Doç. Dr. Nuray E. Keskin , Bahar

... konulu sunumlar: "Doç. Dr. Nuray E. Keskin , Bahar"— Sunum transkripti:

1 Doç. Dr. Nuray E. Keskin 2014-2015, Bahar
Rakamlarla Türkiye Doç. Dr. Nuray E. Keskin , Bahar

2

3 iktisadi-toplumsal özellikler
Türkiye’de kamu yönetimi sorunları nelerdir? Türkiye’de etkili kamu politikaları geliştirilmesi gereken alanlar hangileridir?

4 Türkiye’de kamu yönetimi sorunları
Onuncu Kalkınma Planı’nda Türkiye’nin daha fazla gelişme göstermesi gereken başlıca alanlar şöyle sıralanmaktadır: “Büyüme seyri, verimlilik oranları, cari açık, tasarruf oran­ları, enerji arz güvenliği, üretim ve ihraca­tın teknoloji kompozisyonu, yerli yenilik kapasitesi, işgücü niteliği, istihdam, fiziki ve beşeri altyapı, bölgesel gelişme ve şehir­leşme ile kurumsallaşma.”

5 Türkiye’de kamu yönetimi sorunları
Onuncu Kalkınma Planı, «etkili, öngörülebi­lir ve kurumsallaşmış kamu politikaları» ile «fırsat eşitliği sunan; erişilebilir ve nitelikli kamu hizmetleriyle desteklenen toplumsal ve idari bir yapının oluşturulmasını» amaçlamaktadır. Onuncu Kalkınma Planı ( ), s. 26.

6 Türkiye nüfus göstergeleri
Türkiye nüfusu 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla 77 milyon 695 bin 904 kişi oldu. (2013 nüfus sayımına göre 76 milyon 667 bin 864) Kişi başı gelirimiz 10 bin 782 dolar. (TÜİK-2013) 20-24 yaş arası 6 milyon 214 bin genç var. 25-29 yaş arası 6 milyon 286 bin genç var. Okul çağında 18 milyon 857 bin genç var.

7 Okuma yazma oranı Okuma yazma bilmeyen kadın oranı erkeklerden 5 kat fazla. Okuma yazma bilmeyen nüfusun oranı erkeklerde yüzde 1.9, kadınlarda yüzde 9.4

8 Kentli nüfus İl ve ilçe merkezlerinde ikamet edenlerin oranı 2013 yılında %91,3 iken, bu oran 2014 yılında %91,8’e yükseldi. Belde ve köylerde yaşayanların oranı ise %8,2 olarak gerçekleşti.  Türkiye nüfusunun %18,5’inin ikamet ettiği İstanbul, 14 milyon 377 bin 18 kişi ile en çok nüfusa sahip olan il oldu.

9 İl nüfusları Bunu sırasıyla %6,6 ile ( kişi) Ankara, %5,3 ile ( kişi) İzmir, %3,6 ile  ( kişi) Bursa ve %2,9 ile ( kişi) Antalya illeri takip etti. Bayburt ili ise 80 bin 607 kişi ile en az nüfusa sahip il oldu.

10 İstanbul… İstanbul'un nüfusu 130 ülkeyi geçti, Ağustos İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 25 milyar 730 milyon lira olarak belirlenen 2014 yılı konsolide bütçesiyle 18 bakanlığın bütçesini geride bıraktı.

11 Suriyeli sığınmacılar
Resmi verilere göre yaklaşık 1.6 milyon Suriyeli sınırı geçerek Türkiye’ye sığındı. Hastane kayıtlarına göre sadece kamplarda 30 bin Suriyeli çocuk dünyaya geldi. Kamp dışında da en az 30 bin bebeğin doğduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar, tam olarak kayıt altına alınamayan mültecilerin sayısının 2 milyonu geçtiğini tahmin ediyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da mülteci sayısının 3 milyon olabileceği yönünde uyarıda bulunmuştu. (milliyet.com.tr, 29 Aralık 2014)

12 Ekonomik büyüme 2002 – 2008 arasında gelişmekte olan ülkelerin büyüme ortalaması 7.6% idi. Bu rakam, Türkiye için 5.9%’dır. (Kaynak : Dünya Bankası ve TUİK) 2008 – 2012 dönemini alırsanız, Çin hariç gelişmekte olan ülkeler 5.6%, Türkiye 3.9% büyümüştür. (CNN Türk / Ekonomi Bakanlığı)

13 Büyüme rakamları 2002 – 2013 arası büyüme rakamları ortalamasını alırsanız, gelişmekte olan ülkelerin ortalaması 7%, Türkiye’nin ortalama büyümesi ise 5.2%‘tir. (Kaynak : Dünya Bankası ve TUİK) Çin, aynı süre içinde ortalama 10% büyümüştür. (Dünya Bankası) 1923 – 2002 arasında Türkiye Cumhuriyeti ortalama büyümesi 5%‘tir. (CNN Türk).. Ekonomi bakanlığı öngörülerine göre, dönemindeki büyüme 4.9% olacaktır.

14 Büyüme rakamları IMF Dünya Ekonomisinin Görünümü raporlarına göre, 1985 yılında Kore dünya ekonomisinin 0.9%‘unu oluştururken, Türkiye 1%‘ini oluşturuyor. Yani Kore Türkiye’den küçük.  2012 yılına geldiğinizde Kore 1.9%‘a gelmiş, Türkiye 1.35%’te.

15 İleri teknoloji ihracatı
1990 yılında; Çin 4.3 milyar $, Kore 10.9 milyar $, Türkiye 0.1 milyar $ (100 milyon dolar) yüksek teknolojili ürün ihracı yapmakta idi. 2012 yılında; Çin 457 milyar $, Kore 122 milyar $, Türkiye 1.9 milyar $ yüksek teknoloji ihracatı yapmaktadır. (Dünya Bankası)

16 Ankara Sanayi Odası, 2012 Her yıl 432 ton demir satıp, 1 ton ilaç alıyoruz. 670 tır demir satıp, 1 tır cep telefonu alıyoruz. 582 tır un satıp, 1 tır ilaç alıyoruz. 2088 tır krom cevheri satıp, 1 tır aşı alıyoruz. 25 tır mermer satıp 1 adet tomografi cihazı alıyoruz. 2612 tır çimento satıp 1 tır bilgisayar alıyoruz. (Çimentonun kilosu 6 cent, bilgisayarınki 380 dolar.) 5,6 ton buğday satıp, 1 kg uçak yedek parçası alıyoruz. 3,4 ton domates satıp, 7 kg domates tohumu alıyoruz. 77 cent’e 1 kg patlıcan satıp, patlıcan tohumunun kilosuna 6300 dolar ödüyoruz. Dış ticaret açığımızın (enerji hariç) %98′i ileri teknoloji ürünlerinden kaynaklanıyor. Yaptığımız ihracatta ileri teknolojinin payı %3.

17 Tarım ve hayvancılık Tarım ve hayvancılıkta yurt içi üretimin yetersiz kalması gıda fiyatlarında artışa ve kimi gıda ürünlerinin ihracatının ithalata dayalı ürünlerle yapılmasına neden olmaktadır. 1990’da çalışan nüfusun % 50’si tarım sektöründeyken, günümüzde bu oran % 25’e düşmüştür. yılları arasında toplam tarım alanı % 11 azalmıştır.

18 Gıda fiyatları Öte yandan dünyada gıda fiyatları sürekli düşerken Türkiye’de artmaktadır. Onuncu Kalkınma Planı’na göre; “gıda fiyatlarındaki artışlar, gelirinin büyük bölümünü gıdaya harcayan kesim­ler açısından olumsuz etkiler doğuracaktır. Ekilebilir arazilerin giderek azalması, gıda güvenliği konusunda kritik riskler barındırmaktadır.” Onuncu Kalkınma Planı ( ), s. 13.

19 Gıda fiyatları

20 tohum «Hibrit tohumda Mısır %65, sebze %35 (tek şirket var), ayçiçeği % 90, pamuk % 45 (sadece 2 şirket var) oranında yabancı şirketlerin elindedir. Tohumları nereden mi alıyoruz? Ayaş domatesi Fransa, lahana ve kabak Almanya, çengelköy hıyarı ABD, Urfa biberi Meksika, karpuz Teksas…» Türkiye'de tohumculuk alanında faaliyet gösteren yabancı şirketlerin sayısı 420'ye ulaştı. Ankara Ticaret Odası – «Tarımsal Üretim ve Tohumculuk Araştırması», 2010 (milliyet.com.tr)

21 Gıda Temini Sürekliliği
Makarna Bulgur Bakliyat, ve Bitkisel Yağ Tanıtım Grubu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu sektörlerinde ihracatın ithalata dayalı ürünlerle yapıldığını belirtti. Bunun temel nedeninin yurt içi üretimin yetersizliği olduğunu belirten Tiryakioğlu "Tarım ürünleri yurt içi üretimimiz bazı ürünlerde iç talebi karşılamaktan dahi uzak. Bu nedenle yurt içinden hammadde tedarik edemeyen ihracatçılar ithalata yönelmek zorunda kalmakta. Kurlardaki yükseliş de hammadde maliyetlerini doğal olarak artırıyor. Bu durum gıda temini sürekliliğinin tehlike altında olması anlamına geliyor." diye konuştu. (Hürriyet, 20 Ocak 2014)

22 2030’da dünya PwC öngörülerine göre, 2030 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi sırasıyla Çin, ABD, Hindistan, Japonya, Brezilya, Rusya, Almanya, Meksika, Fransa ve İngiltere olacak. Son 54 yılın 44’ünde ilk 20 de yer almışız, 1997’den itibaren de ilk 20’deki yerimizi sağlamlaştırmışız:

23 Gelir Dağılımı Kaynak: Global Wealth Databook 2014, Economist.
2014 ortası itibariyle, Türkiye’nin en zengin yüzde 1’lik kesimi ülkenin toplam servetinin yüzde 54.3’üne sahiptir –üstelik 2013’teki yüzde 52.3’lük payını arttırarak. Dünyada bu boyutta servet eşitsizliği sadece Rusya’da var (yüzde 66.2). En zengin yüzde 1’in servetinin en çok sorgulandığı ülke ABD’de bu pay yüzde 38.4. Türkiye, döneminde, en zengin yüzde 1’in servet payını en hızlı artırdığı ülkeler arasında, yüzde 43’lük artış ile Rusya’yı bile (Rusya’da artış yüzde 25) geride bırakarak dünya 1.’si olmuştur.

24 Küresel Servet Raporu, Credit Suisse
Credit Suisse tarafından yayınlanan Küresel Servet Raporu’na göre, 2000 yılında Türkiye nüfusunun en varlıklı yüzde 1’lik kesimi ülkedeki toplam servetin yüzde 38’ini alırken bu oran 2014 yılında yüzde 54’e çıkmış. Buna karşılık; toplam hane halkı serveti düşen 11 ülke arasında Türkiye de yer almaktadır. Hane halkı servetinin düşüş oranının en yüksek olduğu ülkeler arasında Türkiye 4. sırada yer almaktadır.

25 NASA 2014 yılı Mart ayında NASA’nın maddi olarak desteklediği bir araştırma, gelir dağılımında artan eşitsizliği dünyanın önündeki en büyük sorun olarak tanımlamıştır. Safa Motesharrei, Jorge Rivas, Eugenia Kalnay, Human and Nature Dynamics (HANDY): Modeling Inequality and Use of Resources in the Collapse or Sustainability of Societies,

26 Birleşmiş Milletler İnsani Kalkınma Göstergesi
BM’nin 2014 tarihli «İnsani İlerlemeyi Sürdürmek: Kırılganlıkları Azaltmak ve Dayanıklılık Oluşturmak» başlıklı raporuna göre Türkiye insani kalkınma göstergeleri bakımından 187 ülke arasında 69. sırada Çok yüksek, yüksek, orta ve düşük insani gelişim seviyesi sınıflandırmasında Türkiye «yüksek insani gelişme» kategorisinde yer alıyor.

27 Birleşmiş Milletler - 2014 Norveç, Avustralya ve İsviçre zirvede.
Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo ve Nijer ise listenin sonunda.

28 Birleşmiş Milletler Gelişmişlik seviyemizin yıllara göre seyrine baktığımızda «genel bir iyileşme «söz konusu. 1980 yılında 1 tam puan üzerinden olan beşeri kalkınma puanımız, 1990 yılında 0.576, 2000 yılında 0.653, ve 2010 yılında olmuş. Her on yılda yüzdelik artış olarak hesapladığımızda ise 1980’lerde % 6.2, 1990’larda % 5.3, 2000’lerde ise % 8.5 oranında bir gelişme söz konusu. Beşeri gelişme bakımından 2011’den bu yana bir değişiklik yok, olduğumuz yerdeyiz.

29 Birleşmiş Milletler BM Kalkınma Programı ankete katılanlara güven oranını ölçmek için ‘Genel olarak, insanların çoğu güvenilirdir der misiniz? Yoksa insanlarla ilgili dikkatli olmak gerektiğini mi düşünüyorsunuz?’ sorusunu yöneltti. Türkiye’de 100 insandan sadece 8’i insanları güvenilir bulurken, 92 kişi ise ‘İnsanlara karşı dikkatli olmak gerek’ yanıtını verdi. Raporun tamamı:

30 Küresel Cinsiyet Eşitliği Raporu
Dünya Ekonomik Forumu’nun 2014 yılı için yayımladığı ‘Global Cinsiyet Eşitliği Raporu’nda 142 ülke arasında Türkiye 125’inci sırada yer aldı. 2013 Küresel Cinsiyet Eşitliği Raporu'nda Türkiye 136 ülke için yapılan sıralamada 120. sıraya yerleşmişti. Ülkelerin, «sağlık ve yaşam süresi», «eğitim», «siyaset» ve «ekonomik eşitlik» bakımından değerlendirildiği raporda kadınlar için en iyi on ülke şunlar: İzlanda, Finlandiya, Norveç, İsveç, Filipinler, İrlanda, Yeni Zelanda, Danimarka, İsviçre, Nikaragua.

31 Açlık sınırı – yoksulluk sınırı
Asgari ücretin aylık net 891,03 TL olduğu 2014’ün ikinci yarısında çalışanların geçim koşulları, TÜRK-İŞ araştırmasına göre 2014 Kasım ayı itibariyle şu şekildedir: Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) TL, Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise TL.

32 Açlık sınırı – yoksulluk sınırı
Aile bireyleri dikkate alınmadan, sadece tek bir çalışanın yaşama maliyeti hesaplandığında, günümüzde karşılığı 1.447,67 TL’ye ulaşmaktadır. MUTFAK HARCAMASINDA AYLIK ARTIŞ YÜZDE 1,61 ve ONİKİ AYLIK ARTIŞ YÜZDE 14,97 ORANINDA… Kaynak:

33 TURK-İŞ, Kasım 2014 Türk-İŞ: «Devletin resmi verilerine göre, ülke genelinde ortalama kira tutarı günümüzde ayda 615 TL’dir. Ancak işveren ve hükümet temsilcileri tarafından -işçi kesimi temsilcilerinin muhalefetiyle- belirlenen asgari ücret günümüzde sadece 891,03 TL’dir. Ve özel kesimde bu ücret düzeyinde çalışmak durumunda/zorunda olan milyonlarca işçi bulunmaktadır. Yapılacak düzenlemeyle bu milyonlara yüzbinlerce göçmen ve sığınmacı çalışan da eklenecektir. Bu ücret politikasıyla, insanların çaresizliği istismar edilmektedir. Bu ücret düzeyinde çalışmak durumunda olan milyonlarca işsiz, düşük ücret temelinde sürdürülmek istenen rekabetin ve karlılığın gerekçesi yapılmak istenmektedir.»

34 Asgari ücret – 2015 Asgari ücret 2015'in ilk 6 ayı için net 949 TL, ikinci 6 için ise 1000 TL olarak belirlendi.

35 Sosyal Yardım Ülke genelinde 3 milyon 96 bin 489 ev düzenli yardımlardan faydalanıyor. TÜİK’in aile araştırmasına göre Türkiye’de aile bireyi sayısı ortalama 4. Dolayısıyla 13 milyona yakın nüfus yardım alıyor. «Yardımlar kapsamında asgari düzeyde yapılan bir hesaplamayla bu evlerin her birine minimum aylık 600 TL nakit para giriyor.» Radikal, 29 Aralık 2014.

36 Sosyal yardım

37 Sosyal yardım Kamu sosyal yardım harcamalarının GSYH’ya oranı bakımından OECD ülkeleri arasında yapılan sıralamada Türkiye, sondan dördüncü sırada yer almaktadır. Türkiye yüzde 12.5 payla OECD ortalaması olan yüzde 21.6’nın da gerisinde yer almaktadır.

38 İstihdam oranları 15-64 yaş grubunda bulunan çalışma çağındaki nüfus, toplam nüfusun yüzde 67′sini oluşturuyor (yaklaşık 50 milyon kişi) (TUİK) Aralık 2014 döneminde 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin sayısı, 25 milyon 642 bin kişi, istihdam oranı ise %44,7 oldu. Bu oran erkeklerde %63,6, kadınlarda ise %26,2 olarak gerçekleşti. (Avrupa Birliğinde kadınların istihdam oranı % 59.1, erkeklerin istihdam oranı % 72.8 dir.)

39 İstihdam oranları İstihdam edilenlerin yüzde 19,5’i tarım, yüzde 20,5’i sanayi, yüzde 7,1’i inşaat, yüzde 52,8’i ise hizmetler sektöründe yer aldı.

40 işsizlik Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Bülteni’ne göre 2014 yılı Aralık döneminde işsizlik oranı %10,9 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde %10,2 kadınlarda ise %12,6 oldu. TÜİK verileri, gençlerde işsizliğin öğrenim düzeyi yükseldikçe arttığını ortaya koymaktadır. Buna göre, yükseköğretim mezunu gençlerin işsizlik oranı 2013 yılında yüzde 29.3 düzeyini bulurken, bu oran lise ve dengi meslek okul mezunu gençlerde yüzde 20.2 oldu. Yükseköğretim mezunu genç erkeklerin işsizlik oranı yüzde 23.4 iken, genç kadınlarda ise bu oranın yüzde 34.4 olduğu görüldü.

41 Kayıtdışı İstihdam Türkiye’de istihdamdaki nüfusun (yaklaşık 26 milyon) 9.3 milyon‘u kayıt dışı ve hiçbir sosyal güvenceleri yok. İstihdamda yer alan 100 kadından 58,5’i herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı olmaksızın çalışmaktadır. Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı 2014 yılı Aralık döneminde %33,2 olarak gerçekleşti. Bu oran tarım sektöründe %81,2 iken, tarım dışı sektörlerde %21,6 oldu. (TÜİK) Toplam – 9.3 milyon Erkek – 5.5 milyon Kadın – 3.8. milyon

42 Çalışan çocuk, 2014. Türkiye’de 5-17 yaş arası çocukların ’i ekonomik faaliyetlerde çalışıyor. Tarım sektöründe çalışan çocuk sayısı ise yaklaşık 400 bin.

43 Çocuk yoksulluğu Bahçeşehir Üniversitesi -BETAM, 2014
Avrupa Birliği standartlarına göre Türkiye'de her üç çocuktan ikisi şiddetli maddi yoksunluk içerisinde yaşamaktadır. Türkiye çocuklar arasında şiddetli maddi yoksunluk açısından hem Güney Avrupa ülkelerinin hem de daha düşük gelişmişlik düzeyine sahip Macaristan, Romanya gibi ülkelerin oldukça gerisinden gelmektedir. Şiddetli maddi yoksunluk sıklığı Türkiye'nin batı bölgelerinde yüzde seviyelerine gerilerken doğu bölgelerinde yüzde 75'in üzerine çıkmaktadır.

44 Maddi yoksunluk nedir? Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından kullanılan ölçüt Türkiye'de de uygulanmakta olan Gelir ve Yaşam Koşulları Anketleri verileriyle hesaplanmaktadır. Bu ölçüte göre (1) kira ve faturaların ödenmesi, (2) evin ısınma ihtiyacının yeterince karşılanması, (3) beklenmedik harcamaların karşılanması, (4) her iki günde bir et, balık ya da protein eşdeğer gıdaların tüketilmesi, (5) evden uzakta bir haftalık tatil masrafının karşılanması, (6) bir arabaya, (7) bir çamaşır makinesine, (8) bir renkli televizyona, (9) bir telefona sahip olunması olarak belirlenen 9 kalemden 4'ünü yerine getiremeyen bireyler «şiddetli maddi yoksunluk» içerisinde kabul edilmektedir.

45 Veriler Türkiye'de yaklaşık her üç çocuktan ikisinin Avrupa standartlarına göre şiddetli maddi yoksunluk içerisinde yaşadığını göstermektedir. 0 ila 15 yaş arasındaki çocuklarda şiddetli maddi yoksunluk oranı Türkiye'de yüzde 63,5 iken seçili ülkeler arasında Türkiye'ye en yakın ülke olan Romanya 'da bile yüzde 36'dır. Bu oran Yunanistan'da yüzde 16,5, İtalya'da ise yüzde 12,4'e gerilemektedir. Bu oran İspanya’da % 5.2, Almanya’da % 5.7, Fransa’da % 7, İngiltere’de % 7.4’tür. (Kaynak: Eurostat ; TÜİK ; Betam)

46 Çocuk yoksulluğu BETAM Notu: «Gerek uluslararası karşılaştırma gerek Türkiye'deki eğilimler Türkiye'de çocuk yoksulluğunun şiddetli ve inatçı olduğunu ortaya koymaktadır. Çocuk yoksulluğunun etkilerinin uzun süreli olduğu, hatta nesiller arası aktarım mekanizmalarının kuvvetli olduğu durumlarda gelecek nesilleri de etkilediği hatırlanarak bu konuda acil ve etkin politikalar geliştirilmesi gerektiği açıktır.»

47 Gallup, 2013. Son 12 ayda yiyecek almaya yetecek paranız olmadığı oldu mu? (2013) Türkiye; çocuklu ailelerde % 50, çocuksuz ailelerde % 40 evet ile OECD ülkeleri arasında ilk sırada: …

48 Hane halkı istatistikleri, TÜİK
Türkiye’deki toplam 19 milyon hane var, bunlarda ev başına ortalama 4 kişi yaşıyor. Türkiye’nin yüzde 67’si ailesiyle birlikte yaşıyor. Tek başına yaşayan kişilerin nüfusa oranı yüzde 2. Türkiye’de aynı kaptan yemek yiyen kişilerin sayısı yüzde 63.9… Türkiye’deki internet abonesi sayısı 32 milyon kişi. İnternet ve diğer teknolojileri sadece eğlence amaçlı kullanıyoruz.

49 Hane geliri nereye harcanıyor?
Ortalama hane gelirinin yüzde 69’u, gıda, kira, ulaşım ve ev giderlerine harcanıyor. Eğitime harcanan hane bütçesi yüzde 2. Restoran ve hazır yemeğe harcanan hane bütçesi yüzde 6. Kültüre harcanan hane bütçesi yüzde 3, buna karşın alkol ve sigara yüzde 4!

50 Seyahat? Nüfusun %78,5’i “evden uzakta bir haftalık tatili”, ekonomik nedenlerle karşılayamadığını beyan etti. (TÜİK, 2014) 2013’te toplam 8 milyon kişi yurtdışına çıkmış. Bunların 5 milyonu komşu ülkeler ve Türki cumhuriyetlere gitmiş. 2013’te en çok gidilen ülke, 1 milyon kişi ile Gürcistan.

51 Eğitimde durum OECD tarafından yapılan, ve tüm üye ülkelerdeki eğitimin kalitesini ölçmeyi amaçlayan PISA eğitim yeterliliği testi sonuçlarına göre, Türkiye’de öğrenim gören öğrenciler 65 ülke arasında: Matematikte 44’ncü Okuduğunu anlama ve anlatmada 42’nci Fen Bilgisinde 43’ncü Birinci Çin, beşinci Kore… 

52 Eğitimde durum Eğitim kalitemiz düşük ve eğitime neredeyse hiç para harcamıyoruz.  Türkiye, OECD verilerine göre 6-15 yaş aralığında öğrenci başına yapılan harcamada, 19 bin 821 dolar ile en son sırada… Lüksemburg ise 197 bin 598 dolar ile ilk sırada yer alıyor.

53 TEDMEM, Türkiye Eğitim Atlası
«4. sınıf düzeyini içeren okullarda kütüphanesi olmayan okul oranı Türkiye’de yüzde 24 iken, bu oran uluslararası ortalamada yüzde 13, Rusya Federasyonu’nda yüzde 1’dir. 3-4 yaş nüfusunda bir eğitim kurumuna kayıtlı nüfus oranı Türkiye’de yüzde 12, Rusya Federasyonu’nda yüzde 73, OECD ülkeleri ortalamasında yüzde 74, Avrupa Birliği ortalamasında ise yüzde 81’dir.»

54 Türkiye Eğitim Atlası, 2014 TEDMEM’in Türkiye Eğitim Atlası verilerine göre, ilkokullarda kalabalık sınıfların olduğu ilk 5 il, İstanbul (37.70), Sakarya (36.39), Kilis (31.88), Kahramanmaraş (31,22), Gaziantep (30.78). Ortaöğretimde sınıflar daha da kalabalık. Ortalama sınıf mevcudu en yüksek il 48 öğrenci ile Hakkâri, onu Diyarbakır, İstanbul, Batman ve Adana takip ediyor. 4. sınıf düzeyinde temel beslenme eksikliği nedeniyle öğretimi aksayan öğrenci oranı yüzde 74, uluslararası ortalamada bu oran yüzde 29. Yine 4. sınıf düzeyinde dezavantajlı öğrencilerin bulunduğu okul oranı Türkiye’de yüzde 63.

55 Türkiye Eğitim Sisteminde Eşitlik ve Akademik Başarı, 2014.
Sabancı Üniversitesi Eğitimi Reformu Girişimi'nin (ERG) yayımladığı Türkiye Eğitim Sisteminde Eşitlik ve Akademik Başarı başlıklı araştırma raporu, Türkiye’de akademik başarının öğrencinin sosyoekonomik durumundan önemli ölçüde etkilendiğine, sosyoekonomik durumu iyi olmayan öğrencilerin okullulaşma ve yüksek akademik başarı olasılıklarının da düşük olduğuna dikkat çekiyor. Rapor, eğitimde erişim, devam ve mezuniyet sorunlarına yönelik hedefli politikalar geliştirilmesinin ve dezavantajlı çocuklara yatırım yapılmasının topluma daha yüksek öğrenci başarısı ve sürdürülebilir kalkınma olarak geri döneceğinin altını çiziyor.

56 yükseköğretim Üniversiteye girebilmek için 2014 Ocak yılında YGS sınavına 2 milyon 7 bin 69 öğrenci başvurdu. Değişik puan türlerine göre, 518 bin ila 218 bin arasında aday barajı geçemedi bu sınavda. (ÖSYM) Her yıl liselerden 730 bin, 143 üniversiteden 430 bin genç mezun oluyor. Üniversite mezunlarının nüfus içindeki payı yüzde 12. Yabancı dil bilenlerin oranı yüzde 9.

57 OECD Sağlık İstatistikleri 2014 Türkiye Karşılaştırması
2012 yılında Türkiye’de toplam sağlık harcamaları GSMH’nin % 5.4’ü olarak hesaplandı. OECD ortalaması % 9.3 olup, Türkiye OECD ülkeleri arasında en düşük orana sahiptir. OECD Sağlık İstatistikleri 2014, son 10 yılda Türkiye’de sağlık çalışanlarının arttığını göstermektedir. 2000’de kişiye 1.3 doktor düşerken, 2012’de 1.7’ye yükselmiştir. Fakat hala 3.2 olan OECD ortalamasının oldukça altındadır. 2000’de kişiye 1.0 hemşire düşerken, 2012’de 1.8’e yükselmiştir. Ancak bu da OECD ülkeleri arasında kişi başına en düşük sayıdır ve OECD ortalaması olan 8.8’nin oldukça altındadır.

58

59 Türkiye’deki öğretmen maaşları OECD ülkelerinin gerisinde…
Türkiye'deki öğretmenler, gelişmiş ülkelere göre düşük maaş alıyor. Ancak öğretmen maaşının yüksek olduğu ülkelerde, kişi başına düşen milli gelir de yüksek. Örneğin 2012 rakamlarına bakıldığında,  Kanada’da ilkokul öğretmeni başlangıç düzeyinde yıllık yaklaşık 42 bin, İsviçre’de 81 bin, Almanya’da 51 bin, Fransa’da 28 bin dolar olduğu görülüyor. Türkiye’de yılık ilköğretim öğretmen maaşı ise bu rakamların çok altında; 13 bin 368 dolar.

60

61 Türkiye Değerler Atlası, 2012
Türkiye’de yaşayan her 10 kişiden sadece biri genelde insanlara güvenebileceğini düşünüyor. Dinin esas anlamının, insanlara iyilik etmekten daha ziyade kurallara uymak olduğunu düşünenlerin oranı 64%. Türkiye’nin sağ sol skalasındaki yeri 6.4 puanla, 47 Avrupa Konseyi ülkesinin en sağında yer alıyor. Cinsiyet eşitliği skalasında, Türkiye 60 ülke arasında 48.sırada. Türkiye’de kadın kocasına her zaman için itaat etmeli diyen kadınların oranı 59%. Bu oran bazı bölgelerde 71%‘e kadar çıkıyor. Aynı araştırmanın muhafazakarlık ölçeğinde, 1990’dan 2011’e Türkiye’nin muhafazakarlık ortalaması 3 puan artarak 63%‘e çıktı.

62 “Dünyada ve Türkiye’de Milliyetçilik” Araştırması, 2013
“Dünyada ve Türkiye’de Milliyetçilik” adlı araştırmaya göre, Türkiye vatandaşlarının 71%‘i ülkesinin bilimsel ve teknolojik başarılarından gurur duyuyor, ama bu başarıların neler olduğunu pek bilmiyorlar. (Sabancı Üniversitesi) Türkiye’deki deneklerin kendi ülkelerindeki bilim ve teknolojiden duydukları çok yüksek gurur Hollanda, Norveç, İsveç, Batı Almanya veya Britanya’daki deneklerin verdiği yanıtların üzerindedir.

63 2014 Türkiye Uyuşturucu Raporu
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı, “2014 Türkiye Uyuşturucu Raporu”ndaki istatistiki veriler, uyuşturucu kullanımı ve bağımlılığının boyutlarını ortaya koydu. Raporda, gündemden düşmeyen Bonzai kullanımının 2014 yılında yüzde 38 arttığına dikkat çekilirken, uyuşturucu kullanımının da yüzde 17 artış gösterdiği belirtildi. Raporda, 2014 yılında 648 kişinin doğrudan veya dolaylı olarak uyuşturucuya bağlı hayatını kaybettiği yer alırken bir diğer korkunç gerçek ise 13 yaşında bir çocuğun uyuşturucudan ölmesi...  Türkiye’nin 2013 yılındaki uyuşturucu raporunda ise toplam ölüm sayısı 162 kişi olarak kayıtlara geçmişti. 

64 En Çok Polis Bulunan Ülkeler (100 bin kişiye düşen polis sayısı)

65 6 Nisan 2014 «Türkiye, Kütüphaneler Haftası’nı kapatılan yüzlerce kütüphaneyle kutluyor.» 31 Mart-6 Nisan tarihleri arasında 50. yılı kutlanan Kütüphaneler Haftası nedeni ile Kültür Sanat ve Emekçileri Sendikası (Kültür – Sanat Sen) yazılı bir açıklama yaptı… Sendika, «321 kütüphanenin önce protokollerle yerel yönetimlere devredildiğini sonra da kapatıldığını belirtti. 2004’de halk kütüphaneleri sayısının bin 367 iken 2012’de bin 112’ye düştüğü kaydedildi.»

66 Kütüphane EBLIDA (Kütüphane, Enformasyon ve Dokümantasyon Dernekleri Avrupa Bürosu) istatistiklerine göre; Almanya’da halk kütüphanesi sayısı 9.550, Fransa’da iken Türkiye’de bu sayı 1.118’dir. Kütüphanelere kayıtlı kullanıcı sayısı bakımından da Türkiye Avrupa ortalamasının çok gerisindedir. Fransa’da kayıtlı kullanıcı sayısı 11,3 milyon, İngiltere’de ise 11,4 milyon iken, Türkiye’de halk kütüphanelerinde kayıtlı kullanıcı sayısı sadece 1 milyondur.

67 Üzerine Düşünmek İçin Örnek - I
Kütüphaneler Öldü Mü?

68 Üzerine Düşünmek İçin Örnek - II
Uyum içinde hareket – Amsterdam, Hollanda

69 Üzerine Düşünmek İçin Örnek - III
Bugün 7 milyarlık dünyada 6 milyar insanın cep telefonu var.. ama 2.5 milyar insanın, insani düzeyde bir tuvalete erişimi yok, 1 milyar 100 milyonu da tuvaletini ‘dışarıya’ yapıyor:

70 Üzerine Düşünmek İçin Örnek - IV
Dünyanın en şaşırtıcı eğitim sistemi: Finlandiya

71 «Bir sorunu çözebilmenin ilk adımı, varlığını kabul etmektir.»
Sonuç «Bir sorunu çözebilmenin ilk adımı, varlığını kabul etmektir.»

72 Kaynaklar http://erg.sabanciuniv.edu/tr/node/1091