YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KEPCEOĞLU.   Dayandığı felsefe ya da dünya görüşüne göre çeşitli değişiklikler göstermekle birlikte, eğitimin en yaygın kullanılan.

... konulu sunumlar: "YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KEPCEOĞLU.   Dayandığı felsefe ya da dünya görüşüne göre çeşitli değişiklikler göstermekle birlikte, eğitimin en yaygın kullanılan."— Sunum transkripti:

1 YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KEPCEOĞLU

2

3   Dayandığı felsefe ya da dünya görüşüne göre çeşitli değişiklikler göstermekle birlikte, eğitimin en yaygın kullanılan tanımlarından biri bireyin davranışlarında (performansında) kendi yaşantısı yoluyla istendik değişmeler meydana getirme süreci şeklindedir.  Meydana getirilmek istenilen davranış değişiklikleri, bireyin gelişim dönemlerine, yaşadığı toplumun kültürüne, bulunduğu okula, okuldaki arkadaşlarına, sınıfına, öğretmenine, derslerin konu ve amaçlarına ve daha sayamayacağımız pek çok değişkene bağlı olarak değişmektedir. BİLİŞSEL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

4   Bu kadar değişkene rağmen eğitimciler hedefleri (kazanımları) standartlaştırmaya çalışmışlar, hem derslerin kendine has durumlarına uyan hem de bütün derslere uygun olan bir hedef sınıflandırması ilk defa Bloom ve arkadaşları tarafından 1956 yılında oluşturulmuş ve bu sınıflandırma Bloom taksonomisi olarak literatürde yerini almıştır. BİLİŞSEL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

5   Hedefler sınıflandırılırken, genellikle, öğretme- öğrenme etkinliğiyle ulaşılmaya çalışılan temel öğrenme türü belirleyici olmaktadır.  Bu sistemde öğrenme bilişsel, duyuşsal ve psikomotor (devinsel) olmak üzere üç temel alana ayrılmıştır.  Bu sınıflamanın temel mantığı her alanın kendi içerisinde alt basamaklara ayrılması ve bu alanların basitten karmaşığa doğru birbiriyle ilişkili, hiyerarşik bir yapıya sahip olmasıdır. BİLİŞSEL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

6 

7   Bu kategoriler arasında hiyerarşik bir yapı vardır ve birey bir alt basamağı tamamlamadan diğer basamağa geçemez  Birçok çalışmaya temel oluşturmakla birlikte zamanla Bloom’un taksonomisinde alt basamaktaki hedeflere ulaşamadan üst basamağa geçememe ya da eğitimin belli alanlarında yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen bilgilerin entegre edilmesi ihtiyacı, taksonomisinin yeniden revize edilmesini gerekli kılmıştır.  Nitekim taksonomi 45 yıl sonra Bloom’un meslektaşları tarafından güncellenmiştir. BİLİŞSEL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

8 

9  Bloom Taksonomisi ve Alt Kategoriler

10 

11   Hatırlama basamağı da denilmektedir. Bu basamakta öğrenciden beklenen daha önce öğrenmiş olduğu bilgileri hafızasında muhafaza etmesi ve istenildiği zaman geri çağırabilmesi yani hatırlamasıdır.  Bu basamak davranışları, bir şeyi gördüğünde tanıma, sorulduğunda söyleme, eşleştirme, doğru ya da yanlış olduğunu söyleme, listeleme, sıraya koyma, seçip işaretleme vb.dir.  Bu davranışlar daha önce öğrenildiğinden öğrenci için yeni olmayan davranışlardır. BİLGİ BASAMAĞI

12  Belirli bir alana özgü bilgiler  Bilginin özel bir bölümü anlamına gelmektedir. Bu bilgi türü terimler (kavramlar) bilgisi ve olgular bilgisi olmak üzere iki kategoride incelenmektedir.  Terimler Bilgisi: Bir konu alanına ait kavramların, sembollerin, birimlerin bilgisidir. BİLGİ BASAMAĞI

13   Olgular Bilgisi: Bir konu alanındaki öğrencilerin bilmesi gereken temel kavramları içermektedir. Bu bilgi seviyesinde öğrenciden, bu temel bilgileri kullanması, anlaması ve ifade etmesi beklenir. Bu seviyede birey temel kavramı tanımlar, anlar, kavramlar ile ilgili sembol, tanım ve birimleri söyler. BİLGİ BASAMAĞI

14  Belirgin bir alanla ilgili bilgilerle uğraşma araçları ve yolları bilgisi  Günlerin, olayların, kişilerin, yerlerin, kaynakların vb. bilgisini içerir.  Alışılar bilgisi: Herhangi bir alanla ilgili uğraşan herkesin o alanla ilgili kullanılan kısaltmalar, gösterimler, semboller ve formüllerden aynı anlamı çıkarabilmeleridir. BİLGİ BASAMAĞI

15   Sınıflamalar ve kategoriler bilgisi: Bir alandaki bilgiler yapılan yeni araştırmalarla birlikte sürekli gelişmektedir. Bu durum bilgilerin sınıflanmasını zorunlu kılmaktadır. Bilindiği üzere sınıflama; belli bir kritere ya da kriterlere göre nesneleri gruplandırmaktır. Bir alana ait bilgilerin sınıflandırılması hem öğrenmeye hem de yeni raştırmalar yapılmasına katkı sağlayan bir unsurdur (Turgut ve Baykul, 2012). Bu nedenle o alana özgü nesne ve bilgileri sınıflama bilgisi öğrencinin sahip olması gereken bir bilgi türüdür. BİLGİ BASAMAĞI

16 

17   Ölçütler bilgisi : Ölçüt; bir nesnenin gözlenip ölçülebilen her bir niteliği olarak tanımlanabilir. Her konu alanı için kullanılan yöntemin, araçların, iş ve işlem yollarının değerlendirilebilmesi, konunun daha iyi anlaşılması açısından önemlidir. Bununla birlikte, elde edilen bilginin, becerinin, ürünün, kanunun, sayıltının, hipotezin, ilkenin, genelleme ve kuralların değerlendirilmesi zorunludur (Sönmez, 2007). Bu değerlendirmeyi yapabilmesi için öğrencinin ölçüt bilgisine sahip olması önemlidir. BİLGİ BASAMAĞI

18 

19   Yöntem bilgisi: Her ders ve her konu doğası gereği kendine özgü araştırma yöntemlerine sahiptir. Bireyin konu ile ilgili istenen bilgi seviyesine ulaşabilmesi için derse ve konuya özgü araştırma, inceleme ve bilgi edinme yöntemlerini öğrenmesi önemlidir. BİLGİ BASAMAĞI

20 

21   Bir alandaki evrenseller ve soyutlamalar bilgisi  İlke ve genellemeler bilgisi: İlke neden-sonuç ilişkisini belirten önerme anlamına gelmektedir. İlke ve genellemeler bilgisi bir durumu betimlemede, açıklamada ve gelecek durumu kestirmede kullanılabilir. BİLGİ BASAMAĞI

22   Bir alandaki evrenseller ve soyutlamalar bilgisi  Kuram ve yapılar bilgisi: Bir olguyu açıklamaya, tahmin etmeye ve/veya kontrol etmeyi sağlayan, kuram, bilgi edinme sürecinde ortaya atılan, geçerlik ve güvenirliği bilimsel yöntemlerle saptanmış olan, iç tutarlılığı bulunan ilişkili ilkeler bütünüdür. Örneğin, öğrenme bir olgudur ve bunu açıklayan, bilişsel öğrenme kuramı ve davranışsal öğrenme kuramı gibi pek çok kuram ortaya atılmıştır. BİLGİ BASAMAĞI

23 

24   Kavrama basamağında öğrenciden, bilgi düzeyinde edindiği bilgileri özümsemesi, anlamlandırması beklenmektedir.  Bu basamakta, örnek verme, nedenleri ve ilişkileri yazma/söyleme, yeniden sıraya koyma, değiştirerek yazma, sonucu kestirme ya da verilenlerden hareketle verilmeyeni kestirme/tahmin etme gibi davranışlar söz konusudur.  Kavrama basamağında, bilgi transfer edilmekte, yani önceden öğrenilenler yeni bir biçimde, yeni bir düzenleme ile sunulmaktadır KAVRAMA BASAMAĞI

25   Çevirme  Bu kategoride öğrenciden, sunulan bilgileri grafiğe, grafikle gösterilenleri ise yazıya, ya da sözel anlatıma çevirmesi beklenmektedir. Benzer olarak, şekille verilenleri grafiğe, söze, yazıya; yazıyla verilenleri şekle, grafiğe anlamını bozmadan çevirmesi de istenebilir KAVRAMA BASAMAĞI

26   Yorumlama  Yorumlama açıklamak, izah etmek, göstermek, çevirmek demektir. Burada çevirebilmeden kasıt verilen bir bilgiyi başka bir şekilde ifade etmektir.  Bu bir ifadeyi başka bir ifadeye, bir ifadeyi bir resme ya da bir resmi bir ifadeye ya da bir ifadeyi bir melodiye dönüştürmek olabilir.  Örnek:  Osmanlı devletinin kuruluşunu kendi cümlelerinizle kısaca anlatınız. KAVRAMA BASAMAĞI

27   Yordama  Bu kategoride öğrenciden, bilgi düzeyinde öğrendiği ilkelerin, olguların nedenini, niçinini, niyesini, nasıl olduğunu; olgular arasındaki benzerlik ve farklılıkları kendi cümleleriyle açıklayıp yazması, uygun ve yeni örnek verip yazması, verilenler arasından seçip işaretlemesi beklenmektedir. Buradaki ilkeler ve olgular öğrenci için yeni olmalıdır KAVRAMA BASAMAĞI

28 

29   Uygulama basamağı genel olarak bireyin öğrendiği ilkeleri alıştırma ya da bir problem çözerken kullanması olarak tanımlanabilir  Bu basamakta öğrenciden beklenen öğrendiği bilgileri, ilkeleri, genellemeleri, yöntem ve teknikleri kullanabilmesi, hesaplayabilmesi, çözebilmesi yani kısaca uygulayabilmesidir. UYGULAMA BASAMAĞI

30 

31   Bu basamak bireyin, bir bilgi, durum ya da materyalin öğelerini ayırabilmesini, bu öğelerin bütünle olan ilişkisini kurabilmesini içermektedir.  Ayırt etme, parçalara ayırma, ana hatları gösterme, bölümlere ayırma, şematik olarak gösterme ve saptama vb. davranışlar bu basamak düzeyinde yer alırlar ANALİZ BASAMAĞI

32 

33   Sentez bir bütünün parçalarını ve öğelerini bir araya getirmektir. Ancak bu basitçe ve gelişigüzel bir araya getiriş değildir. Burada bireyden beklenen parçaları bir araya getirerek orijinal ve fonksiyonel bir bütün ortaya çıkarabilmesidir  Sentez sorularında öğrencinin orijinal bir ürün oluşturması sağlanmaya çalışılmaktadır.  Ürün oluşturmayla öğrenilen bilginin yeni bir şekilde formüle edilmesi amaçlanmaktadır SENTEZ BASAMAĞI

34   Örnek 1: Mevsimleri ve özelliklerini belirten bir şiir yazınız.  Örnek 2: “ Televizyon izlemenin çocukların sosyal davranışları üzerine etkisi” üzerine bir makale yazınız  Örnek  Nitel araştırma desenlerinden Durum Çalışması’nı olumlu ve olumsuz açıdan irdeleyerek yeni bir nitel araştırma deseninde bulunması gereken özelliklerin neler olması gerektiğini belirleyen bir çalışma hazırlayınız. SENTEZ BASAMAĞI

35   Değerlendirme genel anlamda bireyin ölçütlere göre yargıya varabilmesi olarak tanımlanabilir.  Bu ölçütler bireyin kendi deneyimleri sonucu ya da diğer insanlar tarafından oluşturulmuş olabilir. Bireyin bu değerlendirmesi, karşılaştığı duruma göre nitel ya da nicel olarak şekillenmektedir. Karşılaştırma, irdeleme, eleştirme, hataları bulma, farklılıkları söyleme, ispat etme ve karar verme gibi davranışlar bu basamak içinde yer alırlar DEĞERLENDİRME BASAMAĞI

36   Örnek 1:  “Baştürk, S. (2010). Uygulama öğretmenlerine göre okul deneyimi grubu dersleri ve öğretmen adayları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Cilt 8, Sayı 4”  Yukarıda belirtilen makaleyi araştırma problemi, desen ve yöntem ilişkisi bağlamında inceleyiniz ve tartışınız.  Örnek 2:  Fetih 1453 filminin o dönemin kültürünü (kıyafet, savaş malzemeleri, yemek, askeri disiplin anlayışı vb.) yansıtıp yansıtmadığını irdeleyiniz. DEĞERLENDİRME BASAMAĞI

37

38   Eğitim yoluyla öğrencilere kazandır ıl ması gereken en önemli özelliklerin duyuşsal davranışlar olduğu söylenebilir.  Duyuşsal özellikler, belli objelere karşı ilgi ya da ilgisizlik; bu objelere karşı olumlu ya da olumsuz tutumlar olarak ifade edilebilir DUYUŞSAL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

39   Daha geniş anlamıyla duyuşsal özellikler bireyin okula, derse ya da öğretmene karşı olumlu ve olumsuz tutumlarını, ilgilerini, korkularını ve kaygılarını içermektedir.  Yine eğitimde duyuşsal özellikler öğrencilerin empati yapabilmesini, kendine ilişkin akademik ve sosyal yeterlik algısını, derse ve öğrenme hedeflerine yönelik öğrenme güdüsünü (isteğini) de içermektedir. DUYUŞSAL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

40   Eğitimin hedefleri arasında yer alan duyuşsal nitelikteki davranışların özelliklerinin ölçülmesinde kullanılan ölçme araçları arasında ilgi, tutum, benlik, güdü ve kaygı ölçekleri vardır DUYUŞSAL DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

41   Tutum “bir nesneye, bir kişi ya da gruba, bir kuruma, bir olay ya da davranışa karşı ya da yana olma eğilimidir  Tutum, kişiye özgüdür. Bir diğer ifadeyle, bireye ait bir özelliktir. Tutum, bireyin bir nesneye ilişkin düşünce, duygu ve davranışlarına bir bütünlük ve tutarlık sağlar. Öte yandan bireylerin tutumlarını gözle görebilmek olası değildir. TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

42   Tutumların ölçülmesi doğrudan ve dolaylı ölçümler olmak üzere iki başlık altında incelenebilir. Doğrudan ölçümler, Thurstone’un “eşit görünen aralıklar tekniği”, Likert’in “toplamalı sıralama tekniği” ve Guttman’ın “birikimli ölçekleme tekniği” ve “duygusal anlam ölçeği” kullanılarak yapılmaktadır. Dolaylı ölçümler ise daha çok “gözlem” ile yapılmaktadır. TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

43   Thurstone ölçekleri (Eşit görünen aralıklar tekniği): Bu teknikte çok sayıda tutum cümlesinin birbirinden eşit uzaklıkta 11 gruba ayrılması istenir. Thurstone tekniğine göre, ölçeği dolduran birey, kendisini en olumlu uçtan (1) en olumsuz uca (11) doğru değerlendirerek tutum cümlelerini derecelendirmektedir. Ölçeği uygulayan birey, ilgili tutum cümlesine dönük olumlu bir tutuma sahipse kendini 1’e yakın konumlandırmaktadır. Eğer birey, ilgili tutum cümlesine dönük olumsuz bir tutuma sahipse kendini 11’e yakın konumlandırmaktadır. TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

44 

45   Likert ö lçekler (Toplamalı sıralama tekniği):  Likert ölçekleri kullanmak için öncelikle bir tutumla ilişkili olduğu düşünülen çok sayıda tutum maddesi yazılır. İkinci olarak bu maddeler, tutumları ölçülecek gruba verilir. Gruptaki her bir bireyden, tutum cümlelerine “kesinlikle katılıyorum”, “katılıyorum”, “kararsızım”, “katılmıyorum”, “kesinlikle katılmıyorum” biçiminde oluşturulmuş beş kategori üzerinden yanıt vermeleri istenir.  Üçüncü olarak her bir birey için toplam puan hesaplanır. Her bireyin bütün ölçek maddelerine verdiği yanıtlar toplanarak toplam bir puan elde edilir TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

46 

47   Guttman ö lçekleri (Birikimli ö lçekleme tekniği): Guttman ölçeğinin temel amacı, ölçülen kitlenin yeterli çoğunluğunun ölçekteki sorulara tutarlı bir şekilde tepki gösterip göstermediklerini belirlemektir  Bu şekilde önermeler arasında yeterli bir tutarlılık sağlanınca ölçek tek boyutlu bir özellik kazanmakta ve güvenilir sonuçlar vermesi beklenmektedir TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

48   Guttman, bir alan ile ilgili olarak sorulan sorulara, verilen yanıtların belirli bir düzene sokulduğu zaman ölçeklenebileceğini ifade etmektedir. Bu nedenle, ölçekte sorular öyle ayarlanmalıdır ki, bir soruya olumlu yanıt verenler aynı soruya olumsuz yanıt verenlerden daha farklı bir seviyede yer almalıdırlar.  Bu kapsamda, Guttman ölçeğinin en önemli özelliği, bireylerin bir dizi sorudan yalnızca birine verdikleri yanıtların diğer sorular hakkında da bir yorum yapmaya olanak sağlamasıdır TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

49   1. Doğada yapılan etkinliklere katılmaktan zevk alırım.  2. Çevre gezilerinden hoşlanırım.  3. Doğada piknik yapmayı severim.  Böyle maddelerin yer aldığı bir ölçekte, bir kişi 1. maddeye “evet” yanıtını verdiyse,  2. ve 3. maddelere de “evet” yanıtını vermiş olması gerekir. Bir kişinin 1. maddeye “evet”  yanıtı verirken, 2. maddeye “hayır” demesi, 3. maddeye ise “evet” demesi olanaksızdır. TUTUMLAR VE ÖLÇÜLMESİ

50   İlgiler, zorlama olmaksızın yapılmaktan hoşlanılan etkinlik ya da etkinlik alanlarıdır  Eğitimin bir amacı da öğrencilerin ilgilerini keşfetmelerini ve o yönde yeteneklerini geliştirmelerini sağlayarak, onları ilgi duydukları alanlara yönlendirmektir. İlgi, bilgi ve etkileşimle oluşur  öğrenci ilgilerinin ölçülmesini dört ana başlık altında açıklanacaktır İLGİLER VE ÖLÇÜLMESİ

51   Belirtilen ilgi: Belirtilen ilgi, bir objeye, etkinliğe, amaca ya da mesleğe dönük olarak ilginin sözlü olarak belirtilmesidir. En yalın biçimiyle, bireye neye ilgisi olduğu ya da ne olmak istediği sorulmakta ve yanıta göre onun ilgisi  Aşağıdaki derslerden hangisiyle ilgili çalışmalar yapmaktan hoşlanıyorsun?  A) Fen ve Teknoloji  B) Matematik  C) Türkçe  D) Sosyal bilgiler. İLGİLER VE ÖLÇÜLMESİ

52   G österilen ilgi ya da manifest ilgi: Bu tür ilgiler, bireyin bir etkinliğe ya da mesleğe girmesi ile ortaya çıkan ilgiler biçiminde açıklanmaktadır.  İlgilerin görülebilmesi, birey için sağlanan maddi olanaklarla da yakından ilgilidir.  Birey için yeterli olanakları sağlayamayan bir çevre (aile, okul ortamı vb.) içinde gösterilen ilgiyi belirlemek de zorlaşacaktır. İLGİLER VE ÖLÇÜLMESİ

53   Testler yoluyla ölçülen ilgi: Üçüncüsü, tutumların ölçülmesinde olduğu gibi uzmanlarca hazırlanmış, geçerlik ve güvenirliği yeterli düzeyde olan araçlarla yapılan ilgi ölçümleridir  Envanterler yoluyla ölçülen ilgi: Buna göre, öğrencilere bir dizi etkinlik ya da mesleklerin isimleri verilmekte ve bireylerin bunlar arasından tercih yapmaları istenmektedir İLGİLER VE ÖLÇÜLMESİ

54   Güdü, organizmayı uyaran ve belli bir davranışa yönlendiren bir güç, belli bir ihtiyaçtır  Bir diğer tanıma göre güdü, bireyin davranışlarının gerisindeki gizli güç ya da insanı davranışa götüren etmendir  Üniversiteyi kazanmak, yüksek lisans yapmayı istemek, iyi bir öğretmen olmaya çalışmak, yemek yemek, uyumak vb. birçok davranışın kaynağını güdüler oluşturmaktadır. GÜDÜLER VE ÖLÇÜLMESİ

55   Güdüleri ölçmenin çeşitli yöntemleri vardır. Bir insanın davranışlarını gözleyerek, o davranışın ortaya çıkmasını sağlayan gizli güdüler dolaylı yoldan belirlenebilir  Yine güdüler, hedefe özgü ve ona yönelik olduğu için öğretmen çeşitli durumlara ilişkin olarak öğrencilerin ilgili hedefe yönelik düzeylerini dereceleme türü maddelerle kabaca da olsa ölçebilir.  G üdüler i doğrudan gözlemek olanaklı olmadığı için en iyi biçimde nasıl ölçülebileceği bilinmemektedir. Güdü araştırmasında kişilik testleri de kullanılabilir. Söz konusu kişilik testleri tematik algı testleri, kişilik envanterleri ve durumsal testlerdir GÜDÜLER VE ÖLÇÜLMESİ

56   Kaygı, bir tehdit altında hissedilen korku ve gerginlik durumu olarak ifade edilebilir  “Genel anlamda kaygı insan yapısında mevcut, çevresel ve psikolojik olaylara gösterilen duygusal tepki olarak; dar anlamda ise, kaynağı ve başlangıcı bilinçli olmamasına rağmen bilinçli bir şekilde hissedilen, beraberinde terleme, sararma gibi fizyolojik değişimlerin de görüldüğü bir yaşantı olarak tanımlanabilir”  Kaygının en önemli özelliği insanın normal davranışlarına etki etmesidir KAYGILAR VE ÖLÇÜLMESİ

57   Kaygının ölçülmesi, kaygı envanteri ya da kaygı ölçekleri adı verilen ölçme araçlarıyla yapılır. Bu amaçla uzmanlar ve araştırmacılar tarafından geliştirilmiş hazır ölçme araçları kullanılabilir. KAYGILAR VE ÖLÇÜLMESİ

58 

59

60   Öğretim programlarında hedeflerin büyük bir çoğunluğu bilgiye dayanmaktadır. Bunun için programlardaki hedeflerin büyük bir çoğunluğunda, zihinsel becerileri gerektiren ve dille ifade edilebilen davranışlar yer almaktadır.  Bununla birlikte, öğretim programlarında, psiko- motor becerilerin ağır bastığı ders ve etkinlikler de bulunmaktadır. Müzik, resim, dans, jimnastik, çeşitli spor etkinlikleri vb. geniş ölçüde beden hareketlerine dayanmaktadır. PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

61   Psiko-motor davranışlar, zihin ve kasların ortak çalışması sonucu ortaya çıkan, kısacası zihin-kas koordinasyonu gerektiren davranışlardır.  Psiko-motor becerilerin geliştirilmesini hedef alan derslerde örneğin, müzik, resim, beden eğitimi, meslek lisesi atölye dersleri, fen ve teknoloji derslerindeki laboratuvar uygulamalı dersler, hemşirelik lisans programlarındaki uygulamalı dersler vb. oldukça karmaşık davranışlar zincirinden oluşan ve psiko-motor yönü ağır basan beceriler bulunmaktadır. PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

62 

63   Öğretim programlarında bulunan psiko-motor beceriler bir takım karmaşık davranışlardan oluştuğundan, bu davranışlar iyi gözlenmeli ve nicel olarak ölçülebilir hale getirilmelidir.  Bilişsel davranışlarda olduğu gibi psiko-motor becerilerin ölçülmesinde o beceriyi oluşturan kritik davranışlar yoklanır. PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

64 

65   Psiko-motor becerileri puanlamada temelde iki tür puanlamadan söz edilebilir. Bunlardan birincisi puanlama yapılacak disiplinde (müzik, resim, beden eğitimi, teknik resim, atölye dersi vb.) bulunan bir becerinin yalnızca olup olmadığına bakmaktır. Yani var ya da yok. Ancak becerinin mükemmelliği de ölçülecekse puanlama bu ikili puanlamadan (varyok) daha öteye giderek var, kısmen var ve yok şeklinde puanlanmalıdır PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

66   Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı’nın özel yetenek sınavı iki aşamalı olarak yapılır. I. Aşama: Sınavın bu bölümünde adaylar, kendilerine verilen resim kağıdına sınav değerlendirme jürisinin tercihine göre poz verdirilmiş (canlı) modelden desen çalışması yapacaklardır. Adayların bu aşamada yaptığı çalışma yerleştirme (kompozisyon), ışıkgölge, hareket, oran-orantı, çizgisel ifade ve yaratıcılık (Üslupsal yaratıcılık) kriterleri göz önüne alınarak 100 puan üzerinden değerlendirilir. II. Aşama: Bu bölümde adaylar sınav değerlendirme jürisinin belirlediği bir konuyu resim kâğıdı üzerine çizeceklerdir. Adayların bu aşamada yaptığı çizimlerde; teknik ve anlatım unsurları dikkate alınarak değerlendirme yapılır. Çalışmada yer alan figürlerin ve objelerin desen özellikleri, birbirleriyle olan ilişkileri, kompozisyon, ışık-gölge, oran- orantı, perspektif ve yön ilgisi, anlatım bakımından konuya hâkimiyet ve diğer yaratıcı unsurlar dikkate alınarak 100 puan üzerinden değerlendirilir.  Dikkat edilecek olursa hem birinci hem de ikinci aşamada değerlendirme kriterleri zihin-kas koordinasyonu gerektirecek davranışlardır. Jüri üyeleri ellerindeki kontrol listelerini ya da derecelendirme listelerini kullanarak aday öğrencilere puan vereceklerdir. PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

67   Psiko-motor becerilerin ölçülmesinde çok çeşitli araçlar bulunmaktadır. Bunları genel olarak iki kategoride inceleyebiliriz: Birincisi, kontrol listeleri (Check Lists) diğeri ise derecelendirme ölçekleridir (Rating Scales)  Kontrol listeleri, herhangi bir konu ya da beceriye ilişkin performansı oluşturan ögelerin, ne kadarının öğrenciler tarafından gösterildiğinin belirlenmesi için uygun bir ölçme aracıdır. Ayrıca geliştirilmesi ve uygulanması kolay olduğu için okul öncesinden üniversiteye bütün sınıf düzeylerinde rahatlıkla kullanılabilir. PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ

68   Kontrol listeleri performansa ilişkin belirli ölçütlerin karşılanıp karşılanmadığıyla ilgili olan sınırlı durumlarda değerlendirme için uygun seçimdir fakat performans düzeylerini tanımlayan bir yapıya sahip olmadıklarından bunların yerine derecelendirme ölçekleri kullanılır PSİKO-MOTOR DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİ