelemeleri ile İlgili Hatırlatmalar
Serbest bölgelerde bulunan şirketlere ve şubelere yönelik vergi incelemelerinde son durum İncelemelerin amacı İddialar Savunmalar İncelemelerin akıbeti

51 Serbest Bölgelerde Bulunan Şirketler ve
Şubelerle Olan İlişkilerde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar İlişkili kişi durumundakilerle (şubeler zaten ilişkili kişidir.) olan işlemlerde Transfer Fiyatlaması yoluyla örtülü kazanç dağıtıldığı iddiasına maruz kalmamak için emsallere uygun fiyatlar belirlenmelidir. Serbest Bölgelerdeki şirketlerin / şubelerin işlemlerinden elde edecekleri karlar abartılmamalıdır, makul ölçülerde kar bırakılmalıdır.

52 Kazanç İstisnalarında ( Serbest Bölge, Teknopark, Türk
Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemiler) Faiz ve Repo Gelirlerinin Durumu 85 Seri nolu KV Genel Tebliğinde Serbest Bölgelerle ilgili olarak yer alan düzenleme şöyledir ; ‘Diğer taraftan, sözü edilen istisna serbest bölgelerde yürütülen faaliyetlerden elde edilen kazançlara ilişkin olduğundan, serbest bölgelerde elde edilmiş olsa dahi faiz, repo ve benzeri faaliyet dışı gelirlere teşmil edilmesi mümkün değildir. Bununla birlikte, serbest bölgelerde yürütülen faaliyetlerden doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirleri istisna kapsamında değerlendirilecektir.’ şeklinde olup bu düzenlemenin yürürlüğü Danıştay tarafından durdurulmuştur. (2006 / 95 sayılı Sirkülerimiz) Danıştay’ın kararına rağmen 1 nolu KV Genel Tebliği Taslağında aynı düzenlemeye yer verilmiştir. Bize göre, serbest bölgelerde yürütülen ‘her türlü faaliyetten’elde edilen gelirler ve bu arada mevduat faizi, kur farkı ve repo gelirleri de istisnadan yararlanmalıdır.

53 Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemiler ve Teknoparklar
TUGS’a Kayıtlı Gemilerin İşletmelerinden ve Devrinden Doğan Kazanç İstisnası ile Teknoparklardaki Mükelleflerin Yazılım ve Ar-ge Faaliyetlerinden Elde Ettikleri Kazanç İstisnasında Faiz ve Kur Farklarının Durumu : 1 nolu KV Genel Tebliği Taslağında TUGS ile ilgili olarak : ‘Münhasıran Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerle yapılan deniz taşımacılığı faaliyetlerinden elde edilen kazançlar ile bu gemilerin devrinden doğan kazançlar istisnaya konu olacağından, anılan faaliyetler nedeniyle doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirlerinin kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, anılan sicile kayıtlı gemilerle yapılan deniz taşımacılığı ile bu gemilerin devrine ilişkin faaliyetler ile ilişkili olmaksızın elde edilen kur farkı, vade farkı gelirleri ile faiz, repo ve benzeri faaliyet dışı gelirler için söz konusu istisna uygulanmayacaktır.’ denilmektedir.

54 Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemiler ve Teknoparklar
Yine 1 nolu KV Genel Tebliği Taslağında Teknopark kazanç istisnası ile ilgili olarak ; ‘Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin, 4691 sayılı Kanun kapsamı dışındaki ticari işlemlerinden elde edecekleri gelirleri ile olağandışı gelirlerinin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu kapsamda, nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, yabancı para cinsinden aktifler dolayısıyla oluşan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.’ denilmektedir.

55 Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemiler ve Teknoparklar
TUGS ve Teknopark’larla ilgili genel bir ‘Faaliyet Kazancı’ yerine doğrudan doğruya ‘gemilerin işletilmesinden ya da devrinden’ ve ‘Bu bölgedeki yazılım ve ar-ge faaliyetlerinden’ doğan kazançlar istisna edilmiş olduğundan bu faaliyetlerle doğrudan ilişkisi olmayan faiz, repo, kur farkı vb. finansal kaynaklı gelirlerin istisna dışında bırakılması şeklindeki uygulama serbest bölgelerden farklı olarak yargıda kabul görebilir görüşündeyiz.

56 1.1.2006’dan Sonra Yapılan Yatırım Harcamalarının
Yatırım İndirimi Karşısındaki Durumu 2006, 2007 ve 2008 yıllarında yararlanabilecek yatırım indirimi ; 2006 yılına devreden yatırım indirimi tarihinden önceki belgelere istinaden yapılacak yatırımlardan doğan yatırım indirimi (GVK Ek 1-6) tarihinden önce başlanılan yatırımlarla iktisadi ve teknik bütünlük arzeden yatırımlardan doğan yatırım indirimi (GVK 19)

57 1.1.2006’dan Sonra Yapılan Yatırım Harcamalarının Yatırım İndirimi Karşısındaki Durumu
tarihinden önce başlanılan yatırımlarla iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlar ; Yatırımın ’dan önce başladığının tevsiki, 2006, 2007 ve 2008’de yapılan yatırımların, ’dan önce başlayan yatırımlarla iktisadi ve teknik anlamda bütünlük arzettiğinin tevsiki Yatırımın ’dan önce başladığının tevsiki 3 nolu KV Sirkülerinde verilen örneklerden, yatırım harcamalarına fiilen başlanmış olunmasının yanısıra yatırıma başlama niyetinin varlığının dahi, o yatırıma başlandığının göstergesi olduğu anlaşılmaktadır.

58 1.1.2006’dan Sonra Yapılan Yatırım Harcamalarının Yatırım İndirimi Karşısındaki Durumu
Buna göre aşağıdaki gibi muameleler, yatırıma başlandığının göstergesi olarak kabul edilebilir : Akreditif açtırılması Yatırımla ilgili alt yapı çalışmalarına başlanmış olması Üretim yeri ile ilgili bina harcamalarına başlanmş olması Yatırımın safahatiyle ilgili OSB, STB veya diğer merciilere bilgi verilmiş olması Satıcılarla sözleşmelerin yapılmış olması Yatırım Teşvik Belgesi alınmış olması Yatırım yeri olacak arsanın alınmış veya kiralanmış olması

59 1.1.2006’dan Sonra Yapılan Yatırım Harcamalarının Yatırım İndirimi Karşısındaki Durumu
’dan önce başlamış olan yatırımlarla iktisadi ve teknik bütünlük olduğunun tevsiki Maliye idaresi, teknik ve iktisadi bütünlüğü çok dar anlamda yorumlayarak, ‘komple ya da entegre tesisler gibi tamamlanması belli bir süreci gerektiren yatırımlar’ tarifini benimsemiştir. Dolayısıyla komple veya entegre bir tesis olmayan tüm yatırım harcamalarını iktisadi ve teknik bütünlük içerisinde görmemektedir.

60 Örnek Muktezalar ‘Bir yatırım harcaması için sipariş avansı verilmiş olması o yatırıma başlandığını göstermez.’ ‘ tarihinden önce yapımına başlanılan ek fabrika binası ile fabrika binası içinde üretimde kullanılacak fırın, pres, makine vs. için bu tarihten sonra yapılan yatırımların, ’dan önce başlanan yatırımla iktisadi ve teknik bütünlük arzetmemesi nedeniyle yatırım indiriminden yararlanılması mümkün değildir.’ ‘Yatırım yeri olarak arsa alınmış olması ve bina inşaası için malzeme alınmış olması, bina inşaat ruhsatı ’dan sonra alınan bina ile ilgili yatırıma başlanıldığını göstermez.’ ‘ tarihli yatırım teşvik belgesi kapsamında 2006 ve 2007 yıllarında alınacak makinalar nedeniyle yatırım indiriminden yararlanılamaz.’ ‘2005 yılında yapılan proje harcamaları, yatırımın başladığını göstermez.’

61 Yatırım İndiriminde İktisadi ve Teknik Bütünlük Hakkında Anlayışımız
2006’dan evvel başlamış yatırımların teknik fonksiyonunu yerine getirebilmesi için yapılması zaruri yatırımlar, başlanan bu yatırımlarla teknik bütünlük arzeder. Bu yatırımların teknik fonksiyonunu yerine getirmesi için zaruri olmasa dahi, iktisadi fonksiyonunu yerine getirebilmesi bir başka deyişle rantabl şekilde çalışabilmesi için zaruri olan yatırımlar ise iktisadi bütünlük arz eder.

62 Yatırım İndiriminde İktisadi ve Teknik Bütünlük Hakkında Anlayışımız
Buna göre, Bir fabrika binası ile fabrikaya konulacak makine teçhizat Tesislerden birinin ürettiği mala hammadde sağlayan tesisler veya hammadde tesisinin ürettiği hammaddeyi işleyecek mamul üretim tesisleri Bir hizmet işletmesine alınan büro makinaları ve mobilyalar Bir havayolu şirketindeki veya lojistik firmasındaki uçaklar ve tırlar Bir et veya tavuk işletmesindeki besi çiftliği, kesimhane ve paketleme tesisleri, gibi yatırımlar, iktisadi ve teknik bütünlük arz eder.

63 TAM BÖLÜNME YAPILABİLMEKTEDİR.
Tam bölünme ilk olarak tarihinde eski KVK’nun 38. maddesi ile yasalaşmış olup, aynı hüküm yeni KVK’nun 19. maddesinde tekrarlanmıştır. Uzun süre uygulanmasına izin verilmeyen tam bölünme Sanayi ve Ticaret Bakanlığının olumlu görüşü üzerine uygulanmaya başlanmıştır. ( tarih ve 4517 sayılı yazı) Buna göre tam bölünme DEVİR hükümlerine tabi olmak suretiyle yapılmaktadır.

64 TAM BÖLÜNME NEDİR ? Tam bölünme bir şirketin infisah ederek ortadan kalkması ve bu şirketin bilanço kalemlerinin iki veya daha fazla yeni kurulan yahut var olan şirkete paylaştırılmasıdır. Bu paylaştırmada, tam bölünen şirketin ortakları arasındaki menfaat dengesinin sağlanması için ortaklara, tam bölünme nedeniyle oluşacak yeni hisselerin nominal bedellerinin en fazla %10’a kadar nakit ödeme yapılabilmektedir. My objective of this presentation is to get across to you: What are the new transfer pricing rules in relation to private equity deals and what impact will this have on financing from private equity funds, the management or even third party banks? I will talk about the changes to the loan relationship rules that can even if the absence of transfer pricing issues limit the deductions available for related party funding. I will give you very practical guidance on how to best advise your clients on maximising the tax efficiency of their structures in the light of these new rules.

65 Örnek : TAM BÖLÜNECEK ŞİRKET Nakit 100 Sermaye 250
Fabrika Borç 500 Otel 300 Alacak Yeni (B) Şirketi Yeni (C) Şirketi Nakit 80 Sermaye 180 Otel Sermaye 50 Fabrika 200 Borç Borç Alacak

66 TAM BÖLÜNME SONUCU ORTAYA ÇIKAN YENİ HİSSELER KİME VERİLECEK ?
Yeni KVK ile ilgili Tebliğ taslağında, tam bölünme sonucu oluşan yeni hisselerin, tam bölünen şirket ortaklarına TAM BÖLÜNEN ŞİRKETTEKİ HİSSELERİ ORANINDA HER BİR ŞİRKETTEN OLMAK ÜZERE VERİLMESİ GEREKTİĞİ ifade edilmekte olup bu ifade yasaya ve tam bölünmenin amacına aykırıdır.

67 - Damga Vergisi Kanunu Tablo 2 IV. 17 nolu pozisyon
Tam Bölünme Hiçbir Vergi (KV, KDV, Tapu Harcı, DV) Doğmaksızın Yapılabilmektedir. - KVK Md. 20 - KDV Kanunu Md. 17/4 – c - Harçlar Kanunu Md. 123 - Damga Vergisi Kanunu Tablo 2 IV. 17 nolu pozisyon

68 Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı
Önceki toplantıda ve 2006/1122 sayılı Sirkülerimizde detaylı olarak açıklanan konuya ilişkin, yapılan açıklamalar birkaç husus hariç geçerliliğini koruyor. Satış bedeline bağlı olarak sonradan doğan vade farkı ve kur farkı gibi gelirlerin istisnadan yararlandırılmasını Maliye kabul etmiyor. Kamulaştırma bedel farkı izleyen ikinci yıl sonuna kadar tahsil edilmek şartıyla istisnadan yararlanacak. İnşaatı henüz tamamlanmamış bina satışında arsaya tekabül eden kazanç istisna kapsamında. Ancak inşaatı tamamlanan binalarda, inşaatın tamamlandığı ve bina olarak kullanılmaya başlandığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe kazanç istisnadan yararlandırılmıyor. Arsası iki yıldan eski iktisap edilmiş bile olsa. Cins tashihi herhangi bir nedenle geciken binalarda iki yıllık süre tashihin yapıldığı tarihten değil, binaya fiilen kullanım tarihinden itibaren başlıyor.

69 Riskli Durumlar Bazı hallerde istisna uygulamak riskli:
Grup içi satışlar Bağlı değerin bağlı değere dönüşmesi Kur farkı ve vade farkına istisna uygulamak

70 ÖRTÜLÜ SERMAYE İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Örtülü Sermaye Sayılabilecek Borçlanmalar
Ortaklardan Ortaklarla ilişkili kişilerden yapılan borçlanmalardır.

71 Örtülü Sermaye Sayılabilecek Borçlanmalar
KV Tebliğ Taslağına göre, ticari teamüllere ve piyasa koşullarına uygun borçlanmalar bunlar vade farkı ve kur farkı yaratsa bile örtülü sermayenin varlığının tespitinde dikkate alınamayacaktır. Ticari teamülün veya normal piyasa koşulunun ne olduğu, her sektör veya işlem için değişiklik arzedecektir. Burada ‘mutad’ olan satış koşullarına itibar edilmelidir. Aynı kabulün, gider yaratmayan borçlar için de geçerli sayılması gerekir. Yani gider yaratmayan borçlar, özsermayenin üç katı hesabında dikkate alınmamalıdır.

72 Örtülü Sermaye Sayılabilecek Borçlanmalar
Bir borcun örtülü sermaye sayılabilmesi için ön koşul işletmede kullanılmasıdır. Bu yüzden ortak veya ilişkili kişiden alınıp aynen başkalarına kullandırılan borçlar, örtülü sermaye kapsamında değerlendirilmez. Bu kabul tarzının tedarikçinin sunduğu koşulları aynen piyasaya uygulayan pazarlama şirketleri için de geçerli olduğunun kabulu gerekir. Örtülü sermayenin varlığının tespitinde, aynı kişiden olan alacakların, o kişiye olan borçlara mahsubunun mümkün olmadığı belirtilmiştir. Bu sebeple cari hesap mahsupların işleminin defterleri üzerinde yapılması ve faiz ve kur farkı hesabında netleştirilmeye gidilmesi önemlidir.

73 Örtülü Sermaye Sayılabilecek Borçlanmalar
Tebliğ taslağında, alınan avansların da bir borçlanma olduğu, bu yüzden örtülü sermayeye neden olabileceği belirtiliyor. (İnşaat işlerindeki hakediş ödemeleri hariç) Nakit teminat (kasa ve bankadaki para, devlet tahvili, hazine bonosu, altın, çek, İMKB’de işlem gören hisse senetleri vb.) karşılığında üçüncü kişilerden kullanılan borçlar da, örtülü sermaye kapsamında değerlendiriliyor. Ancak bu anlayışın sadece muvazaalı işlemler için benimsenmesi gerekir.

74 Dönembaşı Özsermayenin Tespiti
Dönembaşı özsermayenin tespitindeki belirsizlik ; VUK’na uygun olmayan gelir ve gider tahakkukları ile karşılıklara VUK’na uygun olmayan değerlemelere ve bunlar gibi özsermayesi etkileyen uygulamalara DİKKAT

75 Örtülü Sermayeden Doğan Kur Farkının Tespiti
Örtülü sermayeden kaynaklanan kur farkı giderleri KKEG, kur farkı gelirleri ise vergiye tabi olmayan gelir sayılıyor. Örtülü sermayeden kaynaklanan kur farkı gider ve gelirlerinin tespitindeki güçlükler nedeniyle, olay bazında en gerçekçi sonucu verebilecek yaklaşımlar yapılmalıdır. Bu tespit için belli bir formül yoktur.

76 Düzeltme Uygulaması Düzeltme için örtülü sermayeyi kullanan kurumun ilgili gideri KKEG olarak ilavesi, Dönem KV borcunu ödemesi, gerekli ve yeterlidir. Bu durumda alacaklı kurum, faiz ve kur farkı gelirini iştirak kazancı istisnasına tabi tutabilir. Örtülü sermayeden doğan faiz ve vade farklarının kar dağıtımı sayılması, onun stopaja tabi tutulması için bir ön koşul olmakla beraber, stopaj için faiz ve vade farkının tahakkuku yeterli görülmeyip ödenmiş olması koşulu da aranmaktadır. Diğer yandan stopaj yapılırken, brütleştirme yapılması gerektiği belirtiliyor.

77 Örtülü Sermayeden Doğduğu İçin Kabul Edilmeyen Faiz, Vade Farkı ve Kur Farklarının KDV’si İndirilebilmelidir. KDVK’nun 30/d maddesine göre, GVK ve KVK uyarınca indirimi kabul edilmeyen giderlerin KDV’si indirim konusu yapılamaz. Bu maddenin, örtülü sermayeden doğan giderlerin KDV’si için işletilmemesi gerekir. Zira örtülü sermaye de sayılsa, orta yerde KDV’ne tabi olan bir finansman hizmeti vardır ve bu hizmet borçlu şirket tarafından kullanılmıştır. Yani katma değer yaratan bir girdidir. Nitekim 55 nolu KV Tebliğinde, finansman gider kısıtlaması uygulamasında, kurumlar vergisi yönünden indirimi kabul edilmeyen giderlerin KDV’sinin indirimi, bu giderler işle ilgili olan giderler olması nedeniyle kabul edilmiştir.