KRIVIČNOPRAVNI, KRIVIČNOPROCESNI I KRIMINOLOŠKI ASPEKTI (BiH) CEZA HUKUKU,CEZA USUL HUKUKU ve KRİMİNOLOJİK AÇIDAN (BH)

... konulu sunumlar: "KRIVIČNOPRAVNI, KRIVIČNOPROCESNI I KRIMINOLOŠKI ASPEKTI (BiH) CEZA HUKUKU,CEZA USUL HUKUKU ve KRİMİNOLOJİK AÇIDAN (BH)"— Sunum transkripti:

1 KRIVIČNOPRAVNI, KRIVIČNOPROCESNI I KRIMINOLOŠKI ASPEKTI (BiH) CEZA HUKUKU,CEZA USUL HUKUKU ve KRİMİNOLOJİK AÇIDAN (BH)

2  Uobičajeno je da se krivično pravo shvata na jedinstven način, kombinovanjem njegovih materijalnih i formalnih komponenti. U tom smislu, krivično pravo predstavlja sistem pravnih propisa kojima se radi zaštite odre đ enih društvenih odnosa predvi đ aju krivična djela i krivične sankcije za učinioce tih djela. Normalde, ceza hukuku maddi ve biçimsel bileşenleri birleştirerek benzersiz bir şekilde tanır. Bu anlamda, ceza hukuku bazı sosyal ilişkilerin korunması için yasal hükümler bu tür eylemlerin faillerine yönelik suç ve cez sağlayacak bir sistemdir.  Predmet ovako definisanog krivičnog prava sastoji se iz tri elementa: krivičnog djela, učinioca krivičnog djela i krivične sankcije. Bu şekilde tanımlayan Ceza hukuku üç unsurdan oluşur: suç, suçlu ve cezai yaptırımlar.

3  Svrha krivičnog prava jeste suzbijanje kriminaliteta, odnosno što efikasnija zaštita odre đ enih društvenih odnosa, dobara i vrijednosti od ponašanja koja ih povre đ uju ili ugrožavaju. U skladu sa pojmovnim odre đ enjem krivičnog prava, njegovog predmeta i ciljeva, možemo sagledati krivičnopravne aspekte organizovanog kriminaliteta. Ceza hukukunun amacı suç önleme ve bazı sosyal ilişkiler, mal ve ihlal veya onların tehdit davranışları değerleri daha verimli korunmasıdır. Ceza hukukunun kavramsal tanımına uygun olarak, nesneleri ve amaçları, organize suç yönlerini olarak düşünülür.

4  S druge strane, kriminalistika sa svojom disciplinama (kriminalističkom taktikom, tehnikom, metodikom i operativom) izučava i usavršava metode otkrivanja, istrage i dokazivanja svih krivičnih djela, a samim tim i krivičnih djela organizovanog kriminaliteta. Öte yandan, ceza kendi disiplinleri ( taktikleri, tekniği, öğretim yöntemi ve operatif) ile soruşturma ve tüm cezai suçların kanıtlayan ve organize suç dahil suç yöntemleri geliştirildi.

5 Dostupna saznanja ukazuju na postojanje različitih pojavnih oblika organizovanog kriminalA na području BiH i to u njegovim različitim aspektima ispoljavanja: Mevcut bulgulara göre, Bosna Hersekte organize suç çeşitli biçimleri varlığını gösteriyor.  nedozvoljena proizvodnja i promet opojnim drogama, Uyuşturucu Üretim ve Ticareti,  Korupcija Rüşvet ve Yolsuzluk  pranje novca Kara para aklama  nedozvoljeni promet oružjem i vojnom opremom, Silah ve askeri teçhizat yasadışı ticareti,  trgovina ljudima, İnsan ticareti,  krijumčarenje ljudi i ilegalne migracije, İnsan kaçakçılığı ve yasa dışı göç,  privredni kriminal i porezne utaje, Mali suç ve vergi kaçırma,

6  krivotvorenje novca i drugih hartija od vrijednosti, Para ve diğer menkul kıymetlerin sahteciliği,  zloupotreba službenog položaja, Görevi kötüye kullanma,  visokotehnološki kriminal, Yüksek teknoloji suç,  kra đ a i preprodaja motornih vozila, Hırsızlık ve motorlu araç ticareti,  ucjene, Şantaj,  iznude, Gasp  otmice, Adam kaçırma,  razbojničke kra đ e i dr. Soygun ve diğerleri.

7  Krivični zakon Bosne i Hercegovine odre đ uje krivično djelo organizovanog kriminala u čl. 250. Prema ovom članu, krivično djelo organizovanog kriminala će postojati ako neka osoba učini krivično djelo propisano Zakonom Bosne i Hercegovine kao pripadnik grupe za organizovani kriminal. Kao teži oblici ovog djela predvi đ eni su slučajevi kada pripadnik grupe za organizovani kriminal učini krivično djelo propisano Zakonom Bosne i Hercegovine za koje se može izreći kazna zatvora pet godina ili teža kazna, odnosno za osobu koja organizira ili bilo kako rukovodi grupom za organizovani kriminal koja zajedničkim djelovanjem učini ili pokuša krivično djelo propisano Zakonom Bosne i Hercegovine. Tako đ er, predvi đ ena je i krivična odgovornost za osobu koja postane pripadnik grupe za organizovani kriminal koja zajedničkim djelovanjem učini ili pokuša krivično djelo propisano Zakonom Bosne i Hercegovine. Bosna Hersek Ceza Kanunu organize suç 250. maddesinde düzenlemektedir. Bir kişi organize suç grubunun üyesi olarak Bosna Hersek hukukuna göre suç işlerse bu maddeye göre, organize suç, suç olarak kabul olur. Organize suç grubunun bir üyesi Bosna Hersek hukukun öngördüğü bir suç, düzenlerse bu işin daha ciddi formları olan beş yıl veya daha fazla ağır ceza, ya da organize veya ortak tarafından herhangi bir seviyede bir organize suç grubu yönlendiren bir kişi için eylem düzenlerse veya Bosna Hersek yasayla öngörülen suç işlemek için hapis cezası sağlanır. Ayrıca, ortak eylemin faili ya da Bosna Hersek yasaya öngörülen suç işlemek için çalışırsa organize suç grubunun bir üyesi olarak cezai sorumluluk sağlar.

8  Zakon definira sadržaj pojma grupe za organizovani kriminal kao organizovanu grupu koju čine najmanje tri osobe, koja postoji neko vrijeme a djeluje u cilju učinjenja jednog ili više krivičnih djela za koja se po zakonu može izreći kazna zatvora od tri godine. Ovako definirano krivično djelo organizovanog kriminala zasniva se na sadržajima ovog pojma kojeg odre đ uje Konvencija Ujedinjenih nacija protiv transnacionalnog organizovanog kriminala s tim što je u Konvenciji kao uvijet predvi đ eno vršenje krivičnih djela za koje je predvi đ ena kazna zatvora od četiri godine koja se uklapa u sadržaj pojma teški zločin, tako đ er odre đ en istom Konvencijom. Yasa, Organize suç grubunun kavramının içeriğini tanımlamaktadır: örgütlü bir grup, en az üç kişiden oluşan bir süre için veya daha fazla suç işlemek amacıyla faaliyet gösterirse mevcut yasaya göre üç yıl hapis cezasını sağlar. Böylece Organize suç tanımlanan suçların Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler komisyon sağlanan bir koşulu olarak Sözleşmesi'nin tarafından belirlenen dönem içeriğine dayanan ciddi suç kavramının içeriği sığar ve aynı Sözleşmenin tarafından dört yıl hapis cezası belirlenir.

9  Prema zakonskoj definiciji organizovana grupa ljudi je grupa ljudi koja je formirana, a koja nije spontano nastala, radi neposrednog budućeg činjenja krivičnih djela i čiji članovi ne moraju imati formalno definirane uloge, koja ne mora imati kontinuitet članstva ni razvijenu organizaciju. Organize bir grubun yasal tanımına göre genellikle üyeliği veya geliştirilmiş yapının sürekliliğini olmayabilir, üyeleri resmen tanımlanmış rolleri olması gerek yok suç işlemek amacıyla oluşan bir gruptur.

10 Sadržaj pojma organizovanog kriminaliteta odre đ uju tri važna uvjeta: Organize suç kavramının içeriği üç önemli koşullara göre belirlenir:  da je izvršeno krivično djelo rezultat organiziranog djelovanja više od dvije osobe İşlenen suç ikiden fazla kişi yapıldı bir sonuç olarak olması.  da je njihov cilj vršenje teških krivičnih djela Onların amacı ciddi suçlar işlemek adına olması gerekiyor  stjecanje dobiti ili moći. Kar elde etme ya da güç sağlanması.  Osim ova tri uvjeta, Zakon ne daje preciznu definiciju pojma organizovanog kriminaliteta, stoga nam ostavlja alternativnu mogućnost za ocjenu ostalih karakteristika. Bu üç koşullara ek olarak, yasa diğer özelliklerin değerlendirilmesi için alternatif bir seçenek bize bıraktı, organize suç kesin bir tanımını vermez.

11 Krivičnoprocesni aspekti Ceza usul yönleri  Potreba za primjenom posebnih dokaznih mehanizama u predkrivičnim i krivičnim postupcima organizovanog kriminaliteta temelji se na uočavanju da uobičajeni dokazni metodi nisu dovoljni, jer zbog prirode tih krivičnih djela i njihovih učinilaca, njima se ne mogu postići neophodni procesni efekti.  Cezai takibat ve organize suç duruşma öncesi özel delil mekanizmaları uygulamak için ihtiyaç kanıt zamanki yöntemi nedeniyle bu suçların ve faillerinin doğası, yeterli olmadığını fark dayanmaktadır, gerekli usul efektler elde edemez.  Bez obzira na to što je još posljednjih nekoliko decenija u brojnim savremenim državama prisutna zakonska mogućnost korištenja odre đ enih posebnih načina pribavljanja i prikupljanja dokaza u pogledu odre đ enih specifičnih krivičnih djela, gdje prije svega spadaju krivična djela organizovanog kriminaliteta, ta je tendencija posebno uočljiva u posljednjoj deceniji XX vijeka, a početkom XXI, dobija i me đ unarodno pravno utemeljenje.  Birçok modern devlet son birkaç yılda ne olursa olsun elde edilen ve bazı özel suçlarla ilgili delil toplayan, özel yolları kullanmak için mevcut hukuki imkanı sağlanıyor, öncelikle organize suç, suç olan yerlere, özellikle XXI. yüzyılın başında telaffuz ve uluslararası yasal dayanağı alır.

12  Do tada je bilo neuobičajeno da se me đ unarodnopravni akti upuštaju u rješavanje odre đ enih konkretnih dokaznih pitanja, vezanih za posebne tehnike prikupljanja i obezbje đ ivanja dokaza, ali ako se uzme u obzir da organizovani kriminalitet predstavlja permanentni oblik vršenja teških oblika krivičnih djela, koji ugrožava sistem regionalne, pa i me đ unarodne bezbjednosti, logično je što se i me đ unarodna zajednica uključila u napore da se suzbije ovaj oblik kriminaliteta.  O zamana kadar, toplama ve kanıtları güvence belirli teknikleri ile ilgili bazı özel delil sorunları çözme yapması yasal belgeler için nadir değildi, ama organize suç dikkate alırsak, bölgesel ve sistemi tehdit ciddi suçlardan yürütülmesi kalıcı bir formudur ve uluslararası güvenlik, bu çabaları dahil uluslararası toplumun bu formu mücadele olduğunu mantıksal.

13 S obzirom na specifičnosti krivičnih djela organizovanog kriminaliteta najčešće se koriste slijedeće posebne dokazne radnje u cilju njihovog otkrivanja i rasvijetljavanja: Organize suç belirli suçlar göz önüne alındığında en sık tespit etmek amacıyla ve açıklama için aşağıdaki özel kanıt eylemleri kullanılmakta :  Tajni nadzor komunikacija, Iletişimin Gizli gözetim,  Tajno praćenje i snimanje, Gizlice takip ve kaydı,  Simulovani poslovi, Simüle faaliyetler,  Računarsko pretraživanje podataka, Bilgisayar veri arama,  Kontrolisana isporuka, Kontrollü teslimat,  Prikriveni istražitelj (prikriveni islednik); Gizli soruşturmacı (gizli ajan);