İŞLETME İLKELERİ İşletmelerin Büyümesi

... konulu sunumlar: "İŞLETME İLKELERİ İşletmelerin Büyümesi"— Sunum transkripti:

1 İŞLETME İLKELERİ İşletmelerin Büyümesi
Yrd. Doç. Dr. Didem Paşaoğlu

2 İşletmelerin Büyümesi
Büyüme Kavramı İşletmeler, rekabetteki konumlarını geliştirmek, daha fazla satış geliri ve kar elde etmek gibi amaçlarla büyümek isteyebilir. Özellikle büyüyen sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler ayakta kalmak için büyümek zorundadır. İşletmelerin büyümesi, satışları, sahip olduğu varlıkları veya bunların bir bileşimi temelinde gerçekleşebilir.

3 İşletmelerin büyüme nedenleri nelerdir?
İşletmelerin Büyümesi İşletmelerin büyüme nedenleri nelerdir? Büyük işletmelerin yenilikleri bilmesi daha kolaydır. Piyasada iyi bir yer edinerek, hammaddeye daha kolay ve uygun şartlarda ulaşmak isterler İşletmeler karlarını arttırmak isterler

4 İşletmelerin büyüme nedenleri nelerdir?
İşletmelerin Büyümesi İşletmelerin büyüme nedenleri nelerdir? Büyük işletmelerin, diğer işletmelerle, yerel yönetimle, resmi dairelerle ve medyayla da ilişkileri iyidir. İşletmeler büyüdükçe, iş arayan veya yöneticilerinde çalışmak istediği tercih edilen işletmeler olurlar

5 Büyümenin Avantajları
İşletmelerin Büyümesi Büyümenin Avantajları İşletmenin büyümesi yöneticiler için daha yüksek ücret, güç, prestij ve ikramiye anlamına gelmektedir. İşletme büyüdükçe çalışanların yükselme olanakları, maaşları ve prestijleri artmaktadır.

6 Büyümenin Avantajları
İşletmelerin Büyümesi Büyümenin Avantajları Büyüme, işletmelerin performansını olumlu etkilemektedir. Büyümenin kar marjları üzerindeki etkisi kar marjlarının büyüme üzerindeki etkisinden büyük olabilmektedir. İşletmeler büyümeyle beraber gelen ölçek ekonomileri sayesinde üretim maliyetleri düşürülebilmektedir.

7 Büyümenin Dezavantajları
İşletmelerin Büyümesi Büyümenin Dezavantajları İşletmelerin büyümesi yöneticiler için kontrol kaybına yol açabilmektedir Özellikle geleneksel aile şirketleri kontrolü elden bırakmak istemediklerinden veya işletmelerine dışarıdan çok sayıda yönetici ve çalışan getirmek istemediklerinden büyümeye ihtiyatla yaklaşırlar. Birden fazla sektörde deneyimi olmayan yöneticiler de büyüme konusunda ürkek davranabilmektedir.

8 İşletmelerin Büyüme Şekilleri
İşletmelerin Büyümesi İşletmelerin Büyüme Şekilleri İçsel Büyüme İşletmelerin sahip olduğu kendi kaynaklarını kullanarak büyümesidir. İşletmeler aynı ürünü üreterek, büyümeyi hedeflerler.

9 İşletmelerin Büyüme Şekilleri
İşletmelerin Büyümesi İşletmelerin Büyüme Şekilleri Dışsal Büyüme İşletmelerin, diğer işletmelerin tamamını veya bir bölümünü ele geçirmek ya da yönetimlerini denetim altına alarak büyümeleri şeklinde ifade edilir. İşletmeler kendi kaynakları büyümek için yeterli olmadığında, dış büyüme yoluna giderler

10 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Centilmenlik anlaşması Konsorsiyum Kartel

11 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Konsern Tröst, Holding Merger (satın alma)

12 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Centilmenlik Anlaşması: Birkaç işletmenin aralarında işbirliği kurmak, rekabeti sınırlandırmak ve sektördeki durumlarını güçlendirmek amacıyla yaptıkları anlaşmadır. İşletmenin hukuki yapısı korunur. Genellikle sözlü bir anlaşmadır ve yazıya dökülmez.

13 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Konsorsiyum:Belirli bir iş için kurulan birlik veya ortalık anlamına gelmektedir. Bu ortaklıklar farklı veya aynı sektörde yer alan ulusal veya uluslar arası işletmelerle yapılabilir. Yeni işletme kurma zorunluluğunu yoktur.

14 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Konsorsiyum: İşletmeler genellikle proje için konsorsiyuma gideler. İşletmeler, yasal ve ekonomik bağımsızlığını zedelemeksizin, belirli bir işi gerçekleştirmek için anlaşarak, geçici bir süre yaptıkları işbirliği yaparlar

15 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Kartel: Aynı sektörde ve aynı işi yapan iki veya daha fazla işletmenin, hukuki bağımsızlıklarını yitirmeden yaptıkları anlaşmalardır. İşletmeler bu tür anlaşmayı, rekabeti azaltmak veya ortadan kaldırmak için yaparlar

16 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Konsern: Aynı işkolunda çalışan az sayıda işletmenin bir araya gelmesinden oluşur ve işletmeler karteldeki gibi karlarını artırmayı amaçlar İşletmelerin finansal ve örgüt yapılarında değişiklikler yapılarak rekabete daha elverişli duruma getirilirler.

17 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Konsern: işletmeler ekonomik bağımsızlıklarını büyük ölçüde kaybederler, ancak yasal bağımsızlıklarını korurlar.

18 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Tröst: İşletmeler, bu birleşme türünde gerek yasal gerekse ekonomik özgürlüklerini kaybederler. Tröst, iki veya daha fazla işletmenin tekelci güç oluşturmak amacıyla hukuki bağımsızlıklarını yitirerek sermaye ve yönetimlerini birleştirmelidir. Bu tür birleşmeler tekelleşmeye yol açtığı içim birçok ülkede yasaklanmıştır.

19 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Holding: İşletmenin başka işletmelerin hisse senetlerini alarak, işletmenin yönetimini ele geçirmesidir. Holdinglerin amacı, bir şahsa ve ortaklara ait bir işletmenin yönetimini kontrol altına almaktır.

20 Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri
İşletmelerin Büyümesi Hukuki ve Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri Merger (Tam Birleşme): İki veya daha fazla işletmenin tek işletme haline gelmesi durumudur. Bir işletme, diğerini satın alıp kendine katabileceği gibi, bunların yeni bir işletme olarak ortaya çıkmaları da olasıdır. Satın alan işletme, satın aldığı işletmenin tüm borçlarını öder. Satın alınan işletmenin tüm hukuki varlığını sona erer ve artık satın alındığı işletmeye geçer.

21 Birleşme ve Satın Almalar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalar Yeni piyasalara giriş, Yeni ürün veya hizmetlerin elde edilmesi, İki işletmenin bir araya gelerek bir işletmeye dönüşmesi birleşme olarak tanımlanmaktadır. Satın almalarda, bir işletme diğer bir işletmenin çoğunluk hissesini veya tamamını satın almaktadır. Böylece satın alınan işletmenin kontrolü satın alan işletmeye geçmektedir. Satın almalar sayesinde işletmelerin elde edebileceği faydalar şunlardır:

22 Birleşme ve Satın Almalar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalar Yeni kaynak dönüşüm süreçlerinin öğrenilmesi, Yeni bilgi ve becerilerin kazanılması, Dikey bütünleşme. İki işletmenin bir araya gelerek bir işletmeye dönüşmesi birleşme olarak tanımlanmaktadır. Satın almalarda, bir işletme diğer bir işletmenin çoğunluk hissesini veya tamamını satın almaktadır. Böylece satın alınan işletmenin kontrolü satın alan işletmeye geçmektedir. Satın almalar sayesinde işletmelerin elde edebileceği faydalar şunlardır:

23 Birleşme ve Satın Almalarda Gereken Hususlar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Gereken Hususlar Satın alınan işletmenin mevcut iş kolları içindeki yerinin ne olacağı, Satın alan işletmenin satın alınan işletmeyi sindirmesi için nasıl yeniden yapılandırılması gerektiği,

24 Birleşme ve Satın Almalarda Gereken Hususlar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Gereken Hususlar Satın alınacak işletmenin değerinin nasıl belirleneceği, Satın almanın mevcut çalışanlar için ne gibi sonuçlar yaratacağı,

25 Birleşme ve Satın Almalar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalar Satın alınan işletmedeki yöneticilerin değiştirilip değiştirilmeyeceği, Satın alınan işletmedeki önemli çalışanların devamlılığının nasıl sağlanabileceği, Satın alma için ne kadar ödeme yapılabileceği, nasıl finanse edileceği, :

26 Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar Satın alan tarafın yüksek fiyat ödemesi, Danışmanlık ve işlem maliyetlerinin yüksek olması,

27 Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar Satın almada kullanılan finansal kaynakların maliyetinin yüksek olması, Satın almada kullanılan finansal kaynaklar yüzünden finansal riskin artması,

28 Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar Satın alınan işletmedeki yöneticilerinin işten ayrılması, Satın alınan işletmenin yöneticilerinin işten çıkarılmasında karşılaşılabilecek yüksek tazminatlar,

29 Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Yaşanacak Sorunlar Satın alma sürecinde yöneticilerin diğer faaliyetlerden uzaklaşması, İşletmelerin yapısal ve kültürel olarak uyumsuz olması

30 Birleşme ve Satın Almalarda Başarı Faktörleri
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Başarı Faktörleri Satın alınacak işletmenin doğru seçilmesi, İşletmeler arasında sinerjiyi kolaylaştıracak kültürel ve yönetimsel benzerlikler olması,

31 Birleşme ve Satın Almalarda Başarı Faktörleri
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almalarda Başarı Faktörleri Satın alma görüşmelerinin dikkatli bir şekilde yürütülmesi, Satın alan işletmenin finansal durumunun güçlü olması ve makul oranlarda borçlanılması, Temel faaliyetlere odaklanılması

32 Birleşme ve Satın Almaların Dört Aşaması
İşletmelerin Büyümesi Birleşme ve Satın Almaların Dört Aşaması Satın alma stratejisinin açıkça formüle edilmesi, Satın alınabilecek işletmelerin bulunması ve analiz edilmesi, Satın almanın gerçekleştirilmesi, Satın alma sonrasında işletmelerin birleştirilmesi.

33 Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerin Başlıca Nedenleri
İşletmelerin Büyümesi Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerin Başlıca Nedenleri İşletmenin büyüme potansiyeli sınırlı olabilir, İçsel büyümeye yönelik yatırımlar verimli olmayabilir, Yeni teknolojiler işletmeyi tehdit edebilir, Piyasada düşük değerlenen işletme başka işletmeler tarafından satın alınmaya açık hale gelebilir,

34 Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerin Başlıca Nedenleri
İşletmelerin Büyümesi Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerin Başlıca Nedenleri Bazı ürün veya iş kolları günümüzde nakit yaratmakla beraber gelecek potansiyelleri düşük olabilir, İşletme, geliştirdiği bir uzmanlığı başka bir iş koluna taşımak isteyebilir, İşletme yöneticisi egosunu tatmin etmek amacıyla farklı iş kollarına yönelebilir,

35 Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerden Beklene Faydalar
İşletmelerin Büyümesi Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerden Beklene Faydalar Satış hacminde artış sağlanması, Karlarda artış sağlanması, İş portföyünde denge sağlanması, Kaynakların paylaşılması

36 İşletmelerin Büyümesi
Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerde Dikkat Edilmesi Gereken Konular Her ortağın işbirliğine olan katkısı belirlenmelidir, Ortakların rolleri belirlenmelidir, İşbirliğinin ortaklara katkısı tanımlanmalıdır, Üst yöneticilerin desteği sağlanmalıdır, Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerin başarılı olabilmesi için elde edilebilecek faydalar, iç ve dış paydaşlara doğru aktarılmalıdır. Ayrıca, aşağıda belirtilen konulara dikkat edilmesi başarı şansını arttırabilir:

37 Her seviyede yöneticilerin bir araya gelmesi sağlanmalıdır,
İşletmelerin Büyümesi Stratejik İşbirlikleri ve Ortak Girişimlerde Dikkat Edilmesi Gereken Konular Her seviyede yöneticilerin bir araya gelmesi sağlanmalıdır, İşbirliği için bir sorumlu belirlenmelidir, Anlaşmazlıkların çözümü için dışarıdan bir aracı sağlanmalıdır,