DEĞERLER EĞİTİMİ http://mutcumhuriyetilkokulu.meb.k12.tr/ 1.

... konulu sunumlar: "DEĞERLER EĞİTİMİ http://mutcumhuriyetilkokulu.meb.k12.tr/ 1."— Sunum transkripti:

1 DEĞERLER EĞİTİMİ 1

2 Giriş Ne olacak bu eğitimin hâli? Bir hata mı yapıyoruz?
Son yıllarda sıkça duyduğumuz okullarda şiddet, erken yaşta uyuşturucu bağımlılığı, gençlerde suç oranının artması vb. olaylara dair haberler insanlara şu soruları sordurmaktadır: Ne olacak bu gençliğin hâli? Ne olacak bu eğitimin hâli? Bir hata mı yapıyoruz? Aile kurumu çözülüyor mu? …vb. 2

3 Benzer şekilde, zaman zaman şöyle cümleler kullandığımız olur:

4 Sorumluluk bilinci vermeliyiz

5 Çevremizi koruyalım

6 Yaşlılara yardım etmek gerekir

7 Her şeyin başı sevgidir

8 Bu vb. sözleri söylerken,
bazılarımız değerler eğitimi, bazılarımız ahlak eğitimi, bazılarımız karakter eğitimi, bazılarımız etik eğitimini kastediyoruz.

9 Değer Nedir? Bir nesneye, varlığa veya faaliyete, bireysel ve toplumsal açıdan tanınan önem ya da üstünlük demektir.

10 Değerler; Sosyal hayatı düzenler, bireyler arası bağlılığı artırır. Birlikte yaşayan insanların hangi değerleri merkez alacakları konusunda konuşmaları, fikir birliğine varmaları gerekir. Farklı değerlere sahip kişiler arasında veya kuşaklar arasında oluşan farklı değerlerden kaynaklanan çatışmalar ortaya çıkabilir. Ancak bu çatışmaları da “barışmak, uzlaşmak” gibi başka ortak evrensel değerler yardımıyla çözmek mümkündür.

11 Değerler; İnsanların çoğunluğu tarafından üzerinde uzlaştıkları ve paylaşılan gerçek davranış standartlarıdır.

12 Hayatımızda pek çok değer türü vardır:
Sağlık gibi biyolojik; güzel-çirkin gibi estetik; iyi-kötü gibi ahlaki değerler; sevap-günah gibi dinî değerler; doğru-yanlış gibi mantıksal değerler.

13 Değerler; Değerler öğretilebilir ve öğrenilebilen olgulardır.
Değerlerin öğrenilmesi, rol öğrenmesi şeklinde bir sosyal öğrenmedir.

14 Değerler eğitiminin amacı, çocuğun doğuştan getirdiği en iyi tarafı ortaya çıkarmak; kişiliğinin her yönüyle gelişmesini sağlamak; insani mükemmelliğe ulaşmasına yardımcı olmak; bireyi ve toplumu kötü ahlaktan korumak ve kurtarmak, bunun yanında iyi ahlakla donatmak ve devamını sağlamaktır.

15 Ayın değeriyle ilgili:
Okulda her ay için bir değer belirlenmekte ve o ay içinde bu değer işlenmekte Veli seminerleri, Ünlü konuklar davet edilerek sohbet toplantıları, Her gün dakikalık sürede sınıf öğretmenleri sınıflarında o ayın değeri hakkında sorular sorarak öğrencilerin düşünüp tartışmaları.

16 Ayın değeriyle ilgili:
Drama, kısa hikâyeleri sınıfta okuma, resim yapma , kompozisyon yazma, duvar gazeteleri .

17 Örnek Olay İnceleme Konu : Komşularımıza Karşı Görev ve Sorumluluklarımız Kazanım: Komşularla ilişkilerinde saygılı, dürüst ve paylaşımcı olmak gerektiğinin farkında olur. Davranışlar: Komşularımızla iyi ilişkiler kurmak gerektiğini söyler/yazar. Komşularımızla niçin iyi ilişkiler kurmak gerektiğini açıklar. Komşularımızı rahatsız etmemek gerektiğini söyler/yazar. Komşularımıza niçin saygılı olmak gerektiğini açıklar. Komşularına saygılı olmaya istekli olur.

18 Örnek Olay: Osman'ın Abisi
"Osman'ın abisi Hüseyin, askerdeydi. Telefon ederek, sabah trene binip gece, 23.10'da ineceğini söyleyince tüm aile sevindi. Osman'ın babası, trenin gelmesine yakın tren garına giderek bekledi ve Hüseyin'le birlikte eve sevinç içinde geldiler. Sevinçlerinden ne yaptıklarını bilmiyorlardı. Apartmana konuşa konuşa girdiler. Eve gelince tüm aile, Hüseyin'i coşkuyla karşıladı. Yemek yediler, çay içtiler, saat 02.30'a kadar yüksek sesle konuşarak sevinçlerini paylaştılar. Çünkü Hüseyin, ilk defa aileden uzak kalmıştı ve hepsi onu çok özlemişti."

19 Aşağıdaki sorularla örnek olay tartışılır:
Siz bu ailenin komşusu olsanız ve gürültüden uyuyamasanız ne yapardınız? Bu ailenin, yaptığı yanlışlar nelerdir? Gecenin bu saatine kadar oturma kimlere hangi zararları verir? Gecenin geç saatlerinde yüksek sesle konuşmak, eğlenmek doğru mudur? Sizce, bu yanlışları yapan Osman'ın ailesi ne yapmalıdır?

20 Bu ailenin yanlışları şunlardır:
İş ve okul günü geç saatlere kadar uyumadılar. Yüksek sesle konuşup, eğlenerek komşuları rahatsız ettiler. Bu yanlışlardan kimler nasıl etkilenebilir? Osman, okula geç kalabilir ve derslere kendini veremez. Babası, işe geç kalabilir ve işte görevlerini tam yerine getiremez. Komşular, okula ve işe geç kalabilirler. Komşulardan bazıları gelip ikaz edebilir veya kavga yapabilir.

21 Özür dilemek zorunda kalırlar. Üzülürler.
Bu durumda Osman'ın ailesi, yanlışlarından dolayı şu duruma düşebilirler: Pişman olurlar. Utanırlar. Özür dilemek zorunda kalırlar. Üzülürler. Aynı yanlışı bir daha yapmamaya söz verirler.

22 Bu örnek olaydan, şu sonuçları çıkarabiliriz:
Erken yatıp, erken kalkmalıyız. Sevinçli günlerimizde geç yatmak gerekmez. Komşularımızı rahatsız etmemeliyiz. Yaptığımız davranışlardan, başkalarının rahatsız olup olmayacaklarını düşünmeliyiz. Yolda, evde geç saatlerde yüksek sesle konuşmamalıyız. Komşularımızda hasta bulunabilir.

23 Değerler Eğitimi İle İlgili Okullarda Yapılabilecekler Değerleri öğretirken okullarımızda değişik uygulamalar yapılabilir. Öncelikle, en önemli eğitim yöntemi olduğu için “bizzat örnek olunmalı”, yani, çocuklarımıza, öğrencilerimize öğretmek istediğiniz değerleri bizzat yaşayarak göstermeliyiz. Çünkü özellikle çocuklar duyduklarından değil gördüklerinden daha çok etkilenirler. Çocuk tarafından sevilen kişinin davranışını taklit etmek onun için zor olmaz.

24 OKULDA DEĞER EĞİTİMİYLE İLGİLİ YAPILABİLECEKLER
Kahramanlık ve fedakârlıklarıyla meşhur olmuş kişilerin  fotoğrafları koridor ve sınıflara asılabilir. Velileri davet edip onların okuldaki gelişmeleri inceleyip katkıda  bulunmalarına fırsat tanınabilir.

25 OKULDA DEĞER EĞİTİMİYLE İLGİLİ YAPILABİLECEKLER
Öğrencilere rekabet kavramı öğretilebilir ve bunun ne zaman faydalı, ne zaman zararlı olduğu anlatılabilir. Öğrencilerin empati geliştirmelerine yardımcı olunabilir. Onlara şu tür sorular sorulabilir: "Kimse seninle oynamak istemezse kendini nasıl hissedersin?", "Birisi senin adınla alay ederse neler hissedersin?" vb.

26 OKULDA DEĞER EĞİTİMİYLE İLGİLİ YAPILABİLECEKLER
Nezaket ve kibarlık üzerinde durulabilir. Öğrencilere, diğer öğrencileri ve yetişkinleri dikkatli bir şekilde nasıl dinlemeleri gerektiği öğretilebilir. Büyük öğrencilerin küçüklere yardımcı olmalarını sağlayan ortamlar oluşturulabilir.

27 OKULDA DEĞER EĞİTİMİYLE İLGİLİ YAPILABİLECEKLER
Canlılara karşı şefkatli olma düşüncesi aşılanabilir. Ürünlerin tekrar kullanımıyla ilgili kampanyalar başlatılabilir.  Tasarruflu olma ve israftan kaçınmanın önemi anlatılabilir.

28 OKULDA DEĞER EĞİTİMİYLE İLGİLİ YAPILABİLECEKLER
Öğrencilerin ebeveynlerinin de desteğiyle; çevrelerinde basit temizlik işleri, ağaç dikme, tamiratlar gibi çalışmalarla çevrelerine hizmet etmeleri sağlanabilir. Öğrencilerin kendi aralarında kaynaşmasını sağlayan faaliyetler düzenlenebilir.

29 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Anne, babalar ve eğitimciler olarak sormamız gereken soruların başında şunlar gelir: İçinde bulunduğumuz ortam ve çevre istediğimiz değerlere sahip çocukları yetiştirmek için uygun mu? Biz her şeyi çocuklarımız adına düşünüp yaparken onlar sorumluluk sahibi olabilecekler mi?

30 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Televizyonlarda bu kadar şiddet içerikli programı seyrederken barışçı olabilecekler mi? Biz aşırı korumacı ve müdahaleci davranırken onların özgüvenleri gelişecek mi? Biz şimdi onlar mutlu olsun, üzülmesinler diye uğraşırken, onlar mücadele etmeden mutlu olabilecekler mi?

31 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Okullar, sadece akademik açıdan başarılı bireylerin yetiştirildiği kurumlar olarak mı düşünülmeli? Temel insanî değerleri benimsemiş bireyler yetiştirmek de okulun temel misyonları arasında değil mi? Çağın getirdiği olumsuz durumlar karşısında, okullar öğrencilerine rehber olabiliyor mu?

32 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Yükselen şiddet eğilimleri,   Sahtekârlıkta artış (yalan söyleme, kopya çekme ve hırsızlık),  Anne-babaya, öğretmene, yetkili kişilere karşı gelme,

33 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
İş ahlâkında düşüş,   Kişisel ve toplumsal sorumluluk bilincinde azalma,   Kendine zarar verici davranışlarda (madde bağımlılığı ve intihar) artış vb.

34 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Değişen ve gelişen dünya ile beraber televizyon, bilgisayar oyunları, sinema, dergi, internet, oyuncaklar ve reklamlar aracılığıyla bütün dünya, artık çocuklarımızın sosyal çevresi olmuştur.

35 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Aile ve okul tarafından verilen değerlerle televizyon ve dış dünyanın verdiği değerler çoğu zaman farklılık göstermektedir. Bu noktada anne babaların işleri daha da zorlaşmaktadır.

36 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Hızlı ve baş döndürücü şekilde değişim içinde olan değerler, bunlarla baş etmek zorunda kalan ve değer karmaşası yaşayan çocuklar için değer aktarımı çok daha önemli bir hâle gelmiştir. Ortak değerler oluşturamayan bir toplumun bütünleşme değil, tersine toplumsal çözülme yaşaması kaçınılmaz bir gerçektir.

37 NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ?
Çocuklarımızın zihinlerini bilgiyle doldurarak öğretim yaparken gönüllerini de sevgiyle donatıp onların ahlâklı birer fert olarak yetişmeleri için okullarda Değerler Eğitimi çalışmaları yapılmaktadır.

38 DÜNYADA “DEĞERLER EĞİTİMİ”
Değerler Eğitimi, Yaşayan Değerler Eğitim Programı (YDEP) adı altında 1995 yılında Birleşmiş Milletler’ in 50. yıl dönümü kutlamaları için Brahma Kumar is`in hazırladığı uluslararası bir proje olarak uygulanmaya başlanmıştır.

39 DÜNYADA “DEĞERLER EĞİTİMİ”
UNESCO tarafından desteklenen bu eğitim, tüm dünya eğitimcilerinin ortak olduğu "Yaşayan Değerler Eğitimi" adlı bir eğitimdir. Demokrasi, adalet, özgürlük gibi evrensel değerlerin öğrencilere kazandırılmasında telkin yolu değil, ‘etkinlik temelli’ yaklaşımlar yaygın olarak kullanılmıştır. Ayrıca değerler eğitimine yönelik farklı yaş grubundaki öğrenci ve öğretmenler için materyaller geliştirilmiştir.

40 DÜNYADA “DEĞERLER EĞİTİMİ”
“Daha iyi bir dünya için değerlerimizi paylaşalım” isimli bu proje; iş birliği, özgürlük, mutluluk, dürüstlük, sevgi, alçakgönüllülük, barış, saygı, sorumluluk, sadelik, hoşgörü, birlik olarak 12 evrensel değere odaklanmıştır. Yaşayan Değerler Eğitim Programı (YDEP), Mart 2000'de 64 ülkede 1800 okulda uygulanmaktaydı.

41 TEŞEKKÜRLER CUMHURİYET İLKOKULU OKULÖNCESİ ÖĞRETMENLERİ