MAKALE NASIL YAZILMALI ve NASIL OKUNMALI?

... konulu sunumlar: "MAKALE NASIL YAZILMALI ve NASIL OKUNMALI?"— Sunum transkripti:

1 MAKALE NASIL YAZILMALI ve NASIL OKUNMALI?
Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü Md. Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Torkas Derneği Mesleki Eğitim Kursu 5 Mart 2004

2 if he had only to observe, and never to write Charles Darwin
A naturalist’s life would be a happy one if he had only to observe, and never to write Charles Darwin

3 Neden makale okunur? Konuya hakim olmak-güncel olmak
maintain competence Yeni yaklaşımları öğrenmek yeni tedavi yöntemleri yeni hastalıklarda tanı-tedavi Bilimsel ilgi ve merak tez, araştırma, makale yazma ...

4 MAKALE NASIL OKUNUR? “seçerek” (!) 20000 biyomedikal dergi
25 saniyede bir makale günde 3000 makale (+ ulusal yayınlar)

5 Nasıl seçmeli? Genel dergiler BMJ CMAJ JAMA Lancet NEJM Uzmanlık alanı
İç hastalıkları Cerrahi Göz Göğüs hast. KBB Yayın türü Makale Olgu sunumu Araştırma Derleme İzleme araşt. “Clinical trial”

6 MAKALE NASIL OKUNUR? Ne okuyacağına karar ver
hangi konu – ne tür makale Elindeki makaleyi okuyup okumayacağına karar ver * başlık – ilgini çekiyor mu? * yazar – tanınmış birisi mi? * konu - ilgini çekiyor mu?

7 MAKALE NASIL OKUNUR? “BAŞLIK”
SMOKING and the BRAIN No good evidence exists that smoking protects against dementia BMJ (2000) 320: 1087

8 MAKALE NASIL OKUNUR? “YAZAR”
Smoking and dementia in British doctors Richard Doll Richard Peto Jillian Boreham Isabelle Sutherland BMJ (2000) 320:

9 MAKALE NASIL OKUNUR? “KONU”
Cigarette smoking and cognitive decline in midlife: Evidence from a prospective birth cohort study Amer. J. Publ. Health (2003) 93:

10 MAKALE NASIL OKUNUR? BAŞLIK – KONU –YAZAR
TOBACCO and CANCER Recent Epidemiological Evidence Richard Peto Richard Doll J. Natl. Cancer Inst.; Jan. 2004, vol. 96:

11 MAKALE NASIL OKUNUR? - genel kavramları anlamaya çalış
3. Nasıl okuyacağına karar ver - genel kavramları anlamaya çalış - kuşkucu ol - “perfect” araştırma olmaz (!) - araştırma tipini kavra - yöntemi değerlendir

12 “yöntem” iyi açıklanmış mı?
Vaka ve kontrol gruplarının seçimi Kohort/araştırma gruplarının oluşumu Örnek büyüklüğü Örnek alma yöntemi Değişkenler ve tanımları Veri toplama yöntemi “randomizasyon” Veri analiz yöntemi

13

14 Writing a report Survey Methods in Community Medicine J.H. Abramson
The title should clearly explain what the report is about The summary should be informative “your advertisement” The report should be easily intelligable should be no longer than is necessary

15 A scientist’s aim in a discussion with his colleagues
is not to persuade but to clarify Leo Szilard

16 “IMRAD” Yöntemi Bradford Hill questions (1965)
Introduction: why did they start? Methods : what did they do? Results : what did they find? Discussion: what do the results mean?

17 A – Z of Medical Writing Tim Albert BMJ Books, 2000
“the first principle is KISS” (Keep It Short and Simple) “construct your argument clearly”

18 Yeni bir hastalık (vaka raporları)
Kimlerde görülüyor / kimlerde görülmüyor? yaş-cinsiyet-eğitim-meslek Klinik özellikleri neler? ateş-ağrı-kanama Seyri nasıl? iyileşiyor / öldürücü Tedavisi var mı?

19 Olgu sunumu – ilginç vaka
Senkron Primer Akciğer Kanseri (Ender görülür; arasında toplam 382 olgu) 56 y. Erkek Öksürük – hemoptizi Sol hiler kitle – küçük hücreli kanser Sağ paratrakeal kitle – epidermoid kanser Beyinde çok sayıda metastaz Palyatif XRT (beyin) ve 3 kür kemoterapi 7 ay sonra öldü (Toraks Dergisi; Nisan 2001, sayfa 53-55)

20 Mermer İşçilerinde SFT, Solunum Semptomları ve Akciğer Grafisi Bulguları (Toraks Dergisi; Ağustos 2002, sayfa ) Tablo I. Grupların demografik özellikleri Grup n Yaş Çalışma süresi Sigara içme (%) Ocak 42 35,57±9,10 16,38±6,62 28 (66,7) Atölye 54 27,10±9,56 9,14±6,88 34 (63) Fabrika 140 32,24±8,88 9,05±7,39 88 (62,9) Kontrol 102 27,54±7,39 8,21±5,93 64 (62,7)

21 No investigation can be called “true science” without passing through mathematical tests. Leonardo da Vinci,

22 Mermer İşçilerinde SFT, Solunum Semptomları ve Akciğer Grafisi Bulguları (Toraks Dergisi; Ağustos 2002, sayfa ) Tablo I. Grupların demografik özellikleri Grup Sayı Yaş (yıl) Çalışma süresi (yıl) Sigara içme (%) Ocak 42 35,57±9,10 16,38±6,62 28 (66,7) Atölye 54 27,10±9,56 9,14±6,88 34 (63,0) Fabrika 140 32,24±8,88 9,05±7,39 88 (62,9) Kontrol 102 27,54±7,39 8,21±5,93 64 (62,7) SD / SE hangisi?

23 Mermer İşçilerinde SFT, Solunum Semptomları ve Akciğer Grafisi Bulguları (Toraks Dergisi; Ağustos 2002, sayfa ) Tablo II. Gruplarda sigara paket-yıl Grup Paket-Yılı Ocak 8,76 ±9,9 Atölye 7,03 ±10,04 Fabrika 8,35 ±13,08 Memur, teknisyen 7,35 ±11,0 Gruplardaki sayılar verilmemiş Sigara içmeyenler hesaplamaya dahil edildi mi?

24 ÖZET “amaç, yöntem, sonuç, yorum” konularından kısaca söz edilmeli 250 kelimeyi aşmamalı

25 Birinci Basamakta Anksiyete Bozuklukları-1
Birinci Basamakta Anksiyete Bozuklukları-1 STED; Ağustos 2003, sayfa I. Basamakta Çalışanlarda A. B. I. Basamakta A. B. Saptanması – “yöntem” (Toplumda A.B. Sıklığı – tarama) I. Basamakta A.B. Tanı ve tedavisi I. Basamakta A.B. izlenmesi

26 Birinci Basamakta Anksiyete Bozuklukları-1
Birinci Basamakta Anksiyete Bozuklukları-1 STED; Ağustos 2003, sayfa Kısa bir giriş 1- Agorafobili ya da Agorafobisiz Panik Bozukluğu Ayırıcı Tanı Tedavi Yaklaşımı Bilişsel Davranışçı Tedavi İlaç Tedavisi 2 tablo – belirtiler, ilaçlar 1 resim (Sonraki sayılarda 2 – 3 ve 4 No.lu başlıklar)

27 A Prospective Study of Fatal Occupational Accidents, Relations to Sleeping Difficulties (166 ölümcül kaza) J. Sleep Res.; (2002) 11: 69-71 TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Aralık 2002

28 Metastatik Akciğer Tümörlerinde Cerrahi Tedavi
Metastatik Akciğer Tümörlerinde Cerrahi Tedavi Toraks Dergisi; Ağustos 2002, sayfa Metastatik AC tümörü – 27 hasta 38 kez ameliyat ediliyor Primer tümör tanıları – çoğu osteosarkom, Uygulanan ameliyat türleri – lobektomi, wedge rezeksiyon 1 hasta ameliyat sırasında ölüyor 6 hasta izlem sırasında ölüyor 5 hasta “takip dışı” kalıyor – (lost to follow-up) 15 hasta hayatta 1 yıllık sağkalım %88.2 5 yıllık sağkalım %31.5 Buraya kadar iyi, bir araştırma sonuçları değerlendiriliyor Ama sonrası ...

29 Metastatik Akciğer Tümörlerinde Cerrahi Tedavi
Metastatik Akciğer Tümörlerinde Cerrahi Tedavi Toraks Dergisi; Ağustos 2002, sayfa Metastaz sayısı bakımından BT – cerrahi karşılaştırılması BT ile 1 – 12 metastaz saptanıyor (ort. 2.12) Cerrahide 1 –67 metastaz bulunuyor (ort 5.27) 38 ameliyatın 18’inde BT metastaz sayısını doğru buluyor Duyarlılık – seçicilik hesaplanabilir Başlıkta böyle bir karşılaştırmada söz edilmiyor Bu değerlendirme ayrı bir araştırma ve yayın konusu – “salamizasyon” bu değil

30 Bütünü parçalayarak yayın yapma “salamizasyon”
Metastatik akciğer kanseri olan 27 hastanın Demografik özellikleri Primer tümör tanıları Metastaz sayıları Uygulanan ameliyat türleri Sağkalım oranları

31 One picture is worth more than ten thousand words Ancient Chineese Proverb

32

33

34 “Greenpeace” elemanı