Basınçlı Kaplarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve İş Güvenliği

... konulu sunumlar: "Basınçlı Kaplarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve İş Güvenliği"— Sunum transkripti:

1 Basınçlı Kaplarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve İş Güvenliği
Yük.Müh.Turgay BODUROĞLU E.Baş İş Müf ASG

2 Basınçlı Sistemler Kazanlar Kompresörler Buhar ve sıcak su kapları
Gaz tankları Asetilen vb., LPG tüpleri …vb ASG

3

4

5 ASG

6

7

8 Kazanlar Sıcak su kazanları
Buhar kazanları Düşük basınçlı buhar kazanları Orta basınçlı buhar kazanları Yüksek basınçlı buhar kazanları Kızgın su buhar kazanları Kızgın yağ kazanları ASG

9 Periyodik Kontrol İSİGT Madde:207
Buhar ve sıcak su kazanlarının; ...kazanlarda yapılan değişiklik veya onarım veya revizyonlardan sonra, yılda bir periyodik olarak ve en az üç ay kullanılmayıp yeniden servise girmeden önce, kontrol ve deneyleri, ... yapılacak ve sonuçları sicil kartına veya defterine işlenecektir. ASG

10 Periyodik Kontrol İSİGT Madde:209 Kazanların hidrolik basınç deneyleri, en yüksek çalışma basıncının en çok 1,5 katı ile yapılacak, kontrol ve deneylerin sonucu uygun bulunmayan kazanlar, uygunluk sağlanıncaya kadar kullanılmayacaktır. İSİGT Madde:210 Kazanlar ehliyeti Hükümet veya mahalli idareler tarafından kabul edilen kişiler tarafından işletilecektir. ASG

11 BASINÇLI KAPLARDA TEST TEKNİKLERİ
I. Zorlayıcı testler (deformatif) : Basınçlı kap üzerinde bulunan her noktanın belirli bir kuvvetle zorlanmasıdır. II. Zorlayıcı olmayan testler (non deformatif): Basınçlı kabın hassas yerlerinin özel yöntemlerle incelenmesidir. I. Zorlayıcı test teknikleri a) Hidrolik test : Basınçlı kabın tamamı veya bir kısmının uygun şartlarda bir sıvı ile doldurulup basınçlandırılması, izlenmesi ve boşaltılarak sonuçlarının irdelenmesi tekniğidir. b) Pnömatik test : Basınçlı kabın tamamı veya bir kısmının uygun şartlarda bir gaz ile doldurulup sıkıştırılması, izlenmesi ve boşaltılarak sonuçlarının irdelenmesi tekniğidir. II. Zorlayıcı olmayan test teknikleri (non deformatif) : Basınçlı kaba zorlayıcı test tekniklerinin uygulanmasında sakınca görülmesi halinde uygulanırlar. Gözle muayene testi Sıvı sızdırma testi (Penetrasyon testi) Manyetik partiküler testi Islak floor ışığı testi Radyografi testi (gamma ve x-ray) Ultrasonik test ASG

12 Madde Her çeşit buhar ve sıcak su kazanları ile bunların malzeme ve teçhizatı, fennin ve tekniğin ve kullanılacağı işin gereklerine uygun bir şekilde yapılmış ve kazanlar, sağlam bir taban üzerine uygun bir şekilde monte edilmiş olacaktır. ASG

13 1) İmalatçı firmanın adı, 2) Kazanın numarası, 3) İmal edildiği sene,
Madde Her kazanın görünür bir yerine, imalatçı firma tarafından aşağıdaki bilgiler yazılı bir plaka konulacaktır : 1) İmalatçı firmanın adı, 2) Kazanın numarası, 3) İmal edildiği sene, 4) En yüksek çalışma basıncı. ASG

14 2) Sıcak su kazanlarında bir termometre bulunacaktır.
Madde Kazanlarda basıncı, sıcaklığı ve su seviyesini gösteren aşağıdaki ölçü cihazları bulunacaktır : 1) Kazanın en yüksek çalışma basıncının iki katını gösterecek şekilde taksimatlı manometresi olacak ve bunun en yüksek çalışma basıncını gösteren rakamı, kırmızı çizgi ile işaretlenmiş bulunacaktır. Manometrenin işaretleri, kazan boyunun birbuçuk katı uzaklıktan rahatça okunabilecek büyüklükte olacaktır. 2) Sıcak su kazanlarında bir termometre bulunacaktır. 3) Kazanlarda birbirinden ayrı en az iki adet su seviye göstergesi bulunacaktır. Bunlardan en az bir tanesi camdan olacak ve kırılmaması için mahfaza içine alınacaktır. Su göstergeleri, doğrudan doğruya kazana bağlı olacak en çok ve en az su seviyelerini gösterecek şekilde işaretlenmiş bulunacaktır. Bütün göstergelerin giriş ve çıkışlarına, kazan basıncına uygun birer adet vana veya musluk konacaktır. Bütün göstergeler, kazanın önünden veya yanından, normal çalışma durumunda görülebilecek şekilde yerleştirilmiş olacaktır. ASG

15 Madde Buhar kazanlarında en az iki adet emniyet supabı bulunacak ve bunlar, doğrudan doğruya kazanla bağlantılı olacaktır. ASG

16 Madde Buhar ve sıcak su kazanlarının; imalinin bitiminde, monte edilip kullanılmaya başlamadan önce, kazanlarda yapılan değişiklik veya onarım veya revuzyonlardan sonra, yılda bir periyodik olarak ve en az üç ay kullanılmayıp yeniden servise girmeden önce, kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hükümet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuçları sicil kartına veya defterine işlenecektir. ASG

17 Madde Her işveren, işyerlerindeki kazanlar için bir sicil kartı veya defteri tutacak, bunlara, yapılan onarım, bakım ve deneyleri, günü gününe işleyecektir. Madde Kazanların hidrolik basınç deneyleri, en yüksek çalışma basıncının en çok 1,5 katı ile yapılacak, kontrol ve deneylerin sonucu uygun bulunmayan kazanlar, uygunluk sağlanıncaya kadar kullanılmayacaktır. ASG

18 Madde Kazanlar ehliyeti Hükümet veya mahalli idareler tarafından kabul edilen kişiler tarafından işletilecektir. Madde Kazanların giriş ve çıkış boruları üzerine, birer adet ana stop valfı konulacak, ASG

19 Madde Yakıtları otomatik olarak verilen kazanlardaki yakıt besleyicilerinin çalışma basıncına veya sıcaklığına uygun olarak ayarlanabilen bir tertibatı bulunacaktır. Madde İşyerinde kullanılan bütün kazanlar, yangına ve patlamaya karşı dayanıklı ayrı bir bölmede veya binada olacak ve kazan dairesinin üstündeki katta, işçi çalıştırılmayacaktır. ASG

20 Madde Yüksek ve orta basınçlı kazanlarla yapılan çalışmalarda, aşağıdaki tedbirler alınacaktır 1) Yüksek ve orta basınçlı kazanlarda; akaryakıt, kömür tozu veya gaz yakıldığı hallerde, Cehennemliklerin en yüksek noktasında bir veya daha fazla sayıda patlama kapakları bulunacaktır. ASG

21 Sıcak su kazanların emniyet donanımı
Termometre Hidrometre Gidiş dönüş Emniyet boruları Patlama kapağı Gözleme deliği Taşma Havuzu Termostat ASG

22 Buhar kazanlarında emniyet donanımı
Kazan besleme cihazı Su seviye göstergeleri Emniyet subapları Manometre Emniyet düdüğü Yakıtı otomatik kesen basınç şalteri (presostat) ASG

23 Buhar kazanlarında otomatik kontrol sistemleri
Yanma kontrolü (Kazandaki basıncın sabit tutulması gereken yerlerde uygulanır) Besleme suyu kontrolü (Kazan su seviyesini sabit tutar) Sıcaklık kontrolü (Buhar çıkış sıcaklığını sabit tutar) ASG

24 Buhar kazanlarında otomatik kilitleme ve koruma donanımı
Brülor alevi söndüğünde yakıtı kesen fotoelektrik gözleyici Aşırı buhar basıncında yakıtı kesen basınç şalteri (presostat) su seviyesi aşırı düştüğünde yakıtı kesen su seviye aygıtı Yakıt pompası çıkış basıncı düştüğünde yakıtı kesen basınç şalteri (Yakıt ön ısıtıcılı kazanlarda) Yakıt sıcaklığının düşmesi halinde yakıtı kesen sıcaklık şalteri Kazan yakma havasının kesilmesi halinde yakıtı kesen basınç şalteri (Gaz yakan kazanlarda) Gaz basıncının düşmesi halinde yakıtı kesen basınç şalteri ASG

25 Buhar kazanlarında alarm elemanları
Alçak ve yüksek su seviyesi alarmı Alev sönme alarmı Hava toz karışımındaki yüksek sıcaklık alarmı ASG

26 KOMPRESÖRLER İSİGT Madde: kompresörlerin montajından sonra ve çalıştırılmasından önce, ... yapılacak değişiklik ve büyük onarımlardan sonra, periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri, ehliyeti hükümet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuçları, sicil kartına veya defterine işlenmelidir. Kompresörlerin her kademesinde basınç deneyi, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılacaktır. ASG

27 Güvenlik tedbirleri İSİGT Madde:249
Sabit kompresörlerin depoları, patlamalara karşı dayanıklı bir bölmede olacak, seyyar kompresörler, çalışan işçilerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir bölme içinde bulunacaktır. ASG

28 Madde 246 - Kompresörlerin, tehlike anında, uzak bir yerden durdurulması sağlanacaktır.
ASG

29 Basınçlı gaz tüpleri Çimento fabrikalarında çeşitli alanlarda basınçlı gaz tüpleri kullanılmaktadır Oksijen Asetilen Helyum Azot Argon ASG

30 Tüplerdeki gazlar Yanıcı: Katı, sıvı ve gaz hallerinde havada (atmosferik şartlarda) yanabilen maddeler. Hava ile karıştırılan yanıcı bir gaz ateşlendiğinde patlama meydana gelebilir. Aşındırıcı: Katı maddeler ile reaksiyona girerek bu maddelerin yüzeyinde oksit veya tuz oluşmasına neden olan maddeler. Cilde veya göze bulaştığında kalıcı tahribat yapabilir. Toksik: Hangi fiziksel özelliğe sahip olursa olsun cilde bulaşma, yutma veya solunum yoluyla canlıların bünyesi üzerinde zehirleyici etki yapan maddeler. Kendiliğinden tutuşan ( Pirofirik ): Kendi kendine tutuşma özelliğine sahip maddeler. Yakıcı ( Oksitleyici ): Yanmayı şiddetle hızlandırıcı maddeler. ASG

31 Tanımlama/Etiketleme
Tüpün içeriği mutlaka tanımlı olmalıdır ASG

32 Renk kodlaması İçeriğe göre tüp renkleri firmadan firmaya değişebilir, güvenilmez. Kapaklardaki kodlara güvenilmez, kapaklar değişmiş olabilir. Genel kullanımdaki renk kodları: Mavi :oksijen Yeşil/sarı :asetilen Helyum :kahverengi ASG

33 Değişik özellikteki tüpler yanyana Asetilen/Oksijen
Güneşe maruz, doğru stok alanı yok, tanımlı değil ASG

34 Tüpler depolarında değil
Tüpler zincirle veya kelepçe ile sabitlenmemiş Tüpler yerde yatık olarak duruyor ASG

35 Boru ve hortumlar Yüksek basınç sistemlerinde plastik borular kullanılmamalıdır Asetilen ile bakır boru sistemleri kullanılamaz Dağıtım/iletim boru sistemleri, gazın içeriğine göre işaretlenmelidir. ASG

36 Basınçlı havanın temizlik amaçlı kullanımı
El, yüz veya kıyafetlerin basınçlı hava kullanarak temizlenmesi kesinlikle yasaktır. 200kPa(30 psi)’den aşağı düşürülmediği müddetçe temizlik amaçlı kullanılmamalıdır. ASG

37 Madde 508 - Basınçlı kazanlar ve kaplar,basınç altında iken onarılmayacaktır
ASG