Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Bölüm 2: Zorunlu Liderlik
Liderlik: Kimin Sorumluluğu? Etkili Liderliğin (Effective Leadership) Sırrı Nedir? Etkileyici Liderliğin (Influential leadership) Sırrı Nedir? Sorumlu Liderliğin Sırrı Nedir? Teoriler ve Modeller Yönetim ve Liderliği Nasıl Açıklıyor? Dönüşümcü Liderlik İçin Uygun Zaman mı? Mükemmel ve Etik Liderliği Desteklemede İnsan Kaynakları’nın Rolü Nedir? Büyük Liderler Olmak İçin Neler Yapabiliriz? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderlik: Kimin Sorumluluğu?
Giriş Dünyada büyük fırsatlar ve bunlardan daha büyük zorluklarla yüzleşilmektedir. Şirketler, kurumlar ve topluluklar liderliği geliştirmelidir. Hepimiz güç sorumluluğunun nasıl kullanılacağını, kabiliyetlerimizi nasıl kullanacağımızı ve değerlerimiz ve etiğe uygun olarak nasıl yaşayacağımızı öğrenmeliyiz. Hepimizin Büyük Liderler Olmaya İhtiyacı Var! Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderlik Öğrenilir Önemli bir lider haline gelmenin üç sırrı vardır: Duygusal ve Sosyal Yetkinlik: Etkili Liderliğin Sırrı Güç: Etkileyici Liderliğin Sırrı Etik: Sorumlu Liderliğin Sırrı Lider doğulmaz, lider olunur. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

En Popüler>> Tartışma Soruları Günümüzde herkes için lider olmak neden önemlidir? (Kağıtlarınızı Çıkarın !) - Patronlarınız, koçlarınız ve öğretmenlerinizi düşünün. “İyi Patron” ve “Kötü Patron” başlıkları altında bu kişilerin isimlerini listeleyin. Daha sonra bu kişileri tarif ettiğine inandığınız sıfatları düşünün. Bu tanımlamalardan hangi sonuçları çıkarabilirsiniz? Liderlik deneyimlerinizi düşün ve sizin için en çok öğretici olmuş deneyiminizi düşünün. Ne öğrenmiştiniz? Nasıl öğrenmiştiniz? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Etkili Liderliğin Sırrı Nedir?
Giriş Yetkinlikler (Competencies) Kişinin bir görev veya meslekte ne kadar iyi olduğuyla doğrudan bağlı olan, hem niyet hem de davranışı içeren kabiliyetler ve yeterliliklerdir. (Abilities & Capabilities) Sosyal ve duygusal zekayla ilgili yetkinliklere hâkim olmalıyız. Sosyal ve Duygusal Zeka Öz farkındalık, öz yönetim, sosyal farkındalık ve ilişki yönetimiyle ilgili kabiliyetlerdir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Görüle-bilen Beceri ve bilgi Bileşenler: Niyet  Eylemi tetikleyen ihtiyaçlar veya dürtüdür. Özellikler  fiziksel özellikler ve/veya bilgiye karşılık vermenin tutarlı yollarıdır. “Ben” Anlayışı tavırlar, değerler, ve benlik bilinci – hepsi eylemlerin güçlü tetikleyicisidir. Bilgi  Kişinin elinde olan bilgi ve genel olarak o bilgiye ulaşma yeteneğidir. Beceriler  Görevin yerine getirilmesi için öğrenilen kabiliyetlerdir. Saklı Kendine ilişkin düşünce-ler Motivas-yon Özellikler Competencies involve several levels of personal characteristics that impact intention and action. Beceri ve bilgi Kendine ilişkin düşünce-ler Tutumlar Değerler Yüzey Motivas-yon/özel-likler Kişilik Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Eşik ve ve Farklılaşan Yetkinlikler Eşik Yetkinlikler Eşik Yetkinlikler (Başlangıç Yetkinlikleri) bir işi yapabilmek için gereklidir. Temek uzmanlık, deneyim ve pek çok bilişsel kabiliyet. Farklılaşan Yetkinlikler çarpıcı performansı desteklerler. Sosyal ve duygusal zeka, “kalıpları” tanıma (pattern recognition) ve sistem düşüncesi. Farklılaşan Yetkinlikler Neredeyse iş yerindeki herkes tarafından istenen biri haline gelmek Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Teknik, Bilişsel ve İlişkisel Yetkinlikler Teknik Yetkinlikler özel bir alanla ilgili araç ve süreçlerin kullanımı. Bilişsel Yetkinlikler Örgüt ve grup gibi sistemlerde “büyük resmi görme” veya karmaşık durumları analiz etme kabiliyeti (kalıpları tanıma) ve her şeyin ve insanların birbirleriyle ne şekilde ilgili olduğunu anlayabilme (sistem düşüncesi). İlişkisel Yetkinlikler iş arkadaşları, üst yönetim ve müşterilerle güçlü çalışma ilişkilerinin geliştirilmesinin desteklenmesi. Bilişsel yetkinlik-ler İlişkisel yetkinlikler Teknik yetkinlik-ler Technical skills are especially critical in areas such as engineering, finance, and information technology Two main cognitive competencies—pattern recognition and systems thinking—are crucial in many jobs today Common management applications of relational competencies includes team work, coaching, monitoring performance, and providing feedback Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Yetkinlik Modelleri İnsanlar işlerinde ve liderlik rollerinde pek çok yetkinliği geliştirmelilerdir. Yetkinlik Modeli İşteki başarıyla doğrudan ilgili olan yetkinliklerdir ve işle ilgili kategoriler altında toplanmışlardır. Günümüzde örgütlerde binlerce yetkinlik modeli kullanılmaktadır. En iyi modeller iyi araştırılmış olanlar ve insanlar, meslekler ve örgütsel yaşama ilişkin araştırmalara dayanan modellerdir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Kapsamlı Bir Yönetim Yetkinlik Modeli Söz konusu liderlik olduğunda, yetkinliklerin bir alt grubu tüm farkı yaratır: sosyal ve duygusal zekayla ilgili yetkinlikler. Kaynak: Based on Boyatzis, Richard E The competent manager: A model for effective performance. Hoboken, NJ: Wiley-Interscience. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Sosyal ve Duygusal Yetkinlikler ve Uyumlu Liderlik Uyumlu Organizasyonlar İnsanların heyecanı paylaştığı ve kendilerini ortak amaçlara adadıkları güçlü ve olumlu bir kültürle tanımlanan organizasyonlardır. Uyumlu Liderler Sosyal ve duygusal açıdan zeki, ileriyi gören kimselerdir. Uyumlu lider, insanları herkesin elinden gelenin en iyisini yaparak katkıda bulunmasına imkan tanıyacak şekilde yönetir ve onlara liderlik eder. Öz Farkındalık  Karşıdaki kişinin duygularını ve duygularını etkisini fark etme ve anlama kabiliyetidir. Kaynak: Boyatzis, Richard E Competencies in the 21st century (Guest Editorial). Journal of Management Development 27(1): 5–12. McKee, Annie, Boyatzis, Richard, Johnston, Frances (2008). Becoming A Resonant Leader: Develop Your Emotional Intelligence, Renew Your Relationships, Sustain Your Effectiveness. Boston: Harvard Business Press. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Öz Farkındalık: Sosyal ve Duygusal Zekanın Temeli Duygular, bizim açık düşünme, iyi kararlar verme ve görevlere odaklanma kabiliyetimizle ilgilidir. Limbik rezonans duyguların ne kadar çabuk yayıldığını ve hislerimizin, düşünce ve davranışlarımızın güçlü tetikçileri olduğunu tarif etmek için kullanılan bir kavramdır. Our brains are complex structures, and there is an important relationship between neurophysiology (how the brain works), psychology (personality, motives, and traits), and values (deeply held beliefs about how to act on our ideals). Kaynak: Adapted from Boyatzis, Richard E Competencies in the 21st century (Guest Editorial). Journal of Management Development 27(1): 9. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

En Popüler>> Tartışma Soruları Slayt 11’de yer alan yetkinlik modelini gözden geçirin. Bir takımda birlikte çalıştığınızda bu yetkinliklerden hangilerini düzenli olarak kullanıyorsunuz? İki yetkinlik seçin ve bunları nasıl geliştirdiğinizi ve ne şekilde daha da geliştirebileceğinizi anlatın. Lider olarak en iyi olduğunuz bir durumu hatırlayın. Ne olmuştu? Ne yapmıştınız? Davranışlarınızın sonuçları neydi? Slayt 12’deki sosyal ve duygusal yetkinlikleri gözden geçirin. O durumda bu yetkinliklerden hangilerini göstermiştiniz? Bir başkasının duygularını “yakaladığınız” bir durumu düşünün. Sizin üzerinizdeki etkisi ne olmuştu? Karşınızdakinin ruh halini üstlenmek veya üstlenmemek arasındaki karar verebilmek için kendinizi yönetme yollarınız var mı? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Etkileyici Liderliğin Sırrı Nedir?
Giriş Güç  diğerlerini etkileme, insanların düşüncelerini, hislerini veya davranışlarını değiştirerek insanları istenilen şeyleri yapmaya sevk etme yeteneği. Şans… Zorluk… Eğer gücün organizasyonlarda nasıl kullanıldığına ilişkin net bir fikriniz varsa, etik kararlar alma, diğerlerini etkileme ve yıkıcı örgütsel politikalarla iyi şekilde başa çıkma ihtimalinizi yükselecektir. Çok sayıda insan gücü kullanma ve başkalarının gücünü onlar üzerinde kullanabilmesi fikrinden rahatsız olurlar. “Güç” hakkındaki ortak görüş, gücün kurbanlarıyla birlikte var olduğudur. Bu fikir kültürle yakından ilgilidir. Farklı kültürler, gücün kullanılmasına ve dağıtılmasına farklı şekilde yaklaşırlar. Organizational politics involve many things, including internal competition and the pursuit of personal goals at the expense of others or the organization. As distasteful as they are to most people, organizational politics are a reality in most organizations. And if you don’t understand them, you can’t help change the situation for the better. Power is a fact of social life in organizations, and managers and leaders need to understand how to use it for the benefit of their employees, the organization, and the people and communities that the organization serves. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

GirişGücün Kaynakları Yasal Güç Diğer kişileri, organizasyon içindeki pozisyon veya resmi otoriteyle etkileme kabiliyetidir. Ödüllendirme Gücü Diğer kişileri ödül vererek veya verilecek ödülleri kısıtlayarak (Örneğin ödeme, terfi, izin, çekici projeleri ve öğrenme deneyimleri gibi) etkileme kabiliyetidir. Zorlayıcı Güç Diğer kişileri ceza aracılığıyla etkilemektir. Uzmanlık Gücü Özel bilgi ve/veya yetenekler sayesinde diğer kişileri etkileme kabiliyetidir. Benzeşim Gücü (Karizmatik Güç) İnsanların değer verdiği ve gıpta ettiği kişisel özelliklerden kaynaklanan güçtür. Bu güç tipi insanların güç sahibine saygı duymalarına veya onu takdir etmelerine neden olur. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Güçlendirme Güçlendirme  Çalışanları karar almaları ve aldıkları kararların ve hareketlerinin sorumluluklarını taşımaya yüreklendirmek Güçlendirmenin teşvik ettiği demokratik katılım katılımcıların şu kabiliyetleriyle açıklanır: Özerklik Konu hakkında konuşmak Fikirlere katkıda bulunmak Participation and empowerment are also important parts of motivation. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Güçlendirilmiş Çalışanlar ve Organizasyonlar Güçlendirilmiş Çalışanlar Güçlendirilmiş Organizasyonlar İşlerin nasıl yapılacağıyla ilgili söz hakkına sahiplerdir. Çalışanların bağlılığını teşvik edecek sistem ve prosedürler Problemlere dikkat çekerler ve iş süreçlerini geliştirirler. Çalışanların çatışmalarla doğrudan başa çıkmasını sağlayacak destek programları Ortalamanın üzerinde performans göstermelerine neden olacak şekilde işe adanmış ve bağlıdırlar. İşbirliği ve kaliteyi teşvik ederken otoriter yönetime engel olan maaş programları Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Güçlendirme ve X, Y, Z Teorileri İsim Tanım X Teorisi Ortalama bir çalışanın tembel, azimsiz ve sorumsuz olduğunu öne süren bir inanç sistemi. Y Teorisi Çalışanların içsel olarak hevesli, sorumluluk sahibi ve çalışkan olduklarını ve örgütlerinin amaçlarına ulaşmasına yardımcı olmak için çok çalışacaklarını öne süren bir inanç sistemi. Z Teorisi Organizasyonların, çalışanların sınırlı konularda karar verme özgürlüğüne sahip oldukları ve özerk şekilde çalışmalarına güvenildiği güçlü ve ilişkisel kültürleri olduğunu belirten teoridir. Douglas McGregor tarafından geliştirilmiştir. One problem with the Theory Z model is that it is nearly impossible to imagine a present-day organization that will offer lifetime employment. Another questionable aspect of Z organizations is that they could be described as benevolent but paternalistic. The Z approach can generate positive morale and loyalty. William Ouichi tarafından geliştirilmiştir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Güçlendirme Hareketinin Bugünü Güçlendirme İş Hayatı için Şart! Organizasyonlar artık çok daha “yatay” Organizasyonlar artık çok daha “yalın” Çoğunlukla iş sürecine en yakın insanlar, iş sürecinden daha uzak olan yönetici veya liderlerden çok daha iyi kararlar alır. İşe alım sözleşmesinin doğası değişiyor. “Eğer tüm söylenenleri toplu olarak düşünürsek, çalışan katılımı iş başarısını olumlu yönde etkiler. Bu etki asla nötr ya da olumsuz olmaz.” Brookings Enstitüsü Flat organizations  organizations that have few levels of hierarchy, which drives a need for more people to make decisions. In the past, the employment equation went something like this: “I will come to work and do my best to fulfill the organization’s expectations in exchange for respect, reasonable pay, decent working conditions, and a promise of lifetime employment.”Today, the equation is more like this: “I will share my talents and expertise with this organization only as long as I am fairly compensated, have opportunities to learn and grow, can do and be my best, and feel that my contributions are valued.”30 If these conditions are not met, people can and will leave. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

En Popüler>> Tartışma Soruları Gücün kötüye kullanıldığı bir deneyiminizi tartışın. Güç nasıl kötüye kullanılmıştı? Bu durumun sizin açınızdan ve diğerleri açısından sonuçları neydi? Sizi doğrudan etkileyen bir lideri düşünün. Hangi güç kaynaklarından yararlanmıştı? Kullandığı güç kaynaklarının sizin üstündeki etkileri nelerdi? Güçlendirilmiş iş gücünün olumlu ve olumsuz yönlerini tartışın. Okul ve iş tecrübelerinizden yararlanarak iki yön için de argümanlar üretin. Güçlendirme demokratik süreçleri nasıl destekleyebilir? İş yerinde katılım, güçlendirme ve demokratik süreçler, bireyin iş dışındaki hayatını ne şekilde etkileyebilir? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Sorumlu Liderliğin Sırrı Nedir?
Değerleri ve Etiği Geliştirmek EtikBir kişinin veya grubun davranışlarını yönlendiren değerler ve prensiplerdir. Değerler  Bir kişi veya grubun doğru- yanlış, iyi-kötü veya cazip-istenmeyen fikirlere dair inancıdır. Sınır Değerler Kendi hayatımızın amaçlarına göre belirlediğimiz kişisel bağlılıklarımızdır. Yararlı değerler Sınır değerlerimize ulaşmamızı sağlaması için tercih ettiğimiz davranış ve yollardır. Nasıl liderlik edeceğimiz değerlerimiz tarafından belirlenir. Terminal values include freedom, wisdom, love, equality, and a world at peace. Other examples of terminal values include happiness, pleasure, self-respect, inner harmony, and family security. Instrumental values include ambition, competence, creativity, honesty, integrity, and intellectual ability. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Etiğin Seviyeleri Bireysel Etik Diğer insanlarla kurulan ilişkilerde kişisel bir davranış kodu. Profesyonel (Mesleki Etik) Belli bir meslek dalında uygun davranışı belirleyen standartlar. Örgütsel Etik Organizasyonun içindeki kişilerin davranışlarını ve/veya paydaşların beklentilerini belirleyen, organizasyon tarafından seçilen değerler ve prensiplerdir. Toplumsal Etik Toplumun üyelerinin günlük hayatta birbirleriyle ilişkilerini belirleyen prensipler ve standartlar. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Etiğin Seviyeleri Bireysel Etik Aile, arkadaşlar, okul ve dini organizasyonları da içeren sosyal çevre tarafından şekillendirilir ve bu çevreden etkilenir. Profesyonel (Mesleki Etik) Hem işletmeye hem de mesleğe/sektöre göre değişiklik gösterir. Bazı ahlaki konular tartışmaya oldukça açıktır; bunlara verilebilecek kolay cevaplar yoktur. İşinizi seçtiğinizde etiğe ilişkin bir karar da vermiş oluyorsunuz. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Etiğin Seviyeleri Örgütsel Etik Örgütsel etik genellikle işletme kültürüne nüfuz etmiş durumdadır ve işletmenin misyonunda kodlanmıştır. Sıklıkla işletmenin inançları, değerleri ve uygulamaları; çalışanlara, müşterilere ve çevreye nasıl davranılacağını yansıtır. Toplumsal Etik Kültürle ilgilidir ve bazen kanunlar, sosyal gelenekler ve hatta dil tarafından desteklenir. Toplumla etik hakkında konuşulmaya başlandığında ve bu konu kızıştığında, bu bir değişim yaşanacağının işaretidir. Societal ethics often include beliefs, values, and practices related to issues like justice, individual rights, and social order, as well as prominent social issues such as equal employment opportunity rights and how companies should impact the environment Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

İş Etiği: Karmaşık Farklı paydaşların, bir işte değer ve etiklerin nasıl belirleneceği konusunda farklı fikirleri vardır. Çoğunlukla, iş globaldir değerler, kültürler ve bağlılıklar hızla değişir ve tahmin edilemez. İş ortamının global doğası, farklı kültürler arasındaki değerleri normlar ve uygulamalar arasında “azımsanamayacak” farklılıklar yaratır. Stakeholders Any organization, group, or person either internal or external to the company who has a stake in the company’s success or failure. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

İş Dünyasında Etik ve Kanunun Rolü Kanunun Rolü Etik ve etik dışı davranışlar hakkındaki çatışmalar, insanların ve şirketlerin karar vermelerini zorlaştırdığında, uygun davranışı belirler. Kanun genellikle etik ihlallerini takip eder Yeni kanunlar, toplumdaki çok sayıda kişinin adil ve yalnızca bir iş uygulaması olduğunu düşündükleri sınırları aşan yeni durumları takip eder. Kanuni düzenlemelerle belirlenen iş etiği hem organizasyonlar hem de onların liderleri için geçerlidir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

İşteki Etik İkilemiyle Başa Çıkmak Etik İkilemler Etiğe uygun davranmanın, bir amaca ulaşmayı engelleyebileceği durumlardır. Etik ikilemlere en iyi çözümler: Diğer kişilerle iletişimde olan ve Herkes için en iyi hakkında derinlemesine düşünen kişiler tarafından bulunur. Akademisyenler, etik sorunlar görünür olduğunda ve karmaşık problemler olarak ele alındığında, etiğin “uygulamada” olduğunu belirtmektedirler. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Etik Günlük Kararlar Almak İnsanlar etik dışı davranışları neden ve nasıl rasyonelleştirir? Zaman zaman herkes etiği ihlal eder, bu çok büyük bir mesele değildir. Davranışlar kanun dışı değilse, etik dışı da değildir. “Çoğul Cehalet”  Onlar bunu yapıyorlar. Eğer ben yapmazsam, kaybederim. Her şey söylendi ve yapıldıysa, etik davranış size bağlıdır. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

En Popüler>> Tartışma Soruları Favori restaurantınızı düşünün. Bu şirketin değerleri ve etiği kolay anlaşılabiliyor mu? Bu değerler ve etikler neler ve çalışanlar bunları nasıl gösteriyor? Okulunuzun öğrenciler için resmi bir düzenlemesi var mı? Eğer varsa, okuyun. Bunun hangi kısımları kişisel değerlerinizi ve etik kodlarınıza uyuyor? Sizin değerlerinizle çatışan kısımlar da var mı? Bu çatışmalar neler ve bunlarla nasıl uzlaşabilirsiniz? Daha önce hiç etik dışı bir davranışı (sizin davranışınız ya da bir başkasının davranışı) rasyonelleştirdiniz mi? Neden ve nasıl yaptınız? Yüzleştiğiniz bir etik ikilemi düşünün. Durumun çözümünü zorlaştıran faktörler neydi? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Teoriler ve Modeller Yönetimi ve Liderliği Nasıl Açıklıyor?
Giriş Akademisyenler ve profesyoneller, yönetim ve liderlikle ilgili bilgi veren yaklaşık 75 yıllık önemli teoriler bulunmaktadır. Bu teorilerin kısıtlarını ve hangi modellerin araştırmalar tarafından desteklenmediğini iyi bilmeli ve hangi modellerin günümüzle ilgili olduğunu anlamalısınız. Bu bölümdeki yaklaşımlar: Liderlikte Özellikler Teorisi Liderliğe Yaklaşımlar ve Davranış Modelleri Liderlikte Durumsallık Yaklaşımı As a student of management and as a responsible leader in life and work you must understand and be able to discuss these theories. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderlikte Özellikler Teorisi Genel Açıklama Özellikler devamlı ve miras alınmış, öğrenilmiş veya geliştirilmiş insanları birbirlerinden ayıran niteliklerdir 1900’lü yılların başlarında, liderlikle özellikler teorisi oldukça popülerdi. Kısıtlar: Bu çalışmalardan bazıları ciddi biçimde hatalıydı araştırmalar bu özellikler ve lider başarısı arasındaki ilişkiyi desteklememişti Araştırmalarda Tanımlanan Liderlik Özellikleri Kişilik Fiziksel Özellikler Zeka ve Yetenek Sosyal Geçmiş İşle İlgili Özellikler Sosyal Özellikler Trait theories are models that attempt to explain leadership effectiveness by articulation of physical, psychological, and social characteristics, as well as abilities, knowledge, and expertise. In many cases, early theorists focused on studying people thought to be excellent leaders, so this method came to be called the “Great Man Approach.” Many of these studies in fact focused only on men, and in many cases the studies paid an inordinate amount of attention to characteristics such as height, “bearing” (e.g., military posture), and neatness Another inaccurate assumption in many of these theories was that all traits—physical and psychological alike—were immutable. In fact, some of what these researchers considered traits can and do change over time. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Teoriler ve Modeller Yönetim ve Liderliği Nasıl Açıklıyor?
Davranış Modelleri ve Liderliğe Yaklaşımlar Bu çalışmalar kişisel nitelikler ve özelliklerin ötesine geçmektedirler. Çalışmalar liderlerin diğerlerine yol gösterirken ve onları etkilerken sergiledikleri gerçek davranışlara odaklanmaktadır. Sosyoloji, psikoloji ve antropoloji gibi disiplinlerden yararlanılmıştır. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Davranış Modelleri ve Liderliğe Yaklaşımlar Ohio State Çalışmaları Liderlikle ilgili davranışlarda iki temel boyut bulunmuştur: Anlayış saygı, çalışanların fikrilerine açıklık ve çalışanların esenliğiyle ilgilenmek gibi birey odaklı davranışlardır. Yapıyı Harekete Geçirmenet yön göstermek, çalışanların performansını gözlemlemek, iş planını yapmak ve son görev teslim tarihlerini belirlemek gibi görev ve amaç odaklı davranışlardır. Conducted at Ohio State University in mid 20th century. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Davranış Modelleri ve Liderliğe Yaklaşımlar Michigan Üniversitesi Çalışmaları Araştırmacılar etkin yöneticileri araştırmışlardır. Çalışmalar, iki boyutlu davranış belirlemiştir: Üretim odaklı davranış Verimlilik, maliyet, planlamaya bağlı kalmak ve işlerin son teslim tarihine uyulmasına odaklanır. Kişi odaklı davranış İlişkinin önemini vurgulama ve çalışanlar için yüksek performans gerektirecek hedefler belirlemek ve bu hedeflere ulaşmada onlara destek olmaya odaklanır. Supervisors who favoured production-oriented behaviour tended to be less effective than those favoring employee-oriented behavior. The study concluded that employees preferred employee-oriented behavior and would perform better when supervisors embraced it. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Davranış Modelleri ve Liderliğe Yaklaşımlar Yönetim Tarzı Matriksi Texas Üniversitesi’nden Robert Blake veJane Mouton İki aksisten oluşur: Üretime Yönelik Olma İnsanlara Yönelik Olma. Yönetim ve Liderlik tarzları gruplanmıştır Kaynak: Reprinted by permission of Harvard Business Review. Adapted from an exhibit from “Breakthrough in Organization Development” by Robert R. Blake, Jane S. Mouton, Louis B. Barnes, and Larry E. Greiner, November–December 1964, p Copyright © 1964 by the President and Fellows of Harvard College. All rights reserved. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Teoriler ve Modeller Yönetim ve Liderliği Nasıl Açıklıyor?
Liderliğe Durumsallık Yaklaşımları Aşağıdaki bakış açılarına dayanır: Söz konusu liderlik ve yönetim olduğunda, bir beden herkese uymaz. “one size does not fit all” Lider davranışı, örgütsel durumun farklı açılarını ve takipçilerin özelliklerini dikkate alır. Bu bölümdeki yaklaşımlar: Fiedler’in Durumsallık Teorisi Duruma Bağlı Liderlik Teorisi Yol-Amaç Teorisi İkame Liderlik Modeli Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderliğe Durumsallık Yaklaşımları Fiedler’in Durumsallık Teorisi Liderin etkinliği liderin ve durumun özelliklerine bağlıdır. Bir kişinin liderlik stilini değiştirmek zordur etkinlik= Liderin stilinin durumla uyuşmasıdır İlişki Odaklı Liderler İyi ilişkileri ve çalışanlar tarafından sevilmeyi vurgular Görev Odaklı Liderler Başarıya odaklıdır ve çalışanların işlerinde iyi performans gösterdiklerini garantiye almak ister. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderliğe Durumsallık Yaklaşımları Duruma Bağlı Liderlik Teorisi Paul Hersey ve Ken Blanchard tarafından geliştirilmiştir. Liderin stilini ve takipçilerin göreve hazırlıklı olmasını ilişkilendirir. Hazırlık  Çalışanın ne derece yetkin, kendine güvenli, kendisine verilen görevi bitirmeye ne kadar istekli olduğu veya işinde ne kadar iyi performans gösterdiğidir. Bu faktörler liderlere, çalışanların ne kadar rehberliğe ve yön gösterilmeye ihtiyaç duydukları hakkında karar vermesine yardımcı olur. The situational theory is somewhat appealing in that it focuses on followers and their competencies and capabilities, or their progress from immaturity to maturity. Leaders who can accurately diagnose followers’ readiness are more likely to match their leadership behavior to employee needs. That said, the model assumes that leaders can accurately read followers’ readiness. Unfortunately, that is not always the case. Anlatım Tarzı Satış Tarzı Katılımcı Tarz Temsilci Tarz Takipçiler beceriksiz, isteksiz ve güvensizdir. Çalışanlar görevi tamamlayamaz; ancak istekli ve /veya güvenlidir. Çalışanlar beceriklidir; ancak isteksiz ve güvensizlerdir. Çalışanlar kabiliyetli,istekli ve güvenlidir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderliğe Durumsallık Yaklaşımları Yol-Amaç Teorisi Lider, amaçların gerçekleştirilebilmesi için çalışanları motive etmekle sorumludur. Etkin liderler, çalışan motivasyonunu, örgütsel ve kişisel amaçlara giden yolu aydınlatarak desteklerler ve amacın başarılması ve ödül arasında bağ kurar. Leaders must ensure that: the path to goal achievement is free of obstacles, that goals are meaningful, and that rewards are valued. Kaynak: House, Robert J., and T. R. Mitchell Path-goal theory of leadership. In Decision making: An organizational behavior approach, ed. J. M. Pennings. Princeton, NJ: Markus Wiener Publishers. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Liderliğe Durumsallık Yaklaşımları İkame Liderlik Modeli Kişilerin veya durumların kesin bazı özellikleri, doğrudan liderliği gereksiz kılabilir. Örneğin, çalışanlar zeki, iyi eğitimli ve motivasyon sahibiyse, bu kişiler genelde yakın bir denetime ihtiyaç duymazlar. Bu durum, insanların yönetilmek ve yönlendirilmek zorunda oldukları gibi geleneksel fikirlerle çelişir. Geleneksel fikre göre, insanlar yönetilmezse ya çalışmaktan bütünüyle vazgeçerler ya da tüm potansiyellerini kullanmazlar.. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Özet Eğer insanlara nasıl yol gösterileceğini, onları etkilemeyi ve yönlendirmeyi daha iyi anlayabilirsek, organizasyonlar daha etkin ve muhtemelen çalışmak için daha eğlenceli yerler olacaktır. Ancak teorilerden yararlanabilmeniz için, araştırmanın hangi kısımlarının günümüz organizasyonlarında ve iş hayatında uygulanabilir olduğunu ayırt etmelisiniz. Aynı zamanda hangi modellerin diğerlerinin zihinlerinde ve organizasyonlar işlediğini de ayırt etmelisiniz. Bu modeller sıklıkla başarıya ulaşmamış ya da kesinleşmemiştir. Modeller örgüt kültürü ve sistemleri içine gömülmüş durumdadırlar. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

En Popüler>> Tartışma Soruları Kitabınızda yer alan genel liderlik özelliklerini düşünün. Bu özelliklerden hangilerinin liderlik için önemli olduğunu düşünüyorsunuz? Neden? Liderlik açısından önemsiz olduğunu düşündüğünüz özellikler var mı? Bunlar hangileri? Siz hangi özelliklere sahipsiniz? Günümüz iş dünyasında hangi liderlik teorileri diğerlerinden öne çıkıyor? Açıklayın. İnsanlara liderlik edeceğiniz umduğunuz bir durumu düşünün. Durumsallık teorilerini kullanarak, tercih ettiğiniz liderlik yaklaşımını, bağlamı (kişiler, grupta veya organizasyonda neler oluyor), diğer insanların yeteneklerini ve insanların görev için çalışmaya olup olmadıklarını tarif edin. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Dönüşümcü Liderlik İçin Uygun Zaman mı?
Giriş Dönüşümcü Liderler Sosyal ve duygusal zekaya sahip ve diğer insanlara sıradışı bir vizyona sahip olmaları için ilhan verebilen biridir. İşlevsel Liderler Lider ve takipçinin işlevsel bir değişim ilişkisi içinde olduğu geleneksel bir yönetim anlayışını takip eden kişilerdir. Dönüşümcü Liderler: İnsana değer veriri ve çalışanların ihtiyaçlarına odaklanır. Yaptıkları şeyler için tutkuludurlar. Doğru şeyi doğru yoldan yaparlar. Araştırmacılar, karizmatik liderin beş özelliğini tanımlamışlardır: Vizyon ve ifade etme Çevreye karşı hassasiyet İnsanların ihtiyaçlarına karşı hassasiyet Kişisel risk alma Geleneksel olmayan davranış Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Dönüşümcü Liderlik İçin Uygun Zaman mı?
En Popüler>> Tartışma Soruları Dönüşümcü ve işlevsel lider arasındaki farkı tarif edin. Bir liderin dönüşümcü lider olması ne kadar önemlidir? Neden? Görüşünüzü desteklemek için deneyimlerinizden faydalananın. Liderlik yetenekleriniz, özellikle sosyal ve duygusal zekanız ve insanlara nasıl ilham verdiğiniz hakkında düşünün. Bu yeteneklerinizi daha sık ve etkin olarak kullanmanızda hangi teşviklere ihtiyaç duyarsınız? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Mükemmel ve Etik Liderliği Desteklemede İnsan Kaynakları’nın Rolü Nedir? İnsan Kaynakları Döngüsü İnsan kaynaklarının liderlikteki rolü tek bir kelimeyle açıklanabilir: Destek. Destek, teknik, stratejik veya başka şekillerde olabilir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Mükemmel ve Etik Liderliği Desteklemede İnsan Kaynakları’nın Rolü Nedir? Etik Liderlik Geliştirmek İnsan Kaynakları etik liderlikle ilgili konulara değinen programlar sunmak zorundadır. Programlar organizasyonun etik kodunun netleştirilmesi ve mesleki etiğin öneminin pekiştirilmesi ve etik liderliğin organizasyonun her seviyesinde yerleştirilmesine yönelik tasarlanmalıdır. Başarılı olunması için programların aşağıdaki özellikleri taşıması gerekir: Çalışanların deneyimleriyle ilgili İyi kararla4rın geliştirilmesine odaklanmış Fikir alışverişi ve diyaloga odaklanmış Yönetim tarafından tamamen ve gözle görülür biçimde desteklenmeli Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Mükemmel ve Etik Liderliği Desteklemede İnsan Kaynakları’nın Rolü Nedir? İK’nın Liderlik Rolü Günümüz İK profesyonelleri yönetim koçu ve danışmanı, stratejik iş ortağı, örgütsel değişim ajanı ve liderlik geliştirme mimarı olarak anılmaktadır. İhbarcı Koruması Organizasyonun etik davranışları stratejik olarak dikkate alması için, insan kaynaklarının genellikle hem kültürü destekleyen hem de bireyleri davranışlarını değiştirmeleri için yüreklendiren bir mekanizma kurması gerekir.. To support employees in doing the right thing, HR has a responsibility to (1) know the law; (2) ensure that mechanisms are in place to support employees in identifying and reporting ethical violations or questionable activities (e.g., anonymous hotlines, ombudsperson programs, and the like), and (3) protect employees from harm should they need to use these programs. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Mükemmel ve Etik Liderliği Desteklemede İnsan Kaynakları’nın Rolü Nedir? En Popüler>> Tartışma Soruları Daha önce hiç insanların etik dışı davranışlar sergiledikleri veya sergilemeyi düşündükleri bir durumda bulundunuz mu? Bu davranışları ihbar etmeyi düşündünüz mü? Nedenini açıklayınız. İnsanların etik dışı davranışlara şahit olduklarında bunu dile getirmekten çekinmeyecekleri bir kültürün kurulmasına İK nasıl yardımcı olabilir? Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Büyük Liderler Olmak İçin Neler Yapabiliriz?
Otantiklik Kişinin düşüncelerini, duygularını ve inançlarını içinden geldiği şekilde sunması. Otantiklik yüksek derecede özfarkındalık gerektirir. Otantik liderler hem kendi içlerinde, hem de çevrelerindeki kişiler bakımından dürüstlüğe bağlıdırlar. Güven Çalışanların liderlerin etik ve makul biçimde davranacağı, en iyi niyeti kalplerinde taşıdıkları ve organizayonun amaçlarına ulaşması için çalışacaklarına dair inançlarıdır. Fazilet (Doğruluk) Değişmez yüksek ahlak prensiplerine ve profesyonel standartlara uyma kalitesi. Cesaret Kişinin gerekli ve doğru olduğuna inancığı davranışlardan ödün vermeden korku, tehlike, belirsizlik veya acıyla yüzleşme isteği ve yeteneğidir. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Büyük Liderler Olmak İçin Neler Yapabiliriz?
En Popüler>> Tartışma Soruları Özfarkındalığı, zihnimizi, vücudumuzu (fiziksel benlik), kalbimizi (duygular) ve ruhu (değerleri) anlamak olduğunu düşünürüz. Bu alanların her biri için kişi olarak sizi tarif ettiğine inandığınız iki veya üç unsurdan bahsedin.. Bir takımı yönetirken, kendiniz ve diğerleri arasında güveni nasıl sağlarsınız? Takım üyeleri arasında güveni nasıl sağlarsınız? Okul hayatında doğruluğun rolünü tartışın (sınıfta ve dışarıda). Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without the prior written permission of the publisher. Printed in the United States of America. Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Copyright ©2010 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim