ZİYNET BERİL DİREKEL: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TARİHSEL GELİŞİMİ PİROS ALP: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL KURUCU ANLAŞMALARI EMİNE AKPINAR: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ÖRGÜT.

... konulu sunumlar: "ZİYNET BERİL DİREKEL: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TARİHSEL GELİŞİMİ PİROS ALP: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL KURUCU ANLAŞMALARI EMİNE AKPINAR: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ÖRGÜT."— Sunum transkripti:

1 ZİYNET BERİL DİREKEL: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TARİHSEL GELİŞİMİ PİROS ALP: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL KURUCU ANLAŞMALARI EMİNE AKPINAR: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ÖRGÜT VE KURUMLARI BAHAR ALAN: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ÖRGÜT VE KURUMLARI AYSEL ARSLAN: AVRUPA BİRLİĞİ GENİŞLEMESİ

2

3  Avrupa’da yüzyıllar boyunca süren savaşlarda kaybeden ülkelerin çıkarlarını korumak amacıyla ekonomik ve siyasal birleşme kararı alınmıştır.  İkinci Dünya Savaşı, Avrupa Bütünleşmesi’nin hayata geçirilmesinde dönüm noktası olmuştur.

4

5 Schuman Planı  Avrupa Birliği düşüncesi ilk olarak 9 Mayıs 1950’de Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman’ın yayınladığı bir bildiriyle ortaya atılmıştır.

6 Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT)  Schuman Deklarasyonunun bir sonucu olarak, 1951 yılında, Belçika, Federal Almanya, Lüksemburg, Fransa, İtalya ve Hollanda ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kurulmuştur.  Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslar üstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür.

7 Roma Anlaşması ve Avrupa Ekonomik Topluluğu  25 Mart 1957’de kabul edilip,1 Ocak 1958’de yürürlüğe giren Roma Antlaşması (Avrupa Birliği Antlaşması) AB hukukuna temel oluşturmuştur.

8 Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM)  Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu, Avrupa Birliği'nden bağımsız bir kurumdur ancak, üyelik ve düzenlemeler Avrupa Birliği ile birlikte yönetilmektedir.

9  Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nun amaçları;  Nükleer güç için model bir pazar yaratmak  Bunu topluluğa üye ülkeler arasında dağıtmak  Arta kalan enerjiyi de topluluğa üye olmayan diğer ülkelere satmaktır.

10 Füzyon Anlaşması ve Avrupa Toplulukları  1 Ocak 1958 tarihinde yürürlüğe giren Roma Antlaşması’nda, adalet divanları ve Meclisleri birleştirilen AKÇT, AET, AAET’nin yürütme organları olan Konsey ve Komisyonları, Mayıs 1965’te imzalanan ve 1 Temmuz 1967 tarihinde yürürlüğe giren Birleşme (Füzyon) anlaşması ile tek bir çatı altında birleştirilmiştir.

11 Gümrük Birliği  1951 Paris Sözleşmesiyle Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya ve Lüksemburg arasında kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ile üye ülkeler arasında kömür ve çelikte gümrük birliği uygulaması başlamıştır.

12  Böylelikle üye ülkeler kendi aralarında gümrük vergilerini sıfıra indirip, dış dünyaya ortak bir gümrük tarifesi uygulayarak, ticareti engelleyen her türlü sınırlamayı kaldırmayı ve dış ticaretlerinin genişlemesini sağlamayı amaçlamışlardır.

13 Avrupa Birliğine Tam Üyelik Koşulları (KOPENHAG KRİTERLERİ)  21-22 Haziran 1993 tarihlerinde Kopenhag’da gerçekleştirilen zirvede tam üyelik için gerekli siyasal ve ekonomik koşullar tespit edilmiştir.

14  Birinci Kriter (Siyasal Kriter)  İstikrarlı ve kurumsallaşmış bir demokrasinin var olması  Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü  İnsan haklarına saygı  Azınlıkların korunması

15  İkinci Kriter (Ekonomik Kriter)  Etkin bir piyasa ekonomisi  Etkin ve fonksiyonel bir piyasa ekonomisi

16  Üçüncü Kriter (Topluluk Müktesebatına Uyum Kriteri)  AB’nin siyasi birlik ile ekonomik ve parasal birlik hedeflerini kabul etmek  AB’nin aldığı kararlara ve uyguladığı yasalara uyum sağlamak

17

18  AB hukukunun asıl kaynaklarını oluşturan ve birincil mevzuat olarak da adlandırılan Kurucu Antlaşmalar, AT’nin amaçları örgütlenmesi ve işleyiş biçimleri üzerine temel hükümleri ve Avrupa Topluluğu ekonomik mevzuatının büyük kısmını içerirler.

19 Bunlar;  Paris Antlaşması  Roma Antlaşması  Tek Senet Antlaşması  Maastricht Antlaşması  Amsterdam Antlaşması  Nice Antlaşması  Lizbon Antlaşması

20 Paris Antlaşması  Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT), 18 Nisan 1951 tarihli Paris Anlaşması'yla altı ülke arasında (Almanya, Fransa, İtalya, Belçika, Lüksemburg, Hollanda) kurulan ilk Avrupa Topluluğudur.

21  Kuruluşundaki esas amaç, uluslararası güvenlik ve ekonomik büyüme açısından anahtar rol oynayan demir ve çelik kaynaklarındaki çıkarların birleştirilerek, yeni savaşların önüne geçilmesidir.

22 Roma Antlaşması  Roma Antlaşması, 25 Mart 1957 tarihinde Fransa, Batı Almanya, İtalya, Benelüks ülkeleri Belçika, Hollanda ve Lüksemburg başbakanları ve dışişleri bakanları arasında Roma’da imzalanmıştır.

23  Bağımsız bir uluslararası örgüt olan Avrupa Ekonomik Topluluğu’nu (AET) oluşturan antlaşmadır.

24 Avrupa Tek Senedi  1986'da imzalanan ve 1997'de yürürlüğe giren Tek Avrupa Senedi'nin amacı 31 Aralık 1992'ye kadar Avrupa Tek Pazarı'nın aşamalı olarak tamamlanmasıdır.

25  1986'da Avrupa Tek Senedi ile Avrupa Topluluklarını kuran Antlaşmalar, ilk kez kapsamlı bir biçimde revize edilmiştir.  Senet ile kişilerin, sermayenin ve hizmetlerin dolaşımında sınırlamaların olmayacağı İç Pazar'ın en önemli adımı atılmıştır.

26 Maastricht Antlaşması  1993 yılında yürürlüğe giren Maastricht Antlaşması'yla Avrupa Topluluğu Avrupa Birliği adını almış ve AET kısaltması AT olarak değiştirilmiştir.

27  Antlaşmanın amaçları;  Sınırsız Pazar yaratmak  Ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi sağlamak  Parasal birlik oluşturmak  Avrupa vatandaşlığı kavramını oluşturmak olarak sayılabilir.

28 Amsterdam Antlaşması  Ekim 1997'de imzalanan ve Mayıs 1999'da yürürlüğe giren Amsterdam Antlaşması, Maastricht Antlaşması'nın günün koşullarına uyarlanması,tek para birimine geçiş ve AB'nin genişleme süreci için AB'yi ve üye ülkeleri hazırlamak amacıyla yapılmıştır.

29 Nice Antlaşması  2001 yılında imzalanıp 2003 yılında yürürlüğe giren antlaşmanın amacı, Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinin birliğe katılım sürecine, birliğin karar alma mekanizmalarının hazır hale getirilmesidir.

30 Lizbon Antlaşması  13 Aralık 2007 tarihinde AB Zirvesi marjında Lizbon’da imzalanmıştır.  18–19 Ekim 2007 tarihlerinde düzenlenen Gayri-Resmi Zirvede AB’nin kurumsal yapısına bazı değişiklikler getiren anlaşmanın bazı maddeleri şöyledir;

31  Daimi bir AB Konseyi Başkanı görevi ihdas edilmiştir.  Yenilik nitelikli çoğunluk oylama sisteminde değişiklik yapılmıştır.  Avrupa Parlamentosundaki (AP) üye sayısı 751 (750 üye + Başkan) ile sınırlandırılmıştır.

32  AB komiserlerinin sayısının azaltılmıştır.  AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi için de bir düzenleme getirilmiştir.  İnsan Hakları alanında ayrıntılı düzenlemeler getiren AB enstrümanı Temel Haklar Şartı, Lizbon Antlaşması’nda yapılan bir atıfla hukuki olarak bağlayıcı hale getirilmiştir.

33

34  Avrupa Parlamentosu  Avrupa Komisyonu  Avrupa Birliği Konseyi  Avrupa Birliği Zirvesi  Avrupa Birliği Adalet Divanı  Avrupa Birliği Sayıştayı  Avrupa Merkez Bankası  Diğer Kurum, Organ ve Ajanslar

35 Avrupa Parlamentosu  Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliğinde yaşayan 450 milyon nüfusu temsil eder ve AB'nin doğrudan seçilmiş yasama organıdır. Politikalarının hazırlanması için gereken kararları üretmektir.

36 Görevleri ve işlevleri  Bütçeye ilişkin yetkiler taşır.  Komisyon ve Konsey’i denetleme yetkisi vardır.  Komisyon’u görevden alma yetkilerine sahiptir.  Avrupa Birliği vatandaşlarının dilekçelerini inceler.  Araştırma komisyonları kurar.

37 Avrupa Komisyonu  AB politikalarının tasarlayıcısı ve koordinatörüdür.  Merkezi Brüksel’de olan Komisyon’un Lüksemburg’da ofisleri, tüm AB üyesi ülkelerde temsilcilikleri, dünyanın birçok başkentinde ise delegasyonları vardır.  Komisyon, yaptıklarıyla AP karşısında siyasi olarak sorumludur. Bu bağlamda AP, güvensizlik önergesi vererek Komisyon’un görevine son verme yetkisine sahiptir.

38 Görevleri  Yeni yasa taslaklarının hazırlanması  Avrupa Birliği politikalarının ve bütçesinin uygulanması  Avrupa Birliği hukukunun uygulanması  Uluslararası arenada Avrupa Birliği’nin temsili

39 Avrupa Birliği Konseyi  Konsey, Avrupa Birliği üyesi devletlerin hükümetlerinde görev yapan bakanlardan oluşan bir organ konumundadır.  Avrupa Birliği içinde üye devletlerin ulusal çıkarlarının temsil edildiği organdır.

40 Görevleri  Avrupa yasalarını onaylamak gibi birçok politika alanında Avrupa Parlamentosu'yla beraber çalışır.  Üye devletlerin genel ekonomik ve sosyal politikalarını koordine eder.  AB ve diğer ülkeler veya uluslararası organizasyonlar arasında uluslararası anlaşmalar yapar.  Avrupa Parlamentosu’yla beraber AB bütçesini onaylar.  Avrupa Konseyi tarafından temelleri konmuş olan AB’nin ortak dış ve güvenlik politikasını geliştirir.

41 Kurumları  Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi  Ekonomik ve Mali İşler Konseyi  Adalet ve İçişleri Konseyi  İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici Hakları Konseyi  Rekabet Konseyi  Ulaştırma, Telekomünikasyon ve Enerji Konseyi  Tarım ve Balıkçılık Konseyi  Çevre Konseyi  Eğitim, Gençlik ve Kültür Konseyi

42 Avrupa Birliği Zirvesi  Avrupa Birliği'nin en yüksek politik kurumudur.  Zirve yılda en az iki kez toplanır.  Toplantılar genellikle Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi’nin de karargahı olan Belçika'nın başkenti Brüksel'deki Justus Lipsius binasında yapılır.

43  Resmî olarak Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi üye ülkelerin devlet ya da hükümet başkanlarından ve Avrupa Komisyonu'nun başkanından oluşur.  Avrupa zirvelerinde Avrupa Birliği’nin dış politikası belirlenir ve bu nedenle Avrupa entegrasyonunun motor gücü olarak tanımlanır.

44 Avrupa Birliği Adalet Divanı  1958’de kurulmuş olan Adalet Divanı, Avrupa Antlaşmalarının üye ülkelerce hukuka uygun şekilde yorumlanmasını ve ulusal hukuktan üstün olarak uygulanmasını yani hukukun her koşulda bütün taraflar için eşit olmasını sağlamaktadır.

45 Avrupa Birliği Sayıştayı  1975’te kurulmuştur.  Vergi mükelleflerinden gelen AB fonlarının doğru toplandığını ve hedeflenen amaç için kanunlara uygun ve ekonomik olarak harcandığını kontrol eder.  Ana fonksiyonlarından biri, bir önceki yılın denetleme raporlarını her yıl düzenli olarak Avrupa Parlamentosu’na ve Konseyi’ne sunmaktır.

46 Avrupa Merkez Bankası  Avrupa Merkez Bankası, avro alanı içinde bulunan 17 ülkenin para politikasını yönetmekle yükümlü olan dünyanın en önemli merkez bankalarından biridir.  1 Haziran 1998 tarihinde Almanya (Frankfurt) genel merkez olmak üzere kurulmuştur.  Bankanın temel görevi, avronun alım gücünü korumak ve avro bölgesinde fiyat istikrarını sağlamaktır.

47 Görevleri ve Hedefleri  Para politikasının belirlenmesi ve uygulanması  Döviz alım satımının sağlanması  Üye ülkelerin para kaynaklarının yönetimi (Portföy yönetimi)  Milli ekonomideki para dolaşımı, özellikle de sorunsuz işleyen bir ödemeler sistemi teşviki

48 Diğer Kurum, Organ ve Ajanslar  Avrupa Birliği Ekonomik ve Sosyal Komite  Bölgeler Komitesi  Avrupa Yatırım Bankası -Guvernörler Kurulu -Yönetim Kurulu -Yönetim Komitesi -Denetim Komitesi  Avrupa Omdusmanı

49 Avrupa Birliği Ekonomik ve Sosyal Komite  AB'nin İşleyişine Dair Anlaşma’nın 300. maddesi uyarınca Ekonomik ve Sosyal Komite; Parlamento'ya, Konsey'e ve Komisyon'a yardımcı olmak amacıyla öngörülmüş bir danışma kurumu olup, kararları bağlayıcı değil, danışma niteliktedir.

50 Bölgeler Komitesi  Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi’nin temel amacı, yerel ve bölgesel yönetimlerin, Birliğin karar alma sürecine aktif katılımını ve Komite’nin AB’nin ekonomik, siyasal ve sosyal bütünleşmesinde önemli rol oynamasını sağlamaktır.  Görevleri; Temsil ettikleri bölgenin çıkarlarını savunmak ve birliğin bütün faaliyetlerinde temsil ettikleri kitleyi bilgilendirmektir.

51 Avrupa Yatırım Bankası  1958 yılında Roma Antlaşması ile Avrupa Birliği’nin dengeli büyümesine katkıda bulunacak yatırım projelerini finanse etmek ve kredi sağlamak üzere kurulmuştur.  Avrupa Yatırım Fonu'nun en büyük ortağıdır ve onun yönetiminde bulunmaktadır.

52  Bankanın idari organları ve yapısı  Guvernörler Kurulu  Yönetim Kurulu  Yönetim Komitesi  Denetim Komitesi

53 Avrupa Omdusmanı  Maastricht Antlaşması ile AB kurumsal yapısına kazandırılmış bir kurum olan Avrupa Ombudsmanı, Avrupa Parlamentosu tarafından yenilenebilen 5 yıllık bir süre için atanır ve bağımsızlığı da antlaşmalarda teminat altına alınmıştır.

54

55  Avrupa Birliği genişlemesi, Avrupa Birliği'nin yeni üye devletleri kabul etme sürecidir.  Genişleme ilk defa altı ülkenin katılımıyla Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu adı altında 1952'de başlamıştır.  AB’nin genişleme politikası Avrupa bütünleşmesine paralel olarak gelişmiş ve değişmiştir. Özellikle Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri’nin üye olduğu son genişleme dalgası, genişleme politikasının ve koşulluluk ilkesinin kurumsallaşmasını sağlamıştır.

56

57 İlk Genişleme  1969 yılında Lahey'de yapılan Zirve'de, Topluluğa katılma talebinde bulunan İngiltere, İrlanda, Danimarka ve Norveç ile konuya ilişkin müzakerelerin başlatılması kabul edilmiştir.  İngiltere, İrlanda ve Danimarka, 22 Ocak 1972 tarihinde Topluluğa katılmışlar, bu ülkelerin Topluluğa katılmasıyla ilk genişleme gerçekleşmiş ve üye sayısı altıdan dokuza yükselmiştir.

58 İkinci Genişleme  Yunanistan 8 Haziran 1959 tarihinde AT’ye ortaklık için başvuruda bulunmuştur. İki taraf arasında yapılan müzakereler sonucunda, Yunanistan 9 Temmuz 1961 tarihinde Avrupa Toplulukları ile Ortaklık Anlaşması’nı (Atina Anlaşması) imzalamıştır.  Ancak 1967 yılında Yunanistan'da meydana gelen askeri darbeden ötürü ilişkiler dondurulmuştur.

59  Demokratik rejimi yeniden ülkesine getirmeyi başaran Yunanistan 12 Haziran 1975’te yeniden birliğe tam üyelik başvurusunda bulunmuştur.  3 yıl süren görüşmeler sonucunda Yunanistan ile Topluluk arasında 28 Mayıs 1979 tarihinde Katılım Antlaşması imzalanmış; Antlaşma, onaylandıktan sonra 1 Ocak 1981 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

60 Üçüncü Genişleme  İspanya ve Portekiz, Topluluğa ilk başvurularını 1962 yılında gerçekleştirmiş ancak her iki ülkenin de diktatörlükle yönetilmesi sonucu başvuruları kabul edilmemiştir.  İspanya ve Portekiz ile 1978- 1979 yıllarında başlatılan müzakereler 1986 yılında bu ülkelerin Birliğe katılmalarıyla sonuçlanmış, böylece Topluluğa üye ülkelerin sayısı on ikiye yükselmiştir.

61 Dördüncü Genişleme  Topluluk dördüncü genişleme sürecini Kuzey ülkeleri ile gerçekleştirmiştir.  Avusturya 17 Temmuz 1989’da, İsveç 1 Temmuz 1991'de, Finlandiya ise 18 Mart 1992 tarihinde Topluluğa üyelik başvurusunda bulunmuşlardır.  Ülkelerin Birliğe üye devletlerle ortak değerleri taşıması ve refah seviyelerinin yüksek olması nedeniyle, katılım müzakereleri Birlik tarihindeki en kısa sürede (13 ay) tamamlanmıştır.

62 Beşinci Genişleme  Beşinci genişleme sürecinde, siyasi kriterleri yerine getirmiş olan 10 ülkeden 'İlk dalga ülkeler' ya da 'Lüksemburg Grubu' olarak adlandırılan Çek Cumhuriyeti, Estonya, GKRY, Macaristan, Polonya ve Slovenya ile müzakerelere başlama kararı Aralık 1997 tarihli Lüksemburg Zirvesi’nde alınmıştır.  'İkinci dalga ülkeler' ya da 'Helsinki Grubu' olarak adlandırılan Bulgaristan, Romanya, Malta, Letonya, Litvanya ve Slovakya için Aralık 1999 tarihli Helsinki Zirvesi'nde oybirliği ile karar verilmiştir.

63

64  Aralık 1997 tarihli Lüksemburg ve Aralık 1999 tarihli Helsinki Zirveleri, 5’inci genişlemenin sistematiğini ve katılım öncesi süreç ile müzakere sürecine ilişkin çerçeveyi de ortaya koymuştur.  22 Haziran 1995 tarihinde Romanya Birliğe üyelik başvurusunda bulunmuş ve 15 Şubat 2000 tarihinde de müzakerelere başlamıştır.  14 Aralık 1995 tarihinde yapmış, 15 Şubat 2000 tarihinde de müzakerelere başlamıştır.

65

66  12-13 Aralık 2002 tarihlerinde gerçekleştirilen Kopenhag Zirvesi Avrupa Birliği'nin genişleme sürecinde bir diğer önemli dönüm noktası olmuştur.  Zirvede, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Slovakya, Estonya, Letonya, Litvanya, Slovenya, GKRY ve Malta ile yürütülen müzakereler sonuçlandırılmıştır.  16 Nisan 2003 tarihinde Atina'da Katılım Antlaşması'nın imzalanmasının ardından 10 aday ülke 1 Mayıs 2004 tarihinde Birlik üyesi olmuşlardır.

67

68  1 Ocak 2007 tarihinde Bulgaristan ve Romanya AB üyesi olmuşlardır. Böylece AB üye sayısı 27'ye, Birlikte kullanılan resmi dillerin sayısı da 23'e yükselmiştir.  Hırvatistan, 1 Temmuz 2013 tarihinde resmen AB’nin 28’inci üyesi olmuştur. Böylece Hırvatistan, Yugoslavya’nın dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden ülkelerden AB üyesi ikinci ülke olmuştur. Hırvatistan’ın üyeliğiyle AB’nin resmi dillerinin sayısı 24’e; AB nüfusu ise 508 milyona ulaşmıştır. 17 Haziran 2004’te aday ülke ilan edilen Hırvatistan, AB ile katılım müzakerelerine Türkiye ile aynı tarihte, 3 Ekim 2005’te, başlamıştır.

69 KAYNAKÇA  Dinç C.,(Ekim 2011), Avrupa Birliğinin Beşinci Genişlemesi: Ana Temalar ve Faktörler, [ http://iibfdergi.ogu.edu.tr/makaleler/11344629_6_6-2_Makale_0.pdf ] 01.03.2016 http://iibfdergi.ogu.edu.tr/makaleler/11344629_6_6-2_Makale_0.pdf  (15.12.2015),Avrupa Birliğinin Genişlemesi,[ http://www.ab.gov.tr/index.php?p=109 ],01.03.2016 http://www.ab.gov.tr/index.php?p=109  Ab Genişleme,[http://www.ikv.org.tr/ikv.asp?id=281 ],01.03.2016http://www.ikv.org.tr/ikv.asp?id=281  Avrupa Birliği Kurumları,[ http://avrupa.info.tr/tr/avrupa-birligi/ab- nasil-calisir/avrupa-birligi-kurumlari.html ],04.03.2016http://avrupa.info.tr/tr/avrupa-birligi/ab- nasil-calisir/avrupa-birligi-kurumlari.html  Kurucu Antlaşmalar, http://www.ibb.gov.tr/sites/Avrupa- Birligi/Sayfalar/KurucuAntlasmalar.aspx (29.02.2016)http://www.ibb.gov.tr/sites/Avrupa- Birligi/Sayfalar/KurucuAntlasmalar.aspx  18 Nisan 1951: Paris Anlaşması imzalanarak, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kuruldu, http://arsiv.marksist.org/tarihte-bugun/808- 18-nisan-1951-paris-anlasmasi-imzalanarak-avrupa-komur-ve-celik- toplulugu-kuruldu (29.02.2016)http://arsiv.marksist.org/tarihte-bugun/808- 18-nisan-1951-paris-anlasmasi-imzalanarak-avrupa-komur-ve-celik- toplulugu-kuruldu  Türkiye Uluslararası İlişkiler Çalışmaları;Roma Antlaşması, http://www.tuicakademi.org/roma-antlasmasi-1957/ (29.02.2016) http://www.tuicakademi.org/roma-antlasmasi-1957/

70  TC.Avrupa Birliği Bakanlığı;AB’ye Genel Bakış,http://www.ab.gov.tr/files/rehber/02_rehber.pdf (29.02.2016)http://www.ab.gov.tr/files/rehber/02_rehber.pdf  Maastrich Antlaşması, www.avrupa.info.tr/.../1992MaastrichtAntlasmasiTurkceOzet.d oc www.avrupa.info.tr/.../1992MaastrichtAntlasmasiTurkceOzet.d oc  Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı; Lizbon Antlaşması, http://www.mfa.gov.tr/lizbon-antlasmasi.tr.mfa (01.03.2016) http://www.mfa.gov.tr/lizbon-antlasmasi.tr.mfa  Akdemir, E. (2012). Avrupa Bütünleşmesi’nin Tarihçesi. B. Akçay, & İ. Göçmen içinde, Avrupa Birliği (s. 41-65).  AB İlişkileri Müdürlüğü,AB’nin Tarihçesi,[ https://ab.ibb.gov.tr/avrupa-birligi/abnin-tarihcesi/ ],03.06.2016 https://ab.ibb.gov.tr/avrupa-birligi/abnin-tarihcesi/  (01.06.2012),Avrupa Birliğinin Tarihsel Gelişimi, [ http://www.tuicakademi.org/avrupa-birliginin-tarihsel-gelisimi/], 03.06.2016 http://www.tuicakademi.org/avrupa-birliginin-tarihsel-gelisimi/  Elbeye, M. (01.07.2012), Avrupa Birliğinin Tarihsel Gelişimi,06.03.2016  Prof. Dr. Halil Seyidoğlu, Uluslar Arası İktisat Teorisi Politika ve Uygulama, Güzem Can Yayınları, İstanbul,2015

71  AB Komisyonu,[ http://www.abbulteni.org/tr/ab-kurumlari/70-ab- komisyonu ],09.03.2016http://www.abbulteni.org/tr/ab-kurumlari/70-ab- komisyonu  Çalışkan,M.,Avrupa Yatırım Bankası,[ http://mustafacaliskan.biz/yatirim-bankasi.pdf],09.03.2016 http://mustafacaliskan.biz/yatirim-bankasi.pdf  Roma Antlaşmasından Avrupa Birliğine,[ http://arsiv.salom.com.tr/news/print/8537-Roma- Antlasmasindan-Avrupa-Birligine.aspx ],10.03.2016 http://arsiv.salom.com.tr/news/print/8537-Roma- Antlasmasindan-Avrupa-Birligine.aspx  (15.02.2016),Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu,[ https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_K%C3%B6m%C3%BCr_ve_ %C3%87elik_Toplulu%C4%9Fu ],11.03.2016 https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_K%C3%B6m%C3%BCr_ve_ %C3%87elik_Toplulu%C4%9Fu  Gençtürk,T., (24.08.2012),Avrupa Birliği’nin Tarihsel Gelişimi, [http://akademikperspektif.com/2012/08/24/avrupa-birliginin- tarihsel-gelisimi/],08.03.2016http://akademikperspektif.com/2012/08/24/avrupa-birliginin- tarihsel-gelisimi/  Gümrük Birliği Nedir?,[ http://www.atonet.org.tr/yeni/files/_files/hizmetlerimiz/yayinlarimi z/gumrukte_kusatma.pdf ], 08.03.2016 http://www.atonet.org.tr/yeni/files/_files/hizmetlerimiz/yayinlarimi z/gumrukte_kusatma.pdf  Aktan, C., Dileyici, C., Özkıvrak, Ö.,Avrupa Birliğine Üyelik Koşulları, [http://www.canaktan.org/ekonomi/yeni- avrupa/uyelik.htm],09.03.2016http://www.canaktan.org/ekonomi/yeni- avrupa/uyelik.htm