Yenidoğan ve Pediatrik Dönemde Acil Yaklaşımlar

... konulu sunumlar: "Yenidoğan ve Pediatrik Dönemde Acil Yaklaşımlar"— Sunum transkripti:

1 Yenidoğan ve Pediatrik Dönemde Acil Yaklaşımlar
Hazırlayan: Uzm. Dr. ELİF ÜNVER KORĞALI SİVAS DEVLET HASTANESİ PEDİATRİ BÖLÜMÜ-2010 Sağlık Slaytları

2 İçerik Yenidoğan canlandırma programı (NRP)
Pediatrik temel yaşam desteği (TYD) Pediatrik ileri yaşam desteği (İYD)

3 Dr. Benjamin Pugh (1754) Eğer bebek doğumu izleyerek hemen soluk alamazsa, ki bazen olabilir, ağzını silin, ağzınızı çocuğunkine bastırın, aynı anda da burnunu baş ve işaret parmaklarınızla sıkarak havanın kaçmasını engelleyin; akciğerleri şişirin, ateşin karşısında vücudunu ovalayın. Bu yöntemle ben birçoğunu kurtardım.

4 Canlandırmaya Genel Bakış ve İlkeler

5 Yenidoğan canlandırmasında en önemli ve etkin girişim bebeğin akciğerlerini ventile etmektir
!

6 Canlandırma gereksinimi
İleri canlandırma gereksinimi: %1 NORMAL: %90

7 Türkiye’de 0-1 yaş bebek Ölüm hızı % 0.29 Yenidoğan Ölüm hızı % 0.17

8 Perinatal Mortalitenin Düşürülmesi İçin
İyi bir obstetrik bakım, Normal doğum, Yeterli neonatal canlandırma Gereklidir.

9 CİLD DOLAŞIM HAVAYOLU DİL BAŞ ÇOCUK İNFANT ANATOMİ
Geniş yüzey oluşturur (hipotermi riski yüksek) CİLD Daha az volüm, şok riski yüksek DOLAŞIM Burun solunumu var (nazofarenks aspirasyonu) Dar ve küçük havayolu, sekresyon ve ödemle kolayca tıkanır HAVAYOLU Oran olarak daha geniş Havayolunu kolaylıkla tıkar. DİL Oran olarak adultlardan daha geniş. fontanel mevcut BAŞ ÇOCUK İNFANT ANATOMİ

10 Canlandırma Gereksinimi ?
Doğuma ait Anneye ait Bebeğe ait nedenleri

11 Canlandırma Gereksinimi ?
Doğuma ait nedenler : Fetal distres Doğum başında bebek hareketlerinin azalması, Anormal prezantasyon, Kord prolapsusu, Membran rüptürünün gecikmesi, Antepartum hemoraji, Amniyon mayiinin mekonyumlu olması, Forseps yardımıyla doğum, Vakum yardımıyla doğum, Sezaryen

12 Canlandırma Gereksinimi ?
Anneye ait nedenler : Eklampsi, Ağır sedasyon, İlaç bağımlılığı, Diabetes mellitus, Kronik hastalıklar.

13 Canlandırma Gereksinimi ?
Bebeğe ait nedenler: Çoğul gebelik Preterm (<37/52) Post term (>42/52) Gelişme geriliği Rh iso-immunisation/Hydrops Polihidramniyoz ve oligohidramniyoz Konjenital anomaliler İntrauterin infeksiyon

14 Araç, Gereç ve Ortamın Hazırlığı
Gerekli Malzemeler Gerekli İlaçlar Ek Monitorizasyon cihazları Doğumhanenin Hazırlanması

15 Araç, Gereç ve Ortamın Hazırlığı
Gerekli Malzemeler : Resüsitasyon troleyi Tepeden ısıtıcı ve tepeden aydınlatıcı, Saat, Steteskop, Oksijen kaynağı (10 Lit/Dk kadar akım sağlayabilen), Yedek oksijen tüpü, Yüz maskeleri , Oro-faringeal airway (0, 00 boylarda), Resüsitasyon sistemi (Y-parça, maske ve rezeruar kese), Havayolu basınç manometresi, Basınç düşürücü valv, Mekanik ve/veya manuel aspiratör (çift kontrollü), Aspirasyon kateterleri (6, 8, 10 FG), İki adet laringoskop (uygun blade’leri ile) Trakeal tüpler ( 2, 2.5, 3, 3.5 ve 4 ID boyları), Stile, Umblikal ven kateter seti, Enjektör (2, 5, 10 ve 20 ml)

16 Canlandırmanın ABCD’si
Airway- Solunum yolunu aç (Pozisyon,aspirasyon) Breathing-Solunumu başlat (Solunumun uyarılması) Circulation-Dolaşımı sağla (Kalp atımı ve renk değerlendirilmesi) Drugs-İlaçlar (Adrenalin, volüm genişleticiler)

17 %100 %10 %1 ‰2 Canlandırma gereksiniminin değerlendirilmesi
Başlangıç basamakları Gerekiyorsa oksijen %10 Pozitif basınçlı ventilasyon Endotrakeal entübasyon %1 Göğüs kompresyonu İlaç ‰2

18 Doğumda su içinde solunumdan, hava solumaya geçiş söz konusudur
Geçiş süreci Doğumda su içinde solunumdan, hava solumaya geçiş söz konusudur

19 Doğum öncesi akciğerler
Alveoller sıvı dolu Kan damarları kasılmış

20 Doğum öncesi dolaşım Duktus arteriozus açık Gaz değişimi plasentadan
Pulmoner hipertansiyon

21 Geçiş sürecinde gerçekleşen olaylar
Alveollerin temizlenmesi Plasental dolaşımın durması Akciğer kan akımının artması Fetal dolaşımın sona ermesi

22 Fetal akciğer sıvısının temizlenmesi

23 Akciğer kan akımı artması
Pulmoner direncin düşmesi Kan damarlarında genişleme

24 Fetal dolaşımın sona ermesi
Kan oksijen düzeyi artışı Pulmoner direncin azalması Duktus arteriozusun daralması

25 Geçiş süreci sorunları
Fetal akciğer sıvısının temizlenememesi - Hipoksi Bradikardi - Sistemik hipotansiyon Akciğer kan akımının artmaması - Yenidoğanın persistan pulmoner hipertansiyonu

26 Oksijensizliğe bağlı sorunlar
Kas tonusunda azalma Solunum durması Bradikardi, kan basıncının düşmesi, Siyanoz Taşipne

27 Birincil apne Hızlı solunum dönemini izler Taktil uyarana yanıt verir

28 İkincil apne Düzensiz iç çekme dönemini izler
Taktil uyarana yanıt vermez Ventilasyon gerekli

29 Apnede canlandırma Taktil uyaran PBV

30 ! Kısa süreli taktil uyarana yanıt vermeyen tüm apneler ikincil apne kabul edilmelidir.

31 Canlandırma Akış Çizelgesi

32 ! Bir sonraki basamağa geçmeden önce her basamak doğru ve etkin biçimde yapılmış olmalıdır

33 Bebeğin değerlendirilmesi
Solunum Kalp atım hızı Renk

34 Apgar Skorlaması Nicel değerlendirme
Solunum, kalp atım hızı, renk, kas tonusu, refleksler 1. ve 5. dakikalarda

35 Apgar Skorlaması

36 Apgar’ın kullanımı Canlandırmaya başlama kararı
Canlandırmaya bebeğin yanıtı Uzun süren canlandırmada ya da 5. dakikada 7’nin altında ise 20. dakikaya kadar 5 dakikada bir bakılır

37 Canlandırmaya hazırlık
Gerekli personel desteği Malzeme hazırlığı

38 Ekip Her doğumda deneyimli 1 personel Gerekirse destek

39 Yüksek riskli doğumlar
Yalnızca bebekle ilgilenecek en az 2 personel Tam bir canlandırma yapabilecek en az 1 personel

40 Malzeme Tam olmalı Çalışır durumda olmalı Kullanıma hazır olmalı

41 Canlandırmanın Başlangıç Basamakları

42 Dört soru Bebek terminde mi? Amniyon sıvısı temiz mi?
Bebek ağlıyor mu ya da solunumu var mı? Kas tonusu iyi mi?

43 Tüm yanıtlar “evet”

44 Olağan bakım Isıtın Hava yolunu temizleyin Kurulayın
Rengi değerlendirin Bebek annesinin göğsüne yatırılarak uygulanabilir

45 En az 1 yanıt “hayır”

46 Başlangıç basamakları
Bebeğin ısıtılması Pozisyon verilmesi Solunum yolunun açılması Kurulanması Solunumun uyarılması

47 Bebeğin ısıtılması Radyant ısıtıcı (önceden ısıtılmış)

48 Banyo Doğumda bebekler yıkanmamalıdır
Sıcak suyla yıkanıp sıcak havluyla kurulansalar bile ısı kaybederler

49 Isı kaybeden bebekler Metabolik hızları artar Glukoz tüketirler
Oksijen gereksinimleri artar

50 Solunum yolunun açılması
Pozisyon Aspirasyon

51 Pozisyon Sırtüstü Koklama pozisyonu

52 Yanlış pozisyonlar

53 Omuz desteği

54 Kurulama işlemi Isı kaybını önler Solunumu uyarır

55 Kurulamada dikkat edilecekler
Solunumu uyarmak için 30 saniyenin sonuna kadar uygulanabilir Başı kurulamaya özen gösterilmelidir Kurulama sonrası ıslak havlu uzaklaştırılır

56 Aspirasyon malzemesi Puar Aspiratör

57 Puar

58 Aspiratör En yüksek basınç 100 mmHg olmalı Kateter steril olmalı
Diğer parçaların sterilliğine/temizliğine dikkat edilmeli Şiddetli ve derin aspirasyon yapılmamalı (travma-vagal uyarım)

59 Aspirasyon işlemi Önce ağız, sonra burun

60 Başlangıç basamakları: 30 saniye
Süre Başlangıç basamakları: 30 saniye

61 Bebeğin değerlendirilmesi

62 Solunum Solunum var mı yok mu bakılır
Solunumun diğer parametrelerine bakılmaz

63 Değerlendirme Solunum Var-yok Kalp atım hızı atım/dakika Renk Siyanoz

64 ! İç çekme ağır bir sorunu göstermektedir ve
hiç solunum olmaması (apne) gibi değerlendirilmelidir.

65 Kalp atım hızı 6 saniye süreyle sayılır Atım/dakika olarak belirlenir
Yöntem Umbilikal kordon: Hızlı ve kolay Kalp tepe atımı: Daha güvenilir

66 Renk Santral siyanoz Periferik siyanoz
Gövde ve mukozalarda: Oksijen eksikliği Periferik siyanoz El-ayaklarda: Genellikle üşümeye bağlı

67 Gözlemleyici bakım

68 Pozitif basınçlı ventilasyon
Solunum yok (apne) Kalp atım hızı 100 atım/dk altında Dirençli siyanoz

69 Yenidoğanın canlandırmasında en etkili ve önemli işlem, ventilasyondur
*Solunumu olmayan ya da kalp atım hızı 100 atım/dk altında olan bir bebeğe serbest akış oksijen vermek ya da taktil uyaran vermeyi sürdürmek , işe yaramayacağı gibi uygun tedavinin başlamasını da geciktirir. !

70 Yoğun bakım

71 Taktil Uyaran Bebek apnedeyse Kısa süreli (en fazla iki kez)

72 Uygun uyaranlar Ayak tabanına şaplak ya da fiske
Bebeğin sırtının sıvazlanması

73 En fazla 2 kere! 2 kez taktil uyarana yanıt yoksa: Ventilasyon

74 Zararlı taktil uyaranlar
Zararlı hareketler Olası sonuçları Sırta vurma Zedelenme Göğüs kafesini sıkıştırma Kırıklar, pnömotoraks, solunum sıkıntısı, ölüm Bacakları karına doğru itme Karaciğer ya da dalak rüptürü Anal sfinkter dilatasyonu Anal sfinkter rüptürü Sıcak ya da soğuk kompres ya da banyo Hipertermi, hipotermi, yanıklar Vücuda alkol dökme Soğuk stresi Sarsma Beyin hasarı

75 yaralanmalara yol açabilir.
! Aşırı sert uyaranlar işe yaramaz ve ciddi yaralanmalara yol açabilir. BEBEĞİ ASLA SARSMAYIN!

76 Santral siyanoz Dudaklar, dil ve gövdenin merkezindeki siyanoz
Serbest akış oksijen verilmeli

77 Serbest akış oksijen Santral siyanoz varsa verilir
Akış hızı 5 L/dakikaya ayarlanır Maske, T parça, oksijen hortumu kullanılabilir

78 Maske ile serbest akış oksijen
Maske yüze ne kadar yakınsa, konsantrasyon o kadar yüksektir

79 El ile serbest akış oksijen
El, maske gibi kullanılır

80 Oksijen verme işlemi Bebek pembeleşince azaltılarak kesilir
Siyanoz düzelmezse pozitif basınçlı ventilasyon

81 Ventilasyon

82 Ventilasyon endikasyonları
Apne ya da iç çekme tarzında solunum Kalp hızının 100 atım/dakika altında olması İnatçı siyanoz

83 ! Kurumda kullanılan gereçler çok iyi tanınmalıdır. Hazırlanmaları ve sınanmaları öğrenilmelidir.

84 Balonun hazırlanması Parçaları birleştirin
Oksijeni ve oksijen rezervuarını bağlayın Oksijen akış hızını 5 L/dakikaya ayarlayın

85 Balonun sınanması Avuç içinde basınç hissediliyor mu?
Basınç boşaltma kapağı çalıştırılabiliyor mu? Basınç göstergesi (varsa) doğru çalışıyor mu? Balon sıkılıp bırakıldığında hemen şişiyor mu?

86 Maskeler Yastıklı-yastıksız Yuvarlak-anatomik biçimli

87 Yastıklı maskeler Daha kolay oturur
Bebeğin yüzüne daha az basınçla uygulanabilir Yanlış yerleştirildiğinde gözlerde hasar oluşturma riski düşüktür

88 Maskenin boyutları

89 ! Değişik boyutlarda maskeler hazır bulunmalıdır. Term bebeğe uygun boyutta maske ile preterm bebeğin ventilasyonu olanaksızdır.

90 Ventilasyona hazırlık
Uygun boyutta maskeyi seçin Solunum yolunu temizleyin Bebeğin başının pozisyonunu kontrol edin Kendi yerinizi alın

91 Maskenin yüze yerleştirilmesi
Önce çene üzerine yerleştirilir Sonra uygun biçimde yüze yerleştirilir

92 Maskenin tutulması Başparmak ve işaret ve/veya orta parmak maskeyi “C” biçiminde tutar Yüzük ve küçük parmaklar çeneyi öne doğru kaldırır

93 Yapılmaması gerekenler
Maske yüze aşırı güçle bastırılmamalı (bebeğin yüzü zedelenebilir) El ya da parmaklar, trakea ve gözlere bası yapmamalı (vagal yanıt oluşabilir)

94 Ventilasyon işlemi Uygun hacimle Uygun basınçta Uygun hızda

95 Ventilasyon hacmi Bebek derin nefes alıyor gibiyse, hacim azaltılmalıdır

96 Ventilasyon basınçları
30 cmH2O üzerinde basınç ender olarak gerekir Kalp atım hızı, renk ve kas tonusu düzelmiyorsa daha yüksek basınçlar denenebilir

97 Basıncı etkileyen etkenler
Balonun ne kadar güçlü sıkıldığı Maske ile yüz arasındaki kaçaklar Basınç boşaltma kapağının ayarlandığı basınç

98 Ventilasyon hızı Hedeflenen hız: 40 - 60 soluk/dakika
Sık – iki – üç – sık – iki – üç ...

99 Düzelme belirtileri Artan kalp atım hızı Düzelen renk
Başlayan spontan solunum Düzelen kas tonusu

100 Kalp hızı kararları 60/dk altında 60-100/dk arasında
100/dk ve üzerinde Kompresyon Ventilasyon Spontan solunum varsa, ventilasyonu durdur

101 Düzelme olmuyorsa Göğüs hareketlerine bakın
Stetoskop ile solunum seslerini dinleyin Oksijeni kontrol edin

102 Etkisiz ventilasyon Kalp atımı, renk, kas tonusu düzelmiyor ve bebeğin göğsü hareket etmiyorsa; Maske yüze tam oturmamıştır Solunum yolu tıkalıdır Basınç yetersizdir

103 Yetersiz genişleme durumunda
1. Maskeyi yüze tekrar oturtun. 2. Başa yeniden pozisyon verin. 3. Sekresyonlar bakımından kontrol edin- eğer varsa aspire edin. 4. Bebeği ağzı hafif açıkken ventile edin. 5. Göğüs rahat bir biçimde hareket etmeye başlayana dek basıncı arttırın.

104 ! Tüm bu girişimlere karşın fizyolojik düzelme ve yeterli göğüs hareketi yine de sağlanamamışsa, endotrakeal entübasyon ve endotrakeal tüp ile ventilasyon gerekir.

105 Orogastrik sonda Maske ile ventilasyon sırasında mideye hava girişi olur

106 Orogastrik sonda uygulama nedenleri
Midenin distansiyonunu engellemek Regürjitasyon ve izleyerek aspirasyonu engellemek

107 Sondanın ölçümü

108 İşlem Ağızdan takılır Mide aspire edilir Ucu açık bırakılır
Yanağa tespit edilir

109 ! Hemen tüm başarılı yenidoğan canlandırmalarında başarının anahtarı, etkili ventilasyondur.

110 Göğüs Kompresyonu

111 Akış çizelgesi

112 ! 30 saniye etkin pozitif basınçlı ventilasyona karşın kalp hızı 60 atım/dakika altında kalırsa; göğüs kompresyonuna başlanmalıdır.

113 Hipoksi Bradikardi Oksijenlenmenin azalması Organ hasarı

114 ! Kompresyon kararı verildiğinde yapılacak entübasyon, etkin ventilasyon yapılmasını ve kompresyon-ventilasyon eşgüdümünü sağlar.

115 Göğüs kompresyonu Kalbin sternumla omurga arasında sıkıştırılması

116 Göğüs kompresyonuna her zaman ventilasyon eşlik etmelidir
! Göğüs kompresyonuna her zaman ventilasyon eşlik etmelidir

117 Kompresyon Teknikleri
Baş parmak tekniği İki parmak tekniği

118 Ortak özellikler Bebeğin pozisyonu Kompresyonun özellikleri
Boyun hafif ekstansiyonda Sırta sert destek Kompresyonun özellikleri Aynı yere Aynı derinlikte Aynı hızda

119 Kompresyon bölgesi x Sternum Meme başı çizgisi Kompresyon bölgesi
Ksifoid

120 Başparmak tekniği

121 Yanlış Doğru

122 Başparmak tekniğinin avantajları
Daha az yorucu Kompresyon derinliği kontrolü daha kolay

123 Başparmak tekniğinin dezavantajları
Bebek büyükse ya da eller küçükse zor uygulanır Göbek kordonunu kullanmak güçleşir

124 İki parmak tekniğinin avantajları
Büyük bebek ya da küçük ellerde daha uygun Göbekten girişim yapmak daha kolay 2005 algoritmasında önerilmektedir

125 İki parmak tekniğinin dezavantajları
Baş parmak tekniğine göre daha yorucudur Tırnaklar…

126 Bası Derinliği 1/3 Göğüs ön arka çapının yaklaşık 1/3’ü

127 Parmaklar göğüsten ayrılırsa
Kompresyon alanının yeniden bulunması için zaman yitirilir Kompresyon derinliği üzerindeki kontrol yitirilir Yanlış alana bası uygulanıp göğüs kafesi ya da altındaki organlara hasar verilebilir.

128 Komplikasyonlar Kaburga kırıkları Pnömotoraks Karaciğer hasarı Kalp
Sternum Kalp Akciğer Ksifoid Karaciğer Kaburga kırıkları Pnömotoraks Karaciğer hasarı

129 Ekip çalışması Başparmak tekniğinde ayak ucunda
İki parmak tekniğinde yan tarafta Ventilasyonu yapan her zaman baş ucunda Ventilasyon hızı;30/dk, kompresyon hızı;90/dk (dakikada 120 işlem, 3kopr+1vent döngüsü=2 saniye

130 Grup çalışması

131 İşlemlerin sonlandırılması
KAH 60 atım/dakika ve üzerinde ise: Göğüs kompresyonu sonlandırılır KAH 100 atım/dakika üzerinde ve spontan solunum da var ise: Pozitif basınçlı ventilasyon sonlandırılır

132 Ek işlemler Orogastrik sonda Endotrakeal entübasyon (isteğe bağlı)

133 Bebeğin durumu düzelmiyorsa
Göğüs hareketleri yeterli mi? Oksijen veriliyor mu? Bası derinliği uygun mu? Kompresyon-ventilasyon eşgüdümlü mü?

134 ! 30 saniye süreyle ventilasyon ve eşlik eden kompresyon sonucunda. Kalp hızı 60 atım/dakika altında kalıyorsa umblikal yolla adrenalin verilmelidir.

135 Entübasyon endikasyonları
Mekonyumlu deprese bebek Göğüs kompresyonu Etkisiz PBV (Yetersiz yanıt, yetersiz göğüs hareketi) Uzun sürecek PBV Adrenalin verme gereksinimi

136

137 Entübasyon alternatifi
Laringeal maske

138 Entübasyon malzemesi

139 Entübasyon tüpleri Vokal kord işareti cm işareti

140 Vokal kord işareti

141 Endotrakeal tüp hazırlığı
Uygun boyutta tüp seçimi Tüpün kısaltılması Stile yerleştirilmesi

142 Endotrakeal tüp çapları
(mm)(iç çap) Ağırlık (g) Gestasyonel yaş (hafta) 2.5 1000 g altı 28 hafta altı 3.0 28-34 3.5 34-38 3000 g üstü 38 hafta üstü

143 Tüpün 13-15 cm’ye kısaltılması

144 Stile (isteğe bağlı) Önceki kullanımlardan kalan eğrilikler düzeltilmeli Stile tüpün ucundan çıkmamalı Arka uç tespit edilmeli

145 Laringoskopun hazırlanması
Bıçağın seçimi ve laringoskopun hazırlanması Preterm bebekler için 0 numara Term bebekler için 1 numara Işığın kontrol edilmesi

146 Diğer malzemeler Aspirasyon malzemesi Pozitif basınç gereçleri
Oksijen malzemesi Stetoskop Tespit malzemesi

147 Aspirasyon malzemesi hazırlığı
Basınç 100 mm/Hg’ye ayarlanır Geniş bir kateter (10 Fr) takılır ET tüp aspirasyonu için kateter (5-8 Fr) hazırlanır

148 Anatomi

149 Sagital kesit

150 Glottis

151 Bebeğin pozisyonu

152 Yanlış pozisyonlar

153 Laringoskopun tutulması
Her zaman sol el ile!

154 Süre 20 saniye

155 İşlem – 1. adım Bebeğin başı sağ el ile sabitlenir.

156 İşlem – 2. adım Bıçak dilin sağ tarafından, ucu vallekulaya gelene kadar ilerletilir.

157 İşlem – 3. adım Bıçak hafifçe kaldırılır.

158 Bıçağın kaldırılması

159 İşlem – 4. adım Nirengi noktaları aranır

160 Bıçağın yanlış yerleştirilmesi
Çok geride Çok ileride Yana kaymış

161 Çok geride Laringoskop yeterince ilerletilmemiş
Bıçağı çevreleyen dil görülüyor Bıçak biraz ilerletilir

162 Çok ileride Laringoskop çok fazla ilerletilmiş
Özefagus duvarı görülüyor Epiglot ve glottis görülene dek bıçak geri çekilir

163 Yana kaymış Bıçak orta hatta getirilir. İlerletilir ya da geri çekilir
Laringoskop yana yerleştirilmiş Bıçağın yanında glottisin parçası Bıçak orta hatta getirilir. İlerletilir ya da geri çekilir

164 Krikoide bası

165 Gerektikçe aspirasyon

166 İşlem – 5. adım Tüp yerleştirilir

167 Tüpün yerleştirilmesi
Sağ elde, görüntüyü engellemeyecek biçimde tutulur Kordlar kapalı ise beklenir Vokal kord işaretine dikkat

168 İşlem – 6. adım Tüp sağ el işaret parmağı ile tespit edilip, laringoskop ağzın anatomisine uygun olarak çıkarılır.

169 Tüpün tutulması Tüpün çıkmasını engelleyecek kadar sıkı
Stilenin çıkmasına izin verecek kadar gevşek

170

171 Entübasyon mekonyum aspirasyonu için ise
Laringoskop eşliğinde ağız ve posterior farinks aspirasyonu 12-14 Fr kateter Endotrakeal tüple trakeal aspirasyon

172 Mekonyumun aspirasyonu
Tüp, aspiratöre bağlı bir mekonyum aspiratörüne bağlanır Aspire edilerek geri çekilir

173 Mekonyumun temizlenmesi
Aspirasyon en çok 3-5 saniye uygulanır Mekonyum gelmezse aspirasyon durdurulur KAH 100 atım/dakika altında değil ise aspirasyon yinelenebilir

174 Entübasyon ventilasyon için ise
Canlandırma gerecine bağlanır Doğrulanır %100 oksijen ile ventilasyona başlanır

175 ! Tüpün trakeada olduğunu doğrulamak çok önemlidir. Yanlış yerleştirilmiş bir tüp, hiç yerleştirilmemiş bir tüpten çok daha kötüdür.

176 Tüp yerleşiminin doğrulanması
Kalp atım hızı ve renkte düzelme olması Eşit solunum sesleri, simetrik göğüs hareketleri olması Midede hava girişi duyulmaması, batında distansiyon olmaması Tüpte buğu olması Verilen solukta karbondioksit saptanması

177 Tüp özefagusta ise Bebeğin rengi ve kalp atım hızında düzelme olmaz
Solunum sesleri duyulmaz Midede hava girişi duyulur ve batında distansiyon olur Tüpte buğu oluşmaz Göğüs hareketleri yetersizdir CO2 saptayıcı CO2 göstermez

178 Ana bronşlardan birinde
Bebeğin rengi ve kalp atım hızında düzelme olmaz Solunum sesleri tek taraflıdır

179 Tüp trakeada değil ise Ana bronşlardan birinde ise Özefagusta ise
Akciğerler dinlenirken tüp biraz geri çekilir Özefagusta ise Tüp çıkarılır, ventile edilir, yeniden entübe edilir Yeniden doğrulama yapılır

180 Yerleşim doğrulandıktan sonra
Dudak hizasında cm işareti okunur Flasterle tespit edilir Önceden yapılmamışsa tüp kısaltılır

181 Yerleştirme derinliği
Dudak hizasında cm işareti = ağırlık (kg) + 6 Ağırlık (kg) Yerleştirilme derinliği (dudak hizasından cm olarak) 1* 7 2 8 3 9 4 10 * Ağırlığı 750 g altında olan bebekler için 6 cm yeterlidir

182 Kesin doğrulama Doğru Yanlış

183 Komplikasyonlar Oksijenlenmeye ilişkin Travmatik Diğer
Hipoksi, bradikardi, apne Travmatik Pnömotoraks, çevre dokularda hasar, trakea-özefagus perforasyonu Diğer Tüpün tıkanması, enfeksiyon

184 Hipoksiyi azaltmak için
Entübasyon öncesi oksijenlendirme Entübasyon sırasında serbest akış oksijen Girişim süresinin 20 saniye ile sınırlanması

185 Yardımcının rolü Trakeaya bas Başı stabilize et
Tüpün yerini kontrol et Kalp atımını izle Oksijen ver Balon ver Kateter, vs.vs.vs Aspire et

186 İlaçlar

187 %100 %10 %1 ‰2 Canlandırma gereksiniminin değerlendirilmesi
Başlangıç basamakları Gerekiyorsa oksijen %10 Pozitif basınçlı ventilasyon Endotrakeal entübasyon %1 Göğüs kompresyonu İlaç ‰2

188 Yenidoğan Resüsitasyonunda İlaç Verme Yolları
Umblikal ven Periferik ven İntratrakeal yol İntraossöz yol

189 Umblikal yol açılması İyot çözeltisiyle temizlenir
Kordona, 1-2 cm kalacak biçimde düz bir kesi yapılır Kateterin ucu hemen derinin altına gelecek şekilde umblikal vene yerleştirilir 0.5 ml SF ile kontrol edilir

190 Endotrakeal tüp En hızlı uygulama yoludur
Ancak emilim güvenilir değildir IV yolla verilenden daha yüksek doz verilmelidir

191 Kemik içi Yenidoğanlarda kullanımına ilişkin veri kısıtlıdır
Alternatif olabilir

192 Periferik ven Dolaşımı bozuk bebekte damar bulmak güçtür
Zorunlu kalmadıkça pek önerilmez

193 Adrenalin endikasyonu
30 saniye etkin pozitif basınçlı ventilasyon + 30 saniye %100 O2 ile ventilasyon + kompresyon Kalp hızı 60 atım/dakika altında

194 Adrenalin Kalp kasılmalarının gücünü ve hızını arttırır
Periferik vazokonstriksiyona yol açar Beyin ve koroner arterlere kan akımını arttırabilir

195 Adrenalin kullanım zamanı
Yeterli ventilasyon sağlanmadan verilmez Adrenalin erken verilir ise Ventilasyon için kullanılacak zaman uygulamaya harcanır Oksijen gereksinimini artırarak miyokard hasarı yapabilir

196 Adrenalin kullanımı Önerilen konsantrasyon = 1/10 000
Önerilen yol = Damar yolu (endotrakeal yol, damar yolu açılıncaya kadar düşünülmelidir) Önerilen doz = 1/10 000’lik çözeltiden, 0.1 – 0.3 mL/kg (endotrakeal yol kullanılıyorsa 0,3-1 ml/kg düşünülmelidir) Önerilen hazırlık = 1/10 000’lik çözeltiden, 1 mL’lik enjektöre (endotrakeal verilecekse daha büyük enjektör) Önerilen veriliş hızı = Hızlı – olabildiğince

197 Adrenalinin sulandırılması
1 mg=1 mL (1/1 000) mL Adrenalin + 9 mL Distile su= 1/10 000 0,5 mg=1 ml (1/2 000) 1mL Adrenalin + 4 mL Distile su= 1/10 000 0,25 mg=1 mL (1/4 000) 1mL Adrenalin + 1,5 mL Distile su= 1/10 000

198 Adrenalinin beklenen etkisi
30 saniye sonra KAH 60 atım/dakika üzerine çıkmalıdır

199 Düzelme olmazsa Ventilasyonun etkinliği kontrol edilir
Kompresyonun doğru yapılıp yapılmadığı kontrol edilir Doz her 3 – 5 dakikada bir yinelenebilir Yineleme dozları olanak varsa damar yolundan verilmelidir

200 ! Eğer bebek şokta görünüyor ve canlandırmaya yanıt vermiyorsa, volüm genişletici vermek gerekebilir.

201 Şok bulguları Solukluk Kapiller dolma zamanında uzama Zayıf nabız
Düşük ya da “0” kan basıncı

202 Yenidoğan Resüssitasyonda Kullanılabilecek İlaçlar
HİPOVOLEMİ VARSA %0,9 NaCl (SERUM FİZYOLOJİK) RİNGER LAKTAT O RH (-) ERİTROSİT SÜSPANSİYONU

203 Volüm Genişletici Önerilen çözelti = Serum fizyolojik
Önerilen doz = 10 mL/kg Önerilen yol = Umblikal ven Önerilen veriliş hızı = 5-10 Dakika

204 Yenidoğan Resüssitasyonda Kullanılabilecek İlaçlar
METABOLİK A S İ D O Z V A R S A : NAHCO3 : 2 mEq / kg. ya da Kan pH’ sına göre verilmelidir. THAM : Trihidroksiaminometan tercih edilmelidir.

205 Sodyum bikarbonat Canlandırmanın erken döneminde zararlı olabilir
Verilmeden önce bebek iyi ventile edilmelidir

206 Bikarbonat kullanımı Önerilen konsantrasyon = %4.2 (0.5 mEq/mL)
Önerilen yol = Yalnızca damar yolu Önerilen doz = 2 mEq/kg/doz Önerilen veriliş hızı = 1 mEq/kg/dakika

207 ! Sodyum bikarbonat çok kostiktir ve canlandırma sırasında ASLA endotrakeal tüpten verilmemelidir.

208 Narkotik Analjezikler
Anneye doğum sancısını azaltmak için verilir Bebeğin solunumunu baskılayabilir Narkotik antagonisti olarak nalokson kullanmak gerekebilir

209 Nalokson kullanımı Önerilen konsantrasyon = 1 mg/ml
Önerilen yol = Endotrakeal yol ya da damar yolu yeğlenir. Kas içi ya da deri altı yollar da kabul edilebilirse de etki süresi gecikecektir. Önerilen doz = 0.1 mg/kg

210 Nalokson endikasyonu Pozitif basınçlı ventilasyonla normal kalp atım hızı ve renk sağlanmış olmasına karşın ağır solunum depresyonu ve Anneye son 4 saat içinde narkotik ajan verilme öyküsü

211 Yenidoğan Resüssitasyonda Kullanılabilecek İlaçlar
PERİFERİK PERFÜZYON YETERLİ DEĞİLSE : DOPAMİN : 5 Mikrogram / kg / dk , Yanıt yoksa 20 Mic.gr. / kg / dk kadar çıkılabilir. Devamlı infüzyonlar verilir. Kalp ve KB izlemi ile verilmelidir.

212 Yanıt yoksa Solunum yolu malformasyonları Pnömotoraks
Diafragma hernisi Konjenital kalp hastalığı

213 Canlandırmanın durdurulması (AAP önerisi)
10 dakika etkin canlandırmaya karşın Kalp atımı yoksa Belirli durumlar söz konusu ise (İleri immatürite, ölümcül konjenital malformasyonlar)

214 Özel Durumlar

215 Canlandırma sonrası düzelmeyen bebekler
Ventilasyon yetersiz mi kalıyor? İyi ventilasyona karşın bebek siyanotik ya da bradikardik mi kalıyor? Bebek spontan solunuma başlayamıyor mu?

216 Ventilasyonun yetersiz kalması
Solunum yollarının mekanik tıkanıklığı Koanal atresi, faringeal malformasyonlar, diğer durumlar Bozulmuş akciğer işlevi Pnömotoraks, konjenital plevral effüzyon, konjenital diyafragma hernisi, pulmoner hipoplazi, ileri prematürite, konjenital pnömoni

217 Koanal atrezi Burun deliklerinin birinin ya da her ikisinin birden tıkalı olmasıdır Bebekler ağlamadıkları sürece ağızdan rahat nefes alamazlar Kuşkulu durumlarda kateterle bakılmalıdır

218 Koanal atrezide orofaringeal kanül
Orofaringeal kanül yerleştirilebilir Ağızdan posterior farinkse uzanan, trakeaya girmeyen endotrakeal tüp kullanılabilir

219 Pierre-Robin sendromu
Çene ileri derecede küçük Doğumda solunum sıkıntısı olabilir Dil geriye düşerek solunum yolunu tıkayabilir

220 Pierre- Robin sendromunda yapılacaklar
Bebek yüzüstü çevrilir Burundan 12 F kateter ya da 2,5 mm endotrakeal tüp arka farinkse yerleştirilir Bu bebeklerin entübe edilmesi güçtür

221 Mekanik tıkanıklığa yol açan diğer durumlar
Konjenital malformasyonlar Laringeal web, kistik higroma, konjenital guatr vb Entübasyon başarılı olmazsa acil trakeostomi gerekebilir

222 Konjenital diyafragma hernisi
Diyafragmanın tam olarak kapanmaması sonucu batın organlarının göğüs boşluğuna geçmesidir Solunum sıkıntısı ve kayık batın bulunur

223 Diyafragma hernisinde ventilasyon
Ventilasyon için endotrakeal tüp kullanılmalıdır Mideye geniş bir kateter (10 F) yerleştirilmelidir

224 Pnömotoraks Alveollerin yırtılması sonucu plevral boşlukta hava toplanmasıdır Genellikle kendiliğinden rezorbe olur Solunum sıkıntısı varsa plevral boşluktaki hava boşaltılmalıdır

225 Diğer bozulmuş akciğer işlevi durumları
Plevral effüzyon Pulmoner hipoplazi İleri derecede immatürite Konjenital pnömoni

226 İnatçı siyanoz ve bradikardi
Konjenital kalp hastalığı olabilir İleri inceleme gerekir

227 ! Canlandırmaya ilişkin sorunların nedeni hemen her zaman yetersiz ventilasyona bağlıdır.

228 Doğum sonrası Olağan bakım Gözlemleyici bakım Yoğun bakım

229 Olağan bakım Bebeğin herhangi bir sorunu yoktur
Canlandırma gereksinimi yoktur Doğar doğmaz annesinin göğsüne yatırılıp, başlangıç basamakları burada yapılabilir Erken emzirmeyi sağlamak için önemlidir

230 Gözlemleyici bakım Canlandırma gereksinimi olabilecek bebekler
Ara bakım ya da yenidoğan servisinde Durum stabilleşince annenin yanına gönderilir

231 ! Başarıyla canlandırılmış olan bir bebeğin sağlıklı kabul edilmesi ve rutin bir yenidoğan gibi yaklaşılması doğru değildir.

232 Yoğun bakım Canlandırma gereksinimi olan bebekler
Yenidoğan yoğun bakımında

233 Preterm Bebek

234 Prematür bebek Solunumsal sorunlar Isıtılma güçlükleri
Güç ventilasyon, yetersiz solunum uyarımı Isıtılma güçlükleri Aşırı kayıp, yetersiz üretim Enfeksiyon riski Doğum öncesi enfeksiyonlar, yetersiz bağışıklık Dolaşımsal sorunlar Hipovolemiye ve oksijensizliğe duyarlılık, beyin kanaması riski

235 Gereken ek önlemler Personel Sıcaklığın korunması Oksijen kullanımı

236 Ek personel Preterm bebeklerin canlandırma gereksinimi olasılığı daha yüksektir Gözlem ve solunum desteği için ek personel gerekebilir Endotrakeal entübasyon gereksinimi olasılığı yüksektir

237 Sıcaklığın korunması Ortam sıcaklığı arttırılır
Radyant ısıtıcı daha erken açılır Bebeğe başlık takılır Bebek servise götürülürken, önceden ısıtılmış taşıma küvözünün kullanılması iyi olur

238 ! Preterm bebekte hipotermi de, hipertermi de engellenmelidir. Hedef aksiller vücut sıcaklığını 36.5º C dolayında tutmaktır.

239 Oksijen kullanımı Hipoksi düzeltilmelidir
Aşırı oksijenlendirmeden kaçınılmalıdır

240 Puls oksimetre Dokulardaki hemoglobinin renk değişimini ölçer
Bebeğin el ya da ayağına bağlanır %0 – 100 arasında bir değer verir

241 Oksijen miktarının ayarlanması
Klinik değerlendirme Kullanılan oksijen konsantrasyonu Puls oksimetrede okunan değer

242 Oksimetrenin hazırlanması
Başlangıç basamakları sırasında bağlanmalıdır Bebeğin ayak ya da eline bağlanır Bağlama yöntemi markaya göre değişebilir

243 Oksimetrenin çalıştırılması
Kalp atım hızı ve satürasyon okunur Kalp atım hızı doğruysa, satürasyon güvenilirdir Değer okunamıyorsa: Kalp debisi yetersiz, Probun yerleşimi doğru değil

244 ! Canlandırma girişimleri için puls oksimetrenin doğru bir değer okuması beklenmemelidir .

245 Konsantrasyonun ayarlanması
Amaç: Satürasyonu kademeli olarak %90 dolayına çıkarmak Satürasyon artıyor, bebek ventile ediliyor, kalp atım hızı artıyor: Konsantrasyonu değiştirmeyin

246 Konsantrasyon değişiklikleri
Satürasyon %90 altında ve artmıyor: Konsantrasyonu arttırın Satürasyon %95’in üzerinde: Konsantrasyonu azaltın

247 Preterm bebeğin ventilasyonu
Preterm akciğerlerin ventilasyonu güçtür Preterm akciğerlerin pozitif basınçtan zarar görme olasılığı yüksektir

248 Beyin hasarı riski Germinal matriks çok kırılgandır
Sarsılma, kan CO2 ve kan basıncında hızlı değişimlerle zedelenebilir Sonuç: İntraventriküler kanama Uzun dönem: Yaşam boyu sürecek sekeller

249 Önlemler Bebeğe nazik davranılması Bebeğin düz zeminde yatırılması
Dikkatli ventilasyon Aşırı şişme basıncı, pnömotoraksın önlenmesi CO2 düzeyinin iyi ayarlanması Damar yolundan sıvıların yavaş verilmesi

250 Canlandırma sonrası Preterm bebeğin dikkatle izlenmesi gerekmektedir

251 TEŞEKKÜRLER

252 Pediatrik temel yaşam desteği (PTYD)

253 Çocuklarda kardiyopulmoner arrest (KPA) sıklığı ve ileri yaşam desteği gereksinimi erişkine oranla daha azdır Aksine çocuklarda erişkine oranla resüsitasyonun başarı şansı düşüktür.

254

255 Pediyatrik Yaş Grupları
YENİDOĞAN ( Gün arası ) İNFANT ( Bir yaşın altındaki grup ) ÇOCUK (Bir – Sekiz yaş arasındaki grup) GENÇ ERİŞKİNLER (Sekiz yaş üzerindekiler)

256 Canlandırmada Üç Önemli Adım
. DEĞERLENDİRME İŞLEM KARAR VERME

257 Solunumun Değerlendirilmesi
Oturur ya da ileri eğilmiş Gevşek Pozisyon Ekspirasyonda var Yok Hırıltı Var, aks. kaslar Retraksiyon Sitridor, horoz gibi gürültülü Sessiz Ses Var Burun kanatlarının aç. Güçlükle yapılıyor Rahat Solunum gayreti Asimetrik Eşit ve simetrik Göğüs Ekspansiyonu Hızlı Normal Hız İstenmeyen Beklenen

258 Respiratuvar Arrest Solunum sayısı < 10, ya da yok,
Gevşek kas tonusu, Bilinçsizlik, Kalp sesleri yavaşlamış ya da yok, Periferik nabız zayıf ya da yok.

259 Temel Yaşam Desteği Basit Havayolu araçları ya da koruyucu örtüler dışında, HİÇBİR ARAÇ -GEREÇ VE İLAÇ KULLANMAKSIZIN Havayolu açıklığının devam ettirilmesi ve solunum ile dolaşımın desteklenmesini içerir HASTANIN : İlk değerlendirilmesini Havayolu açıklığının sağlanmasını, Ekspirasyon havası ile yapay solunumu, Göğüs basılarını KAPSAR.

260

261

262 Pediatrik TYD Algoritması
1 Hareketsizliği ve bilinçsizliği belirleyin, 2 Tek kurtarıcıysanız 5 siklus CPR uygulamasından sonra yardım isteyin veya başka bir kişiden yardım için 112 aramasını isteyin ve OED getirin 3 Hava yolunu açın, solunumu kontrol edin 4 Eğer solunum yoksa göğsü yükseltecek kadar 2 kurtarıcı soluk verin 5 Nabzı kontrol edin (max. 10 sn)

263 6 Nabız varsa, her 3sn de bir soluk verin ve her 2 dk bir nabzı kontrol edin
7 -Nabız yoksa Tek kurtarıcı: 30 KM / 2 SS Kompresyonu “hızlı ve sert” uygulayın (100/dk) göğüsün relaksasyonuna izin verin. -Kompresyon aralarını minimale indirin -İki kurtarıcı: 15 KM / 2 SS -Yardım gelene kadar her 5 siklusta bir nabız kontrol edin

264 1 yaş altı Çocuk TEK KURTARICI
GÖĞÜS BASISI + VENTİLASYON 100 / Dakika / Dakika 30 B A S I V E N T İ L A S Y O N Bu oran 2 kurtarıcı mevcut ise 15/2 olabilir Bası asla aniden kesilmemelidir ( Kardiyak debi aniden düşer

265 1 yaş üstü ve adölasan TEK veya 2 KURTARICI
GÖĞÜS BASISI + VENTİLASYON 100 / Dakika 8-10 / Dakika 30 B A S I V E N T İ L A S Y O N Bası asla aniden kesilmemelidir ( Kardiyak debi aniden düşer)

266 Pediatrik ileri yaşam desteği (PİYD)

267 İleri Yaşam Desteği KAPSAR Temel Yaşam Desteği’ni,
Efektif ventilasyon ve sirkülasyonu sağlamak ve devam ettirmek için, araç gereç ve özel tekniklerin kullanılmasını,, EKG Monitorizasyonu ve aritmilerin tanınmasını, İlaç ve sıvı uygulamak için damar yolu açılmasını ve açıklığının devam ettirilmesini, Tüm bu durumlar ile ilgili olarak, bilgi, eğitim ve deneyimle birlikte, neyin ne zaman yapılacağı ve uygulanacağı konusunda karar verebilmeyi, KAPSAR

268 İleri Yaşam Desteği Temel yaşam desteğine devam edilirken hasta mönitör veya defibrilatöre bağlanarak ritm kontrol edilir Trakeal entübasyon ve damar yolu uygulaması ve periyodik olarak doğrulamaları yapılır

269 İleri Yaşam Desteği Pediatrik OED ve defibrilatör kullanımı
-Erişkinde olduğu gibi pediatride de defirilasyon gereği olabilir -1-8 yaş arası çocuklarda OED algoritmalarda yer almaktadır. - 1 yaş altında defibrilasyon önerilmemektedir

270 Defibrilatör

271 Pedal yerleşimi

272 Otomatik eksternal defibrilatör (OED)

273 İleri Yaşam Desteği Asistoli varlığı Adrenalin
1:1000 veya 1: mg/kg IV 0.1 mg/kg tüp içi Her 3-5 dakikada bir tekrarlanır

274 İleri Yaşam Desteği VF/VT varlığında -3 kez defibrile et
2 j/kg j/kg -Adrenalin uygula 0.01 mg/kg IV 0.1 mg/kg tüp içi -her ilaçtan sn sonra 4 j/kg defibrilasyon

275 İleri Yaşam Desteği VF/VT varlığında -antiaritmik uygula
Amiodaron: 5 mg/kg İV Lidokain:1 mg/kg İV-İO-ET Magnezyum: mg/kg IV(max 2 gr) -her ilaç tedavisinden sn sonra 4j/kg ile defibrile et ag

276 Model CPR İLAÇ ŞOK (TEKRAR) CPR İLAÇ ŞOK-ŞOK-ŞOK (TEKRAR)

277 İleri Yaşam Desteği Bradikardi varlığında
-60/dk> kardiyak atım ve bozulmuş sistemik perfüzyon varsa Adrenalin:0.01 mg/ kg IV 0.1 mg/ kg ET Atropin sülfat: 0.02 mg/kg İV max doz: çocukta 0.5 mg, adölasan 1 mg

278 İleri Yaşam Desteği Bradikardi varlığında
- Atropin dozu bir kez tekrarlanabilir - Yanıt alınmazsa kardiyak pacing düşünülebilir

279 İleri Yaşam Desteği CPR sırasında sürekli geriye dönük olarak entübasyon tübünün ve elektrodları yeri kontrol edilir Nedene yönelik yaklaşımlar göz önüne alınarak çözüm getirilir - Hipoglisemi düzeltilir Hipotermi ısıtılır Çeşitli zehirlenmeler antidot uygulanır

280 TEŞEKKÜRLER Sağlık Slaytları