İş Analizi ve İş Dizaynı

... konulu sunumlar: "İş Analizi ve İş Dizaynı"— Sunum transkripti:

1 İş Analizi ve İş Dizaynı
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

2 İş Analizi Nedir? 1900’lü yılların başı İşletmelerde verimliliği artırmak için işlerin bilimsel olarak ele alınmaya başlanması Bölünebilen en basit parçalara ayrılan işlerin çalışanlar tarafından minimum öğrenme ile kısa zamanda ve hatasız olarak gerçekleştirilmesi Volvo örneği İş analizi nedir? 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

3 İş Analizi Nedir? En kısa zamanda ve hatasız üretim Rutin, monoton ve basit hale gelen üretim Motivasyon İşletmelerde belirlenen amaçların gerçekleştirilebilmesi için çalışanlar ve yaptıkları işlerin bölüm, birim, departman gibi çeşitli gruplara ayrılması ve analizi 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

4 İş Analizi Nedir? 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

5 İş Analizinin Gelişimi
İlk kez 1900’ler Bir yönetim tekniği Sanayileşme süreci 1960’lı yıllar Psikolog ve davranış bilimcilerin araştırmaları Örgütsel davranış 1980’li yıllar İş analizi çalışmalarının derinleştirilmesi 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

6 İş Analizinin İçeriği İş analizi: Herhangi bir işe ilişkin gerekli bilgilerin toplanması çabası Ana soru; İşgören neyi, nasıl, neden ve hangi bilgi ve beceriler ile yapacak? 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

7 İş Analizinin İçeriği İşlevler İşi yapan kişi ile ilgili bilgiler, fiziksel unsurlar arasındaki ilişki Çalışma alanları İşin içerdiği görevleri yerine getirmek için kullanılan teknikler Malzeme, ürün ya da hizmetler İşin tamamlanması ile elde edilen çıktı ya da işin amacı İşgörenin özellikleri İşin fiziksel gerekleri 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

8 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

9 İşi Oluşturan Faaliyetler
İşe yönelik faaliyetler İşçiye yönelik faaliyetler Makine, araç-gereç, teçhizata yönelik faaliyetler İş performansı İş içeriği İş gerekleri 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

10 İş Analizinin İKY ile İlişkisi
İnsan kaynakları yönetimi programları Verimliliği ve çalışma yaşamının kalitesini geliştirici programlar İş analizi Örgüt iç çevresi Tepe yönetimin amaçları Teknoloji İş tanımları Görevler Amaçlar Koşullar Standartlar Özellikler İş gerekleri Beceri Bilgi Yetenek Kişilik İlgi alanları Tercihler İKY programları İK planlama İşe alma Seçim Yerleştirme Performans değerlendirme Ücret yönetimi Eğitim İş güvenliği ve işgören sağlığı 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

11 İş Analizi Bilgi Toplama Yöntemleri
Gözlem Anket Mülakat Diğer yöntemler (günlük kayıtlar, işaretleme listesi vb.) Bu yöntemler tek başına yeterli mi? 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

12 İş Tanımları ve Gerekleri
İş tanımı neden önemli? 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

13 İş Tanımları ve Gerekleri
İş tanımlarında nelerin bulunması gerekir; İşin tanıtılması İşin içerdiği görevler İşin ilişkili olduğu diğer işler ve işin gerektirdiği gözetim 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

14 Örnek İş Tanımı 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

15 Örnek İş Tanımı 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

16 İş Tanımları Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Kişilerin sorumlulukları açık seçik ve anlaşılır bir biçimde ifade edilmeli + performansı geliştirir, iş tatminini artırır İşler arasındaki ilişkiler açıkça belirtilmeli İlgili üst/gözetimci ve insan kaynakları departmanı tarafından kontrol edilmeli İş tanımları güncellenmeli 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

17 İş Gerekleri Herhangi bir işi yapabilmek için kişide bulunması gereken özellikler İçerdiği bilgiler; - Eğitim - Deneyim - Yaş - Zihinsel ve fiziksel beceriler 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

18 İş Gerekleri İş Gerekleri İş Tanımı İş unvanı: ………. İş unvanı: ……….
İş özeti: ……….. İş ile ilgili görev ve sorumluluklar: …………… Çalışma koşulları: …………… İş Gerekleri İş unvanı: ………. İşin gerekleri: Eğitim Deneyim Beceriler … 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

19 İş Analisti 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

20 İş Analisti Kimdir? 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

21 İş Analisti Soru: İnsan kaynakları yöneticisi iş analisti midir? Kurumun büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir. 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

22 İş Analisti Soru: İnsan kaynakları yöneticisi iş analisti midir? Kurumun büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir. Düz adam tanımı: İş analizini yapan kimse. TDK; İş: Bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik, çalışma Analist: Çözümleyici 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

23 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

24 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

25 İş Dizaynı İş dizaynı nedir? İş dizaynı ile iş analizinin farkı ne olabilir? İşleri kişiler için daha anlamlı ve tatmin sağlayıcı yönde geliştirmek İşgören tatmini, örgütsel etkinlik ve verimlilik sağlama 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

26 İş Dizaynı Çalışmaları
İş dizaynı çalışmalarında temel amaçlar; Örgüt açısından verimlilik Kalite ve maliyetlerde gelişme göstermek Çalışanlar açısından iş tatmini sağlamak Toplumsal açıdan var olan çeşitli kurum, düzenleme ve sistemlere ters düşmemek 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

27 İş Dizaynı Çalışmalarında Dikkate Alınacak Unsurlar
Örgütsel unsurlar Çevresel unsurlar Davranışsal unsurlar Mekanistik yaklaşım Çalışanların yetenek ve yatkınlıkları Özerklik İş akışı Sosyal beklentiler Çeşitlilik Geleneksel iş uygulamaları Görevle özdeşleşme Ergonomi Görevin önemliliği Geri besleme 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

28 İş Dizaynı Çalışmalarında Dikkate Alınacak Unsurlar
08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

29 İş Dizaynı Yaklaşımları
İş basitleştirme İş rotasyonu İş genişletme ve iş zenginleştirme 08/10/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

30 İş Analizi ve İş Dizaynı
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi