İstenmeyen Gebelikler

... konulu sunumlar: "İstenmeyen Gebelikler"— Sunum transkripti:

1 İstenmeyen Gebelikler
Sağlık Slaytları

2 AMAÇ: İstenmeyen gebeliklerin başta kadın sağlığına olmak üzere olumsuz etkilerini tanımlamak, istenmeyen gebelikleri sonlandırma yöntemleri konusunda bilgi kazanmak ve istenmeyen gebelikle başvuran kadına danışmanlık yapma becerisi kazanmak.

3 ÖĞRENİM HEDEFLERİ: Bu oturumun sonunda katılımcılar:
İstenmeyen gebeliklerin başta kadın sağlığına olmak üzere olumsuz etkilerini açıklayabilmeli, Aile planlamasının istenmeyen gebeliklerin önlenmesindeki rolünü açıklayabilmeli, İsteyerek çocuk düşürme ile ilgili dünyada ve Türkiye’de durumu açıklayabilmeli, İsteyerek çocuk düşürme ile ilgili dünyada ve Türkiye’de yasal durumu açıklayabilmeli İstenmeyen gebeliklerin sonlandırılması yöntemlerinin farklarını, olumlu ve olumsuz yönlerini sayabilmeli İstenmeyen gebelikle başvuran kadınlara danışmanlık verebilmelidir.

4 Dünyada İstenmeyen Gebeliklerin Boyutu
75 milyon istenmeyen gebelik 210 milyon gebelik 46 milyon isteyerek düşük 80 bin anne ölümü binlerce sakatlık 23 milyon güvenli olmayan düşük

5 Türkiye’de İstenmeyen Gebelikler
2003 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması’na göre ülkemizde evlenmiş kadınların % 24’ü isteyerek düşük yapmıştır.

6 İstenmeyen Gebeliklerin Olumsuz Etkileri sosyal yaşamına etkileri
Kadın Sağlığına Etkileri Kadının statüsü ve sosyal yaşamına etkileri Erkekler ve aile için etkileri işe devamsızlık, iş kaybı hazır olmadığı sorumluluğu üzerine alma Erken Dönemde Sepsis Kanama Perforasyon İnkomplet AB. eğitimine ara verme eğitimine ara verme yeni sorumluluklar yüklenme Uzun Dönemde Kr. Pelvik ağrı Erken Doğum PID Dış gebelik İnfertilite diğer çocukların sağlığının tehlikeye düşmesi eşinden ayrılma ekonomik güçlükler geleceğinin etkilenmesi ailede çatışma

7 İsteyerek Düşükler Önlenebilir mi

8 DÜŞÜKLERİN TAMAMININ ÖNLENMESİ MÜMKÜN DEĞİLDİR
Aile planlaması hizmetlerinin güçlendirilmesi, İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi ile KISMEN ÖNLENEBİLİR! DÜŞÜKLERİN TAMAMININ ÖNLENMESİ MÜMKÜN DEĞİLDİR

9 Düşüklere bağlı ölümler önlenebilir NASIL ?

10 Düşüklere bağlı ölümler önlenebilir
Gereksinimi olan herkese nitelikli düşük hizmetleri Uygun,travmaya yol açmayan yöntemler Eğitimli sağlık personeli Düşük sonrası nitelikli sağlık ve aile planlaması hizmeti

11 İstenmeyen Gebeliklerin Nedenleri:
En sık görülen iki neden şunlardır: Hizmetlere ulaşamama nedeniyle yöntem kullanmama Yöntem kullanımında başarısızlık

12 İstemeden Gebe Kalan ve İsteyerek Düşük Yapan Kadınların Bazı Özellikleri
Cinsel ilişkiye zorlanmış kadınlar ve tecavüz kurbanlarının yanı sıra; Evli / bekar Çocuklu veya çocuksuz, Zengin veya yoksul, Kentsel veya kırsal bölgeden geniş bir sosyal, kültürel, dini ve politik çevreden kadınlar düşük için başvurmaktadır.

13 Düşük Nedir? Fetusun uterus dışında bağımsız olarak yaşayabilecek hale gelmeden gebeliğin sonlanmasıdır. Gebeliğin 22. haftadan önce veya ağırlığı 500 gramın altında iken sonlanması olarak da tanımlanabilir. “0-12” haftalar arasındaki düşükler “erken düşük”, “13-22” haftalar arasındaki düşükler ise, geç düşük olarak adlandırılırlar.

14 DSÖ/1. Kesinlikle isteyerek düşük:
Eğer kadın düşüğün isteyerek olduğunu bildirirse veya Kadının ölmesi durumunda bu bilgi bir sağlık personeli veya bir akraba tarafından verilirse; Genital yolda travmaya ilişkin kanıtlar veya yabancı cisim varsa

15 DSÖ/2. Büyük olasılıkla isteyerek düşük:
Eğer kadında sepsis veya peritonitin eşlik ettiği düşük belirtileri varsa (+) Kadın gebeliğin istenmeyen bir gebelik olduğunu bildirirse Kadın gebeliği önleyici bir yöntem kullanıyor olabilir veya gebelik istemediği halde herhangi bir nedenle yöntem kullanmamaktadır.

16 DSÖ/3. Olasılıkla isteyerek düşük:
Eğer yukarıda belirtilen “büyük olasılıkla isteyerek düşük” kriterlerinden sadece birisi varsa

17 DSÖ/4. Kendiliğinden düşük:
Eğer yukarıda belirtilen kriterlerin hiçbiri yoksa veya Kadın gebeliğin isteyerek ve planlı olduğunu bildirirse

18

19

20

21 Türkiye’de Yasal Durum
2827 sayılı “Nüfus Planlaması Hakkında Kanun”a göre On haftaya kadar olan gebeliklerin sonlandırılması yasal olarak serbesttir. bekar kadında kendi isteği üzerine, evli kadında kendi isteği ve eşinin rızası ile Gebelik süresi on haftadan fazla ise kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ve ilgili daldan bir uzmanın gerekçeli raporları ile mümkündür. gebelik annenin hayatını tehdit ediyorsa veya edecekse doğacak çocuk ile sonraki nesiller için ağır maluliyete neden olacaksa,

22 İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılma Yöntemleri
Cerrahi Düşük Tıbbi Düşük (Medikal Abortus)

23 Cerrahi düşük: Menstrüel Regülasyon (MR) Vakum aspirasyonu
Dilatasyon ve küretaj (D&C).

24 Cerrahi Düşük: Yüksek başarı hızı (%99) vardır.
Uterusa aletle müdahale edilir Tek ziyarette yapılır İşlem yaklaşık 5-10 dakikada tamamlanır Erken gebelikte uygulanabilir Anestezi ve sedasyon gerekebilir İşlem bir klinikte veya muayenehanede yapılır İşlemi sağlık personeli yapar Cerrahi işlemin risklerini taşır

25 Medikal Abortus (Tıbbi düşük):
Gebeliğin, genellikle 9 haftadan önce, ilaçla sonlandırılmasıdır. Antiprogestin: mifepristone Antimetabolit: methotrexate Prostaglandin analoğu: misoprostol.

26 Medikal (Tıbbi düşük) Yüksek başarı hızı (%95-98)
Genellikle cerrahi işlem yoktur En az iki ziyaret gerektirir Düşük, genellikle ikinci ilaç uygulamasını izleyen 24 saat içerisinde meydana gelir Erken gebelikte uygulanabilir Oral ağrı kesici kullanılabilir Bazı işlemler evde yapılabilir Kendiliğinden düşüğe benzer şekilde olur.

27 İsteyerek Düşüklere Yaklaşım
Asla bir aile planlaması yöntemi olarak değerlendirilmemeli, teşvik edilmemelidir ‘1994 ICPD Eylem Planı’ Ancak her ne koşulda olursa olsun, düşüğe başvuran kadına TIBBİ YARDIM SAĞLANMALIDIR! Düşük sonrası aile planlaması hizmetleri verilmelidir.

28 Danışmanlık Ortamının Hazırlanması:
Başvuran, kişiyi, iyi bir öykü alarak daha yakından tanımalısınız. Danışmanlık için mahrem, rahat, güvenilir bir ortam hazırlamalısınız.

29 Düşük İçin Başvuran Kadına Danışmanlık-I
Kadını nazikçe karşılayın, kendinizi tanıtın, Kadını rahat ettirin, saygılı davranın, Güven ve gizliliğin esas olacağı bir ilişki sağlayın, DUYARLI OLUN, YARGILAMAYIN, SUÇLAYICI ya da AŞAĞILAYICI olmayın, Duygularına, kararına ve tartışmak istediği veya istemediği konulara saygı gösterin. Tüm dikkatinizi verin, Konuşmasını ve soru sormasını teşvik edin,

30 Düşük İçin Başvuran Kadına Danışmanlık-II
Gerçek, açık ve ayrıntılı bilgi verin, Hastaya düşük işleminde; ne yapılacağını, yararlarını, risklerini, ne hissedebileceğini açıklayın. Kadının işlemle ilgili sorularını yanıtlayın. SON KARAR KADINA AİT OLMALIDIR, Kadının beden dilini gözleyin; Genel reaksiyonu, oturuşu, ağrı veya endişesini gizliyor mu? Gebeliği sonlandırmada aceleci mi, üzgün mü?

31 Düşük İçin Başvuran Kadına Danışmanlık-III
Düşükten sonra iki hafta içinde ovülasyon gerçekleşebilir. Pekçok kadın bunun farkında değildir. Kadının kan grubunu öğrenin, Rh(-) ise, düşükten hemen sonra Rh immünoglobulin yaptırmasını hatırlatın. AP danışmanlığı için kadına en uygun zamanı seçmeye özen gösterin. Kadını en kısa zamanda hizmet alabileceği en yakın sağlık kuruluşuna yönlendirin.

32 İşlem Sonrası Öneriler:
Birkaç gün ağrı olabilir. (Hafif ağrı kesiciler) Birkaç gün ağır kaldırmaktan kaçınmalıdır. Normal adet düzeni 4-8 hafta içinde başlar. İlk 2 hafta içinde ; Cinsel perhiz Vajinal tampon v.b. kullanılmamalıdır. Yeterince istirahat edilmelidir. 2 hafta sonra kontrol

33 Uyarı İşaretleri Normal adetten fazla miktarda kanama,
Şiddetli veya artan ağrı, Bulantı, Ateş, üşüme veya halsizlik

34 İşlem Sonrası Komplikasyonlar
Tamamlanmamış tahliye (İnkomplet düşük), Rahim delinmesi, Servikal yırtık, İltihaplanma, Kanama, Tansiyon düşmesi, Vagal reaksiyon, Akut hematometra Atlanmış dış gebelik tanısı, Hava embolisi görülebilir Sağlık Slaytları