Trakya Bölgesindeki Yiyecek İçecek Mesleki Eğitim Okullarında

... konulu sunumlar: "Trakya Bölgesindeki Yiyecek İçecek Mesleki Eğitim Okullarında"— Sunum transkripti:

1 Trakya Bölgesindeki Yiyecek İçecek Mesleki Eğitim Okullarında
Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir. Trakya Bölgesindeki Yiyecek İçecek Mesleki Eğitim Okullarında Kalitenin Arttırılması

2 Kitap Başlığı Yİyecek & İçecek Sektörü İçİn Yerel Gİrişİmcİlİk
-Numarası Alaettin Gediz Şarlar -Fatih Şerefoğlu

3 1.Girişimcilik 1.1. Girişimcilik Nedir?
Girişimciler herkesin karmaşa olarak gördüğü durumları fırsat olarak görüp değerlendiren atılımcılardır. Kıvraklıkları sayesinde yenilikleri yaratmayı ve hızla yaşama geçirmeyi başardıklarından girişimciler meydana getirdikleri Hareketlilikle ekonomiyi canlandırma potansiyeline sahiptir. 1.2. Kimler Girişimci Olabilir? Aslına bakarsanız herkes girişimci olabilir gözüksede başarılı olmanın yolu dikkatli ve sağlam adımlarla hareket etmekten geçmektedir.

4 Tarihtede girişimciler sayıca çok olarak göze batmakla
1.3. Tarihte Girişimcilik Tarihtede girişimciler sayıca çok olarak göze batmakla beraber, unutulmamalıdır ki günümüzde her açılan 100 işletmeden 80’i 2 yıla gelmeden kapanmakta yani batmaktadır. Burada en ilginç olansa batan işletmelerdeki girişimciler tekrar tekrar denemeye devam etmeleri ve bunun tarihteki örnekleridir. 1.4. Girişimcide Bulunması Gereken Özellikler Çocukluk ve Aile hayatı Eğitim Kişisel Özellikler Yaş Çalışma Hayatı Motivasyon

5 1.5. Girişimcide Bulunması Gereken Beceriler
Teknik İş Yönetimi Kişisel 1.6. Girişimcinin Zihniyetinin Oluşumunda Toplumsal Kültürün Etkisi Osmanlı İmparatorluğu’nu incelediğimizde Avrupa dan sonra monarjik sisteme son vermesi sebebi ile karşılaştırmalar, sonuçları okumakta zorlamalar çıkarsa dahi günümüzde Türk girişimciler özelllikle avrupa da hemde öncelikle yiyecek içecek sektöründe isimleri konuşulan ve dergilere konu olan girişimciler olarak göze çarpmaktadırlar. Sadece döner dükanlarını örnek aldığımızda nerdeyse dünyanın her ülkesinde Türk döner dükkanları sayısını her geçen gün artırmaktadır. Burda soru gelecekte dolma yada köfte de dönerin yerini alabilecek midir?Yada Baklava veya simit tüm dünya ülkelerinde yenen bir fast food ürünü olabilecek midir?

6 RESTORAN İŞLETMECİLİĞİ
2.1. Temel Ögeler a)Mönünün bölgeye uygunluğu b)Mönünün rekabete uygunluğu c)Mönünün konsepte uygunluğu d)Mönünün mutfak ekipmanına uygunluğu e)Mönünün toplam oturma kapasitesine uygunluğu f)Mönünün kendi içindeki balansı g)Mönünün satın alma ve temin etmeye uygunluğu

7 Örnek Reçete Formatı-Uskumru Balık Ekmek
Tarih: Ürün ismi: Uskumru Ekmek ürün foto servis şekliyle Miktar Miktar cinsi Ürün ismi Birim fiyatı Toplam Maliyeti 0,100 5 kilo Uskumru fileto 60 0,72 0,250 Adet Ekmek maliyeti 0,3 0,050 Kilo Yeşillik maliyeti 6 0,200 Ambalaj Malzemesi 0,2 0,015 Sos 5 0,075 1,000 Helva 0,13 Deniz temiz derneği 0,0588 Toplam maliyet 1,7838 Düşünülen fiyat 4,9 Maliyet Oranı 0, Ürün Pişirme ve servis detayları: Pişime hazır olarak gelen balık, önce ızgaranın önündeki yağa bandırılır. Daha sonra ızgaraya yerleştirilen balık sürekli döndürülerek pişirilir.

8 Tahmini Gelir-Gider Tablosu
SATIŞ KİŞİ MÖNÜ İÇECEK AYLIK TOPLAM SABİT KARLILIK K.BAŞI GELİR GİDERLER GİDER KAR ORANI EKİM 54 50 15 8 1.620 1.500 24.300 12.000 36.300 24.000 8.505 3.600 36.105 195 0,5% KASIM 110 3.300 49.500 26.400 75.900 17.325 7.920 49.245 26.655 35,1% ARALIK 120 54.000 28.800 82.800 18.900 8.640 51.540 31.260 37,8% OCAK 130 3.900 58.500 31.200 89.700 20.475 9.360 53.835 35.865 40,0% ŞUBAT 140 4.200 63.000 33.600 96.600 22.050 10.080 56.130 40.470 41,9% MART 150 4.500 67.500 36.000 23.625 10.800 58.425 45.075 43,6% NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL 134 133 48.120 48.000 40,7%

9 Tahmini Yatırım Tablosu
YAPILACAK YATIRIMLAR TOPLAMI YTL* 1 Mimari Dekorasyon 20.000 2 Mutfak Kurulumu 50.000 3 Servis Ekipmanları 4 Personel kıyafetleri 5.000 5 Bilgisayar sistemi 15.000 6 PR ve Ajans Çalışmaları Açılışa kadar 10.000 7 Açılışa Kadar Çalıştırılacak Personelin maliyeti 8 Açılış partisi ve Lansman 9 Tahmin edilemeyen maliyetler Genel Toplam YTL USD (2,82 kur) 53.192 * KDV HARİÇ RAKKAMLARDIR

10 2.2. Finansal Hesaplamalar ve Tablolar
Girişimcinin Bulunduğu Evreye göre finansman Kaynakları Girişimcinin Bulunduğu Evreye göre finansman Kaynakları Kuruluş Gelişme Olgunluk Kişisel Birikimler İç Nakit Akışı İkincil Pay Teklifi Eş-Dosttan Alınan Borçlar Banka Kredisi Hisse senedi satışı Kredi Kartları Yatırımcı Sermaye Satıcılardan Vadeli Mal Alımı Birincil Halka Arz Değerli Evraklar Yerel Yatırımcılar Varlığa Dayalı Borç/Leasing İpotek,Teminat,Kefalet Karşılığı Banka Kredileri

11 Girişimcinin Finansman Kaynakları
ZAMAN MALİYET KONTROL Kısa Dönem Uzun Dönem Sabit Faizli Boç Değişken faizli Boç Karların Yüzdesi Özsermaye Sözleşme Hakkı Kontrol Kişisel Fonlar * Arkadaş&Aile Melek Yatırımcılar Satıcı Kredileri Ticari bankalar Yatırım Bankaları Leasing Emeklilik Fonları Risk Sermayedarları Halka Açılma Hükümet Programları

12 BÜTÇE 3.1 Geleneksel Finansal Kaynakları 1-Kişisel Birikimler
2-Aile Yakın Arkadaş Ve Çevresinden Alınan Borçlar 3-Kredi Kartları 4-Satıcı Kredileri 5-Banka Kredileri

13 3.2. Çağdaş Finansman Yöntemleri
1-Melek yatırımcılar Melek yatırımcı kavramının literatürde değişik tanımları bulunmaktadır ve tanımı konusunda bir görüş birliği bulunmamaktadır. Melek yatırımcı; Hindle ve Lee (2001) tarafından ‘yatırım yapılan firma yönetiminde yer almayan ve söz konusu firma yöneticileri ile ilişkisi bulunmayan kurumsallaşmamış öz kaynak yatırımcıları’ şeklinde, Mayfield’e(2000) göre 'yeni kuruluş girişimlere sermaye yatırımı yapan risk sermayedarı’ olarak tanımlanmıştır. 2-Risk Sermayesi

14 4-Factoring/Forfaitig
3-Leasing Girişimci, mal ve hizmet üretmek için ihtiyaç duyduğu makine, teçhizat, bilgisayar, taşıt, bina vb. varlıkları satın almak yerine finansal kiralama yoluna gidebilmektedir. Leasing (finansal kiralama) işleminde girişimci amortismana tabi olan malları almak yerine, kıymetleri kiralamakta ve bu sure sonunda söz konusu bu kıymetlerin hakkını almaktadır. 4-Factoring/Forfaitig Factoring, firmaların yurtiçi ürün veya hizmet satışlarından meydana gelmiş veya gelecek olan alacakları devretmesi yoluyla oluşan bir finansman tekniğidir. Factoring şirketlerinin sağladığı hizmetler finansman fonksiyonun yanında alacakların tahsili, takibi, muhasebesi vb. hizmetlerdir. Factoring işlemi yalnızca kısa dönemli alacaklar için uygun olmaktadır. Forfaiting işleminde ise yurt dışı ürün ve hizmet satışlarından meydana gelmiş veya gelecek olan alacakların devri söz konusudur.

15 3.3. Neden İflas Edilir? Yetersiz Sermaye Düzensiz Para Akışı
Yetersiz planlama Rekabet Avantajı Yanlış Pazarlama Yetersiz Esneklik Bir sonraki adımı görmeme/gözardı etme “Süperman” olmadığınızı unutmak Müthiş patron, sıradan yardımcılar Kontrolsüz Büyüme

16 Tasarım Ve Pazarlama 4.1. Tasarım Dizayn Ekibi ile Nasıl Çalışılır?
Dizayn ekibi öncelikle size anlayan ve anladığını size görsel olarak sunabilen biri olmalıdır.İlk kez seçim yapmanız gerektiğinde en az 3 mimari firma ile görüşülmesi tavsiye edilir.Görüşülen firmalardan fiyat teklifi alındıktan sonra karşılaştırma yapılırken firmaların tekliflerinin içeriklerinin aynı konuları kapsadığı mutlaka konrol edilmelidir. Günümüz teknolojisinde artık 3 boyutlu bir çizim yapılması çok yüksek maliyet içermemektedir. Öncelikle üç boyutları da şayet tüm malzemeler ve renklerle ilgili net değilseniz mimarınızdan 2 alternatifli isteyebilirsiniz. Bunun sonrasında elektirik, havalandırma ve sıhhi tesisat için ayrı çizimlerinizi mutlaka alın ve bir nushalarıda sizde bulunsun.

17 Bir Mimari firma ile paylaşılması gereken konular?
Konsept; Operasyonel işleyiş; Makina üst ve alt yapısı; Belediye izinleri için gereklilikler Personel ihtiyacı Güvenlik İhtiyacı Hijyenik gereklilikler

18 4.2. Pazarlama Pazar Araştırması Birincil Pazar araştırması
Kendi verinizi toplamak demektir. Örneğin belirli bir mekanda kendi trafik sayımızı yapabilir, rakipleri belirlemek için sarı sayfaları kullanabilir ve tüketici tercihlerini belirlemek için odaklı grup mülakatları veya anketler yapabilirsiniz. İkincil Pazar araştırması Endüstri profile, turizm dergileri, gazeteler, dergiler, sayım verileri ve demografik profiller gibi yayınlanmış bilgileri kullanmak anlamına gelir. Bu tip bilgi halk kütüpanesinde, sanayi ve ticaret odalarında, satıcılarda ve devlet kurumlarında bulunabilinir.

19 Ürün veya Hizmetin Özellikleri ve Yararları
Pazarlama Planı Pazarlama planında mümkün olduğunca kesin olun, istatislikler, sayılar ve kaynaklar verin. Pazarlama planı daha sonra yapacağınız bütün önemli satış tahminleri için bir temel oluşturacaktır. Ürün veya Hizmetin Özellikleri ve Yararları Üretmekte olduğunuz ürün veya vermekte olduğunuz servislerin tümünü listeleyin. Her ürün yada hizmetin en önemli özelliklerini tanımlayın. Üretilecek ürün veya hizmet müşteri için ne yapacak? Onu özel yapan ne? Her bir ürün veya hizmetin müşteriye sağlayacağı yararları tanımlayın.

20 Rekabet Rekabet analizi adı verilen tabloyu, en önemli üç rakibinizle kendi şirketinizi kıyaslamak için kullanın. Bunlar bir endüstriden diğerine farklılık göstereceğinden, etkin faktörler listesini kendinize göre değiştirmek isteyebilirsiniz.

21 Rekabet Analizi Tablosu
Etmen Firmam Güçlü Olduklarım Zayıflıklarım Rakip A Rakip B Rakip C Müşteri için Öneri Ürünler Fiyat Kalite Seçim Servis Güvenlik İstikrar Uzmanlık Şirketin Ünü Bulunduğu Yer Görünüm Satış Yönetimi Kredi Tutumu Reklam İmaj

22 Müşteriler Birden fazla müşteri grubunuz olabilir. En önemli grupları belirleyin. Daha sonra her bir tüketici grubu için demografik profil oluşturun: Yaş Cinsiyet Yaşadığı Yer Gelir seviyesi Sosyal sınıf/meslek Eğitim Diğer (Turizm sektörü olarak) Müşteriniz olan şirketler için demografik faktörler şunlar olabilir: İçinde yer aldığı endüstri veya iş kolu Bulunduğu yer Şirketin büyüklüğü Kalite/teknoloji/fiyat tercihleri

23 5.KONUMLANDIRMA Konumlandırma ”bir ürünün konumu potensiyel alıcılarının o ürünü nasıl gördüğüdür. Konumlandırma diğer rakiplerin konumuna göre ifade edilir.

24 ZAMAN ÇİZELGESİ Fish box planlama iş planı hazirlanmasi
Eylül Ekim Kasım aralık 5th 6th 7th 8th 9th 10th 11th 12th 13th 14th 15th 16th 17th 19th 20th 21st iş planı hazirlanmasi Yer için görüşmelere başlanması İzinlerin alınması sözleşme ve yasal oluşumlar Yiyecek İçecek malzeme siparişi Eğitimlere başlanması personel temini satin alma yapılması marketing plan ve uygulaması Acilis

25 5.2. El Bulli El Bulli’nin Tarihçesi El Bulli’de Bir Akşam Yemeği

26 El Bulli’de İnovasyon El Bulli Ekibi

27 Yönetim ve İş Alanları El Bulli Kurumu/Gıda Labratuarları

28 5.3. Yer (Lokasyon) Öncelikle harita üzerinden düşündüğünüz bölgeleri işaretleyin ve ardından yürüyerek bu bölgeleri gezin ve inceleyin. Şayet bulamazsanız çevredeki emlakçılar ile irtibata geçip kendilerine aşağıdaki bilgileri verin ki doğru yönde araştırma yapabilsin. İstenen Metrekare Baca olması(şayet ızgara,ocak..vb mutfak araç gereçleri olmayacaksa gerek yok) İstenilen Bölge Cephe uzunluğu Banyo ihtiyacı(yada WC yapılabilecek tesisat gerekliliği)

29 6.İŞ PLANI İş planı bir işin yapılıp yapılmamasına karar vermek için yazılan raporun adıdır. Bunun yanında projenizi sunarken çok işinize yarayabileceği gibi, mimarınıza hayalini anlatmakta çok yardımcı olacaktır. İş modeli hazırlarken tek başınıza olmamanız tek yönlü düşünmemek adına önerilirken kiminle paylaştığınızda ayrı bir önem taşımaktadır

30 İÇİNDEKİLER 1.GİRİŞ 3 2. İŞİN TANIMI 3 2.1. SEKTÖRÜN TANIMI 3 2.2. KISA VE UZUN VADELİ AMAÇLAR 3 2.3. MİSYONUMUZ 4 2.4. VİZYONUMUZ 4 2.5. STRATEJİK AMAÇLAR 4 2.6. TAKTİKSEL AMAÇLAR 4 2.6.1 FİNANSAL 5 2.6.2 OPERASYONEL 5 2.6.3 SATIN ALMA 5 SWOT ANALİZ 6 3.PAZARLAMA 7 3.2. ARAŞTIRMA VE ANALİZ 7 HEDEF KİTLE 7

31 3.2.2 MARKET GENİŞLİĞİ VE TRENDLER 7
REKABET ANALİZİ 8 REKABET STRATEJİSİ 9 3.2. PAZARLAMA PLANI 9 ÜRÜN VE KONSEPT 9 FİYAT POLİTİKASI 10 YER 11 PAZARLAMA İLETİŞİMİ VE KARMASI 11 4. DİZAYN VE GELİŞTİRME 13 5. YÖNETİM YAPISI 13 6. FİNANS 14 6.1. DEĞİŞKEN GİDERLER 14 6.2. SABİT GİDERLER 15 6.3. YATIRIM 17 6.4. KAR VE YATIRIMIN DÖNÜŞÜ 17 6.5. PROJENİN EKSİKLERİ 18

32 9. ALTERNETİF AKIM Küresel işletmeler ve onların takipçisi olan işletmelerin teşkil ettiği “ana akımın” dışında kalan yerel, otantik ve sürdürülebilir değerleri bünyesinde barındıran yiyecek ve içecek işletmelerini tanımlamaktadır Genel geçerli restoran işletmeciliği karşısında seçenek olabilecek fikirler, “ Alternatif Restoran İşletmesi” olarak nitelendirilebilir. Ekonomik getiri ve operasyonel zorluklar açısından ele alındığında Yerel Restoran İşletmeciliği, küresel şirketlerin yaptığı yiyecek içecek işletmlerine alternatif teşkil eder.

33 10. KÜRESELLEŞME ( Golballeşme)
1. Küreselleşme Kavramı: Küreselleşme terimi, son 25 yılda çok çeşitli bilim disiplinlerine ilişkin literatürde en fazla kullanılan sözcüklerden biri olmuştur. Her bilim disiplininin küreselleşme ile ne tür değişimlerin yaşandığını açıklamaya ve bu değişimlerin insanların ve toplumların yaşamında ne gibi sonuçlara yol açtığını ortaya koymaya yönelik çabaları ile karşılaşmaktayız. Simon Reich, küreselleşmeyi tanımlamaktaki bu zorluktan dolayı, konuyla ilgili araştırmacıların küreselleşmenin ne olduğunu değil de, ne olmadığını açıklamayı yeğlediklerini ifade etmektedir.

34 2. Küresel Endüstriyel Yiyecek Sistemi
II. Dünya Savaşı'ndan 1980'lere değin dünyada üstü kapalı denilebilecek bir iş bölümü vardı. Bu üstü kapalı anlaşmaya göre azgelişmiş ülkeler yiyecek üretir, sanayiye hammadde sağlar, gelişmiş ülkeler ile gelişmemiş ülkelerin ürettiği tarımsal ürünleri sanayi kesimi işler, işlenmiş ürünleri gelişmiş ve azgelişmiş ülke insanlarına ticaret erbabı satardı. 1980'li yıllarda ABD ve AB bu üstü kapalı işbölümünden de vazgeçtiler. Ulusaşırı şirketler sadece üretim girdilerini sattıktan sonra parasını alıp aradan çekilen değil, üretimden pazarlamaya zincirin tüm halkalarına da egemen olmak için atağa kalktı. Dünya gıda egemenliğini ele geçirmek için yeni bir savaşa giriştiler

35 3. Monokültür Monokültür, olarak adlandırılan, geniş hektaralarda arazilerde, bir çok yıl araka arkaya aynı tek tür bitkinin yetiştirilmesi, modern tarımın genel uygulamalarından birisidir. Hayvan yetiştirme çifliklerinde uygulanan Monokültür, masrafı düşürmek için dar alanda yoğunlaştırılmış, genellikle büyümeyi hızlandırmak için hormon ve hastalıkların dar alanda hızla yayılmasını engellemek için antibiyotik kullanımının yoğun olduğu, tek tip hayvan ( genellikle tavuk, hindi, sığır ve günümüzde balık) yetiştirilmesidir. Bu tür operasyonlar, çevreleyen arazilerin kaldırabileceğiden çok daha fazla atık üretmektedirler ve bu tür çiflikler, bir çok çevresel zarar ile beraber anılmaktadır.

36 11. Küresel eNDÜSTRİLERDE Yiyecek & İçecek İşletmeleri
1. Küresel İşletmeler Küreselleşme, işletmelerin yapısında ve işleyişinde köklü değişimlere sebep olmaktadır. Tüm satın alma, bütçeleme, üretim, teknik ve estetik tasarım, satış ve pazarlama stratejilerinin belirlenmesi aktivitelerinin planlanması ve koordinasyonu merkezden yapılır. Üretim açısından bakıldığında küreselleşmenin getirdiği en büyük değişim, fiziksel girdilere bağlı üretim yöntemlerinin değişmesi ve hemen her türlü mal ve hizmetin üretim teknolojisinin giderek daha bilgi-yoğun bir hale gelmesidir.

37 Üretim açısından küreselleşmenin getirdiği ikinci büyük değişim üretim ve mekan arasındaki ilişkinin yeniden tanımlanmasıdır. Teknolojik gelişmeler, özellikle doğal hammaddelerin yerini yapayların alması, mikrochip ve nanoteknolojilerinin gelişmesi, bazı malların hacimlerini de küçültmüştür. Doğal olarak, devasa büyüklükte üretim tesislerinin yerini, daha küçük yer kullanan, ileri derecede teknolojilerle çalışan ve çoğunlukla benzer işletmelerle coğrafi yakınlık içinde bulunan çok sayıda küçük ve orta boy işletme almış bulunmaktadır.

38 Turizm ve ulaştırma gibi geleneksel hizmet üretimleri, doğası gereği hala mekana bağımlılığını korumakla birlikte, artık birçok hizmet türü için mekana bağımlılık büyük ölçüde azalmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde sağlanan baş döndürücü gelişmeler, özellikle firma ve endüstrilerin rekabet gücünü geliştiren ve giderek çeşitlenen profesyonel ticari hizmetlerin mekan bağımlılığını neredeyse ortadan kaldırmaktadır.

39 2. Küreselleşmenin Maliyet Yapısına Etkileri
Maliyet yapısı, küreselliği benimsemiş işletmelerin, bu tercihi yapmalarının ardındaki en büyük etkenlerden birisidir. Gelişen pazarların önemini anlayan çok uluslu şirketlerin, bu pazarlara yakın yerlerde fabrikalarını kurarak, başta ucuz ve nitelikli işgücü olmak üzere çeşitli maliyet düşürücü avantajlardan yararlanma yoluna gitmeleridir. Küreselleşme, insan topluluklarının harcama alışkanlıklarını hızlı bir biçimde değiştirmektedir. Gelişen kitle iletişim araçları, dünyanın herhangi bir yerindeki bir insanın, dünyanın diğer bölgelerindeki insanların yaşama biçimleri hakkında bilgi sahibi olmasını kolaylaştırmaktadır.

40 Küreselleşmenin üretim,yatırım ve tasarruf davranışlarında yol açtığı değişmeler, insan yerleşimlerinde de yeni bir eğilim ortaya çıkarmaktadır. Bunun yanı sıra, dünya genelinde kırsal nüfuslarda azalamalar yaşanmaktadır.

41 3. Yerel İşletmeler ve Küreselleşme
Yerel işletmeler, küresel işletmelere karşı birçok farklı alanda mücadele vermektedirler. Yerelliğin, küreselleşmiş değerler ile harmanlanmasıyla oluşturulmuş çarpık ürün ve hizmetler, bunların alıcı kitlenin ihtiyaçlarına karşılık gelmemesi sonucu yaşanan memnuniyetsizlik, yerel işletmelerin küreselleşme karşısında yaşadığı en belirgin sorunlardan birisidir.

42 4. Alış Veriş Merkezleri (AVM) ve Yerel Ticaret
Küresel ekonomi, yaygınlaşmasının bir ucunu da tüketim alışkanlıklarının değişmesi üzerine odaklamıştır. Bu görevin yerine getirilmesinin en büyük hazırlayıcılarından birisi ise batı tarzı tüketimi destekleyen alış-veriş merkezleridir. Alış-veriş merkezleri günümüz dünyasında sadece ticari bir işletme olmakla kalmamakta, aynı zamanda belirli bir yaşam tarzının ve tüketim alışkanlığının da temsilciliğini yapmaktadırlar.

43 12. YEREL (LOKAL) KAVRAMI 1. Yiyecek Sistemi Nedir?
Yiyecek sistemi, yiyecek üretiminin tüm açılarını (yiyeceğin yetiştirilme, büyütülme şekli, yiyeceğin hasat edilme ya da kesim biçimi, işlenme biçimi, paketlenme biçimi, ve tüketiciye sunulmak için yapılan diğer işlemler) ve yiyecek dağıtımını (yiyeceğin tüketiciye nerede ve nasıl satıldığını, yiyeceğinnasıl nakledildiğini) kapsar.

44 2. Yerel Yiyecek Sistemi Nedir?
Yerel yiecek sistemi ( ya da bölgesel yiyecek sistemi), coğrafi olarak ulusal ya da uluslararasından çok, yerellleşmiş yiyecek üretim ve dağıtım yöntemlerini tanımamaktadır.

45 3. Neden Yerel? 3.1. Yerek Ekonomiye Destek Yerel/ bölgesel yiyecek sistemlerini desteklemek, yerel olarak çalşıtırılan, sürdürülebilir çiflikleri (üreticileri) destekler, sağlığımızı ve toplumumuzun sağlığının korunmasına yardımcı olur ve yerel ekonominin canlanmasına sağlar.

46 3.2. Sürdürülebilirliğin Desteklenmesi
Yakın zamana kadar gıdanın nasıl üretileceği veya toplanacağı hakkındaki bilgi kırsal toplulukları ilgilendiriyordu. Toplumlar kuşaklar boyunca etkin bir tarımsal çeşitlilik, etkili balıkçılık teknikleri geliştirdiler. Yerel, çevre koşullarına uygun, sosyo-ekonomik ihtiyaçlara yanıt üreten, kültürel çıkarlara uyumlu olan teknolojiyi ve bilgiyi inşa ettiler, yenilikler gerçekleştirdiler. Bilindiği gibi, sömürgecilik ve sanayileşme süreçleri bunların çoğunu çökertmeye çalıştı. Tarımsal araştırmalar Batılı bilim insanları tarafından çiftliklerden çıkarıldı, enstitü ve laboratuvarlara taşındı. Yerel balıkçılık tekniklerinin yerini yüzen endüstriyel fabrikalar aldı.

47 3.3. Çevrenin Korunmasına Destek
Sürdürülebilir tarım uygulamaları, Monokültür uygulamalrına oranla çeveye daha az zarar verenn bir yapıya sahiptir. Çevrenin korunmasına destek olur.

48 3.4. Kişi ve Toplum Sağlığına Katkı
Sürdürüelibilir tarım uygulamaları, kişi sağlığına zararlı olmayan ürünler yetiştirmeye odaklanır. Endüstriyel sistemle yetiştirilen tarım ürünleri ise, bir çok kimyasal ilaç ve koruyucluar ile yetiştirilir. Bu toksinler, insan bünyesinde kısırlık, doğum bozuklukları ve sinir sitem bozuklukları gibi bir çok hasara yol açabilmektedir.

49 3.5. Aile İşletmelerinin ( çifliklerinin) Korunması
Günümüzde uluslararası ticaret, ulusaşırı şirketler (UAŞ) tarafından kontrol ediliyor ve sürdürülemez üretim sistemleri temelinde işliyor, işletiliyor. Bu şirketler güçlerini yerel (ulusal) gıda sistemlerini ele geçirmek için kullanıyor, insanları kendilerinin denetle(yebil)dikleri gıdaları almaya mecbur ediyorlar. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından dayatılan, ikili ve bölgesel serbest ticaret antlaşmaları aracılığıyla UAŞ, küresel pazarlarda gıda ve tarımsal malları denetimleri altına alıyor, kendilerine fayda sağlıyorlar.

50 6. Hayvan Haklarına Saygı
Yerel sistemde yetiştirlen hayvanlar, doğal davarnışlarını ( toprakta yürümek, doğal beisn tüketmek..) gerçekleştirebilmekte ve daha kabul edilir şartlarda yaşayabilmektedirler.

51 3.7. Geleneksel Lezzetlerin Korunması& Coğrafi İşaretleme
Yerel sistemde, sürdürülebilir tarım uygulamalarıyla elde edilen ürünler daha lezzetlidir. Ayrıca, yerel lezzetlerin devamı için bu uygulamlar şarttır.

52 13. TÜRKİYE'DE COĞRAFİ İŞARETLEME VE YÖRESEL ÜRÜNLER
Coğrafi işaretler, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri yönünden bulunduğu yöre, alan, bölge ya da ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işaretlerdir. Başka bir deyişle ürünün kaynağını gösteren işaretlerdir . Yöresel ürünler taklitlerine karşı korunabilmek ve haksız rekabete maruz kalmamak için ulusal ve uluslar arası düzeyde coğrafi işaretler ile korunma altına alınmışlardır. Coğrafi işaretler tüketiciler için bir kalite güvencesidir.

53 2. Uluslar Arası Düzenlemeler
20 Mart 1883 tarihli Paris sözleşmesi coğrafi işaretlere temel oluşturmaktadır tarihli menşe adlarının korunması ve bunların uluslar arası tesciline ilişkin Lizbon anlaşmasında yalnızca menşe adları ve bunların uluslar arası tescili ve karşılıklı olarak korunması üzerinde durulmuştur.

54 3. Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretli Ürünler
Avrupa Birliği’nde koruma altına alınmış coğrafi işaretler ikiye ayrılır, bunlar: PDO (Protected Designation of Origin/ koruma altına alınmış orjin adı- mahreç işareti) ve PGI (Protected Geographical İndication/ koruma altına alınmış coğrafi işaret-menşe işareti). AB ülkelerinde uyumun sağlanması ve coğrafi işaretlerin tanınması için birlik genelinde uygulanacak PDO ve PGI logoları hazırlanmıştır. PDO, üretim tekniği detaylı bir şekilde belirlenmiş olan ürünün belirli bir coğrafi alanda üretildiği, işlendiği ve hazırlandığını gösteren işarettir.

55 Avrupa Birliği'nde Menşe Korumaları (PDO) ve Coğrafi İşaret Korumaları (PGI)-2003
Kaynak: Ragnekar; 2004 Belçika Danimarka Almanya Yunanistan İspanya Fransa İrlanda İtalya Hollanda Lüksemburg Avusturya Portekiz İsveç Finlandiya İngiltere Toplam Peynirler 1 2 4 20 16 41 30 6 12 11 149 Et ve et ürünleri 8 52 28 39 7 157 Balık ve balık ürünleri Hayvansal kaynaklı diğer ürünler 9 17 Yağlar ve zeytin yağları 24 27 5 75 Sofralık zeytinler 10 3 Sebze, meyve ve hububat 22 33 19 122 Unlu mamuller 13 Bira ve diğer alkollü içecekler 43 53 Gıda dışı ürünler 64 83 68 131 126 85 618

56 4. Türkiye’de Coğrafi İşaretli Ürünler
Coğrafi işaretler menşe ve mahreç işareti olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bir ürünün menşe adını taşıması için aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir. Coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan, bölge ya da çok özel durumlarda ülkeden kaynaklanan bir ürün olması, Tüm özelliklerini veya esas niteliğini veya özeliklerinin bu yöre, alan veya bölgeye özgü coğrafi unsurlardan kaynaklanan bir ürün olması Üretimi, işlenmesi ve diğer tüm işlemlerinin tamamıyla bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılan bir ürün olması. Menşe adını taşıyan ürünler sadece ait oldukları bölgede üretilmektedirler. Yani ürünün üretim süreçlerinin tümü o bölgede gerçekleşiyorsa menşe adı ile tescil edilebilir.

57 Tescillenmiş Ürün Sayısı
Coğrafi İşaret ile Tescillenmiş Ürünlerin Ürün Gruplarına Göre Dağılımı Kaynak: Türk Patent Enstitüsü Temel Ürün Grupları Tescillenmiş Ürün Sayısı % Meyve ve sebze 27 17,9 Peynirler 5 3,3 Zeytin ve Zeytin Yağları 4 2,6 Unlu Mamuller,Tatlılar, Diğer Gıdalar 25 16,6 Hayvansal Kaynaklı Diğer Ürünler 10 6,6 Geleneksel Yemekler 16 10,6 Alkollü içecekler 8 5,3 Halı-kilim- battaniye Dekoratif ürünler 9 6,0 Hayvanlar Diğer ürünler 15 9,9 Toplam 151

58 Başvuru Sürecinde Olan Ürün Sayısı
Başvuru Sürecinde Olan Ürünlerin Ürün Gruplarına Göre Dağılımı Kaynak: Türk Patent Enstitüsü Temel Ürün Grupları Başvuru Sürecinde Olan Ürün Sayısı % Meyve ve sebze 26 15,1 Peynirler 10 5,8 Zeytin ve zeytin yağları 11 6,4 Unlu mamuller,tatlılar, diğer gıdalar 42 24,4 Hayvansal kaynaklı diğer ürünler 7 4,1 Geleneksel yemekler 39 22,7 Halı-kilim- battaniye 3 1,7 Dekoratif ürünler 13 7,6 Hayvanlar 5 2,9 Diğer ürünler 16 9,3 Toplam 172

59 Alaettin Gediz Şarlar -Fatih Şerefoğlu
Teşekkürlerimizle... Alaettin Gediz Şarlar -Fatih Şerefoğlu