TEKNOLOJİ ÇAĞINDA EMPATİ KAYBI YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (İ.Ö.)

... konulu sunumlar: "TEKNOLOJİ ÇAĞINDA EMPATİ KAYBI YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (İ.Ö.)"— Sunum transkripti:

1 TEKNOLOJİ ÇAĞINDA EMPATİ KAYBI YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (İ.Ö.)
OĞUZ FIRAT HAMARAT TAYFUN ÇAKMAK ONUR DÜNDAR YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (İ.Ö.)

2 İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ 1-) Kişi İçi İletişim
İletişim kendi içinde kişi içi iletişim ve kişiler arası iletişim olmak üzere ikiye ayrılır. 1-) Kişi İçi İletişim Bir insanın düşünmesini, duygulanmasını, kişisel ihtiyaçlarının farkına varmasını, iç gözlem yapmasını, rüya görerek kendi içinden mesaj almasını ya da kendine sorular sorarak bunlara cevaplar üretmesini bir iç iletişim sayabiliriz. Karşı karşıya gelen iki insan arasında gerçekleşen İletişimin benzeri, tek bir insanın içinde de gerçekleşmektedir. İnsanlar kendi içlerinde bir takım mesajlar üreterek ve bunları yorumlayarak kişi içi iletişimde bulunurlar.

3 2-) Kişiler Arası İletişim
Genel bir tanımla kaynağını ve hedefini insanların oluşturduğu iletişimlere kişiler arası iletişim denir. Karşılıklı iletişim içinde bulunan insanlar, sembol üreterek, bunları birbirine aktararak ve yorumlayarak iletişimi sürdürürler. Kişiler arası iletişimde gönderici ve alıcı arasında zaman ve mekan birliği vardır. Bir iletişimin kişiler arası iletişim sayılabilmesi için şu üç ölçütün gerekli olduğunu belirtmeliyim; Kişiler arası iletişime katılanlar, belli bir yakınlık içinde ve yüz yüze olmalıdır. Katılımcılar arasında tek yönlü değil karşılıklı mesaj alışverişi olmalıdır. Söz konusu mesajlar sözlü ve sözsüz olmalıdır.

4 Kişiler arası iletişim Sözlü İletişim ve Sözsüz İletişim olmak üzere ikiye ayrılır.
Sözlü iletişimler dil ve dil ötesi olmak üzere iki alt sınıfa ayrılmaktadır. İnsanların karşılıklı konuşmaları ve hatta mektuplaşmaları dille iletişim olarak kabul edilmektedir. Dille iletişimde kişiler ürettikleri bilgileri birbirlerine ileterek anlamlandırırlar. Dil ötesi iletişim sesin niteliği ile ilgilidir; ses tonu, sesin hızı, sesin şiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı, duraklamalar ve benzeri özellikler, dil ötesi iletişim sayılır. Dille iletişimde kişilerin ne söyledikleri, dil ötesi iletişimde ise nasıl söyledikleri önemlidir.

5 2-) Sözsüz İletişim İletişim denilince kimilerinin aklına sadece sözlü iletişim, yani konuşulan dil aracılığıyla kurulan iletişim gelmesine karşın, iletişim sözsüz olarak da kurulabilir. Aynı ortamda birbirlerini algılayan kişiler hiç konuşmasalar bile bakışlarıyla, vücutlarının duruşuyla, aralarında bıraktıkları mesafeyle birbirlerine mesaj yollar ve sözsüz bir iletişim kurarlar. İletişime giren kişilerin birbirlerini doğru olarak anlayabilmeleri için hem gönderilen sözlü mesajların içeriğine, hem de sözlü mesaja eşlik eden beden diline, yani kişinin yüz ifadesi, jest ve mimikleri gibi görsel ipuçlarına dikkat etmeleri gerekmektedir.

6 Bireylerin yazı ile gerçekleştirdikleri iletişim türüdür.
3-) Yazılı iletişim: Bireylerin yazı ile gerçekleştirdikleri iletişim türüdür. Yazılı iletişimde iletişimci; İfadelerinin net ve anlaşılabilir olmasına, Yazının uygun formatlarda ve özenle hazırlanmış olmasına, İmla ve noktalama işaretlerinin yerinde ve doğru kullanılmış olmasına, dikkat etmelidir. Olumlu Yönleri; ” Göndericinin mesajı tekrar gözden geçirme ve yeniden düzenleme olanağı vardır. ” ” Mesajın doğru ulaşmasını sağlar, kanallardan oluşabilecek anlam sapmalarından korur. ” ” Özellikle örgütsel iletişimde, “kurum içi” ve “kurum dışı” iletişimi yazılı iletişimin önemlidir. ” ” Uzun ve kapsamı geniş mesajlar bozulmadan alıcıya ulaşır. ” ” Yazılı mesajları çoğaltma ve aynı anda dağıtma imkanı vardır. ” Olumsuz Yönleri; ” Geri bildirimin olmaması veya geç olması sorun yaratabilir. ” ” Yazılı İletişim daha fazla zaman ve çaba gerektirir. ” ” Mesajı görmesini istemediğimiz kişilerin eline geçebilir. ” ” Kalıcı olmasının olumlu olmasının yanı sıra aynı zamanda olumsuz bir yanı da vardır; artık hatırlanmamasını istediğimiz mesajlar olmadık bir zamanda karşımıza çıkabilir. ” ” Sözlü ve yüz yüze iletişimde kullandığımız ve önemi yadsınamayacak olan vücut dili ve dil ötesi faktörlerin kullanılamaması mesajı olumsuz etkileyebilir. ”

7 VİDEO SİLİNDİ.

8 EMPATİ 4-)Empatik iletişim
Empati ,bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi olarak tanımlanmaktadır. Doğru iletişimin ilk şartı karsımızda ki kişiye empati ile yaklaşmaktır. Empatik iletişim, en derin ve etkili iletişim çeşididir. Birbirini seven, birbirinin ne hissettiğini hemen anlayan iki kişinin yaşadığı iletişim tarzıdır. (Uykusu geldiğini hisseder, başının altına hemen yastık koyar. ) Empatik iletişimde karşıdakini anlamak esastır. Empati kuracak kişi kendisini karşısındakinin yerine koymalıdır. Empati kurmuş sayılmamız için, karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir. Empatik iletişimin bir diğer karşılığı ise duygusal iletişimdir. ” Mevlana’nın dediği gibi aynı dili konuşanlar değil, aynı duyguyu paylaşanlar daha yakındır. ” EMPATİ

9 İletişim ve iletişim Araçları;
İletişim araçları, bilgi akışını sağlayan araçlara verilen genel isimdir. Bu akış, "bireyden çoğula" veya "çoğuldan bireye" yönüyle olan iletişime göre çeşitlenirler. İletişimde duyuya yönelik algılama da söz konusudur. Bu algılamalar çeşitli araçlarla meydana gelir. Bilişsel iletişim araçları:  Sanal bir ortamda, bilgi teknolojilerini kullanılarak gerçekleştirilen, bireysel veya toplu iletişim araçlarıdır. (Örnek: e-postalar) Görsel-İşitsel iletişim araçları:  Göz ve Kulağımıza hitap eden, multimedya teknolojilerini kullanan, iletişim araçlarıdır. (Örneğin tv, radyo) Telekomünikasyon iletişim araçları :  Göz ve kulağa hitap eden, elektrik, teknolojileri kullanarak gerçekleştirilen iletişim araçlarıdır. (Örneğin telefon) Kali-Grafik iletişim araçları:  Yazı ve çizi ile oluşturularak formatlandırılan ve basım – yayım araçları ile yapılan iletişimdir. (Örneğin gazeteler, dergiler) Organizasyon iletişim araçları:  Ekipler aracılığıyla gerçekleştirilen , kişi veya topluma aktarılacak mesajları tanıtım – eğlence – eğitim – gezme – tüketme adına ileten etkinliklerin sağladığı iletişimin araçlarıdır. (Örneğin Fuarlar) Sanatsal iletişim araçları: İster plastik, ister estetik olsun her türlü sanat faaliyeti veya sanatçı ile sağlanacak iletişimin araçlarıdır. (Örneğin dans, resim)

10 GÜNÜMÜZDE İLETİŞİM Tarih öncesi çağlarda konuşma biçimlerinden biri duvarlara ardı ardına çizilen mağara resimleriydi. Bu resimlerin her biri değişik hikayeler anlatırdı. Teknolojideki gelişmeler iletişimin de ilerleme kaybetmesine neden olur. Tabletler ve parşömenler insanların yazmalarına ve bilgiyi kaydetmelerine yarayan teknoloji ürünleriydi. Sanat da bir iletişim şeklidir. Resimler hikayeler anlatır, insanların nasıl hissettiklerini, giyindiklerini ve yaşadıklarını gösterir. Matbaanın gelişmesiyle daha çok insan bilgiye ve habere ulaşabildi. Telgraf ve mors kodları uzak bölgeler arasında iletişimi mümkün kıldı. Daha sonra Alexander Graham Bell diğer bir teknolojik gelişme olan telefonu icat etti. Şimdi ise faks makineleri, çağrı cihazları, cep telefonları ve hatta 3 boyutlu faks cihazları var. Bunun yanında televizyon da iletişimi geliştiren önemli bir icattır.  Günümüzdeki en son iletişim biçimlerinden biri de internettir. Telekonferans yapabilir, anında bilgilere ulaşabilir ve sayesinde dünya ile birkaç dakika içinde mesajlaşılabilir. Gelecekte ise tüm haberleşme biçimlerinin Internet Protokolüne dayalı tek bir sistem etrafında birleşeceği görüşü ağır basmaktadır. Eskiden mektupla, dumanla haberleşen insanlar günümüzde cep telefonları, ler ve Skype ile iletişim sağlanıyor.

11 Gallo empatiyi 2 boyutlu bir olgu olarak ele almıştır.
Empati Nedir Empati bir kişinin kendisini duygu ve düşüncelerinden soyutlayarak bir başkasının inançlarını, arzularını ve özellikle duygularını farkına varabilme ve anlayabilme yeteneğidir. Kişi karşısındakini o kadar iyi anlar ki onun gibi hissetmeye başlar, kendini onunla özdeşleştirir. Gallo empatiyi 2 boyutlu bir olgu olarak ele almıştır. İlk boyut bilişsel (kognitif) boyuttur; yani empatik kişi karşısındakinin neler hissettiğini anlayabilmelidir. Diğer boyut duygusal olandır; kişi karşısındakiyle duygusal bir paylaşım içine girer.  Haynes ve Avery  bütün bu özellikleri içine alan bir tanım yapmışlardır. Empati bir başka kişinin algılarını ve duygularını farkına vararak anlayabilme ve  bunu kabul edilebilir bir şekilde karşısındakine ifade edebilme yeteneğidir.

12 ve kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlamaya
Empatinin iki kavram ile karıştırılmaması gerekir; sempati ve duygu bulaşması. Sempati bir başkasının içinde bulunduğu ya da başından geçen bir durum için üzülme ve kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlamaya  yönelik davranışlarda bulunma istemi olarak açıklanabilir.  Duygu bulaşması ise bilinçdışı ve otomatik olarak başka bir kişinin duygusal durumunu taklit etmeye başlamak ve bu duyguların kendisinde de ortaya çıkmalarına yol açmaktır.  Empatiyle bu anlamda farklıdırlar çünkü empati bilinçli bir olaydır ve empati kuran kişi anladığı duyguların diğer kişiye ait olduğunu farkındadır.  Bunları kendi duygularıymış gibi algılamaz.

13 Tam olarak gelişmiş bir empati kurabilmek için kişinin karşısındakinin
duygusal durumunu anlamaktan daha fazla şey yapması gerekir. İlk olarak duygular genelde bir objeye ya da olaya yönelik olduğundan empati kuran kişi bu  durumun ya da objenin ne olduğunu anlamalıdır. Daha sonra, kişinin içinde bulunduğu duygu durumunun bu objeyi  algılamasında ne tür bir etkisi olduğunu belirlemelidir. Son olarak da bedensel olarak neler hissettiğini fark etmeli ve bütün bunları bir araya getirerek  karşısındaki kişinin bakış açısını ve içinde bulunduğu duygu durumunu analiz edebilmelidir.

14 VİDEO SİLİNDİ.

15 ONUR DÜNDAR

16 EMPATİ GELİŞTİRİLEBİLİRMİ ?
Empati süreci ve özelliği geliştirilebilen ve ölçülebilen bir beceridir. Bu becerinin nitelikli kılınması için farkındalık duygumuzun güçlendirilmesi gerektirir.İnsan eğitilebilen ve kendisini geliştirebilen bir varlık olması münasebetiyle de kendisini tanımak için algılarını sağlıklı bir şekilde oturtmalıdır.Çevreyle de sağlıklı bir diyalog dili geliştirmek zorundadır.

17 EMPATİK YANIMIZI GELİŞTİRME YOLLARI
Empati çocuklar için önemli olan kişileri taklit etmesi yoluyla öğrenilir. Erişkin kişilerde ise kendinden yola çıkarak, başkalarının da haklarını,sorunlarının algılama çalışması gerekir.Başkalarını düşünürken kendisiyle karşılaştırma yapmalıdır.Neden rahatsızlık duyuyorsa, haklarının nasıl engellendigini düşünüyorsa,bunan karşısındaki için de aynen düşünme ve duyumsama konusunda sorumluluk geliştirmelidir.

18 Kendinizi iyi anlatın sözcüklerinizi doğru secin.
Empati kurmak için doğru mekanı ve zamanı secin. Dinleme işini doğru yapın ve tüm bedeninizle dinleyin Karşınızdaki kişinin dünyasına dahil olun ve bir an onun yerine kendinizi koymayı deneyin. İletişim kurarken bakışlarınızı başka yere odaklamayın.

19 EMPATİ YİTİMİNİN NEDENLERİ
Empati yitiminin temel nedenleri ile iletişim yitiminin temel nedenleri arasında büyük bir benzerlik bulunmaktadır; Biyo/Teknik varlık olarak insan kavramının giderek yaygınlaşması. Yeni mekanlar ve tekno kentlerin içindeki ruh ve yeni kültür. Yeni dil/mekanik söylem, sözcüklerin içinin boşaltılmış olması. İnsanın kendinden kaçışı ve yabancılaşma. İnsandaki duygusal eksilme ve çarpıtma. Sanal iletişimin, yüz yüze iletişimin yerini alması. Çağın meslekleri ve mesleklere ayrılan zaman diliminin kapsayıcılığı.

20 Kin ve nefret söyleminin yaygınlaşması.
Zaman yoğunluğu yaşayan insanın zaman içinde boğulması ve kimseye zaman ayıramaması. Aile için iletişimde yaşanan sıkıntılar. Çarpık kentleşme sosyolojisi Kültürel karmaşa ve kopuklukların yaşanması. Diyalog sorunun ve eksikliği. Halden anlayacak dost yokluğu. Duygusal yıpranmışlık Sevgi dilinin giderek kullanımdan düşmesi.

21 EMPATİ YİTİMİNİN DOGURDUGU SONUCLAR
Bir sorunumuz olduğunda sorumunuzu başka insana anlatmakta güçlük çekeriz. Aynı şekilde başkasının bir sorunu olduğunda onların sorunlarını anlamakta da güçlük çekeriz. Takım organizasyonlarında ve ticarette başkalarının düşüncelerini tahmin edemediğimizden ve onları okuyamadığımızdan başarısız olabiliriz. İş hayatında insanların ne istediğini anlayamadığımızdan başarısız olabiliriz. Kısacası empati yitiminin sonucunda günlük ve iş hayatımızda insanları anlayamadığımızdan karşımıza bir çok sorun çıkabilir.

22 EMPATİ VE YARDIM ETME DUYGUSU
Empati ve yardım etme duygusu arasında ilişkinin olduğunu dile bir kuramsal açıklama bulunmaktadır. Bu kurumsal açıklama; Sıkıntı içinde bulunan kişi ile empati kuran kişi karşısındaki kişinin yerine kendini koyduğu ve sorununu anladığı için ona yardım eder.

23

24 TEKNOLOJİ ÇAĞINDA EMPATİ KAYBI YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (İ.Ö.)
OĞUZ FIRAT HAMARAT TAYFUN ÇAKMAK ONUR DÜNDAR YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (İ.Ö.)

25

26 İLETİŞİM ve EMPATİ KAYBI
İletişim kavramı ve tanımı İletişim/yaşıyor olmanın zorunluluğu İletişimin temel amacı Etkili iletişim İletişim ögeleri Dinleme eylemi ve dinleyici Dinleme türleri

27 İLETİŞİM KAVRAMI ve TANIMI
İletişim kavramı üzerine çokça tanımla yapılmıştır. Yapılan tanımlamalar iletişimin farklı özelliklerinden iletişim alanlarından çıkılarak yola getirilmiştir Kişilerin duygu, düşünce yada fikirlerini çeşitli yollarla başkasına aktarmasına iletişim denir

28 İletişim Kavramı ve Tanımı Diğer tanımlar ;
İki kişinin birbirini anlaması insanın kendisini anlatabilmesi Duyguların düşüncelerin bilgi ve becerilerin aktarılma süreci Bir kişinin tekelinde olanın başkalarıyla paylaştırılması başkalarınada aktarılması süreci Askeri dilde iletişim (komutun) iletiyi gönderilmesi ile ilgili araç,usul ve teknikler Kaynağın karşı tarafı etkilemeyi amaçlayan davranışı Güç (iktidar) kaynağı olarak kullanılan mekanizma Düşüncenin sözel olarak (konuşma ile ) karşılıklı değiş tokuşu

29 İletişim/Yaşıyor olmanın zorunluluğu
Tüm yaşamı boyunca psikolojik olarak insanın varlığını bildirme ve varlığının farkındalığının kendisine bildirilmesi ihtiyacı vardır. Bu ihtiyaç içindeki insan sözlü veya sözsüz çeşitli iletişim yollarına başvurur. Her türlü iletişim insanın psikolojik gereksinimlerinin sonucudur

30 İletişimin Temel Amacı
İletişimin temel amacı anlamak ve anlaşılmaktır bu zincirin içinde duygu,düşünce,hayal,istek gibi bir dizi kavram yerleşiktir Birçok farklı etkileyen ve etkilenen söz konusudur. İletişimin böylece çok boyutu olan bir aktarma ve algılama süreci olduğu fark edilebilir

31 Etkili İletişim Etkin iletişim sonucunda hedef üzerinde 3 ana iletişim etkisinin olduğu görülür
Etkili iletişim mesajın eksiksiz olarak amacına ulaşmasını ifade eder. Kaynak ve alıcı bu açıdan görevlerini yerine getirmektedir Etkili iletişimde 2 tarafta isteklidir ve aktiftir Hedefin bilgi düzeyinde ortaya çıkan değişme Hedefin tutum ve davranışlarında görülen değişme Hedefin açık davranışlarında görülen değişme

32 Etkili iletişimin 5 temel amacı vardır
İletilecek mesajın kodlanması ve iletilmesi Mesajın kodunun çözülmesi ve filtre edilmesi Mesajın algılanması ve değerlendirilmesi Mesajın kabul edilmesi Mesaj doğrultusunda alıcının harekete geçmesi

33 İletişimin Ögeleri İletişim bilginin fikirlerin duyguların düşüncelerin çalışmaların becerilerin değişik kanallar kullanarak iletilmesidir.

34 İletişimin Ögeleri Gönderici (Kaynak): İletiyi hazırlayan, gönderen kişi. Alıcı ( hedef): İletinin gönderildiği kişi. İleti(Mesaj): Gönderilmek istenen bilgi,düşünce,duygu ve benzerinin kanal aracılıyla şifrelenmesidir.Bu şifre genelde dildir. Kanal: İletinin göndericiden alıcıya ulaştığı yol, araç.

35 Dinleme Eylemi ve Dinleyici
Etkili iletişim kurmak için dinleme alışkanlığının gelişmiş olması gerekir Beden dilinde buna ayrıca iyi bir gözlem alışkanlığı da eklemekte yarar var DİNLEMEK NEDİR ? Dinlemek, yalnız işitmek kulağı ile duymak değildir. İşitilen şeyleri algılamak anlamak kavramak aynı zamanda bellemek ve öğrenmek çabasında olmak demektir.

36 Dinleme Türleri Görünüşte dinleme Savunmada dinleme Seçerek dinleme
Tuzakçı dinleme Denetçi dinleme Nezaketen dinleme Ürkek dinleme Yaltaklanmacı dinleme

37 Dinleme Türleri Görünüşte Dinleme : Dinlermiş gibi yapmak
Savunmada Dinleme : Dinlerken söylenenler içinde bize yönelik bir eleştiri yada saldırı olup olmadığını araştırmak Seçerek Dinleme : İlk önce görünüşte dinlemedeyken daha sonra ilgimizi çeken bir konudan söz edildiğinde dinlemek Tuzakçı Dinleme : Konuşanın bir açığını yakalayıp üzerine yüklenmek amacı ile dinlemek Denetçi Dinleme : Karşımızdakilerin nasıl tepki gösterdiğini görmek için dinlemek Nezaketen dinlemek : Dinlememek ayıp olduğu için dinlermiş gibi yapmak Ürkek Dinlemek : İstemediğimizi açıkça söyleyemediğimiz için dinlermiş gibi yapmak Yaltaklanmacı Dinleme : Anlatanın hoşuna gitmek için dinliyormuş gibi yapmak

38 SON…