EMZİRME FİZYOLOJİSİ.

... konulu sunumlar: "EMZİRME FİZYOLOJİSİ."— Sunum transkripti:

1 EMZİRME FİZYOLOJİSİ

2 EMZİRME NASIL OLUYOR ? Memenin temel bölümlerini isimlendirmek ve işlevlerini açıklamak Annede süt oluşumunun ve salgılanmasının hormonal kontrolünü açıklamak ‘‘Bebeği memeye iyi ve yanlış” yerleştirmenin farkını açıklamak Etkin ve etkin olmayan emme arasındaki farkı anlatmak

3 Süt salgılayan hücreler
17 Kas hücresi Oksitosin Kasılmayı sağlar Süt salgılayan hücreler Prolaktin süt salgısını uyarır Süt kanalları Laktiferöz sinüsler (süt sinüsleri) Süt burada birikir Meme başı Areola Montgomeri bezleri Destek bağ ve yağ dokusu Alveol

4 TUBULO SEKRETUVAR KANAL VE ALVEOLLERDEN OLUŞUR.
MEMENİN GLANDÜLER ÜNİTESİ ;

5 -BÖBREKÜSTÜ GLUKOKORTİKOİDLERİ
BÜTÜN GEBELİK SÜRESİNCE PLASENTADAN SALGILANAN ÖSTROJENLER, MEME BEZLERİNDEKİ KANAL SİSTEMİNİN BÜYÜYÜP DALLANMASINI SAĞLARLAR. AYNI ZAMANDA, STROMAYI DA ÇOĞALTIP BÜYÜK MİKTARDA YAĞ BİRİKİMİNE YOL AÇARLAR. BUNUNLA BİRLİKTE DUKTUS SİSTEMİNİN BÜYÜMESİNDE 4 HORMONUN DA ÖNEMLİ ROLÜ VARDIR: -BÜYÜME HORMONU, - PROLAKTİN, -BÖBREKÜSTÜ GLUKOKORTİKOİDLERİ -İNSÜLİN.

6 GEBELİKTE : GELİŞME SÜRECİNE GİREN DUCTUS, ALVEOL VE MYOEPİTHEL ELEMENTLERİ HİPERPLAZİ İLE LAKTASYONA HAZIRLANIR. . ESTROGEN ( E ) DUCTUS GELİŞMESİNDE, PROGESTERON ( P ) ACİNİLERİN DİFFERASYONUNDA ETKİLİDİR.

7 PROGESTERON ETKİSİNİN
MEME BEZLERİNİN NİHAİ OLARAK SÜT SALGILAYAN ORGANLARA DÖNÜŞÜMÜ PROGESTERON ETKİSİNİN EKLENMESİYLE MÜMKÜNDÜR. BU İKİ HORMONUN AYNI ZAMANDA SÜTÜN SEKRESYONUNU İNHİBE EDİCİ ÖZELLİĞİ VARDIR. DİĞER YANDAN PROLAKTİN HORMONU TAM TERS ETKİYLE SÜTÜN SEKRESYONUNU SAĞLAR.

8 ANNENİN HİPOFİZ BEZİNDEN SALGILANIR. PROLAKTİN, VE
ANNE KANINDAKİ KONSANTRASYONU GEBELİĞİN 5. HAFTASINDAN İTİBAREN ARTARAK DOĞUMDA EN YÜKSEK ( KATINA ) SEVİYESİNE ÇIKAR. ANNENİN HİPOFİZ BEZİNDEN SALGILANIR. PROLAKTİN, VE PLASENTANIN SALGILADIĞI BÜYÜK MİKTARDA İNSAN SOMATOMAMMOTROPİNİ ORTA DERECEDEKİ LAKTOJENİK ETKİSİYLE PROLAKTİNİ DESTEKLER. AYRICA,

9 ÖSTROJEN VE PROGESTERONUN BASTIRICI
BÖYLE OLDUĞU HALDE ÖSTROJEN VE PROGESTERONUN BASTIRICI ETKİLERİYLE BEBEK DOĞUNCAYA KADAR GÜNDE ANCAK BİR KAÇ ML SIVI SALGILANIR VE BU SIVIYA KOLOSTRUM DENİR. BEBEK DOĞAR DOĞMAZ, PLESANTADAN ÖSTROJEN VE PROGESTERON SEKRESYONLARININ ANİ KESİLMESİYLE, ANNEDEN SALGILANAN PROLAKTİNİN LAKTOJENİK ETKİSİ DOĞAL SÜT SALGILATICI ROLÜNÜ ÜSTLENİR VE İKİ ÜÇ GÜN İÇİNDE MEMELER KOLOSTRUM YERİNE FAZLA MİKTARDA SÜT SALGILAMAYA BAŞLARLAR.

10 ANNE HORMONLARININ YETERLİ MİKTARDA SALGILANMASI GEREKİR,
SÜTÜN SEKRESYONU İÇİN, BUNLARIN ARASINDA EN ÖNEMLİLERİ: BÜYÜME HORMONU, İNSÜLİN, KORTİZOL VE PARATİROİD HORMONDUR. BU HORMONLAR SÜT OLUŞUMU İÇİN GEREKLİ, -AMİNO ASİTLERİ, -YAĞ ASİTLERİNİ, -GLUKOZU, -KALSİYUMU SAĞLARLAR.

11 ANNENİN BEBEĞİNE HER MEME VERİŞİNDE,
MEME BAŞLARINDAN HİPOTALAMUSA ULAŞAN SİNYALLER YAKLAŞIK 1 SAAT BOYUNCA PROLAKTİN SEKRESYONUNU 10 KAT ARTTIRIR. PROLAKTİN DE, MEMELER ÜZERİNE ETKİ YAPARAK, GELECEK EMZİRME PERİYODUNA KADAR SÜTÜN OLUŞUMUNU SAĞLAR. HARAPLANMA SONUCU BLOKE EDİLMİŞSE YADA EMZİRME DEVAM ETMİYORSA , MEMELER SÜT ÜRETİM YETENEĞİNİ BİR KAÇ GÜN İÇİNDE KAYBEDERLER. EĞER PROLAKTİNDE ARTIŞ YOKSA VEYA HİPOTALAMİK HİPOFİZER SİSTEM

12 ÇOĞUNDA OVARYUM SİKLUSU VE
HALBUKİ, ÇOCUK EMMEYE DEVAM EDİYORSA, SÜT OLUŞUMU 7-9 AY İÇİNDE AZALMAKLA BİRLİKTE, YILLARCA SÜREBİLİR. MEME VEREN KADINLARIN ÇOĞUNDA OVARYUM SİKLUSU VE OVÜLASYON EMZİRMENİN KESİLMESİNDEN BİR KAÇ HAFTA SONRASINA KADAR TEKRAR BAŞLAMAZ. BUNUN NEDENİ EMZİME SIRASINDAKİ SİNİRSEL İMPULSLARIN PROLAKTİNİ ARTTIRMASI ve GnRH SALGISINI İNHİBE ETMESİDİR.

13 OKSİTOSİN, BEBEK MEMEYİ EMERKEN, KANLA MEMEYE İLETİLEREK
DUYSAL İMPULSLAR SOMATİK SİNİRLER YOLUYLA MEME BAŞLARINDAN MEDULLA SPİNALİSE, ORADAN DA HİPOTALAMUSA İLETİLEREK PROLAKTİN SEKRESYONU İLE EŞ ZAMANLI OKSİTOSİN SEKRESYONUNA YOL AÇAR. OKSİTOSİN, KANLA MEMEYE İLETİLEREK ALVEOL DIŞ ÇEPERLERİNİ SARAN MİYOEPİTELYAL HÜCRELERDE KONTRAKSİYONLA, SÜTÜN ALVEOLLERDEN DUKTUSLARA GEÇMESİNİ SAĞLAR. BÖYLECE BEBEĞİN MEMEYİ EMMEYE BAŞLAMASINDAN İÇİNDE SÜTÜN AKTIĞI GÖRÜLÜR. 30 SN İLE 1 DK VEYA “SÜTÜN AKITILMASI” FIŞKIRTILMASI” DENİR. “SÜTÜN BU İŞLEME

14 · Gece daha fazla prolaktin salgılanır
HER EMZİRME SONRASINDA SALGILANIR. BİR SONRAKİ EMZİRME İÇİN SÜT OLUŞTURUR /^^^^ 18 Meme başından duygusal uyarı Kandaki prolaktin  ·    Gece daha fazla prolaktin salgılanır Ovulasyonu baskılar 

15 PROLAKTİN HAKKINDA HATIRLANMASI GEREKEN BAZI ÖZEL DURUMLAR:
Demek ki süt üretimini arttırmak için gece emzirmek özellikle yararlıdır. Geceleri daha fazla prolaktin yapılır. demek ki, geceleri emzirse bile genellikle anne iyi dinlenir. anneyi gevşetir ve bazen uykusunu getirir; Prolaktin, demek ki emzirme yeni bir gebeliği önleyebilir. Prolaktin ile ilgili hormonlar, Geceleri emzirme bunun için de önemlidir. ovulasyonu baskılar;

16 FAZLA EMME = FAZLA SÜT YAPIMI
BU BİLGİLERİN ANNENİN SÜT SALGILAMASINI ARTTIRMADA BİR ROLÜ VAR MI ? BU BİZE, BEBEK NE KADAR FAZLA EMERSE, MEMENİN O KADAR FAZLA SÜT YAPACAĞINI SÖYLÜYOR. YANİ; FAZLA EMME = FAZLA SÜT YAPIMI

17 Meme başından duygusal uyarı
OKSİTOSİN REFLEKSİ Sütün oluşmasını sağlar. Emzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. 19 Meme başından duygusal uyarı Kandaki oksitosin Bebek emiyor Uterusun kasılmasını sağlar

18 Bunlar reflekse ENGEL olur
OKSİTOSİN REFLEKSİ ·          KAYGI ·          STRES ·          AĞRI ·          ŞÜPHE 20 Bunlar reflekse ENGEL olur Bebek için sevgi dolu düşünceler Bebeğin sesi Bebeğin görüntüsü GÜVEN Bunlar reflekse YARDIM eder

19 BEBEĞİNİ DÜŞÜNÜNCE YADA AĞLADIĞINI DUYUNCA MEMEDEN SÜT AKMASI,
AKTİF OKSİTOSİN REFLEKSİNİN BELİRTİ VE DUYGULARI Anne şunları fark edebilir: EMZİRMEDEN HEMEN ÖNCE YADA TAM EMZİRİRKEN MEMELERİNDE EZİLME VEYA KARINCALANMA HİSSİ, BEBEĞİNİ DÜŞÜNÜNCE YADA AĞLADIĞINI DUYUNCA MEMEDEN SÜT AKMASI, BEBEK MEME EMERKEN DİĞER MEMEDEN SÜT AKMASI,

20 EMZİRME SIRASINDA BEBEK MEMEDEN AYRILIRSA MEMELERDEN İNCE İNCE SÜT AKMASI
İLK HAFTALARDAKİ EMZİRMELERDE UTERUS KASILMALARIYLA AĞRI VE BAZEN KAN BOŞALMASI, SÜTÜN AĞZINA AKTIĞINI GÖSTERİR ŞEKİLDE BEBEĞİN YAVAŞ VE DERİN EMME VE YUTMALARI.

21 ANNEYE RUHSAL YÖNDEN YARDIM EDİN.
OKSİTOSİN REFLEKSİNİ NASIL UYARMALI? ANNEYE RUHSAL YÖNDEN YARDIM EDİN. DESTEK VEREBİLECEK BİR ARKADAŞI İLE SESSİZ BİR YERDE OTURMASI EĞER MÜMKÜNSE BEBEĞİNİ TENSEL TEMAS KURACAK ŞEKİLDE TUTMASI SAKİNLEŞMESİ İÇİN ILIK BİR ŞEYLER İÇMESİ

22 MEME UÇLARINI UYARMASI MEMELERİNE MASAJ YADA HAFİF HAFİF VURMASI
MEMELERİNİ ISITMASI MEME UÇLARINI UYARMASI MEMELERİNE MASAJ YADA HAFİF HAFİF VURMASI BİR YARDIMCIDAN SIRTINI YUMUŞAKÇA OVUŞTURMASINI İSTEMESİ

23

24 OKSİTOSİN REFLEKSİNİ BİLMEK NEYİ ANLAMANIZA YARDIMCI OLUR?
Annenin sütü onun duygularından, düşüncelerinden ve hislerinden etkilenir. Anneyi ve bebeği gece gündüz bir arada bulundurmak ve annenin emzirme için iyi şeyler düşünmesini sağlamak önemlidir.

25 ANNE SÜTÜNDE İNHİBİTÖR MADDE
21 EĞER MEME, SÜT İLE TAMAMEN DOLARSA SALGILAMA DURUR.

26 Anne sütünde, süt oluşumunu azaltabilen yada önleyebilen bir madde vardır.
Memede fazla süt varsa, bu inhibitör madde, hücrelerin daha fazla süt salgılamalarını durdurur. Bu mekanizma ile memenin, çok fazla süt ile dolu olmasının zararlı etkilerinden korunur. Aynı zamanda bebek ölür yada herhangi bir nedenle emmeyi keserse de bu mekanizma gereklidir. Memedeki süt, emme yada sağma ile boşaltılırsa önleyici de memeden atılmış olur ve memede süt yapımı devam eder.

27 BEBEK BİR MEMEDEN EMMEYİ DURDURURSA ;
Bu şunları anlamamıza yardımcı olur BEBEK BİR MEMEDEN EMMEYİ DURDURURSA ; O MEMEDEN SÜT YAPIMI DURUR. BEBEK BİR MEMEDEN DAHA FAZLA EMERSE ; O MEME DAHA FAZLA SÜT YAPAR VE DİĞERİNDEN DAHA BÜYÜK OLUR

28 Bir memenin süt yapmaya devam etmesi için ; sütün boşalması gerekir
Aynı zamanda şunu anlamamıza da yardımcı olur Bir memenin süt yapmaya devam etmesi için ; sütün boşalması gerekir Bebek bir yada iki memeden ememiyorsa ; süt yapımının devam edebilmesi için memenin sağılması gerekir

29 oksitosin refleksini ve sütteki önleyici maddeyi ne kontrol eder?
Öğrendiklerinizden süt yapımını neyin kontrol ettiğini söyleyebilir misiniz? PROLAKTİN YAPIMINI, oksitosin refleksini ve sütteki önleyici maddeyi ne kontrol eder? TEMEL ANA NOKTA: Bebeğin emmesi hepsini kontrol eder. Memenin süt oluşturmasını sağlayan, bebeğin emmesidir.

30 22

31 24

32 İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR?
23 İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR?

33 - Areola bebeğin ağzının altında daha fazla yada üzeriyle eşit.
25 1 2 - Areola bebeğin ağzının altında daha fazla yada üzeriyle eşit. - Emzirme sırasında meme gergin veya çekilmiş gözüküyor.

34 YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN NEDENLERİ
27 BİBERON KULLANILMASI EMZİRME BAŞLATILMADAN ÖNCE BİRKAÇ HAFTALIK İKEN DENEYİMSİZ ANNE İLK BEBEK, ÖNCEKİ BEBEĞİN BİBERONLA BESLENMESİ FONKSİYONEL ZORLUKLAR KÜÇÜK / ZAYIF BEBEK MEME BAŞI / DOKUSU ESNEKLİĞİ AZLIĞI MEMEDE SÜT BİRİKİMİ KENDİ ÇEVRELERİNDEN DESTEK AZLIĞI DESTEK AZLIĞI DOKTOR / EBE / HEMŞİRENİN DESTEĞE YÖNELİK EĞİTİM YETERSİZLİĞİ

35 BEBEĞİ MEMEYE YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN SONUÇLARI
26 AĞRI / ZEDELENME MEME UÇLARINDA MEME UCUNDA TAHRİŞ / ZEDELENME BEBEĞİN SÜTÜ ETKiN MEMELER SÜTLE DOLU KALABİLİR ŞEKİLDE ALAMAMASI BEBEK DOYMAZ SIK / UZUN SÜRELİ BESLENMEK İSTER SÜT YAVAŞ GELİR BEBEK HUYSUZLAŞIR EMMEYİ TÜMÜYLE REDEDER SÜT YAPIMI AZALIR BEBEK KİLO ALAMAZ

36 ARAMA REFLEKSİ Bir şey dudaklarına değince bebek ağzını açar dilini aşağı ve öne uzatır. EMME REFLEKSİ Damağa bir şey değdiğinde, bebek emer. BECERİ Anne bebeğe uygun pozisyon vermeyi öğrenir. Bebek memeyi nasıl tutacağını öğrenir. YUTMA REFLEKSİ Ağız sütle dolunca bebek yutar.

37 HATIRLATMA!!! Prolaktin .Oksitosin .GH .İnsülin .Kortizol .PTH veee
BEBEK!!!!

38

39 TEŞEKKÜR EDERİM