ÖZEL EĞİTİM GEREKSİNİMİ OLAN ÖĞRENCİLER

... konulu sunumlar: "ÖZEL EĞİTİM GEREKSİNİMİ OLAN ÖĞRENCİLER"— Sunum transkripti:

1 ÖZEL EĞİTİM GEREKSİNİMİ OLAN ÖĞRENCİLER
Uzm. Öğrt. Bahriye Kulaksız Fatih RAM Reh. ve Psk. Dan. Hiz. Bölüm Başkanı OCAK 2016

2 ÖZEL EĞİTİM GEREKSİNİMİ OLAN ÖĞRENCİLER
Zihinsel engelli öğrenciler, Özel öğrenme güçlüğü olan öğrenciler, Yaygın gelişimsel bozukluğu olan öğrenciler, İşitme engelli öğrenciler, Görme engelli öğrenciler, Bedensel engelli öğrenciler, DEHB olan öğrenciler, Dil ve konuşma bozukluğu olan öğrenciler, Özel yetenekli öğrenciler,

3 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLER

4 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLER
Zihinsel Engellilik; doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrasında çeşitli nedenlere bağlı, genel zihinsel işlevlerde normallerden önemli derecede gerilik ve bunun yanı sıra uyumsal davranışlarda da yetersizlik gösterme durumu olarak tanımlanmaktadır.

5 ZİHİNSEL ENGELİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
* Genel zeka işlevinin belirgin derecede ortalamanın altında olması. * Yaşadığı toplumdaki kendi yaş grubu ile kıyaslandığında toplumsal beceriler, sorumluluk, iletişim kurma, günlük beceriler ve kendi kendine yeterlilik gibi alanlarda geriliğin olması. * 16 yaşından önce başlaması.

6 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
Oturma, kalkma, emekleme ve yürümeyi diğer çocuklardan daha geç olarak yapar. Daha geç konuşur veya konuşmasında sıkıntılar vardır. Öğrendiklerini çabuk unutur. Hatırlamada zorlukları vardır. Alışverişte, para hesabında zorlukları vardır. Sosyal kurallara uymada sıkıntısı vardır. Problem çözmede ve/veya mantıklı düşünmede sıkıntısı vardır.

7 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
Akademik kavramları geç ve güç öğrenirler. En çok sıkıntı duydukları alandır ve bu alanda en basit bir konuyu öğrenmeleri bile çok tekrar ve uzun bir zaman gerektirir. Dikkat süreleri kısa ve dikkatleri çok dağınıktır. İlgileri , konu ne derece çekici olursa olsun kısa sürelidir. Soyut kavramları çok geç ve güç kavrarlar. Somut kavramları öğrenmeleri bir derece daha kolay olur. Bu nedenle soyut kavramlar öğretilirken somut olaylardan örnek vermek daha kolay öğrenmelerini sağlar.

8 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
Zaman kavramı çok geç ve güç yerleşir Konuşmada sorun yaşarlar. Sözcüklerin yerinde kullanımı, doğru telaffuz etme, cümle kurma alanların da güçlük yaşarlar. Cümleler iki veya en fazla üç sözcükten oluşur, basittir Konuşmada olduğu kadar söylenileni anlamada güçlük çekerler. Onun için basit cümlelerle tek tek , net bir dil kullanarak konuşmak anlamalarını kolaylaştırır.

9 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
Aldıkları bilgileri genelleme, sınıflama yapamazlar Öğrendiklerini, kazandıkları bir bilgiyi bir başka alana aktarmada çok zorlanırlar ya da bunda başarısız olurlar Yeni durumlara uyum sağlamada güçlük çekerler. Yeni ortamlara girerken gerginlik, direnme ve kaçma eğilimi gösterirler. Bu nedenle yeni ortama girerken bol bol destek göstermek gerekir.

10 ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
Ufak tefek engeller karşısında hemen pes eder, çabuk yorulup savaşmaktan kaçarlar. Başladıkları işin ilk basamağında hata yaparlarsa kırılıp işi sonuna kadar sürdürmekten vazgeçerler. Öğrendiklerini çok çabuk unuturlar Uzak gelecekle bir ilgileri yoktur Algıları, tepkileri basittir Duygu ve düşüncelerini bağımsız olarak ifade etme gücünden yoksundurlar, desteğe gereksinim duyarlar

11 DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) OLAN ÖĞRENCİLER

12 DEHB’Lİ ÖĞRENCİLER Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) aşırı hareketlilik, dikkat sorunları ve dürtüsellik (istekleri erteleyememe) belirtilerinin görüldüğü bir sorundur.

13 DEHB’Lİ ÖĞRENCİLER Bir çocukta bu bozukluğun varlığının teyit edilebilmesi için belirtilerin yedi yaşından önce görülmeye başlamış olması, en az iki ortamda görülmesi (okul ve evde) ve 6 ay boyunca da devam ediyor olması gereklidir. Ayrıca dürtüsellik, dikkat eksikliği ve hareketlilik belirtileri çocuğun yaşamını, kişilerarası ilişkilerini veya okul hayatını olumsuz biçimde etkileyecek düzeyde olmalıdır. DEHB tanısının konulabilmesi için çocukta yukarıda yer alan tanı ölçütlerinin yanı sıra; yaygın gelişimsel bozukluk, zihinsel ve gelişimsel yetersizlik ve diğer psikolojik bozuklukların ve işitme ve görme yetersizliklerin ise olmaması gerekmektedir.

14 DEHB'nin Belirtileri Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olan çocuklar ders çalışmakta zorlanan, "yaramaz" olarak nitelendirilen, kıpır kıpır çocuklar olarak göze çarpmaktadır. Dikkat, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik problemi olanlar, Sadece dikkat problemi olanlar, Sadece aşırı hareketlilik ve dürtüsellik problemi olanlar.

15 Dikkatsizlik *Çoğu zaman dikkatini ayrıntılara veremez ya da okul ödevlerinde, işlerinde ya da diğer etkinliklerinde dikkatsizce hatalar yapar, *Çoğu zaman üzerine aldığı görevlerde ya da oynadığı etkinliklerde dikkati dağılır, *Doğrudan kendisine konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür, *Çoğu zaman yönergeleri izlemez ve okul ödevlerini, ufak tefek işleri ya da iş yerindeki görevlerini tamamlayamaz (bu durum yönergeleri anlayamamaya bağlı değildir),

16 Dikkatsizlik *Çoğu zaman üzerine aldığı görevleri ve etkinlikleri düzenlemekte zorluk çeker, *Çoğu zaman sürekli zihinsel çabayı gerektiren görevlerden kaçınır, bunları sevmez ya da bunlarda yer almaya karşı isteksizdir, *Çoğu zaman üzerine aldığı görevler ya da etkinlikler için gerekli olan şeyleri kaybeder (Örn. Oyuncaklar, okul ödevleri, kalemler, kitaplar ya da araç gereçler), *Çoğu zaman dikkati dış uyaranlara kolaylıkla dağılır, *Günlük etkinliklerinde çoğu zaman unutkandır.

17 Hiperaktivite / Aşırı Hareketlilik
Çoğu zaman elleri, ayakları kıpır kıpırdır ya da oturduğu yerde kıpırdanıp durur, Çoğu zaman sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar, Çoğu zaman uygunsuz olan durumlarda koşuşturup durur ya da tırmanır (ergenlerde ya da erişkinlerde yalnızca huzursuzluk duyguları görülebilir). Çoğu zaman, sakin bir biçimde, boş zamanları geçirme etkinliklerine katılma ya da oyun oynama zorluğu vardır, Çoğu zaman hareket halindedir ya da bir motor tarafından sürülüyormuş gibi davranır, Çoğu zaman çok konuşur.

18 Dürtüsellik Çoğu zaman sorulan sorunun tamamlanmasını beklemeden cevabını verir, Çoğu zaman sırasını bekleme güçlüğü vardır, Çoğu zaman başkalarının sözünü keser ya da yaptıklarının arasına girer.

19 DEHB OLAN ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
DEHB’li çocukların bir kısmı ise görsel uyarıcıların işlemlemesinde yaşadıkları güçlükler nedeniyle bir kelimeyi tahtadan defterine yazana dek geçen sürede hatırlamada zorlanırken bir kısmı ise yazdıkları kelimeleri hecelere bölememekte, sözcüklerin harflerini doğru sıralayamamakta ve eksik harf ve hecelerden oluşan sözcükler yazmaktadırlar. DEHB’li çocukların bir kısmının motor becerilerindeki gerilikleri öğrenmenin gerçekleşmesinde sorun yaratmaktadır. Özellikle kalemle harfleri yazma ve çizim yapma gibi ince motor becerilerinde sorun yaşamaktadırlar. Bu durum yazdıkları yazılarda oldukça fazla hata olmasına ve yazılarının okunamayacak kadar karışık olmasına yol açmaktadır.

20

21 YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK (OTİZM)

22 YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK (OTİZM)
Yaygın Gelişimsel Bozukluklar, doğuştan ya da erken çocukluk döneminde başlayan, içinde bulunduğu dönemi ve daha sonraki gelişim dönemlerini birçok yönü ile ve önemli derecede olumsuz etkileyen bozukluklardır.

23 YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK (OTİZM) ÖZELLİKLERİ
•Göz kontağı kısıtlıdır ya da yoktur •Çevreye ilgisizdirler •Adına tepki vermezler •Aşırı hareketli ya da hareketsiz olabilirler •Bazıları fiziksel temasa (öpülme, sarılma vs.) izin vermez ya da hoşlanmaz •Çoğunlukla insanları değil cansız varlıkları tercih ederler

24 YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK (OTİZM) ÖZELLİKLERİ
•Sosyal ve duygusal açıdan kendilerini izole ederler •İşaret etmezler, ihtiyaçlarını yetişkinin elini kullanarak ifade ederler •Taklit becerisi yoktur ya da sınırlıdır •Konuşma birçoğunda gelişmemiştir •Konuşma gelişse bile bunu iletişim aracı olarak kullanmazlar •Ekolaliktirler, söylenenleri papağan gibi tekrarlarlar

25 YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK (OTİZM) ÖZELLİKLERİ
•Uygun olmayan vurgulamalar, kalıp cümlelerle konuşurlar •Mekanik ve tek düze ses tonu kullanırlar •Uygunsuz gülme ve kıkırdamalar vardır •Düzen takıntıları vardır •Nesne takıntıları vardır. Objelere gereksiz yere bağlanma… (pipet, şişe, araba… vs) •Rutinlerindeki değişikliklere tepkilidirler •Tekrarlayan davranışları (stereotipiler) vardır (nesneleri çevirme, el çırpma, kanat çırpma, zıplama, kendi etrafında dönme, parmak ucunda yürüme…)

26 YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK (OTİZM) ÖZELLİKLERİ
•Oyuncaklarla gerektiği gibi oynamazlar (arabaları dizerler, topu çevirirler…) •Hayali oyun oynamazlar •Sürekli aynı oyunları oynamayı tercih ederler •Bazıları çok inatçıdır •Bazıları ses, acı, koku, ışık ve dokunuşa aşırı hassastırlar •Bazıları soğuk, sıcak, acıya duyarsız olabilir •Bazıları tehlikeye karşı duyarsız olabilir •Yemek yeme bozuklukları vardır •Bazıları kendine, çevresindekilere ve eşyalara zarar verebilir •Beklemeye ya da isteklerini ertelemeye pek tahammüllü değillerdir.

27 ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÖĞRENCİLER (DİSLEKSİ)

28 ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ Kişinin zekasının normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen, yaşı, zekası ve verilen eğitim düzeyine göre beklenen düzeyde öğrenememesi Disleksi (özel öğrenme güçlüğü) olarak tanımlanır.

29 ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ Öğrenme sorunu olan bir çocuğa Özel Öğrenme Güçlüğü tanısı konabilmesinin ilk şartı, çocuğun zekasının normal ya da normalin üstünde olmasıdır. Zeka geriliği olan çocukların yaşadığı öğrenme sorunları Özel Öğrenme Güçlüğü değildir. Özel Öğrenme Güçlüğü doğumdan itibaren var olan, zihnin gelişimiyle ilgili bir sorundur. Az okumayla ya da matematiği sevmemekle oluşmaz. Aksine okumada güçlük yaşadığı için kişi okumaktan kaçınır.

30 Okul Öncesi Dönemde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Bebekliklerinde emeklemekte zorluk çektiği, çapraz kol ve bacak hareketini uygulayamadığı için çoğunlukla karnının üzerinde sürünür gibi bir görüntü sergilediği, el ve ayak dominansının gelişmediği veya geç geliştiği de gözlemlenebilir. Konuşmada gecikme, kelimeleri yanlış söyleme, bildiği halde nesne ve kişilerin adlarını hatırlayamama, kelimeleri bulmakta güçlük ( örneğin; tencere demek istediğinde “yemek pişirilen şey” diyebilir), Sözcüklerin harflerini değiştirmek ( kocaman-cokaman, köpek-pökek), Sözcük hazinesi çok yavaş artar, sıklıkla doğru kelimeyi bulmakta zorlanır. Olayları sırasıyla anlatamama, devrik cümle kurma görülebilir.

31 Okul Öncesi Dönemde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Yön problemi vardır. Sağını ve solunu karıştırır. (Ayakkabısın ters giyme gibi) Erken çocuklukta her iki elini de kullanır, baskın el yoktur, kendi başına çatal, makas kullanma, bağcık bağlamada, topu tutma, topa vurma, bisiklete binmede güçlük yaşayabilir. Yavaş ve hantal davranışlar sakarlık, sık düşme gözlenebilir. Ritmik hareket etmede güçlük yaşayabilir Sıraya koyma güçlüğü, sayıları sırasıyla saymayı öğreneme zorluk, renkleri öğrenememe, karıştırma, alfabeyi, rakamları, haftanın günlerini, ayları sırasıyla öğrenmekte güçlük yaşar. Zıt kavramları öğrenememe

32 Okul Öncesi Dönemde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Düz çizgi çizememe, daire, kare gibi şekilleri kopyalayamama, şekilleri tersten çizme, Taşırmadan boyama yapamama, Boyamaları hep karalama şeklinde yapma, Acelecidir ve dikkati kolaylıkla dağılır. Sözel yönergelere dikkat edememe, benzer sesleri karıştırır. (f, v, b, m gibi)

33 İlkokul döneminde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Zekanın normal ya da daha üstü olması, okul başarısının zekasına ve yaşına göre beklenenden düşük olması Sözlü sınavlarda daha başarılı, yazılı sınavlarda beklenenden başarısız olması, bazı konularda başarılı iken bazı konularda başarısız olması (örneğin; matematik dersi iyiyken geometriden çok başarısız olması)

34 İlkokul döneminde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Okumayı zor öğrenme, Yavaş okuma, Bazı harfleri yazarken veya okurken karıştırma (p-b, b-d, k-t, y-h, 6-9,52-25,) Bazı heceleri ters okuma (ve-ev, çok-koç), Bazı harfleri yazarken karıştırma( d/ b/ d z/ s u/n ) , (bilek-dilek çaba-baca) Okurken veya yazarken harf, hece atlama, Kelimenin sonlarını uydurarak okuma, Okumaya karşı isteksizlik, başkası okuyunca daha iyi anlama, Okuduğu öykünün anlamını çıkarmada (özet yapma) zorlanma, Fakat öykünün içinden sorular sorulursa onları cevaplayabilme

35 İlkokul döneminde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Yazma ödevlerinden kaçınma, yazarken noktalama işaretlerini yazmama, yavaş yazma, okunaksız ve çirkin yazma. Geç ve yavaş yazar. Not tutma becerisi zayıftır. Kalem tutması bozuktur(avuçlayarak ya da dik tutma), kalemi tutarken çabuk yorulur. Bir satırı takip edemez, satır başına geçerken zorlanır. Kelimeler çok yer kaplayacak şekilde aralıklı ve ya birbirine çok bitişik yazar. Eksik cümleler kurarlar, karışık verilmiş kelimelerden düzgün ve anlamlı cümleler oluşturmazlar. Tahtadan ödevini geçirmekte zorlanma, ödevini eksik alma, ödev yapmak istememe, ödev yaparken sık yardım isteme

36 İlkokul döneminde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Sık dört işlem hatası yapma ,’’+,x ‘’işaretlerini karıştırıp toplama yerine çarpma yapma, sayıları tersten okuma (12-21, 52-25), çarpım tablosunu öğrenememe, bölme işlemine sağdan başlama, eldeleri unutma, ileri sınıflarda bile parmak hesabı yapma Sağını solunu karıştırma, beden eğitiminde başarısız olma (koşma, top tutma), Uzaklık ve derinlik algılamasında sorunları vardır. Bundan dolayı bazı sakarlıklar oluşabilir.

37 İlkokul döneminde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
Alfabeyi, sayıları ve haftanın günleri-aylar gibi sıralı listeleri, saati öğrenmede güçlük çeker. Zamanı karıştırırlar ( Önce sonra, dün bugün, şimdi sonra ), Yön bulmada zorlanırlar Dikkat ve bellek sorunları nedeniyle verimli çalışamama, zamanı planlayamama. özel öğrenme bozukluğu gösteren çocukların %25’si dikkat eksikliği ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu da göstermektedirler.)

38 İlkokul döneminde ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (Disleksi)
İşitsel ayrımlaştırmada güçlük çekerler ( Bazı harfleri karıştırırlar b m f v y r d gibi benzer sesleri ayıramazlar ). İşitsel kavrama yetersizdir ( Yönergeleri unutur, dinlemiyor gözükür ),İşitsel hafızaları zayıftır ( Ona söyleneni çabuk unutur ) Dokunarak ayrımlaştırmada güçlük çeker. (Gözü kapalıyken avucuna yazılan sayıyı ayırt etmede, gözü kapalıyken konulan nesneyi tanımada güçlük )

39 Disleksi tanısı nasıl konulur?
Çocuk psikiyatristi tarafından aileden okuldan alınan bilgiler, çocuğun değerlendirilmesi, gelişim dikkat ve zeka testlerinin değerlendirilmesi sonrası tanı konulur.

40 DİL VE KONUŞMA GÜÇLÜĞÜ OLAN ÖĞRENCİLER

41 Dil ve Konuşma güçlüğü olan öğrenciler
*“Konuşmanın akışında, ritminde, tizliğinde, vurgularında, ses birimlerinin çıkarılışında, eklemlenişinde, artikülâsyonunda, anlamında bozukluk bulunmasına konuşma bozukluğu denir.” *Dil ve konuşma güçlüğü; sözel iletişimde farklı düzey ve biçimlerde ortaya çıkan aksaklıklar ve düzensizlikler nedeniyle dili kullanma, konuşmayı öğrenme ve iletişimdeki güçlüklerin, bireyin eğitim performansı ve sosyal uyumunu olumsuz yönde etkilemesi durumudur.

42 Dil ve konuşma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Özellikleri
Kısıtlı sözcük dağarcıkları vardır. Ya hiç konuşmazlar ya da zor anlaşılan birkaç sözcük kullanabilirler. Yutma, çiğneme, salya akıtma sorunları olabilir. Düşünce ve isteklerini anlatmada zorlanabilirler. Jest, mimik işaret kullanmaya yönelebilirler. İletişim kurmaya karşı isteksiz davranabilirler. Çevrelerindeki seslere, konuşmalara ilgisiz davranabilir, dinlemez görünebilirler. Anlaşılmaz sesler çıkarabilirler.

43 Dil ve konuşma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Özellikleri
Çevreleri ile ve girdikleri ortamlarda uyum güçlükleri gösterebilirler. Yalnız kalmayı tercih edebilirler. İsteklerini, düşüncelerini dile getirirken hoş olmayan(vurma, çarpma, ağlama, bağırma gibi) tepkilerde bulunabilirler. Dikkat süreleri kısa ve dağınık olabilir. Kavramları geç ve uzun zamanda öğrenebilirler. Bellekleri zayıf olabilir. Öğrendikleri bilgileri transfer edemeyebilirler.

44 GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLER

45 GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLER
Görme gücünün kısmen ya da tamamen kaybından dolayı özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey.

46 Görme Engelli Öğrencilerin Özellikleri
Dil öğrenilen bir özelliktir ve işitsel olması nedeniyle görme güçlüğü olanların dil gelişimlerine olumsuz etkisi yok denecek kadar azdır. Olumsuz sayılabilecek en belirgin özellik kör olan bireylerde daha çok görülen “Verbalism” yani aşırı sözcük kullanmadır. Körlük, düşük zekanın belirleyicisi değildir. Ancak görme ile ilgili yaşantılarının zengin olmayışı nedeniyle yeterli eğitim olanaklarının sağlanması gerekmektedir.

47 Görme Engelli Öğrencilerin Özellikleri
Kavramsal gelişimleri, normal olan çocuklara oranla daha geridir. Özellikle soyut kavramlarda başarı düşüktür. Bunun nedeni ise uygun öğrenme yaşantılarının olmayışıdır. Görme engelli çocukların en fazla sıkıntı çektiği konu, alan kavramıdır. Çünkü diğer duyularını kullanarak öğrenme çabası göstermekte, alana ilişkin bilgilerde diğer duyuları sınırlı kalmaktadır. *Hareket özgürlüğündeki becerileri kazanabilmesi için görme engelli çocuğun, fiziksel engellerin farkına varması gerekmektedir. “Engel Duyusu” olarak nitelenen bu duyu, bireyin önündeki engelin yerinin ve yönünün algılanarak belirlenmesinde etkilidir. Yer ve yön, işitsel olarak algılanır ve belirlenir. Bunun için yankılanmalardan yararlanılır. Bu yolla engel duyusu gelişir. Görme engelliler, dikkatlerini yoğunlaştırarak daha iyi ayrım yaptıklarından dolayı işitme ve dokunma duyularını daha iyi kullanmaktadırlar.

48 İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLER

49 İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLER
Duyma yetisini tamamen ya da kısmen kaybetmiş kişilere "İşitme engelli" denir.

50 İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
İşitme engelli çocukların dil gelişimi normal işitenlere oranla farklılık gösterir Kelime hazinesi normal işitenlere göre daha yavaş gelişir. Kelime hazinesi açısından normal işitenlerle aradaki fark yaş ilerledikçe açılır. İşitme engelli çocuklar normal işiten yaşıtlarına özel eğitim almadan yakalayamazlar, İşitme engelli çocuklar aynı kelimeye ait birden fazla anlamı yorumlamakta güçlük çekerler, Normal işiten çocuklara göre daha basit ve kısa cümleleri anlayabilir ve ifade ederler, Etken ve edilgen cümle yapıları gibi cümleleri anlamakta güçlük çekerler.

51 BUNLARI UNUTMAYINIZ!!! *İşitme engelli çocukların çoğu normal zekaya sahiptir. İşitme güçlüğü zeka geriliğine değil öğrenme güçlüğüne sebep olur. *İşitme engeli sözel dili edinimini etkiler. *İşitme kayıpları erken tanılanabilir ve teşhis edilebilirse, tıbbi önlemler ve eğitsel hizmetler sağlanabilir.

52 BEDENSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLER

53 BEDENSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLER
Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası dönemde herhangi bir nedene bağlı olarak iskelet (kemik), kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucu, bedensel yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybeden, toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük yaşamdaki gereksinimlerini karşılamada güçlükleri olan, bu nedenlerle korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiye bedensel engelli denir.

54 BEDENSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ
1. Bağımsız hareket edebilme becerileri, devimsel koordinasyonları sınırlıdır. 2. Hareketten çekinir, pasif kalmayı tercih ederler. Sıklıkla yorgunluktan şikayet ederler. 3. Yetersizlikten etkilenme düzeylerine göre uyum, konuşma ve öğrenme güçlükleri de görülebilir. 4. Düşük benlik algısı görülebilir.

55 ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER

56 ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER
Zeka, yaratıcılık, sanat, liderlik kapasitesi, motivasyon veya özel akademik alanlarda yaşıtlarına göre yüksek düzeyde performans gösteren bireyi ifade eder.

57 Zihinsel Gelişim Özellikleri
1. Çeşitli alanlarda özel yetenekleri vardır, 2. Yoğun motivasyon gösterebilirler, 3. Gelişim basamaklarını yaşıtlarından önce tamamlarlar, 4. Sürekli soru sorarlar, meraklıdırlar, öğrenme ve bilgiye açlık duyarlar, 5. Ayrıntılara dikkat ederler, 6. Kendisinin seçtiği konuda veya ilgi alanlarında bağımsız çalışabilirler, 7. Çabuk ve kolay öğrenirler, kavrama ve akılda tutma süreleri yüksektir, 8. Birbirini takip eden konular, olaylar dizisi karşısında sonraki adımı tahmin edebilir, 9. Derin ve geniş ilgi alanlarına sahiptirler. Bir alanda öğrendiği konu ile bir başka alanda öğrendiği onu arasında akla yatkın ilişkiler kurabilir, 10. Kelime hazineleri zengindir, kelimeleri doğru telaffuz eder yerli yerinde kullanırlar, akıcı bir konuşmaları vardır.

58 Zihinsel Gelişim Özellikleri
11. Bildiklerini, düşündüklerini yaşıtlarından daha iyi ifade edebilirler. 12. Bir öykünün yada paragrafın ana fikrini yaşıtlarından daha çabuk bulup çıkarırlar, 13. Neden sonuç ilişkilerini ve benzerliklerini yaşıtlarından daha çabuk ayırt ederler, 14. Karmaşık ve zor problemlerden hoşlanır ve yaşıtlarının çözemediği problemleri çözebilirler, 15. Ders başarıları yüksektir, 16. Eleştirebilme yetenekleri yüksektir, 17. Orijinal, yaratıcı ve girişkendirler, 18. Başarılı oldukları alanda yüksek performans ve potansiyel kabiliyetlerini tek başına veya birleştirerek kendilerini gösterirler.

59 Sosyal Alandaki Yetenek Özellikleri
1. Kendilerine güvenir, kolaylıkla sorumluluk alabilirler, 2. Yeni ve değişik durumlara kolay ve çabuk uyarlar, 3. Sosyal etkinliklere katılmaktan hoşlanırlar, 4. Duyarlıdırlar, empati yetenekleri gelişmiştir, 5. Grup içinde lider olurlar, 6. Grubun ilerisindedir, yetişkinlerle iletişime girmeyi tercih ederler, 7. Başkalarıyla kolayca işbirliği yaparlar, 8. Genelde alçak gönüllüdürler, başkalarına yardım etmekten hoşlanırlar, 9. Sınıf arkadaşları tarafından yeni fikir, bilgi kaynağı ve grup lideri olarak görülürler,

60 Sosyal Alandaki Yetenek Özellikleri
10. Okula severek giderler. Çalışkandırlar, amaçlarına ulaşmaktan ve başarıdan zevk duyarlar, 11. Güçlü bir konsantrasyona sahiptirler. Azimli ve sabırlıdırlar, 12. Sorumluluk duyguları gelişmiştir. Sorumluluk almayı çok ister ve bunu yerine getirmekten hoşlanırlar, 13. Espri yetenekleri vardır, fıkra anlatmaktan hoşlanırlar, 14. Yaratıcı öyküler anlatır ya da yazarlar, 15. Değişik konularda okur ve zor metinleri okumaktan keyif alırlar, 16. Sosyal problemlerde araştırma, uygulama, hipotez oluşturma anlamlı sonuçlara varma, yazılı ya da sözel sunular için sonuçları etkin bir biçimde düzenleme yeteneğine sahiptirler.

61 Bedensel Özellikleri 1. Grup olarak, beden yapıları ve sağlık durumları bakımından yaşıtlarına oranla üstündürler. 2. Doğumda normal çocuklardan daha ağırdırlar. 3. Boy ve ağırlık bakımından normal çocuk grubunun üstündedirler. 4. Erken yürür ve erken konuşurlar. 5. Duyu organı bozuklukları, bedensel sakatlık, diş deformasyonu vb. normal çocuklara göre daha az rastlanır. 6. Hastalıklara karşı daha dayanıklıdırlar.

62 ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN EĞİTİMLERİ
Tüm engelli bireylerin özellikleri dikkate alındığında, bu bireyler için, eğitim gereksinimlerinin en üst düzeyde karşılanacağı, normal gelişim gösteren yaşıtlarıyla bir arada bulunabileceği en az kısıtlayıcı eğitim ortamı kaynaştırma yoluyla eğitimdir. Birey, özür derecesi ve türü ne olursa olsun normal olarak nitelendirilen akranlarıyla birlikte eğitilme hakkına sahiptir.

63 Her çocuğun eğitim hakkı vardır ve her çocuk öğrenir…
UNUTMAYIN Her çocuğun eğitim hakkı vardır ve her çocuk öğrenir…