KOBİ’LERİN ARKASINDAKİ İTİCİ GÜÇ: GİRİŞİMCİLER

... konulu sunumlar: "KOBİ’LERİN ARKASINDAKİ İTİCİ GÜÇ: GİRİŞİMCİLER"— Sunum transkripti:

1 KOBİ’LERİN ARKASINDAKİ İTİCİ GÜÇ: GİRİŞİMCİLER
Prof. Dr. Osman DEMİRDÖĞEN

2 GİRİŞ Girişimci; herkesin göremediğini gören, insanların ihtiyaçlarını karşılayacak ürünleri ortaya koyan ve bunu tama zamanında yapabilen kişidir. Girişimci, piyasadaki boşlukları iyi ve zamanında göremezse ve müşteri beklentilerini tam olarak anlayamazsa başarılı olamaz. Bu nedenle girişimci, piyasa koşullarını iyi analiz edebilen, heyecanı olan, bunun için risk alan kişidir. Girişimci veya müteşebbis, bu anlamda sadece parası olan kişi de değildir. Sermaye belki girişimcilik için gereklidir, fakat yeterli değildir.

3 Küçük işletmeleri anlayabilmek için girişimcilerin bu küçük ekonomik yapılardaki rolünün çok iyi bilinmesi gerekmektedir. Bunu yaparken girişimci profilinin ortaya konması, işletme kuruluşunda da bu profilin değerlendirilmesi gerekir. İşletme sahibi olma, kazanç elde etme ve prestij sağlama gibi bir takım yararlar sağlarken, özünde bir takım sorumluluk ve problemleri de beraberinde getirmektedir. Bunlar küçük işletmelerin başarısız olmalarına neden olmakta ve girişimciliği olumsuz etkilemektedir. Bununla birlikte girişimciliği olumlu yönde etkileyen, destekleyen, girişimciliği motive eden, kazancın artması, kendi işinin patronu olunması ve kendi pozisyonunu belirleyebilme gibi girişimciliği artıran faktörler de vardır.

4 GİRİŞİMCİ KİMDİR? Çağımız girişimci çağıdır. Son yıllarda insanlar kendi işlerine sahip olmak için oldukça istekli görünmektedir. Girişimcilik kavramını karşımıza çıkaran bu durumda girişimcinin doğru tanımlanması, iş kurma yolları, sahip olunan üstünlüklerle zayıf yönlerin belirlenmesi ve iş planının ortaya konması önem arz etmektedir. Girişimci, belirsizlik ortamında kâr ve büyüme hedeflerine ulaşmak için fırsatları tespit eden, bu fırsatlarla ilgili kaynakları bir araya getirerek yeni bir iş kuran kişidir. Girişimci, genellikle basit bir fikirle yola çıkar ve gerekli kaynakları bu fikirle birleştirerek sürdürülebilir bir işletmeye dönüştürür. Girişimcinin her şeyi yerli yerine koyan, kılıktan kılığa giren, koltuğunun altında yirmi karpuz taşıyan, bilgisine ve içgüdüsüne güvenerek düzenli gelir elde etmeye çalışan kişi olduğu söylenir.

5 GİRİŞİMCİ KİMDİR? Girişimci kişilik için yapılan araştırmalardan çıkan sonuç herhangi bir kişinin başarılı olması ya da girişimci olması için belirgin özellikler ortaya konulamamasıdır. Yine de farklılık girişimcilerin merkezi özelliği gibi görünmektedir. Yaş, ırk, cinsiyet, renk, milliyet veya başka herhangi bir özelliğe bakılmaksızın herkes girişimci olabilir. Bu şekildeki ekonomik bir ifade için herhangi bir sınırlama yoktur. Girişimcilik genetik bir davranış değildir; öğrenilebilen bir beceridir.

6 GİRİŞİMCİ KİMDİR? Girişimci;
Pazardaki fırsatları ve gelişmeleri gören, Pazar fırsatlarını ve gelişmeleri iş fikrine dönüştüren, Risk üstlenerek kaynakları bir araya getiren ve etkin olarak kullanan, Küçük işletmeyi başarıyla yöneten, Rekabeti yaşam biçimi haline getirerek kendisini ve işletmesini geliştiren, Yenilikçi ve azimli bir kişidir.

7 KÜÇÜK İŞLETME SAHİBİ OLMANIN FAYDALARI
Kendi Kaderi üzerinde Kontrol Sahibi Olma Fırsatı Bir işletme sahibi olmak girişimciye bağımsızlık ve kendisi için önemli olan şeye ulaşma fırsatı sağlar. Girişimci, kendi işletmesinin arkasındaki itici güçleri bilmenin mükâfatını alır. Farklılık Yapma Fırsatı Girişimciler kendileri için önemli olan bir konuda farklılık yapabileceklerini gördüklerinde bir işe başlarlar. İster gelişmekte olan ülkelerde aileler için düşük maliyetli, dayanıklı ev yapımı olsun isterse dünyanın sınırlı kaynaklarını korumak için bir geri dönüşüm programı hazırlamak olsun girişimci kendisinin sosyal olaylarla ilgisini ve daha iyi hayat sürme beklentisini birleştirmenin yollarını bulur.

8 KÜÇÜK İŞLETME SAHİBİ OLMANIN FAYDALARI
Potansiyelinin Tamamını Kullanma Fırsatı Birçok kimse kendi işini sıkıcı, basit ve heyecansız görür. Ancak çoğu girişimci için iş ve oyun arasında çok küçük bir fark vardır. İşletmeler, girişimcilerin kendi kendini ifade ve kendi kendini gerçekleştirme araçlarıdır. Kendi işletmenize sahip olma, yeteneklerinizi, becerilerinizi ve kararlılığınızı zorlayacaktır. Başarınız için tek engel bu konularda kendinize yapacağınız baskıdır. Girişimcinin yaratıcılığı, kararlılığı ve isteği işletmenin ne kadar büyüyebileceğini belirler. Sınırsız Kâr Elde Etme Fırsatı Para birçok girişimci için itici güç olmamasına rağmen işletmenin kazanabileceği kar en önemli kuruluş nedenlerinden biridir. Eğer öncelik listenizde zengin olmak üst sıralarda ise bir işletme sahibi olmak ona ulaşmak için en iyi yoldur. Gerçekte işletme sahipleri toplumun zenginlerinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır.

9 KÜÇÜK İŞLETME SAHİBİ OLMANIN FAYDALARI
Topluma Katkıda Bulunma ve Çabalarınızdan Dolayı Tanınma Fırsatı Küçük işletme sahipleri genellikle toplumun saygı duyulan, güvenilen üyeleri arasında yer almaktadırlar. Kurulmuş olan birçok işletme güven ve karşılıklı saygıyı esas almıştır. Bu işletme sahipleri yıllarca hizmet ettikleri müşterileri tarafından tanınmaktan ve güven duyulmaktan hoşlanırlar. İş dünyasında önemli bir rol üstlenmek ve ekonominin işleyişine katkıda bulunmak işletme yöneticileri için ayrı bir mükâfattır. Sevdiğiniz İşi Yapma Fırsatı Küçük işletme sahipleri arasındaki en yaygın kanı yaptıkları işin gerçek bir iş olmadığıdır. Başarılı girişimcilerin çoğu ilgi duydukları ve sevdikleri alanlarda iş konusu seçerler. Bunlar hobilerini işe dönüştürürler ve yaptıkları işten zevk alırlar.

10 GİRİŞİMCİLİĞİN OLUMSUZ YÖNLERİ
Düzensiz Gelir Bir işletmenin açılması ve işletilmesi girişimcinin varlığını sürdürmek için yeterli para kazanacağı anlamına gelmez. Bazı küçük işletmeler nadiren yeterli para kazandırır. İşletmenin ilk günlerinde işletme sahibi finansal yükümlülükleri yerine getirmekte zorlanabilir ve tasarruf etmek zorunda kalabilir. Gelirin düzensizliği nedeniyle çalışanlarına ve tedarikçilerine karşı zor durumda kalabilir. Bütün Yatırım Sermayesini Kaybetme Riski Küçük işletmelerin başarısızlık oranı oldukça yüksektir. Araştırmalara göre yeni işletmelerin %24 ü ilk iki yıl içerisinde, % 51 i ise dört yıl içerisinde , %63 ü ise 6 yıl içerisinde kapanmaktadır. Çalışmalar ayrıca göstermiştir ki ilk yıllarda en az bir işçi istihdam eden işletmelerin başarısızlık oranı %35 düşmektedir.

11 GİRİŞİMCİLİĞİN OLUMSUZ YÖNLERİ
Girişimciler kendilerini başarısızlığın muhtemel sonuçlarına psikolojik olarak hazırlamalıdırlar. Kişisel varlıklarını ve zihinsel sağlıklarını riske atmadan önce risk-ödül ilişkisini doğru hesaplamalıdırlar: İşimi kurar ve başarısız olursam en kötü ne olabilir? En kötü şey nasıl olabilir? (Gerçekten bir iş kurmaya hazır mıyım?) İşletmemin başarısız olma riskini nasıl azaltabilirim? Eğer işletmem başarısız olursa alternatif planım nedir?

12 GİRİŞİMCİLİĞİN OLUMSUZ YÖNLERİ
Uzun Çalışma Saatleri ve Zor Çalışma Şartları Bir işletmenin kurulması ve kendisine yapılan yatırımın geri dönmesi için uzun çalışma saatlerine ve zor çalışma şartlarına katlanmak gerekir. İşletme sahipleri genellikle kendi rollerini işletme kurucusu olarak karı-koca ya da anne-baba rollerinin önünde tutarlar. Bu problem işletme kurucularının çoğunluğunun yaş grubunda, aile düzenlerini yeni yeni kurmaya başladıkları döneme rastladığı için ortaya çıkar. İşletmeyi kurmak için gereken iş miktarı aile ve arkadaşlık ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.

13 GİRİŞİMCİLİĞİN OLUMSUZ YÖNLERİ
Yüksek Stres Seviyesi Bir işletmenin kurulması ve işletilmesi çok faydalı bir tecrübedir, fakat aynı zamanda oldukça stresli bir iştir. Birçok girişimci güvenli ve garantili iş hayatlarını geride bırakarak çok büyük miktardaki sermayelerini işlerine yatırırlar. İşlerinde başarısız olmaları ciddi psikolojik problemlerin yanı sıra finansal çöküş anlamına gelir ve yüksek seviyede stres ve endişe oluşturur. Tam Sorumluluk Patron olmak güzel bir şeydir ancak girişimciler gerçekte bilgi sahibi olmadıkları birçok konuda karar vermek zorundadırlar. Bilgi alabilecekleri, soracakları herhangi biri olmadığı zaman baskı oluşur. Verdikleri kararların işletmenin başarısı ya da başarısızlığına yol açacağını anladıklarında bu durum, bazılarının moralini bozabilir. Küçük işletme sahipleri hemen bunun önemli ve sorumluluk gerektiren bir iş olduğunu anlarlar.

14 GİRİŞİMCİLİĞİ ARTIRAN NEDENLER
Girişimciler Kahramandır Girişimcilerin yaptıkları işler, elde ettikleri başarılar toplum tarafından takdir edilmek Girişimcilik Eğitimleri Yüksekokullar ve Üniversiteler son zamanlarda girişimcilik eğitimlerine ağırlık vermektedirler. Ayrıca bazı kamu kurumları girişimcilik eğitimleri vererek yapılacak yatırımları desteklemektedir. İşsizlere yönelik olarak düzenlenen girişimcilik eğitimlerinden sertifika alanlar ya da üniversitelerden mezun olanlar kendi işlerini kurmakta daha istekli olmaktadırlar. te başkaları için model gösterilmektedir.

15 GİRİŞİMCİLİĞİ ARTIRAN NEDENLER
Demografik ve Ekonomik Faktörler Birçok girişimci iş kurmaya yaşlarında başlar ve bu grup nüfusun büyük bir kısmını oluşturur. 2000’li yıllardan sonraki ekonomik büyüme yeni iş kurmak isteyenler için iş fırsatları ve sermaye bulma imkânları oluşturdu. Hizmet Ekonomisine Yönelme Nispeten düşük başlangıç maliyetleri nedeniyle hizmet işletmeleri girişimciler için cazip bir iş alanı olmaktadır. Hizmet sektörünün büyümesi otel ve bakım hizmetlerinden finansal danışmanlık ve bilgisayar hizmetlerine kadar birçok alanda girişimcilere yeni iş fırsatlar sunmaktadır.

16 GİRİŞİMCİLİĞİ ARTIRAN NEDENLER
Teknolojik Gelişmeler Modern işletme araçları (kişisel bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, faks makineleri, fotokopi makineleri, renkli baskı makineleri, sesli mesajlar, vb.) sayesinde, bir kişi evinde sanki büyük bir işletmeymiş gibi çalışabilir hale gelmiştir. Bir zamanlar bu tür teknolojik araçların maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle küçük işletmelerin büyük işletmelerle rekabet edebilmesi mümkün değildi. Ancak son zamanlarda bu tür donanımların elde edilmesi oldukça kolaylaşmıştır. Bağımsız Hayat Tarzı Girişimcilik kişinin bağımsız ve kendi kendine yetecek şekilde bir hayat sürmesine fırsat verebilir ve toplumun büyük bir kısmı da bu tür bir hayat istemektedir. Girişimciler nerede yaşayacaklarını, kaç saat çalışacaklarını ve ne yapacaklarını seçmek isterler. Birçok girişimci için finansal güvenlik ön planda olmasına rağmen aile ve arkadaşlara daha fazla zaman ayırma, daha fazla boş zaman ve işle ilgili konularda daha fazla kontrol sahibi olmak gibi konular da önemli hale gelmiştir.

17 GİRİŞİMCİLİĞİ ARTIRAN NEDENLER
Uluslar Arası Fırsatlar Küçük işletmelerin faaliyet alanları artık kendi ülkeleri ile sınırlı değildir. Global ekonomiye geçiş, başka ülkelere açılmak isteyen girişimcilere çok büyük fırsatlar sunmaktadır. Karşılıklı ticaret anlaşmaları sonucunda uluslararasında ticaret engellerinin kaldırılması veya azaltılması küçük işletmelerin de uluslararası pazarlara açılmasını kolaylaştırmıştır.

18 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Sınırlı kaynakları, yetersiz yönetim tecrübesi ve finansal sıkıntılar nedeniyle küçük işletmeler büyüklerine nazaran daha yüksek başarısızlık oranına sahiptir. Bazen küçük işletme yöneticileri işletmeyi başarılı bir şekilde yönetme kapasitesine sahip değildirler. İşletme sahipleri işletmeyi yönetmek için liderlik yeteneğine ve bilgisine sahip değildirler. Birçok yönetici bir işletmeyi yönetmek için nelerin gerektiğini bilmez.

19 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Tecrübe Yetersizliği Küçük işletme yöneticileri girmek istedikleri alanda tecrübe sahibi olmak zorundadırlar. Örneğin bir kişi perakende giyim eşyası işine girmeden önce bir perakende giyim eşyası mağazasında çalışarak tecrübe edinmeli ve işin mahiyetini öğrenmelidir. Bu tür bir tecrübe başarısızlık ile başarı arasındaki farkı belirler. Muhtemel bir girişimcinin yeterli teknik bilgiye, işletmenin fiziksel işlevlerini bilmeye, yeterli kavrama kabiliyetine, olayları gözünde canlandırma gücüne, koordine etme becerisine, işletmenin farklı işlevlerini sinerji oluşturacak şekilde bir bütün halinde yönetme yeteneğine ve daha yüksek performans elde etmek amacıyla işletmedeki çalışanları motive etme yeteneğine sahip olması gerekir. Finansal Kontrolün Zayıf Olması Etkin bir yönetici işletmenin başarılı olması için finansal kontrolün önemli olduğunu bilir. Birçok küçük işletme için finans yönetimindeki hata payı çok küçüktür ve uygun bir finansal kontrol sisteminin kurulmaması başarısızlığa yol açar.

20 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Yetersiz Stratejik Yönetim Küçük işletme yöneticilerinin büyük bir çoğunluğu stratejik yönetimin büyük işletmeler için geçerli olduğunu düşünerek bu konuyu ihmal ederler. Yeterli zaman olmadığını veya stratejik plan hazırlamak için işletmelerinin çok küçük olduğunu ileri sürerler. Ancak, planlama yapmakta başarısız olmak işletmenin hayatını devam ettirmede başarısız olmaya yol açar. Açıkça belirlenmiş bir strateji olmaksızın bir işletmenin pazarda rekabet avantajı kazanması ve varlığını devam ettirmesi mümkün değildir. Stratejik planın yapılması girişimciyi hedeflenen iş potansiyelini gerçekçi olarak değerlendirmeye zorlar. Müşteriler satın almaya istekli mi? Hedef müşteri kimdir? İşletme bu müşterilere nasıl ulaşacak ve elde tutacak? İşletme müşterilerine mevcut işletmelerden daha iyi nasıl hizmet sağlayabilir? Bu soruların cevapları stratejik planlarda yer almalıdır.

21 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Kontrolsüz Büyüme Büyüme herhangi bir işletme için doğal, sağlıklı ve istenen bir şeydir ancak planlı ve kontrollü olmalıdır. İdeal olarak genişleme elde edilen dağıtılmamış kar ya da işletme sahibinin sermaye artışı sağlaması yoluyla finanse edilmelidir. Büyüme genellikle organizasyon yapısında, stok ve finansal kontrol süreçlerinde, personel görevlendirmelerinde ve diğer birçok işletme uygulamalarında önemli değişiklikler yapılmasını gerektirir. Fakat en önemli değişiklik yönetim uygulamalarında ortaya çıkar. İşletmenin büyüklüğü ve karmaşıklığı arttıkça problemler de orantılı olarak artar ve yöneticiler bu problemlerle uğraşmayı öğrenmek zorunda kalırlar. Bazen girişimciler kendilerini geliştirmek için hızlı büyümeyi teşvik ederler.

22 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Yanlış Kuruluş Yeri Seçimi Herhangi bir işletme için yer seçimi kısmen sanat kısmen bilimsel bir faaliyettir. İşletme kuruluş yeri genellikle yeterli araştırma ve planlama yapılmadan seçilir. Bazı işletme sahipleri sadece binanın boş olduğunu görerek belirli bir yer seçerler. Fakat kuruluş yeri seçimi şansa bırakılamayacak kadar önemli bir konudur. Özellikle perakendeciler için işletmenin can damarı olan satışlar büyük ölçüde yer seçiminden etkilenir. Kırsal bir kesimde faaliyet gösteren bir tüccarın müşteri portföyü, kendisine yakın olan bir lokantanın müşterilerinden yakından etkilenir. Yer seçiminin uygun olmaması halinde satışlar bundan etkilenir ve işletme başarısız olur. Yer seçiminde dikkate alınan başka bir faktör ise kira hadleridir. Satışlar üzerinde fazla etkisi olmayan bir yer için işletme sabinin fazla kira ödememesi uygundur. Yer seçiminin maliyetinin ne olduğu ve satışlar üzerinde ne tür bir etkisi olduğu gibi iki önemli özelliği vardır.

23 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Yetersiz Stok Kontrolü Küçük işletme yöneticileri en fazla yatırımı stoka yaptıkları halde en fazla ihmal ettikleri konu da stok yönetimidir. Yetersiz stok seviyesi müşteri taleplerinin karşılanamamasına ve müşteri kaybına neden olur. En yaygın karşılaşılan durum yöneticilerin çok fazla stok bulundurmalarının yanı sıra yanlış stok türlerinden bulundurmalarıdır. Küçük işletmelerin çoğu işletme sermayelerini gereksiz stok kalemlerine bağlarlar.

24 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Yetersiz “Girişimci Dönüşümü” İşletmeler muhtemelen ilk beş yıl içerisinde başarısız olurlar. Kurulduktan sonra genellikle farklı liderlik ve yönetim tarzları gerekir. İşletmelerin kurulduktan sonra kendi alanında ya da farklı alanlardaki büyüme alternatiflerini ve iş imkânlarını değerlendirmeleri gerekir. Büyüme, girişimcinin yetkilerini devretmesini ve günlük faaliyetler üzerindeki kontrollerden elini çekmesini gerektirir ki birçok yönetici bunu yapamaz. Firmalarının başarısı için mikro yönetimden kaçınarak firmanın vizyonu, misyonu, değerleri ve firma kültürü ile ilgilenmeleri gerekir.

25 KÜÇÜK İŞLETMELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Başarısızlık Olgusunun Gündemde Tutulması Hızlı değişim nedeniyle oluşan belirsizlik ortamında bir iş kuran girişimci başarısızlık faktörünün kendi hayatının bir parçası olduğunun farkındadır, ancak bu korku onları felç etmemelidir. Bunun yerine, başarısızlıklarını işletmesinin varoluş nedenlerini açıkça belirlemede kullanmalıdır. Sıfırdan yeni bir işletme kurmanın heyecanı işletmenin başarısız olma korkusundan daha büyüktür. Başarısızlıklarından ders alarak daha iyisini yapmak için bunu bir fırsat olarak görmelidir. Başarılı girişimciler başarısızlığı, başarıya giden yolda bir atlama taşı olarak görürler. Başarısızlık bir şeyler yapma sürecinin doğal bir parçasıdır. Hiçbir şey yapmayan ya da hiçbir işe teşebbüs etmeyen kişiler başarısız olmazlar. Girişimci başarısı direnmeyi ve esnekliği gerektirir.