KİMLİKLENDİRME Adli Kimlik

... konulu sunumlar: "KİMLİKLENDİRME Adli Kimlik"— Sunum transkripti:

1 KİMLİKLENDİRME Adli Kimlik
Nüfus cüzdanı, ehliyet, pasaport gibi resmi evrak Tıbbi Kimlik Yaş, boy, kilo, saç rengi, göz rengi gibi fiziksel, Uzuv eksikliği, deformiteler, konjenital bozukluklar, lekeler ve yara izleri gibi patolojik özellikler

2 Kimliklendirme Neden yapılır, hangi durumlarda önem taşır?
Toplu ölüm olayları Kazalar (Trafik, tren, uçak vs.) Doğal Afetler (Deprem, sel, heyelan, çığ, göçük vs.) Yangınlar Sahipsiz cesetler -Tek başına ölü bulunanlar -Başka suçların incelenmesi sırasında bulunanlar

3 Kimliklendirme Nasıl yapılır, nelerden yararlanılır?
Cesette Bulunduğu yer (İşyeri, okul, yol, açık alanlar vs.) Bulunduğu zaman Üzerindekiler (Giysiler, takılar, cebindeki ve/veya çantasındaki eşyalar) Fiziki özellikler (Boy, kilo, yaş, cins, saç, sakal, kıl, vücut yapısı, göz rengi ) Patolojik özellikler (Konjenital anomaliler, asimetrik uzuvlar, yara izleri) Diş yapısı

4 Kimliklendirme Nasıl yapılır, nelerden yararlanılır?
Cesette (2) Parmak, avuçiçi, ayak, dudak izleri Irk özellikleri Antropometrik ölçümler DNA incelemesi Diğer ( Vücut lekeleri, benler, dövmeler vs.) Ölüm süresi ve sebebi

5 Kimliklendirme Nasıl yapılır, nelerden yararlanılır?
Canlıda Resmi kimlik belgeleri Parmak izi DNA incelemesi Ses tonu İris taraması

6 Kimliklendirmenin Gerektiği Durumlar

7 Kimliklendirmenin Gerektiği Durumlar

8 Kimliklendirmenin Gerektiği Durumlar

9

10 Kimliklendirmenin Gerektiği Durumlar

11 Kimliklendirmenin Gerektiği Durumlar

12 Kimliklendirme Yöntemleri

13 Kimliklendirme Yöntemleri

14 Kimliklendirme Yöntemleri

15 Kimliklendirme Yöntemleri

16 PARMAK İZİ İNCELEMESİ Belirli bir algoritm ile karşılaştırmalı olarak incelenmektedirler.Günümüzde bilgisayar yardımı ile inceleme süreleri çok kısalmıştır.(AFIS - Automated Fingerprint Identification System) İki parmak izinin birbirini tutma olasılığı 64 milyarda birdir.

17 PARMAKİZİ ALINMASI

18

19 PARMAKİZİ KARŞILAŞTIRILMASI

20

21

22

23 İSKELETTEN KİŞİSEL KİMLİKLENDİRME
Radyolojik ölçümlerin karşılaştırılması (Frontal sinüs, kraniometri, radyolojik kemik yapısı, el ve bilek filmleri, 1.kosta ve klavikula yapısı, omuz, kalça, pelvis) Kişiye özgü patolojiler (İyileşmiş kırık, protez, kemik hastalığı, konjenital defektler) Rekonstrüksiyon Gerasimov (1971, konvansiyonel) Bilgisayar Destekli Rekonstrüksiyon Fotosüperimpozisyon

24 REKONSTRUKSİYON

25

26 FOTOSUPERİMPOZİSYON

27 FOTOSUPERİMPOZİSYON

28

29

30

31

32 DİŞ İNCELEMESİ Hangi özellikler belirlenebilir? Irklara ait özellikler
Cinsiyet bilgileri Yaş tayini 22 yaşından büyüklerde +/- 5 yıl 22 yaşından küçüklerde ~1 yıl HATA PAYI OLABİLİR

33 DİŞ İNCELEMESİ Nasıl yapılır, neler kullanılır? Çekilmiş dişler
Dolgular Takma dişler Protez (köprü vs) Kaplama Kırıklar Konjenital defektler Malpozisyonlar Diğer patolojiler (çürük, plak, tütün lekeleri, gingivit vs.)

34 ONDONTOGRAM

35 ONDONTOGRAM

36 DNA delillerinin toplanması ve saklanması
Kriminal araştırmaların başarılı şekilde sonuçlanması için fiziksel delil incelemesinin ilk dönemi çok önemlidir. Yakın zamandaki olgular delil toplanması ve saklanması metodları hakkındaki bilgilerin mahkemede titizlikle incelenmeye ve itiraz konusu olmaya devam edeceğini açık bir şekilde desteklemektedir.

37 Gerçekten mahkemede DNA testinin kabul edilebilirliği için, kalan bir kaç itirazın çoğu metodolojiyi ön plana almaktadır. Bunlar ; Örnek toplanmasının başlangıcını Örneğin saklanmasını biyolojik delilin işlenmesini

38 GENEL TEDBİRLER Herhangi bir tipte biyolojik materyel alınırken, kan ve vücut sıvıları için genel tedbirler izlenmelidir; Kanla taşınan patojenler fazlaca yaygın olduğundan, kaynağına bakılmaksızın tüm biyolojik örneklerin enfeksiyöz olduğunu farz etmek akıllıca olur. Biyolojik delille direkt temastan kaçının, Biyolojik delili hazırlarken yada üzerinde işlemler yaparken eldiven giyin, Yemekten-içmekten sakının

39 DNA KAYNAKLARI Mitokondrial DNA analizleri dışında, DNA analizi için uygun deliller, nükleuslu hücreleri içeren biyolojik substanslarla sınırlıdır. Kan ve kan lekeleri Semen ve seminal lekeler Dokular ve organlar Kemikler ve dişler Saç ve tırnaklar Tükrük, idrar ve diğer biyolojik sıvılar

40 Gözyaşı, ter, serum gibi diğer biyolojik delil türleri nükleuslu hücrelerden mahrum olduğundan standard DNA analizleri için uygun değildir. Gastrik sıvı ve gaita lekeleri gibi diğer materyallerden DNA izole edilmiştir. Bununla birlikte bu materyallerin olgu örneklerinden yeterli DNA elde etmek güçtür. Hatta adı geçen örneklerden sıklıkla DNA tiplendirilebilmiş olmasına rağmen çoğu olguda, örneğin kalite ve/veya miktarı DNA analizi için uygun değildir.

41 DNA profili elde edebilmeyi etkileyen faktörler
Örneğin miktarı Örneğin bozunması yani degradasyonu Örneğin saflığı

42 Toplama ve saklama yöntemleri bu 3 konu üzerinde ciddi etkiye sahiptir.
Amaçlanan test için yeterli DNA’nın elde edilmesini sağlayacak kadar çok miktarda materyel toplanmalıdır. Ortamdaki kir, yağ ve diğer pisliklerin alınmasından kaçınmak esastır.( - PCR) Örnekler toplandıktan sonra hemen adli tıp laboratuvarına teslim edilmelidir. Parçalar laboratuvara teslim edilene kadar soğuk ve kuru ortamda tutulmalıdır.

43 Genellikle biyolojik deliller 2 yoldan biri ile transfer edilir :
Direkt deposit (döküntü) : Örnek direkt temas eder Sekonder (indirekt) transfer : Bir aracı yoluyla taşınabilir. Sekonder transferde orijinal kaynak ile (DNA delilinin donorü) hedef yüzey arasında direkt temas yoktur.

44 DNA Delilinin Belgelenmesi
Suç alanında delil : Delilin dokunmadan, hareket ettirmeden veya almadan önce fotoğrafını çekin Delili ve suç alanındaki nispi lokalizasyonunu video-teybe alın Delilin durumunu ve yerini belgeleyin Olay yerindeki diğer objelerle delilin uzaysal ilişkisini (3 boyutlu) not edin, krokisini çizin Delil paketini işaretleyin, numaralayın ve mühürleyin

45 Delil paketinin mühürünün durumunu, işaretini, numarasını not alın
Adli Tıp Laboratuarında Delil : Delil paketinin mühürünün durumunu, işaretini, numarasını not alın Paketi örnek toplayıcının adı, laboratuvar olgu numarası ve tarihi işaretleyin Doğru örneğin teslim alındığından emin olun. Paket içeriğinin fotoğraf ve/veya krokisini not edin Herhangi bir örneklemeden önce materyal üzerindeki biyolojik delilin durumu ve yerleşimini belgeleyin. Eğer herhangi bir hazırlık testi yapılacaksa, testin natürünü ve sonuçlarını kayıt edin.

46 Otopsi Salonunda Delil :
Cesedi temizlemeden önce cesedin ve ek delillerin fotoğrafını çekin Delili not edin ve krokisini çizin Temiz aletler kullanarak her delil parçasını sistematik olarak toplayın Uygun toplama kaplarına her delil parçasını ayrı ayrı paketleyin Toplama kabını işaretleyin ve toplanan örneğin miktarını not edin. Örneği uygun şekilde saklayın Giysileri dikkatli alın

47 Kan ve Kan Lekeleri Bir Bireyden Kan :
Antikuagülan olarak EDTA içeren vakumlu bir tüp içine en az 5 ml. kan alınmalıdır (mor kapaklı). Eğer geleneksel serolojik ve/veya ilaç yada alkol analizleri yapılacaksa ek tüplere kan alınmalıdır. Her tüp tarih, saat, olgu adı, alım yeri, alınan miktar, olgu sayısı ve örnek sayısı ile işaretlenmelidir. Kan örnekleri buzdolabına konmalı ve mümkün olduğunca çabuk bir şekilde laboratuvara gönderilmelidir. Eğer serolojik testler yapılması düşünülüyorsa kanın dondurulmaması gerektiğine dikkat edin.

48 Suç alanında sıvı kan örnekleri
Steril iğne veya disposiple pipet kullanılarak alınmalı ve temiz tercihen steril bir test tüpüne nakledilmelidir. Bir kan pıhtısı temiz bir spatüla kullanılarak temiz bir test tüpüne aktarılabilir. Temiz bir pamuklu kumaş sıvı kan yada kan pıhtısının emdirilmesi için kullanılabilir. Kan paketlenmeden ve laboratuara teslim edilmeden önce hava ile kurutulmalıdır (fakat direkt güneş ışığı altında değil).

49 Kar, Buz veya Su İçindeki Sıvı Kan
Kar yada su içinde bulunan kan örnekleri daha fazla dilüsyondan kaçınmak için derhal alınmalıdır Bu örneklerin en konsantre kısmı ve mümkün olduğunca fazla miktarı temiz uygun bir kap içine alınmalıdır (örneğin örnek fincanı ile) ve dondurulmamalıdır   

50 Islak Kan Lekeli Giysiler
Islak kan lekeli giysiler temiz bir yüzey üzerine konmalı ve hava ile kurumasına izin verilmelidir ( direk güneş ışığı, sac kurutma makinesi kullanmayın ) Kapalı, hava geçirmez kutu yada plastik çantaya konmamalıdır. ( degredasyon ) Giysiler ve lekeler kuruyunca temiz bir kağıt ile paketlenir yada kağıt kutuya konur

51 Büyük Ve Taşınamayan Objeler Üzerindeki Kuru Kan Lekeleri
Kan lekesinin şekli fotoğraflanmalı, belgelenmeli ve krokisi çizilmelidir Kan lekesi temiz bir kağıt üzerine kazınmalıdır. Alternatif olarak, her bir leke yüksek kalitede bir yapışkan bant kullanılarak yüzeyden kaldırılabilir. Eğer bant bulunamazsa, örnek, distile su ile nemlendirilmiş numune kumaş ile lekeli alan sürtülerek alınabilir. Son olarak obje üzerine bir kaç kez pipetle küçük miktarda distile su damlatılırak, leke serbestleştirilir ve daha sonra örnek temiz bir test tüpü içine aktarılır.

52 Ceset üzerindeki kan lekeleri
Ceset üzerindeki kan lekeleri örnek alınmadan önce tamamen belgelenmelidir Lekenin yeri, büyüklüğü, miktarı, şekli ve paterni not edilmelidir Cesedin deri hücrelerinin alınmasını minimumuma indirmek için leke mümkün olduğu kadar nazikçe alınmalıdır. Tırnak altlarındaki kan lekeleri temiz bir kürdanla kazınmalıdır. Tırnaklar temiz bir tırnak makası ile nazikce kesilmeli ve alınmalıdır

53 Semen ve Seminal Lekeler
Semen delilleri belgelenmelidir Sıvı semenin temiz bir test tüpüne aktarılmasında, temiz bir iğne yada disposable pipet kullanılmalıdır Daha önce anlatıldığı gibi her biri işaretlenmelidir Örnekler buzdolabında tutulmalı ve mümkün olduğunca çabuk laboratuara teslim edilmelidir Alternatif olarak sıvı semen temiz bir pamuklu kumaş parçasına yada swaba emdirilebilir. Daha sonra örnek kurutulur

54 Taşınabilir objeler üzerindeki seminal lekeler
İç çamaşırları, giysiler, çarşaflar, yastıklar ve diğer taşınabilir objeler üzerindeki seminal lekeler o haliyle alınır Leke hala nemli ise hava ile kurumasına izin verilmelidir Her örnek ayrı ayrı temiz kağıt kutuya konarak paketlenmelidir Örnekler mümkünse buzdolabında saklanmalı ve mümkün olduğu kadar çabuk laboratuvara teslim edilmelidir

55 Doku, Organ ve Kemik Her delil örneği not alınarak açıklanmalı ve fotoğraf, kroki, videobandlarla belgelenmelidir Her örnek temiz bir çift forsepsle toplanmalı Her örnek temiz ve fiksatif içermeyen bir kaba yerleştirilmelidir

56 Sıvı Örnekler Sıvı idrar yada tükrük mümkün olduğunca çabuk temiz steril bir kaba (plastik yada cam örnek kabı) alınmalıdır Saçlar Saç deliller temiz bir çift forceps ile toplanmalıdır Her örnek yada saç grubu ayrı olarak paketlenmelidir Saç kökü dokusuna zarar vermemek için toplama sırasında dikkatli olmak gereklidir Eğer saçlar nemli vücut sıvılarına bulaşmışsa, gönderilmeden önce hava ile tamamen kurutulmalıdır

57 DNA “PCR” UYGULAMASI

58 DNA TİPLENDİRİLMESİ