ORMAN YANGINLARI İLE MÜCADELEDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

... konulu sunumlar: "ORMAN YANGINLARI İLE MÜCADELEDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ"— Sunum transkripti:

1 ORMAN YANGINLARI İLE MÜCADELEDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

2 İÇERİK İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir?
İş Sağlığı ve Güvenliğinde Risk Değerlendirmesi Kişisel Koruyucu Donanımlar Sonuçlar

3 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ,
ÇALIŞANLARIN SAĞLIK VE GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALARDIR.

4 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI
Sağlık ve Güvenlik Risklerini Önlemek, Çalışanların Sağlık, Güvenlik Ve Refahını Sağlamak ve Geliştirmek, Üretimin Devamlılığını Sağlamak, Verimi Artırmak.

5 MESLEK HASTALIKLARINI
ÖNCELİKLİ HEDEF; İŞ KAZALARINI VE MESLEK HASTALIKLARINI ÖNLEMEKTİR.

6 ULUSLARLARASI KURULUŞLAR İŞ KAZASINI ;
Beklenmeyen İstenmeyen Planlanmayan Sonuçta İnsan ve/veya Eşyaya Zarar Veren Bir Olay Olarak Tanımlamaktadır.

7 İş Kazası , 5510 Sayılı  Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Tanımlanmıştır. İş Kazası ; Bu Kanunun 13 . Maddesinde Hükme Bağlanan 5 Durumda Meydana Gelen ve Sigortalıyı Hemen veya Sonradan Bedenen ya da Ruhen Özüre Uğratan Olaydır

8 İŞ KAZASI : 1. Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
2. İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında, 3. Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

9 4. Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
5. Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında.

10 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI (14
5510 SAYILI  SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI (14. MADDE) MESLEK HASTALIĞI Sigortalının Çalıştırıldığı İşin Niteliğine Göre; Tekrarlanan Bir Sebeple Veya İşin Yürütüm Şartları Yüzünden Uğradığı Geçici Veya Sürekli Hastalık, Sakatlık Veya Ruhi Arıza Halleridir.

11 ULUSLARARASI ÇALIŞMA TEŞKİLATI KAYNAKLARINA GÖRE DÜNYADA HER YIL YAKLAŞIK;
250 Milyon Kişi İş Kazaları 160 Milyon Kişi Meslek Hastalıkları Sonucu Ortaya Çıkan Zararlara Maruz Kalmaktadır Kişi İş Kazaları Ve Meslek Hastalıkları Nedeniyle Hayatını Kaybetmektedir

12 İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI
2002 2003 2004 2005 2006 İŞ KAZASI 72.344 76.668 83.330 73.923 79.027 MESLEK HASTALIĞI 601 440 384 519 574

13 İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI SONUCU ÖLÜMLER
2002 2003 2004 2005 2006 İŞ KAZASI 872 810 841 1.072 1592 MESLEK HASTALIĞI 6 1 2 24 9 TOPLAM 878 811 843 1.096 1.601

14 İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI SONUCU SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK
2002 2003 2004 2005 2006 İŞ KAZASI 1.820 1.451 1.421 1.374 1953 MESLEK HASTALIĞI 267 145 272 265 314 TOPLAM 2.087 1.596 1.693 1.639 2.267

15 KAYIT DIŞI ÇALIŞANLARLA,
SOSYAL SİGORTALAR KAPSAMINA GİRMEYENLERİN GEÇİRDİKLERİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI BU İSTATİSTİKLERE YANSIMAMAKTADIR.

16 ORMAN YANGINLARI Orman kaynaklarının tüketilmesini sağlayan en büyük tehlike yangınlardır. Dünyada her yıl, binlerce insan orman yangınları nedeniyle evlerini kaybetmekte, yüzlerce insan da bu yangın kaynaklı kazalarda hayatını kaybetmektedir. Binlerce orman hayvanı yangınlarında telef olmaktadır. Ağaçlara, toprağa ve tarımsal alanlara verdiği zararlar büyüktür. Türkiye’nin Akdeniz iklim kuşağında yer alması orman yangınlarıyla sıkça karşılaşması anlamına gelmektedir.

17 ORMAN YANGINLARI Yangın önleme ve kontrolünden sonra, ele alınacak önemli konu; etkili bir organizasyonla afet haline dönüşmeden söndürülmesidir. Söndürme esnasında görev yapan kişilerin İSG prensiplerini bilmesi ve bunları uygulayabilmesinin kişi ve toplum sağlığı ile beraber ülke ekonomisine sağlayacağı katkının önemi oldukça büyüktür.

18 ORMAN YANGINLARI Orman yangınlarının söndürülmesi çalışmalarında ölüm, yaralanma ve sakatlıkların olduğu göz önüne alındığında ise, iş sağlığı ve güvenliğinin önemi açıktır.

19 ORMAN YANGINLARINDA İŞ GÜVENLİĞİ
Orman yangınlarında dikkate alınması gereken ve yangının kontrolünü zorlaştıran, tehlikeli hale getiren durumlar: Yangın kaynaklı aşırı ısı, Duman ve toz nedeniyle görüş mesafesi azlığı, Engebeli arazi,

20 ORMAN YANGINLARINDA İŞ GÜVENLİĞİ
Yangını söndürmekle görevli kişilerin yiyecek, su, aletler ve ekipmanlara ulaşmadaki zorlukları, Çoğu kez gece çalışma zorunluluğu, Ani rüzgar yönü değişikliği nedeniyle yangının sıçrama yönünün tahmin edilememesi, Stres ve gerginlik.

21 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ
İş Sağlığı ve Güvenliği - Risk Değerlendirmesi ilişkisi Neden Risk Değerlendirmesi yapılmalı Konuyla İlgili Tanımlar Tehlike Risk Risk Değerlendirmesi 5 Adımda Risk Yönetimi

22 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ – RİSK DEĞERLENDİRMESİ İLİŞKİSİ
İş Sağlığı ve Güvenliğinde hedeflenen, iş kazaları ve meslek hastalıkları sayısını mümkün olabildiğince azaltmaktır. Risk Değerlendirmesi bu hedefe ulaşmak için kullanılan bilimsel yöntemlerden birisidir.

23 NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMALI
İş kazaları ve meslek hastalıkları ortaya çıkmadan önlemler alınacaktır (proaktif yaklaşım). İş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesiyle beraber, yapılacak sağlık masrafları azalacaktır, üretimde verimlilik ve beraberinde işletmenin pazar payında artış olacaktır. İşletme açısından bir diğer önemli sonuç ise kazanılacak itibardır.

24 Risk Değerlendirmesinin Hukuki Boyutu
Kanun No. 4857 MADDE 77 – İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar.

25 Risk Değerlendirmesinin Hukuki boyutu
İŞ SAĞLIĞI HİZMETLERİNE İLİŞKİN 161 SAYILI ILO SÖZLEŞMESİ Madde 5 Her işverenin istihdam ettiği işçilerin sağlık ve güvenliği için sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla ve işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda katılımının gerekliliği göz önüne alınarak, iş sağlığı hizmetleri, işletmedeki iş risklerine uygun ve yeterli olacak şekilde aşağıdaki görevleri kapsayacaktır. İşyerlerinde sağlığa zararlı risklerin tanımlanması ve değerlendirilmesi; TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI MADDE 90 Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir.

26 TANIMLAR Risk değerlendirmesini doğru anlamak için
iki temel kavram bilinmelidir TEHLİKE RİSK Tehlike ve risk aynı şey değildir.

27 Tehlike: Çalışma ortamındaki herhangi bir unsurun zarar verme potansiyeli
Risk: Tehlikeden dolayı ölüm, yaralanma veya hastalığın meydana gelme olasılığı RİSK TEHLİKENİN SONUCUDUR

28 Tehlike Risk Kapalı Ortamda Çalışma Bir tank içinde kaynak yapan çalışanın yangına maruz kalması ya da kaynak gazlarından zehirlenmesi Yüksekte Çalışma Kişinin yüksekten düşmesi Malzeme düşmesi Elle taşıma Ağır yükleri elle taşıyan çalışanın, kas-iskelet sistemi hastalıklarına yakalanması

29 RİSK DEĞERLENDİRMESİ Çalışma ortamı, şartları yada çevrede var olan tehlikelerden kaynaklanan riskleri, sistematik bir yolla, ortaya çıkarmak, yok etmek veya kabul edilebilir seviyeye indirmek için, nitel ve nicel yöntemler kullanılarak yapılan çalışmalardır.

30 RİSK DEĞERLENDİRMESİ NE ZAMAN YAPILIR?
İşe başlanması durumunda İşyerinin kurulup üretime başlamasından hemen sonra, yada işyerinin daha önce kurulmuş ve risk analizi ve değerlendirilmesi çalışmalarının hiç yapılmamış olması halinde, Değişiklik durumunda İşyerinde, iş, yer, el, üretim teknolojisi değişikliği, yeni bir tehlikenin ortaya çıkması yada uygulamaların gözden geçirilmesinde yeni bir durumun tespit edilmiş olması durumlarından birinin gerçekleşmesi halinde,

31 İş kazası, meslek hastalığı, olay vb. durumunda
İşyerinin tamamını yada büyük kısmını etkileyebilecek bir kaza, iş kazası, meslek hastalığı yada olay vb. durumun meydana gelmiş olması halinde Düzenli aralıklarla İşyerinden ve etkilenme alanından kaynaklanan tehlikelerin ve bu tehlikeler sonucu ortaya çıkan risklerin yapısına ve faaliyetlerdeki ya da işteki değişimin derecesine bağlı olarak düzenli aralıklarla yapılacaktır.

32 5 ADIMDA RİSK YÖNETİMİ Adım-1 Tehlikeleri Tanı Evet
Tanımladığınız tehlikelerle ilgili herhangi bir mevzuat, standart, rehber veya madde güvenlik bilgileri var mı? Evet Adım-5 İzle ve tekrar et Hayır Bu konuda elinizde bulunan rehber,mevzuat uygulama kodu veya standardı takip edin Adım-2 Riskleri Değerlendir Adım-4 Kontrol tedbirlerini tamamla Adım-3 Kontrol tedbirlerine karar ver

33 ADIM 1: Tehlikeleri tanı
İşyerinizi iş akışına uygun olarak hiçbir noktayı atlamadan dolaşın ve mantıken nelerin çalışanlara, ürünlere ve iş ekipmanlarınıza zarar verebileceğine bakın. Öncelikle bütün tehlikeleri ve tehlike kaynaklarını büyük-küçük, önemli-önemsiz ayırt etmeden belirleyin ve bir tehlike listesi oluşturun. Bu iş için işle ilgili herkesin düşüncelerini dikkate alın. (RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİP İŞİDİR) İş kazası ve meslek hastalıkları kayıtlarını dikkate alın. Makine üreticilerinin talimatları ve malzeme güvenlik bilgi formları tehlikelerin tespit edilmesinde ve risklerin doğru bir şekilde ele alınmasında yardımcı olacaktır. 33

34 ADIM 1 için örnek Tehlike Kaynağı Risk 1 Yüksekte çalışma
Yüksekten düşme, malzeme düşmesi 2 Preste açık kalıpla çalışma yapılıyor. El - Parmak kopması 3 - İşyerinde solvent içeren cila kullanılıyor. - Cilanın içeriği belli değil. - Solvent buharlarından etkilenme - Buharın parlaması 4 3 yerde kırık fiş-priz var - Elektrik çarpması - Kısa devre - Yangın 5 Seyyar kablolar yerlerde ve kontrolsüz bulunuyor. - Kaçak akım - Takılıp düşme 6 Kaynakhanede havalandırma sistemi yok. Kaynak dumanları sonucu solunum yolu hastalanmaları

35

36

37 ADIM 2: Riskleri değerlendir (derecelendir)
Riskleri değerlendirirken tehlikenin neden olduğu olayın sonuçları(şiddeti) ve olasılığı dikkate alınmalıdır. R= O X Ş

38 ADIM 2: Riskleri değerlendir - olasılık
Olasılık Ortaya çıkma olasılığı / frekans için derecelendirme basamakları ÇOK KÜÇÜK (1) Yılda bir KÜÇÜK (2) Üç ayda bir ORTA (3) Ayda bir YÜKSEK (4) Haftada bir ÇOK YÜKSEK (5) Her gün

39 ADIM 2: Riskleri değerlendir - sonuç
SONUÇ DERECELENDİRME ÇOK HAFİF (1): İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektiren HAFİF (2): İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren ORTA (3): Hafif yaralanma, tedavi gerekir CİDDİ (4): Ölüm, Ciddi yaralanma, meslek hastalığı ÇOK CİDDİ (5): Birden çok ölüm, sürekli iş göremezlik

40 RİSK DÜZEYİ ZARARIN AĞIRLIĞI SONUÇ OLASILIK ÇOK CİDDİ Çok Hafif (1) Hafif (2) CİDDİ Orta (3) ORTA Ciddi (4) HAFİF ÇOK HAFİF Çok Ciddi (5) OLASILIK 1 4 3 2 5 Çok Küçük (1) ÇOK YÜKSEK Anlamsız 1 Düşük 2 Düşük 3 Düşük 4 Düşük 5 YÜKSEK YÜKSEK YÜKSEK ORTA DÜŞÜK 25 20 15 10 5 5 Küçük (2) Düşük 2 Düşük 4 Düşük 6 Orta 8 Orta 10 YÜKSEK YÜKSEK YÜKSEK ORTA ORTA DÜŞÜK 4 20 16 12 8 4 Orta (3) Düşük 3 Düşük 6 Orta 9 Orta 12 Orta 15 ORTA ORTA ORTA ORTA DÜŞÜK DÜŞÜK 12 9 6 3 3 15 Yüksek (4) Düşük 4 Orta 8 Orta 12 Yüksek 16 Yüksek 20 ORTA ORTA DÜŞÜK DÜŞÜK DÜŞÜK KÜÇÜK 4 10 8 6 2 2 Çok Yüksek (5) ÇOK KÜÇÜK Düşük 5 Orta 10 Orta 15 Yüksek 20 Tolore Edilemez 25 DÜŞÜK DÜŞÜK DÜŞÜK DÜŞÜK DÜŞÜK 4 3 2 1 5 1

41 SONUÇ KABUL EDİLEMEZ RİSK KABUL EDİLEMEZ RİSK DİKKATE DEĞER RİSK EYLEM
KABUL EDİLEBİLİR RİSK SONUÇ EYLEM 15,16,20,25 KABUL EDİLEMEZ RİSK Bu risklerle ilgili hemen çalışma yapın 8,9,10,12 DİKKATE DEĞER RİSK Bu risklere mümkün olduğu kadar çabuk müdahale edin 1,2,3,4,5,6 KABUL EDİLEBİLİR RİSK Daha uzun vadede müdahale edilebilir.

42 RİSK ANALİZİ METODLARI Birincil risk analizi (Preliminary risk analysis) Tehlike ve işletilebilme çalışması metodolojisi (Hazard & operability studies, HAZOP) Olası hata türleri ve etkileri analizi (Failure mode effects analysis, FMEA) Olursa ne olur? (What If analysis) İş Güvenlik analizi (Work safety analysis) Hata ağacı analizi (Fault tree analysis) Olay ağacı analizi (Event tree analysis) Güvenlik bariyeri analizi (Safety barrier analysis) Kontrol listeleri (Check lists)

43 ADIM 3: Kontrol tedbirlerine karar ver
Bu adımda risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi için gerekli kontrol tedbirlerine karar verilir. Kontrol Öncelikleri; temel kural tehlikenin tamamen ortadan kaldırılmasıdır bu mümkün değilse aşağıdaki yöntem yada yöntemler kullanılarak riske maruziyet en aza (kabul edilebilir düzey) indirilir; Daha az riskli yöntem, madde, makine ve teçhizat ile ikame Çalışma yönteminin, prosesin veya makine ve teçhizatın tekrar tasarımı Tehlikenin izole edilmesi-yalıtım

44 ADIM 4: Kontrol tedbirlerini tamamla
Kontrol tedbirlerinin tamamlanması şu hususları içerir; Çalışma yöntemlerinin geliştirilmesi İletişim (çalışanlarla alınan tedbirlerin paylaşılması) Eğitim ve öğretimin sağlanması Denetim

45 ADIM 5: İzle ve tekrar et Bu adımda en azından şu soruların cevabını verebilmelisiniz; Seçilmiş kontrol tedbirleri planlandığı gibi tamamlanmış mı? Seçilmiş kontrol tedbirleri yerinde tedbirler mi? Bu kontrol tedbirleri uygulanmış mı? Bu kontrol tedbirleri doğru bir şekilde uygulanmış mı? Değerlendirdiğiniz risklere maruziyet ortadan kaldırılmış veya yeterince azaltılmış mı? Yaptığınız değişiklikler amaçlarınıza uygun olarak sonuçlanmış mı?

46 Kayıt ve Dokümantasyon
Alınan önlemlerin etkinliğinin ölçülebilmesi için mutlaka kayıt tutulmalı, veriler doküman haline getirilmelidir.

47 Kazaların; %10 u tehlikeli durumlardan %2 si kaçınılmaz durumlardan
%88 i tehlikeli davranışlardan kaynaklanmaktadır.

48 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR

49 KKD’LERLE İLGİLİ MEVZUAT
4857 Sayılı İş Kanunu İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği KKD’lerin İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik KKD Yönetmeliği KKD’lerin Kategorizasyonuna Dair Tebliğ

50 4857 Sayılı İş Kanunu MADDE İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.

51 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ
İşveren, işçilerin sağlığını ve güvenliğini korumak için mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her türlü önlemi almak, organizasyonu yapmak, araç ve gereçleri sağlamak zorundadır. İşyerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapar. Risk değerlendirmesi sonucuna göre, alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.

52 İŞVEREN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNİ ALIRKEN AŞAĞIDAKİ PRENSİPLERE UYMALIDIR
Risklerin önlenmesi, Önlenmesi mümkün olmayan risklerin değerlendirilmesi, Risklerle kaynağında mücadele edilmesi, İşin kişilere uygun hale getirilmesi, Toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi, İşçilere uygun talimatların verilmesi. İşveren, işyerinde yapılan işlerin özelliklerini dikkate alarak; Kullanılacak iş ekipmanının, kimyasal maddelerin, işyerindeki çalışma düzeni gibi konular da dahil işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden tüm riskleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucuna göre; işverence alınan önleyici tedbirler ile seçilen çalışma şekli ve üretim yöntemleri, işçilerin sağlık ve güvenlik yönünden korunma düzeyini yükseltmeli ve işyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanmalıdır. Bir işçiye herhangi bir görev verirken, işçinin sağlık ve güvenlik yönünden uygunluğunu göz önüne alır. Ciddi tehlike bulunduğu bilinen özel yerlere sadece yeterli bilgi ve talimat verilen işçilerin girebilmesi için uygun önlemleri alır. İş sağlığı ve güvenliği ile iş hijyeni konusunda alınacak önlemler hiç bir şekilde işçilere mali yük getirmez.

53 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ – ÇALIŞANLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Görevlerini, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yapmak, Taşıma araçları ile her türlü makine, araç-gereç ve cihazları, tehlikeli maddeleri ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmak, İşyerindeki makine, cihaz, araç-gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak ve bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek, İşyerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike olduğu kanaatine vardıkları herhangi bir durumla karşılaştıklarında veya koruma tedbirlerinde bir aksaklık ve eksiklik gördüklerinde, işverene veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisine derhal haber vermek, Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve muhafaza etmek, kullandıktan sonra muhafaza edildiği özel yere geri koymak,

54 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
Amaç: İşyerlerinde kullanılacak kişisel koruyucuların özellikleri, temini, kullanımı ve diğer hususlarla ilgili usul ve esasları belirlemektir. Madde 5: Kişisel koruyucu donanım, risklerin, toplu korumayı sağlayacak teknik önlemlerle veya iş organizasyonu ve çalışma yöntemleriyle önlenemediği veya tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılacaktır.

55 KKD’LERİN İŞYERLERİNDE KULLANIMI İLE İLGİLİ OLARAK AŞAĞIDAKİ HUSUSLAR UYULACAKTIR
İşyerinde kullanılan kişisel koruyucu donanım, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tasarlanmış ve üretilmiş olacaktır. Tüm kişisel koruyucu donanımlar; Kendisi ek risk yaratmadan ilgili riski önlemeye uygun olacaktır. İşyerinde varolan koşullara uygun olacaktır. Kullanan işçinin sağlık durumuna ve ergonomik gereksinimlerine uygun olacaktır.

56 İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olacak, temizlik ve bakımı yapılacak ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilecektir. Birden fazla riskin bulunduğu ve aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımın kullanılmasının gerektiği durumlarda, bu kişisel koruyucu donanımların bir arada kullanılması uyumlu olacak ve risklere karşı etkin olacaktır. Kişisel koruyucu donanımların kullanılma koşulları ve süreleri, riskin derecesine ve maruziyet sıklığına, işçinin çalıştığı yerin özelliklerine ve kişisel koruyucu donanımın performansına bağlı olarak belirlenecektir. Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel koruyucu donanımların, zorunlu hallerde birkaç kişi tarafından kullanılması halinde, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü önlem alınacaktır.

57 BU YÖNETMELİĞE GÖRE İŞVERENİN SORUMLULUKLARI
Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz verilecek, bakım ve onarımları ve ihtiyaç duyulan elemanlarının değiştirilmelerinden sonra, hijyenik şartlarda muhafaza edilecek ve kullanıma hazır bulundurulacaktır. İşveren, işçiyi kişisel koruyucu donanımları hangi risklere karşı kullanacağı konusunda bilgilendirecektir. İşveren, kişisel koruyucu donanımların kullanımı konusunda uygulamalı olarak eğitim verecektir. Kişisel koruyucu donanımlar, sadece amacına uygun olarak kullanılacaktır. Kişisel koruyucu donanımlar talimatlara uygun olarak kullanılacak ve talimatlar işçiler tarafından anlaşılır olacaktır. İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi alacaktır.

58 BU YÖNETMELİĞE GÖRE İŞÇİLERİN SORUMLULUKLARI
İşçiler kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmakla yükümlüdür. İşçiler kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirecektir.

59 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ (89/686/EEC)
Gümrük Birliği Anlaşması kapsamında mevzuatımıza dahil ettiğimiz yönetmeliklerdendir. KKD Yönetmeliği DTM tarafından yayınlanan 4703 sayılı Ürünlere ilişkin Mevzuatın Hazırlanmasına Dair Kanunun 4. maddesi kapsamında Bakanlığımız tarafından 89/686/EEC sayılı Direktif esas alınarak hazırlanmıştır. İlgili yönetmelik tarihinde yayınlanmış ve yürürlülüğe girmiştir.

60 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ
Ürünlerin Piyasaya Arz Koşullarını, Üreticilerin Ve Dağıtıcıların Yükümlülüklerini, Onaylanmış Kuruluşların Sorumluluklarını, Piyasa Gözetim Ve Denetimi Koşullarını Düzenlemektedir.

61 KKD’nin TANIMI Bir veya birden fazla sağlık ve güvenlik tehlikesine karşı korunmak için kişilerce giyilmek veya taşınmak amacıyla tasarlanmış herhangi bir cihaz, alet veya malzemeyi, Kişiyi aynı anda bir veya daha fazla muhtemel risklere karşı korumak amacıyla imalatçı tarafından bir bütün haline getirilmiş birçok cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş bir donanımı, Belirli bir faaliyetin yapılması için korunma amacı olmaksızın, taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi, ifade eder.

62 Bu yönetmeliğe göre bütün Kişisel Koruyucu Donanımlar CE işareti taşımak zorundadır.

63 CE İŞARETİ CE işareti, Avrupa Birliğinin teknik mevzuat uyumu çerçevesinde geliştirilen ve ürünün asgari güvenlik koşullarına sahip olduğunu gösteren bir uygunluk işaretidir. Bu işaret, kalite güvencesine ilişkin değildir. Sadece ürünün temel gerekler olarak tanımlanan ve insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan - bitki yaşamı - sağlığı ve çevre ile tüketicinin korunması açısından asgari güvenlik koşullarına uygun olduğunu gösteren bir işarettir. CE işareti ürünün pasaportudur.

64 STANDART ? EN Standartları Avrupa’daki Standart Otoritelerinin oluşturduğu komitelerin kabul ettiği teknik standartlardır. Bu teknik standartlar Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD) dahil olmak üzere birçok çeşitli ürüne yönelik olarak minimum performans şartlarını ve test metodlarını belirler. Standartlar zorunlu olmamakla birlikte standarda uygun bir ürünün güvenli olduğu kabul edilir.

65 KKD’LERİN KATEGORİZASYONU
Kategori 1, AT uygunluk beyanı Günes gözlüğü Kategori 2, AT uygunluk beyanı+AT tip inceleme belgesi Gürültüden koruma Kategori 3, AT uygunluk beyanı+AT tip inceleme belgesi+kalite kontrol belgesi Solunum koruyucular Yüksek sıcaklığa karşı koruma sağlayan vücut koruyucuları 0493 65

66 BÜTÜN KKD’LERDE BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER
Tehlike içeren iş yapılırken, KKD, kullanıcıyı mümkün olan en yüksek düzeyde koruyacak şekilde tasarlanarak imal edilmelidir. KKD’nin Kendisinin Tehlikeye Yol Açmamalıdır KKD malzemesi ve parçaları, kullanıcının sağlık ve hijyenini olumsuz yönde etkilememelidir. Giyildiğinde kullanıcıya temas eden KKD elemanı, tahriş ya da yaralanmalara neden olabilecek derecede sert olmamalı, keskin kenarlar ve çıkıntılar bulundurmamalıdır. KKD’nin, ayarlanabilir ve eklenebilir sistemler yardımıyla veya farklı beden ölçülerinde üretilerek kullanıcının vücut yapısına uygunluğu sağlanmalıdır. KKD, dayanıklılık ve işlevselliğini azaltmayacak şekilde olabildiğince hafif imal edilmelidir.

67 İmalatçı, piyasaya sunduğu KKD ile birlikte aşağıdaki hususları içeren kullanım kılavuzunu da vermelidir:        İmalatçının veya yetkili temsilcisinin isim ve adresi, Depolama, kullanım, temizlik, bakım, onarım ve dezenfekte etmeye ilişkin bilgiler Söz konusu KKD’nin sağladığı korumanın sınıfını ya da seviyesini ölçmek için uygulanan teknik testlerde kaydedilen performans sonuçları Söz konusu KKD’ye uygun aksesuarların ve yedek parçaların özellikleri, Farklı risk seviyeleri için uygun koruma sınıfları ve bunlara karşılık gelen kullanım limitleri, KKD veya belirli parçalarının kullanma ömrü veya son kullanma tarihi, Taşımaya uygun paketleme şekli, İşaretlerin anlamı KKD’lerin tasarımını yapan onaylanmış kuruluşun unvanı, adresi ve kimlik numarası. Bu bilgiler, anlaşılır, kesin ve Türkçe olmalıdır.

68 KKD’ler Baş koruyucuları Kulak koruyucuları Göz ve Yüz koruyucuları
Solunum Sistemi koruyucuları El ve Kol koruyucuları Ayak ve Bacak koruyucuları Cilt koruyucuları Gövde ve Karın koruyucular Vücut koruyucular

69 KKD’LER İLE İLGİLİ SONUÇ OLARAK;
Kullanıcı korunma bilincine sahip olmalı. KKD’ler teknik düzenlemelere uygun olmalı, KKD’nin kendisi ek risk yaratmadan yapılan işe ve mevcut riski önlemeye uygun olmalı. KKD Kullanıcıya mümkün olan en üst düzeyde koruma sağlamalı. KKD kullanıcıya uygun olmalı, rahatlık ve etkinlik sağlamalı, KKD’ler kullanım süresince talimatlarına uygun olarak kullanılmalı, KKD’ler kulanım kılavuzu ile birlikte piyasaya arz edilmeli. KKD çalışma hayatında başvurulacak son korunma yöntem olmalıdır.

70 KKD Doğru ve Gerektiği Her Zaman Kullanılmalı,
CE uygunluk İşareti ve Kullanım Kılavuzu taşımalı, Kullanılmadan Önce Sağlamlığı Kontrol Edilmeli, Yenisiyle Değiştirilmeli, Bakımı, Temizliği ve Saklanması Kullanım Kılavuzunda Belirtildiği Şekilde yapılmalıdır.

71 İnternet Sitesi Uygunsuz KKD bildirim adresi

72 DİĞER HUSUSLAR Karadan yangınla mücadelelerde aşağıdaki hususlar özellikle göz önünde bulundurulmalıdır: Sadece tecrübeli ve fiziksel olarak çok iyi durumda olan kişilerin ağır duman şartlarında çalışmaya gönderilmesi, Yangın söndürmede görevlendirilecek her bir kişinin hava taşıtlarıyla radyo frekansıyla talimat alması, Sadece solunum teçhizatı veya gaz maskesi olan kişilerin yangın söndürme faaliyetlerine dahil edilmesi.

73 DİĞER HUSUSLAR Hava taşıtlarıyla yangınla mücadelelerde aşağıdaki hususlar özellikle göz önünde bulundurulmalıdır: Resmi sinyal dilinin kullanılması ve bunların tatbikat ve eğitimlerde pekiştirilmesi, Tanklara su doldurulması için gereken alanın yüzen şamandıralarla kişilerin girmesine engel olacak şekilde işaretlenmesi, Yangın esnasında karada çalışanlarla, hava taşıtındakilerin suyun salınımı konusunda sürekli radyo iletişiminin sağlanması.

74 DİĞER HUSUSLAR Yangınla mücadelede önemli bir husus da; yangında görev alacak personelin, köylülerin ve orman işçilerinin yangın sezonu başlamadan önce ortak çalışmalar yapılarak bir araya gelmeleri ve organize edilmeleri gerekmektedir. Bu durum, güvenli bir yangınla mücadele için en iyi yöntemdir. Ayrıca tüm çalışanlara görevlerinin ne olduğu sahada gösterilmelidir.

75 DİĞER HUSUSLAR Organizasyonda görev alacak lider ve sorumlular, yerel şartları, devlet ve özel sektör organizasyonları konusunda bilgili kişiler olmalıdırlar. Bazen, üst düzey yetkili olup yerel bilgilere sahip olmayan ya da alt düzeyde yetkili olup otoritesi eksik kişilerin görevlendirilmesi tehlikeli sonuçlara yol açabilmektedir.

76 DİĞER HUSUSLAR Orman işletmeleri/yangın söndürmede görevlendirilenler; Devlet memurları İşçiler İşçi statüsünde olanlar çalışma hayatı ve İSG alanındaki mevzuat kapsamına girmektedir ve uymakla yükümlü oldukları kurallar bulunmaktadır.

77 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Tasarısı ne getiriyor? Bütün çalışanları (işçi ve memur), Bütün işyerlerini kapsamakta, Risk değerlendirmesi ön plana çıkmaktadır.

78 Risk Değerlendirmesi Çalışanların Eğitilmesi Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi Önleme ve koruma Faaliyetleri İş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanlar İşyeri hemşiresi/sağlık memuru Ortak Sağlık Birimi İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulu üyelerinin eğitim Kurulların iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak aldığı kararları işverenler uygulama yükümlülüğü

79 İŞVERENLER İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI İÇİN,
Gerekli Her Türlü Önlemi Almak, Araç Ve Gereçleri Noksansız Bulundurmak, İşyerinde Alınan İş Sağlığı Ve Güvenliği Önlemlerine Uyulup Uyulmadığını Denetlemek, İşçileri Karşı Karşıya Bulundukları Mesleki Riskler, Alınması Gerekli Tedbirler, Yasal Hak Ve Sorumlulukları Konusunda Bilgilendirmek, Gerekli İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimini Vermek İşyerlerinde Meydana Gelen İş Kazasını Ve Tespit Edilecek Meslek Hastalığını En Geç İki İş Günü İçinde Yazı İle İlgili Bölge Müdürlüğüne Bildirmek Zorundadırlar.

80 SONUÇ VE ÖNERİLER Yangınla mücadele esnasında kişiyi koruyabilmek için uygun KKD kullanılması teşvik edilmelidir. İSG Kurulu kurulmalıdır. İşe giriş ve periyodik muayeneler yapılmalıdır. Acil yardım organizasyonu yapılmalıdır. Orman yangınlarında görev yapacak kişilere iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri verilmeli ve sektöre özel iş güvenliği rehberi hazırlanmalı, bunların da ilgililerce kullanılması sağlanmalıdır. Yangın söndürmede kullanılan iş ekipmanlarının periyodik kontrollerinin yapılarak bunların doğru kullanılması sağlanmalıdır.

81 SONUÇ VE ÖNERİLER Orman yangınlarında da diğer tüm İSG alanında olduğu gibi toplu korunma önlemlerine, kişisel koruyucu önlemlerden önce yer verilmelidir. Çünkü, toplu koruma önlemleri herkesi korur ancak, KKD yalnızca doğru ve devamlı kullanan tek kişiyi korur. KKD’nin, korunmada son çare olduğu unutulmamalıdır.

82 SONUÇ VE ÖNERİLER Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği kapsamında yangınlarda görev alacak kişilerin bir anlamda itfaiyecilik görevi yapmaları nedeniyle işe giriş ve periyodik muayenelerinin yapılması en azından mevzuat açısından gereklidir.

83 SONUÇ VE ÖNERİLER ÇSGB’nin orman yangınlarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili özel bir mevzuatı bulunmamaktadır. Ancak; yine Kişisel Koruyucu Donanımlar Yönetmeliğinde ısı ve alevle ilgili çalışmalarda kullanılacak KKD’ler ve bunların CE işaretli olmaları gerektiği belirtilmiştir.

84 SONUÇ VE ÖNERİLER Orman yangınları doğal afetlerden sayılmaktadır, kontrolü ve yönlendirilmeleri zordur. En önemlisi de yangını söndürmekten çok önlemek ve erken belirleme faaliyetlerini yapabilmektir.

85 KAZASIZ BİR ÇALIŞMA YAŞAMI DİLEĞİYLE…