BRUCELLA Prof. Dr. Akgün YAMAN Mikrobiyoloji AD

... konulu sunumlar: "BRUCELLA Prof. Dr. Akgün YAMAN Mikrobiyoloji AD"— Sunum transkripti:

1 BRUCELLA Prof. Dr. Akgün YAMAN Mikrobiyoloji AD. 2015

2 Tarihçe 1861 Jeffery Allen Marston Brusellozun ilk tarifi 1887 Sir David Bruce Micrococcus melitensis buldu 1895 Bernhard Bang B.abortus’un sığırlarda düşük etkeni olduğunu keşfetti 1914 Traum düşük yapan domuzlarda B.suis izole etti.

3 Brucella  0,5-0,7 μm x 0,6-1,5 μm  Kok, kokobasil, kısa çomak  Gr (-)  Tek tek, ikili, küçük kümeler  Kapsül (-)  Hareket (-)  Zorunlu aerop  Bazı türlerin(B abortus) üremesi %5-10 CO 2 ile artar

4 Motilite

5 b  48. saatten sonra,şeffaf, yüzeyden kabarık,konveks, parlak yüzeyli koloniler  Optimal üreme 37 ºC (20 - 40 ºC)  Optimal Ph (6,6 – 7,4)  Katalaz (+), oksidaz (+)  Basit BY üremez  56 ºC de ölürler  Sterilizasyon için 85 ºC gerekli Brucella

6  İndol ve sitrat (-)  Üre: (+) (B ovis hariç)  Hemoliz oluşturmaz

7 Koyun kanlı agar da 24 saatlik üreme Koyun kanlı agar da 48 - 72 saatlik üreme

8 B Brucella alt türleri  B.abortus ( 7 biyovar)  B.melitensis ( 3 biyovar)  B.suis ( 5 biyovar)  B.canis  B.bovis*  B.neotomae*  B.pinnipediae  B.cetecae *B.bovis ve B.neotomae dışındakiler insan için patojen

9 Antijen  IgG yanıtı konağı enfeksiyona karşı korumaz  Aşısı yoktur  Ekzotoksin (-)  Endotoksin enterik basillerinkine benzer biyolojik etki gösterir

10 Direnç  Isıtılmaya dirençsiz  Dezenfektanlara dirençsiz  Pastörizasyon ile ölürler  Toprakta 10 hafta  Keçi sütünden yapılmış peynirde 6 aya kadar canlı  Soğukta

11 Epidemiyoloji  Bruselloz bir zoonozdur  Hücre içi yerleşim gösterir  Dünyanın en fazla yayılım alanına sahip zoonozu olarak tarif edilir.  B. abortus sığır  B. melitensis koyun, keçi  B. suis evcil / yabani domuz  B. canis köpek

12 Epidemiyoloji  Bruselloz hayvanlarda kronik bir enfeksiyondur ve yaşam boyu sürebilir.  Kısırlık ya da düşük etkeni  İnsan insan nadir bulaş -Doku nakli ve cinsel temas  Kontamine süt ve süt ürünleri en önemli kaynak

13 Epidemiyoloji

14 NASIL BULAŞIR ? Çiğ, kaynatılmamış veya pastörize edilmemiş sütten yapılmış; Tereyağı, peynir Krema Kaymak Dondurma yenmesi ile BRUSELLA HASTALIĞI OLAN HAYVANLARIN

15 NASIL BULAŞIR ? Hastalığı taşıyan hayvanların; Eti Salyaları İdrarı Dışkısı çıplak elle temas edilmesi sonucu bulaşır

16 NASIL BULAŞIR ? Hayvanların dışkı ve idrarlarının bulaştığı sebze ve meyvelerin çiğ yenmesiyle bulaşır !!

17 NASIL BULAŞIR ? Kontamine yiyecekler ve inhalasyonla Hasara uğramış deri ve mukozaya direkt temas Yaygın olarak laboratuvar kaynaklı olabilir Korumasız örnekler plakların koklanması, ağız pipetleri, enfeksiyöz aerosollerle göze, ağıza veya buruna bulaşabilir.

18 KİMLER RİSK ALTINDA?  Hayvancılıkla uğraşanlar  Kaynatılmadan veya pastörize edilmeden yapılmış peynir, tereyağı, kaymak ve krema tüketenler  Mezbahane çalışanları ve kasaplar  Veteriner hekimler  Laboratuvar çalışanları  Hastalık her yaşta görülebilir

19 Epidemiyoloji  Gelişmekte olan ülkelerde önemli bir sağlık sorunu !  WHO  500.000 / yıl. yeni olgu

20 Bruselloz Dünyada hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar arasında en yaygın olanıdır. ÜLKEMİZ GENELİNDE YAYGIN OLARAK GÖRÜLMEKTEDİR  Sığırlarda (% 1,43) Sığır ürünlerinde (%11,5)  Koyunlarda (% 1,97) Koyun ürünlerinde (% 15)

21 Patogenez  B. melitensis pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri ile sindirim yolundan alınır.  Mide asidine B. abortus’a oranla daha dayanıklıdır.  Kuluçka dönemi yaklaşık 1 - 3 hafta  Alınan bakteri sayısı ve vücuda giriş yoluna göre değişebilir  Lenf kanalı ile bölgesel lenf bezlerine Kana Bakteriyemi  KC, dalak, lenf bezleri, Kİ, böbrek, RES yerleşir.

22 Patogenez  Normal insan serumu bazı brusella türlerine karşı bakterisit etki gösterir ve PNL’ler tarafından fagosite olmaları için opsonize eder.  B. melitensis serumun bakterisit etkisine dirençli  Diğer türlere göre daha virülan olma özelliği  Brusella’lar fakültatif hücre içi parazitlerdir.  Konağın fagositik hücrelerinde canlı kalır hatta çoğalırlar

23 Patogenez  Brusellada virulans faktörlerinden birisi de hücrelerdeki lipopolisakkarit  Brusella enfekte ettiği dokuda  Hücresel ve humoral yanıt meydana getirir.  Hücresel immüniteye klasik patolojik yanıt  Granülomlar  Akut enfeksiyonda  ilk önce IgM, hastalığın 2. haftasında IgG artış gösterir

24 Patogenez  IgG  Tedavi edilemeyen olgularda en az 1 yıl yüksek kalır  Tedaviye yanıt veren olgularda 6. aya doğru kaybolur  IgM  Bazı olgularda düşük titrede aktif enfeksiyon olmaksızın aylar ya da yıllarca devam eder

25 Klinik Bulgu ve Belirtiler  Bruselloz  Titreme ile yükselen ateş  Aşırı terleme  Baş ağrısı  Kırıklık  Halsizlik  Kilo kaybı  Bel ve yaygın vücut ağrıları ile seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır.

26 Klinik Bulgu ve Belirtiler  Olgularda en sık rastlanan bulgular  Ateş  Splenomegali  Hepatomegali  Lenfadenomegali  Artrit  Klinik olarak  Subklinik  Akut  Subakut  Kronik seyir gösterebilir

27 Klinik Bulgu ve Belirtiler  Subklinik bruselloz  Klinik bulgular olmadığı ya da septomlar tam ortaya çıkmadığı halde serolojik bulgular pozitiftir  Özellikle veterinerler,hayvancılıkla uğraşanlarda görülür  Akut bruselloz  Hafiften çok ağır seyirli toksik görünüme kadar değişen klinik tablolar  Olguların yarısında başlangıç ani  Hafif ve orta seyirli hastalarda grip benzeri tablo  Risk gruplarında yüksek ateş, terleme, eklem/vücut ağrılarında bruselloz akla getirilmeli

28 Klinik Bulgu ve Belirtiler  Akut ve subakut brusellozda  Splengomegali (%20-30)  Hepatomegali (%20)  Genellikle lökositoz görülmez  Akut brusellozlu olguların tedavi edilemeyen bölümü subakut döneme geçebilir  Ondülan ateş, yorgunluk, baş ve bel ağrıları, sinirlilik  Tedavi sonrası birkaç ay içinde yeniden ortaya çıkan brusella enfeksiyonları re-enfeksiyona bağlı

29 Klinik Bulgu ve Belirtiler  Kronik bruselloz  Şikayetlerin 1 yıldan fazla devam etmesi  İlk epizodun uygun olmayan tedavisi  Kemik, KC, dalakta fokal süpüratif lezyonlar  Halsizlik, yorgunluk, sinirlilik, uykusuzluk,depresyon belirtileri ön planda

30 Aglütinant antikorlar ( IgG + IgM + IgA ) Akut hastalarda Non - Aglütinant antikorlar ( IgG + IgA ) Kronik hastalarda

31 Komplikasyonlar  Lokomotor sistem  GİS  Sinir sistemi  Kalp damar sistemi  Solunum sistemi  Genitoüriner sistem  Hematopoetik sistem  Deri ve göz tutulumu

32 Tanı Örnekler  Kan  Kİ  Dalak  KC  Apse  Biyopsi materyali  Eklem sıvısı  BOS

33 Tanı

34  Kesin tanı bakteri kültüründen izolasyon  En sık kan ve Kİ  Otomatize kan kültür sistemlerinde 5 günlük inkübasyon genellikle yeterli olur.  Tedavi için genus düzeyinde identifikasyon yeterli  PCR duyarlı ve özgül bir yöntem

35 Tanı  Diger MO.lara göre daha yavaş üreme  Genellikle ; -Trypticase soy agar -Kalp infuzyon agar -Brucella agar  Thayer Martin veya Martin-Lewis agar kontamine örneklerde faydalıdır.

36 Brucella melitensis

37 Brucella spp -Gr Boyama

38 Tanı Serolojik Tanı  Tüp aglütinasyon Testi (TAT) en yararlı yöntem  B. Melitensis ve B. abortus’tan elde edilen Ag kullanılır  Rose-Bengal ve anti- Brucella Coombs testleri  Rose-Bengal (lam aglütinasyon testi) hızlı sonuç alınır.  Dipstick testi  Brucella ya özgü IgM ab. belirler  Duyarlılığı ve özgüllüğü yüksek

39 Rose - Bengal Negatif reaksiyonPozitif reaksiyon

40 Tüp Aglütinasyon Testi 1/1/40 1/80 1/160 1/320 1/640 1/1280 Kontrol............ T 1/160 ve üzeri olanlar pozitif kabul edilir.

41 Tüp Aglütinasyon Testi

42 Tanı  Rose Bengal ve dipsticek testi taramaya yönelik testlerdir  Sonuçlar TAT ile doğrulanmalıdır.  TAT; B.canis’e karşı olan Ab saptamaz.  TAT ile ≥ 160 tek bir titre veya 2-3 hafta sonra yapılan testte titrede dört katlık artış anlamlıdır.  ELISA  IgM, IgG, IgA sınfından Ab saptar  TAT’a göre daha duyarlı

43 Tedavi  Birçok antibiyotiğe invitro duyarlıdır  WHO  Doksisiklin ( 200mg / gün)  Rifampisin ( 600 – 900 mg / gün) 6 hafta süreyle

44 Korunma ve Kontrol  Enfeksiyonun evcil hayvanlarda kontrolü ve eradikasyon  Aşı mevcut değil.  Süt ve süt ürünlerinin pastörize edilmesi önemli  Çiğ veya kaynatılmamış sütten yapılmış taze peynir en az 3 ay tuzlu suda salamura yapılarak bekletildikten sonra tüketilmeli  Laboratuvar kaynaklı brusellozdan korunmak için sınıf III güvenlik kabinleri.

45 Korunma ve Kontrol  Risk altındaki kişiler eldiven ve önlük kullanmalı  Hayvanlar sık sık düşük veya ölü doğum yapıyorsa mutlaka bir veteriner hekim kontrol etmeli  Yoğurt asit özellik taşıdığı için brusellanın çoğunu öldürür