1 TARIMSAL DANIŞMANLIKTA SÖZLEŞMELİ ÇİFTÇİLERİN MEVCUT DURUM ANALİZİ.

... konulu sunumlar: "1 TARIMSAL DANIŞMANLIKTA SÖZLEŞMELİ ÇİFTÇİLERİN MEVCUT DURUM ANALİZİ."— Sunum transkripti:

1 1 TARIMSAL DANIŞMANLIKTA SÖZLEŞMELİ ÇİFTÇİLERİN MEVCUT DURUM ANALİZİ

2 2 Tarımsal Yayım Süreci Tarımsal yayım: Problemlerini ve bu problemler arasındaki ilişkileri anlaması, problemleri çözebilecek bilgi ve yetenekleri kazanması için yayımcının çiftçileri motive ettiği bir süreç Tarımsal Yayımın Aşamaları 1. Durum Analizi 2. Yayım Programlarının Hazırlanması 3. Uygulama 4. İzleme ve Değerlendirme Tarımsal yayımda durum analizi; planlama, uygulama ve izleme/değerlendirme ile çok sıkı bağlantılıdır.

3 3 Tarımsal Yayımda Durum Analizi Durum analizi, planlama, uygulama ve izleme/değerlendirmeden oluşan tarımsal yayım sürecinin ilk aşaması olup, bu aşamanın başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi sürecin tümünü oluşturan ve birbirlerini takip eden diğer aşamalardaki başarısının belirleyicisidir. Durum analizi, problemlerin belirlenmesi, yayım amaçlarının ortaya konması, yayım mesajlarının içeriklerinin belirlenmesi ve bunlara uygun yayım metotlarının seçilmesi için vazgeçilmez bir araçtır.

4 4 Burada belirtilen dört aşama yani; Problemlerin belirlenmesi Yayım amaçlarının ortaya konması Yayım mesajlarının içeriklerinin belirlenmesi Uygun yayım metotlarının seçilmesi, İyi bir durum analizi çalışması yapılmadan uygulanırsa, yayımcıyı çok yanlış sonuçlara götürebilir. Örnek olay: “Konya Ovasındaki süt üretiminin arttırılması” amacıyla bir yayım çalışması planlanmıştı.

5 5 Pratikte, yayım amaçlarının çiftçilerin problemlerine ve gereksinimlerine değil, yayımcıların mevcut bilgilerine veya kişisel ilgi alanlarına dayandırıldığı sık görünen bir durumdur. Bu nedenle de yayımcılar, kendilerine araştırmacılar tarafından iletilen ve çiftçilerin problemleri ile çok az ilgili olan hazır teknik bilgileri çiftçilere sunarlar. Bu tür yaklaşımlar, çiftçiler üzerinde olumsuz etkiler meydana getirir. Öncelikle çözmek zorunda olduğu problemine yönelik yayım çalışması yapılmadığı için yayımcının kendisini önemsemediğini hisseder.

6 6 Yayımcının bu tavrı çiftçiye “ben senin problemlerini senden daha iyi bilirim ve çözerim çünkü ben senden daha üstünüm” şeklinde bir mesaj olarak yansıyabilir ki bu durumda da çiftçi yayımcının kendisini aşağıladığını, küçük gördüğünü düşünecektir. Bu durumun doğal sonucu olarak çiftçi, yapılmakta olan ve ileride yapılması planlanan yayım çalışmalarına yönelik olarak olumsuz bir davranış sergileyecektir. Son zamanlarda sık sık gündeme gelen tarımsal faaliyetlerle ilgili sorunların (hatalı gübre, ilaç, hormon kullanım çoraklaşma vb.) temelinde yatan sebeplerden birisi de, yayımcının çiftçinin problemleri hakkında herhangi bir bilgisinin olmadan harekete geçmesidir.

7 7 Yapılacak yayım çalışmasında belirleyicilik açısından çiftçilerin aktif rol alması ve görüşlerinin alınması zorunlu hale gelmiştir. Çünkü tarımsal faaliyetlerle iç içe olan dolayısıyla problemlerin merkezinde olan ve bunları birebir yaşayan çiftçidir. Yapılacak yayım çalışmasının başarısının, yayımcı ile çiftçi arasında kurulan sağlıklı bir iletişim ortamına ve işbirliğine bağlı olduğu unutulmamalıdır. Durum analizinin asıl hedefi de budur. Durum analizi, hedef kitlenin mevcut durumunun ve problemlerinin araştırılması ile başlamalıdır.

8 8 Çiftçilerin doğal, ekonomik, sosyal, kültürel koşulları ve sahip oldukları kaynaklar; tarımsal yayım programının amaçlarını, kullanılacak tarımsal yayım yaklaşımını ve metotlarını, yayım servisinin ve/veya yayımcının sahip olması gereken özellik, bilgi ve yetenekleri belirler.

9 9 Durum Analiz Planlarının Hazırlanması Tarımsal yayım çalışmasında çiftçiye verilecek mesajların, alınacak kararların güvenilirliği, durum analizinde elde edilen verilerin çiftçinin durumu ve problemlerini ne kadar yansıttığına bağlıdır. Çiftçinin koşulları ve bu koşullar arasındaki ilişkiler ne kadar iyi belirlenirse, planlama o derecede doğru ve kapsamlı olur. Çiftçinin koşulları ve problemleri birçok alana yayılmış ve komplekstir. Dolayısıyla, birkaç haftada yapılacak bir durum tespiti ile çiftçilerin kişisel ve toplumsal hareketlerinin nedenleri belirlenemez. Bu nedenle de tarımsal yayım çalışmalarının uygulamaları sırasında da sürekli bir sonraki dönemde kullanılmak üzere veriler toplanmalıdır.

10 10 Durum Analizi Planının Aşamaları: 1. Ön Hazırlık: Plan hazırlanmadan önce çalışmanın yapılacağı bölgeyle ilgili ön bilgiler derlenmeli, hedef kitle, bölgeyi tanıyan kişiler ve teknik elemanlarla ön görüşme yapılmalıdır. Yapılacak yayım çalışmaları, hedef kitlenin ihtiyaçları doğrultusunda olmalıdır. Yapacağımız yayım çalışmalarında da asıl amacımız, çiftçilerimizin modern tarım tekniklerini kullanarak dünya da kabul gören kalite standartlarını yakalamasını (değişim) ve ekonomik açıdan gelirinin artmasını sağlamaktır. Bir projenin başarılı olabilmesi için, mümkün olduğunca projeden doğrudan veya dolaylı şekilde faydalanacak bütün kişilere (kadın, erkek, yaşlı, genç, çocuk) hitap etmesi gerekir.

11 11 Durum Analizinden Beklenen Sonuçların Belirlenmesi: Aşağıdaki soruların cevabı net bir şekilde ortaya konulmalıdır. Durum analizi sonucu hangi ifadelere ulaşılacaktır? Durum analizi bizi hangi somut davranışlara yönlendirecektir?

12 12 Toplanacak Verilerin Sınırlanması: Durum analizi çalışmasından beklenen sonuçlara bağlı olarak gerçekte hangi verilere gereksinim duyulduğu belirlenmelidir. Aksi takdirde gerekli gereksiz pek çok veri ile uğraşılmak zorunda kalınır ki bu, zamanın israf edilmesi sonucunu doğurur.

13 13 Bilgi Toplama Yöntemlerinin Sınırlanması: Durum analizi çalışmasında gereksinim duyulan bilgilerin güvenilirliği çok önemlidir. Bu nedenle söz konusu bilgilerin en iyi şekilde temin edilmesi için en doğru zaman ve yöntemin tespit edilmesi gerekir.

14 14 Bilgi Toplanacak Hedef Kitlenin Sınırlanması: Hangi verilerin, ne zaman ve hangi yöntemle elde edileceğine karar verildikten sonra bu çalışmanın yapılacağı hedef kitle ile ilgili bazı kriterler belirlenmelidir. Bunlar: Durum analizi çalışması hedef kitlenin hepsiyle mi yapılacak yoksa bir kısmı ile mi? Seçilecek kişiler bütünü ne kadar temsil edecekler? Durum analizi en az kaç kişi ile en fazla kaç kişi ile yapılmalıdır?

15 15 Bilgi toplanacak yerlerin belirlenmesi Bu aşamada, ihtiyaç duyulan bilgilerin toplanacağı yerler belirlenir. Ön bilgiler kimlerden/ nerelerden alınabilir? Durum analizi hangi köylerde yapılabilir? Hangi mekânlarda (arazi, ev, büro vb.) bilgi toplanabilir?

16 16 Gerekli personel ve kaynağın belirlenmesi Çalışmaların sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve neticelendirilebilmesi için bir iş bölümü yapılmalıdır. Bu sayede ne kadar personele ihtiyaç olduğu ve bu personelin nitelikleri ortaya konmuş olur. Ayrıca bu çalışmaların yürütülmesini sağlayacak kaynaklar da belirlenmelidir.

17 17 Durum analizinin aşamalarının belirlenmesi: Durum analizi çalışmasının uygulama safhasını netleştirmek için bir iş planı hazırlanmalıdır. Bu iş planı sayesinde uygulama esnasında yapılacak işler ortaya konur. Durum analizi için bir zaman planının hazırlanması Yapılacak durum analizi çalışmasına ilişkin olarak hazırlanacak iş planı bir takvime bağlanmalıdır. Zira bazı tarımsal veriler (verim vb.) belirli dönemlerde elde edilebilir.

18 18 Durum Analiz Planlarının Yapılandırılması Çalışma bölgesindeki yaşam koşullarının belirlenmesi Geleneklerin ve bölgedeki sosyal sistemin iç dinamiklerinin belirlenmesi Birlikte çalışma ve katılımcılık eğilimlerinin belirlenmesi Tarımsal yayımı tamamlayıcı hizmetlerin yeterliliği

19 19 Çalışma Bölgesindeki Yaşam Koşullarının Belirlenmesi: Doğal, ekonomik, sosyal ve kültürel faktörler de dikkate alınarak tarımsal üretim yapısı, İşletme yapıları ortaya konulmalı ve bu yapılar içerisinde yeniliklerin rolleri belirlenmeye çalışılmalıdır.

20 20 Geleneklerin ve Bölgedeki Sosyal Sistemin İç Dinamiklerinin Belirlenmesi: İnsanların karşılaştıkları yeni durumlara karşı tepkileri, kazandıkları deneyimlerin sonucudur. Özellikle; yaşanan hayal kırıklıkları, aldatılmışlık duygusu, başarısızlık gibi durumlar daha sonra yaşanacak benzer olaylara karşı olumsuz bir tavrın ve direncin oluşmasına yol açacaktır. Bu nedenle çalışma yapılacak bölgedeki insanların dış etkenlere nasıl tepki verdikleri araştırılmalıdır. Yapılacak yayım çalışmasının stratejisini belirleyebilmek için yerleşmiş yeniliklerin nasıl kabul gördüğünün araştırılması da çok önemlidir. Çalışma yapılacak bölgedeki insanların gelenekleri, yazılı olmayan ancak kanun niteliğindeki toplumsal kabulleri araştırılmalı ve dikkate alınmalıdır. Kırsal alanda kadınlara yönelik bir çalışmayı erkeklerden oluşan bir ekibin yürütmesi, bu çalışmalara olacak katılımı ve dolayısıyla başarıyı olumsuz yönde etkileyecektir.

21 21 Birlikte Çalışma ve Katılımcılık Eğilimlerinin Belirlenmesi: Yöre halkının daha önce yapılmış yayım çalışmalarına olan bakış açısı hakkında bilgi edinilmelidir. Yapılacak yayım çalışmalarında izlenecek yolun belirlenmesi açısından hayati öneme sahiptir. Çalışma yapılacak bölgede tarımsal alanda faaliyet gösteren örgütlerin varlığı (Tarımsal amaçlı kooperatifler, Tarım Kredi Kooperatifi, Ziraat Odaları vb.) ve etkinlikleri araştırılmalıdır. Bir bölgedeki tarımsal amaçlı örgütlerin etkinliğinin, yöre halkının tarımsal yeniliklere yaklaşımlarıyla doğru orantılı olduğu unutulmalıdır. Tarımsal yeniliklere açık toplumlarda, bu tür örgütler kendilerini sürekli olarak yenilemek durumundadırlar.

22 22 Tarımsal Yayımı Tamamlayıcı Hizmetlerin Yeterliliği: Yapılacak yayım çalışması ile benimsetilmeye çalışılacak yeniliğin gerektirdiği girdilerin temini, elde edilecek ürünlerin pazarlama olanakları, kredi imkanı ve bölgesel çapta yeterli oranda tarımsal araştırmaların mevcut olup olmadığı konuları araştırılmalıdır.

23 23 Durum Analizinde Bilgi Toplama Yolları Durum analiz planının hazırlanması… Hangi bilgilerin toplanacağının belirlenmesi…. Gereksinim duyulan bilgilere hangi yöntemlerle ulaşılacağı İkincil Kaynaklar: Çalışma yapılacak bölgeye ilişkin mevcut kaynakların kullanılarak gereksinim duyulan bilgilere ulaşılması en ucuz ve kısa yoldur. Örneğin istatistikler, meteorolojik kayıtlar vb. bu tip verilerin kullanılmasında bilgilerin güvenilirliği en önemli sorundur.

24 24 Gözlem Yapma: Çalışma yapılacak bölgedeki ilişkilerin, üretim ve işletme şekillerinin, problemlerin, uygulanan yeniliklerin gözlemlenmesi ve not alınmasıdır. Bu yöntem kullanılarak bilgi elde etmede en büyük tehlike, gözlemi yapan kişinin gözlemlediklerini yanlış yorumlamasıdır. Direkt Ölçümler: Yayım programlarına esas teşkil edecek bazı veriler yayımcı tarafından direkt ölçülerek ya da hesaplanılarak kazanılabilir. Örneğin verimler, girdi masrafları vb.

25 25 Anket: Anket, yazılı anket formlarının, kullanılarak bilgi toplanmasını sağlayan sistematik ve en popüler veri toplama yöntemidir. Bu yöntemde genellikle önceden yapılandırılarak formlara işlenen sorular çiftçiye yöneltilir ve alınan cevaplar anket formuna işlenir. Bu amaçla kullanılan yöntemler şunlardır. Serbest Görüşme: Bu yöntemde yayımcı çiftçiye durumunu ve problemlerini belirli bir sıra dahilinde anlatması için fırsat verir. Böylece çiftçi sıkılmadan yaşadığı problemleri ve kendine göre bunların nedenlerini ifade eder. Bu tip görüşmeler eğer köy içerisinde veya tarlalarda bir gezi ile kombine edilirse daha güvenilir bilgiler elde edilir.

26 26 Anket Formları Yardımıyla Bilgi Alma: Önceden hazırlanan anket formları kullanılır. Bir anket çalışması temel olarak üç aşamadan oluşur. 1. Anket Sorularının Hazırlanması: Güvenilir ve geçerli sorular sormak şartıyla insanlardan önemli bilgiler almak mümkündür. Güvenilirlik, soruların anlaşılabilirliğini ifade eder. Yani soruyu soran ve cevaplayan tarafından aynı şey anlaşılmalıdır. Geçerlilik ise soruların anket konusuna uygun olup olmamasını ifade eder.

27 27 2. Uygulama: Başarılı bir anket çalışması için sorular doğru kişilere sorulmalıdır. Yapılacak anket çalışmasında zaman ve para tasarrufu sağlayabilmek için, anket hedef kitleyi temsil edebilecek nitelikteki daha küçük bir gruba uygulanabilir. Gerekli ve/veya imkan olduğunda anketin hedef kitlenin tamamına uygulanması daha mantıklı olabilir. 3. Verilerin Analizi: Anket verilerinin uygun istatistik teknikleri kullanılarak analiz edilmesi

28 28 Durum Analizinde Köy Araştırmaları Köy araştırması, kırsal alandaki yerleşim birimlerinin sosyo-ekonomik yapısını anlamak, sorunları ve muhtemel çözüm yollarını ortaya koymak için yapılan sistemli değerlendirme çalışmalarıdır. Köy araştırmalarında sağlıklı sonuçlar verecek geçerli, güvenilir ve objektif bilgiler elde edilebilmesi için, bilimsel yöntemlerin uygulanması gereklidir.

29 29 Monografi Türleri: Genel monografiler Aile monografileri Özel amaçlı monografiler Bu monografik çalışmalarda gözlem, mülakat, soruşturma ve anket yöntemleri kullanılabilir.

30 30 1. Genel Monografi: Genel monografiler, köyü bir bütün olarak ele alan ve böylece köyü genel açıdan inceleyen monografilerdir. Bu monografilerde sosyal yapının maddi ve manevi tüm unsurları inceleme konusu olarak ele alınabilir. Genel monografi anket cetvelleri hazırlanırken önce köyün konumu, fiziki özellikleri ve dış dünya bağlantıları ele alınır. Daha sonra sosyal yapının diğer unsurlarına yer verilir.

31 31 2. Aile Monografisi: Aile monografileri, araştırma konusuna göre seçilecek kriterler bakımından ana kitleyi temsil yeteneğine sahip ailelere uygulanan, sosyal yapı ve değişmenin tüm unsurları ile ilgili ayrıntılı veri elde etmeye imkân veren çalışmalardır. Anket formlarında aileyi tanıtıcı bilgilerden sonra ailenin ekonomik durumu, sosyal yaşantısı, eğitim öğretim durumu, örf ve adetlere bağlılığı, inanç durumu, kültürel faaliyetleri, teknik uygulamaları, politik eğilimi, sağlık uygulamaları, komşularla ilişkileri vb. konular yer alır. Elde edilen veriler, genel monografi ile birlikte değerlendirilerek köyün genel sosyal yapısı ve değişmesi ortaya konulabilir.

32 32 3. Özel Amaçlı Monografiler: Özel amaçlı monografiler, sosyal yapının yalnızca bir yönünü çok ayrıntılı bir biçimde inceleme amacına yönelik monografilerdir. Örf ve adetler monografisi, bu tür çalışmalara örnek olarak verilebilir. Bu tür monografilerde anket uygulamaları yanında gözlem ve mülakat gibi veri derleme yöntemlerine büyük ölçüde yer verilir. Bu tür monografilerde yeterli veri derleyebilmek için köylülerle birlikte yaşamak, onların düğünlerine, bayramlarına, kederlerine ve sofralarına katılmak gerekebilir. Köy araştırmalarında, sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için çalışmanın kapsamı ve amacı önceden belirlenmeli, bu amaca uygun veri derleme araçları geliştirilmeli ve sonuçlar bilimsel yöntemlerle değerlendirilmelidir.

33 33 Tarımsal Yayım Açısından Durum Analizi Yapılması Gereken Alanlar - Çalışma Alanına İlişkin Veriler Temel fiziki ve demografik veriler Meteorolojik koşullar ve bunların uzun zamanda değişimleri Nüfus, yerleşim, göç hareketleri, pazara ve idari merkezlere uzaklık Arazi kullanımı ve çiftçilerin tarımsal üretime bakış açıları Tarımsal üretim teknikleri, girdileri ve bunların üretimi Çalışma şekilleri ve yapıları

34 34 - Tarımsal Üretim ve Gelirin Oluşumu Üretim faktörleri: Arazi, iklim, su, tohum, gübreler, iş gücü, vb. Ekonomik faktörler: Ulaşım, depolama, işleme ve pazarlama, kredi sistemi, fiyatlar, sübvansiyonlar, vergiler vb. Sosyal-Kurumsal yapılar: Toprak sahipliği, kira ilişkileri, işletme büyüklükleri, aile iş gücünün ev ve işletmedeki faaliyetleri, işletmeler arası işbirliği, cinsiyetler ve yaşlar arası iş dağılımı vb. Organizasyon koşulları: Kooperatifleşme, hizmet kurumları, eğitim kurumları Tarım dışı gelir kaynakları: Göçebe işçilik, sezonluk tarım dışı gelir kaynakları vb.

35 35 - Tarımsal Üretimin Kullanım Alanları: Elde edilen ürünlerin kullanım şekilleri: Aile içi tüketim, pazara sunulan üretim, sosyal sorumluluklar, tohuma ayırma, stok bulundurma vb. Parasal gelirin kullanma şekilleri: Tüketim ve gıda harcamaları, ev yapımı, başlık parası, tarımsal yatırımlar, kredi ödemeleri, vergiler, eğitim vb.

36 36 - Hedef Kitlenin Bilgi Düzeyi Teknik Bilgiler: Bitkisel ve hayvansal üretimde sahip olunan bilgiler vb. Ekonomik Bilgiler: İşletme organizasyonu, üretim elastikiyetleri, yatırım finansmanı vb. Genel Bilgi Düzeyi: Okuma-yazma oranı, öğretim durumları, öğrenme süreçleri vb.

37 37 - Sosyal Yapı ve Karar Verme Davranışları Aile Yapısı: Aile içi roller, görevler, kararlara ve işlere katılma durumları Akrabalık ve Arkadaşlık İlişkileri: Karşılıklı bağımlılıklar ve yardım ilişkileri, hiyerarşi, ortak çalışma yapma alanları vb. Köy İçi Sosyal Yapılar: Köy içi gruplaşmalar, etkili kişiler, değer ve yargı sistemleri

38 38 - Sosyo-Kültürel Etkenler Dini Etkenler: Geleneksel ve Modern Hukuk: Uyuşmazlık ve çatışma çözüm yöntemleri Değer Sistemleri: Uygun ve uygun olmayan davranışlar vb. Neden-Sonuç İlişkilerine Ait Bakış Açıları Belirli Davranış Biçimlerine Gösterilen Toleranslar

39 39 - İletişim Yapıları ve Yeniliklerin Yayılması Gayri Resmi İletişim Yolları: Buluşma noktaları, toplantılar, pazarlar, göçebe iş gücü vb. Resmi İletişim Yolları: Gazeteler, dergiler, radyo, televizyon vb. Yenilik Yayılması: Şimdiye kadar kabul edilen yenilikler, yeniliklerin yayılmasını engelleyen /artıran kuvvetler, yeniliklerin sosyal ve ekonomik süreçlere etkileri vb.

40 40 3. Yayım Organizasyonu Finansman Olanakları: Yayım organizasyonun bütçesi, mevsimlere göre bütçenin kullanma durumu, bütçe dışı kaynaklar vb. Yayım Servisinin Kurumsal Yapısı: servis içinde karar verme süreçleri, idari yapılanma, servis içi iletişim, yasa ve yönetmelikler, program hazırlama yöntemleri vb. Personel, Araç-Gereç Durumu: Mevcut personel, yayım araçları, ulaşım araçları, binalar vb.

41 41 4. Tamamlayıcı Hizmet Ve Kurumlar Araştırma ve Eğitim: Araştırma sonuçlarının sahada kullanılma durumları, bu sonuçların çiftçi koşullarına uygunluğu, Çiftçilerin sahip oldukları eğitim/sağlık imkanları vb. Çiftçi Örgütlenmesi: Kooperatifler, diğer çiftçi örgütlenmeleri, bunların yayım çalışmalarına olası katkıları vb. Pazarlama Kuruluşları: Pazarlama kuruluşlarının çiftçilerin koşullarına uygunluğu, mevcut ulaşım olanakları ve üretim miktarları dikkate alınarak pazar bulunabilecek ürünler vb. Kredi İmkanları: Banka ve kooperatiflerin kredi verme koşulları ve bunların çiftçiye uygunluğu,

42 42 GENEL MONOGRAFİ ANKETİ ÖRNEK SORULARI Köyün Tanıtımı Köyün adı Köyün bağlı bulunduğu il ve ilçe Köyün yakın merkezlere uzaklığı Köy sınırları içerisindeki arazinin yüzölçümü (da veya ha) Köyün büyüklüğü Nüfus Hane sayısı Coğrafî Konum ve Doğal Yapı Genel coğrafî konum Köy arazisinin topografyası (harita ekli) Köyün jeolojik durumu Köyün iklimi Doğal kaynaklar Ulaştırma imkânları Yollar Araçlar Haberleşme P.T.T. imkânları

43 43 Yerleşme Düzeni Köyün yerleşme karakteri (toplu, dağınık, vb.) Yerleşme yoğunluğu Yerleşme dinamiği (gelişme doğrultusu) Köyün Kuruluş ve Gelişme Tarihi Nüfus Yapısı ve Nüfus Hareketleri Köy nüfusu, kadın, erkek Nüfusun yaşlara göre dağılımı Köyden göçlerin yılları ve sayıları Göç edenlerin cinsiyete göre dağılımı

44 44 Ekonomik Durum Köyün ana ekonomik faaliyeti Köy arazisinin kullanım şekli ve alanı Köy ortak arazisinin kullanım şekli ve alanı Köyün su varlığı Köyün tarım araçları varlığı Hayvan varlığı Tarımsal üretim Miktar Ortalamalar Ürün değeri Ticari faaliyetler Köy içi ticaret Köy dışı ticaret Endüstriyel faaliyetler

45 45 Yapı Durumu En çok kullanılan yapı malzemeleri Yapı yönetim ve sistemleri Sosyo-Psikolojik Durum Köylüler arası işbirliği durumu Köyde işlenen suçlar ve küçük suçların karara bağlanma şekli Akraba ilişkilerinde bağlılık ve bağımlılık durumu Eğitim Öğretim Durumu Köydeki öğretim kurumları Köyde düzenlenen kurslar Köyün eğitim düzeyi ve bunun cinsiyete göre dağılımı Sağlık Durumu Köydeki sağlık kuruluşu Köyde yaygın olarak görülen hastalıklar Ölüm nedenleri Sosyo-Kültürel Yaşayış Boş zamanları değerlendirme şekli Köye ulaşan yayınlar Köyde bulunan radyo ve televizyon sayısı Ortak etkinlikler

46 46 SONUÇ Sonuç olarak durum analizinin, tarımsal yayım sürecinin ilk aşaması ve başarılı bir yayım çalışmasının da ön koşulu olduğu unutulmamalıdır. Durum analizi çalışması tamamlandıktan sonra elde edilen veriler doğrultusunda sırası ile sorun analizi (Hedefe Yönelik Problem Analizi) ve strateji analizi çalışmaları yapılarak programlamaya ve devamında uygulama aşamasına geçilir. İzleme, her ne kadar tarımsal yayım sürecinin dördüncü aşaması gibi görünse de, programın (projenin) herhangi bir noktasında meydana gelebilecek ve sonucu olumsuz etkileyebilecek aksaklıkları zamanında tespit edebilmek açısından baştan sona kadar uygulanması gereken bir aşamadır. Programın başarısını ya da başarısızlığını ölçmek amacıyla gerçekleştirilecek son aşama ise “değerlendirme aşaması”dır.