İşlemciler.

... konulu sunumlar: "İşlemciler."— Sunum transkripti:

1 İşlemciler

2 İşlemcinin Tarihçesi

3 İlk mikroişlemciler 1970’li yıllarda üretildi ve 4bit’tiler.

4 Üç proje (Intel 4004, TMS 1000, CADC) aynı zaman zarflarında mikroişlemciler üretmişlerdir.

5 İlki Garrett AiResearch firmasının ABD ordusu için geliştirdiği CADC(Central Air Data Computer)‘dir.

6  Tasarım öyle gelişmiş görülmüştür ki 1997‘ye kadar yayınlaması reddedilmiştir.

7 Texas Instruments’in TMS 1000’i ise 1971 yılında hesap makineleri üzerinde kullanılmıştır.

8 Intel 4004’de yine 1971 yılında piyasaya sürülmüştür, geliştiricisi ise Federico Faggin’dir.

9

10 1974 yılına gelindiğinde ise Intel 8008’i çıkardı
1974 yılına gelindiğinde ise Intel 8008’i çıkardı. 8008 dünyanın ilk 8 bit mikroişlemcisiydi.

11 8bit mikroişlemcilerin tasarımları 1982 yılına kadar devam etti
8bit mikroişlemcilerin tasarımları 1982 yılına kadar devam etti. 16 bit ilk işlemciyi ise 1973’de üretilen National Semiconductor IMP-16’ydı.

12 16 bit tasarımlar 32 bit tasarımların çıkmasından sonra popülerliklerini yitirmişlerdir. 

13 İlk 32 bit işlemci ise 1979’da üretilen MC68000 olmuştur.

14 Yıllar sonra 2003 yılına gelindiğinde ise AMD ilk 64 bit işlemciyi piyasaya sürmüştür. 

15 64 bit sistemler günümüzde halen kullanılmakta olan mikroişlemcilerdendir.

16 İşlemci Birimleri Nelerdir ???

17 İşlemciler kendi içlerinde barındırdığı mimariler sayesinde işlemleri yapabilmesi için bir çok üniteye yada diğer bir deyişle transistörlere sahiptir.

18 Makine dili olan LOGİC yani ikilik sayı sistemleri (10110100 gibi )üzerine veriyi işlerler

19 Gönderilen verileri ikilik sistemde işleyerek işlemi yapar mesela bilgisayar ekranında izlenen bir video bize grafikler şeklinde gözükse de arka pencerede ikilik sistemde kodlanarak bize bu grafikleri gösterir.

20 ALU (Aritmetik ve Mantıksal İşlem Birimi)
Mikroişlemcinin birinci derece önem taşıyan birimidir.Toplama, çıkarma, çarpma, bölme komutlarını dönüştürür. ALU’nun ne kadar fonksiyonu varsa işlemci o kadar değer kazanır.

21 Komut Çözücü (Instruction Decoder)
 İşlemcinin yapması gereken kodların icrası için gerekli işlemleri başlatır ve komutun çalıştırılması için gerekli işlemleri belirler.

22 Kaydediciler (Registers)
Ana bellekteki veriler işlenmek üzere merkezi işlem birimine taşınır burada verilerin işlenmesi sırasında geçici olarak kaydediciler de bekletilirler.

23 Veriyolu (Bus)  İşlemcinin diğer donanım birimleri ile bağlantısını sağlayan iletken elektriksel yollardır.

24 CPU çeşitleri  2 ana gruba ayrılmaktadır eski nesil ve yeni nesil olarak Slot tipi ve soket tipi işlemciler dir.

25 Slot tipi işlemci Kasanın üzerine monte edilebilen dikdörtgen kutulu kart şeklindedirler.

26

27 İşlemci Hızı Nasıl Belirlenir?

28 İşlemci hızını işlemcinin saat çarpanının, fsb (front side bus) denilen veriyolu hızıyla çarpılması sonucu ortaya çıkan sayı belirler.

29 BIOS ayarlarında fsb ayarı “Advanced Chipset Features” kısmında oluyor ancak “voltage/frequency” menusunde de olabilir. 

30 Mesela fsb’si 100 MHz olan bir celeron işlemcinin saat çarpanı 20 ise : 20×100=2000 MHz. İşlemci frekansıdır.

31 Buradan da anlayacağınız gibi bizim, işlemcinin çalışma frekansını arttırmamız için yapmamız gereken, bu değerlerden en az birisini arttırmak.

32 Mesela fsb’yi 110 yapalım. 110×20=2200 MHz alın size overclock.

33 Hertz ?

34 Hertz ; saniye başına düşen devir sayısını ifade eder
Hertz ; saniye başına düşen devir sayısını ifade eder. 1 Hertz saniyede bir devir veya 1 MHz saniye başına bir milyon (1,000,000/s) devir şeklinde tanımlanır.

35 Yani; 1 Hz = 1 s-1

36 Bu birim herhangi bir periyodik olaya uyarlanabilir.

37 Mesela; bir insan kalbi 1.2 Hz ile atıyor denebilir.

38 Elektromanyetik dalgaların salınımları, bilgisayar parçaları arasındaki veri akımı ile RAM ve işlemcigibi parçaların hızları MHz (106 Hz) veya GHz (109 Hz) olarak ifade edilir

39 Katı Adı Sembol 100 hertz Hz 101 dekahertz daHz 10–1 desihertz dHz 102 hectohertz hHz 10–2 santihertz cHz 103 kilohertz kHz 10–3 milihertz mHz 106 megahertz MHz 10–6 mikrohertz µHz 109 gigahertz GHz 10–9 nanohertz nHz 1012 terahertz THz 10–12 pikohertz pHz 1015 petahertz PHz 10–15 femtohertz fHz 1018 egzahertz EHz 10–18 attohertz aHz 1021 zettahertz ZHz 10–21 zeptohertz zHz 1024 yottahertz YHz 10–24 yoktohertz yHz

40 İNTEL İ3-İ5-İ7

41 İNTEL İ3 İntel HT Teknolojisi ile 4 yollu çoklu işlem sağlar, ayrılmış iki fiziksel çekirdek de çok çeşitli uygulamalar ve iş yükleri için ek performans elde edilmesine yardımcı olur. Ortalama Hızı;1.6 GHz-2.5 GHz. Çizim vb. programları çalıştırmakta ağır kalabilir. 2 çekirdeklidir. Fiyatı TL Arasındadır.

42 İNTEL İ5 Mükemmel akıl. Kusursuz görsellik. 2’nci nesil "Intel Core™ i5 işlemci" akıllı performans ve geliştirilmiş görseller ile mükemmel ve etkileyici bir bilgisayar deneyimi sunar. Duraksama ve kesinti olmaksızın bir uygulamadan diğerine kolayca geçebilirsiniz İşlemci Hızı2.0GHz-2.9GHz dir. İşlemci Numarası 32 nm olanlar 2 çekirdekli. İşlemci Numarası 45 nm olanlar 4 çekirdekli.  Fiyatı İse Tl arasındadır.

43 İNTEL İ7 En hızlısı , en akıllısı ve en güçlüsü . i7 yarının teknolojisi olarak gösterilmektedir.  4 çekirdekli ve 2 çekirdeklileri mevcuttur.İntel i7 hızı en hızlısı olduğundan işlemcisi değişkendir. işlemci hızı ortalama 1.6GHz - 3.3GHz ' dır  Fiyat açısından en pahalısıdır. Fiyatı İse TL dir.

44

45 ÖNEMLİ BİLGİLER Günümüzde Intel marka işlemciler AMD işlemcilere göre biraz daha ön plandadır. Son 10 yıl içerisinde evine bilgisayar alanların bilgisayarlarında %75 civarı Intel işlemci bulunmaktadır. Bunun nedeni; Intel firmasının reklam politikası ve hazır sistem bilgisayar satan firmalarla olan anlaşmasıdır. Yani buradan yola çıkarsak, en iyi işlemci Intel'dir anlamı KESİNLİKLE çıkmamalıdır ve artı olarak kaliteli ve geleceğe dönük bir Intel marka işlemci almak istediğimizde fiyatı çok yüksek seviyelerdedir. Yani yeni model bir Intel marka işlemci çok gereksiz ve çok pahalıdır. Artı olarak Intel işlemciler her yeni modelde soket değiştirmektedir. Yani işlemcimizi değiştirmek istediğimizde mecburen anakartı da değiştirmek zorunda kalırız.

46 FİYAT ORANLARI AMD marka işlemcilerin fiyat bakımından tam anlamıyla "ev kullanıcılarına" hitap eden bir yapısı vardır. Reklamı ve piyasası Intel'den biraz daha geride olmasına rağmen, performans olarak Intel ile aralarında çok düşük farklar vardır ve bu farkları günlük kullanımımızda anlamamız mümkün bile değildir. AMD Phenom İİ X GhZ FİYATI;260 TL Intel Core i5 4670K GHz FİYATI;700TL

47 PERFORMANS Model olarak birbine denk Intel ve AMD işlemcileri (Intel i5 serisi vs AMD Phenom II x4 serisi veya Intel i7 serisi vs AMD Phenom II x6 serisi) arasında çok düşük performans farkları vardır ve bu farkları hangi oyun oynanırsa oynansın, hangi program kullanırsa kullanılsın, yani kısacası ne yapılırsa yapılsın anlayamayız bile. Artı olarak AMD, her yeni model işlemcide soket değiştirmez, geriye dönük uyumlu olma politikası vardır. Yani AMD marka işlemcimizi değiştirmek istediğimizde üstüne bir de anakartı değiştirmemiz gerekmeyecektir. Performans olarak birbirine çok benzemelerine rağmen Intel marka bir işlemci popülerliği nedeniyle AMD marka bir işlemciden çok daha pahalıdır. Bu nedenle hemen hemen aynı performansı veren iki işlemci arasından AMD olanını seçmek çok daha mantıklı ve ucuzdur.

48 EKRAN KARTI VE BELLEK AMD işlemcilerin eski adıyla ATI, yeni adıyla AMD ekran kartlarıyla çok daha uyumlu ve performanslı çalıştığı bilinen bir gerçek. Benzer bir ilişki de Intel işlemciler ile Nvidia ekran kartları arasında mevcut. Bu nedenle ekran kartı seçiminize göre işlemcinizi belirlemeniz özellikle oyunlarda çok daha performans almanızı sağlar. Ayrıca AMD destekli anakartlarda genellikle Crossfire, Intel destekli anakartlarda ise SLI desteği mevcuttur.Ayrıca AMD işlemciler her zaman 2-4 kanallı belleklerle çalışırken, Intel işlemcilerin kimi modellerinde 3-6 kanallı bellekler kullanılmaktadır. Bellek kullanımı ve performans beklentinize göre iki şirketten birisi sizin için daha avantajlı olabilir.

49 HIZ AŞIRTMA PERFORMANSI
AMD işlemcilerin Intel işlemcilere göre çok daha hız aşırtmaya yatkın oldukları biliniyor. Özellikle açık çarpan kilidi ve açılabilir gizli çekirdek (Phenom 2 serisi) gibi özelliklerle gelen AMD işlemciler satın alındıkları hızların çok daha üstüne çıkarak daha az fiyata daha fazla performans sunabiliyorlar. Ancak Intel marka işlemcilerde ise daha yüksek sıcaklıklara dayanıklılık mevcut. 60-70 derece güvenli sıcaklığa sahip AMD işlemcilerin yanında Intel işlemciler 80-90 derece aralığına kadar sorunsuz çalışabiliyorlar. Tabii ki işlemcinizin bu sıcaklıklara ulaşması kasa içi havalandırmanızı da negatif etkileyeceğinden dolayı uyarı sıcaklığının düşük olması genel sistem sağlığınız için avantaj haline gelebilir.

50 32 Bit ve 64 Bit Arasındaki Farklar
32 bit ve 64 bit terimleri bir bilgisayarın işlemcisinin (CPU) bilgileri işleme şekilleriyle ilgilidir. Windows’un 32 bit ve 64 bit sürümleri sırasıyla 32 bit ve 64 bit işlemciye sahip bilgisayarlar için tasarlanmıştır. Windows’un 64 bit sürümü 32 bit sürümüne nazaran daha fazla bellek kullanımına sebep olur. Bu da performansı olumsuz yönde etkiler. O yüzden bilgisayarınızın performansına göre 32 bit veya 64 bit işletim sistemi seçmenizde fayda var. Mesela sahip olduğunuz RAM 4GB ve altıysa 32 bit sistem kullanmalısınız. Eğer üstüyse 64 bit kullanmanızda bir sakınca yoktur ki bu sisteminizin performansını da olumlu yönde etkiler. Peki sisteminizin 32 bit mi yoksa 64 bit mi olduğunu nerden anlarsınız? Bunu anlamanın iki basit yolu var. Biri Denetim Masası » Sistem yolunu kullanmak. İkincisi ise Başlat » R tuş kombinasyonlarını kullanmak.

51 Teknik açıdan 32 bit ve 64 bit farkı;
32 bit sistemi sadece 4GB RAM’e kadar kullanabilirsiniz. 4GB üstü RAM için 64 bit sistem kullanılmalıdır. 64 bit işletim sisteminde tüm işaretçiler 8 bayt yerine 4 bayt alır. 64 bit sistemde bu da 30% performans artışına yakın bir değere karşılık gelir. 4GB RAM’e sahip olsanız bile birçok 32 bit işletim sistemi, çalışan yazılımların sadece 2GB’a kadar kullanmalarına izin verir. Kalan 2GB işletim sistemi ise uygulamalar ve sürücülerle data paylaşımı için rezerve edilir. 32 bit 64 bit farkını kullanıcı açısından değerlendirmek gerekirse; Uygulama hızı 64 bit de 32 bit’e göre daha hızlıdır. Uygulamanın da 64 bit desteğinin olması gerekir, pek çok kullanıcı bu hız farkına varamayabilir. Fakat bu fark sistemi rahatlatmaya yeter. Video, fotoğraf gibi büyük boyutlu dosyalarla işlem yapıyorsanız iyi bir RAM’e ihtiyacınız olacağından 32 bit yerine 64 bit sistem seçmelisiniz. Bazı donanımlar 64 bit sürücüsüne sahip değildir. Anakartın ve işlemcinin 64 bit olması yeterli olmayabilir ilave donanımlar için 64 bit sürücüsü var mı diye kontrol edilmelidir. Bunu zaten 64 bit bir işletim sistemi CD/DVD’si taktığınızda anlayabilirsiniz. Desteklemiyorsa uyarı verecektir. 32 bit, x86 olarak da anılabilir. 64 bit işletim sistemlerindeki Program Files klasörünün yanında Program Dosyaları (x86) adında farklı bir klasörün bulunmasının nedeni de budur. Bu klasörün içinde 64 bit işletim sisteminde bulunan 32 bit destekli yazılımlar bulunur.

52 AM3 İşlemci Soketi AM3 soketi amd’nin yeni nesil işlemcilerinde kullandığı bir soket. 939 pin sayısı vardır. AM2 ve AM2+ soketlerde ise bu 940 pindir. Bu nedenle AM3 işlemciler AM2+ ve çok nadir istisnai ankartlardada olsa AM2 soketlerdede çalışabilmektedir. Çünkü AM3 işlemcilerde hem ddr2 hemde ddr3 bellek kontrolcüsü bulunmaktadır. AM2 ve AM2+ işlemciler ise sadece ddr2 kontrolcüsüne sahiptir. Bunun dışında AM3'ten fazla 1 pinleri bulunmaktadır. Bu nedenle sadece AM2 ve AM2+ soketlerde çalışabilirler. AM3 işlemcilerde ddr2\ddr3 combo bellek kontrolcüsü bulunduğundan AM3 soketli anakartlar DDR2 model, DDR3 model veya DDR2\DDR3 combo model olabilmektedir. Ve AM2\AM2+ işlemcileri çalıştıramazlar. Anakart ddr2 destekliyor olsa bile AM2\AM2+ işlemcilerin pin sayıları AM3 anakartınkinden fazla olduğundan fiziksel olarak sokete oturmamaktadır. AM2\AM2+ anakartlar sadece DDR2 desteklerler. Birçok AM2+ anakart ve az sayıda AM2 anakart, AM3 işlemciler ddr2yide destekledikleri için sorunsuzca çalıştırabilmektedirler. Arada performans farkı tabikide vardır. AM3 soketle birlikte HT 3.0 arabirimi kullanılmaya başlanmıştır. AM2+'larda HT 2.0 ve AM2'lerde ise HT 1.0 kullanılmaktadır. Birde güç yönetimi konusunda, AM3 işlemcilerde işlemcinin ön belleği açık kalıp sadece çekirdeğe giden güç kesilebilmektedir. Çünkü güç hatları ayrılmıştır. Ancak AM2+ ve AM2 işlemcilerde bu mümkün değildir. Ya işlemciye giden güç tam kesilecek yada hiç kesilmeyecek. Bunun getirisi, işlemcide sadece çekirdekler kapatılırsa ön belleklerde bulunan verilerde gitmemiş olur. Yani tam anlamıyla işlemler duraklatılmış olur. Ve yeniden başlatılmasıda o kadar çabuk olur. Ancak işlemcinin tamamiyle kapatılması, ön belleklerdeki verilerin gitmesi anlamına gelir. Ve işlemci tekrar açılırken bu giden verileri tekrar almak zorundadır. Ve bu süre zarfındada gecikme yaşanacaktır.

53 FX İşlemciler  Vishera kod adlı FX-83xx, FX-63xx ve FX-43xx serisi yeni işlemciler, Bulldozer mimarisinin IPC performansını arttırmaya yönelik güncellemeler içeren ve AMD'nin iddiasına göre %15'e varan oranda performans artışı getirecek Piledriver çekirdek tasarımını temel alır. 1866MHz'e kadar çift kanal bellek desteği sunan bu işlemciler aynı zamanda Turbo Core 2.0 teknolojisi taşımaktadır. Piledriver tasarımını temel alan yeni nesil FX işlemciler de Soket AM3+ formundadır ve 970, 990X ve 990FX çipsetli anakartlar ile kullanılabilirler.

54

55 Sınırlı bir bütçe ve normal bir sistem kurmak isteyenler için AMD doğru tercihdir. Yüksek performans ve sağlam bütçeye ise İntel önerilebilir. Aşağıdaki güncel grafiğe bakarakta bunu anlayabilirsiniz.

56

57

58 Ön Bilgiler 2 lik Taban ve 10 luk taban
10 luk taban dan 2 lik tabana geçme 2 lik tabandan 10 luk tabana geçme 16 lık taban ve 10 luk taban 10 luk taban dan 16 lık tabana geçme 16 lık tabandan 10 luk tabana geçme Bellek Birimleri (Bit .. TB) Hız birimleri (Hz … GHz)

59 İşlemci Nedir? Bilgisayarın beyni olarak kabul edilen
Bilgisayardaki tüm işlemleri yapan ve diğer birimleri yöneten bir parçadır

60 İnsan & Bilgisayar Saniyede (3,5 milyar) işlem
Saniyede (10 katrilyon) işlem 3,6 GHertz GHertz Küçük Büyük Az Enerji Çok Enerji Kasparov Deep Blue Duygusal Mekanik

61 İşlemcinin Görevleri Bilgiyi alma Bilgiyi işleme Bilgiyi saklama
Bilgiyi gönderme

62 İşlemdirme İşlemci = Mikroişlemci = MİB = CPU = µP

63 İşlemci Neden Isınır? 1- Çok sayıda program aynı anda çalıştığında, oyun oynandığında veya ağır render işlemleri yapıldığında işlemci çok fazla gayret gösterip ısınabilir. Bunlar genel aşırı ısınma nedenlerinden bazılarıdır. Madde 1'in Tehtitleri Çok fazla ısınma olduğunda bilgisayarların bazı bileşenleri bundan zarar görebilir bilgisayarın yüksek ısıya ulaştığının ilk belirtiler yavaşlama veya kapanma sorunlarıdır. Bilgisayarlar ciddi bir şekilde ısınırlarsa eğer bundan zarar görmemek için kendisini koruma amaçlı kapanır. Bilgisayarınızda aşırı ısınma tespit ediyorveya aşırı ısınmadan şikayetçiyseniz  bunun sebebini hemen test edip daha büyük sorunları ortadan kaldırmak için kolları sıvamak gerekir. 2- Bİlgisayarınızda çok ağır işler yapmıyorsanız ve bu  halde bile aşırı ısınıyorsa yolunda gitmeyen birşeyler var demektir.

64 Yapılması Gerekenler Yapılması Gereken. Fan seslerini dinleyin bildiğiniz gibi bilgisayarın işlemcisini soğutmak amaçlı içinde fanlı bir soğutma sistemi bulunur, Fanlar sürekli çalışıyorsa veya fan sesleri çok arttıysa işlemciniz çok fazla ısınıyor demektir. Her işlemcinin dayanabileceği bir çalışma sıcaklığı bulunur.

65 3- Aşırı ısınma sırasında ortaya hata mesajları çıkabilir bu hata mesajlarına dikkat edin. Aşırı ısınma sırasında bir mavi ekran ortaya çıkabilir ve birkaç saniye içinde bilgisayar kendini kapatır 4- Isı değerlerine bakmak için aşağıdaki programları kullanabilirsiniz. Sppedfan, Fresh diagnose veya Real Temp programları işlemci ve sistem sıcaklıklarını size gösterir işlemciniz çalışma derecesini aşıp aşmadığını bu programlarla öğrenebilirsiniz.

66 Bilgisayarın Kendi Kedine Kapanması ve Aşırı Isınma
1- CPU ve power supply fanlarini kontrol edin çalışıyormu. ısınmadan dolayı yapıyor olabilir. 2- İşlemci ısısını kontrol edin. 3- Kartlardan biri yanmış olabilir, veya yuvasından oynamış olabilir. 4- İşlemci fanı yerine iyi oturmamış veya kasaya bir darbe nedeniyle olabilir.İşte işlemci fanınız eğer durmuş ise o zaman bilgisayarınız sürekli reset atıyor olabilir. 5- Anakartında sorun olabilir. 6- Power supply’den gelen anakarta bağlanan kabloları kontrol edin. 7- Hard disk kablolarında sorun olabilir. 8- Harddiskte bad sektör oluşmuşsa, bundan olabilir. 9- Oyun oynarken başına geliyorsa ekran kartının sogutması kötü olabilir. 10- Ekran karti fanını ve kablolarını kontrol edin. 11- Bazen TV kartları sürücüleri neden olabilir.

67 12- Power supply watt yetmiyor olabilir
12- Power supply watt yetmiyor olabilir. 13- İşlemcide termal macun var mı kontrol edin. İşlemcinin fanı düzgün yerleştirilmişmi? 14- Bazı virüs ve Spylar reset atmaya neden olabilir. antivirüs ve antispy programlarıyla taratmayıda deneyin. 15- Çakışan programlar neden olabilir.Son yuklediğiniz programları kaldırıp deneyin. 16- Msn’de siz veya karşıdaki kişi web cam açtığında pc resetleyebilir, msn camera ayarlarında hata var demektir. 17- Usb çıkışlarını kontrol edin. 18- Şebekeden gelen voltajın düşük olması, reset’e sebep olabilir. topraklama olmalı mutlaka. ve sadece PC ye ait priz olsa iyi olur. 19- Ekran kartında sorun olabilir. ( başka pc de denemeli ) 20- Cd-dvd sürücüleride neden olabilir farklı sürücüler denenebilir kilitlenmelerde. 21- PCI slotlarına takılan ethernet kartından olabilir. 22- Bios ayarları değiştirilmiş olabilir. default yapmak çözüm olabilir. 23- Ram lerde sorun olabilir arıza yada birbirleriyle veya anakartla uyumsuzluk vs gibi. birden fazla ram varsa tek tek denenmeli yada başka ram kullanılmalı. Ram yuvalarında bozulma da olabilir. 24- Uninstall sonrasında, ortak kullanılan windows sistem dosyaları silinmiş olabilir. 25- AGP slotu bozuk olabilir.

68 Isınma Problemleri Bu başlıca fanlarla alakalı bir sorundur. Öncelikle işlemci fanı sonra kasa içerisindeki havayı devir-daym eden fanlar sonrada Power Supply ( Güç kaynağı ) Fanlarıdır. Fanlar oluşan ısıyı dağıtmak ve sistemi soğutmak için çalışırlar. Örnek olarak işlemci fanını verirsek .. İşlemciniz çalıştığı zaman ortaya belirli bir ısı çıkar eğer bu ısıyı dağıtmazsanız yani işlemcinizi soğutmaz iseniz işte o zaman işlemci fazla ısınır ve sonunda eriyip yanabilir. İşte işlemci fanınız eğer durmuş ise o zaman bilgisayarınız sürekli reset atıyor olabilir.

69 ÇOK ÇEKİRDEKLİ İŞLEMCİLER

70 Çok Çekirdekli İşlemci Nedir?
Çok çekirdekli işlemci, ikiden fazla işlemciden (çekirdek) oluşan bir hesaplama birimi. Bilgisayarlarda temel komut kümesi işlemlerini gerçekleştirir.

71 Dağıtık Sistem Modeli Dağıtık sistemlerde bilgi işleme, tek bir makinede sınırlanmamış birkaç bilgisayar üzerine dağıtılmıştır. Büyük bilgisayar tabanlı sistemlerin çoğu dağıtık sistemlere geçmiştir. Dağıtık sistemlerde; donanım ve yazılım kaynaklarının paylaşımı yapılabilir, bir hata oluştuktan sonra operasyona devam edilebilir, eşzamanlı işleme sayesinde performans arttırılabilir, farklı sağlayıcılardan gelen yazılım ve donanımlar kullanılabilir. Tüm bu faydaları dışında dağıtık sistemler genelde merkezi sistemlere göre daha karmaşıktırlar ve sistem yönetimi için daha fazla uğraş gerekir. Çoklu işlemci mimarileri en basit dağıtık sistem modelidir. Çoklu işlemcilerde, sistem farklı işlemler üzerinde çalışabilecek çoklu işlemlerden oluşur.

72 Çok Çekirdekli Kavramı
Çok çekirdekli işlemcilerde, çekirdek diye bahsedilen aslında fiziksel manada işlemcinin kendisidir. Zar(die) içinde çok yakın bir zamana kadar sadece bir tane işlemci çekirdeği bulunuyordu. Ancak, mesela çift çekirdekli işlemcileri ele aldığımızda, bir zar içerisinde iki tane işlemci çekirdeği bulunduğunu görürüz. Çok çekirdekli işlemciler denildiği zaman mutlaka değinilmesi gereken çeşitli kavramlar vardır: Process(İşlem):Çalışır durumdaki program parçacığıdır. Thread(Alt işlem):Process,threadlara görevleri paylaştırır. İple Bağlama(Threading): Aynı anda birden fazla iş parçacığını işleme sokabilmektir. Çoklu İşleme(Multi Processing): Threading ve çekirdekler ile yapılan çoklu işlemlerin tümüdür. Çoklu Görevlendirme(Multi Tasking): Birden fazla programın aynı anda çalıştırılmasını sağlar.

73 Çoklu Çekirdek Tasarımı
Çoklu çekirdek tasarımının en büyük avantajı, aynı anda birden fazla işlem yapabilme kapasitesidir. Bu tür işlemcilerde hızı sağlayan asıl etken, aynı zar üzerindeki iki işlemcinin etkileşmesinin, ayrı ayrı işlemcilerin etkilenmesinden daha hızlı olmasıyla oluyor. Çok çekirdekli işlemcilerde, iki çekirdek aynı veri yolu ve aynı bellek bant genişliğini kullanacağından bu verimin düşmesine neden olur. İşlemci piyasasında işlemci başarımı çok önemlidir ve bu yüzden başarımı en mükemmel yapmak gerekir. Var olan üretim teknolojisi kullanılarak saat hızı ve işleme birimleri arasındaki dengeyi en iyi şekilde sağlayarak başarımı en iyi duruma getiren taraf, işlemci piyasasındaki başarım mücaadelesini kazanabilir. Çok iş parçacıklı yazılımlar, çok çekirdekli tek işlemcili ve tek çekirdekli çok işlemcililerde işletim sisteminin iş parçacıklarını çekirdekler arasında paylaştırır. Bir bilgisayarın başarımını arttırmak için saat hızını yükseltmektense daha fazla sayıda çekirdek eklemek başarımı daha fazla arttırır.

74 Çok Çekirdekli İşlemciler
Eski 8086 işlemcilerinden, Athlon 64 ve Intel Pentium 4’e kadarki tüm işlemciler tek çekirdeklidir. Yani bunlar, üzerlerinde tek bir işlem birimi taşıyan işlemcilerdir. Tek vuruşlu işlemcilerde, tek bir uygulama varken saat hızları yüksek olduğunda başarım yüksek olabilir. Çift işlem çekirdeğine sahip olmak demek teorikte çift işlem gücü demektir ancak işlem gücünün artabilmesi için uygulamaların çok çekirdekli işlemcilere göre uyarlanmış olması gereklidir. Eğer yazılım çok iş parçacıklı çalışmak üzere tasarlanmışsa, daha yüksek hesaplama gücüne ihtiyaç duyan ağır bir yazılımdır. Bu tür yazılımları çalıştırmak için çift çekirdekli işlemcileri kullanmak kullanıcıya kolaylık sağlayacaktır. Ayrıca çift çekirdek, kullanıcı internette dolaşırken aynı anda elektronik posta gönderebilmesi gibi birden fazla uygulamayı aynı anda çalıştırmada kolaylık sağlar. Yani çift çekirdek sayesinde aynı anda birçok uygulama sorunsuz çalışır. Dört çekirdekli işlemcilerin ise güçlerini gösterebildikleri az sayıda uygulama var. Çünkü uygulamaların birçoğu çok çekirdekli işlemcilere göre uyarlanmamıştır. Dört çekirdekli işlemciler, dört adet işlem çekirdeğinin ortak bir önbellekte tek bir yonga içine sokulmasıyla üretilirler.

75 Kaynakça Milli Eğitim Bakanlığı Wikipedi Forum.tr İşlemciler
Bilgisayar Programcılığı

76