Preoperatif değerlendirme

... konulu sunumlar: "Preoperatif değerlendirme"— Sunum transkripti:

1 Preoperatif değerlendirme
Yrd. Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi

2 Preoperatif değerlendirme Preoperatif hazırlık Premedikasyon
Konu Başlıkları Preoperatif değerlendirme Preoperatif hazırlık Premedikasyon

3 Preoperatif değerlendirme
Hastanın preoperatif devrede anesteziyolog tarafından değerlendirilmesi, hastadan bilgi alma ve buna göre anestezi planı hazırlamaktan ibarettir. Preoperatif tıbbi yaklaşımın en önemli gerekçesi, perioperatif yaklaşımın planlanması ve optimal preoperatif morbiditenin azaltılmasıdır. Çünkü preoperatif morbidite ve mortalite önceden var olan ciddi bir hastalığın varlığında artar.

4 Preoperatif değerlendirmenin amaçları*
1. Cerrahi ve anestezi ile ilgili riskleri azaltmak, 2. Perioperatif bakımın kalitesini arttırmak, masrafını azaltmak, 3. Hastayı istenen fonksiyon düzeyine döndürmek, 4. Hastanın anestezi için onamını almak, 5. Hastanın psikolojik ve fizik durumunu değerlendirmek, a. Psikolojik değerlendirme ve hazırlık, b. Fizik durumun değerlendirilmesi, c. Laboratuvar incelemeleri. * Garcia-Miguel FJ, Serrano-Aguilar PG, Lopez-Bastida J. Preoperative assessment. Lancet 2003; 362:

5 Preoperatif değerlendirmenin amaçları*
6. Farmakolojik durumunun değerlendirilmesi, a. Önemli ilaç etkileşimleri, b. Alışkanlıklar. 7. Anestezi riskinin belirlenmesi, 8. Premedikasyon verilmesi. * Garcia-Miguel FJ, Serrano-Aguilar PG, Lopez-Bastida J. Preoperative assessment. Lancet 2003; 362:

6 Preoperatif değerlendirme
Fizik Muayene Preoperatif Aç Kalma Süresi Preoperatif İlaç Kullanımı Psikolojik Hazırlama ve Premedikasyon

7 Hastanın öyküsü ve fizik muayenesi
Mevcut sorunun ne olduğu Bilinen diğer sorunları Allerji İlaç intoleransı Hastanın yandaş hastalıkları ve aldığı ilaçlar Alkol-sigara öyküsü Geçirilmiş anestezi öyküleri, geçirilmiş operasyonlar Aile anamnezi öyküsünde sorgulanan parametrelerdir.

8 Anamnez Daha önceki anestezi deneyimine ait komplikasyonların (kusma, güç hava yolu, malign hipertermi, postoperatif deliryum, anaflaksi ve kardiyopulmoner kollaps)bilinmesi gerekli tedbirleri almamızı sağlar, bu da beklenmedik olaylarla karşılaşmamızın önüne geçer. Sigara Kullanımı Alkol Kullanımı Madde Kullanımı Sentetik Androjen Kullanımı Bitkisel Takviyelerin Kullanımı

9 Havayolu Güvenliği Kısa boyun, diş protezleri Receding mandibula
Protruze maxiller kesici ön dişler Kötü mandibuler mobilite Mallampati klasifikasyonu

10

11 Preoperatif değerlendirme
Tiromental mesafe : Baş tam ekstansiyonda iken çenenin en alt uç noktası ile tiroid çıkıntı arasındaki uzaklık <6 cm zor, 6-6,5 cm şüpheli, >6,5 cm kolay * Dr.Mehmet Akçabay PREOPERATİF DEĞERLENDİRME VE PREMEDİKASYON

12 Preoperatif değerlendirme
Sternomental mesafe: Hasta yatar pozisyonda, baş tam ekstansiyonda, ağız kapalı iken ölçülür. 12,5 cm veya 12,5 cm'den küçükse entübasyonda güçlük beklenir.

13 Preoperatif değerlendirme
Ağız açıklığı : Hasta ağzını açabildiği maksiumum açıklığa getirdiğinde ağız açıklığına ve alt-üst dişler arasındaki açıya bakılır. Açıklık 3-3,5 cm. ’den veya açı <350 ‘den küçükse ise entübasyonda güçlük beklenir.

14 * Dr.Mehmet Akçabay PREOPERATİF DEĞERLENDİRME VE PREMEDİKASYON -

15 Acil cerrahi girişim gerektiğinde hastanın sınıflama numarasından sonra “E (Emergency)” harfi eklenmektedir. ASA IE gibi

16 Anestezi uygulamasında en önemli komplikasyonlardan biri mide içeriğinin akciğerlere aspirasyonudur
Aspirasyon riskini artıran nedenler - Hiatus hernisi - Gastroparezi ve diabet - Obezite - Hamilelik - Üst gastrointestinal kanama - Gastrik çıkış veya ince barsak obstrüksiyonu - Acil vakalar

17 Preoperatif değerlendirme

18 Anestezi Riski (Canadian Anesthesiologist Society)
Anestezi sırasında mortalite 1/ 1/ Motorlu taşıtla kaza sonucu mortalite 1/

19 Akıncı, S. B. ,Saracaoğlu, F. ,Dal D. , Aypar, Ü. Hacettepe Üniv
*Akıncı, S.B. ,Saracaoğlu, F. ,Dal D., Aypar, Ü.Hacettepe Üniv.Tıp Fak. Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı,Preoperatif anestetik değerlendirme; Hacettepe Tıp Dergisi 2005; 36:91-97

20 Preoperatif değerlendirme
*Akıncı, S.B. ,Saracaoğlu, F. ,Dal D., Aypar, Ü.Hacettepe Üniv.Tıp Fak. Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı,Preoperatif anestetik değerlendirme; Hacettepe Tıp Dergisi 2005; 36:91-97

21 Psikolojik Hazırlama ve Premedikasyon
Hastanın ameliyatı konusundaki endişeleri Evinden ve yakınlarından uzaklaşması Günlük işlerinin kesintiye uğraması Ameliyat sonrası dönemde beklenen ağrı

22 Hasta Onamı Hasta onay veremeyecek durumda ise Yazılı olmalıdır
Güvenilir kişi Akrabaları Çocuklarda ise ebeveyn Yazılı olmalıdır Hukuksal bir zorunluluktur

23 Onam Belgesi Planlanan tedavinin niteliği
Riskler, komplikasyonlar ve yararlar Alternatif yaklaşımlar Spesifik proplemler ve istekler

24 Dökümantasyon Medikolegal Sigorta
Kayıtların yeterli olması, gerektiğinde hekimin ve teknikerin kendilerini savunmalarını sağlar HER ZAMAN KAYIT ESASTIR Yazılmayan şey yapılmamış kabul edilir Kayıtlar sonradan asla değiştirilemez

25 Solunum KOAH Astım Sigara Tbc İmmunopatoloji Akut solunum enfeksiyonu
Steroid alımı

26 Pulmoner Komplikasyonlar İçin Risk Göstergeleri
Öksürük Dispne Pulmoner hastalık Sigara Obesite Abdominal veya torasik cerrahi Diafragma cerrahisi FEV1 <2 L Pco2 >=45 mm Hg Po2 <=50 mm Hg

27 Kardiyovasküler Sistem
Kalp yetmezliği Miyopati İskemik kalp hastalığı Kapak hastalıkları Hipertansiyon Aritmi

28 Kardiyovasküler Sistem
Egzersiz toleransı kardiyak risklerin en önemli belirleyicisidir ve ileri araştırmayı gerektirir. Egzersiz toleransını öğrenmek için örnek bir soru: Kaç kat merdiven rahat çıkarsınız?

29 Endokrin Diyabet tipi, End-organ tutulumu,
Otonomik nöropati, süresi, seyri, glisemik denetim Tiroid Paratiroid Adrenal yetmezlik

30 Gastro İntestinal Sistem
Postanestetik sarılık öyküsü Ülser (gastroparezis) GIS kanaması Hiatal herni Medikasyonlar

31 Diğer Sistemler Kanama anemi, lökemi, transfüzyon öyküsü Renal
elektolit imbalansı, renal patoloji Nörolojik konvülsiyon, başağrısı, tremor Kas-iskelet artrit (TME), disk problemleri

32 Fizik Muayene Kan basıncı Periferik nabazanlar
Göz (solukluk, ikter, konjuktinitis) Ağız (intübasyon, oral lezyonlar) Bacaklar (ödem, nörolojik değerlendirme) Boyun (mobilite) sırt (spinal-epidural)

33 Risk İndeksi Yaş > 70 Erkek Anemi Sigara hikayesi
Yakın zamanda geçirilmiş travma hikayesi Şişmanlık Tekrarlanan cerrahi girişim Kardiak, renal, hepatik, respiratuar, endokrin sorunlar Dekübitüs ülserler Tekrarlayan enfeksiyon anestezi için risk faktörleridir

34 En çok yapılan preoperatif tetkikler ?
Hb INR Glisemi Hepatit markerları Gebelik testi (M) KCFT BUN Kreatinin EKG Akciğer grafisi

35 Anestezi Yönteminin Belirlenmesinde Etkili Faktörler
Hastanın yaşı Yandaş hastalıklar Cerrahi girişimin yeri, tipi, süresi Verilecek pozisyon Özel cerrahi tipleri Obstetrik anestezi Anestezistin beceri, alışkanlık ve tercihi Cerrahın beceri ve tercihi Hastanın isteği Teknik ve personel olanakları

36 Anestezi yöntemlerini hatırlayalım
Sedo-analjezi (MAC) Genel anestezi Rejyonal anestezi

37

38 Genel Anestezi Endikasyonları
Hastanın yaşı Cerrahi girişimin kapsamı ve yeri Mental bozukluğu olanlar Bölgesel anestezi süresini aşan girişimler Lokal anestezik alerjisi olanlar Israrla genel anestezi isteyen hastalar

39 Rejyonal veya Lokal Anestezi
Bilincin devamlılığı uygunsa tercih edilir Hastanın mutlaka bilgilendirilmesi gerekir Hasta kabul etmelidir Alt abdomen ve ekstremite cerrahisinde tercih edilir DİKKAT !!!Monitorizasyon ve Takip Genel Anestezideki Gibidir

40 Preanestezik vizit, operasyona hazırlanan olgunun anestezi ekibi tarafından değerlendirilmesi ve hazırlıkların tekrar gözden geçirilmesi işlemidir

41 Premedikasyon, operasyona hazırlanan olgunun sakin olmasını sağlamak, metabolizmasını azaltmak, kullanılacak anestezik maddelerin etkilerini potansiyalize etmek amacıyla ilaç uygulanmasıdır

42 Premedikasyonun Amaçları
Korku ve heyecanın giderilmesi, hafif uyku hali sağlanması Ağız içi, trakeo-bronşiyal sekresyonların azaltılması Arzu edilmeyen parasempatik aktivitenin ve reflekslerin ortadan kaldırılması Anestezi indüksiyonunun kolaylaştırılması Amnezi meydana getirilmesi Bulantı ve kusmanın en aza indirilmesi

43 Premedikasyonun Amaçları
Anestezik ilaçların daha az dozda kullanılmaları ile yan etkilerinin azaltılması ve tasarruf sağlanması Sakin bir uyanma Mide sıvı miktarının azaltılması pH’ sının yükseltilmesi Allerjik reaksiyonların önlenmesi

44 UNUTULMAMALIDIR !!! Anestezi ve ameliyatlarda psikolojik hazırlık farmakolojik hazırlık kadar önemlidir.

45 Tüm dünyada genel ya da rejyonel anestezi
alacak olgularda ASA standartlarında monitorizasyon uygulanmaktadır Noninvaziv tansiyon arteriyel Pulseoksimetre EKG Vücut ısısı FiO2

46 Ağrı kontrolü ve mobilizasyon Yoğun bakım
Postoperatif Dönem Uyanma Ağrı kontrolü ve mobilizasyon Yoğun bakım Solunum desteği Hemodinamik monitorizasyon

47 UNUTMAYALIM Anestezi EKİP İŞİDİR!!! HAFTAYA GÖRÜŞMEK ÜZERE …