ÇOCUK HUKUKU. Dünya çocuk nüfusu: 2 milyar 850 milyon.Dünya çocuk nüfusu: 2 milyar 850 milyon. 600 milyon çocuk yoksulluk sınırının altında600 milyon.

... konulu sunumlar: "ÇOCUK HUKUKU. Dünya çocuk nüfusu: 2 milyar 850 milyon.Dünya çocuk nüfusu: 2 milyar 850 milyon. 600 milyon çocuk yoksulluk sınırının altında600 milyon."— Sunum transkripti:

1 ÇOCUK HUKUKU

2 Dünya çocuk nüfusu: 2 milyar 850 milyon.Dünya çocuk nüfusu: 2 milyar 850 milyon. 600 milyon çocuk yoksulluk sınırının altında600 milyon çocuk yoksulluk sınırının altında 250 milyon çocuk işçi var250 milyon çocuk işçi var 1990’lardaki silahlı çatışmalarda, iki milyondan fazla çocuk öldü, 6 milyondan fazla çocuk ağır1990’lardaki silahlı çatışmalarda, iki milyondan fazla çocuk öldü, 6 milyondan fazla çocuk ağır yaralandı ya da sakat kaldı.yaralandı ya da sakat kaldı. AIDS yüzünden ölen çocuk sayısı bugüne kadarAIDS yüzünden ölen çocuk sayısı bugüne kadar yarım milyon oldu *Aralarında daha 10 yaşında olanlar da bulunan çocuklar, hükümetler veya karşıt silahlı gruplar tarafından askere alınıyor ya da askerliğe zorlanıyor

3 Türkiye’de ne kadar çocuk var? 18 yaş altı nüfus; 18 milyon 501 bin Toplam nüfusa oranı: %25-30

4 ULUSAL VE ULUSLARARASI ÇOCUK YASALARI Çağdaş toplumlarda, çocukların yetiştirilmesinde üç temel ilke benimsenir;her doğan çocuğun : *hayata iyi bir başlangıç yapması gerekir. *nitelikli eğitim alması gerekir. yeteneği doğrultusunda geliştirilip sosyalleştirilmesi gerekir. Ne yazık ki dünya ülkelerinin çoğu, çocuklarına bu ilkelerin belirlediği standartları sunamamaktadır. Çocukların "kötü muameleden" korunması asırlardır toplumların öncelikleri arasında olmuştur. Tüm çocukları ve özellikle güç koşullarda yaşayan çocukları korumak ve desteklemek çağdaş toplumların "ideali" hâline gelmiştir.

5 Uluslararası hukukta, çocuk haklarını koruyan temel yasal metin 20 Kasım 1989 tarihli “Çocuk Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”dir. Tamamı 54 maddeden oluşan bu Sözleşme’nin amacı; çocukların korunması için evrensel ilkeler belirlemek, onları her türlü ihmal, istismar ve kötü muamelelere karşı korumaktır. Çocuk Hakları Sözleşmesi ne zaman yayınlandı?

6 Çocuk Hakları Sözleşmesine Taraf Devletler Çocuk Hakları Sözleşmesi tarihte en geniş kabul gören insan hakları belgesidir.Çocuk Hakları Sözleşmesi tarihte en geniş kabul gören insan hakları belgesidir. İlk kez 1989 yılında onaylanan Sözleşme bugün ikisi hariç (ABD ve Somali) Birleşmiş Milletler üyesi bütün ülkeler tarafından onaylanmıştır ki bu 191 ülkenin onayı anlamına gelmektedir İlk kez 1989 yılında onaylanan Sözleşme bugün ikisi hariç (ABD ve Somali) Birleşmiş Milletler üyesi bütün ülkeler tarafından onaylanmıştır ki bu 191 ülkenin onayı anlamına gelmektedir. Ülkemizde 27 Ocak 1995 tarihinde yürürlüğe girmiştir.Ülkemizde 27 Ocak 1995 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

7 ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ Çocuk Hakları Sözleşmesi, uluslararası planda üzerinde pazarlık yapılması mümkün olmayan standartlar ve yükümlülükleri içermektedir. Belge; nerede doğduklarına, kim olduklarına; cinsiyetlerine, dinlerine ya da sosyal kökenlerine bakılmaksızın bütün çocukların haklarını tanımlamaktadır. Sözleşmede tanınan haklar, bütün çocuklar içindir; beyaz çocuk, kara çocuk, kız çocuk, erkek çocuk fark etmez. Doğduğu yer, konuştuğumuz dil de fark etmez. Büyüklerin inançlarının, görüşlerinin farklı olması yüzünden çocuklara ayrım yapılmaz. Bu haklara sahip olmak için çocuk olmak yeterlidir.

8 Çocuk Hakları Sözleşmesinde Yer Alan Maddeler Çocuğun tanımı: Ulusal yasalarca daha genç bir yaşta reşit sayılma hariç, 18 yaşın altındaki her insan çocuk sayılır. Ayırım gözetmeme: Hakların hepsi, istisnasız bütün çocuklar için geçerlidir. Bu haklara sahip olmak için çocuk olmak yeterlidir. Çocuğun yüksek yararı: Çocukla ilgili bütün girişimlerde çocuğun yüksek yararı tam olarak gözetilecektir. Ana-babalar ya da sorumluluk taşıyan diğer kişiler bu sorumluluğu yerine getirmedikleri takdirde devlet, çocuğa yeterli dikkati ve desteği gösterecektir. Hakların uygulanması: Devlet, Sözleşme’de yer alan hakların uygulanması için bütün imkânları kullanmalıdır.

9 SÖZLEŞMEDE TANINAN HAKLAR *Yaşam ve gelişme: Her çocuk temel yaşam hakkına sahiptir. Devlet, çocuğun yaşamını ve gelişmesini güvence altına almakla yükümlüdür. *Kimliğin korunması: Devlet, çocuğun kimliğini korumakla gerekiyorsa bu kimliğin temel ögelerini yeniden oluşturmakla yükümlüdür.

10  Ana-babayla temas: Çocuğun yüksek yararına aykırılığı belirlenmediği sürece çocuk, kendi ana- babasıyla birlikte yaşama hakkına sahiptir. Ayrıca çocuk anasından ve babasından veya bunların herhangi birinden ayırılmışsa ayırıldığı kişilerle temas, çocuğun hakkıdır.

11 Ailenin yeniden birleşmesi: Çocuk ile ana-babası, yeniden birleşme ya da çocuk/ana-baba ilişkisinin tesisi amacıyla herhangi bir ülkeyi terk edip kendi ülkelerine dönme hakkına sahiptirler. Yasa dışı yollarla ülke dışına çıkarma ve geri döndürmeme: Devlet, çocukların ana-babadan herhangi biri tarafından ya da üçüncü bir taraf eliyle ülke dışına kaçırılıp burada alıkonulmasını önlemekle yükümlüdür.

12 Çocukların yaşamını korumak herkesin ilk görevidir. Çocukların yaşamını korumak herkesin ilk görevidir. Yaşamak her çocuğun en temel hakkıdır. Yaşamak her çocuğun en temel hakkıdır. Yaşama Hakkı

13 *Çocuğun i fade özgürlüğü: Çocuk, ülke sınırlarına bağlı olmaksızın görüşlerini ifade etme, bilgi edinme, sahip olduğu görüşleri ve edindiği bilgileri başkalarına aktarma hakkına sahiptir.

14 * Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü: Devlet, ana-babanın uygun biçimlerde yönlendiriciliğine tabi olarak çocuğun düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne saygı gösterecektir.

15 Dernek kurma özgürlüğü: Çocukların arkadaşlarıyla barış içinde toplanabilme, dernek kurabilme ya da derneklere üye olma hakkı vardır.

16 Özel yaşamın korunması: Çocukların özel, aile, ev içi yaşamları ile kurdukları iletişime yönelik dış müdahalelerden, iftira ve haksız suçlamalardan korunma hakları vardır.

17 Gerekli bilgilere ulaşma: Devlet, kitle iletişim araçlarının çocuklar açısından sosyal ve kültürel yarar sağlayacak bilgiler yaymasını teşvik edecek, buna karşılık çocukları zararlı yayınlardan koruyacaktır.

18 Ana-babanın sorumlulukları: Ana-baba, çocuğun yetiştirilmesinde ortak ve birinci elden sorumluluk taşımaktadır. Devlet, çocuk yetiştirme alanında gerekli desteği ana-babaya sağlayacaktır.

19 Suiistimal ve ihmalden korunma: Devlet, çocuğu ana-babanın ya da çocuğun bakımından sorumlu başka kişilerin her türlü kötü muamelesinden koruyacak, çocuk suiistimalini önleyecek ve bu tür davranışlara maruz kalan çocukların tedavisini amaçlayan sosyal programları hazırlayacaktır.

20 Ailesiz çocuğun korunması: Devlet, aile ortamından yoksun çocuğu özel olarak korumak, bu tür durumlarda uygun alternatif aile bulmak ya da kurumlar aracılığıyla çocuğun bakımını sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmesi doğrultusundaki çabalarda çocuğun kültürel kimliğine gerekli dikkat gösterilecektir. Türkiyede çocuk ve gençlik merkezleri bu korumaya bir örnek Sokakta yaşayan ve/veya çalıştırılan çocuklara yönelik hizmetler, Aile Ve sosyal Politikalar bakanlığına bağlı Çocuk ve Gençlik Merkezleri tarafından verilmektedir.

21

22 Türkiye’de sunulan diğer bir hizmet sosyal ve ekonomik destek: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen yardımlardır. Yardımların en önemli fonksiyonu; Kurum’un öncelikli hedef grubu olan korunmaya muhtaç çocuk ve gençlerin korunma altına alınması ve ailenin parçalanmadan bir arada yaşamasına fırsat sağlamaktır. Sosyal korumaya diğer bir örnek koruyucu aile Çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakımları bir süre için sağlanamayan çocuklarımızın kendi aile ortamlarında eğitim, bakım ve yetiştirilme sorumluluğunu kısa veya uzun süreli olarak, ücretli veya gönüllü statüde devlet denetiminde paylaşan, hissettikleri toplumsal sorumluluğu gösterebilen uygun aile ya da kişilerdir.

23 Evlat edinme: yalnızca çocuğun yüksek yararına olacak şekilde, konunun uzmanı yetkililerin izniyle ve çocuk için gerekli güvenceler sağlandıktan sonra gerçekleştirilebilecektir.

24 Mülteci çocuklar: Mülteci durumunda olan ya da mülteci statüsüne alınmak isteyen çocuklara özel koruma sağlanacaktır. Devlet, çocuklara bu anlamda koruma ve yardım sağlayan yetkili kuruluşlarla iş birliği yapmakla yükümlüdür.

25 Mülteci nedir, kimdir ? Mülteci diye tanımlanan kişi; ülkesinde ırk, din, sosyal konum, siyasal düşünce ya da ulusal kimliği nedeniyle kendisini baskı altında hissederek kendi devletine olan güvenini kaybeden, kendi devletinin ona tarafsız davranmayacağını düşüncesi ile ülkesini terkedip, başka bir ülkeye sığınma talebinde bulunan ve bu talebi o ülke tarafından 'kabul' edilen kişidir. Sığınmacı nedir, kimdir ? Sığınmacı ise; Yukarıdaki nedenlerden dolayı ülkesini terkeden ve henüz sığınma talebi, kaçtığı ülkenin yetkilileri tarafından 'soruşturma' safhasında olan kişidir. İskan Kanunu Madde3/3'e göre "Türkiye'de yerleşmek maksadıyla olmayıp bir zaruret ilcasıyla muvakkat oturmak üzere sığınanlara sığınmacı denir". Göçmen nedir kimdir ? Göçmen; mülteci tanımında bulunan nedenlerin dışında, çoğu zaman ekonomik gerekçelerle, ülkesini gönüllü olarak terkederek başka bir ülkeye, o ülke yetkililerinin bilgi ve izni ile yerleşen kişidir.

26 Özürlü çocuklar: Özürlü çocuk, saygınlık içinde eksiksiz ve onurlu bir yaşam sürdürmek için özel bakım, eğitim ve kurs görme; mümkün olan en üst düzeyde özgüvene ve sosyal bütünleşmeye kavuşma hakkına sahiptir.

27 Engelli çocukların korunmasına ilişkin Türkiye’den örnekler.... 18 yaşını tamamlamamış engelli olan yakınlarının bakımını üstlenenlerden, geliri, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık tutarın asgari ücretin üçte 1'inden daha az olanlara aylık verilir.Asgari ücretin üçte biri oranında.2014 yılı ilk yarısı için 255 liradır. Ağır engelli olup yasaya göre uygun şartları taşıyan engelli çocuk annelerine ''evde bakım ücreti''ödenir. 2015 yılında hanede kişi başına düşen aylık gelir 572,64 TL ‘den az ise ödenir. 2015 yılında bakım ücreti 793,08 TL Kamu kuruluşlarında çalışan engelli çocuğu olan memur anne ve babalara nöbet ve mesai muafiyeti vardır. %20 üzerinde engelli çocuklar, özel eğitim imkanlarından yararlandırabilir..Bu durumda devlet katkı sunar. engelli çocuğu olan annnelerinin erken emeklilik hakkı vardır. Bakmakla yükümlü olunan kişinin durumu sağlık kurullarınca belirtildikten sonra kamu personeli olan anne,baba ve kardeşler (vasi olmak şartı var) için atamaya esas karar oluşturur.

28 Sağlık ve sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı Çocuk, mümkün olan en üst düzeyde sağlık ve tıbbi bakım standardına ulaşma hakkına sahiptir. Devletler, halk sağlığı eğitimi ve bebek ölümlerinin azaltılması konularına önem verecek, bu amaca yönelik uluslararası iş birliğini teşvik edecek ve etkin sağlık hizmetlerinden yoksun tek bir çocuk kalmaması için çaba gösterecektir. Yerleştirme uygulamasının düzenli denetimini isteme hakkı Devlet tarafından gerekli ilgi, koruma ve bakımın gösterilmesi için belirli bir yere yerleştirilen çocuk, bu tedbirin sonuçlarının düzenli olarak denetlenmesini isteme hakkına sahiptir.

29 Sosyal güvenlik hakkı Çocuk, her türlü sigorta ve sosyal güvenlik imkânlarından yararlanma hakkına sahiptir. Yaşam standardı: Her çocuk; fiziksel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve sosyal gelişmesi açısından yeterli yaşam standardına ulaşma hakkına sahiptir. Çocuğun yeterli bir yaşam standardına sahip olmasını sağlamak en başta ana-babanın sorumluluğudur. Devletlerin görevi, bu sorumluluğun yerine getirilmesine imkân tanıyacak koşulları yaratmaktır.

30 Eğitim: Çocuk, eğitim hakkına sahiptir. Devletin görevi, ilköğretimin zorunlu ve parasız olmasını sağlamak, her çocuğun yararlanabileceği değişik ortaöğretim kanallarını teşvik etmek ve yeteneklerine göre herkesi yüksek öğrenim imkânlarına kavuşturmaktır. Okul disiplini, çocuğun haklarına ve saygınlığına uyumlu olmalıdır. Devlet, bu hakkın uygulanabilmesi için başka ülkelerle iş birliği içinde olacaktır. Eğitim hedefleri: Eğitim çocuğun kişiliğinin, becerilerinin, zihinsel ve fiziksel yeteneklerinin mümkün olduğunca geliştirilmesini hedefleyecektir. Eğitim çocuğu özgür bir toplumda faal bir yetişkin olarak yaşam için hazırlayacak; ana-babasına, kültürel kimliğine, kendi dili ve değerleriyle başkalarının kültürel kimliklerine ve değerlerine saygıyı geliştirecektir. Azınlıklara ve yerli halklara mensup çocuklar: Azınlık topluluklarla yerli halklara mensup çocuklar kendi kültürlerinden yararlanma, kendi dinlerinin gereklerini yerine getirme ve kendi dillerini kullanma hakkına sahiptirler.

31 Dinlenme, boş zaman değerlendirme ve kültürel etkinlikler Çocuk, dinlenme, boş zaman değerlendirme, oyun oynama, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılma hakkına sahiptir.

32 Çocuk işçiler: Çocuk sağlığı, eğitimi ve gelişmesi açısından tehlike teşkil eden işlere karşı korunma hakkına sahiptir. Devlet, işe kabul için asgari bir yaş sınırı tespit etmek ve çalışma koşullarını düzenlemek zorundadır.

33 Cinsel sömürü: Devlet, fuhuş ve pornografi dâhil, çocuğu cinsel sömürü ve suiistimalden koruyacaktır.  Çocukların satılmaları, kaçırılmaları ve fuhuşa zorlanmaları: Çocukların satışa, kaçırılmaya ve fuhuşa konu olmalarını önlemek üzere her türlü çabayı göstermek devletin görevidir.

34 Çocukların yargılanmaları Yasalara aykırı iş yapan çocuk, saygınlık ve değer anlayışını geliştiren, yaş durumunu gözeten ve toplumla yeniden bütünleşmesini hedefleyen tarzda muamele görme hakkına sahiptir. Çocuğa, temel güvencelerin yanı sıra savunması için hukuki ve diğer türlü yardım sağlanacaktır. Mümkün olan her durumda, adli kovuşturmadan ve kurumlara yerleştirme yolundan kaçınılmalıdır.

35 İşkence ve özgürlükten yoksun bırakma Hiçbir çocuk işkenceye, zalimce davranışlara ya da cezaya, yasa dışı tutuklamaya tabi tutulmayacak tır. Hiçbir çocuk keyfi biçimde özgürlüğünden yoksun bırakılmayacaktır. 18 yaşından küçük olanlara, idam ya da salıverme koşulu bulunmayan ömür boyu hapis cezası verilmeyecektir. Özgürlüğünden yoksun bırakılan herhangi bir çocuk, kendi yüksek yararı aksini gerektirmedikçe yetişkinlerden ayrı tutulacaktır. Gözetim altında tutulan çocuğa hukuki ve diğer gerekli yardımlar sağlanacak, çocuk ailesiyle temas edebilecektir.

36 Silahlı çatışma Taraf devletler, 15 yaşından küçük çocukların çatışmalara katılmamalarını sağlamak için mümkün olan her türlü önlemi alacaklardır. 15 yaşından küçük hiçbir çocuk askere alınmayacaktır. Devletler, ayrıca silahlı çatışmaların etkilediği çocuklara, ilgili uluslararası yasada belirtilen şekillerde korunma ve bakım sağlayacaklardır. Yeniden sağlığa kavuşturucu bakım Devlet silahlı çatışma, işkence, ihmal, kötü muamele ve sömürü mağduru çocukların sağlıklarına kavuşturulmaları ve toplumla bütünleşmelerini sağlama amacıyla uygun önlemleri almakla yükümlüdür.

37 Uyuşturucu kullanımı: Çocukların uyuşturucu ve psikotrop madde kullanımından, bu tür maddelerin üretimine ve kaçakçılığına alet olmaktan korunma hakları vardır. Psikotrop madde ya da psikoaktif madde: merkezi sinir sisteminde etkisini gösteren ve beynin işlevlerini değiştirerek algıda, ruh hâlinde, bilinçlilikte ve davranışta geçici değişikliklere neden olan kimyasal maddelerdir.

38 Üstün standartlara uyma Çocuğun haklarıyla ilgili olarak geçerli ulusal ve uluslararası yasalarda yer alan standartların işbu Sözleşme’de yer alanlardan daha üstün olmaları hâlinde her durumda daha üstün standartlar geçerli olacaktır. Türkiye’de çocuk hakları sözleşmesiyle çelişen yasal düzenlemeler varmı?Araştırınız.

39 Uygulama ve yürürlülüğe giriş: 42’den 45’e kadar olan maddelerde yer alan hükümler, başlıca şu hususları öngörmektedir:  Devletin işbu Sözleşme’de yer alan hakların gerek yetişkinler gerekse çocuklar tarafından yaygın biçimde bilinmesini sağlama yükümlülüğü vardır.  Sözleşme’ye taraf devletler bir Çocuk Hakları Komitesi kurmalıdır.Türkiye’de varmı?  Taraf devletler, hazırladıkları raporları kamuoyuna yaygın biçimde duyuracaklardır. Türkiye’de yayın varmı?  Komite, çocuk haklarına ilişkin belirli konularda özel araştırmalar yapılmasını isteyebilir; değerlendirmelerini taraf devletlerden her birine ve BM Genel Kurulu’na iletebilir.

40 Bazı kuruluşlar Sözleşme’nin etkin biçimde uygulanmasını ve uluslararası iş birliğini sağlama” amacıyla Komite toplantılarına katılabilirler. Bunlar BM’in, ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) UNICEF gibi uzmanlaşmış kuruluşlardır. Araştırtma Konusu: Uniceff /Unesco /WHO/ ILO kuruluşları hangi amaçla kurulmuştur?Faaliyetleri nelerdir.

41 ILO 1919 yılında kurulmuş olan Uluslararası Çalışma Örgütü, sosyal adaletin ve uluslararası içalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler ihtisas kuruluşudur. Uluslararası Çalışma Örgütü, evrensel ve sürekli barışın ancak sosyal adalet ile sağlanabileceğini savunur. İnsan haklarına saygı... yeterli yaşam standartları... insanca çalışma koşulları... istihdam olanakları... ekonomik güvence... bunlar ILO'nun her yerde çalışanlara sağlamaya çaba gösterdiği sosyal adaletin temel unsurlarıdır. Uluslararası Çalışma Örgütü, Sözleşmeler ve Tavsiye Kararları yoluyla, çalışma hayatına ilişkin temel haklar, örgütlenme özgürlüğü, toplu pazarlık, zorla çalıştırmanın engellenmesi, fırsat ve muamele eşitliği gibi çalışmaya ilişkin tüm konuları düzenleyici, uluslararası çalışma standartları oluşturur. Mesleki eğitim ve rehabilitasyon, istihdam politikasi, iş hukuku, endüstriyel ilişkiler, çalışma şartları, yönetimin geliştirilmesi, kooperatifler, sosyal güvenlik, çalışma istatistikleri, iş sağlığı ve güvenliği konularında teknik yardım sağlar.

42 ILO’nun 1973 tarih ve 138 sayılı Asgari Yaş Sözleşmesi, çocuk işçiliğinin etkili biçimde ortadan kaldırılmasını öngörmektedir. Bu sözleşme, 1999 tarihinde kabul edilen 182 sayılı Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin Önlenmesi Sözleşmesi ile daha da pekiştirilmiştir. Bu sözleşme, çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinin hemen sona erdirilmesine yönelik ivedi önlemlerin alınmasını öngörmektedir. “En kötü biçimler” kölelik ve zorla çalıştırmadan çocukların yasa dışı işlerde kullanılmalarına, çocukların sağlığı, güvenliği ve ahlakı açısından zararlı işlere dek geniş bir alana yayılmaktadır.

43 Uluslararası Çalışma Örgütü, Uluslararası Çalışma Örgütü, FİLADELFİYA BİLDİRGESİ FİLADELFİYA BİLDİRGESİ  Sürdürülebilir bir gelişme için ifade ve örgütlenme özgürlüğü esastır.  Sürdürülebilir bir gelişme için ifade ve örgütlenme özgürlüğü esastır.  Dünyanın herhangi bir yerindeki yoksulluk, dünyanın her yerindeki refahı tehdit etmektedir.  Dünyanın herhangi bir yerindeki yoksulluk, dünyanın her yerindeki refahı tehdit etmektedir.  Bütün insanlar, ırk, inanç ya da cinsiyet farkı gözetmeksizin özgürlük ve saygınlık, ekonomik güvenlik ve eşit fırsat koşullarında maddi ve manevi gelişimlerini sürdürme hakkına sahiptirler.  Bütün insanlar, ırk, inanç ya da cinsiyet farkı gözetmeksizin özgürlük ve saygınlık, ekonomik güvenlik ve eşit fırsat koşullarında maddi ve manevi gelişimlerini sürdürme hakkına sahiptirler. Emek bir ticari mal değildir. Emek bir ticari mal değildir.

44 WHO-DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletlere bağlı olan ve toplum sağlığıyla ilgili uluslararası çalışmalar yapan bir örgüttür. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletlere bağlı olan ve toplum sağlığıyla ilgili uluslararası çalışmalar yapan bir örgüttür. 1945 yılında ABD’nin San Francisco kentinde toplanan Birleşmiş Milletler Konferansıda"Uluslararası Sağlık Örgütü" kurulması oybirliğiyle kabul edilmiştir. 1945 yılında ABD’nin San Francisco kentinde toplanan Birleşmiş Milletler Konferansıda"Uluslararası Sağlık Örgütü" kurulması oybirliğiyle kabul edilmiştir. 1945ABDSan FranciscoBirleşmiş Milletler 1945ABDSan FranciscoBirleşmiş Milletler

45 WHO’NUN ÇOCUKLARA İLİŞKİN GÖREVLERİ,FAALİYETLERİ Ana ve çocuk sağlığı ve refahı lehindeki hareketleri geliştirmek, ana ve çocuğun çevre ile uyumlu halde yaşama kaabiliyetlerini arttırmak. Ruh sağlığı alanında özellikle insanlar arasında uyumlu ilişkilerin kurulmasına ilişkin her türlü faaliyetleri kolaylaştırmak.

46 UNESCO Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO Birleşmiş Milletler'in bir özel kurumu olarak, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, 1946 yılında kurulmuştur. UNESCO amaçlarını, üye olan her devlette kurulan Milli Komisyonlarla gerçekleştirmeye çalışır. UNESCO’nun Faaliyetleri Eğitim,kültür,bilim ve kültür alanında faaliyetlerde bulunmaktadır. Latin Amerika ilk öğretimi için daha çok öğretmen yetiştirme ve öğrencilerin okul haricinde karşı karşıya geldikleri problemleri çözmeye yönelik olmuştur. Başarılı olan bu çalışmanın benzerleri daha sonra Asya ve Afrika’da da tatbik edilerek müspet neticeler alınmıştır.öğretmenmüspet

47 UNICEF, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda 1954 yılında kurulmuştur. Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu UNICEF, dünyada çocuk haklarının başlıca savunucusudur. UNICEF bütün dünya çocuklarının haklarını korumak için kurulmuş bir kuruluştur; fakat çocuk haklarında bazı öncelikleri bulunmaktadır. Savaş yaşanan bölgeler, aşırı yoksulluğun yaşandığı yerler, doğal felakete maruz kalmış alanlar, şiddetin baş gösterdiği ve engellilere yapılan olumsuz davranışlar, kurumun öncelikleri arasında yer almakta.

48 Kurumun kurulduğu günden beri izlediği en önemli politika, tarafsız olmaktır. Kurum hiçbir taraf ve durum gözetmeyerek, çocuk haklarını savunmak için varlığını sürdürür. Ülke programları aracılığıyla da çeşitli faaliyetlerde bulunan UNICEF, bu programlar aracılığıyla kız çocuklarının ve kadınların eşit haklara kavuşması ve toplumun her açıdan kalkınabilmesi için uğraşmaktadır. UNICEF’in çalışma şekli önceden hazırlanan yıllık programlara dayanır.. UNICEF, tamamen gönüllü olarak verilen fonlarla desteklenmektedir. Kurumun finansmanı hükümetlerden, ve gelişmiş ülkelerde bulunan UNICEF Milli Komitesi tarafından toplanan yardımlar oluşturur. Bu sivil toplum kuruluşları çocuk haklarını destekler, ortaklıklar kurar, bağışlar toplar ve UNICEF kartpostallarını ve ürünlerini satarUNICEF

49 ÇOCUKLA İLGİLİ ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER Ulusl ararası hukukta çocuğun haklarını koruyan önemli sayıda iki taraflı ya da çok taraflı sözleşme yapılmıştır.  Kadın ve Çocuk Ticaretinin Kaldırılmasına Dair Sözleşme  Deniz İşlerinde Çalıştırılacak Çocukların Asgari Yaş Haddinin Tespiti Hakkında Sözleşme  Çocuklara Karşı Nafaka Mükellefiyetine Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşme  Küçüklerin Korunması Konusunda Makamların Yetkisine ve Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşme  Çocukların Evlat Edinilmesine Dair Sözleşme  Küçüklerin Vatana İadesine Dair Sözleşme

50 Nafaka Yükümlülüğüne Uygulanacak Kanuna ve Nafaka Yükümlülüğü Konusundaki Kararların Tanınmasına ve Tenfizine (Uluslararası Denklik) Dair Sözleşme  Evlilik Dışında Doğan Çocukların Hukuki Durumuna Dair Avrupa Sözleşmesi  Çocukların Bakım ve Gözetim Yükümlülüğüne İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi ile Çocuklara Karşı Bakım ve Gözetim Yükümlülüğünün Düzenlenmesi Konusunda Avrupa Sözleşmesi  Evlilik Dışı Çocukların Tanınmasına Dair Sözleşme

51 Milletlerarası Unsurlu Çocuk Kaçırma Olaylarının Özel Hukuka İlişkin Veçheleri (Yanları) Hakkında Sözleşme  Uluslararası Evlat Edinme İş Birliği ve Çocukların Korunması Hakkında Sözleşme  Çocuk Haklarının Uygulanmasına Dair Avrupa Sözleşmesi  Çocukların Velayetine İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi ile Çocukların Velayetinin Yeniden Tesisine İlişkin Avrupa Sözleşmesi

52 Ülkemizde Çocukları Koruyan Yasalar Ülkemizde çocuk haklarının tanınması ve korunması ile ilgili yürürlükte bulunan kanunlar şunlardır:  Güzel Sanatlarda Fevkalâde İstidat Gösteren Çocukların Devlet Tarafından Yetiştirilmesi Hakkında Kanun (6660) Güzel sanatların herhangi bir alanında (resim, müzik vb.) üstün yeteneği tespit edilen çocukların eğitiminin devlet tarafından üstlenilmesine ilişkin kanundur. Bu çocuklar, uzmanlardan oluşan bir komisyonca değerlendirilir. Değerlendirme sonucunda üstün yetenekli olduğu kanaatine varılırsa Bakanlık bursu verilerek yurt içi veya yurt dışında en üst düzeyde eğitim görme olanağı sağlanır. (İdil Biret, Suna Kan gibi dünya çapında meşhur sanatçılarımız da bu burs ile yetiştirilmişlerdir.).

53 Haber: İdil Biret gibi önemli sanatçıların devlet desteği ile yurtdışında sanat eğitimi alarak yetişmesini sağlayan Harika Çocuk Yasası’ndan 9 yıldır yararlanan olmadığı ortaya çıktı. (http://t24.com.tr/haber/9-yildir-harika-cocuk- yasasindan-kimse-yararlanmadi,200983) 2014 yılı itibariyle….http://t24.com.tr/haber/9-yildir-harika-cocuk- yasasindan-kimse-yararlanmadi,200983

54 Yatılı Bölge ve Özel Eğitime Muhtaç Çocuklara Mahsus Okullarda Döner Sermaye Kurulmasına Dair Kanun (1607) Bu öğrencilere halıcılık, dokumacılık, trikotaj, terzilik, ayakkabıcılık vb. meslek dallarında mesleki çalışmalar yaptırmak için ödenek ayrılabilir. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu (2828) Korunmaya veya yardıma muhtaç aileleri, çocukları, sakatları, yaşlıları korumak için kurulan teşkilatın kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları ile faaliyet ve gelirlerine ait esas ve usulleri düzenlemektir.

55 Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunun Hedefleri 1- Çocukların korunmaya ve bakıma muhtaç hale gelmesini engelleyici ve çocuğun öncelikle ailesi yanında bakımını sağlayacak sosyal politikalar geliştirmek. 2-Çocukların aile sıcaklığına en yakın ortamda bakımlarını sağlayabilmek için; - Evlat edindirme hizmeti, - Koruyucu Aile Hizmeti, - Çocuk Evleri Hizmetinden faydalandırılmalarını sağlamak. 3-Suça karışmış çocukların topluma kazandırılmasının sağlamak 4-Çocuğa yönelik her türlü istismarı engellemek, 5- Hizmet kalitesini uluslararası standartların üzerine çıkarmak

56 6.Sokakta yaşayan/çalıştırılan çocukları sokaktan çekerek, topluma k azandırmak. 7-Çocuk dostu kentler, mekanlar,kurumlar oluşturulmasını sağlamak. 8- Çocuğa karşı şiddetin önlenmesine katkı sunmak 9- Çocuk işçiliğinin sonlandırılmasına katkı sunmak 10- Çocuk ticareti ve kaçakçılığını önlemeye yönelik katkı yapmak

57 Çocuk Koruma Kanunu (5395) Korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunmasına, ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Çocuk mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin hükümleri de kapsar. Kanunda kabul edilen koruyucu ve destekleyici tedbirler : a)Danışmanlık tedbiri:Çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocukla ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermek için. b) Eğitim tedbiri: çocuğun bir eğitim kurumuna gündüzlü veya yatılı olarak devamına; iş ve meslek edinmesi amacıyla bir meslek veya sanat edinme kursuna gitmesine veya meslek sahibi bir ustanın yanına yada bir işyerlerine yerleştirilmesi içinn. c)Danışmanlık tedbiri: Suç ve mağduriyetin tekrarlanmasını engellemek için. d)Koruyucu ve destekleyici tedbir kararı alınması :çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve Cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya re'sen çocuk hâkimi tarafından alınabilir.

58 Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yön ve Kapsamına Dair Kanun (5717) Bu Kanun’un amacı: velâyet hakkı ihlâl edilerek sözleşmeye taraf bir ülkeden diğer bir taraf ülkeye götürülen veya alıkonulan çocuğun sürekli ikametinin bulunduğu ülkeye iadesine veya şahsî ilişki kurma hakkının kullanılmasına dair 25.10.1980 tarihli “Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine (yönlerine) Dair Sözleşme”nin uygulanmasını sağlamaya yönelik usul ve esasları düzenlemektir. Bu Kanun, bir kişiye veya bir kuruma tek başına veya birlikte kullanılmak üzere verilmiş bulunan ve yer değiştirmenin veya alıkonulmanın gerçekleştiği sırada fiilen kullanılmakta olan velâyet veya şahsî ilişki kurulması haklarının ihlâlinden hemen önce ikametinin bulunduğu taraf ülkelerden birinde bulunan çocuklara uygulanır.

59 Çocuk ve Genç İşçilerle İlgili Özel Düzenlemeler

60 Çocuk ve Genç İşçiliği 60 18 yaşının altındaki herkes çocuktur

61 Çocuk İşçiliği 61 Anay/50.m d. Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz. Küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar. Çocuk İşçi 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişidir. Genç İşçi : 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişidir.

62 Çalıştırma Yaşı Çocukları Çalıştırma Yasağı Onbeş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. İstisna:14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler. 62

63 Çocuk ve Genç İşçi Çalıştırma Yasakları Çocuk işçileri çalıştıramayacak işverenler Yönetmelikte belirtilen yasak işler Gece çalıştırma yasağı Yer altı ve sualtı işlerinde çalıştırma yasağı. 63

64 Yer ve sualtında çalıştırma yasağı Maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işlerde 18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılması yasaktır (4857/md.72) (4857/md.72) 64

65 Gece çalıştırma yasağı Sanayiye ait işlerde 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin gece çalıştırılması yasaktır(4857/md.73). 65

66 Yönetmeliğe göre yasak işler Yönetmeliğe göre çocuk işçilerin çalışmasına izin verilen hafif işler Ek-1’de, genç işçilerin çalışmasına izin verilen işler Ek-2’de ve 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin çalıştırılabileceği işler Ek-3’te belirtilmiş olup, çocuk işçiler Ek-1’de, genç işçiler Ek-1 ve Ek-2’de ve 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler ise Ek-1, Ek-2 ve Ek-3’te yer alan işler dışında çalıştırılamaz. 66

67 Çocuk işçileri çalıştıramayacak işverenler Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giyen, Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş olan, işveren veya işveren vekilleri çocuk ve genç işçi çalıştıramazlar. 67

68 68 Çocuk ve genç işçileri çalışma süreleri yönünden koruma  Çalışma süreleri  Çalışma süresinden sayılan haller  Fazla çalışma

69 Çalışma saatleri Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde 7 ve 35 saatten fazla olamaz. Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde 7 ve 35 saatten fazla olamaz. Onbeş yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde 8 ve haftada 40 saate kadar artırılabilir. Onbeş yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde 8 ve haftada 40 saate kadar artırılabilir. 18 yaşından küçüklere fazla çalışma yaptırılamaz. 18 yaşından küçüklere fazla çalışma yaptırılamaz. Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri yukarıda birinci fıkrada öngörülen süreleri aşamaz. Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri yukarıda birinci fıkrada öngörülen süreleri aşamaz. 69

70 Çalışma süresinden sayılan haller 4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesine göre çalışma süresinden sayılan hallerin yanı sıra; a) İşverenin vermesi gereken eğitimlerde geçen süreler b) İşverenin işyeri dışında gönderdiği kurslar ve toplantılarda geçen süreler ile yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen mesleki eğitim programlarında geçen süreler, c) Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından çalışan çocuk ve gençler ile ilgili olarak düzenlenen konferans, kongre, komisyon ve benzeri toplantılara temsilci olarak katılmaları nedeniyle işlerine devam edemedikleri süreler de çalışma süresine dahildir. 70

71 Ara dinlenmesi 18 yaşından küçüklere,2 saatten fazla 4 saatten az süren işlerde 30 dakika, dört saatten yedi buçuk saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında bir saat olmak üzere ara dinlenmesi verilmesi zorunludur. Bu süreler çalışma süresinden sayılmaz. dört saatten yedi buçuk saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında bir saat olmak üzere ara dinlenmesi verilmesi zorunludur. Bu süreler çalışma süresinden sayılmaz. 71

72 Tatil Hakkı  Hafta Tatili Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz kırk saatten az olamaz. Ayrıca hafta tatili ücreti bir iş karşılığı olmaksızın ödenir. Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz kırk saatten az olamaz. Ayrıca hafta tatili ücreti bir iş karşılığı olmaksızın ödenir.  Ulusal Bayram ve Genel Tatil Çocuk ve genç işçiler, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ayrıca bugünlere ilişkin ücretler bir iş karşılığı olmaksızın ödenir. Çocuk ve genç işçiler, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ayrıca bugünlere ilişkin ücretler bir iş karşılığı olmaksızın ödenir. 72

73 Ücret Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından ayrıca belirlenen asgari ücretin altında ödeme yapılamaz. 73

74 Yıllık ücretli izin Çocuk ve genç işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Çocuk ve genç işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Yıllık ücretli iznin kesintisiz kullandırılması esastır. Ancak, yararına olduğu durumlarda çocuk ve genç işçinin isteği üzerine en fazla ikiye bölünerek kullandırılabilir. Yıllık ücretli iznin kesintisiz kullandırılması esastır. Ancak, yararına olduğu durumlarda çocuk ve genç işçinin isteği üzerine en fazla ikiye bölünerek kullandırılabilir. Okula veya eğitime devam eden çocuk ve genç işçilere yıllık ücretli izinleri okulların tatil olduğu, kursa ve diğer eğitim programlarına devam edilmediği dönemlerde verilir. Okula veya eğitime devam eden çocuk ve genç işçilere yıllık ücretli izinleri okulların tatil olduğu, kursa ve diğer eğitim programlarına devam edilmediği dönemlerde verilir. 74

75 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu

76 Mesleki eğitim hakkı ve yasaklar 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamındaki illerde ve meslek dallarında 18 yaşından küçük kişilerin, işçi olarak çalıştırılmaları mümkün değildir. 18 yaşından küçükler, mesleki eğitim amacıyla işyerlerinde çırak olarak çalışabilirler. 76

77 Usta öğretici bulundurma şartı Aday çırak ve çırak almak için işyerinde usta öğretici bulunması şarttır. Aday çırak ve çırak almak için işyerinde usta öğretici bulunması şarttır.

78 İş sağlığı ve güvenliği İş sağlığı ve güvenliği Çıraklar hakkında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri uygulanır. Çıraklar hakkında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri uygulanır.

79 Çıraklık Sözleşmesi ve Deneme Süresi İşyeri sahibi, aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi (reşit ise kendisi) ile yazılı çıraklık sözleşmesi yapmalıdır. İşyeri sahibi, aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi (reşit ise kendisi) ile yazılı çıraklık sözleşmesi yapmalıdır. Çıraklığa bir deneme dönemi ile başlanır. Bu dönem bir aydan az, üç aydan fazla olamaz. Deneme döneminden sonra taraflar 10 gün içinde ilgili çıraklık eğitimi merkezi müdürlüğüne başvurmadığı takdirde çıraklık sözleşmesi kesinleşir ve bu dönem çıraklık süresinden sayılır. Çıraklığa bir deneme dönemi ile başlanır. Bu dönem bir aydan az, üç aydan fazla olamaz. Deneme döneminden sonra taraflar 10 gün içinde ilgili çıraklık eğitimi merkezi müdürlüğüne başvurmadığı takdirde çıraklık sözleşmesi kesinleşir ve bu dönem çıraklık süresinden sayılır. Deneme döneminde ücret ödenir. Deneme döneminde ücret ödenir. Aday çıraklıktan çıraklığa geçenler deneme dönemini yapmış sayılırlar. Aday çıraklıktan çıraklığa geçenler deneme dönemini yapmış sayılırlar.

80 Çırakların Ücreti Çırakların Ücreti Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret, yaşlarına uygun asgari ücretin %30’dan aşağı olamaz.

81 Çırakların Yıllık İzin ve Mazeret İzinleri Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrencilere işletmelerce her yıl tatil aylarında bir ay ücretli izin verilir. Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrencilere işletmelerce her yıl tatil aylarında bir ay ücretli izin verilir. Ayrıca mazeretleri kabul edilenlere okul müdürlüğünün görüşü alınarak bir aya kadar ücretsiz izin de verilebilir.

82 Sigorta Hakları Aday çırak ve çıraklar, çıraklık sözleşmesinin başlaması tarihinden itibaren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında iş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından, primleri devlet tarafından ödenmek koşuluyla yararlanır. Aday çırak ve çıraklar, çıraklık sözleşmesinin başlaması tarihinden itibaren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında iş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından, primleri devlet tarafından ödenmek koşuluyla yararlanır. Hastalık sigortaları ise Genel Sağlık Sigortası hükümlerine uygun olarak ebeveynlerinin sosyal güvencesi kapsamındadır. Hastalık sigortaları ise Genel Sağlık Sigortası hükümlerine uygun olarak ebeveynlerinin sosyal güvencesi kapsamındadır.

83 20 Kasım Çocuk Hakları Günü Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi'nin kabul edildiği 20 Kasım 1959'dan beri tüm dünyada 20 Kasım Çocuk Hakları Günü dür. Türkiye'de İSİG verilerine göre, 2014 itibarı ile çalışan çocuk sayısı 893 bin. 2014 yılının ilk 9 ayında 42 işçi çocuk yaşamını yitirdi. Her yıl özellikle Diyarbakır, Urfa, Batman, Merdin, Şırnak gibi kentlerden binlerce çocuk gezici tarım işçisi olarak göç ediyor. Çocuklar, mevsimlik tarım göçünün beraberinde getirdiği şartlardan olumsuz etkileniyor. Mevsimlik tarımda çalışan çocukların yaşları ise ortalama 11'den başlıyor. Mevsimlik tarım işçisi çocukların çalıştıkları ortalama süre günde 9 saat ve haftada altı gün olarak belirleniyor. Sigorta kapsamına alınmıyor. mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan çocukların haklarını koruma konusunda yetersiz kalıyor. Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki linkten alıntıdır. http://t24.com.tr/haber/turkiyede-ilk-9-ayda-42-cocuk-isci-hayatini-kaybetti- dunyada-168-milyon-cocuk-isci-var,277640

84 12 Haziran, Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün verilerine göre, dünya genelinde halen 215 milyon çocuk işçi çalıştırılıyor ve bu çocukların sosyal güvencesi bulunmuyor. Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) verilerine göre Burkina Faso'da hâlâ 500 binin üzerinde çocuk, çeşitli işlerde çalıştırılarak istismar ediliyor. Bu çocukların yarısı ülkede bulunan yaklaşık 600 altın madeninde insanlık dışı koşullarda sömürülüyor. Afganistan'da8-16 yaş arasında yaklaşık bir milyon çocuk çalışmak zorunda. Bu çocukların çoğu, çöpten işe yarar malzemeleri toplayarak, pazarda meyve-sebze satarak ya da kaynakçılık yaparak tüm ailesinin geçimini sağlıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne üye 183 ülkenin 173’ü, 1999 yılında çocuk işçiliğine karşı mücadele programlarını hayata geçirme yükümlülüğü getiren bir anlaşmaya imza attı. Ancak Çalışma Örgütü’ne göre o günden bu yana ulusal eylem planları ve çıkarılan yasalarda büyük bir artış kaydedilse de bunları hayata geçirmede birçok ülke, hâlâ yetersiz kalıyor.

85 Çocuk işçilerin yüzde 61'i Asya, 32'si Afrika ve yüzde 7'si Güney Amerika'da bulunuyor. En fazla çocuk işçi bulunan bölgelerin başında Hindistan'la Pakistan geliyor. Çocuklar evlerden, çiftliklerden, dikiş atölyelerinden taş ocaklarına ve madenlere kadar tehlikeli ve ağır işlerde çalıştırılıyor. Ünlü markaların, ucuz çocuk işçiliğiyle tanınan ülkelerde üretim yerleri bulunuyor. Neredeyse her yerde, çalıştırılan çocuklara sözlü ve fiziksel şiddet, işin bir parçası.

86 Türkiye'de tekstil atölyeleri ve kağıt toplama vs gibi çocuk işçiliğinin yaygın olduğu alanlar var. Tepkiler üzerine birçok marka, ürünlerinde çocuk işçi çalıştırılmadığını ve adil ticaret kurallarına uyulduğunu belirten yazılar koyma ihtiyacı duymaya başlıyor.

87 http://www.eba.gov.tr/video/izle/video4f4cdb8283ca6

88 Evlat Edinme Bir küçüğün evlat edinilmesi, evlat edinen tarafından bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması koşuluna bağlıdır. Evlat edinmenin her durumda küçüğün yararına bulunması ve evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarının hakkaniyete aykırı bir biçimde zedelenmemesi de gerekir. Eşler, ancak birlikte evlat edinebilirler. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler. Eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunmaları gerekir. Eşlerden biri, en az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşuluyla diğerinin çocuğunu evlat edinebilir. Evli olmayan kişi otuz yaşını doldurmuş ise tek başına evlat edinebilir.. Evlat edinilenin, evlat edinenden en az on sekiz yaş küçük olması şarttır. Ayırt etme gücüne sahip olan küçük, rızası olmadıkça evlat edinilemez. Vesayet altındaki küçük, ayırt etme gücüne sahip olup olmadığına bakılmaksızın vesayet dairelerinin izniyle evlat edinilebilir.

89 Evlat edinme, küçüğün ana ve babasının rızasını gerektirir. Rıza, küçüğün veya ana ve babasının oturdukları yer mahkemesinde sözlü veya yazılı olarak açıklanarak tutanağa geçirilir. Verilen rıza, evlat edinenlerin adları belirtilmemiş veya evlat edinenler henüz belirlenmemiş olsa dahi geçerlidir Rıza, küçüğün doğumunun üzerinden altı hafta geçmeden önce verilemez. Aşağıdaki hâllerde ana ve babadan birinin rızası aranmaz  Kim olduğu veya uzun süreden beri nerede oturduğu bilinmiyorsa veya ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun bulunuyorsa,  Küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yeterince yerine getirmiyorsa ana ve babadan birinin rızası aranmaz. Evlat edinenin altsoyu bulunmaması koşuluyla ergin veya kısıtlı da evlat edinilebilir.

90 Ana ve babaya ait olan haklar ve yükümlülükler evlat edinene geçer. Evlatlık, evlat edinenin mirasçısı olur. Evlatlık küçük ise evlat edinenin soyadını alır. Evlat edinen isterse çocuğa yeni bir ad verebilir. Ergin olan evlatlık, evlat edinilme sırasında dilerse evlat edinenin soyadını alabilir. Eşler tarafından birlikte evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin adları yazılır. Evlatlığın miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlatlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir. Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz

91 Evlat edinme kararı, evlat edinenin oturma yeri, birlikte evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri mahkemesince verilir. Mahkeme kararıyla birlikte evlatlık ilişkisi kurulmuş olur. Evlat edinmeye her türlü durum ve koşulların kapsamlı biçimde araştırılmasından, evlat edinen ile edinilenin dinlenmelerinden ve gerektiğinde uzmanların görüşünün alınmasından sonra karar verilir. Araştırmada özellikle evlat edinen ile edinilenin kişiliği ve sağlığı, karşılıklı ilişkileri, ekonomik durumları araştırılır. Evlat edinenin altsoyu varsa onların tavır ve düşünceleri de değerlendirilir. Evlatlık ilişkisinin kaldırılmasının sebepleri  Rızanın bulunmaması: Yasal sebep bulunmaksızın rıza alınmamışsa rızası alınması gereken kişiler, küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse hâkimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilirler.  Diğer noksanlıklar: Evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa Cumhuriyet Savcısı veya her ilgili, evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir.  Hak düşürücü süre: Dava hakkı, evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl ve her hâlde evlat edinme işleminin üzerinden beş yıl geçmekle düşer