GEMİNİN KÜREĞİ EVİNİN DİREĞİ KADINDIR (:

... konulu sunumlar: "GEMİNİN KÜREĞİ EVİNİN DİREĞİ KADINDIR (:"— Sunum transkripti:

1 GEMİNİN KÜREĞİ EVİNİN DİREĞİ KADINDIR (:
KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ GEMİNİN KÜREĞİ EVİNİN DİREĞİ KADINDIR (:

2 Kadın Girişimciliğin Tanımı
“Kadın Girişimci” kategorisi içine kimlerin katılıp kimlerin katılmayacağı, tanım açısından üzerinde durulması gereken bir noktadır. Kadın girişimciliği ilgili çalışmalardaki tanımlar şu ortak noktaları içermektedir (Ecevit, 1993; 19.20); ’ Ev dışı bir mekanda, kendi adına kurduğu bir iş yeri olan. ’ Bu iş yerinde tek başına veya istihdam ettiği diğer kişilerle birlikte çalışan ve/veya işin sahibi olması sıfatı ile ortaklık kuran. ’ Herhangi bir mal veya servisin üretilmesiyle ilgili faaliyetleri yürüten, bu mal veya servisin dağıtım, pazarlama ve satışını yapan/yaptıran. ’ İşi ile ilgili olarak ilişkiye girilmesi gereken kişi, örgüt, kurum veya kuruluşlarla kendi adına ilişki kuran. ’ İş sürecinin örgütlenmesi, mal ve hizmet üretiminin planlanması, iş yerinin işletilmesi, kapatılması veya geliştirilmesine kendisi karar veren. ’ İşinden elde ettiği kazancın yatırım ve kullanım alanları üzerinde söz sahibi olan kadındır.

3 kadın girişimci; işveren, işyerinin idari ve hukuki sorumluluğunu üstlenmiş, bizzat işinin başında bulunan ve iş yerinde fiilen çalışan kadındır. Kendi mesleğini icra eden kadınlar girişimci olarak kabul edilmemektedir (doktor, avukat, eczacı gibi). Bunun nedeni ise girişimciliğin, üretim faktörlerini cesaretle bir araya getirme, kar veya zararı göze alma anlamına geliyor olmasıdır.

4 KADIN GİRİŞİMCİLİĞİNİN TARİHSEL SÜRECİ
Son teknolojik gelişmeler ve ekonomik beklentiler sayesinde girişimciliğin daha da güç kazandığı ifade edilmekte, özellikle 1980’lerden itibaren hızlı bir gelişme gösteren girişimcilik anlayışının, erkekler kadar kadınların da ilgi alanı içerisine girdiğine dikkat çekilmektedir. Son yıllarda dünyada çalışanların demografik yapısında görülen birçok değişiklik kadınları da etkileyerek onları iş yaşamının vazgeçilmez aktörleri haline getirmiştir. Sanayi Devrimi’ne kadar kadınların görevleri çok belirgin bir şekilde ev veya el işi olarak belirlenmişken, sonraki dönemlerde kadınların toplumdaki yerinde anlamlı değişimler olmuştur. İşgücüne katılan kadınlar çoğalmış, çalışan karı-koca sayısında yükselme meydana gelmiş ve ailenin geçimini tek başına sağlayan anneler daha sık görülmeye başlanmıştır. Uluslararası rakamlara bakıldığında, kayıtlı ekonomi içindeki şirketlerin yüzde 25-33’ünün sahiplerinin kadın olduğu görülmektedir. Bu durum Türkiye açısından değerlendirildiğinde, arasındaki dönemde kadınların kırsal alanda işgücüne katılım oranı, %49.3’ten %35.7’ye düşerken, kentlerde %17.1’den %21.3’e çıkmıştır. Yani çalışmak isteyen kadın sayısının özellikle kentlerde göreli olarak hızla arttığı söylenebilir. Bu durum, kadınların tarımsal faaliyetlerden çok ticari ve ekonomik alanda daha bilinçli girişimcilik faaliyetlerine yöneldiğini göstermesi açısından önemli olarak değerlendirilmektedir.

5 TÜRKİYE’DE KADIN GİRİŞİMCİLİĞİN GELİŞİMİ NASIL OLMUŞTUR?
Türkiye’de kadının statüsünün yükseltilmesi düşüncesi ilk olarak 19.yüzyılda Tanzimat hareketleriyle başlamıştır. İkinci meşrutiyetten sonra o dönemden bazı aydınlar Batı’da olduğu gibi kadınlara daha fazla hak verilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Cumhuriyet döneminde Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi, eğitim ve öğrenimlerinin sağlanması ve kadın-erkek eşitliğinin sağlanması kadınlar için önemli kazanımlar sağlamıştır. Bu dönemde kadınların sosyal hayata atılmasıyla birlikte kendilerine ait bağımsız işyerleri şeklinde girişimcilik yapmaya başladıkları görülmektedir.

6 TÜRKİYE’DE KADIN GİRİŞİMCİLİĞİN GELİŞİMİ NASIL OLMUŞTUR?
Türkiye’de özellikle 1990’lı yıllardan sonra uluslararası alandaki gelişmelerin etkisiyle kadın girişimci sayısında önemli bir artış sağlanmıştır. Türk kadınının girişimci ruhu ve girişimcilik kültürü; iş dünyasında kadın girişimciliğin gelişmesine ivme kazandırarak , çağdaşlaşma açısından önemli bir kazanım sağlamıştır. Türkiye’de kadınların iş hayatına katılımları diğer gelişmiş ülkelere göre daha düşük olduğu için kadınlar ekonomik ve sosyal hayattan erkekler kadar yararlanmamaktadır. Kadın girişimcilik , kadınların ekonomik ve sosyal hayatta etkin bir rol almasında önemlidir.

7 2010 yılı verilerine göre toplam işveren olarak çalışanlar içinde kadının payı yüzde 6.9 iken erkeğin payı ise yüzde 93.1’dir (TÜİK, 2013). 2011 yılında her 100 erkeğe karşılık 28 kadın girişimcilik faaliyetinde bulunmuştur. Yapılan bir araştırmada (2011) ise kadınların yüzde 39’unun girişimciliğe olumlu baktığı, girişimcilik konusunda yüzde 42 ile en cesur kadınların bulunduğu İsviçre’den sonra Türkiye’nin yüzde 41 ile ikinci sırada yerini aldığı belirtilmiştir. Kadınların iş hayatına girmesinin önünün açılması hedefiyle KOSGEB’in “Girişimcilik Desteği”nde pozitif ayrımcılık yapılmıştır. Benzer şekilde kadınların gelişimine yönelik sivil toplum kuruluşlarının da ülke çapında çeşitli faaliyetleri bulunmaktadır.

8 Toplumsal Cinsiyet Uçurumu (WEF, 2008)
Türkiye 134 ülke arasında, Sağlıkta 93. sırada Politik katılımda 107. sırada Eğitimde 110. sırada

9 Toplumsal Cinsiyet Uçurumu (WEF, 2008)
Türkiye 134 ülke arasında, Toplumsal cinsiyet eşitliğinde 129. sırada Ekonomik katılım ve fırsat eşitliğinde 130. sırada

10 Küresel İşgücüne Katılım (2007)

11 Küresel Kadın İstihdamı (ILO, 2007)
Dünya %49,1 AB-25 %58,6 Türkiye %22,2 11/49

12 Türkiye’de Kadın İşgücü ve İstihdam (TÜİK, 07/2009)
Erkek İstihdamı 19 milyon 935 bin Kadın İstihdamı milyon 279 bin Kadın İşgücü milyon 263 bin Çalışabilir Kadın 26 milyon 332 bin İşgücüne Dahil Olmayan Kadın 19 milyon 69 bin Tarımda Kadın İstihdamı 2 milyon 933 bini (%46,71) Tarımdaki kadın istihdamının milyon 145 bini (%75,95) ücretsiz aile işçisi

13 Türkiye’de İşgücüne Katılım (TÜİK, 07/2009)
Genel %49,3 Erkek %71,8 Kadın %27,6

14

15 Kadın girişimci profili
Geleneksel kadın girişimci profili 35-45 yaşları arasındadır. ’Eskiden veya halen evlidir ve bir ailesi vardır. ’ Ulusal ortalamanın bir hayli üstünde bir eğitim düzeyine sahiptir. ’ Aile üyelerinden biri serbest çalışmaktadır. ’ Yeni, genç bir firmanın başındadır ve bu onun ilk deneyimidir. Muhtemelen birkaç çalışanı olan perakende ticaret veya bir hizmet işletmesinin sahibidir. ’ İlk işe başlama sermayesi kişisel tasarrufları ve sahip olduğu varlıklardır. Modern kadın girişimci profili İşletme yönetimi ve teknik konularda eğitimlidir. Erkeklerin yoğun olduğu sektörlerde çalışmaktadır. Geleneksel kadın rolü daha az engelleyici bir faktördür.

16 Kadın Girişimciler ile Erkek Girişimciler Arasındaki Farklar
erkek girişimcilerin ekonomik beklentilerinin, kadın girişimcilerin ise kişisel beklentilerinin ön planda olduğu, buna bağlı olarak da, kadın girişimcilerin erkeklere nazaran daha fazla sosyal desteğe ihtiyaç duydukları belirlenmiştir girişimci kadınların firmaların kuruluş aşamalarında veya kendilerinin işe başladıkları dönemlerde iş ile ilgili beklentilerini düşük seviyede tuttukları ve bu yolla da hayal kırıklığına uğramadıkları gibi tatmin hissine bile ulaşabildikleri belirlenmiştir Kadın Girişimcilik - Eşe GÜNGÖR

17 Kadın Girişimciler ile Erkek Girişimciler Arasındaki Farklar
Kadın girişimciler erkek girişimcilere nazaran girişimci olabilecekleri potansiyelin yaş olduğu ve bu oranın erkek girişimcilerde daha erken başlayıp yaş arasında değiştiği ifade edilmiştir sektöre giriş kolaylığı ve daha az sermaye ve donanım gerektirmesi gibi nedenlerle, girişimci kadınların genellikle gıda, hazır giyim, turizm, sigortacılık, sağlık ve temizlik sektörlerinde yoğunlaştıkları söylenebilir . Kadın Girişimcilik - Eşe GÜNGÖR

18 Kadınları girişimci olmaya iten sebepler
Kadınların bir iş fikrini veya hayali olan düşünceyi gerçekleştirme amacı, Kadınların başarma ihtiyacı ve güdüsü, her şeye karşın potansiyellerini ortaya koyma Ailede sadece bir kişinin çalışması sonucu; tek bir gelirle geçinmenin zorluğu Kişisel önyargı, yanlış tutum ve davranışlar nedeniyle bazı iş kollarında erkeklere istihdamda öncelik verilmesi, hükümetler tarafından kadınların yerel ekonomiyi kalkındırmada önemli bir aktör olarak görülmesi politikası, Sosyo-kültürel yapıdaki değişim sonucu öğrenim düzeyi yükselen kadının daha fazla sayıda işgücüne katılması başarılı kadın girişimci sayısının artması ile kadınların kendilerine rol modeli olarak aldıkları kişi sayısının çoğalması Diğer nedenler (daha iyi gelir sağlama, yaşam sürdürme isteği, yüksek sosyal statü isteği vb.) “cam tavan” etkisi nedeniyle yükselme olanaklarının olmayışı

19 Kadın Girişimcilerin Kişisel Özellikleri
Kadınların girişimci olmaktan kaynaklanan kişisel özellikleri; Kendine güven, yaratıcılık, yenilikçilik, risk alma, akılcılık, bağımsızlık ve rekabetçilik olarak sıralanabilir. Diğer taraftan sosyo‐kültürel değerlerle ilgili girişimcilik özellikleri ise; çevresinde saygın biri, çevresindeki kaynakları ve ilişkileri iyi değerlendirebilen, koruyan‐gözeten, işbirliğine yönelik, akrabalarının ve yakın çevresinin desteğini kazanmış olarak sıralanabilir. Kadın girişimcilerin kişisel özelliklerini ortaya koyma çerçevesinde ele alınan bir diğer özellikler bütünü ise onların cinsiyet rollerinden kaynaklanan özellikler olarak bilinmektedir. Bunlar ise, iyi iletişim kuran, problemleri kolaylıkla çözebilen, hoşgörülü, özverili ve duygusal olarak sıralanabilir.

20 Kadın girişimcilerin sorunları
1) iş ve çevresel şartlardan kaynaklanan sorunlar Kadın girişimciliği konusunda dünya genelinde, bütüncül bakışın sağlanamaması ve örgütlenememe; kurumsal çeşitlilik ve koordinasyon zorlukları ve politika geliştirme ve uygulama ile ilgili engeller.

21 2) Kadın olmaktan kaynaklanan sorunlar
Kadının yerinin evi olduğunu ve erkeğin izni olmaksızın kadının herhangi bir girişimde bulunamayacağını dikkate alan ve ataerkil toplumlarda var olan toplumun geleneksel inanç ve baskısı kadınların iş yaşamlarında, hangi meslek ya da pozisyonun kadın işi, hangilerinin erkek işi olduğunu belirlemede etken olan cinsiyete dayalı rol ayrımcılığı cinsel ve duygusal taciz kadının sırf cinsiyetinden dolayı örgütte yükselememesi ve hak ettiği yere gelememesini sağlayan cam tavan engeli kadınların genelde erkeklerden daha düşük bir sosyal posizyonda olması yasalardan kaynaklanan engeller

22 2) Kadın olmaktan kaynaklanan sorunlar
iş yaşamında kadınlara yönelik, güvensizlik, tecrübe eksikliği ve başarısızlık beklentisi kadın girişimcilerin, özel hayatlarıyla çalışma yaşamları arasındaki rol ikileminin ortaya çıkardığı sorun olan “rol çatışması”, eğitim düzeyinin düşük olması, kadının o kadar farklı ev işlerinden ve çocukların yetiştirilmesinden sorumlu olması, onun iş yaşamında var olan bir işi geliştirmesine veya girişimsel yetenekleri geliştirmesine yeterince zaman ayıra‐ mamasında etken olan zaman darlığı kadınların, çocuk bakımı ve eğitimi, küçük yaşta evlenme, boşanma konusunda toplumun baskısı ve geleneksel aile kültürü gibi kadın olmaktan dolayı yaşadıkları sosyal sorunları erkeklere göre kadın girişimcilerin kendilerine örnek olarak alabilecekleri rol modellerinin az olması girişimcilik faaliyetlerinde bulunacak kadınların gerekli ve yeterli sermayeye sahip olmamaları

23 Kadın girişimcilerin sorunları
Toplumda, erkeklerin bir kısmınca kadınlara yakıştırılan duygusallık, her zaman akılcı olmama, dar kapasiteli olup çok yönlü düşünememe, insancıllık, pasiflik gibi özelliklerin, yöneticilikte olumsuz sonuçlar doğurabileceği şeklinde yanlış ve yaygın bir kanı vardır. Kadının toplumsal rolü nedeniyle ev hayatı ve iş hayatı arasında denge kurmak zorunda olması, kadınların annelik, eşlik rolünün bir uzantısı gibi değerlendirilen öğretmenlik, hemşirelik, sekreterlik gibi daha çok kadınların çalıştığı mesleklere yönelmesine yol açmıştır.

24 Çocukların bakım problemi, kadının çalışma hayatına uygun olmayışı, eğitim, meslek, statü konularında uygun iş bulma güçlüğü geleneksel yapı içinde kadının çalışmasına yönelik eğilimin az olması kadın girişimcinin çalışma hayatına girmesini etkileyen sebepler arasında sayılabilir. Günümüzde bile kadınların çoğunun (özellikle evli olanların) işleri gereği de olsa kolayca seyahat edememelerinden dolayı dış teması gerektirmeyen işlere yönelmeleri istenebilmektedir.

25 Kadın ve erkek arasında cinsiyet ayırımının bütün toplumlarda bir rol ayırımına yol açtığı, bu rol bölüşümü nedeniyle kadının ev ve özel yaşamla sınırlandığı, erkeğin ise toplumda evin ekmeğini kazanan, aile gelirini temin eden, kararlarda söz sahibi olan bir güç olarak etkin bir rol oynadığı görülmektedir. Kadının eğitim, çalışma ve çalışmasının karşılığını alması toplumsal ekinliklere katılması hep “kadın” olduğu için engellenmiş ve sınırlanmıştır. Erkek egemen ideolojisinin kurumları biçimlendirdiği toplumlarda kadınlar her alanda; ekonomide, siyasette, bilimde engelleyici bir sınırlanmışlık durumu yaşamaktadırlar. Bu sınırlama ve ölçüler kalktığı ölçüde bağımsızlık, özgürlük ve iktidarları artmaktadır.

26 Kamu kuruluşları tarafından kadın girişimcilerin desteklenmesi
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Proje Adı: Kadın İstihdamı Desteklenmesi Operasyonu /2009–2011 Programın amacı: Kadınların istihdam edilebilirliklerini arttırmak, onların daha çok ve daha iyi işlere girişlerini kolaylaştırmak ve kadınların işgücüne katılımlarını önleyen engelleri azaltmak amacıyla, özellikle yerel düzeyde, İŞKUR’u daha etkili kamu istihdam hizmeti sunması için desteklemek. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Proje Adı: Kadın Girişimciliği Desteklenmesi Projesi/2007–2009 Projenin Amacı: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) tarafından yürütülen proje, kadınlar arasında girişimciliğin teşvik edilmesini ve desteklemesini amaçlamaktadır. Proje sonunda 7 kadın girişimci kendi işini kurmuştur. Proje Adı: Kadın İstihdamını Artırılması Projesi /2009 Proje Amacı: Kadın İstihdamın Artırılması Projesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen Katılım Öncesi Mali İnsan Kaynaklarının Güçlendirilmesi Operasyonel Programı kapsamında finanse edilmektedir. Proje ile öncelikli olarak belirlenen bölgelerde kadın istihdamının artırılmasını teşvik edecek çalışmalara destek olması amaçlanmıştır.

27 T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü
20 Nisan 1990 tarihinde “Kadın Statüsü ve Sorunları Başkanlığı” adıyla ve Başbakana bağlı olarak kurulmuştur. 25 Ekim 1990 tarih ve 3670 sayılı Kanunla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı olarak kurulan Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü 24 Haziran 1991 tarihinde Başbakanlığa bağlanarak sorumluluğu, kadın konuları ile ilgili bir Devlet Bakanlığına verilmiştir. A) TOBB Kadın Girişimciler Kurulu Kadın Girişimciler Kurulu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde teşekkül ettiren ve TOBB Yönetim Kurulu’nun alacağı kararlara ışık tutan, kadın girişimcilik konusunda genel politikalar geliştiren ve görüş oluşturmasına katkıda bulunan istişari bir kuruldur. Kurul aynı zamanda kadın girişimcilere eğitim, kapasite geliştirme desteği ile girişimci fikirlerini hayata geçirmelerinde destek sağlamak üzere kurulmuştur. Bu kurul aynı zamanda da kadınlara kişisel gelişim yollarını öğreterek kariyer geliştirme fırsatları yaratmayı amaçlamaktadır. B ) Kadın girişimcilere AB desteği Avrupa Birliği, Rekabet Edilebilirlik ve Yenilik Programı kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından "Kadın Girişimciler için Avrupa Danışman Ağı" isimli bir teklif çağrısı yayınlanmıştır. Bu teklif çağrısının amacı, en az 15 ülkede, ulusal kadın girişimci danışman ağlarının oluşturulmasıdır. Bu ağlar, iş hayatındaki aktif olan veya kadın girişimciliğini destekleyen organizasyonlar tarafından hayata geçirilmiştir. Oluşturulacak bu ağlar şunları amaçlamıştır: Avrupa çapında "danışman" olarak görev yapabilecek başarılı girişimcileri belirlemek Danışmanlık alacak kadın girişimcileri belirlemek. Hem aynı ülkenin hem de diğer ülkelerin danışmanları ve danışmanlık alacak kişileri arasında "danışmanlık ilişkisinin" kurulmasını sağlamak.

28 3 ) KAGİDER (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği)
KAGİDER Eylül 2002’de 38 kadın girişimci tarafından ülke çapında faaliyet gösteren ve kar amacı gütmeyen bir sivil toplum örgütü olarak İstanbul’da kurulmuştur. KAGİDER bünyesinde bugün farklı sektörlerde aktif olarak çalışan ve değer üreten 200 kadın girişimci üye bulunmaktadır. Bu örgütün temel amacı; kadın girişimciliği ve liderliğini geliştirmektir. Ayrıca İstanbul’da ve Anadolu’nun farklı illerindeki kadın girişimcilere iş kurma ve geliştirme süreçlerinde eğitim sağlamak ve bunun yanı sıra kadın girişimcilere danışmanlık hizmeti vermektedir. Diğer taraftan genç kadınlar arasında farkındalık yaratma ve başarılı olmalarına destek olmak için kurulmuştur. 2002 yılından bu yana 5000’den fazla girişimcilik ve iş geliştirme projesi değerlendirilmiş, 1300’den fazla kadına eğitim desteği sağlamıştır.

29 4 )Son yıllarda uygulanan projeler
4a) Garanti Kadın Girişimcilere Destek Paketi Garanti Bankası, kadın girişimcilerin işlerini büyütebilmeleri için ihtiyaç duydukları cesaret, iletişim ağı,eğitim ve finansman desteğini ,her sektör için hizmete sunduğu Kadın Girişimciye Destek Paketi’yle karşılamaktadır. Paketten ,belirli bir yatırım projesine sahip olan veya mevcut firmasını genişleterek yerel ve uluslar arası piyasalarda rekabet etmek isteyen kadın girişimciler yararlanabiliyor. 4b) Güneydoğu Avrupa Ülkeleri Kadın Girişimcileri İstanbul’da Türkiye’nin Güneydoğu Avrupa Ülkeleri İşbirliği Süreci Dönem Başkanlığı kapsamında Garanti Bankası'nın sponsorluğunda“1. Güneydoğu Avrupa Kadın Girişimcilik Forumu düzenlendi ve 11 ülkeden çok sayıda kadın girişimci katıldı. Projenin amacı; kadınların çalışma hayatında daha aktif ve üretken olarak yer almalarını sağlamak, kişisel gelişmeleri ve ülke kalkınmasına yardımlarında etkin rol oynamak. Türkiye’de kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 26, istihdam oranı ise yüzde 22,3 seviyesindedir. Kadın işsizlik oranı ise yüzde 14,3 olmaktadır. İşsizlikle mücadelede ve kadın istihdamının artırılmasında dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de kadın girişimciliğine verilen desteğin, kadın işsizliğinin çözüm araçlarından biri olarak görülmektedir. 4c ) Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Garanti Bankası, Ekonomist dergisi ve Türkiye Kadın Girişimciler Derneği`nin ortaklığıyla gerçekleştirilen "Türkiye`nin Kadın Girişimcisi Yarışması” bu yıl 5. kez düzenlendi. Projenin amacı; ülkemizdeki kadınların "girişimci ruhunu" ortaya çıkartarak, Türkiye`deki kadın girişimci sayısının gelişmiş ülkelerin seviyesine yükselmesi için katkıda bulunmak.5 yıldır düzenlenen bu yarışmada gerçek başarı hikayelerini yazan bir çok kadın girişimcinin projeleri değerlendirildi.

30 Özel koşullarda kredi desteğinin sağlanması
Ülkemizde kadın girişimcilerin başarılı olarak kadın girişimciliğin gelişmesinin sağlanabilmesi için; Özel koşullarda kredi desteğinin sağlanması İşyeri açma ve kapama işlemleriyle ilgili bürokrasinin azaltılması Danışmanlık ve eğitim destek hizmetleri Bilişim ortamında kadın girişimciler arasında etkin iletişim sonucu artan bilgi paylaşımıyla ilgili sorunların çözümünün sağlanması gerekli olmaktadır.

31 EMEL BALIK ve BALIK AĞI LİMİTED ŞİRKETİ EMEL AKSOY GÜNDEMİR Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Emel Aksoy Gündemir, 32 yaşında İzmirli bir girişimci. Gündemir'in denize attığı ağlar, bugün büyük bir işe dönüşmüş durumda. Ortaokul yıllarında, balık çiftliklerinde ağ örerek ailesinin geçimine katkıda bulunan Gündemir, Sahilevleri'ndeki evinin bahçesinde bir yandan ağ örüp, bir yandan da Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nde eğitimini sürdürdü. Balıkçılık sektörünün hızla ilerlemeye başlamasıyla elinde ördüğü ağları yetiştirememeye başlayan Gündemir, seri üretim için araştırma yapmaya başladı yılında Japonya'dan özel bir makine getirip kendine küçük bir dükkan açan Gündemir, işini Milas'a taşıyarak, üç yıl önce bin 500 metrekare alanda kendi fabrikasını kurdu.

32 EMEL BALIK ve BALIK AĞI LİMİTED ŞİRKETİ EMEL AKSOY GÜNDEMİR Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Ağ diken ilk girişimci : 30 kişiyi istihdam eden ve 2007 yılında 150 ton üretim gerçekleştiren Gündemir, Türkiye'de makine ile ağ diken ilk girişimci. Türkiye'de bu alanda üretim yapan beş fabrikadan 2'si Gündemir'e ait. Genç girişimcinin en büyük hedefi ise yurtdışı pazarlara açılmak. Edirne, Urfa, Erzurum, Kayseri, Isparta, Denizli gibi birçok ile ağ gönderen Gündemir, Hollanda ve Norveç'te ise aracı şirketlerle çalışıyor ve AB inovasyon projelerinde yer alıyor.

33 EMEL BALIK ve BALIK AĞI LİMİTED ŞİRKETİ EMEL AKSOY GÜNDEMİR Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Önceleri kendisini kabul ettirmekte zorlandığını ifade eden Gündemir, yaşadığı sıkıntıları şu sözlerle aktarıyor: "Kendimi kabul ettirmekte zorlandım. Çünkü bu işe 17 yaşında başladım. Çiftlik sahibi insanların yaş ortalaması, ve hepsi erkek. Yaptığım işi gördükçe beni kabullendiler. Bu işin o güne kadar Türkiye'de örneği yoktu. Küçük kafeslerden büyük kafeslere geçiş sırasında ağ örme işinin elle yapılamayacağını gördüm. Makine bulmak zorundaydım. O gün bir makine ile açtığım dükkandan bugün 500 metrekarelik fabrikaya ulaştım. Ağ işleme kapasitemiz, yıllık 150 ton. Yeni kurulacak tesisimizle eminim bu rakam çok düşük kalacak.“

34 HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ
HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. Ebru Çerezci – 2009 Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Ebru Çerezci, pazarın eksiklerini iyi okuyarak bardağı dolu tarafından gören girişimcilerden… ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı mezunu olan Ebru Çerezci, çeşitli firmalarda tasarım üzerine yönetici olarak çalışır. Hiref yolculuğu, yurt dışına giderken Türk kültürünü yansıtan, tasarım değeri yüksek ve uluslararası standartlarda ambalaj kalitesine sahip, marka değeri olan bir hediye bulamamasıyla başlar. Bu eksiği gören ve yaratıcı fikrini sermayeyle birleştiren Çerezci, Anadolu ve Osmanlı kültür ve el sanatlarını çağdaş formlarla tasarlayarak şirketini bugün hem Türkiye’de hem de uluslararası pazarda krize rağmen büyütmekte ve dünya markası olma yolunda hızla ilerlemekte. Körfez ülkelerinden oldukça talep alan Hiref, Cidde’de açılan mağazanın ardından Riyad, Katar, Kuveyt, Abu Dabi ve Dubai’de yer alacak.

35 HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ
HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. Ebru Çerezci – 2009 Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Eğitimini ve yeteneğini girişimcilik ruhuyla birleştiren Çerezci, 1,5 yıl boyunca Anadolu’yu karış karış gezerek orada önemli ancak bir o kadar da adını duyuramamış el sanatlarını tespit eder. Bunun üzerine, tarihi ve kültürel değeri olan, Türk tasarımcılar tarafından tasarlanan ve Türkiye’de üretilen masa üstü aksesuarları ve objelerine odaklı bir marka yaratmaya karar verir. 15. yüzyıl tasarım çizgisini belirleyen Ehl-i Hiref (Sanatın ehilleri) sivil toplum kuruluşundan etkilenen Çerezci, markanın adının Hiref olmasına karar verir.

36 HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ
HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. Ebru Çerezci – 2009 Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Bugün yılda parçalık iki ayrı koleksiyon çıkaran şirketin ürün sayısı 250’yi geçer. Gaziantep, Kastamonu, Eskişehir, Denizli gibi pek çok Anadolu şehrinde çalışılan atölye sayısı ise 350’yi bulur. Marka bilinirliği arttıkça Hiref’e perakende müşteri ayağının dışında kurumsal ve proje bazlı da teklifler gelmeye başlar. Bunun üzerine şirkette kurumsal müşterilere yönelik Hiref Solutions adıyla bir yapı kurulur. Finans, sağlık ve gıda gibi sektörlerdeki şirketlerin firma konseptiyle Hiref’in çizgisi birleştirilerek hediyelik eşyalar üretilmeye başlanır. Bunun yanı sıra Hiref Taahhüt adıyla kurulan yapıda da inşaat, otel gibi mekanlara mimari çözüm ortaklığı sunulur. Yurtdışında ve Türkiye’deki büyük oteller için de aksesuar üretmeye başlanır.

37 HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ
HİREF TASARIM DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. Ebru Çerezci – 2009 Yılı Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması Birincisi Hiref’in en büyük özelliği, ürünlerin tamamen Türk el sanatı ustalarının elinden çıkmış olması. Fabrikasyon üretimi seçmeyen şirket, bu sayede sanatları unutulmaya yüz tutmuş birçok ustaya da dolaylı yoldan istihdam sağlıyor. Her yeni koleksiyonda yeni ustalarla çalıştıklarını belirten Ebru Çerezci, onlara tasarımla yeni bir kapı açtıklarını söylüyor. Çerezci, şöyle devam ediyor: “Örneğin kız çocuklarını evlerden alarak atölyeye getiriyoruz. Onlara hem maddi anlamda özgürlük hem de bir sosyal ortam sağlıyoruz. Biz bu ürünleri Bulgaristan’da da ürettirebilirdik. Hatta daha ucuza mal ederdik. Ama Anadolu’da yaptırmamızın başka getirileri var. Birçok el sanatı ustasına bu sayede dolaylı olarak istihdam sağlıyoruz.”

38