Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum. 1. Sunum yapacak kişinin konuşma anında ses tonuna, jest ve mimiklerine, sahneyi veya kürsüyü rahat kullanmaya; dinleyicilerle, başta bakışlar.

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "Sunum. 1. Sunum yapacak kişinin konuşma anında ses tonuna, jest ve mimiklerine, sahneyi veya kürsüyü rahat kullanmaya; dinleyicilerle, başta bakışlar."— Sunum transkripti:

1 Sunum

2 1. Sunum yapacak kişinin konuşma anında ses tonuna, jest ve mimiklerine, sahneyi veya kürsüyü rahat kullanmaya; dinleyicilerle, başta bakışlar olmak üzere, vücut diliyle iletişim kurmaya; ses ve kelimeleri doğru telaffuz etmeye özen göstermesi gerekir. Sunumda, gerektiğinde daha önce hazırlanmış bazı belgelerin, grafiklerin ve şekillerin kullanılabileceğini bilmeli. Bu parçadan sunumla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Jest, mimik ve tonlamaya dikkat edilmelidir. B) Dinleyiciler karşısında rahat olunmalıdır. C) İletişim kurarken vücut dilini iyi kullanmalıdır. D) Sunumu destekleyen kaynakları mutlaka kullanmalıdır. E) Sözcükleri doğru telaffuz etmeye çalışmalıdır. CEVAP B

3 2. Sunumu yapan kişi sunumdan önce nelere, niçin dikkat etmesi gerektiğini bilmelidir. Sunum yerini daha önceden görmesinin, prova yapmasının, kullanacağı malzemenin kontrolünü kendisinin gerçekleştirmesinin yararlı olacağını; sunum esnasında ciddi, ağırbaşlı, temiz ve derli toplu görünümün önemli olacağını unutmamalıdır. Sunum yapan kişinin dikkat etmesi gerekenlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulmamıştır? A) Sunum yerini önceden görmesi gerektiği B) Prova yapması gerektiği C) Ciddi ve ağırbaşlı olması gerektiği D) Temiz ve derli toplu olması gerektiği E) Her şeye dikkat etmesi gerektiği CEVAP E

4 3. Sunum yapacak kişinin, sorulara hâkim olması, gereksiz ayrıntılara ve tartışmalara girmeden cevap vermesi, ilgisiz soruların konu dışı olduklarını belirtmesi gerekir. Cevabını bilemediği sorular olursa konuşmada hazır bulunan yetkililerin düşüncelerine başvurmalıdır. Bu parçadan hareketle aşağıdaki düşüncelerden hangisine ulaşılamaz? A) Sorulara hâkim olmalıdır. B) İhtiyaç olmayan detaylar üzerinde durmamalıdır. C) Dinleyenlerle söz dalaşı yapmamalıdır. D) Anlattıklarıyla ilgili kaynak göstermelidir. E) Gerektiğinde yetkililere söz hakkı vermelidir. CEVAP D

5 4. Aşağıdakilerden hangisi sunumun özelliklerinden biridir? A) Bilgiyi pekiştirmek ve hatırlatmak için yapılması B) Bir konunun ayrıntılarını ön plana çıkarması C) Sadece araştırma sonuçlarını açıklaması D) Önemsiz bir olay ya da olguyu dile getirmesi E) Bir görüşü benimsetmek amacıyla yapılması CEVAP A

6 Tartışma

7 1. Bir tartışmada tartışmayı yöneten bir başkana ihtiyaç olduğu; başkanın da konuyu ortaya koyup sınırlaması, konuşmacıların konu dışına çıkmalarını ve gereksiz yere konuşmalarını engellemesi, konuşmacıların birbirini suçlamaya yönelik söz söylemelerine izin vermemesi gerekir. Tartışmanın kurallarına uygun yürütülmesini ve bir sonuca ulaşılmasını, bu sonucun da bir rapor hâline getirilmesini sağlaması gerektiği de unutulmamalıdır. Bu parçada tartışma başkanının görevleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Konuşmacıları kendi anlayışına göre yönetmesine B) Konuyu ortaya koyup sınırlamasına C) Konuşmacıların konu dışına çıkmalarını engellemesine D) Konuşmacıların gereksiz konuşmalarını engellemesine E) Tartışmanın kurallara uygun yürütülmesini sağlamasına CEVAP A

8 2. (I) Tartışmalarda konu katılımcılar için ilgi çekici olmalı ve tartışmaya karşı güdülenmelidir. (II) Kalabalık gruplarla yapılan tartışmalarda zamanı değerlendirmek için bazı katılımcıları tartışma dışında bırakmak ve onların görüşlerini yazılı olarak almak gerekir. (III) Başkanın tartışmayı yönlendirecek açılış, gelişme ve kapanış bölümüyle ilgili anahtar soruları önceden hazırlanması gerekir. (IV)Tartışmadan çıkarılacak sonuç önemli değildir; önemli olan tartışmacıların performansıdır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde “tartışma” ile ilgili bilgi yanlışı vardır? A) I ve II B)II ve III C) I ve III D) II ve IV E) I ve IV CEVAP D

9 3. Dinleyicilerin huzurunda, dinleyiciler için gerçekleştirilen tartışmalarda konuşmacıların tartışma konusundaki bilgi, birikim, görgü, düşünce ve kanaatlerini halka ilettiği; onları bilgilendirmeyi, yönlendirmeyi amaçladığı vurgulanır. Bu tip tartışmalarda kamuoyu yaratma endişesinin konuşmacı-dinleyici ilişkisini belirleyen önemli faktör olduğu belirtilmelidir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Halkın bilgilendirilmesinin, yönlendirilmesinin amaçlandığına B) Belli bir dinleyici kitlesi huzurunda yapıldığına C) Dinleyicilere yönelik bir faaliyet olduğuna D) Konuşmacıların bilgi ve birikimlerini aktardığına E) Cahil halkın belli konularda eğitilmesinin amaçlandığına CEVAP E

10 4. Tartışmanın asıl amacı, bir konu çevresinde lehte ve aleyhte karşılıklı düşünceleri ortaya koyma, problemlere cevap ve çözüm bulma; gerçek, doğru, iyi ve güzel olanı birlikte arama işidir. Doğru, iyi ve güzelin zamana bağlı olduğunu unutmamak gerekir. Bu parçada tartışmanın amacıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Bir konuyla ilgili düşüncelerin ortaya konulacağına B) Problemlere cevap ve çözüm bulunacağına C) Gerçek, doğru, iyinin aranacağına D) Doğru ve güzel olanın birlikte aranacağına E) Her tartışmada doğru, iyi ve güzelin ortaya çıkacağına CEVAP E

11 5. Yazarın, bir düşüncenin, bir önerinin doğru olmadığını ortaya koymak amacıyla hazırladığı yazılarda başvurduğu bir yöntemdir. Yazar okuyucuyla sohbet ediyormuş gibi bir üslupla yazısını oluşturur. Devrik cümlelerle, soru ve cevaplarla yazısına akıcılık, canlılık kazandırır. Yazar, görüşlerini inandırıcı kılmak için kanıtlama yoluna başvurur. Yukarıdaki paragrafta bahsi geçen anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Açıklama B) Tartışma C) Öyküleme D) Betimleme E) Karşılaştırma CEVAP B

12 6. Günümüzde yaygın bir yanlış var: Bilimin kesin olduğu inancı; çağdaş yaşayışın, çağdaş uygarlığın değişmez temeli olan bilimsel kesimidir. Oysa sürekli bir değişikliktir bilimi var edip ayakta tutan. Bilim bilgi üretir; bilimsel doğrulardır bunlar. Ancak bilim sonsuz bir yenilenme içindedir. Bilimde öne sürülen her doğru, yanlış olduğu henüz kesinlikle belgelenmemiş olan doğrudur. Yukarıdaki tartışma metninde öne sürülen en temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilimin kesin doğru olduğu B) Bilimin çağdaş uygarlığın temeli olduğu C) Bilimin sürekli değişim içinde olduğu D) Bilimde sürekli bilgi üretildiği E) Bilimde öne sürülen her bilginin doğru olduğu CEVAP C

13 7. Aşağıdakilerden hangisi “tartışma” konusu olamaz? A) Müzik eğitiminde duygusal zekâ mı, işitsel zekâ mı önemlidir? B) Başkaları için değerli olan bizim için değerli olabilir mi, olamaz mı? C) Afrika’da yaşayan insanların yardım çağrısına duyarsız kalınması insanlığın bir ayıbı mıdır, değil midir? D) Güneş mi dünyanın etrafında döner; yoksa dünya mı güneşin? E) Öğrenci seçiminde ve sınıfların oluşturulmasında IQ’ ya mı, EQ’ ya mı öncelik tanınmalıdır? CEVAP D

14 8. Bazı tartışmaların yalnızca sonuçları basın aracılığıyla duyurulur. Bazıları ise basına ve halka açık olur, düzenleniş amaçlarına, hedef dinleyici kitlesinin zevk, kültür ve anlayışına göre nitelikler kazanır. İkincisine genel olarak “topluluk karşısında tartışmalar/topluma açık tartışmalar” denir. Bu parçadan tartışmayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Tartışmaların herkese açık olduğu ve isteyen herkesin katılabildiği B) Bazı tartışmaların yalnızca sonuçlarının duyurulabildiği C) Bazı tartışmaların basına ve halka açık olarak düzenlendiği D) Tartışmaların dinleyici kitlesinin özelliğine göre nitelikler kazanabildiği E) Herkese açık olan tartışmaya topluma açık tartışma denildiği CEVAP A

15 Panel

16 1. Panelde herkesi ilgilendiren, sosyal problemlerle ilgili konular ele alınır. Konuşmacılar konu ile ilgili düşüncelerini kısaca ifade ederler. Böylece toplantıyla bütünleşirler. Aynı zamanda seçilen konu üzerinde farklı düşüncelerin dile getirilmesi sağlanır. Konuşmacıları yönetmek, konuyu ortaya koymak, dinleyicilerin görüş belirtmelerine izin vermek ve söylenenlere düşüncelerini de ilave ederek toplantıyı sonuçlandırmak görevlerini ise başkan yerine getirir. Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Sosyal olaylarla ilgili konuların ele alındığı B) Konuşmacıların konu ile ilgili düşüncelerini söyledikleri C) Konuyla ilgili farklı düşüncelerin dile getirildiği D) Tartışmayı yöneten bir başkanın olduğu E) Başkanın kendi görüşlerine yer vermediği CEVAP A

17 2. Panelin dinleyicilerle konuşmacıların bir konu üzerinde birlikte düşünme isteği çevresinde düzenlendiği bir gerçektir. Bu sebeple de panele, samimi bir ortamda, üzerinde durulan konu ile ilgili az sayıda dinleyicinin bulunduğu bir tartışma biçimi diyebiliriz. Parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Dinleyicilerle konuşmacıların birlikte düşünmesi B) Tartışmaya dinleyicilerin de katılması C) Tartışmanın samimi bir ortamda cereyan etmesi D) Az sayıda dinleyicinin bulunması E) Bir konu üzerinde gerçekleşmesi CEVAP B

18 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “panel” ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Panel başkanı, panelin başında konuyu açıklar ve konuşmacıları dinleyenlere tanıtır. B) Panel konusu, toplumun ilgisini çekebilecek ve aydınlatılmaya ihtiyaç duyulan bir nitelikte olmalıdır. C) Konuşmacılar panel konusunu kendi ilgi alanlarına göre ele alırlar. D) Panelde tartışılacak konu siyaset ve sanatın dışında başka bir alanda olmamalıdır. E) Panel sonunda dinleyicilerin de katılacağı bir forum yapılabilir. CEVAP D

19 Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme

20 1. Bilgileri yenileyen, pekiştiren, hatırlatan, önemli noktaları öne çıkaran; bir çalışma sonucunu açıklayan; laboratuar araştırmalarını sunan, anket sonuçlarını ifade eden; önemli olay ve olguları dile getirmek üzere yapılan konuşmalara ---- denir. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdaki kavramlardan hangisi getirilebilir? A)Sunum B)Tartışma C) Açık Oturum D) Brifing E) Panel CEVAP A

21 2. Paneli bir başkan yönetir. Tartışmacı üyelerin sayısı en az üç, en fazla altı olabilir. Bunların her biri ayrı bir meslek kolundan seçilmelidir. Böylece konunun belli bir çerçeve içinde kısılıp kalması önlenmiş olur. Konu, değişik yönlerden işlenir. Panel tartışmaları küçük bir salonda, küçük bir dinleyici topluluğu önünde, mikrofonsuz olarak yapılır. Panel başkanı ortada olmak üzere, üyeler bir masa etrafında otururlar. Panelden önce başkan ve üyeler toplanarak tartışma kurallarını belirlerler. Bu parçadan panelle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine değinilmemiştir? A) Tartışmacılar farklı meslek sahalarından seçilir. B) Üyeler konunun değişik yönlerine ışık tutarlar. C) Küçük bir dinleyici topluluğu önünde yapılır. D) Tartışma kurallarını başkan belirler ve uygular. E) Tartışma üyeleri üçle beş arasında değişebilir. CEVAP D

22 3.Tartışmada; karşılıklı saygı ve hoşgörü, nazik, toleranslı, sabırlı olma; konuşma kurallarına, verilen zamana ve sıraya uyma amaca ulaşmadaki en önemli unsurlardır. Tartışmada bir konuda edinilmiş peşin hükümlerin, önceden alınmış kesin kararların, bilineni farklı cümlelerle devamlı tekrar etmenin, konu dışına çıkmanın tartışmaya yarar sağlamayacağı bilinmelidir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Tartışmanın karşılıklı saygı ve hoşgörü anlayışı içinde yapılması B) Tartışmada nazik, toleranslı, sabırlı olunması C) Konuşma kurallarına ve verilen zamana uyulması D) Tartışmada tek bir konuda ısrar edilmemesi E) Tartışmada peşin hükümlerden, ön yargılardan kaçınılması CEVAP D

23 Anlatıma Hazırlık

24 1. Aşağıdakilerden hangisi bir anlatımın hazırlık aşamasında etkili değildir? A) Gözlem yapmak B) Okumak C) Düşünmek D) Alınan notlar E) Üslup belirlemek CEVAP C

25 2. Aşağıdakilerden hangisi yazı yazma ve konuşma hazırlamada hazırlık için gereken unsurlardan biri değildir? A) Bilgi toplamak B) Kişisel deneyimlerden yararlanmak C) Amacı belirlemek D) Hedef kitleyi tespit etmek E) Değerlendirme yapmak CEVAP E

26 3. Aşağıdakilerden hangisi bilgi toplama için gerekli faaliyetlerden biri değildir? A) Okumak B)Not almak C) Düşünmek D) Alıntı yapmak E) Özet çıkarmak CEVAP C

27 4. Aşağıdakilerden hangisi “özet çıkarmak” la yakın anlamlıdır? A) Ayrıntıları atmak B) Fark etmek C) Gözlem yapmak D) Okumak E) Ayrıntıları almak CEVAP A

28 5. Dünyada ozanlar vardır, ozan aileleri vardır. Biz seninle aynı aileden olabiliriz; kesin olarak söyleyebilirim ki senin şiirin kendi şiirin. Ama bu aynı aileden olmamızı engellemez. Bu parçada geçen “aile” sözü ile yazar aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir? A) Birbirine yakın şiir anlayışında olan kişileri B) Ozanlığın dışında başka sanatlarla da ilgilenenleri C) Ozanlığı dünyanın en önemli uğraşı olarak görenleri D) Şiirden başka bir türde yapıt vermeyenleri E) Ozanlığı en seçkin meslek olarak görenleri CEVAP A

29 Anlatımda Tema ve Konu

30 1. Metin düzeyindeki anlatım türleri ve birimlerinin gözlenebilen her türlü anlam ve dil malzemesini belirtmek için aşağıdaki kavramlardan hangisi kullanılır? A) Tema B) Konu C) İçerik D) Olay E) Anlatım CEVAP C

31 2. Yunus Emre’nin ve ondan yüzyıllar sonra yaşamış Âşık Veysel’in “sevgi”den bahsetmesi bu iki şairin hangi yönlerinin ortak olduğunu gösterir? A) Bakış açılarının B) Sahip oldukları dünya görüşünün C) Sanat anlayışlarının D) Temalarının E) Anlatım biçimlerinin CEVAP D

32 3. “Sanatın yalnızca bir süs varlığı olarak ele alındığı divan yazınında aşırı bir yabancılaşma görülür. Sanatın, yaşamın bir parçası olarak kabul edildiği halk şiirinde ise bütün örnekler, kuşlar, sevgililer, güzeller yerlidir. Anadoluludur. Çünkü halk ozanı, duyduğu değil gördüğü, tanıdığı kuşu işler şiirinde. Bu şiirlerde, divan şiirindeki doğa dışı varlıktan göremeyiz. Söz gelimi, halk şiirinde, atmaca tavuğu yer, pilici kapıp uçar. Divan şiirinde güzelin gözleri olan doğan, sevenin gönlünü avlar.” Parçada divan edebiyatı ve halk edebiyatına ilişkin olarak aşağıdaki kavramlardan hangisinin üzerinde durulmamaktadır? A) Açıklık - kapalılık B) Somutluk - soyutluk C) Gerçekçilik - düşçülük D) Nesnellik - öznellik E) Yerlilik – yabancılık CEVAP A”

33 Anlatımda Sınırlandırma

34 1. Aşağıdakilerden hangisi temayı sınırlandıran öğelerden değildir? A) Bağlam B) Kişi C) Zaman D) Anlatım şekli E) Anlatım imkânları CEVAP E

35 2. Aşağıdakilerden hangisi bir iletişim etkinliğinde yer almaz? A) Şifre B) İleti C) Alıcı D) Bağlam E) Mekân CEVAP E

36 3. Aşağıdakilerden hangisi temanın somutlaşmasında daha etkilidir? A) Sanat anlayışı B) İfade yeteneği C) Dünya görüşü D) Üslup özelliği E) Anlatım biçimi CEVAP A

37 4. Aşağıdaki konulardan hangisi daha dar kapsamlıdır? A) Savaş B) Hayvanlar C) Yiyecekler D) Eğitim E) Sevdiğim yemek CEVAP E

38 Anlatımın ve Anlatıcının Amacı

39 1. Aşağıdakilerden hangisi iletişim tablosunda yer alarak anlatımın şekillenmesinde etkili olan öğelerden biri değildir? A) İleti B) Alıcı C) Gönderici D) Kanal E) Bağlam CEVAP E

40 2. “Her anlatımda anlatıcı ile dinleyici arasında bir ilişki vardır.” Aşağıdakilerden hangisi bu ilişkinin diğer adıdır? A) Anlatımın üslubu B) Anlatımın amacı C) Anlatımın sonucu D) Anlatımın kuralları E) Anlatımın nedeni CEVAP B

41 3. Aşağıdaki yargılardan hangisi “sözsüz iletişim” le anlatmaya daha uygundur? A) Güvenlik mahkemelerine taraftarım. B) Bu elbise sana yakışmış. C) Doğu Anadolu’ya yatırım yapılmalıdır. D) Sana çok kızdım. E) Bu kitap oldukça sürükleyiciymiş. CEVAP D

42 4. Aşağıdakilerden hangisi bilimsel bir yazının amacı olamaz? A) Bir bilgiyi iletmek B) Bir bilgiyi açıklamak C) Bir bilgiyi kanıtlamak D) Bir bilgiyi tartışmak E) Bir bilgiyi zihinde canlandırmak CEVAP E

43 5. Aşağıdakilerden hangisi edebî bir yazının hedefi olamaz? A) Güzellik duygusu uyandırmak B) Okuma zevki aşılamak C) Hayatı tanıtmak ve sevdirmek D) Estetik duygusunu geliştirmek E) Sahip olduğumuz bilgileri tartışmak CEVAP E

44 Anlatımda Anlatıcının Tavrı

45 1. (I) İki bölümden oluşan yapıtına yazar, imparatorluk Türkiye’sinin son demlerini aktarmış. (II) Boğaziçi’nin örf ve âdetleri içinde büyümüş kişileri de konuşturmuş yer yer. (III) Sosyal düşüncelerinin isabetliliğiyle yapıt, çağımız aydınının elinin altında olması gereken bir kaynak. (IV) Yapıt, yazarın felsefe ve sosyoloji kriterlerini de içermektedir. (V) Ancak düşüncelerinin renkliliğini, aralara serpiştirdiği şiir kırıntılarında pek görmedim doğrusu. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişisel görüşe yer verilmiştir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) III ve V E) I ve V CEVAP D

46 2. Aşağıdakilerden hangisi soyut anlatımlarda kullanılmaz? A) Kanaat B) İzlenim C) Tahmin D) Tatma E) Öngörü CEVAP D

47 3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde nesnellik ağır basmaktadır? A) Sabahları balkona çıkar, güneşin muhteşem yükselişini seyrederim. B) Büyük bir coşkuyla kahvaltımı yaparım. C) İstemeye istemeye işimin yolunu tutarım. D) Gelen evrakları bir bir gözden geçiririm. E) Mesainin bitimini âdeta iple çekerim. CEVAP D

48 4. “Uludağ’da karşımıza çıkan o muhteşem manzara hepimizi etkilemişti.” cümlesinde hangi duyu organından yararlanılmıştır? A) İşitme B) Tatma C) Koklama D) Dokunma E) Görme CEVAP C

49 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi dolaylı anlatıma örnektir? A) İnsanlar bana bir dağlıymışım gibi davranıyor. B) Bir gün bana, sen de çek git, desinler. C) Yüreğime bu yükü kaldıramayacağını söylediler. D) Her uçurumun dibinde hercai menekşe bulunur mu? E) Bunca çaresizlik içinde kalkıp nerelere gitmeli! CEVAP E

50 Anlatımın Temel Özellikleri

51 1. Aşağıdaki yargılardan hangisi akıcı bir metnin özelliği olamaz? A) Cümle öğeleri ‘özne-tümleç-yüklem’ şeklindedir. B) Devrik ve uzun cümlelere yer verilir. C) Özne-yüklem uyumu vardır. D) Kelimeler doğru anlamlarında kullanılır. E) Uzun cümleler fazla kullanılmaz. CEVAP B

52 2. Aşağıdakilerden hangisi sözlü ve yazılı ifadenin hiçbir engele uğramadan akıp gitmesini sağlayan unsurlardan değildir? A) Ses akışını bozan kelimelere yer verilmemesi B) Söylenmesi güç seslere yer verilmemesi C) Gereksiz söz tekrarından kaçınılması D) Telaffuzu zor kelimelere yer verilmemesi E) Yabancı dillerden dilimize geçmiş kelimelerin kullanılması CEVAP E

53 3. Aşağıdakilerden hangisi yazılı ve sözlü bir metinde akıcılığı sağlayan unsurlardan değildir? A) Kelime, cümle düzeyinde gereksiz ifadelere yer verilmemesi B) Karmaşık ve anlaşılması güç cümleler kullanılmaması C) Gereksiz yere deyim ve terimlerin kullanılmaması D) Terimlerin yerli yerinde kullanılması E) Metindeki dil ve ifadenin süslü olması CEVAP E

54 4. “Dilimizde Arapça ve Farsça dillerinden geçmiş birçok sözcük vardır.” cümlesinde akıcılığı bozan neden aşağıdakilerden hangisidir? A) Cümlenin uzun olması B) Cümlenin devrik olması C) Noktalama işaretlerine dikkat edilmemesi D) Fazla kelime kullanılması E) Bir kelimenin yanlış anlamda kullanılması CEVAP D

55 Anlatımın Oluşumu

56 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaşıklıkla ilgili bir dil hatası vardır? A) Dün akşam Taksim meydanından gelen haber hepimizi üzdü. B) Yirmi beş kişiden oluşan üniversitenin genç araştırmacılar topluluğu çalışmalarına başladı. C) Konuğumuzla yapacağımız söyleşiyi canlı olarak yayınlıyoruz. D) Tabelasız durak yerlerine tabela takılacak. E) Kar yağışı aralıksız olarak sürüyor. CEVAP C

57 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağdaşıklıkla ilgili bir dil hatası yoktur? A) Hocam beni ben de kendisini tanırım. B) Uzun uğraşlar sonucu hurdaya dönen araçtan cesetler çıkarıldı. C) Görevlilerin mavi ceket ve kravat takması gerekiyor. D) Yolda çok sayıda askerî ve polis aracı vardı. E) Bırakın yemek yapmayı patates bile soyamaz. CEVAP E

58 3. Aşağıdakilerden hangisi “bağdaşıklık” kavramıyla ilgili değildir? A) Gereksiz sözcük kullanılması B) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması C) Tamlama yanlışlığı D) Anlam belirsizliği E) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması CEVAP C

59 4. I. Bir metnin ve metin parçasında dil öğelerinin dil bilgisi kurallarına uyularak yan yana getirilmesine “bağlaşıklık” denir. II. Bir metnin ve metin parçasında dil öğelerinin ifade ettikleri husus ve durumlar arasındaki anlam bağlantısına “bağdaştırma” denir. III. Bağdaştırma, yalnızca gerçek anlamlı sözcüklerin kullanımıyla oluşturulur. IV. Bağdaştırma “bağlaşıklık” ve “bağdaşıklık” ile sağlanır. V. Dil birimlerini birbirine bağlayan dil kurallarının birbirine ifade ettikleri husus ve durumlar arasındaki anlam bağlantısı, konuşmacı ya da yazarın Türkçeyi doğru kullanması ile ilgilidir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP C

60 Anlatım Türlerinin Sınıflandırılması

61 1. Aşağıdakilerden hangisi bir anlatım türüdür? A) Nesnellik B) İlişki kurma C) Benzetme D) Tartışma E) Öğretme CEVAP D

62 2. Aşağıdakilerden hangisi metni oluşturan birimlerden değildir? A) Ses B) Kelime C) Cümle D) Paragraf E) Anlam CEVAP E

63 Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme

64 1. Aşağıdakilerden hangisi anlatımın türünü belirleyen özelliklerden değildir? A) İletişime katılan öğeler B) Anlatımın amacı C) Alıcıda uyandırılmak istenen etki D) Anlatıcının obje karşındaki tavrı E) Anlatımda izlenecek yolun belirlenmesi CEVAP E

65 2. Aşağıdakilerden hangisi makalede kullanılabilecek anlatım türlerinden değildir? A) Açıklama B) Tartışma C) Öyküleme D) Tanımlama E) Tanık gösterme CEVAP C

66 3. Aşağıdakilerden hangisi düşünceyi geliştirme yollarından değildir? A) Sayısal verilerden yararlanma B) Benzetme C) Betimleme D) Tanımlama E) Örneklendirme CEVAP C

67 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Edebî eserlerde dil ve anlatım biçimlerinin tümüne konu denir. B) Metinlerde olayların düzenlenişi, sıralanışı ve akışı olay örgüsüyle ilgilidir. C) Metin düzeyinde gözlenebilen her türlü anlam ve dil malzemesine içerik denir. D) Metinlerde yazarın dili kullanma biçimine üslup denir. E) Sanat eserlerinde işlenen temel düşünce ya da duyguya tema denir. CEVAP A

68 5. I. Bilgiler kesin verilere dayanır. II. Kişisel yorumlama yapılmaz. III. Sübjektiflik bulunmaz. IV. Bilgilerin doğruluğu kanıtlanmaz. V. Herkes aynı şeyleri anlar. Yukarıdaki numaralanmış yargılardan hangisi nesnel cümlelerin özelliklerinden değildir? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP D

69 6. Aşağıdaki temalardan hangisi daha geniş kapsamlıdır? A) Türk romanı B) 19. yüzyıl Türk romanı C) Reşat Nuri'nin roman anlayışı D) Toplumcu roman yazarlarının görüşleri E) Türk romanının en önemli özellikleri CEVAP A

70 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? A) Tatilimizin en hareketli günlerinden biri daha sona erdi. B) Hafif hafif esen rüzgârın hışırtısı, kuşların cıvıltısı hâlâ kulağımda sanki. C) Piknik yerlerini kirleten ve ağaçlara yazı yazanlar medeniyetsiz insanlardır. D) Tatilden dönünce kendimi çok yalnız hissettim. E) Dağ eteklerinde yaptığımız bu çalışmanın amacı çevreye güzel bir görünüm oluşturmaktı. CEVAP E

71 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur? A) Bu iki durum arasında, çok küçük bir nüans farkı vardır. B) Dün akşam Forsa diye bir hikâye okudum. C) Birçok öğrenciler, dünkü deneme sınavına giremediler. D) Takımımız yine son saniye golüyle maçı kazandı. E) Filmde gördüğüm o acı feryatlar ve bu son sahne, bugün bile gözümün önünde ve kulaklarımda çınlıyor. CEVAP D

72 Öyküleyici (Hikâye Edici) Anlatım - İsim

73 1. Aşağıdaki türemiş isimlerin hangisinin kökü farklı bir kelime türüne örnektir? A) Birlik B) Verim C) Yazı D) Uyku E) Yorgun CEVAP A

74 2. Solgun yüzünde kaygı taşır her gelen geçen I II Hep saz benizlidir, bu yıl eylül çocukları III IV V Yukarıdaki cümlede numaralandırılmış sözcüklerden hangisi isim görevinde değildir? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP A

75 3. “Somut bir isim anlam genişlemesi yoluyla soyut anlam kazanabilir.” Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde böyle bir özellik vardır? A) Sabahın erken saatlerinde balık avlamaya gittiler. B) Bütün ağaçlar bahar aylarında güzelleşir. C) Batı Anadolu’nun bu küçük kasabası oldukça şirindir. D) Adam akşama kadar çalıştı, hâlâ yorulmadı. E) Dün akşam, ağzındaki baklayı nihayet çıkardı. CEVAP E

76 4. Sofraya hep birlikte otururduk. Tahtadan, yuvarlak bir yer sofrasına, ayaklarımızı altımıza alıp yan oturarak yaklaşırdık. Sofra örtüsünü dizlerimizin üzerine çekerdik. Babam bağdaş kurarak baş köşede otururdu. Beni sağına, kız kardeşimi de soluna alırdı. Karşısında annem otururdu. Babam, yemeğe başlamadan içimizden biri yanılıp da yemeğe uzanacak olursa hiç acımadan kaşığının tersini, uzanan elin sırtına indirirdi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır? A) Betimleme - öyküleme B) Öyküleme - örnek verme C) Betimleme - açıklama D) Açıklama - öyküleme E) Açıklama - örnek verme CEVAP A

77 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somut bir isim mecaz anlama gelerek soyut anlam kazanmıştır? A) Saçların beyazlayınca anlarsın gençliğinin kıymetini. B) Çok yorgun ve hasta olduğundan dünkü davete katılmadı. C) Kuraklıkta ağaçların bile yaprakları kavrulmuş, kararmıştı. D) Onun kafasında ne tilkiler dolaştığını sen asla tahmin edemezsin. E) Çok kitap okuyunca aklım karışıyor, zihnim yoruluyor. CEVAP D

78 6. Çalışmalarımız sonuç verdi. Neler mi oldu? Ot bitmeyen bozkırlar, ipek gibi yumuşak topraklı ovalara dönüştü. Tarlalar, an kovanları gibi uğuldamaya başladı. Toprağın derinliklerinde uyuyan sular yeryüzüne çıkarıldı. Kova kova süt veren inekler, kovan kovan bal veren arılar yetiştirildi. Sofraları, el ele verilerek üretilen yiyecekler süsledi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Benzetme sanatından yararlanma B) Öykülemeye başvurma C) Yinelemelere yer verme D) Betimleme yapma E) Tanık gösterme CEVAP E

79 7. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı yolla oluşturulmuş bir birleşik isimdir? A) Dağlardan her yaz kuşüzümü toplardık. B) Akşam olunca gökyüzünü sığırcıklar kaplardı. C) Eskiden ebegümeci ilaç yapımında kullanılırmış. D) Bu şirin derede alabalıktan bol bir şey yok. E) Geceleri ateşböceği yakalamaya bayılırdık. CEVAP D

80 8. Kapıyı arkasından çekince açılan boşluğu doldurarak içeriye doğru yürüdü kar. Tüm bedeni birden kuşatarak... Sabaha değin sürüp doldurmuştu evin duldada kalan önünü. Kapının yarı boyuna çıkmıştı çığ. Rüzgâr köşe bucak dolaştı evi bir anda. Hemen çocukların yataklarına giderek iyice bastırdı yorganı, başlarına değin çekerek. Sonra da küreği aldı, içeriye doğru göçen karları attı, ardından ahırın yolunu açmaya koyuldu. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basamaktadır? A) Öyküleme B) Tanımlama C) Açıklama D) Tanık gösterme E) Karşılaştırma CEVAP A

81 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somut isim kullanılmamıştır? A) Hepimiz şaşkın şaşkın, kıyıya yanaşmaya çalışıyorduk. B) Kürek çeken arkadaşlarımın yüzleri sıcaktan kıpkırmızı olmuştu. C) Dibinde beyaz taşların parıldadığı bir koya yaklaştığımızı gördüm. D) Yukarıda küçük, tahta bir kulübe vardı. E) Zihnimde güzel hayaller canlandı birden. CEVAP E

82 10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çoğul isim kullanılmamıştır? A) Yolumuz bir gün onlara da uğrayacak. B) Yıllar birer hüzün kırışığı bırakıyor yüzlerde, gönüllerde... C) Dalgalar temiz sahillere hasret kalmıştı. D) Sizleri olaylara karışmamanız için uyarmıştım. E) Bu güzel insanlar niçin uzaklaşıyordu buralardan CEVAP A

83 11.Aşağıdaki cümlelerden hangisi tamamıyla isim olan sözcüklerden oluşmuştur? A) Su kenarları, duvar dipleri çocukların eğlence yerleriydi. B) Bu sokaklar onun çocukluğunun geçtiği yerlerdi. C) Önüne çıkan fırsatları dikkatle değerlendirerek bugüne geldi. D) Bu çocuklar birer altındır, bunu zamanla siz de anlayacaksınız. E) O, çok eski bir aile dostumuzun yakın akrabasıydı. CEVAP A

84 12.Korkmadım, korkmuyorum ölümden. Siz çiçek getirin, yalnız çiçek getirin. Bu dizelerde kaç tane isim kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 CEVAP C

85 13. Ekmeği bol eyledik / Acıyı bal eyledik I II Sıratı yol eyledik / Geldik bugüne III IV V Yukarıdaki numaralandırılmış sözcüklerden hangisi isim değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. CEVAP B

86 14. “Soğuk, kelebek, rüya, heyet” Aşağıdakilerden hangisi bu kelimelerin hepsi için söylenebilir? A) Somut B) Tekil C) Cins D) Basit E) Soyut CEVAP C

87 Betimleyici (Tasvir Edici) Anlatım - Sıfat

88 1. Aşağıdakilerden hangisi bir gözlemde algılarımızın dışında kullanacağımız unsurlardan değildir? A) Hatırda kalmış olayları ifade etmek B) Hatırda kalmış varlıkları hatırlamak C) Hayale dayanmak D) Gördüklerimizin arkasındakini sezmeye çalışmak E) Duyu organlarımızla elde ettiğimiz bilgilerle anlatımı desteklemek CEVAP E

89 2. (I) İşte, yine bir kuyu başı göründü. (II) Kafile duruyor, uykuyu çoktan unutmuş herkes. (III) Sadece yarım saatçik dinlenmek istiyorlar. (IV) Hemen oracığa eriyip su kesilmiş kurşun gibi yayılıyorlar. (V) Az sonra vadinin arkasından bir başka muhacir kafilesi görünüyor. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde sıfat kullanılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP B

90 3. (I) Öyküleme tekniğinde yazarın amacı, okuyucuyu bir olay içinde yaşatmak; betimlemede ise okuyucunun görmediği bir görüntüyü, olayı, yeri okuyucunun kafasında canlandırmaktır. (II) Öykülemede yazar özellikle görme duyusundan yararlanarak okuyucunun hayalinde sözcüklerle âdeta resim yapar; betimlemede ise olay akışı vardır. (III) Betimlemede olaylar birbiri üzerine gelişir ve zaman durmadan geçer. (IV) Öykülemede genellikle haber kipleriyle çekimlenmiş fiiller kullanılır. (V) Öyküleme tekniğinin en önemli iki özelliği; zaman akışı ve bir romandan alınmış izlenimi vermesidir. Aşağıdakilerden hangisi ruh çözümlemesi olan betimlemenin adıdır? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) IV ve V E) III ve V CEVAP A

91 4. Ünlü sanayici son yolculuğuna, yaptırdığı I II o büyük camiden sessizce uğurlandı. III IV V Numaralanmış sözcüklerden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP E

92 5. Aşağıdakilerden hangisi betimlemenin işlevlerinden değildir? A) Bilgi vermek, tanıtmak B) Sanat ve simgesel işleve sahip olmak C) Gerçeği sadece gözlem yoluyla aktarmak D) Yaşanmış olayların sahnesini tanıtmak E) Olayların sahne ve aksesuarını tanıtmak CEVAP A

93 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat kullanılmamıştır? A) Yalan yanlış şarkılar söylerdin en fazla. B) Dur, geçme! Dediğimiz en güzel anda gittin. C) Çiçeği burnunda bir patron olmuşsun. D) Her akşamki yoluma koyulmuş, gidiyorum. E) Çekip giderken yine seni düşünüyorum. CEVAP E

94 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir sıfatla sağlanmıştır? A) Hangi insan yapabilir böyle bir saygısızlığı tabiata, tüm canlılara? B) Ne bileyim, nasıl anlatayım size küçücük bir kuşun kanat çırpmasındaki heyecanı? C) Herkes benim gibi ağlar mı bulutların çekip gitmesine? D) Nereden geldi bu yalnızlık hissi yine bana, Yemen'den mi Hint'ten mi? E) Ne zaman çöller yeşillenir, bilen duyan var mı dünyada? CEVAP A

95 8. Hangi gazeteye baksam her sayfası reklam… Bunların hatalarını gizlemek için bol bol resim koymalarından bıktım. Bu kötü gazetelerin fiyatı ta nerelere yükseldi. Bu parçada aşağıdaki sıfat türlerinden hangisi yoktur? A) Soru sıfatı B) Niteleme sıfatı C) Sayı sıfatı D) Belgisiz sıfat E) İşaret sıfatı CEVAP C

96 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat kullanılmamıştır? A) Açıkgöz insanları yönetici yaparlarmış. B) Kar yağınca ortalık birden bembeyaz oldu. C) Bir çorak yer oldum, başaksızım ben. D) Benim de birkaç dakikalık saltanatım olacak. E) Hüzünlü gönlüm mutlulukla dolacak. CEVAP B

97 10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme diğerlerinden farklı görevde kullanılmıştır? A) Eğri büğrü yollardan geçerek geldik bu kasabaya. B) Bahçesinde kırmızı kırmızı güller yeni açmış gibiydi. C) Çocuk mini mini elleriyle yazı yazıyordu. D) Adam ne yapacağını uzun uzun düşündü. E) Çocukluğunda bile kısa kısa hikâyeler yazardı. CEVAP D

98 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem belirtme hem niteleme sıfatı kullanılmıştır? A) Ben bir garip diyara geldim. B) Kimse bu hâlimi bilmez benim. C) Güzel, temiz dilim var benim. D) Bu dilimi şu insanlar bilmez benim. E) Deli gönlüm asla uslanmaz benim. CEVAP A

99 12.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat kullanılmıştır? A) Aç katık istemez, uyku yastık istemezmiş. B) Çınar ağacının koyu gölgesinde oturuyordu. C) Bu hafta sonu onlar balık tutmaya gidiyor. D) Ağaçların sarı yaprakları artık dökülüyor. E) Anlatılan hikâyeleri herkes zevkle dinliyordu. CEVAP A

100 Coşku ve Heyecana Bağlı (Lirik) Anlatım - Zamir

101 1. Aşağıdakilerden hangisi “lirik” anlatımda kullanılan öğelerden değildir? A) Heyecan B) Mutluluk C) Dinî duyarlılık D) Yüceltme E) Öğretme CEVAP E

102 2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde coşku ve heyecana bağlı anlatımdan yararlanılmamıştır? A) Bana bir gurbet adı gönder Bir de anımsamak için sevdiklerimi B) İnsanın kötüsü iyilikten bilmez, Kursaksıza öğüt versen de almaz. C) Bütün sevgileri atıp içimden, Varlığımı yalnız ona verdim ben, D) Yüreğinde deli taylar eşinen Bir baş görsem sen gelirsin aklıma E) Şehitler tepesi boş değil, biri var bekliyor. Ve bir göğüs, nefes almak için; rüzgâr bekliyor. CEVAP B

103 3. Bugün anladım ki neşeli olduğum zamanların hemen ardından, tarifsiz kederlere düşebiliyorum. Karadeniz'de gemilerim batmış gibi düşünüp durduğum, karamsarlığa battığım sırada kalbime gelen bir sevinç dalgası beni bu fırtınalı havadan sütliman kıyılara çekebiliyor. Çevremdekiler beni anlatırken hep bu yönüme vurgu yapıyorlar. Ne kadar da dalgalı bir ruhum varmış! Korkuyorum, bir gün başkasına zarar vermekten… Bu parçanın anlatımı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Coşku ve heyecana bağlı anlatım özellikleri vardır. B) Farklı türden zamirler kullanılmıştır. C) Yazar, kişisel duygularını dile getirmiştir. D) Yazar, toplumsal bir eleştiri yapmaktadır. E) Yazar, bir iç hesaplaşma içindedir. CEVAP D

104 4. Aşağıdakilerden hangisi lirik anlatımda kullanılmaz? A) Mecaz anlamlı sözcükler B) Öznel ifadeler C) Zıt anlamlı sözcükler D) Doğrudan bilgi aktaran ifadeler E) Soyut anlamlı sözcükler CEVAP D

105 5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişi adılı kullanılmıştır? A) Sen yalnız türkünü söylemeye bak B) Akşam oldu diye yakma lambayı C) Bırakacaksan şu nefreti bırak D) Böyle gölge severim manzarayı E) Karanlıktan çıkan ses daha berrak CEVAP A

106 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde işaret adılı (zamiri) kullanılmamıştır? A) Kar, yolları kapatınca buralara dışarıdan hiç yiyecek gelmez. B) Dün sabah onları pikniğe giderken almışlar. C) Onları akşama kadar rafa güzelce yerleştirin. D) Ben bunun böyle olacağını biliyordum zaten. E) Olanları panik yapmadan bir bir anlat. CEVAP E

107 7. “Şahıs zamirleri, isim tamlamalarında tamlayan görevinde bulunabilir.” Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun kullanım vardır? A) Demedim mi bu hasret bitirir seni. B) Ay dolanır gider yalnız kalırız biz de. C) Her gün yeni baştan dağılır, ufalanırsın. D) Senin hangi çiçeğini sakladı bahar? E) Demedim mi yüreğim sevme onu, diye CEVAP D

108 8. I. Seversin bu dünyayı dolu dizgin sen. II. Buradan ayrılmak istemez kimse. III. Ama o senden ayrılacak bir gün. IV. Yani sen, ben bu dünyayı seviyoruz diye V. Bu dünyanın da bizi sevmesi şart mı? Yukarıdaki numaralı dizelerin hangisinde hem işaret zamiri hem belgisiz zamir kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP B

109 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ismin yerini tutan bir sözcük kullanılmamıştır? A) Ben bir köy öğretmeniyim, bir bahçıvanım. B) Hepimiz bir bahçe sularız gönlümüzde. C) Kimse bilmez, kimse anlamaz derdimizden. D) Nasıl güller fışkırır bu çilelerimden, bu kırlardan. E) Kandır, hayattır, emektir, bizim güllerimiz. CEVAP D

110 10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisiz zamir kullanılmamıştır? A) Bile bile aldanmak herkesi kahreder. B) Birileri bahçede açan güzel gülleri koparmış. C) Birkaçı yakalandığı hastalıktan daha kurtulamadı. D) Başkalarının bize önem vermesi cesaretimizi artırır. E) Bu güzel haberi alınca bütün çocuklar sevindi. CEVAP E

111 11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla zamir kullanılmıştır? A) Bu güzel topraklarda ölmek istiyorum ben. B) Yetiştirdiğin hiçbir bahçe yarıda kalmasın senin. C) Tarumar olmasın istiyorum ben, şu bahçeler,bu bağlar. D) Beni bilse bilse bu çiçekler bilir dostlarım. E) Neler yaşadığımı onlara söyledim sadece. CEVAP E

112 12. I. İyi kötü bir iş tutmuşum kendime. II. Acısı tatlısı hepsi bir aslında. III. Ha Ankara ha Çemişgezek, bu yerden uzak olduktan sonra. IV. Nerde olsa yaşıyor ya insan V. Nasıl olsa bir gün ölmek var ya herkese. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde zamir (adıl) kullanılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP C

113 13.Bilmiyorum şimdi kim duyar bizi Bir çıkmaz yoldayız gel uyar hepimizi Bu yakın dostlarımız kırdılar kalbimizi Soracak kimse yok şimdi hâlimizi. Yukarıdaki dörtlükte kaç tane zamir kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 CEVAP D

114 14.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı türde bir zamir kullanılmıştır? A) Hiçbiri, bu film kadar seyirci toplamadı. B) Pazardaki çiçekçilerin hepsini dolaştım. C) Dertlerini kimseyle paylaşmaz, içine atardı. D) Bu haberi kime söyleyeceğini şaşırmıştı. E) Yoldan geçen birine bu soruyu soralım. CEVAP D

115 15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı zamirle sağlanmamıştır? A) Bu adamlardan hangisi yolu daha iyi biliyor? B) Herkes merak ediyordu, Mehmet ne sormuştu? C) Az önce bu kapıdan kim çıkmıştı acaba? D) Bu hafta bize yemekte neler hazırladınız? E) İstanbul’dan Ankara’ya kaç saatte vardılar? CEVAP E

116 16.Duymasa kimse şair gönlümün Sende karar kıldığını Ve içimin şerha şerha yarıldığını Biz bilelim yeter Yukarıdaki dizelerde bulunan zamirlerin türü aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Belgisiz zamir - kişi zamiri - kişi zamiri B) İşaret zamiri - işaret zamiri - kişi zamiri C) Kişi zamiri - kişi zamiri - kişi zamiri D) Kişi zamiri - işaret zamiri - belgisiz zamir E) Belgisiz zamir - kişi zamiri - işaret zamiri CEVAP A

117 17.Artık ovaya, dirliğin, düzenin ne zaman I II III geleceğini kimse bilemezdi. IV Bu cümledeki altı çizili sözcüklerin türü aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? I II III IV A) İsim isim zamir zamir B) İsim isim isim zamir C) İsim zamir zamir isim D) İsim zamir zamir zamir E) Zamir isim isim isim CEVAP B

118 18. Bir dağ başı yalnızlığı yaşıyorum burada. I Dağ başı yalnızlığı, ölümden beter bu. II Hiçbiri aramasa sormasa beni. III IV Sen gelsen yeter. V Yukarıdaki dizelerde numaralandırılmış sözcüklerden hangisi belgisiz zamir görevinde kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP C

119 19. I. Bana bir gurbet adı gönder II. İçinden çıkamadığım çok şey var III. Kuşların ağzını açarak ölmesi IV. Ve dünyadaki çiçekler içinde V. Fesleğenin örselenerek koklanması Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde adıl (zamir) kullanılmıştır? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) II ve V E) III ve V CEVAP A

120 20.Kimi zamirler özneyi pekiştirerek belirtir. Bunlar tek başlarına asıl şahıs zamirlerinin yerini tutabildikleri gibi onlarla birlikte de kullanılabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir zamir vardır? A) Doğrusu, onun sözüne pek kulak asmadım. B) Bence, alınan sonuç pek de olumlu değildi. C) Bu elbiseyi ben kendim diktim. D) İşittiklerimiz bunları doğrular nitelikteydi. E) Ahmet o yaz, tatilini bizde geçirecekti. CEVAP C

121 21.“O” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi adılı (şahıs zamiri) olarak kullanılmıştır? A) Çocuklar o ağacı sulamışlar. B) Annesi onu, biraz önce hastaneye götürdü. C) Kitaplıktan o kitabı alıp gitti. D) Ben bu evi değil onu beğendim. E) Dosyayı göstererek “Onu bana ver.” dedi. CEVAP B

122 22.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru zamiri vardır? A) Arkadaşın Ankara’ya ne zaman gelmiş? B) Bu tabağı buraya kim koymuş olabilir? C) Ben de onunla gidebilir miyim? D) Kaçıncı katta oturuyorsunuz? E) İstanbul’a ilk kez mi gidiyorsun? CEVAP B

123 23.Hayır, benim çocukluğumun hürriyeti, hiç de bu cinsten bir hürriyet değildir. Evvela, burası zannımca en mühimdir, onu bana hiç kimse vermedi. Bu sızdırılmış altın külçesini birdenbire kendi içimde buldum. Tıpkı ağaçta kuş sesi, suda aydınlık gibi… Ve bir defa için buldum. Bulduğum günden beri de küçücük hayatım, fakir evimiz, etrafımızdaki insanlar, her şey değişti. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Kişi adılı B) İşaret adılı C) Belgisiz adıl D) Dönüşlülük adılı E) Soru adılı CEVAP E

124 Destansı (Epik) Anlatım - Fiil

125 1. Aşağıdakilerin hangisinde coşkulu anlatım esas alınır? A) Masal B) Destan C) Öykü D)Tiyatro E) Roman CEVAP B

126 2. Aşağıdakilerden hangisi destan konusu olamaz? A) Büyük felaketler B) Milletlerin göçü C) Uzun savaşlar D) Ölümsüz aşklar E) Kahramanların yiğitliği CEVAP D

127 3. Aşağıdakilerden hangisi yapay bir destandır? A) Manas B) Ergenekon C) Oğuz Kağan D) Çanakkale E) Türeyiş CEVAP D

128 4.I. Ellerini yüzümde gezdir, sil alnımdan yorgunluğu II. Gözlerimin altından yaşamak korkusunu al III. Düşüncende yaşamak isterim senin, bir gün en yalnız saatinde IV. Bu nağmeler dalga dalga yutuyor bizi bir sessizliğin aynasından V. Gün bitmeden başladı içimizde yarınsız insanların gecesi Numaralandırılmış dizelerden hangilerinde türemiş bir fiil vardır? A) I ve II B) II ve IV C) I ve V D) II ve V E) III ve V CEVAP C

129 5. Aşağıdakilerden hangisi doğal bir destan değildir? A) Şehname B) Nibelungen C) Göç D) Şinto E) Kaybolmuş Cennet CEVAP E

130 6. Aşağıdakilerin hangisi destansı bir anlatıma sahip değildir? A) Dede Korkut Hikâyeleri B) Millî marşlar C) Varsağı D) Kahramanlık şiirleri E) Koşma CEVAP E

131 7. Nesne alabilen fiiller geçişli, alamayan fiiller ise geçişizdir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi geçişsizdir? A) Okulun bahçesine çam fidanları dikecekler. B) Kardeşim okumayı yazmayı henüz sökemedi. C) Ben de senin gibi sabahları erken kalkmayı seviyorum. D) Gökyüzünde kuşlar özgürlüğe uçuyor. E) Sevgiyle çapan gönüller insanları mutlu eder. CEVAP D

132 8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Eriyen parmaklarımda mumyalanıyor aydınlık. B) Sesler çınlıyor alnımda hafıza gibi dağınık. C) Duvarda senin çocukluk resmin asılıydı. D) Gülüyor ta uzaklardan, sabahın boş aynasına. E) Keskinleşiyor bakışı, bir çocuğun gölgelikte. CEVAP D

133 9. Geçişsiz iken “-t, -r, -tır” eklerinden birinin getirilmesiyle geçişli yapılan fiillere oldurgan fiil denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna örnek bir kullanım vardır? A) Yedi tepe üstünde zaman bir gergef işler B) Duygular buğu buğu akar içimize C) Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar D) Şiir bir gözyaşıdır isteyenin gözlerinde E) Yağmur ol, dol gönlüme kelimeler, heceler CEVAP C

134 10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, dönüşlü çatılı bir eylemdir? A) Esir kuşlar gibi bir oraya bir buraya sıçrıyorum bazen. B) Gece geç saatlerde evine dönmesine rağmen işinden bıkmıyordu. C) Yıllar önce görüştüğü arkadaşlarıyla karşılaşınca heyecandan dili tutuldu. D) Her şeye rağmen okumayı uyumaya tercih ederim ben. E) Gölgesinden korkan biri için bu iş çok ağır olmaz mı? CEVAP C

135 11.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde türemiş bir fiil vardır? A) Günbatımı kızıllaşır ötelerin ufku. B) Hep yağmuru görürdüm düşümde. C) Vaktinde gelir mi bulutların mektubu? D) Bugün üzgün gördüm kınalı kekliği. E) Yumdu gökyüzü mavi gözlerini. CEVAP A

136 12.Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde zaman anlamı yoktur? A) Derin, siyah gözlerine uzun uzun bakacağım bir gün. B) Uzun kış gecelerinde komşularla laflıyoruz. C) Burada herkes, her şey ilk günkü gibi taze duruyor. D) Sen gel de dedikleri kendin uygula önce. E) Konu dışındaki konuşmalar hep boş şeylerle geçmiş. CEVAP D

137 13.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, işteş çatılı bir eylem değildir? A) Deniz ile ırmak, tam bu noktada yeniden buluştu. B) Mısır tarlasında, güneşin altında akşama kadar piştiler. C) En son bundan birkaç yıl önce mektuplaştılar. D) Diploma töreninde anne ile oğul birbiriyle kucaklaştı. E) Leylekler sonbaharla birlikte güneye doğru uçuştular. CEVAP B

138 Emredici Anlatım - Fiil, Fiilimsi

139 1. Aşağıdakilerden hangisi “emredici bir anlatım” özelliği taşır? A) Terapi B) Nasihat C) Varsayım D) Tahmin E) Eleştiri CEVAP B

140 2. Aşağıdaki fiil kiplerinden hangisinin “yaptırım gücü” en fazladır? A) Geniş zaman B) Şimdiki zaman C) Şart kipi D) Emir kipi E) İstek kipi CEVAP D

141 3. Emredici metinlerde aşağıdakilerden hangisi çok kullanılır? A) Deklarasyon B) Bildiri C) Açıklama D) Telkin E) Yönerge CEVAP D

142 4. Aşağıdakilerden hangisi emredici metnin bir yönü değildir? A) Öğreticilik B) Tamamlayıcılık C) Eleştirme D) Anlatma E) Eksikleri giderme CEVAP C

143 5. Aşağıdakilerden hangisi emredici metin türüne girmez? A) Kanunlar B) Yönetmelikler C) Kullanma kılavuzları D) Trafik kuralları E) Sanat yazıları CEVAP E

144 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde birleşik eylem, sıfat - fiil görevinde kullanılmıştır? A) Bir gün sana kuşların neden göç ettiğini anlatırım. B) Akşamları çocuklarına biraz vakit ayırsan. C) Hani nerde bel bağladığım dostlar? D) Karlı tepeleriyle aşılamaz bir set gibi duruyor şimdi karşımda dağlar. E) Dünyanın kendine yetişir dertleri, sen kendi başının çaresine bak. CEVAP D

145 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik bir fiil vardır? A) Bütün satranç oyunlarının galibi sendin. B) Keşifler çağındayız şimdi, atlar denize sürülmüyor. C) Nedir canlının hakikati, eşyanın hakikati? D) Bu keşifler çağında fethedilsin her gezegen. E) Yandıkça parıldayan bir elmas gibisin. CEVAP D

146 8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde kurallı birleşik fiil yoktur? A) Her sabah ona yardım ederim. B) Benim için de bir manzara yapıver. C) Sen burada bekleyedur, biz gelinceye kadar. D) Gelemem, yol çok bozuk. E) Adam birden düşüvermez mi! CEVAP A

147 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiil kullanılmıştır? A) Bugün hava neden bu kadar boğucu? B) Kendisini nasıl bu kadar üstün görebilir? C) Niçin öğrencilerini arayıp sormuyor? D) Nasıl bir kitap alacağını biliyor mu? E) Sen dün hangi öğrenciyi arıyordun? CEVAP B

148 10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin yapısı farklıdır? A) Bu zavallı dilenci karda kışta hep bu köşede durur. B) Bu hiçbir zaman buradan kaldırılamaz. C) İstediğim bu olduğu için buraya geldim. D) Bu benim biricik şiirimdir, bilmelisiniz. E) Hep bildiğiniz yollardan mı gelirsiniz? CEVAP B

149 11.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde birleşik fiil vardır? A) Küser, ağlar, sonra dost olurdum her şeye. B) Kimi şiirlerimi ay ışığında yazdım. C) Biri geldi, biri gitti masalsı duyguların. D) Hiçbir acı bu kadar hırpalamaz insanı. E) Sıcak bir günün defterini dürüyor kar. CEVAP A

150 Öğretici Anlatım - Zarf

151 1. Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinleri anlamak; “öğrenmek” ve “kavramak” aynı anlama gelmektedir. Öğrenmekte başarı, anlamanın tam olmasına bağlıdır. Anlama ve öğrenmenin gerçekleşebilmesi için “duyma, görme, deneme, okuma” eylemleriyle dışarıdan gelen etkilerin, izlerin zihnimizde değişik bütünler oluşturması ve özümüzle birleştirilmesi gerekir. İçimizde duyduğumuz, zihnimizde birleştirdiğimiz, iyice kavradığımız, başka deyişle anlayıp öğrendiğimiz bilgiler, düşünceler, duygular, olaylar “anladıklarımız” dır. Özüne inerek en iyi, en doğru, en açık, en kısa anlatabildiklerimiz “tam” anlayabildiklerimiz olacaktır. Bu parçada öğretici anlatımla ilgili olarak verilmek istenen en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsan ancak anladığını öğrenebilir ve öğrendiğini anlatabilir. B) Öğrenmenin yaşı ve zamanı yoktur. C) Tam anlaşılmamış olan konular “duyma, görme, deneme, okuma” gibi yöntemlerle tekrar ele alınmalıdır. D) Öğrenmekte başarılı olmak için, okunan ya da dinlenen öğretici metinlerin dilinin yabancı kelimelerden arındırılması gerekir. E) Dışarıdan gelen etkiler ve izler zihnimizle birleşirse öğrenme gerçekleşmiş demektir. CEVAP A

152 2. I. Futbolun kuralları ve nasıl oynandığı hakkında bilgi verilmesi II. Bir spor kulübünün nasıl kurulduğunun anlatılması III. Tarhana çorbasının nasıl pişirildiğinin tarif edilmesi IV. Geyik avlama ile ilgili teknik bilgilerin verilmesi V. İnsanların başından geçen olayların hikâye edilerek anlatılması Yukarıda verilenlerden hangisi öğretici anlatımın özellikleri kullanılarak oluşturulamaz? A) I B) II C) III D) IV E) V CEVAP E

153 3. Öğretici anlatımla oluşturulan metnin kolayca ve doğru anlaşılır olması gerekir. Amaç anlaşılabilecek, başka anlamlara çekilemeyecek biçimde ortaya konulmalıdır. Anlatan neyi anlatmak ve öğretmek istiyorsa dinleyen ya da okuyan onu aynen öyle anlayabiliyorsa öğrenmek ve öğretmek için gerekli olan açıklık gerçekleşmiş olur. Açıklıkta “anlaşma” vardır; anlaşma yoksa anlatım açık değil “kapalı” yapılmış ve öğretici anlatımın “açıklık” kuralına ters düşülmüş olur. Bu parçadan öğretici anlatımla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Öğretici anlatımda, anlatılanların anlaşılır olması gerekir. B) Öğretici anlatımda, anlatan ile dinleyen ya da okuyan arasında anlaşma önemlidir. C) Öğretici anlatımda önemli olan, dinleyici ya da okuyucunun o konu hakkındaki ön hazırlığıdır. D) Anlatılanlar başka anlamlara çekilmeyecek bir biçimde okuyucu ya da dinleyiciye sunulmalıdır. E) Kapalı olan metinler, öğretici anlatımda “açıklık” ilkesine uyulmadan hazırlanmış demektir. CEVAP C

154 4. Öğretici anlatım ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Öğretici metinler farklı yorumlara açık olmamalıdır. B) Öğretici metinlerde söz sanatlarına, dilin bünyesine mal olmamış yan anlam taşıyan kelime ve söz gruplarına yer verilmez. C) Bu metinler açıklama, aydınlatma, bilgi verme amaçlarıyla yazılır. D) Öğretici metinlerin açık, duru ve anlaşılır olması gerekir. E) Bu metinlerde mümkün olduğu kadar çok ayrıntı ve yan bilgiye yer vermek gerekir. CEVAP E

155 5. Aşağıdakilerden hangisi öğretici yazıların düzenleniş amaçlarından biri değildir? A) Bir şeyin nasıl yapıldığını anlatmak B) Bir şeyin meydana gelişini ve kuruluşunu anlatmak C) Bir düşünce veya kavramı anlatmak D) Bir karakteri canlandırmak E) Bir konuyu delillerle kanıtlamak CEVAP E

156 Açıklayıcı Anlatım - Zarf

157 1. Aşağıdakilerden hangisi açıklayıcı anlatım metotlarından değildir? A) Açıklayıcı betimleme ve öyküleme metodu B) Sınıflandırma metodu C) Araştırma metodu D) Tekrar metodu E) Çözümleme ve karşılaştırma metodu CEVAP C

158 2. Edebiyat, felsefe veya ahlakla ilgili bir gerçeği sunmaya, atasözü veya özdeyişlerin ifade ettiği duygu ve düşünceleri belirtmeye ve her konuda açıklayıcı bilgi vermeye ………….. denir. Bu parçadaki boşluk en uygun şekilde aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanır? A) Açıklama B) Forum C) Sempozyum D) Tartışma E) Sunum CEVAP A

159 3. Açıklama yapmak için önce konuyu iyice anlamak gerekir. Sorulan soruya verilen cevap, ne kadar güzel olursa olsun, konu ile ilgisi yoksa başarısızdır. Özellikle yazılı kompozisyonda, konunun anlaşılamamış olması, başarısızlığın en büyük etkenidir. Konuyu iyice anlamak için, malzeme olarak kullanılan kelime, deyim, terim ve tamlamaları yani dili dikkatle değerlendirmek, bunların anlamlarını belirlemek lazımdır. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz? A) Yazılı anlatımda konunun anlaşılması çok önemlidir. B) Bir konuda açıklama yapmak için o konuyu iyi bilmek gerekir. C) Sorulan sorulara verilen cevaplar güzel ve yeterli olmalıdır. D) Sorulan sorulara konuyla ilgisi olan cevaplar verilmelidir. E) Konuyu iyi anlamak için dili iyi bilmek gerekir. CEVAP C

160 4. Açıklayıcı anlatım ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Sorunu ortaya koyan cümle veya cümlelerle başlar; sorunu çözümleyen açıklamalar, örnekler, karşılaştırmalar ile devam eder, özetleyici veya yargı bildiren ifadelerle sonuçlanır. B) Metinler; tanımlama, açıklayıcı betimleme, sınıflandırma, benzerlik ve karşılaştırmalardan yararlanılarak düzenlenmektedir. C) İfadenin kesin ve açık olmasının yanında kelimelerin gerçek anlamlarında kullanılmasına da özen gösterilir. D) İşlenen konuların muhakkak bir gazete veya dergi köşesinde yer alması gerekir. E) Bir konuda bilgi vermek, okuyucuları ve dinleyicileri aydınlatmak, onlara bir şeyler öğretmek amacıyla yazılır. CEVAP D

161 5. Şiirin soyutluğu somutluğu sorunu çok tartışıldı. Gene de belli bir sonuca varılamadı. Kapalı şiir için soyut, anlamsız şiir için soyut, toplumcu olmayan şiir için soyut hatta yeni şiirlerin tümü için soyut denildi. Gerçi soyut şiirle somut şiir arasındaki ayrım kesin olarak belirlenmiş değil. Değil ama işe bu yönden bakanlar da yok denecek kadar az. Soyut kavramı giderek sanatta, felsefede kullanılan anlamından da soyutlanarak konuşma dilimize yerleşen bir basitlik simgesi oluverdi. Yergiler, suçlamalar bile hep aynı kavrama başvurularak yapılıyor. Bir şiirin nedirliği, nasıllığı kadar, o şiire bakan kişinin şiir ekini, algısı, deneyleri, yorum gücü de önemlidir. Yani şiirin soyut ya da somut bir izlenim bırakması, yazarı kadar okuyucuyu da ilgilendirir. Bu parçada aşağıdaki açıklayıcı anlatım metotlarından hangisi kullanılmıştır? A) Sınıflandırma B) Çözümleme ve karşılaştırma C) Açıklayıcı betimleme ve öyküleme D) Zaman ve mekân E) Tekrar CEVAP B

162 Tartışmacı Anlatım - Zarf

163 1. Tartışmacı anlatım ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Tartışmada amaç, okuyucunun düşünce ve kanılarını değiştirmektir. B) Tartışmada önce karşı tez çürütülür, sonra yazar kendi tezini örneklerle savunur. C) Tartışmada basit bilgileri tekrar etmekten kaçınılmalı, orijinal ve çarpıcı örneklerle ilgi çekmeye çalışılmalıdır. D) Tartışma yazısı sade bir dil, açık ve duru bir anlatımla kaleme alınmalıdır. E) Tartışma yazısında sert ve kırıcı ifadelerle karşı tezi çürütür, böylelikle kendi tezimizi de güçlendirmiş oluruz. CEVAP E

164 2. Demokrasinin geliştiği uygar toplumlarda çok sık rastlanan ……… türündeki konuşmalarda önemli olan, birbirinin düşüncesine saygılı olmaktır. Birbirine hakaret etmemek ve küçültücü hareketlerde bulunmamaktır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Hazırlıklı konuşma B) Tartışma C) Öğretici anlatım D) Açıklayıcı anlatım E) Sunum CEVAP B

165 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem hem durum hem zaman yönünden belirtilmiştir? A) Ahmet bugün ilk defa eve sakin geldi. B) Öğretmen sınıfa girince herkes ayağa kalktı. C) Son günlerde derslerine çok fazla çalışıyorsun. D) Akşamki kar yağışı çocukları çok sevindirdi. E) şehrin en yüksek tepesinden uzun uzun denize baktım. CEVAP A

166 4. Karşılıklı olarak düşüncelerin ortaya konulduğu tartışmada hedef, gerçeğe ulaşmak, haklı ve doğru olanı bulmaktır. Bunun için tartışan taraflar birbirlerinin düşüncelerindeki zayıf ve yanlış noktaları belirlemeye çalışırlar. Zayıf ve yanlış düşünceleri bulan ve çürüten kişi, tartışmadan başarılı çıkabilmek için bunların sağlam ve doğru olanlarını ortaya koymak zorundadır. Bu parçadan tartışmayla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Karşılıklı düşünceler ortaya konulur. B) Hedef; doğruyu, gerçeği bulmaktır. C) Taraflar birbirlerinin düşüncelerini çürütmeye çalışır. D) Yanlış düşünceler çürütülüp doğru olanlar savunulur. E) Zayıf ve yanlış düşünceleri bulan tartışmada başarılı olur. CEVAP E

167 5. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerden hangisi basit yapılı bir zarf değildir? A) Dünkü maçta çok güzel oynadı. B) İşlerimiz çok yavaş ilerliyordu. C) Çocuğun yüzü solgun görünüyordu. D) Babam, gece aniden fenalaştı. E) Onun saçma konuşmalarından pek sıkıldım. CEVAP E

168 6. Aşağıdakilerden hangisi tartışmacı anlatım çeşitlerinden biri değildir? A) Forum B) Panel C) Açık oturum D) Münazara E) Sunum CEVAP E

169 Kanıtlayıcı Anlatım - Zarf

170 1. Aşağıdakilerin hangisinde cümlenin anlamını“durum” bakımından tamamlayan bir kelime vardır? A) Anlatılanları sessizce dinliyorduk. B) Öğleyin bize geleceğini söylüyor. C) Kimlik kartını cüzdanına yerleştirdi. D) Bu yıl Ege kıyılarını gezmek istiyoruz. E) Aşırı sıcaklardan çamların çoğu kurudu. CEVAP A

171 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer-yön belirteci, tamlayan olduğu için adlaşmıştır? A) Dışarının gürültüsü hepimizi rahatsız etti. B) Kapının önüne oturmuş, geleni geçeni izliyor. C) Yukarıya çıkıp arkadaşımla da görüşeyim. D) Beş yüz metre ileriden sağa döneceksiniz. E) Çocuğun üstüne kocaman bir battaniye örtmüşler. CEVAP A

172 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirteç (zarf) yoktur? A) Dışarıda dumandan göz gözü görmüyordu. B) Önce konuya çalıştım, sonra soruları çözdüm. C) Herkesin yaptığı şeylere asla tenezzül etmezdi. D) Yıllarca okuduğumuz o güzel okul koca bir harabeye dönmüştü. E) Arkadaşımın tavsiye ettiği kitabı ben de okumayı düşünüyorum. CEVAP E

173 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “zor” sözcüğü, kelime türü bakımından ötekilerden farklıdır? A) Zor işleri hep bana yaptırıyorsun, diye yakınıyordu. B) İstemeden zor bir çalışmanın içine girmişti. C) Terlemiş, çok yorulmuştu, zor yürüyordu. D) Öğretmenliğin zor bir meslek olduğunu anlamıştı. E) Zor günler geride kaldı; rahat edeceğiz artık, diyordu. CEVAP C

174 5. “O, çocuk doğdu, çocuk öldü.” cümlesindeki “çocuk” sözcüğü, görevi yönünden, aşağıdaki cümlelerin hangisindeki “iyi” sözcüğü ile özdeştir? A) İnsanlar yaşamaya değer en iyi günlerinin geride kaldığına inanırlar. B) Kanımca sen bu işi ondan çok daha iyİ yapabilirsin. C) Çok iyi, nasıl isterseniz öyle olsun. D) Öğretmenlerin başlıca görevi, gençliğe doğruyu, güzeli ve iyiyi öğretmektir. E) En iyi öğretmen, gençlerde öğrenme hevesini ve sevgisini uyandırandır. CEVAP B

175 6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “böyle” kelimesi ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Böyle ferman etti Cahit! B) Bu rüzgâr her vakit böyle esmeyecek! C) Bu meclis böyle kalmaz, mestler mahzun olur bir gün. D) Yıldırımsız ve baltasız küçük orman böyle devrildi. E) Eve tuz ve ekmek götürmeyi böyle havalarda unuttum. CEVAP E

176 7. Makalenin istenen ilgiyi uyandırmasında aşağıdakilerden hangisi etkili değildir? A) İşlenilecek ana düşüncenin ve ayrıntının iyi seçilmesi B) Olay, fıkra, diyalog, betimleme, hikâye, hatıra gibi birçok eski ve yeni türlerden yararlanılması C) Kelimelerin iyi seçilmesi ve yerinde kullanılması D) Cümlelerin birbirine bağlı ve aynı zamanda etkili olması E) Paragrafların üstünkörü ve düzensiz oluşturulması CEVAP E

177 8. İnsan için kitap; görmek, duymak, bilmek anlamına gelir. Kitapsız yaşamak, kör yaşamak gibidir. şöyle ki: Gözleri görmeyen bir kişi, bütün varlıkların dışında, anlayamadığımız bir evrende yaşar; yaşar ve mutlu olur. Bu doğal görmezliği ortadan kaldırmak bir noktadan sonra elimizde de değildir. Kitap okumadan geçen bir yaşam ise sözünü ettiğimiz doğal görmezlikten bütünüyle daha olumsuzdur. Bu parçada yazar, düşüncesini kanıtlamak için aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur? A) Örneklendirme - karşılaştırma B) Karşılaştırma - tanık gösterme C) Benzetme - tanık gösterme D) Karşılaştırma - betimleme E) Örneklendirme - alıntı yapma CEVAP A

178 9. Kanıtlayıcı anlatım ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Kanıtlayıcı anlatım; inandırma, aydınlatma, bir başkasına kendi görüşünü kabul ettirme amaçlarıyla düzenlenir. B) Konuşan ve yazan kişi önce karşı düşünceyi çürütür, yani şimdiye kadar geçerli olan görüşün yanlışlığını ispat eder ve sonra kendi görüş noktasını belirler. C) Kanıtlayıcı metinlerde kavramları tanımlama ve açıklama da önemlidir. D) Okuyucuyu veya dinleyiciyi ikna etmek, düşündürmek ve yazıda üzerinde durulmak istenilen konudan uzaklaşmamak için bazı kelime, kelime öbeği veya cümleler aralıklarla tekrar edilir. E) Kanıtlayıcı anlatımda belli bir plan yoktur; düşünceler akla geldiği gibi ve yazarın o günkü ruh hâline göre sıralanır. CEVAP E

179 Düşsel (Fantastik) Anlatım - Edat

180 1. “Gerçekte yaşanmamış, görmediğimiz, duymadığımız bazı olayları, hayal gücümüzü kullanarak tasarlayabiliriz. Geçici bir hayata ve sınırlı bir güce sahip olan biz insanlar, sonsuz bir isteme duygusuyla da donatılmışızdır. ---- bazen gerçek hayattan çıkıp hayal dünyasına doğru bir yolculuk başlatabiliriz.” Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Tartışmacı anlatımla B) Açıklayıcı anlatımla C) Düşsel anlatımla D) Kanıtlayıcı anlatımla E) Öğretici anlatımla CEVAP C

181 2.“Televizyon reklamları radyo ile yapılanlardan daha etkili oluyor.” “İle” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümledekiyle aynı görev ve anlamdadır? A) Bugün radyo ile televizyonun hayatımızdaki yeri ve önemi yadsınamaz. B) Ona göre ahlak, düşündüğü ile yaptığı arasındaki benzerliktir. C) Sinekli Bakkal ile Tatarcık, Halide Edip’in toplumsal konulu iki romanıdır. D) O, deyimleri ve tekerlemeleri ile İstanbul Türkçesinin güzelliğini yansıtmıştır. E) Onu en çok ilgilendiren, gazetenin gülmece sayfası ile spor haberleridir. CEVAP D

182 3. Düşsel anlatım ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Tümüyle düş gücünün ürünü olan, gerçeklikle ilgisi bulunmayan, sunduğu evreni inandırıcı kılma yolunda bir kaygı taşımayan anlatım düşsel anlatımdır. B) Düşsel anlatımın unsurları düşsel evrende oluşturulur. C) Hayalin ön planda olduğu ve gerçek dünyanın mantığı söz konusu olmadığı için düşsel anlatımda her türlü olağanüstülükler normal kabul edilir. D) Düşsel anlatımda hayatın tüm gerçekleri, sosyal problemler ve bunların çözüm yolları sanal olanaklardan da yararlanarak okuyucuya sunulmaktadır. E) Düşsel anlatımlarda iyi-kötü, zengin-yoksul, güzel-çirkin gibi karşıtlıklar ön plana çıkarılır. CEVAP D

183 4. Bu öyküde, ölülerin canlandığı bir sahne yer almak-tadır. Yazar bu sahneyi çıkarsa ve “kahramanların vücutlarını öpen sayısız kırmızı kelebek” imgesini “vücutları kana bulandı” gibi sıradan bir ifadeyle değiştirseydi belki öykünün tadı azalır, fantastik boyutu kaybolurdu. Ama öykü, anlamından ve temasından hiçbir şey yitirmezdi. İyi bir fantastik öykü de böyle olmalı. İçinden hayal gücünü çıkardığınızda kalan metin hâlâ eskisi kadar okunurluğunu koruyorsa, işte o, iyi bir edebiyat yapıtıdır. Bu parçada, iyi bir fantastik edebiyat yapıtında bulunması gerekli niteliklerden hangisine değinilmemiştir? A) Düşsel öğeler üzerine temellenmesine B) Klişe sözlerin yeni çağrışımlarla biçimlendirilmesine C) Anlatımla anlatılan arasında bağıntı bulunmasına D) Güçlü bir içeriğinin olmasına E) Öğretici bir yönünün bulunmasına CEVAP E

184 Gelecekten Söz Eden Anlatım - Bağlaç

185 1. Aşağıdaki yargılardan hangisi gelecekten söz eden anlatımla oluşturulmuş metinlerin özelliklerinden biri değildir? A) Varsayımlara başvurulması B) Açıklayıcı bilgilerle düşüncenin anlaşılması sağlanması C) İhtimal bildiren kelime ve kelime gruplarının kullanılması D) Anlatıcının, olayların tasarlanmasında kişiliğini gizlemesi E) Zaman bildiren sözlerin ve çekimli fiillerin sık sık kullanılması CEVAP B

186 2. Sanço kardeş, diye bağırdı Don Kişot, macera denen şeyin tadına varacağız. Ama beni büyük bir tehlike içinde görsen bile, yardım etmek için kılıcına davranmaktan sakın; serseri takımının hücumuna uğradığım zaman başka tabi, o zaman yardımıma gelirsin. Sen şövalye olana dek, meslektaşlarıma saldırmanı istemiyorum.” İspanyol yazar Cervantes (Servantes)’in Don Kişot isimli romanından alınan bu bölüm, aşağıdaki anlatım çeşitlerinden hangisine örnek gösterilebilir? A) Betimleyici anlatım B) Açıklayıcı anlatım C) Gelecekten söz eden anlatım D) Tartışmacı anlatım E) Öğretici anlatım CEVAP C

187 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “de”, “da” bağlacı cümleye “eşitlik, gibilik” anlamı katmıştır? A) O şiiri okumuş da anlayamamış. B) Bundan sonra özür dilese de affetmem. C) Gitti de bir mektup bile yazmadı. D) Sözünü ettiğim elbiseyi aldım da giymedim. E) Gazetedeki ilanı ben de görmüştüm. CEVAP E

188 4. “İle” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç olarak kullanılmamıştır? A) Doğduğu kentle yaşadığı kent arasında, yıllarca gidip geldi. B) Bir romanıyla bir öyküsü filme alındı. C) Elindeki uzun saplı fırçayla tavanı boyadı. D) Kitaplarıyla defterlerini aynı çantaya yerleştirdi. E) Şapkasıyla kahverengi paltosu uyum içindeydi. CEVAP C

189 5. Aşağıdaki metin türlerinin hangisinde gelecekten söz eden anlatımdan yararlanılmaz? A) Hatıra B) Hikâye C) Roman D) Tiyatro E) Şiir CEVAP A

190 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ne... ne...” bağlacı nesneleri birbirine bağlamaktadır? A) Yaşıtlarına göre boyu ne uzun ne kısa. B) Ne şapkasını aldı ne şemsiyesini. C) Bu olaydan ne kendinin ne kardeşinin haberi vardı. D) Ne evden dışarı çıkıyor ne kitap okuyor. E) Ne arkadaşlarına soruyor ne başkasına. CEVAP B

191 7. Aşağıdakilerin hangisinde “ve” sözcüğü nesneleri bağlama göreviyle kullanılmıştır? A) Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak B) Gözlerin, dişlerin ve ak pak gerdanınla Ne güzel komşumuzdun sen Fahriye Abla C) Su sesi ve kanat şakırtısından Billur bir avize Bursa’da zaman D) Öfkenin homurtusu geliyor dipten Ve kadın İskilip’ten ya da Nizip’ten E) Geceyi ve seni düşünüyorum Duyuluyor uğursuz uzaklığı seslerin CEVAP E

192 Söyleşmeye Bağlı (Diyalog) Anlatım - Ünlem

193 1. Aşağıdakilerden hangisi söyleşmeye bağlı anlatımla oluşturulmuş metin türlerinden değildir? A) Tiyatro B) Hikâye C) Fabl D) Makale E) Roman CEVAP D

194 2. Aşağıdakilerden hangisi bir ünlem cümlesidir? A) Ne kadar da yaramaz bir çocuk B) Havalar yavaş yavaş ısınıyor C) Bu kitabı yeni aldım D) Yemeğimi henüz yemedim E) Yarın geziye çıkabiliriz CEVAP A

195 3. Söyleşmeye bağlı anlatım ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Sohbet, diyalog, mülakat adı verilen metinler söyleşme çevresinde oluşmaktadır. B) Günlük hayat, roman, hikâye ve tiyatrolarda karşılıklı konuşma ve ikiden fazla kişinin konuşmasına bağlı metinler de söyleşme anlatım türünün örneklerini oluşturmaktadır. C) Günlük hayatta en çok kullanılan anlatım türlerinden biri olan söyleşmeye bağlı anlatımın amacı; insanların birbiriyle görüşmesi, konuşmasıdır. D) Konuşmalı anlatımda, duruluk ve açıklık gereklidir; kelimeler yerli yerinde kullanılmalıdır. E) Söyleşmeye bağlı anlatımın en önemli metin türlerinden biri olan mülakatı yalnızca o konuda eğitim almış yazarlar gerçekleştirebilir. CEVAP E

196 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sevinme” anlamında bir ünlem kullanılmıştır? A) Ah, nerede o eski güzel günler! B) Oh, nihayet sevgili yurduma kavuşabildim! C) Uf, elime iğne battı! D) Amanın dostlar, yetişin! E) E! Ne olacak bunun sonu? CEVAP B

197 5. Aşağıdakilerden hangisi ünlem olmadığı hâlde, cümlede ünlem olarak kullanılabilir? A) Evet B)Hey C)Oh D) Tüh E) Eyvah CEVAP A

198 6. Aşağıdaki yargılardan hangisi söyleşmeye bağlı anlatımda dikkat edilmesi gereken önemli özelliklerden biri değildir? A) Konuşmalar, konuşanların kişiliklerine ve toplumdaki yerlerine uygun olmalıdır. B) Uzun konuşmalarla konu dışına çıkılmamalıdır. C) Okuyucuyu ya da dinleyiciyi kendi düşüncelerimize inandırmak için zaman zaman kendimizi övmeliyiz. D) Gereksiz bilgilerle dolu konuşmalar okuyucuyu veya dinleyiciyi sıkabilir. E) Tek taraflı, bir kişinin iç dünyasını yansıtan diyaloglar sıkıcı olabilir. CEVAP C

199 7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünlem kullanılmamıştır? A) Ey sevgili, uzatma dünya sürgünümü benim B) Ey benim yeni alfabemdeki kadim elif C) Zaman ne de çabuk geçiyor Mona D) Ah, senin yüzünden kana batacak E) Eyvah eyvah Sakarya’m, sana mı düştü bu yük CEVAP C

200 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “şaşırma” anlamında bir ünlem kullanılmıştır? A) Eyvah, herkes yerimizi öğrenmiş! B) Gençliğim gitti arada, ah, neden sonra anladım! C) Vay be, demek bizi artık ne arayacak ne de soracak! D) Hey durun! Siz bensiniz, bensiz nereye gidersiniz? E) Tüh, artık eskisi gibi yürüyemeyecekmiş ha! CEVAP C

201 Mizahi Anlatım - Ünlem

202 1. “Mizahi anlatımda, daha önce depoladığımız bilgilerden yani bellekten yararlanmaktayız. Önce mizahi unsurun bulunup çıkarılmasında rol alan, mantıksal ve çözümleyici sol beyin yarım küresinden; daha sonra da mizahi unsurları bütün içine oturtan, yani espriyi ‘yakalayan’, değerlendirici sağ yarım küreden yararlanırız.” Bu parçada mizahi anlatımla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Önceden öğrenip hafızamızda sakladığımız bilgilerden yararlanıldığına B) Mizahın ortaya çıkarılması için beynin önce sol yarım küresinden yararlanıldığına C) Beynin sağ yarım küresinin, mizahi unsurları hafızaya yerleştirmede kullanıldığına D) Sağ yarım kürenin, espriyi yakalama ve değerlendirme gücüne sahip olduğuna E) Sol yarım kürenin, mantığa uymayan hiçbir unsuru kabul etmediğine CEVAP E

203 2. “İçerdiği ‘mantık’la mizah, soyut düşünmenin bir biçimidir aslında. Örneğin anne babasını ‘iğnelemeye’ başlayan bir çocuğun benzeşimler, kinaye, ince alay gibi soyut düşünme unsurlarından da yararlanmaya başladığını söyleyebiliriz. Mizah anlayışı gelişmiş ailelerde paralel olarak soyut düşünme de gelişmiş demektir.” Bu parçadan mizahla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Mizah, soyut düşünmenin bir şeklidir. B) Çocuklar, anne ve babalarını iğnelemeli ki soyut düşündüğü anlaşılabilsin. C) İğneleme yapan çocuklar, kinaye ve ince alay unsurlarından yararlanır. D) Benzeşimler, ince alay ve kinayeli söyleyişler soyut düşünce unsurlarındandır. E) Soyut düşüncenin geliştiği ailelerde mizah da gelişir. CEVAP B

204 3. Aşağıdaki metin türlerinden hangisinde mizahi anlatımdan yararlanılır? A) Bilimsel yazı B) Tarihî yazı C) Sohbet D) Makale E) Şiir CEVAP C

205 4. Aşağıdakilerden hangisi mizahi anlatımda kullanılan bir terim değildir? A) İroni B) Mantık C) Karikatür D) Parodi E) Kara mizah CEVAP B

206 5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir şeyin beğenildiğini, sevildiğini heyecanla göstermek için kullanılmış bir ünlem vardır? A) Yeminsiz oynamazlar ki ah çocuklar ah! B) Ey şehit oğlu şehit, isteme benden makber! C) Aferin, doğrusu, cevherli çocuklar, belli! D) Ey benim aşkında bülbül gibi nalan olduğum! E) Ah, daha âlem bir beşik, insaniyet bir çocuktur! CEVAP C

207 6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünlem kullanılmamıştır? A) Taş taş değil bağrındır taş senin Nereni nasıl yaksın söyle bu ateş senin B) Bir katılıktır dinamit söker mi yürekleri Başın bir kez bu kalbe çarpmasın ey taş senin C) Kazmayı kayalara değil kalplere vur ey Ferhat niçindir kırdığın bunca taş senin D) Sen de mi taşla bir oldun ey sevgili İşitmez oldun beni kalbin taştan taş senin E) Nereye koysam seni söyle ey yüreğim Bir gün beni ele verir bu güçlü atış senin CEVAP A

208 Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme

209 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı zamirle sağlanmamıştır? A) Dün okulda beni kim aramıştı? B) Sevgili dost, dün akşam yine nerelerdeydin? C) Bu pazar elindeki kitapların kaçını inceledin? D) Sen İstanbul’un en çok neresini seversin? E) Bu durumda sen hangi dağda kurt öldüğünü düşünüyorsun? CEVAP E

210 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir yoktur? A) Herkes şehirden kaçmayı düşünüyor. B) Böyle davranırsanız elinize ne geçer? C) Dünkü toplantıda yine ortalığı karıştırdın. D) Burada her türlü elektronik eşya bulmak mümkün. E) Toplantıda başkanı tek destekleyen oydu. CEVAP C

211 3. Aşağıdakilerden hangisi bir ünlem cümlesidir? A) Gece gündüz hep o olayı düşündü durdu. B) Nerede bekleyeceksin beni, diye sordu. C) Ne sen beni düşündün ne de ben seni. D) Ne de tozlu, çamurlu bir yolunuz varmış. E) Söylediklerin beni çok üzdü. CEVAP D

212 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş bir zarf kullanılmıştır? A) Hiç kimse bana seni şikâyet etmedi. B) Bence en güzeli ona cevap vermemen. C) Akşam oldu ve sokakta kimse kalmadı. D) Yarışmaya katılacağı için çok heyecanlı görünüyor. E) Yine topa rastgele vurdu ve top gol oldu. CEVAP D

213 5. Dün annemin mezarına gittim. Kar yağıyordu. Bakımsız üç - beş ağaç, görüntüyle örtüşen beyaz taşlar, büyük bir ıssızlık sonra... Saatlerce orada, ellerimi önüme koyup oturdum. Olağanüstü bir gündü, orada öylece dururken büyük bir şiddetle sarsıldım. Kar altındaki kabarmış toprağa, anneme, annemin o naif varlığına ağladım. Sonra... sonra bir mucize gerçekleşir umuduyla baktım yerdeki kabarık toprağa. Kar saçlarıma, kirpiklerime doluşurken kalktım, yürüdüm. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözcüklerin duygusal anlamlarından yararlanılmıştır. B) Eksiltili cümleler kullanılmıştır. C) Öykülemeye başvurulmuştur. D) Benzetmeler yapılmıştır. E) Niteleyici öğeler kullanılmıştır. CEVAP D

214 6. Turna katarları geçiyordu gölün üstünden, gölgeleri maviye dönüşerek. Van Gölü, günün her anında bir renk cümbüşünde yunup arınıyordu. Bir bakmışsın, göl bir anda som turuncuya kesmiş. Bir bakmışsın, gölün ucundan bir mor şimşeği girmiş, bütün gölü som mora boyayarak öteki ucundan çıkmış, ak köpüklü dalgalarla bütün gölü süsleyerek. Bu betimlemede (tasvirde) bulunmayan özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) İşitsel öğelere yer verme B) Ayrıntılar üzerinde yoğunlaşma C) Görsel öğelere ağırlık verme D) Doğayı devinim içinde yansıtma E) Doğa olaylarını kişileştirme CEVAP A

215 7.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik yapılı bir zarf kullanılmamıştır? A) Adam bana bugün geleceğini söylemişti B) Hızlı konuşunca kimse dediğini anlamadı. C) Onunla biraz daha yakından ilgilenmemi istedi. D) Bu saçma şeyleri bana ayaküstü söyledi. E) Gelişi güzel konuştuğuna bakma, iyi biridir. CEVAP B

216 8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde eylemin yapısı farklıdır? A) Sümbülleri erken yetiştirdi bahar yağmurları. B) Sen ne hasretler uçurmuşsundur turnaların kanatlarında! C) Bir kuytuya atılır bir gün parıldayan çam iğneleri. D) Bari kıyısından gideyim şu yeryüzü gurbetinin. E) Salınırdı gönlümüzün serin salkımlı söğütleri. CEVAP D

217 9. “Düşünceyi kanıtlamanın bir yolu da o konuda uzman bir kişinin sözlerine yer vermek; alıntı yapmak ya da tanık göstermektir.” Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düşüncenin kanıtlanması için bu yola başvurulmuştur? A) Yarın, “gelecek” demektir. Geleceği kazanmak,yorgunluk göstermekle değil rahatına kıyabilmekle olur. Böyle demek kolay fakat gerçek nedir? B) Nem, duvarı nasıl yıkarsa gam da insanı öyle yıkar. Nem ve gam, içine sızdıkları varlıkları uzun sürede, ağır ağır, içten içe çürütüp yıkmayı bildirir. C) “Nerede o eski günler, ak yaşmaklı annelerin hiç canımızı acıtmadan hem de bizimle sohbet ederek sütümüzü sağdığı günler?” diyordu yaşlı sayılan inek, yanındaki genç arkadaşına. D) Çalışmak ve başarmak birbirine sıkı sıkıya bağlı iki eylemi belirtirler. İnsan niçin çalışır? Soru çok kısa ve özgündür. E) İnsanı güzel yapan, güzel gösteren yalnız fizik güzelliği midir? Başka bir deyişle; yüzü güzel olanın huyu da güzel olur mu? Elbette ki… “Güzel bir giyim, iyi bir öğüt mektubudur.” diyen modacılar da aynı şeyi savunmuyorlar mı? CEVAP E

218 10.Eşin var, aşiyanın var, baharın var ki beklerdin; Kıyametler koparmak neydi, ey bülbül, nedir derdin? Bu dizelerde altı çizili sözcüklerin türleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Ad-bağlaç-zarf-ünlem-ad B) Ad-bağlaç-zamir-ünlem-ad C) Fiil-edat-sıfat-ünlem-ad D) Ad-bağlaç-zamir-ünlem-fiil E) Fiil-edat-sıfat-ünlem-ad CEVAP B

219 11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ve” bağlacı sıfatları bağlamıştır? A) Kışın buzlu ve yağışlı yollarda yürürken çok dikkatli olmak gerekir. B) Köyümün mis kokan çam ağaçları ve yaylalarımız gözlerimin önünde tütüyor âdeta. C) Tane tane ve kısık bir sesle konuşarak tüm dinleyicileri etkiliyordu. D) Tatilden dönünce bilgisayarının başına oturdu ve yeni kitabını yazmaya başladı. E) Hamile kadınlara ve yaşlılara otobüste yer vermek bir insanlık göstergesidir. CEVAP A

220 12.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer-yön belirteci kullanılmıştır? A) Ne kadar az yüksekten uçarsan düştüğün zaman o kadar az incinirsin. B) İleri düşünceye sahip insanlar, çocuklarına iyi bir eğitim yatırımı yapmaktadır. C) Sabaha karşı geri dönen yavru kuşlar, camın önündeki ekmek kırıntılarını gagalamaya başladılar. D) Üstü başı perişan yaşlı bir kadını saatlerce dışarıda ayazda beklettiler. E) İdealler yıldızlar gibidir, onları tutmak mümkün olmaz ama karanlık gecelerde yolumuza onlar rehberlik ederler. CEVAP C

221 13.Ey oğul! Ananı, atanı say! İnancını kaybedersen Yeşilken çöllere dönersin. Gördüğünü görme! Bildiğini bilme! Sevildiğin yere sık gidip gelme! Bu parçayla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Fiillerin hepsi emir kipiyle çekimlenmiştir. B) Emredici anlatım özelliklerinden yararlanılmıştır. C) Bir tane bağ-fiil kullanılmıştır. D) 4.dizedeki sıfat-fiiller nesne görevinde kullanılmıştır. E) Son dizedeki sıfat-fiil dolaylı tümleç görevinde kullanılmıştır. CEVAP A

222 14.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlam (zaman) kayması yoktur? A) Bundan sonra böyle hareketler yapmayacaksınız! B) Yarın bizimle birlikte tiyatroya gelir misin? C) Senin söylediklerini ben hiçbir zaman anlayamıyorum. D) Sinemayla ilgili bildiğim her şeyi ilk defa size anlatıyorum. E) Bir gün ben de belki meşhur bir şair olurum. CEVAP D

223 15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, yapı bakımından birleşik bir fiil değildir? A) Henüz Türkçe kelimeleri söyleyemeyen ve doğru dürüst cümle bile kuramayan beş yaşındaki anaokulu öğrencileri bile İngilizce öğrenebiliyor. B) Yorgunluğuna katlanamamaktan ötürü geliştirilmeden bırakılmış şiirlerden zevk alamıyorum. C) Bugün bizim kısa şiirleri uzun şiirlere ya da uzun şiirleri kısa şiirlere yeğlememizin hangi nedenlere dayandığı sorusu kolay kolay çözülemez. D) Bir yazar, kullandığı her kelimenin dış âlemde veya insan hayatında neye tekabül ettiğini bilmelidir. E) Konuşmalarımız, “sap derken saman demek” gibi boş şeylerle geçivermiş yıllardır. CEVAP D

224 16.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil kullanılmamıştır? A) İnsanları kandırmak büyük suçtur. B) Bu dedemden öğrendiğim ilk ders oldu. C) Geri durulmaz, direnilmez, karşı gelinemez bir kesinlik bu. D) Dedemin yanında, benim de eski bir acım var, diyemedim. E) Senin adın sana verilmiş bir armağandır oğul! CEVAP B

225 17.Hayalimde tek izgi bir sen kalmışsın, sen! Hülyasındaki geniş aydınlığa gülen Gözlerin, dişlerin ve ak pak gerdanınla Ne güzel komşumuzdun sen, Fahriye abla! Bu dizelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Kişisel özlem, coşkun bir anlatımla dile getirilmiştir. B) Öyküleyici anlatım özellikleri kullanılmıştır. C) Betimleyici anlatım özelliklerinden yararlanılmıştır. D) Farklı türde zamirler kullanılmıştır. E) Farklı türde sıfatlar kullanılmıştır. CEVAP D

226 18.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ne” sözcüğü tür bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Şiirden ne anlamak gerekiyorsa şair onu dile getirmelidir. B) O, ne yazdığını bilmeyen, burnu havada bir şairdir. C) Ona gerçekten ne diyeceğimi bilemiyorum. D) Ne yaptım ne ettim, gönlünü yine de alamadım. E) Ne yalan söyleyeyim, bu şairin şiirlerini hiç beğenmedim. CEVAP E

227 19. I. Bursa'da bir eski cami avlusu, II. Küçük şadırvanda şakırdayan su; III. Orhan zamanından kalma bir duvar... IV. Onunla bir yaşta ihtiyar çınar Yukarıdaki numaralanmış dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) I. dizede bir isim hem niteleme hem de belgisiz sıfat almıştır. B) II. dizede iki ayrı niteleme sıfatı kullanılmıştır. C) III. dizede bir isim-fiil, niteleme sıfatı görevinde kullanılmıştır. D) I. ve III. dizede “bir” sözcüğü, belirtme sıfatı olarak kullanılmıştır. E) IV. dizede “bir” sözcüğü, belirtme sıfatı olarak kullanılmıştır. CEVAP E

228 20. (I) Artık tabiatın ince, nazik ve kırılgan ruhunu görüyordu. (II) Yaprakların nasıl sararmış ve birçoğunun düşüp çamurlarda çürümüş olduğunu artık görüyordu. (III) şimdi, bu renk ve güzel kokuların, ne kadar vefasız, ne kadar ele avuca sığmaz, elde iken kıymeti bilinmemiş, öylece harcanmış bir hazine olduğunu acı acı görüyordu. (IV) İşte artık ne bir çiçek kalmıştı ne de güzel bir koku... (V)Artık küçücük bir tahammül de kalmamıştı, hepsi çürümüştü. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. cümlede bir ad, birden fazla sıfat tarafından nitelenmiştir. B) II. cümlede “nasıl” sözcüğü, soru sıfatı olarak kullanılmıştır. C) III. cümlede bir ad hem niteleme hem belirtme sıfatı almıştır. D) IV. cümlede “bir” sözcüğü belgisiz sıfat olarak kullanılmıştır. E) V. cümlede bir niteleme sıfatı, küçültme eki almıştır. CEVAP B

229 21. Duvarlara yazın, ağaçlara kazıyın... Yani deneyin bütün olanakları, Hiç olmazsa; iki yaprak Samanlı kâğıda yazın... Ama sakın geç kalmayın! Aşkınızı söylemeye... Bu dizelerde aşağıdaki sözcük türlerinden hangisi yoktur? A) Ünlem B) İlgeç C) Bağlaç D) Ön ad E) Belirteç CEVAP B

230 22.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem edat hem de bağlaç kullanılmıştır? A) Sen bunlara aldırma çünkü öylesine söylenmiş sözler onlar. B) Onları öyle özledim ki çocuk gibi yollarını gözlüyorum. C) Trafik çok sıkışıktı hatta az kalsın geç kalacaktım. D) Arkadaşlar neredeyse gelirler, sen sakın merak etme. E) Bunlar yıllardır her işi böyle rast gele yaparlar zaten. CEVAP B

231 23. I. İsterdim bu eski yerde seninle II. Baş başa uyumak son uykumuzu III. Bu hayal içinde... Ve ufkumuzu IV. Çepçevre kaplasın bu ziya, bu renk V. Havayı dolduran uhrevi ahenk Yukarıdaki numaralanmış dizelerle ilgili olarak aşağıdaki cümlelerden hangisi söylenemez? A) I. dizede “birliktelik” anlamında bir edat kullanılmıştır. B) II. dizede ikileme zarf görevinde kullanılmıştır. C) III. dizede bağlaç kullanılmıştır. D) IV. dizede pekiştirmeli sözcük, sıfat görevinde kullanılmıştır. E) V. dizede bir isim, birden fazla sıfat tarafından nitelenmiştir. CEVAP D

232 24.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ile” (-le,-la), bağlaç görevinde kullanılmıştır? A) Adamın en büyük hayali bisikletiyle dünya turuna çıkmakmış. B) Yaz oldu mu buralar çiçeklerle ve çeşit çeşit bitkilerle donanır. C) Dün akşam arkadaşlarıyla final maçını izlemek için İstanbul' gitti. D) Okulumuzla ilgili tüm haberleri medyadan derleyip arşivliyorum. E) Tren yoluyla karayolunun birleştiği yerde bir trafik kazası olmuş. CEVAP E

233 25. I. Bütün sevgileri atıp içimden, II. Varlığımı yalnız ona verdim ben, III. Elverir ki bir gün bana derinden, IV. Ta derinden bir gün bana “Gel” desin. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki cümlelerden hangisi söylenemez? A) I. dizede bağ-fiil, zarf görevinde kullanılmıştır. B) II. dizede durum zarfı kullanılmıştır. C) III. dizede “bir gün” sözcük grubu zaman zarfıdır. D) III. dizede “derinden” sözcüğü durum zarfıdır. E) IV. dizede hem zaman zarfı hem de durum zarfı kullanılmıştır. CEVAP B


"Sunum. 1. Sunum yapacak kişinin konuşma anında ses tonuna, jest ve mimiklerine, sahneyi veya kürsüyü rahat kullanmaya; dinleyicilerle, başta bakışlar." indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları