TÜKETİCİNİN KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü Bayram UZUNOĞLAN.

... konulu sunumlar: "TÜKETİCİNİN KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü Bayram UZUNOĞLAN."— Sunum transkripti:

1 TÜKETİCİNİN KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü Bayram UZUNOĞLAN Genel Müdür Yardımcısı Ankara, 27/04/2016

2 2/28 SUNUM İÇERİĞİ I- GİRİŞ III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI II- TÜKETİCİLERİN HAK ARAMA YOLLARI IV- SONUÇ II- TÜKETİCİLERİN KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER

3 TÜKETİCİ HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER

4 4/28 I- GİRİŞ «Tüketicinin Korunması» kavramı güçlüler karşısında zayıfların korunması ihtiyacından doğmuş olup, tüm Dünyada temel bir insan hakkı olarak kabul edilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 172’nci maddesinde yer verilen “Devlet, tüketicileri koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvik eder” hükmü gereği tüketicinin korunması konusu devlet güvencesine alınmıştır.  10.08.1993 Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü  23.02.1995 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun  1997 Rekabet Kurumu’nun oluşturulması  14.3.2003 4822 sayılı Kanun ile Tüketici mevzuatında kapsamlı değişiklik  3.6.2011 Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü  28.05.2014 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesi

5 5/28 GİRİŞ Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü 78 milyon tüketici Tüketiciye mal sunan tüm esnaf ve tacir kesimi Tüm AVM’ler İnşaat şirketleri İnternet alışveriş siteleri Kapıdan satış firmaları Tüm imalat, ithalat sektörü Tüketicinin korunması alanında faaliyet gösteren tüm STK’lar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Tüketiciye hizmet sunan firmalar Bankalar, Kredi Kuruluşları, Sigorta Şirketleri, Turizmle iştigal eden firmalar, Yazılı, sözlü ve görsel tüm medya şirketleri, GSM operatörleri

6 6/28 GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER

7 7/28 TÜKETİCİ HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER Tüketicilerin, sözleşmelerin zayıf tarafını oluşturmaları nedeniyle, ekonomik çıkarlarının korunmasını teminen Genel Müdürlüğümüzce aşağıda sıralanan konularda çeşitli düzenlemeler yapılmıştır: DEVRE TATİL VE UZUN SÜRELİ TATİL HİZMETİ SÖZLEŞMELERİ PAKET TUR SÖZLEŞMELERİÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMELERİ İŞYERİ DIŞINDA (KAPIDAN) KURULAN SÖZLEŞMELER MESAFELİ SÖZLEŞMELER TAKSİTLE SATIŞ SÖZLEŞMELERİ SÜRELİ YAYIN KURULUŞLARINCA DÜZENLENEN PROMOSYON UYGULAMALARI

8 8/28 TÜKETİCİ HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER ABONELİK SÖZLEŞMELERİAYIPLI MAL VE HİZMETLERTÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNDEKİ HAKSIZ ŞARTLAR GARANTİ, İHTİYARİ GARANTİ VE SATIŞ SONRASI HİZMETLER FİYAT ETİKETİ İLE TANITMA VE KULLANMA KILAVUZUPİRAMİT SATIŞ SİSTEMLERİ

9 9/28 TÜKETİCİ HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMELERİ KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER

10 İnceleme ve denetimlerin sonucuna göre, haksız ticari uygulamalar ve mevzuata aykırı reklamlar hakkında idari müeyyide uygulama hususlarında görevlidir. Haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapma, Bu ilkeler çerçevesinde ticari reklamları inceleme, Ticari reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 63 üncü maddesi uyarınca kurulan Reklam Kurulu; REKLAM KURULU’NUN GÖREVLERİ

11 Piyasa gözetimi ve denetimi; Ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken, ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğini kontrol etmek, Güvenli olup olmadığını denetlemek, Güvenli olmayan ürünlerin güvenli hale getirilmesini temin etmek, Gerektiğinde yaptırımlar uygulanmasını sağlamak amacıyla Bakanlığımız tarafından yapılacak her türlü faaliyeti kapsar. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİ

12 TÜKETİCİLERİN HAK ARAMA YOLLARINA YÖNELİK FAALİYETLER

13 13/27 II-TÜKETİCİNİN HAK ARAMA YOLLARI TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ TÜKETİCİ MAHKEMELERİ

14 14/28 II-TÜKETİCİNİN HAK ARAMA YOLLARI Tüketici Hakem Heyetlerinin Kurulma Amacı Tüketicilerin hak arama yollarını kolaylaştırmak; Tüketiciler ile satıcı ve sağlayıcılar arasındaki uyuşmazlıkların mahkemeye yansımadan çözümlenmesini sağlamak; Tüketici uyuşmazlıklarının daha basit, daha hızlı ve daha masrafsız biçimde sonuçlanmasını sağlamak;

15 15/28 III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI TİCARET İL MÜD./ KAYMAKAM BAŞKAN BARO TEMSİLCİSİ ÜYE BELEDİYE TEMSİLCİSİ ÜYE TÜKETİCİ ÖRGÜTÜ TEMSİLCİSİ ÜYE TİCARET ODASI ESNAF ODASI TEMSİLCİSİ ÜYE

16 16/27 III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI Tüketici Hakem Heyeti Ülkemizde halen 81 il ve 919 ilçede toplam 1.011 adet Tüketici Hakem Heyeti bulunmaktadır. İLİİLÇESİTHH SAYISI ANKARAÇANKAYA3 BURSAOSMANGAZİ3 BURSANİLÜFER2 ADANASEYHAN2 İSTANBULKARTAL2 ANTALYAKEPEZ2 İZMİRKARABAĞLAR2 KONYASELÇUKLU2 TRABZONORTAHİSAR2

17 17/27 III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI TÜKETİCİ MAHKEMELERİ Tüketici Hakem Heyetlerinde Başkan ve üye olarak 5550 kişi, Raportör olarak 2550 kişi olmak üzere toplam 8100 kişi görev yapmaktadır. Görev Alan Personel Sayısı

18 18/27 III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI * Görevli tüketici hakem heyetinin tespitinde başvuru tarihindeki parasal sınırlar dikkate alınır. ŞİKAYET KONUSU OLAN MAL VEYA HİZMETİN DEĞERİ 2.320 TL ' NİN ALTINDA İSE TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE ŞİKAYET KONUSU OLAN MAL VEYA HİZMETİN DEĞERİ 3.480 TL VE ÜZERİNDE İSE TÜKETİCİ MAHKEMELERİNE Tüketici Hakem Heyetlerinin Görev Alanı

19 19/27 TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ İLÇE THH 0-2320 TL’YE KADAR İL THH 0-3480 TL’YE KADAR BÜYÜKŞEHİR İL THH 2320-3480 TL’YE KADAR III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI Tüketici Hakem Heyetlerinin Görev Alanı * Görevli tüketici hakem heyetinin tespitinde başvuru tarihindeki parasal sınırlar dikkate alınır.

20 20/27 Taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir. Tüketici hakem heyetinin kararları tarafları bağlayıcıdır, İcra ve İflâs Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Uyuşmazlığın tüketicinin lehine sonuçlanması durumunda ise, tebligat ve bilirkişi ücretlerini karşı taraf yüklenir ve bütçeye gelir olarak tahsil edilir. Başvurular, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine yapılabilir. III- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN YAPISI Tüketici Hakem Heyetlerinin Yetki Alanı ve Kararlarının Niteliği

21 21/28 IV-TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKİ BİLGİLER

22 22/27 2002-2015 YILLARI ARASINDA TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE ULAŞAN BAŞVURU SAYISI

23 23/27 TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE BANKACILIK SEKTÖRÜNE İLİŞKİN YAPILAN BAŞVURULARIN SAYISI

24 24/27 2015 YILINDA TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE YAPILAN BAŞVURULARIN KONULARINA GÖRE DAĞILIMI

25 25/27 2015 YILINDA TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE YAPILAN BAŞVURULARIN SONUÇLARINA GÖRE DAĞILIMI

26 26/27 TÜKETİCİ HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK FAALİYETLER TÜKETİCİ MAHKEMELERİ Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda, davaları basit yargılama usulüne göre sonuçlandıran tüketici mahkemeleri görevlidir. Tüketici Hakem Heyeti kararlarına itiraz veya 3.300 TL’nin üzerindeki başvurulara bakmakla görevlidir. Tüketici davaları tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilmektedir. Tüketici hakem heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre sadece nispi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedilmektedir. Şu anda ülkemizde 97 adet Tüketici Mahkemesi mevcuttur.

27 27/27 SONUÇ «Bilinçli Tüketici, Basiretli Tacir» anlayışını yaygınlaştırmak. Alışverişte tüketiciye saygılı bir kültürün oluşmasına katkı vermek. Vatandaşların tüketici olarak haklarını bildiği/ kullanabildiği, mağduriyet yaşadıklarında haklarını kolay ve masrafsız bir yolla arayabildiği bir piyasa yapısı oluşturmak.

28 28/28 TEŞEKKÜRLER… B.uzunoglan@gtb.gov.tr 0312 449 45 21