Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı

... konulu sunumlar: "Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı"— Sunum transkripti:

1 Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı
Dr Ülkü Akarırmak

2 Akış Yaygın / Kronik ağrı yakınması sık görülür
Ayırıcı tanıya giren uzun bir liste vardır Fibromiyalji sendromu Ayırıcı tanıya yaklaşım

3 Enflamatuvar Romatizmal Hastalıklar
Konektif doku hastalıkları SLE RA Sjögren sendromu Polimiyozit/dermatomiyozit vb Tanı? Klinik? Laboratuvar

4 Enflamatuvar Romatizmal Hastalıklar 2
Polimiyaljiya romatika Spondilartritler Ankilozan spondilit Enteropatik artritler vb Tanı? Klinik? Laboratuvar?

5 Diğer Romatizmal Hastalıklar
Jeneralize Osteoartrit Tanı? Klinik?

6 Diğer Nedenler Gut ve diğer metabolik artropatiler
Hipermobilite sendromları Tanı

7 Metabolik Kemik Hastalıkları
Osteomalazi Osteoporoz? Paget hastalığı Tanı?

8 Diğer Sistemik Hastalıklar
Enfeksiyöz artritler Lyme hastalığı HİV ile ilişkili sendromlar Viral hepatit Akut romatizmal ateş Enfeksiyöz mononükleoz Tanı?

9 Endokrin Sistem Hastalıkları
Tiroid hastalıkları Hipotiroidi Primer hiperparatiroidi Cushing sendromu Tanı?

10 Nörolojik Hastalıklar
Polinöropati DM Miyopati Multipl skleroz Diğer Nörodejeneratif Hastalıklar Parkinson Hastalığı

11 Sistemik Hastalıklar Neoplazmalar Statin miyopatisi
Psikyatrik hastalıklar Depresyon Uyku bozuklukları Diğer

12 Kas Romatizmaları Fibromiyalji Kronik ağrı Yaygın ağrı Hassas nokta
Semptom Şiddeti Somatik yakınmalar: yorgunluk, uyku sorunu, bilişsel bozukluk, depresyon vb.

13 Fibromiyalji Sendromu
OA sonra 2. sıklıkta bildirilen romatizmal hastalıktır Sıklıkla diğer romatizmal hastalıklarla birlikte bulunur SLE (%25), RA (%25), Sjögren (%50), hepatit C (%16), AS, OA vb. ile birlikte bulunur ve ağırlaştırır ⇒ Fibromiyalji eksklüzyon tanısı değildir

14 Fibromiyaljinin Ayırıcı Tanısında Laboratuvar
Başlangıçta temel kan testleri kıstlı tutulmalıdır Tam kan sayımı Eritrosit sedimentasyon hızı Biyokimya ve tiroid fonksiyon testleri Fibromiyalji hastalarında normal

15 Fibromiyalji Sendromu – RA, Sjögren Sendromu ve SLE
Generalize artralji, miyalji ve yorgunluk ön plandadır Fibromiyalji gibi genç-orta yaş kadınları etkiler RA’da multipl eklem şişliği SLE’da yüzde kızarma ve multisistem enflamasyon özel bulgulardır

16 Ayırıcı Tanıda Anamnez ve Fiziksel Muayene
Fibromiyaljiyi bağ dokusu hastalıklarından ayırmakta yeterlidir Rutin olarak serolojik testler önerilmez ANA and RF sağlıklı kişilerde ve başka hastalıklarda da (+) olabilir Fibromiyaljide %10-15 ANA (+) Sağlıklı kadınlarda %5-10 ANA düşük titrede (+) ANA’nın tanı değeri SLE bulguları yoksa düşük Ayırıcı tanıda daha spesifik serolojik testler, anti-DNA antikor testi gibi bulunmaktadır

17 Fibromiyalji Benzeri Tablolar – Ayırıcı Tanı
SLE RA Polimiyaljiya romatika Jeneralize OA Fibromiyalji

18 Fibromiyalji Sendromu– Polimiyaljia Romatika
Başlangıç Yaşı 30-55 70-80 Cinsiyet K:E 9:1 2:1 Sedimentasyon %5 %80-93 Prevalans %2-4 %0,7 Prednizon yanıtı ≤ 20 mg/gün %0 Tama yakın

19 Fonksiyonel Somatik Sendromlar Santral Aşırı Duyarlık Sendromları
LMS: Fibromiyalji Gastroenteroloji: İrritabl kolon sendromu Jinekoloji: Kronik pelvik ağrı Kardiyoloji: Atipik göğüs ağrısı Nöroloji: Gerilim başağrısı Dişhekimliği: Atipik yüz ağrısı

20 Fonksiyonel Somatik Sendromlar
Kadınlarda daha yaygın Kronik Etiyopatogenez? Tanı testlerinin yararlığı az Tartışmalı Anlamlı stres bağlantısı/ Duygusal bozukluk Konvansiyonel tedavi sıklıkla başarısız Tedavi memnuniyetsizliğ

21 Yaygın Ağrıda Klinik Değerlendirme
Ağrı değerlendirmesi Yaş Cinsiyet Semptom süresi ve başlangıç Lokalizasyon Artıran/ Azaltan Faktörler Tedavi yanıtı Kırmızı Bayraklar

22 Sorgulamada Kırmızı Bayraklar
Travma Ateş Zayıflama Şişlik vbg. Kırık Enfeksiyon Malinite! Enflamasyon

23 Olgu 48 yaşında kadın 6 aydır/ yaygın ağrı
Sabah 1 saati aşan tutukluk ve yorgunluk Travma yok Ateş, zayıflama, eklemlerde şişme yok

24 Diğer Yakınmalar Baş ağrısı Karın ağrısı Gece sık uyanma
Ellerde uyuşma Yürürken çabuk yorulma Depresyon

25 Fibromiyalji Sendromunda Fizik Muayene
1 2 3 4 5

26 Fibromiyalji Sendromunda Hassas Noktaların Muayenesi

27 FS Tanısı 1. 2.

28 FS Tanısı 1. Üç ayı aşan süreli Yaygın ağrı
2. Hassas noktalarda ağrı saptanması: 11/18 Semptom şiddeti skoru

29 FM Tedavisi Prensipleri?

30 FM Tedavisi: Kombine Tedavi
Bilgilendirme Egzersiz Antidepresan Duloksetin MT (Analjezikler, Nöropatik ağrı ajanları) Fizik Tedavi

31 Fibromiyalji Sendromunun Tedavisinde Egzersiz: 1. Germe 2. Yüzme 3
Fibromiyalji Sendromunun Tedavisinde Egzersiz: 1. Germe 2. Yüzme 3. Gevşeme

32 Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı
Polimiyaljia Romatika ? Osteomalasi Hipotiroidi Metastatik kemik hastalığı

33 Temel Tanı Testleri Laboratuvar TKS Sedimentasyon hızı ve/veya CRP
Protein elektroforezi Serum kreatinin ve elektrolitler (kalsiyum & fosfor) Karaciğer fonksiyon testleri & kreatin kinaz TSH TİT Görüntüleme Göğüs radyografisi

34 Şüphe Durumunda Yapılacak Testler
Laboratuvar 25 OH Vitamin D Demir Kortizsol (serbest/total) İmunolojik testler (ANA, romatoid faktör, kompleman…) Ürik asit Viral seroloji (HİV, hepatit B/C, Lyme hastalığı,..) Diğer

35 Diğer Diagnostik Testler
Tanısal (KİS) ultrason Abdominal ultrason Elektrofizyolojik testler Radyografi: El, Sİ eklem, omurga… İskelet sintigrafisi CT, MRİ, kas biyopsisi DXA

36 Sorular-Katkılar

37 Yorgunluk Nedenleri Tiroid Hastalıkları Anemi D Vitamini eksikliği
B12 Vitamini eksikliği Magneziyum eksikliği Sistemik Hastalıklar: Enfeksiyon, kalp yetmezliği Kronik (postviral) yorgunluk (fatig)sendromu