Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
Her Türlü Geri Kazanım ve Tehlikeli Atıklar
Veysel Yağmur SAKA Doğukan IŞIK Aylin ENGİNSOY Özlem Serenay DURSUN
2
Geri Kazanım Dünyanın geleceğini ve canlıların sağlığını tehdit eden çevre kirliliğinin önemli bir kısmını atıklar oluşturmaktadır. Teknolojik gelişmelere, nüfusun artmasına paralel olarak atık miktarı gün geçtikçe artmaktadır. Atık miktarlarındaki bu artışın sonucu olarak, atık probleminin canlıların yaşamını tehlikeye sokacak boyutlara ulaştığı açıktır.
3
Geri Kazanım Atıkların tümü çok yakın bir geleceğe kadar çöp olarak görülürken, gelişen teknolojinin de yardımı ile değerlendirilmeleri için uzun çalışmalar yapılmıştır. Atıklar üzerine yapılan çalışmalar dünyayı bir çöp yığını olmaktan kurtarması beklenmektedir. Yapılan bu çalışmalardan en önemlileri geri kazanım konusunu kapsamaktadır.
4
Geri Kazanım Değerlendirilebilir atıkların kaynağından ayrı toplanması, atık ayırma tesislerinde işlenerek özelliklerine göre sınıflandırılması, atıkların özelliklerine göre fiziksel, kimyasal ya da biyolojik yöntemler ile doğrudan veya dolaylı kullanımı olan başka bir ürüne yada enerjiye çevrilmesi, litaratürde yer alan en geniş geri kazanım tanımıdır.
5
Geri Kazanım Ülkemizde günde yaklaşık ton katı atık ortaya çıkmaktadır. Evsel nitelikli katı atıkların hacimce yaklaşık % 49’unu organik atıklar, % 38’ini geri kazanılabilir atıklar oluşturmaktadır. Geri kazanılabilir katı atıkların içeriğinin büyük bir bölümünü plastik, kâğıt-karton, metal, cam ve kompozit ambalaj malzemeleri oluşturmaktadır.
6
Atık yönetim aşamaları
Geri Kazanım Kirlettikten sonra temizlemek değil, kirletmemek prensibi benimsenmelidir. Atık, yok edilmesi gereken bir madde değil geri kazanılması gereken kaynak olarak görülmelidir. Atık yönetim aşamaları
7
2004 yılında düzenli depolama yapan belediyelerin atık dağılımı
8
Geri Kazanım ile Geri Dönüşüm Farkı
9
Geri Kazanılabilir Atıklar
Metal Plastik Kağıt Cam
10
Metallerin Geri Kazanımı
Metallerden özellikle Alüminyum ve Demir-Çelik önemli Bu iki metalin kullanım alanları oldukça geniş (paketleme, ulaşım, elektrik-elektronik, malzeme vs.) Alüminyum geri kazanımla tekrar üretildiğinde % 95 enerji tasarrufu %99 atık gaz azalması
11
Plastiklerin Geri Kazanımı
Plastikler, petrol rafinerilerinden elde edilen artıklardan üretilmekte Dünyada plastik üretimi her yıl ortalama %5 artarken 2015’te yaklaşık 300 M ton üretilmesi bekleniyor
13
Plastiklerin Geri Kazanımı
Geri Kazanılabilir Plastikler Numaralandırılmış Plastikler Geri Kazanılamaz Plastikler Köpükler PVC Pipetler Oyuncaklar Numaralandırılmamış Plastikler
14
Camların Geri Kazanımı
Camların geri kazanımında önemli husus kapaksız ve temiz olmalarıdır. Ampuller, aynalar, pencere camları, seramikler, kristaller geri kazanılamamaktadır. Renklerine göre ayrı toplanıp eritilmektedirler
15
Kağıtların Geri Kazanımı
2010’da 400 M ton kağıt tüketildi, 2020 için beklenti: 500 M Kağıtlar da geri kazanılabilir ve geri kazanılamaz olmak üzere iki ayrılmakta Gazeteler, dergiler, kartonlar bu işlem için oldukça uygunken; faks kağıtları, besin bulaşan veya yağlı kağıtlar uygun değildir.
16
2. Tehlikeli Atıklar Zararlılık potansiyeli taşıyan, canlı hayat ve çevre için tehlikeli olan evsel ve endüstriyel kaynaklı atıklar ‘’Tehlikeli Atık’’ olarak tanımlanır.
18
Tehlikeli Atıkların Sınıflandırması
Mühendislik Sınıflandırması LIFE Projesi kapsamında hazırlanın Tehlikeli Atıkları Sınıflandırma Klavuzu sınıflandırması
19
Tehlikeli Atıkların Mühendislik Sınıflandırması
İnorganik Sulu Atıklar Organik Sulu Atıklar Organik Sıvılar Yağlar İnorganik Çamurlar Katılar Organik Çamurlar Katılar
20
İnorganik Sulu Atıklar
Çoğunluğu su olan asidik/ bazik ve/ veya derişik tehlikeli inorganik çözeltileri içeren sıvı atıklardır. Bu atıklar genellikle siyanür ve ağır metaller barındırır. Galvanizleme işleminden gelen sülfürik asit Metal bitirme işleminden gelen kostik çözeltileri Elektronik sanayinde kullanılan amonyaklı çözeltiler Elektro kaplama daldırma sıvıları
21
Organik Sulu Atıklar Çoğunluğu su olan seyreltik ve derişik tehlikeli organik çözeltileri içeren sıvı atıklardır. Pestisit kaplarının yıkama suları Reaktör veya formülasyon tanklarının yıkama suları
22
Organik Sıvılar Organik tehlikeli madde içerikli sıvı atıklar
Kimyasal ara mamul üretiminden çıkan distilasyon Kuru temizleme ve metal yüzey işleme faaliyetlerinden çıkan halojenli solventler
23
Yağlar Petrol türevlerini içeren sıvı atıklardır
İçten yanmalı motorların yağları Kirli fuel oil Ağır iş makineleri ve türbin yağları Makine üretiminde kullanılan torna ve kesme yağları
24
İnorganik Çamurlar/ Katılar
Çamurlar, tozlar, katı ve akışkan olmayan inorganik tehlikeli maddelerdir. Demir çelik sektöründe emisyon kontrolü amacıyla toplanan tozlar Koklaşma fırını atıkları Koklaşma faaliyetlerinden çıkan kireç atıkları Krom işleyen metal sektörü ve talaş ve kalıntıları Atık su arıtma tesisi çamurları Klor üretiminde kullanılan cıvalı hücre kalıntıları
25
Organik Çamurlar/ Katılar
Katran, çamur, akışkan olmayan organik tehlikeli atıklardır. Boyama faaliyetlerinden çıkan çamurlar Katran ve boya üretim atıkları İlaç sanayinden çıkan atık filtre kekleri Fenol distilasyon kalıntıları Yağ emülsiyonları ile kirlenmiş katı atıklar Solvent atıklarının kirlettiği topraklar
26
LIFE Projesi Tehlikeli Atık Sınıflandırması
27
Tehlikeli Atıkların Yönetimi Tehlikeli Atık Yönetim Hiyerarşisi
Kaynak azaltımı (Proses değişimi) Ayırma ve hacim azaltımı Hammadde olarak başka bir tesisle değişim veya atıkların satılması (Atık Borsası) Geri kazanım Arıtım Nihai Bertaraf
28
Tehlikeli Atıkların Yönetimi
LIFE TCY/TR/ "Türkiye’de Sanayiden Kaynaklanan Tehlikeli Atıkların Yönetiminin İyileştirilmesi” Üretiminden bertarafa kadar olan genel düşünceyi geliştirmek ve tehlikeli atık yönetiminin yapısını ve işleyişini geliştirerek ilerletmek için tasarlanmıştır. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin pratikte uygulanmasına yardımcı olur. Avrupa Birliği Çevre Mevzuatı’na uygun olarak tehlikeli atık yönetiminin amacına ve hedefe ulaşmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
29
Bilinmesi Gereken Bazı Kaynaklar
BAT- BEST AVAILABLE TECHNIQUES Mevcut En İyi Teknikler BREF- BAT REFERANS DÖKÜMANI MSDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) bilgi formlarının satınalma aşamasında istenmesi ve bilgi formlarının muhafazası ürün bilgilerine ulaşmak için önemli.
30
Tehlikeli Atıklar İstatistik Sonuçları(2011)
TABS- Tehlikeli Atık Beyan Sistemi Kaynak: Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü - Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı
31
Tehlikeli Atıklar İstatistik Sonuçları(2011)
KOCAELİ İZMİR İSTANBUL ANKARA HATAY Kaynak: Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü - Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı
32
Tehlikeli Atık Kaynaklı Endüstriyel Çevre Felaketlerine Örnekler
Minamata- Japonya 1956 Minamata kentinin sakinleri, başta evde besledikleri kediler olmak üzere kasabadaki hayvanlarda anormal davranışlar gözlemlediler. Kedi türünden hayvanlar aniden sarsıntılar geçiriyor, bazen de denize atlayarak bir tabiri caizse intihar ediyorlardı. Kasaba halkı kedilerde görülen bu rahatsızlığa "kedileri dans ettiren hastalık " adını taktı. 1956 yılında, Minamata hastalığı olarak tarihe geçecek rahatsızlığın ilk insan kurbanı teşhis edildi.
33
Tehlikeli Atık Kaynaklı Endüstriyel Çevre Felaketlerine Örnekler
Haliç Türkiye’nin endüstrileşmeye bağlı ilk çevre felaketi Serum Fabrikası
34
Dinlediğiniz için teşekkürler …
35
Kaynaklar Uçaroğlu, S., “Otomotiv Endüstrisi Zararlı Atıklarının Solidifikasyonu ve Geri Kazanım”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul. Bayar, S., “Zararlı Atıkların Solidifikasyon/Stabilizasyon Teknolojisi ile Yönetimi”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul. Gökşin, I., “Gebze Organize Sanayi Bölgesi Tehlikeli Atık Envanterinin Oluşturulması”, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze. Taşkan, Ş., “Türkiye’de Tehlikeli Atık Oluşumu ve Bertarafı”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, “Tehlikeli Atıkların Sınıflandırılması Klavuzu”, Cilt 1., Lıfe ‘Hawaman’ Projesi. Doğru, B., Life Programme T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, “Tehlikeli Atık İstatistikleri”, Ankara.
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.