Soru-1-Dolaşım sistemi deyince ne anlıyorsunuz ne işe yarıyor ?

... konulu sunumlar: "Soru-1-Dolaşım sistemi deyince ne anlıyorsunuz ne işe yarıyor ?"— Sunum transkripti:

1

2 Soru-1-Dolaşım sistemi deyince ne anlıyorsunuz ne işe yarıyor ?

3 ANGİOLOGİA-DAMARBİLİM
(SYSTEMA VASORUM-DOLAŞIM SİSTEMİ) Vücuttaki her organın ve dokunun ihtiyaçı olan oksijen, besin maddelerinin alınabilmesini sağlıyan aynı zamanda artık maddeleri ilgili organlara taşımak, bunun yanında vücudu korumak vazifesini üstlenen sisteme dolaşım sistemi diyoruz. Kanın dolaşımını sağlıyan kalp ve kan damarları ve ayrıca lenf düğümleri bu sistemi meydana getirirler.

4 Açıklama; Emme basma tulumba ödevi gören kalp, kanı büyük damarların içine (arterlere)pompalar. Bu arterlerin çapı vücuda dağıldıkça gittikçe küçülür ki bunlara arterioller denir Nihayet kılcal damarlar (capiller) dediğimiz çok ince damarlarla bütün organ ve dokulara gider.

5 Bu ince damarlar daha sonra birbirleriyle birleşerek venul dediğimiz küçük toplar damarları meydana getirirler. Gittikçe çapı büyüyen bu toplar damarlara venalar denir ki sonra da kalbe geri dönerler. Arter ve arter capillerinde kan basıncı pozitif, ven ve vena capillerinde ise basınç negatiftir. Kalbten pompalanan kan vücut'ta ayrı damarlar aracılığı ile iki şekilde dolaşarak kalbe dönerler.Böylece dolaşım:1)Büyük dolaşım, 2) Küçük dolaşım olarak ikiye ayrılır.

6 S/2- Küçük ve Büyük dolaşımı anlatınız.

7 1)Büyük dolaşım: Kalbin sol ventriculus'undan aort'la çıkan kanın bütün vücudu dolaşıp sonunda V.cava superior ve V.cava inferior'lar yoluyla sağ atrium'a dönmesine denir. 2) Küçük dolaşım: Buna akciğer dolaşımıda denir. Sağ ventriculus'dan A.pulmonales kirli kanı akciğerlere götürür.Akciğerlerden temiz kan V.pulmonales ile sol atrium'a gelir. Açıklama;Genelde vücuttaki kan miktarının yetişkin bir insanda ortalama vücut ağırlığının 1/10 u kadar olduğunu söyleyebiliriz.

8 S/3-Kalbin yeri, şekli ve büyüklüğü nasıldır ?

9 KALP(COR) Kalp, kan dolaşımını sağlayan ve pompa görevi yapan, kaslardan yapılmış koni şeklinde bir organdır Kalp toraks boşluğunda ve orta mediastinum’da yer alır. Yetişkin bir insanda gr. ağırlığındadır.

10 Açıklama; Kalbin komşulukları:
*Sağ ve solda: Akciğerlerin mediastinal yüzleri *Altta: Diaphragma *Önde: Sternum, kıkırdak kostalar, thymus artıkları ve kısmen akciğerler *Arkada: Oesophagus Kalbin dış görüuüşü: Kalbin apex cordis denilen bir tepesi, basis cordis denilen bir tabanı, iki yüzü ve dört kenarı vardır. Kalbin tepesi öne ve sola doğru, tabanı ise arkaya, sağa ve biraz da yukarı doğru uzanır.

11 Soru;Pericard nedir, kaç parçası vardır ?

12 Pericardium: Kalbin dış yüzünü örten ve onu torba gibi içine alan bir zardır. Pericardium fibrosum ve pericardium serosum olmak üzere iki tabakadan oluşur.

13

14 S/ -Kalbin yüzlerinin ve odacıklarının isimlerini yazınız ?

15 KALBİN YÜZLERİ Facies sternocostalis (anterior), sternum ve kıkırdak kostalar ile komşuluk yapan yüzdür. Bu yüzü sağ atrium , sağ ventrikül ve sol ventrikül oluşturur. Facies diaphragmatica (inferior), diaphragma’nın centrum tendineum’ una oturan yüzüdür. Bu yüzün büyük bir bölümünü sol ventrikül oluşturur. KALBIN BOŞLUKLARI Kalbin 4 boşluğu vardır.Bunlar atrium dextrum, atrium sinistrum, ventriculus dexter ve ventriculus sinister’dir. Atriumların duvarları ventriküllere göre daha incedir.

16 Sağ kalp deyince ne anlıyorsunuz nasıl bir kan içerir ?

17 Sağ atrum ve sağ ventrikül, içlerinde tüm vucuddan gelen oksijeni az olan kan bulunur.(kalbin sağ yarısı)

18 Sol kalp deyince ne anlıyorsunuz nasıl bir kan içerir ?

19 Sol atrium ve sol ventrikül den oluşan kalbin sol yarısı
Sol atrium ve sol ventrikül den oluşan kalbin sol yarısı. İçinde akciğerlerden gelmiş, tüm vucuda pompalanacak olan oksijenden zengin bir kan bulunur.

20 Atriumlar ile ventriküller arasındaki aralığa ne ad verilir, bunları örten kapakcıkların isimleri nelerdir?

21 Aradaki aralığa ostium atrioventriculare denir
Aradaki aralığa ostium atrioventriculare denir.Sağdakinde tricuspit kapak , solda ise bicuspit kapak(mitral kapak) bulunur.

22

23 Kalbin yapısı nasıldır ?,Kalbin iskeleti deyince ne anlıyorsunuz ?

24 Kalbin yapısı: Kalp içten dışa doğru 3 tabakadan yapılmıştır. 1)Endokard, 2)myokard, 3)perikard, Kalbin iskeleti: Atrium ve ventriküllere ait kas liflerinin başlayıp sonlandığı yapılardır. Bu yapı valva mitralis’ in çevresindeki anulus fibrosus sinister ve valva tricuspidalis çevresindeki anulus fibrosus dexter ile trigonum fibrosum dextrum ve trigonum fibrosum sinistrum ‘dan oluşur.

25

26 Kalbin sağ atrium’u ile ilgili bildiklerinizi yazınız.

27 Atrium dextrum (sağ atrium):
Kalbin sağ ve ön-üst kısmını oluşturur. Arka-üst duvarına v. cava superior, arka-alt kısmına da v. cava inferior açılır. Sinus coronarius’un açıldığı yer, v. cava inferior’un açıldığı yer ile ostium atrioventriculare arasındadır. İki atriumu birbirinden ayıran duvara septum interatriale adı verilir. Septum interatriale’nin alt kısmında yer alan fossa ovalis intrauterin yaşamdaki foramen ovale’nin kapanmasıyla oluşan bir çukurdur. Sağ atriuma gelen venöz kan ostium atrioventriculare dextrum’dan geçerek sağ ventriküle gelir. Ostium atrioventriculare dextrum’da valva tricuspidalis isimli kapak yer alır.

28 Kalb kası nereden ve nasıl beslenir.

29 Kalbin besleyici damarları iki büyük damar halinde aort kapağının hemen üstünden başlarlar.
A.coronaria dextra: Bu damar aort kapağının hemen üstünden ve sağdan başlar. Sulcus coronarius içinde olarak sağa doğru gider ve arka sulcus interventricularis içinde kalp tepesine ulaşır. A.coronaria sinistra: Bu damar da aort kapağının hemen üstünden ve soldan başlar, truncus pulmonalis ile auricula sinistra arasından geçerek sulcus coronarius'a gelir. Burada ramus interventricularis ve ramus circumflexus denilen iki dala ayrılır.Ramus interventricularis, sulcus interventricularis anterior içinde kalp tepesine kadar gider. R.circumflexus ise sulcus coronarius içinde kalbin arka tarafına dolanır ve o bölümde dağılır

30  Venleri (venae cordis): Kalbin venöz drenajının 2/3’ü kalbin arterleri ile beraber seyreden venler tarafindan yerine getirilir. Bu venler kalbin alt yüzündeki sulcus coronarius içindeki sinus coronarius ‘a ve buradan da sağ atriuma dökülür. Geriye kalan drenaj kalbin bütün boşluklarına doğrudan doğruya vv. cardiacae minimae (vv. cordis minimae) ile sağlanır.  Sulcus interventricularis anterior içinde vena interventricularis anterior bulunur.(Vena cardiaca magna) V. cardiaca parva a. coronaria dextra’nın dalı olan ramus marginalis dexter ile beraber kalbin alt kenarında seyreder V interventricularis posterior (v. cardiaca media), sulcus interventricularis posterior içinde seyrederek sinus coronarius’a açılır.

31 Kalbin iletim sistemini anlatınız.

32 KALBIN ILETİM SİSTEMİ (cardionectar sistem) Kalp kasının fonksiyonunu idare eden bu özel kas sistemi, sağ atrium'daki crista terminalis'in üst ucundaki bir düğümden (nodus sinoatrialis) başlar. Bundan çıkan iplikler sinus coronarius'un ön alt kısmında bulunan ikinci bir düğüme (nodus atrioventrucularis) giderler. Buradan çıkan iplikler His demeti adıyla aşağı devam ederler ve septum interventriculare'nin üst bölümünde (pars membranecea) iki bacağa (crus dextrum et sinistrum) ayrılarak aşağı doğru kaslara ve Mm. papillares'lere kadar uzanarak dağılırlar..

33

34 Ganglion cervicale superius’tan n. cardiacus cervicalis superior
AÇIKLAMA; Kalbin inervasyonu: Kalbe otonom sinir sisteminden sempatik ve parasempatik sinirler gelir. Bu sinirlerin çoğu hem afferent, hem de efferent lifler içerir. Sempatik afferentler kalpten ağrı duyusunu taşır, parasempatik afferentler ise genellikle bazı reflekslerle ilgilidir.  Kalbin sempatikleri: Kalbe truncus sympathicus’un her iki tarafından ve belirli yerlerinden sinirler gelir ve aşağıdaki şekilde sıralanır.  Ganglion cervicale superius’tan n. cardiacus cervicalis superior Ganglion cervicale medium’dan n. cardiacus cervicalis medius Ganglion cervicothoracicum (stellatum)’dan n. cardiacus cervicalis inferior  Bunlar sadece postsinaptik efferent sempatik lifler içerirler.  Ganglia thoracica 1-4; rami cardiaci thoracici Bu sinirler hem postsinaptik sempatik ve hem de afferent lifler içerir.

35 Arcus aorta’dan çıkan büyük dalları yazınız.

36 Aort (aorta) Kalbin sol ventrikül'ünden çıkan bu büyük atardamarın 3 parçası vardır. 1)Çıkan parça (pars ascendens), 2)Aort kemeri(arcus aorta), 3)İnen parça (pars descendens) 1-Pars ascendens: Perikart'la örtülü olan ve önde bulunan kısmı olup kalb'den çıktığı yerin hemen üstünde coroner damarları verir. 2-Arcus aorta: Önde 2.sağ kaburganın sternumla birleştiği hizadan sola ve arkaya doğru bir yay çizer ve 4.göğüs omuru hizasından itibaren aşağı doğru yönelir ve aorta descendens'le devam eder. Bu kemerden 3 tane büyük damar çıkar. a)Truncus brachiocephalicus, b)A.carotis communis sinistra, c)A.subclavia sinistra.

37

38

39 Üst ekstremiteyi besleyen arter hangisidir.

40 A.Subclavia dextra arcus aortadan çıkan a. Brachiocephalicadan ayrılır.A.subclavia sinistra;Arcus aorta'dan en arkada olarak ayrılır.Daha sonra clavicula'nın altından geçip koltuk boşluğuna gelir ve A.axillaris adını alır.Koltuk boşluğundan sonra Kol arteri-A.brachialis adını alır. M.pectoralis major'un alt kenarından dirsek eklemine kadar uzanan bu arter koldaki kaslarda, kol kemiğinde ve dirsek ekleminde dağılan dallar verir. Dirsekte A.radialis ve A.ulnaris olmak üzere iki uç dala ayrılır. A.radialis radius kemiği boyunca aşağıya devam edip bilek eklemine gelir ve oradan el sırtına geçer. A.ulnaris Buradan el ayasına geçerek burada bir arter kemeri yapar ve aynı zamanda el sırtından gelen A.radialis'in uç dalıyla anostomoz yapar. Bu kemerden ayrılan dallar el parmaklarına gider.

41 Alt ekstremiteyi besleyen arter hangisidir.

42 A.Femoralis A.iliaca’nın devamı olan bu arter, lig.inguinale’nin altında ve lacuna vasorum’dan başlıyarak aşağı doğru gidip canalis adductorius içinden geçerek femurun içyan yüzünü caprazlayıp hiatus tendineus’a varır. Bundan sonra yoluna devam eden arter a.poplitea adını alır. A.poplitea; Hiatus tendineus’dan başlayıp arcus tendineus m.solei’ye kadar devam eden bu arter burada a.tibialis ve a.tibialis posterior olmak üzere iki uç dala ayrılarak sonlanır. A.tibialis anterior; A.poplitea’nın uç dallarından biri olan bu arter membrana interossea’yı delerek bacağın önyüzüne gelir. Burada extensor kaslar arasında olarak yoluna devam edip lig.crucioforme denilen ayak bileği bağının altından geçerek ayak sırtına ulaşır. Bundan sonra a.dorsalis pedis adını alarak ayak sırtı ve tabanında dağılır. A.tibialis posterior’un uç dalları; 1) A.plantaris medialis: 2)A.plantaris lateralis;İnce olan bu dal ayak tabanının iç yan bölümünde ilerleyerek taban ve ayak parmaklarında dağılır.

43 Aorta abdominalisten çıkan önemli dalları yazınız?

44 Karın aortu-Aorta abdominalis
Göğüs aortu diyafragmayı hiatus aorticus'u geçerek karın boşluğuna gelir.Buradan 4.bel omuru hizasına kadar olan kısmına aortaabdominalis denir ve 4. bel omuru hizasında iki uç dala (A.iliaca communis) ve bir küçük ,ince dala (A.sacralis media) ayrılır. Aorta abdominalis'in yan dallarını tek ve çift olanlar diye iki gruba ayırabiliriz. A)Tek olanlar: 1-Truncus coeliacus 2-A.mesenterica superior 3-A.mesenterica inferior  B)Çift olanlar: 1-A.phrenica inferior 2-A.suprarenalis media 3-A.renalis 4-A.testicularis veya ovarica 5-A.lumbalis

45 Beyni kanlandıracak damarlar nereden çıkar isimlerini yazınız ?

46 A.carotis communis sinistra-
Arcus aorta'dan ikinci olarak ayrılan bu dal larynx'in üst kenarı hizasına kadar yükselir ve orada A.carotis interna ve A.carotis externa denilen dallarına ayrılır. Bu dalların ayrıldığı yerde kan basıncının düzenlenmesi ile ilgisi olan glomus caroticum denilen bir cisimcik bulunur. A.carotis communis dextra A.Brachiocephalicusdan ayrılır. A.carotis interna yukarı gidip kafa boşluğuna aynı addaki kanaldan geçerek girer. Kafa boşluğunda sağ ve soldan gelen A.vertebralis (a.subclavianın dalı) birleşerek A.basilaris'i meydana getirir. Bu arterde medulla spinalis'e ve beyinciğe giden dallar verdiği gibi, beyin tabanında meydana gelen arter poligonunun (circulus arteriosus cerebri) arka kısmını tamamlayacak uç dallarını verir.

47

48 Vena porta nedir, nasıl oluşur ?

49 Vena Portae Karın ve pelvis boşluğunda bulunan sindirim kanalının mideden rectum'un üst yarımına kadar olan parçasının ven kanıyla, pankreas ve dalağın ven kanını toplar.Venae portae pankreas'ın başının arkasında V.mesenterica superior ve V.lienalis'in birleşmesiyle oluşur.V.mesenterica inferior'da V.lienalis'e açılaçaktır.

50 Üst ekstremitenin yüzeysel venlerinin isimlerini yazınız ?

51 Üsttaraf Venleri: Bunlar derin ve yüzeyel olmak üzere ikiye ayrılır.Derin olanlar arterlerin yandaşı olup elden başlayıp ters yönde kalbe doğru giderler.Ön kolda V.radialis ve V.ulnaris adını alıp kolda birleşerek V.brachialis'i oluştururlar. Bu da M.pectoralis ma jor'un alt kenarından geçtikten sonra V.axillaris adını alır. V.axillaris clavicula'nın altındangeçtikten sonra V.subclavia olarak tanımlanır ve V.jugularis interna ile birleşir. Yüzeyel olan venler ise el sırtından başlarlar, içyanda V.basilica, dışyanda da V.cephalica adıyla ön kolun ön yüzünde yukarı dirseğe doğru giderler. Dirsek hizasındaön kolun ön yüzünün ortasından gelen bir venin (V.mediana) ikiye ayrılan ucları ile bu iki toplar damar M harfi şeklinde birleşir.Bundan sonra kolun içyanından yukarıya giden V.basilica V.axillaris'in distal ucuna, kolun dışyanından yukarıya giden V.cephalica ise V.axillaris'in proximal ucuna açılırlar.

52 Ductus thoracicus nedir,nereye dökülür ?

53 Ductus Thoracicus Karın boşluğunda Cisterna Chyli denilen kesenin üst kısmından başlar. Diaphragmadaki aort açıklığından geçerek thorax boşluğuna girer ve mediastinum posterior’da olarak yukarıya çıkar. Yukarıya yoluna devam ederek sol angulus venosus'a dökülür.Bu borunun içinde kapakçıklar bulunduğundan boğumlu bir görünüşe sahiptir SYSTEMA LYMPHATİCUM-LENFATİK SİSTEM  Bu sistem lenfa damarları (vasa lymphatica) ve lenfa düğümlerinden (nodus lymphaticus) oluşmuştur.Vasa lymphatica-Lenfa damarları yüzeyel ve derin olarak bulunurlar

54 Nabız alınan yerler nelerdir ?

55 Nabız alınan yerler: 1-A.carotis communis - Larynx'in arka iki dışyanından 2-A.facialis - Alt çenenin alt kenarıyla M.massetericus'un ön kenarının karşılaştığı yerden 3-A.brachialis - Kol kemiğinin iç yanından 4-A.radialis - Radius kemiğinin alt ucuyla bilek kemikleri dış ön yüzü arasından 5-A.femoralis - Lig.inguinale'nin altından 6- A.tibialis posterior -Malleolus medialis'in arkaya bakan yüzü üzerinden

56