ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ

... konulu sunumlar: "ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ"— Sunum transkripti:

1 ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ
Murat Ayanoğlu

2 “Üretim Yönetimi”ni neden öğreniyoruz?
1) Üretim için gerekli fonksiyonların ve bunlara bağlı diğer işletme fonksiyonlarının anlaşılması için gerekli bilgiye sahip olmak

3 Ürün yaratan ve/veya servis sağlayan sistemlerin yönetimi
İşletme Yönetimi Ürün yaratan ve/veya servis sağlayan sistemlerin yönetimi Organizasyon Finans Üretim Pazarlama

4 Bağımsız değildir..! Üretim Pazarlama Finans

5 Üretim Yönetimi Fonksiyonları
Planlama Organize etme – Kapasite – Merkezileştirme derecesi – Yer – Yöntem seçimi – Ürünler & Servisler Kadrolaşma – Yapmak veya alma – Kiralama/işten çıkarma – Düzen – Fazla zaman kullanımı – Projeler Yönlendirme – Programlama – Teşvik edici planlar Kontrol etme/geliştirme – İş tahsisi – Stok – Kalite – Maliyet – Verimlilik

6 2) Yöneticilerinin ne yapmaları ve nasıl kararlar vermeleri gerektiğini öğrenmek

7 İşletme Yöneticilerinin Kararları
Hangi Hangi kaynaklar/hangi miktarda Ne zaman İhtiyaç duyuldu/programlandı/talep edildi Nerede İş yapılacak yer Nasıl Dizayn edildi Kim İşi yapacak

8 3) Ürün ve hizmetlerin nasıl ortaya çıkarıldığını ve üretim süreci içindeki işlerin nasıl yürütüldüğünü öğrenmek

9 Konserve Girdiler İşlemler Sonuç Çiğ Sebze Temizleme Konservelenmiş
sebzeler Metal Levha Kesme Su Enerji Pişirme İşçi Paketleme Bina Etiketleme Malzeme

10 Hastane Girdiler İşlemler Sonuç Doktorlar hemşireler Muayene Sağlıklı
Kişiler Hastaneler Medikal stoklar Malzeme İlaçla tedavi Laboratuvar Terapi Ameliyat

11 4) Üretim, firmalar için önemli bir maliyet ortaya çıkarır. Üretim Yönetimi, maliyetlerin düşürülmesi ve kontrol altına alınması, dolayısıyla firmalara karlılıklarını arttırabilmeleri için önemli fırsatlar yaratmaktadır. Bu fırsatları anlamak ve yararlanmak için.

12 ortaya çıkarılması için yapılan işlerin bütünüdür.
Üretim; mal veya hizmetlerin ortaya çıkarılması için yapılan işlerin bütünüdür. Murat Ayanoğlu

13 Bütünsel Optimizasyon Murat Ayanoğlu

14 Teknik anlamda üretim dönüştürme/ değiştirme faaliyetini ifade eder ve bir fert veya bir grup tarafından çeşitli araç-gereç yardımıyla gerçekleştirilir. Bu dönüştürme/ değiştirme faaliyetinin gerçekleştirilme yöntemi de “üretim sistemi” olarak da ifade edilir. Murat Ayanoğlu

15 Üretim faaliyeti sonucunda, başlangıçta çeşitli ve farklı özellikte olan hammadde ve malzemelerin var olan özelliğini kaybetmesi veya tamamen farklı bir şekle veya nesneye dönüşmesi ile ortaya çıkarılan ve satılarak paraya dönüştürülmek istenen nesneye “ürün” denilir. Murat Ayanoğlu

16 Bu açıdan bakıldığında, üretim bir değer yaratma işlemidir.
“Üretim sistemi” değer yaratma/arttırma sürecinin ifadesidir. Bu süreç, girdilerin bulunması, satın alınması, fabrika alanına getirilmesi, buradaki değişim/dönüşüm işlemleri, ortaya çıkan ürünlerin tüketicilere devredilerek bir gelir elde edilmesi işlemlerinin bütününü kapsar. Murat Ayanoğlu

17 Yani; Üretim Süreci Murat Ayanoğlu

18 Üretim Süreci üretim süreci, girdilerin bulunması, satın alınması, fabrika alanına getirilmesi, buradaki değiştirme ve dönüştürme işlemleri ve ortaya çıkarılan ürünlerin tüketicilere devredilerek bir gelir elde edilmesi işlemlerinin bütününü kapsar. Murat Ayanoğlu

19 PAZAR ÜRETİM MÜŞTERİLER HAMMADDELER SATICILAR TEDARİKCİLER
MAL VE HİZMET PARA PAZAR MÜŞTERİLER ÜRETİM HAMMADDELER SATICILAR TEDARİKCİLER Murat Ayanoğlu

20 Girdi maliyeti ve ürün değeri arasındaki farklılık
Katma Değer? Girdi maliyeti ve ürün değeri arasındaki farklılık Girdi İşlemler/ Değiştirme Üretim Ürünler Servisler Kontrol Geribildirim Katma Değer

21 Ekmek İçin Değer yaratma süreci
Üretim Aşaması Katma Değer Ürün Değeri Çiftçiler buğday üretir ve biçer $0.15 Buğday değirmene taşınır $0.08 $0.23 Değirmen un üretir $0.38 Un fırına taşınır $0.46 Fırıncı ekmek üretir $0.54 $1.00 Ekmek bakkallara taşınır $1.08 Bakkal ekmekleri sergiler ve satar $0.21 $1.29 Toplam katma değer

22 ÜRETİM-SÜREÇ-AKIŞ YÖNETİMİ
Üretim süreci “üretim fikiri” nin ortaya çıkması/çıkarılması ile başlar. Süreç başladıktan sonra, yapılacak her faaliyet sürecin başarısını etkiler. Üretim, bağımlı olaylar zinciridir. Murat Ayanoğlu

23 Dönüştürme/Değiştirme işlemi başlamadan önce bir fabrika yerinin belirlenmesi ve fabrikanın kurulması yapılır. Bu aşamada yapılacak her iyi şey tüm üretim sürecini olumlu etkileyeceği gibi, her kötü şey veya hatalar da sürecin daha sonraki aşamalarını olumsuz etkiler. Murat Ayanoğlu

24 Süreç faaliyetler “akış” ile ifade edilir.
Süreç, bir başlangıç noktasından bir sonuç noktasına kadar uzanan, sürekli ve birbirine bağlı faaliyetleri içerir. Süreç faaliyetler “akış” ile ifade edilir. Murat Ayanoğlu

25 Şekil 1: Üretim sürecindeki akış ve genel sistem yapısı
Murat Ayanoğlu

26 ÜRETİM YÖNETİMİ Murat Ayanoğlu

27 Üretim Yönetimi Üretim Yönetimi, bir amaç için girdilerin çıktılara dönüştürülmesi sürecini yönetme işidir. Murat Ayanoğlu

28 İşletmenin tüm kaynaklarının kullanılması,
“Üretim Yönetimi, İşletmenin tüm kaynaklarının kullanılması, yeni kaynakların bulunup temin edilmesi ile, ürünün istenilen kalitede, istenilen zamanda ve en uygun maliyetle ortaya çıkarılmasının yönetilmesidir”. Murat Ayanoğlu

29 “Üretim” ve “Üretim Yönetimi”
Değiştirme/ Dönüştürme Gerekli girdilerin temin edilmesi Değer ? Girdilerden bir değer yaratma işini organize etmek, yürütmek ve kontrol etmek Two additional points: 1. Any activity is an “operation” 2. No company produces only “goods” - service is a greater or lesser part of any product. (Discuss this in more detail later) Tedarik Pazarı Tüketim Pazarı Murat Ayanoğlu

30 ÜRETİM YÖNETİMİNİN HEDEFLERİ
1. İstenilen “zaman” ve “miktar”da üretmek. 2. Mal ve hizmetleri “en iyi” maliyetle üretmek. 3. “Kalite” yi tatmin edici düzeyde sağlamak.

31 En uygun maliyeti sağlamak için üretim yönetimine düşen en önemli görev, kaynakların ve üretim araçlarının verimli kullanılması, üretim sürecinin etkinliğinin sağlanması ve sonuçta pazarlama başarısının arttırılmasıdır. Murat Ayanoğlu

32 Kaynaklar ve üretim araçları Üretim süreci içinde yapılan işler
ÜRETİM YÖNETİMİ DEĞİŞTİRME DÖNÜŞTÜRME ÜRETİM FAKTÖRLERİ UYGUNLUK ? Mevcut Kaynaklar Kalite Yeni Kaynaklar Zaman Maliyet VERİMLİLİK ETKİNLİK Kaynaklar ve üretim araçları Üretim süreci içinde yapılan işler Murat Ayanoğlu

33 “Üretim Yönetimi” Kaynakların verimli kullanılmasını, kayıpların en aza indirilmesini sağlamalıdır. İşlemlerin etkin olmasını, sürecin her bakımdan iyi çıktılar vermesini sağlamalıdır. Murat Ayanoğlu

34 Üretim Yönetimi Görevleri
1.3 Üretim Yönetimi Ve Görevleri Üretim Yönetimi Görevleri Üretim sürecindeki faaliyetleri yönetmek. Planlama Organizasyon Yürütme Kontrol Murat Ayanoğlu

35 Planlama Organizasyon Yürütme Kontrol ÜRETİM YÖNETİMİ GÖREVLERİ GİRDİ
İŞLEM ÇIKTI ÜRETİM SÜRECİ Murat Ayanoğlu

36 Bu görevler yerine getirilirken belli başlı karar alanları vardır…
Bu karar alanlarında cevaplanacak sorular gruplandırılırsa; Murat Ayanoğlu

37 Karar Alanları Stratejik karar soruları Karar Alanı
Üretim Yönetimi firma başarısına nasıl katkıda bulunacak? Strateji Planlamadaki kriterler nelerdir? Ne kadar satış yapılması bekleniyor? Tahmin Kaliteden kim sorumlu? Ürünlerimizden veya hizmetlerimizden istediğimiz kaliteyi nasıl açıklayabiliriz? Kalite yönetimi Ürün veya hizmetlerimizde ne sunmalıyız? Ürünümüzü veya servisimizi nasıl tasarlayabiliriz? Ürün ve hizmet tasarımı Murat Ayanoğlu

38 Karar Alanları Stratejik karar soruları Karar Alanı
Ürünün yapılmasında hangi yol izleniyor ve bizden istenilen ne? Kapasite ve proses dizaynı Tesisimizi nereye kurmalıyız? Yerleşme kararımızda hangi kriterleri temel almalıyız? Yerleşim Gerekli çalışma ortamını nasıl sağlayabiliriz? Üretimimiz için gerekli olan çalışan sayısı ne kadardır? İnsan ve çalışma sistemi Yerleşim alanımız nasıl olmalıdır? Planlarınızı karşılamak için ne büyüklükte bir yere ihtiyacımız var? İşyeri/fabrika düzenleme Murat Ayanoğlu

39 Karar Alanları Stratejik karar soruları Karar Alanı
Stoklarda hangi parçadan ne kadar olması gerekir? Yeniden sipariş ne zaman vermemiz gerekir? Stok Yönetimi, malzeme ihtiyaç planlaması Bu parçayı almamız mı, yoksa yapmamız mı gerekir?Ürün sağlayıcılarımız kimlerdir ve elimizde ne kadar malımız var? Tam zamanında üretim ve tedarik zinciri yönetimi Fason üretim yapmak iyi bir fikir mi? İşlerin durgun olduğu zaman neler yapılabilir? Kısa dönem planlama ve proje yönetimi Bakım ve onarımdan kim sorumlu? Bakım planlaması Murat Ayanoğlu

40 Planlama aşamasında Talep tahminlerine uygun olarak;
üretim planlaması, işgücü planlaması, malzeme ihtiyaç planlaması, kapasite planlaması, stok planlaması, üretim metotları araştırması ve planlaması, personel planlaması, finansal planlama, üretim sistemlerinin planlanması v.s..

41 Planlama iki yönlü çalışır;
mevcut kaynaklar ele alınarak, bu kaynaklar ile istenilen nicelik ve nitelikte mamuller üretmek. Ya da, İstenilen nicelik ve nitelikte mamuller üretmek için gerekli ve yeterli kaynak teminini sağlamak ve amacı sağlamaktır.

42 Kaynaklar Hedefler Üretim Yönetiminde İleriye Doğru Planlama
Mevcutlar ve/veya elde edilebilecekler ile ulaşılabilecek En iyi hedefler belirlenir ve bu hedeflere ulaşılmaya çalışılır. Mevcut kaynaklar ele alınarak, bu kaynaklar ile istenilen nicelik ve nitelikte mamuller üretmek.

43 Kaynaklar Hedefler Üretim Yönetiminde Geriye Doğru Planlama
Ulaşılacak veya ulaşılması istenen hedefler belirlenir ve bu hedeflere ulaştıracak kaynaklar üzerine çalışılır. İstenilen nicelik ve nitelikte mamuller üretmek için gerekli ve yeterli kaynak teminini sağlamak ve amacı sağlamaktır.

44 5 temel soru Ne Üretilecek Nerede Üretilecek? Nasıl Üretilecek?
Kim Üretecek? Ne zaman üretilecek? Misyon Murat Ayanoğlu

45 Organizasyon (PROGRAMLAMA) aşamasında,
Dönüştürme alt sistemi içerisindeki bilgi akışı ve görevlerin dağılımı yapılır. Üretim sisteminin düzenli ve başarılı bir şekilde çalışabilmesi için gerekli şartlar belirlenerek, hedefler, görev ve sorumluluklar belirlenir.

46 Kontrol aşaması, Kontrol sisteminde görevli personel tarafından hazırlanan üretim denetimiyle ilgili bilgiler değerlendirilerek üst yönetime sunulur. Kontrol aşamasında, dönüştürme sistemlerinin etkinliği, planlama ile planların gerçekleşme dereceleri karşılaştırılması yapılır. Planlanan durum ile üretim faaliyeti sonucunda elde edilen çıktılar arasındaki farkın nedenleri araştırılır.

47 Ürün Ve Hizmet İçin 3 Temel Görev
1.2 Ürün ve hizmet organizasyonundaki işlemler Ürün Ve Hizmet İçin 3 Temel Görev PAZARLAMA Müşteri Oluşturma ÜRETİM Mal veya Hizmet Oluşturma © 1995 Corel Corp. MUHASEBE/FİNANS Parasal Kaynakları Oluşturma, parayı değerlendirmek Here is the point at which you can add to your discussion of the three business functions. In an effort to encourage student participation, you might allow students to lead the discussion as to the nature of each function, while you lead the discussion as to the relationship of the individual functions to the larger business. Initiate a class discussion about how these functions expand as the firm grows and how new activities have become important (i.e., MIS and Human Resources) Murat Ayanoğlu

48 Para Mal Malzeme Müşteri Para PARA DÖNGÜSÜ Veya KARTOPU ÜRETİM
FİNASMAN PAZARLAMA Müşteri Para

49 Mal üreten veya hizmet sunan bütün işletmeler bu temel görevleri yerine getirirler.
Bu görevleri yerine getirirlerken çalışma alanları ve uygulamaları farklı olsa bile temel hedefler ve çalışma biçimleri aynidir. Murat Ayanoğlu

50 Mal ve Hizmet’in ortaya çıkışı
GİRDİ DÖNÜŞTÜRME ÇIKTI İşgücü Hammadde Makine Para Mal Hizmet Fabrika, araç-gereç İşlemler Satış Satın alma Pazarlama Tedarikçiler MUHASEBE/ FİNASMAN ÜRETİM PAZARLAMA Murat Ayanoğlu

51 Yiyecek-Fast food FİNANS/ ÜRETİM PAZARLAMA MUHASEBE Hamburger ve
Patates kızartması Malzeme/ teçhizat bakımı Tesis dizaynı Televizyon reklamları Promosyon dağıtmak Çeşitli sporsorluk , v.b. Tedarikçilere ödeme Nakit tahsili Çalışan maaşları Ödemeler Murat Ayanoğlu

52 Eğitim-Üniversite ÜRETİM FİNANS/ PAZARLAMA MUHASEBE Araştırma
Bilgi sunma Tanıtım katalogları Liselerde tanıtımlar Maaşlar Okul harcı tahsili SKS Murat Ayanoğlu

53 İmalat-Otomobil ÜRETİM FİNANS/ MUHASEBE PAZARLAMA Otomobil dizaynı
Parça üretimi Otomobil üretimi Tedarikçi ilişkileri Reklamlar Çeşitli sponsorluk ve sosyal destekler İndirim teklifleri Tedarikçilere ödeme Bütçe hazırlama Kar payı ödeme Stoklar Murat Ayanoğlu

54 YÖNETİMDE MİSYON,STRATEJİ VE TAKTİKLER
Murat Ayanoğlu

55 Misyon Nereye gidiyoruz? İşletmenin amacı ne? Kısıtlarımız ne?
Nelere odaklanacağız? Toplum için ne olacağız? . You might ask students to prepare for class by visiting several company web sites, and, for each company: locating the company mission, and printing a copy of the mission to bring to class. The students should also be asked to, if possible, determine the strategy used by the company to achieve its avowed mission. You might even ask that a student finding a mission statement that they believe of special interest, bring a copy of the statement on a transparency. You might begin the class by asking students why a company’s mission is so important. Does it really convey important information, or is it, as some cynics might claim, simply an expression of wishful thinking? Among other benefits, the mission provides an “umbrella” under which decisions should be made. This may be especially useful for a global enterprise. If the students have obtained the mission statements of companies with which they are familiar, you might ask if their perception of the company suggests that it is fulfilling it published mission. If the answer is “No,” ask what suggests otherwise. Murat Ayanoğlu

56 Misyon Organizasyon misyonuna karar verildiğinde firmadaki her fonksiyonel alan destekleyen misyonu belirler. Her fonksiyonel alan kendi misyonunu işletmenin misyonunu desteklemek için geliştirmelidir. Murat Ayanoğlu

57 Strateji Gideceğimiz yere NASIL ? Gideceğiz..
Misyon nasıl başarılacak.. Şirket ve işletme stratejileri…? Bölüm stratejileri…? © 1995 Corel Corp. Here, you might introduce the hierarchical nature of strategies, and, as prelude to subsequent slides, ask students whether they believe it is better to plan from the top down, or bottom up. Murat Ayanoğlu

58 Michael Porter’a göre misyona ulaştıracak 3 strateji: 1. farklılık
2. maliyet liderliği 3. hızlı tepki Yani, daha iyi, daha ucuz, daha hızlı ürün ve hizmetler.. Murat Ayanoğlu

59 Murat Ayanoğlu

60 Misyon değişmez ama, Stratejiler değişebilir/değiştirilebilir…!
Murat Ayanoğlu

61 Strateji değişimini tetikleyen faktörler:
İşletmede veya bölümde değişmeler… Ürün hayat eğrisi… Çevresel değişimler… Murat Ayanoğlu

62 1.3.2 Ürün Hayat Eğrisi Ve Stratejiler
Ürünler pazara sunulması ile pazardaki güncelliğini ve popülaritesini yitirerek müşteriler tarafından tercih edilmemesi arasında geçen süreçte çeşitli safhalardan geçerler. Ürünlerin bu safhalarının her birinde işletmeye yaptıkları katkı miktarları değişiktir. Murat Ayanoğlu

63 ÜRÜN HAYAT EĞRİSİ Olgunluk Düşüş Sunuş Büyüme Satış Hacmi ($) Zaman
Murat Ayanoğlu

64 SUNUŞ Pazar payını artırmak için en iyi dönem AR-GE Kritiktir. BÜYÜME Fiyatı ve görünümü değiştirmek için elverişli zaman Pazarlama kritiktir OLGUNLUK Pazar payını artırmak ve görünümü, kaliteyi, fiyatı değiştirmek için kötü zaman Rekabet maliyetleri kritiktir. Dağıtım ve tutundurma, bulunulan konumu korumak kritiktir GERİLEME Maliyet kontrolü kritik Şirket Stratejisi Önemli Noktalar -Ürün dizaynı ve geliştirme kritik -Sık sık ürün ve süreç dizaynı değişiklikleri -Kapasite aşımı -Kısa üretim seyirleri -Yüksek vasıflı işgücü -Yüksek üretim maliyetleri -Modellerin sınırlı sayıları -Kaliteye özen vermede gayret -Dizayn değişmelerine Hızlı tepki -Kritikleri tahmin etmek -Ürün ve süreç güvenilirliği -Rakip ürün gelişmeleri ve tercihler -Kapasite artımı -Dağıtımı geliştirmek -Standardizasyon -Ürün değişikliklerinde hızın azalması -Uygun kapasite -Üretim süreci kararlılığının artması -En az iş gücü hünerleri -Uzun üretim seyirleri -Maliyet azaltışı ve ürün geliştirmede özen gösterme -Dizayn uzlaşmasının gereksiniminin yeniden gözden geçirilmesi -Küçük ürün farklılıkları -Maliyetin en aza indirimi -Endüstrideki kapasite aşımı -Kapasite azaltışı Üretim Yönetimi Stratejisi Önemli Noktalar Murat Ayanoğlu

65 Ürünler standart mı, yoksa siparişe göre mi üretilmeli?
Bir üretim işletmesinde stratejilerden örnekler: Ürünler standart mı, yoksa siparişe göre mi üretilmeli? Stok için mi yoksa pazara mı üretilmeli? Dar bir ürün karmasına mı yoksa geniş bir rekabetçi ürün karmasına mı odaklanılmalı? Kuruluş yeri ülke içinde mi yoksa ülke dışında mı seçilmeli? Tesisler ürüne göre mi yoksa sürece göre mi planlanmalı? Ürünlerin piyasaya sunulması sırasında, prototipler ile pazar testi yapılmalı mı, yoksa tasarım sürecinin sonunda pazara sürüm hızlandırılmalı mı? Emek yoğun bir süreç mi, yoksa ileri teknolojiye ve bütünleşik üretim sistemlerine dayalı sermaye yoğun bir süreç mi tercih edilmelidir? Murat Ayanoğlu

66 Rekabet avantajı strateji Odakları
-Fiyatların düşürülmesini ve bu sayede Pazar payının arttırılmasını sağlayan düşük maliyet/verimlilik -Özellikleri ve müşteri beklentilerini karşılayan ürünlerin oluşturulmasını sağlayan kalite -Özel müşteri isteklerinin (siparişlerin) karşılanmasını ve talep hacmindeki dalgalanmalara uygun üretimin gerçekleştirilmesini sağlayan esneklik - Ürünlerin zamanında geliştirilmesini, üretilmesini ve dağıtılmasını sağlayan güvenilir olma Murat Ayanoğlu

67 1.4 Mal Üretimi Ve Hizmet Sunma Arasındaki Farklar
Üretim Yönetimi, fiziki bir malın üretimiyle ilgili olduğu kadar, aynı zamanda hizmet üretimiyle de yakından ilgili bulunmaktadır. Örneğin; bankacılık, sigortacılık, turizm, pazarlamacılık, taşımacılık alanları, v.b. Murat Ayanoğlu

68 HİZMET SUNMA Fiziksel bir ürün ortaya konulmayan ve somut bir şekilde görülemeyen, ölçülmesi mümkün olmayan fakat para karşılığı olan faaliyetlere “hizmet üretimi” ya da “hizmet” denir. Murat Ayanoğlu

69 HİZMET SUNMA Hizmet üretimi, gelecek dönemler için yapılaması mümkün olmayan, üretimi ve tüketimi eş zamanlı olan faaliyettir. Bu sebeple stoklama gibi bir kavram ve problem ile karşılaşılmaz. Murat Ayanoğlu

70 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Soyut, el ile tutulamaz, ancak tarif edilebilir. Somut, dokunulabilir, el ile tutulur . Murat Ayanoğlu

71 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Hizmet, onu sunandan ayırt edilemez. Yani, hizmet ile sunucusu birlikte değerlendirilir ve anlam kazanır. Hangi hizmet daha iyi? Sorusuna verilen cevap tamamen sunan ile ilgili olabilir. Mal, onu üreten ile değerlendirilse de sonuçta satın alınan sadece “mal”dır. Hangi mal daha iyi? sorusuna cevap verilirken odaklanılan şey üretenden ziyade “mal”ın kendisidir. . Murat Ayanoğlu

72 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Hizmetin sunumu anında tüketilir. Yani, hizmet-sunum eş zamanlıdır. Üretim ve tüketim eş zamanlı olmayabilir. Yani, üretim zamanı tüketimden çok farklı olabilir. . Murat Ayanoğlu

73 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Hizmet stoklanamaz. Daha sonra sunulmak üzere saklanamaz. Ancak bazı hizmetlerde, hizmetin bazı parçaları önceden hazırlanabilir. Bu, hizmetin hızını ve kalitesini arttırmak için iyi bir yol olabilir. Mal stoklanabilir ve daha sonra satılmak üzere saklanabilir. Hatta hiç üretim yapmadan bile, daha önce üretilmiş mallar stok sayesinde satılabilir. . Murat Ayanoğlu

74 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Müşteri etkileşimi maksimumdur. Hizmetin sunumu sunan tarafından belirlenen bazı yöntemlere göre ayrılsa bile, çoğu zaman hizmet sunumunda müşteri istekleri ön plandadır. Müşteri etkileşimi düşüktür. Malın nasıl ve hangi özelliklerde olacağına ve üretileceğine müşteri karışmaz. Üretim kararları çoğu zaman üretene aittir. . Murat Ayanoğlu

75 Mal Ve Hizmet’in Farkları
“Hizmet”in özelliliği benzer olmamasıdır. Farklılık hizmetin seçilebilir olmasını sağlar. Ayni hizmet farklı müşterilere göre farklılıklar gösterebilir. Benzer pek çok ürün üretilebilir. Benzerlik “mal”ın ayırt edici özelliği olabilir. . Murat Ayanoğlu

76 Mal Ve Hizmet’in Farkları
“Hizmet”te standart parçaları tespit etmek çok zordur. Bazı hizmetlerde “standart” hizmet yerine “özel” kavramı daha çok öne çıkar. Ayni tip müşterilere hizmet sunulduğunda, standartlaştırma nispeten kolay olabilir. Otomasyon zordur. Mal üretiminin benzer olma özelliği sebebi ile ürün ve üretim yöntemleri “standart”laştırılabilir. Bu da üretim hızını ve miktarını arttırabilir. Bu özellik yanında mal üretimi otomasyonlaştırılabilir. . Murat Ayanoğlu

77 Mal Ve Hizmet’in Farkları
İşgücü kullanımı yoğundur. Hizmetin tipine göre bazı durumlarda makine önemli olsa bile, hizmeti oluşturan işgücüdür. Üretim içinde işgücü-makine dengesi vardır. Üretim tipine göre farklılıklar gösterse bile, işgücü yoğunluğu lehine fark oluşmaz. . Murat Ayanoğlu

78 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Hizmet kalitesinin unsurlarını belirlemek zordur. Kalite anlayışı müşteriden müşteriye değişebilir. Kaliteyi belirlemek ve ölçmek kolaydır. Kalite faktörleri bellidir . Murat Ayanoğlu

79 Mal Ve Hizmet’in Farkları
Hizmet soyut olduğu için taşınamaz. Ayrıca yine bu sebeple taşıma aracı belirlenemez. Mal taşınabilir. Farklı bir yerde üretilip bir başka yere taşınarak satılabilir. . Murat Ayanoğlu

80 Mal ve hizmet üretiminde yöneticilerin karar alanlarında ve karar problemleri arasında da önemli farklar vardır: Murat Ayanoğlu

81 Kalite kararları Mal üretimi: Objektif kalite standartları
Hizmet Üretimi: Subjektif kalite standartları Murat Ayanoğlu

82 Tasarım kararları Mal üretimi: Genellikle üretim yönetimine aittir.
Hizmet Üretimi: Ürün niteliklerinde yeni anlayışlar oluşmaktadır. örneğin; gülümseme gibi Murat Ayanoğlu

83 İşlem ve kapasite Mal üretimi: Tüketici kapasite ve işlemin çoğuna karışamaz Hizmet Üretimi: Müşteri direkt olarak işleme karışabilir. Örneğin; Saç kesimi Kapasite; kayıp satışlardan kaçınmak için taleplere uyum sağlamalıdır. Örneğin; tüketici sıklıkla beklemekten kaçınır. Murat Ayanoğlu

84 Konum seçimi Mal üretimi: İşgücüne, hammaddeye veya pazara yakınlık
Hizmet Üretimi: Tüketiciye yakın olmalı, veya en azından ulaşım kolay olmalı Murat Ayanoğlu

85 İşyeri seçimi ve tasarımı
Mal üretimi: İşyeri seçimi üretim verimini geliştirebilmelidir Hizmet Üretimi: Ürün kadar, üretim yeri de geliştirilmelidir Murat Ayanoğlu

86 İnsan ve çalışma sistemi
Mal üretimi: Çalışma standartları sabittir. Çıktı temelli maaş sistemi olanaklıdır. Hizmet Üretimi: Tüketici ile iyi ilişkiler kurabilmek için genellikle direkt işgücüne ihtiyaç duyulur. Çalışma standartları tüketici ihtiyaçlarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Murat Ayanoğlu

87 Stok kararları Mal üretimi: Ham madde ve mallar stok edilebilir.
Hizmet Üretimi: Bir çok hizmet depolanamamaktadır. Bu yüzden ihtiyaç olan değişimleri biriktirmek için başka yollar bulunmak zorundadır. Murat Ayanoğlu

88 Tamir-Bakım Mal üretimi: Sıklıkla önleyicidir ve üretim alanında yer alır. Hizmet Üretimi: Sıklıkla bakımdan ziyade tamirle ilgilidir. Tüketici alanında yer alır. Murat Ayanoğlu

89

90 AR-GE Araştırma-Geliştirme (AR-GE) ne? nasıl?
1.5 AR-GE ve Pazarlamanın Üretim Faaliyetindeki Rolü ve Ürün Geliştirme AR-GE Araştırma-Geliştirme (AR-GE) ne? nasıl? Tüketici ve müşteri isteklerini önceden belirler. Yeni ürün fikirlerini oluşturulur veya mevcut ürünlerde yapılması gereken tasarım değişiklikleri incelenir. Murat Ayanoğlu

91 AR-GE , PAZARLAMA VE ÜRÜN GELİŞTİRME
Zincir Araştırma Geliştirme Üretim Pazarlama Murat Ayanoğlu

92 Nedenler ortadan kaldırılabilir
(1) ÜRÜN GELİŞTİRME (Genel Özellikler) PAZARLAMA BÖLÜMÜNDEN GELEN FİKİR VE ÖNERİLER İŞLETME İÇİNDEN GELEN FİKİR VE ÖNERİLER (Üretim, Mühendislik, v.b.) (2) YAPILABİLİRLİK ÇALIŞMASI (Maliyet, Pazar, Teknik) Pazar Araştırması Teknik Değerlendirme ÜRÜNÜN YAPILABİLİRLİĞİ VAR MI? DUR.. Veya, Nedenleri bul. Nedenler ortadan kaldırılabilir İse, çalış. (3) ÖN ÜRÜN TASARIMI (5) AYRINTILI ÜRÜN TASARIMI (7) SÜREÇ TASARIMI -Tesis yerleştirme -İş tasarımı (8) ÜRETİM VE SÜREÇ BAŞLATMA (4) PAZAR TESTİ (Prototip) HAYIR EVET (6) SÜREÇ PLANLAMASI Murat Ayanoğlu

93 ÜRETİM TARİHİ Üretimin tarihinin insanlığın varlığı ile başladığı düşünülür. Her ne kadar başlangıçta insanoğlu sadece kendisinin ve ailesinin ihtiyaçlarını gidermek üzere bir şeyler üretmeye başlamış olsa bile, bu faaliyetler karşılığı para kazanılmadığı için, örgütlü bir üretimden söz etmek mümkün değildi. Murat Ayanoğlu

94 Üretim tarihçileri genellikle üretim tarihini James Watt’ın buhar makinesini icat etmesi ile başlatmaktadırlar. Zira bu zamana kadar üretim sadece insan gücüne dayanmakta olup ancak, 1764 de James Watt’ ın buhar makinesi ile makine gücü kullanılmaya başlanmıştır. Murat Ayanoğlu

95 Daha iyi makinelerin geliştirilmesi ile üretim çabaları büyük kısmı benzer ürünlerin “yığın” halde üretimine yönlenmiştir. 1900’ lerin ortalarından itibaren bilgisayar kullanımının başlaması ve ekonomik hale gelmesi ile, üretimde otomasyon devri başlamıştır. Murat Ayanoğlu

96 ÜRETİM TARİHİ I.SAFHA: MALİYET ODAKLI (İş üzerinde odaklanma) ( ) İş standartları, Standart parçalar, Gantt, Zaman etütleri, Seri üretim, Esnek üretim Hareketli montaj hatları, EOQ, Malzeme İhtiyaç planlaması Murat Ayanoğlu

97 KALİTE ODAKLI (Süreç üzerinde odaklanma) (1980-1995)
ÜRETİM TARİHİ II.SAFHA: KALİTE ODAKLI (Süreç üzerinde odaklanma) ( ) Tam zamanında üretim, Kanban, CAD, Toplam Kalite Yönetimi, Kalite Ödülleri Murat Ayanoğlu

98 MÜŞTERİ ODAKLI (Pazar ve hız odaklılık-Zincir) (1995- )
ÜRETİM TARİHİ III.SAFHA: MÜŞTERİ ODAKLI (Pazar ve hız odaklılık-Zincir) ( ) Globalizasyon, İnternet, Kurumsal kaynak planlama, Tedarik zinciri yönetimi, Hızlı tepki yönetimi Çevik üretim Murat Ayanoğlu

99 The Heritage of Operations Management
© 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

100 Significant Events in Operations Management
You should stress that the time-based historical perspective is only one way to look at the development of Operations Management, outcome focus is another. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

101 © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458
Eli Whitney © 1995 Corel Corp. Born 1765; died 1825 In 1798, received government contract to make 10,000 muskets Showed that machine tools could make standardized parts to exact specifications Musket parts could be used in any musket You might ask students why standardization is so important. If their answers do not raise the issue, here is a good time to introduce the concept of “setup.” Discussion of Whitney also raises issues of quality control, and even worker training. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

102 © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458
Frederick W. Taylor Born 1856; died 1915 Known as ‘father of scientific management’ In 1881, as chief engineer for Midvale Steel, studied how tasks were done Began first motion & time studies Created efficiency principles Some students argue that Taylor’s main objective was to get more from the workers. You might discuss the difference between trying to get more out of the workers and trying to improve their efficiency. © 1995 Corel Corp. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

103 Taylor: Management Should Take More Responsibility for
Matching employees to right job Providing the proper training Providing proper work methods and tools Establishing legitimate incentives for work to be accomplished There are several issues which can be raised here: - the individual nature of individuals (not everyone is suited to the same job) - how does one decide what is “proper” training? - perhaps “a poor workman blames his tools;” but a workman may only be as good as his tools - “a day’s pay for a day’s work” - what is a “day’s work”? How do we decide? How do we arrive at a monetary value for this day’s work? © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

104 Frank & Lillian Gilbreth
Husband-and-wife engineering team Further developed work measurement methods Applied efficiency methods to their home & 12 children! (Book & Movie: “Cheaper by the Dozen,” book: “Bells on Their Toes”) © 1995 Corel Corp. Ask the students: So what? Get them to think about task performance at various levels of detail. - How does one determine the most efficient motions to be used? - How does one “balance” the performance of a task so that one limb does not bear an excessive load? - How can one “design a job” before actually performing a task? You might also wish to discuss the book and movies about the Gilbreths and their children. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

105 © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458
Henry Ford Born 1863; died 1947 In 1903, created Ford Motor Company In 1913, first used moving assembly line to make Model T Unfinished product moved by conveyor past work station Paid workers very well for 1911 ($5/day!) © 1995 Corel Corp. ‘Make them all alike!’ Assembly lines are widely accepted and used. Are they actually “God’s gift to repetitive manufacturing?” Have students consider the Volvo experiment where teams were used to build automobiles. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

106 © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458
W. Edwards Deming Born 1900; died 1993 Engineer & physicist Credited with teaching Japan quality control methods in post-WW2 Used statistics to analyze process His methods involve workers in decisions Have students consider why Dr. Deming’s popularity was so great in Japan, but took such a long time to develop in the U.S. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J

107 © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458
New Challenges in OM From To Local or national focus Batch shipments Low bid purchasing Lengthy product development Standard products Job specialization Global focus Just-in-time Supply chain partnering Rapid product development, alliances Mass customization Empowered employees, teams Use this and the subsequent slide to get students thinking about some of the changes taking place in OM. Try to help them understand both the causes of the changes and the implications. In particular, have them consider the role of information and of information technology. © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J