Genel Tanıtım.

... konulu sunumlar: "Genel Tanıtım."— Sunum transkripti:

0 ODTÜ Kütüphanesi Hoşgeldiniz!

1 Genel Tanıtım

2 Okuyucu Hizmetleri (Rezerv)
Yer: Zemin kat Koleksiyon: Ders kitapları, Ders notları, Makaleler, Gazeteler, Popüler dergiler, Koleksiyonun kullanım şekli: Bu birimdeki meteryaller okuyucuya kısa süreli ödünç verilir.

3 Okuyucu Hizmetleri (Referans - Kitap)
Yer: Zemin kat, A Blok Koleksiyon: Ansiklopediler, sözlükler, atlaslar, haritalar, istatistikler, standartlar, üniversitemizde yapılan tezler, Koleksiyon kullanım şekli: Referans kitapları ödünç verilmez. Verilen hizmetler: Mevcut bilgi kaynaklarına erişim ve kullanımlarında kullanıcıya yardım sağlama.

4 Okuyucu Hizmetleri (Referans - Süreli Yayın)
Yer: 1. Kat, A-B Blok Koleksiyon: Basılı & elektronik güncel dergi, Ciltli dergi (1990 ve sonrası katta alfabetik düzende, 1989 ve öncesi depodadır.) Koleksiyon kullanım şekli: Dergiler ödünç verilmez. Verilen hizmetler: Kullanıcı eğitimi (grup, birebir), Mevcut bilgi kaynaklarına erişim ve kullanımında kullanıcıya yardım sağlama.

5 Kitaplar Yer ve Koleksiyon: 2. Kat; Bilim ve Teknoloji,
3. Kat; Sosyal ve Beşeri Bilimler. Verilen hizmetler: Kitap erişiminde yaşanan problemlerde kullanıcıya yardım kat görevlileri tarafından sağlanır.

6 LC Sınıflama Sistemi

7 Koleksiyon Düzeni Koleksiyonun kütüphane içinde nasıl düzenlendiğini bilmeniz, kütüphaneyi etkili kullanmanızı sağlayacaktır. Kütüphanemizdeki koleksiyon, dünyadaki büyük kütüphanelerin kullandığı LC (Library of Congress) sınıflama sistemine göre düzenlenmiştir. Kütüphanemiz açık raf sistemiyle çalışmaktadır. Kullanıcı, kitapları rafta görebilmekte ve kullanabilmektedir.

8 LC Sınıflama Sistemi (Genel)
General Works B Philosophy, Psychology, Religion C History: Auxiliary Sciences D History: General and Old World E-F History: Americas G Geography, Anthropology, Recreation & Sports, Physical Education, etc. H Social Sciences J Political Sciences K Law L Education M Music N Fine Arts P Language and Literature Q Science R Medicine (includes nursing and allied health sciences, psychiatry) S Agriculture T Technology U Military Science V Naval Science Z Bibliography and Library Science

9 Sınıf Numaraları İlk satırdaki harf(ler) ve rakam(lar) LC Sınıflama Sistemi’nden alınmıştır ve kitabın konusunu temsil eder. Harflerin yanındaki rakamlar bütün olarak algılanmalıdır. TN153 C74 1988 C65 1991 D441 D58 E371 İkinci satırdaki harf(ler) ve rakam(lar) yazarı tanımlar. Rakamlar desimal düzendedir. Örneğin; D441 numarası almış kitap, D58 numarası almış kitaptan önce gelir. Kitabın basım yılını gösterir.

10 Sınıf Numaraları Aşağıdaki örnekler, kitapların rafta diziliş düzenini göstermek amacıyla verilmiştir: 1. QA135 A168 2. QA135 B37 (1. ve 2. örneklerdeki kitaplardan ikinci alanı A ile başlayan kitap, B ile başlayan kitaptan önce gelir.) 3. QA135 D7 1960 4. QA135 D756 (3. ve 4. örneklerdeki kitaplardan ikinci alanı D7 olan kitap, D756 olan kitaptan önce gelir.) 5. QA135 S651 6. QA135 S75 (5. ve 6. örneklerdeki kitaplardan ikinci alanı S651 olan kitap, S75 olan kitaptan önce gelir.) 7. QA135.5 A186 (İlk alanında “.” (nokta) işareti olan kitaplar, “.” işareti olmayanlardan sonra gelir. Örneğin; QA135.5 A186 numarası almış bir kitap, QA135 Z5269 numarası almış bir kitaptan sonra gelecektir.)

11 Katalog Taraması Koleksiyonda yer alan kitap, dergi, tez gibi
kaynakları elektronik katalogdan tarayabilirsiniz.

12 Katalog Taraması Yazar, konu, anahtar kelime gibi taramalar için
“Word or Phrase Search” seçilir. Farklı alanlarda birden fazla anahtar kelimeyle tarama yapmak için “Combination Search” seçilir.

13 Yazar Adına Göre Tarama
Yazar taraması yapmak için “Author” seçilir. Aranan yazarın soyadı “Word or Phrase” bölümüne yazılır ve “Start” butonuna basılır.

14 Yazar Adına Göre Tarama
Ekrana gelen sonuç listesinden, aranan yazarın adı tıklanır.

15 Yazar Adına Göre Tarama
Kitabın künye bilgilerine erişmek için sol taraftaki rakamların üzeri tıklanır. Yazara ait, koleksiyonda yer alan kitapların listesi.

16 Yazar Adına Göre Tarama
Yer numarası alınarak, ilgili kattan kitaba ulaşılır. Kitabın kolleksiyonda bulunan kopya sayısı. “Status” kitabın durumu hakkında bilgi verir. Available  erişilebilir Due  kitabın iade tarihi Non-Circ.  ödünç alınamaz

17 Eser Adına Göre Tarama Eser adı taraması için “Search Type”
kutucuğundan “Title” seçilir. Aranan eserin başlığı “Word or Phrase” bölümüne yazılır ve “Start” butonuna basılır.

18 Eser Adına Göre Tarama Aranan eserin künyesine ulaşmak
için bu bağlantı seçilir.

19 Eser Adına Göre Tarama Yer numarası alınarak, ilgili katta
kitaba ulaşılır. “Status” kitabın durumu hakkında bilgi verir. Available  erişilebilir Due  kitabın iade tarihi Non-Circ.  ödünç alınamaz

20 Kombine Tarama Kombine tarama yapmak için tıklanır.

21 Kombine Tarama 2. Adım: 1. Adım:
“Type” kısmından yazar, konu, başlık veya anahtar kelime seçeneklerinden biri seçilir. 1. Adım: “Word or Phrase” kutucuğuna anahtar kelime yazılır. 3. Adım: AND, OR, NOT bağlaçlarından biri seçilir. 4. Adım: İkinci anahtar kelime yazılır ve “Start” butonuna basılır. AND: “education” ve “psychology” kelimelerinin birlikte geçtiği künyeleri ekrana getirir. OR: “education” veya “psychology” kelimelerinin ayrı ayrı ve bir arada geçtiği künyeleri ekrana getirir. NOT: “psychology” kelimesi dışındaki “education” kelimesinin geçtiği tüm künyeleri ekrana getirir.

22 Kombine Tarama Yazarın diğer kitaplarına erişim için tıklanır.
Kitabın künyesini görüntülemek için tıklanır.

23 Kombine Tarama Yer numarası alınarak, ilgili katta kitaba ulaşılır.
“Status” kitabın durumu hakkında bilgi verir. Available  erişilebilir Due  kitabın iade tarihi Non-Circ.  ödünç alınamaz

24 Dergi Taraması 1. Adım: “Search Type” kısmından “Title” seçilir.
“Word or Phrase” kısmına derginin AÇIK adı yazılır. “Start” butonuna basılır. NOT: Tarama sonuç listesinde aranan derginin görülmediği durumda, tarama alanına dönülür ve dergi ismi büyük harflerle tekrar yazılıp tarama tekrarlanır.

25 Dergi Taraması Ekrana gelen sonuç listesinden, aranan derginin
adı seçilerek, derginin künyesine erişilir.

26 Dergi Taraması Bulunan derginin güncel sayılarına erişim için
raf numarası alınır ve 1. kattaki güncel dergi salonundan dergiye erişilir. Derginin; abonelik başlangıç tarihi, mevcut olan sayıları ve aboneliğin devamı hakkındaki bilgiler. Derginin kütüphaneye gelen son sayıları. 1966  abonelik başlangıç tarihi. 1976, [11]  1976 yılına ait olan 11. ciltte eksik sayı var. Ciltlenmiş. 1995, (30)  1995 yılına ait olan 30. ciltte eksik sayı var. Ciltlenmemiş. 1996-, 31-  1996 yılı 31. ciltten itibaren düzenli olarak gelmektedir. Diğer işaretler: [1]<2>.  1. cildinin 2. sayısı eksiktir. Dergi ciltlenmiştir. (2)<5>.  2. cildin 5. sayısı eksiktir. Dergi ciltlenmemiştir.

27 Location Bilgileri “Location” başlığı altında, kitabın hangi binada veya kütüphane binası içinde nerede bulunduğu bilgisi yer almaktadır. Muhan Soysal + Avrupa Dökümantasyon Merkezi  İİBF Yeni Binası Institute of Marine Science (Deniz Bilimleri Enstitüsü)  Erdemli - Mersin Retrospective Collection  Kütüphane Merkez Binası (Depo) Closed  Kütüphane Merkez Binası (Üçüncü kat) Reference + Reserve  Kütüphane Merkez Binası (Giriş katı) Project  Projeden satın alınıp bölümlerde kullanılan yayınlar, kütüphaneye iade edildikten sonra ödünç alınabilir. Main Library: ° Ciltli dergiler  1. kat A blok ° Güncel dergiler  1. kat B blok ° R - Z arasında yer numarası almış kitaplar  2. kat A blok ° Q yer numarası almış kitaplar  2. kat B blok ° A-G,L-P arasında yer numarası almış kitaplar  3. kat A blok ° H - K arasında yer numarası almış kitaplar  3. kat B blok

28 Kitap Ödünç Alma, Süre Uzatma ve Kitap Ayırtma

29 Ödünç Alma Şekilleri Uzun süreli ödünç alma. Kısa süreli ödünç alma.

30 Uzun Süreli Ödünç Alma Kütüphane Kataloğu’nda, “Location” alanında “MAIN LIBRARY” ibaresi bulunan kitaplar, Ödünç Verme Birimi’nden ödünç alınabilir. Öğrenciler en fazla 10 adet kitabı, 15 gün süreyle ödünç alabilirler. Kitabın başka bir okuyucu tarafından ayırtılmamamış olması durumunda, ödünç alma süresi 2 kez uzatılabilir. İade tarihi geciken kitapların ödünç süresi uzatılmaz. Ödünç alınan kitaplar Ödünç Verme Birimi’ne iade edilmelidir.

31 Kısa Süreli Ödünç Alma Öğrenciler Rezerv Birimi’nden; kaynağın özelliğine ve belirlenen ödünç verme süresine göre materyal ödünç alabilirler: “A” tipi kitaplar: 2 saat “B” tipi kitaplar: 2 saat ve 1 gece “C” tipi kitaplar: 3 gün “D” tipi kitaplar: 7 gün süreyle ödünç verilir.

32 Ödünç Alma Süresini Uzatma ve Kitap Ayırtma
“Renew & Hold” seçeneği seçilir.

33 Ödünç Alma Süresi Uzatma
Öğrenciler, aldıkları kitapların sürelerini web sayfamızdaki “Renewal form for STUDENTS” linki altındaki formu doldurarak veya Ödünç Verme Birimine gelerek almış oldukları kitapların süresini uzatabilirler.

34 Ödünç Alma Süresi Uzatma
Formu doldurarak “Send Request” butonunu tıklayınız.

35 Kitap Ayırtma Öğrenciler kitap ayırtma işlemini Ödünç Verme Birimi’nde yaptırabilirler. Kitap veya kitapları kendi adınıza ayırtmak için, önce katalogdan yer numaralarını almanız ve sonra Ödünç Verme Birimi’ne başvurmanız gerekmektedir.

36 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlarını ve Para Cezalarını İzleme
“View Your Account” başlığını seçiniz.

37 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlarını İzleme
Görmek istediğiniz alanı seçiniz.

38 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlarını İzleme
Her iki alana; öğrenci numaranızı, başına 2 ve rakamı 10 haneye tamamlayacak kadar 0 getirerek yazınız.

39 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlarını İzleme
Ödünç almak üzere ayırttığınız kitaplar Ödünç aldığınız kitaplar

40 Ders Kitaplarına Erişim

41 Ders Kitaplarına Erişim
Tıklayınız.

42 Ders Kitaplarına Erişim
Öğretim Üyesi adı ya da ders kodu ile tarama yapabilirsiniz.

43 Öğretim Üyesi Adıyla Arama
Search Type alanında “Instructor” seçiniz. Öğretim üyesinin soyadı ve adını yazarak “Start” komutu veriniz.

44 Öğretim Üyesi Adıyla Arama
Rakamların üzerini tıklayarak, öğretim üyesinin o ders için Rezerv Birimi’ne koydurduğu kitapların bilgilerine ulaşabilirsiniz. Ders kodlarının üzerini tıklayarak, o ders için Rezerv Birimi’ne konulmuş kitapların bilgilerine ulaşabilirsiniz.

45 Öğretim Üyesi Adıyla Arama
Yer numarasını görmek için tıklayınız.

46 Öğretim Üyesi Adıyla Arama
Kitabı bu numarayla, Rezerv Birimi personelinden isteyebilirsiniz.

47 Ders Koduyla Arama Search Type alanında “Course” seçiniz.
Ders kodunu, harflerle rakamlar arasında 1 karakter boşluk kalacak şekilde yazarak “Start” komutu veriniz.

48 Ders Koduyla Arama Bu ders için Rezerv Birimi’nde yer alan kitapları,
rakamların üzerini tıklayarak görebilirsiniz. Öğretim üyelerinin Rezerv Birimi’ne koydurdukları tüm kitapları, isimlerin üzerini tıklayarak görebilirsiniz.

49 ODTÜ Kütüphanesi Dergi Koleksiyonunda Yer Almayan Dergilere Erişim (OBES)

50 OBES Kataloğu ULAKBİM, ODTÜ, Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi’nin basılı dergi koleksiyonlarını içeren toplu katalogdur.

51 OBES Katalog Taraması “Interlibrary Loan” başlığı seçilir.

52 Bağlantıyı tıklayınız.
OBES Katalog Taraması Bağlantıyı tıklayınız.

53 “Tara” butonunu tıklayınız.
OBES Katalog Taraması Dergi adını yazarak “Tara” butonunu tıklayınız.

54 OBES Katalog Taraması Dergi adı, yer aldığı kütüphanenin adı, mevcut
sayılar ve eksik sayılar.

55 Araştırma Nasıl Yapılır?

56 Araştırma Öncesi Sorulması Gereken Sorular
Araştırmaya nasıl ve nereden başlanır? Anahtar kelime nasıl seçilir? Doğru kaynak nasıl seçilir? Kaynağın yeri nasıl belirlenir? Tarama alanları ve tarama stratejileri nasıl belirlenir? Sonuçlar nasıl değerlendirilir? Kaynak formatları nelerdir? Nasıl saklanır?

57 Araştırmaya Nasıl ve Nereden Başlanır?
Konu Seçimi Konuyla ilgili öğretim görevlisiyle, sınıf arkadaşlarıyla veya referans kütüphanecisiyle konuşabilirsiniz. Güncel dergilerdeki makalelerin özetçelerinden yararlanabilirsiniz. Kitap raflarına göz atabilirsiniz. Konu ansiklopedileri, sözlükler, elkitapları, almanak, dergi veya ders kitaplarına bakabilirsiniz. Makale veya kitap sonlarındaki kaynakçalara göz atabilirsiniz.

58 Araştırmaya Nasıl ve Nereden Başlanır?
Aşağıdaki soruları cevaplayarak başlayabilirsiniz. Bir makale mi, ödev mi, tez mi hazırlayacaksınız? Ne kadar bilgiye ihtiyacınız var? Ne kadar eski bilgiye ihtiyacınız var? Ne tür kaynaktaki bilgilere ihtiyacınız var? (Gazete yazıları, popüler magazin yazıları, hakemli yayınlar, kitaplar, günlükler, kritikler v.b.) Hangi formattaki bilgilere ihtiyacınız var? (Görsel materyaller, elektronik materyaller veya basılı kaynaklar gibi.) Ne kadar süreniz var?

59 Anahtar Kelime Nasıl Seçilir?
Konunuzu cümle şeklinde yazınız ve bu cümle içindeki temel kelimelerin altını çiziniz. Örneğin: Anahtar Kelime: Türkiyede Hayvan Hakları konusunda çıkarılan yasalar; Altını çizdiğiniz temel kelimelerin alternatiflerini listeleyiniz. Alternatif Anahtar Kelimeler: “Hayvan Hakları”, “Hayvanları Koruma”, “Hayvan Araştırmaları”, “Hukuk”, “Kanun”, “Yasa”, v.b. Altını çizdiğiniz anahtar kelimeleri kapsayan daha dar ve daha geniş terimleri de alternatif anahtar kelimeler listesine ekleyin. Anahtar Kelime:”Lisans Öğrencileri” Daraltılmış Terim: “Birinci sınıf lisans öğrencisi” Genişletilmiş Terim: “Üniversite Öğrencisi”

60 Anahtar Kelime Nasıl Seçilir?
Araştırma çümlenizi “Nasıl”, “Niçin”, “Neden” gibi soru kelimelerini kullanarak soru cümlesine dönüştürüp, bu soruları yanıtlayacak şekilde araştırmanıza devam ediniz. Örneğin: Modern binaların duvarlarında cam tuğla kullanımı bina aydınlatmasında “nasıl” etkili olmuştur? Anahtar kelime olarak kullanılamayacak terimleri seçmeyiniz. Örneğin; you, an, for, a, the, of, v.b. Anahtar kelimenizi ve ilişkili kelimeleri tesaurus veya sözlük gibi bir kaynaktan doğrulayınız. Library of Congress Subject Heading (LCSH) i kullanabilirsiniz. Konunun uzmanından yardım alabilirsiniz.

61 Kaynak Değerlendirmesi ve Seçimi

62 Kaynak Değerlendirmesi
Popüler magazin Bilimsel dergiler Popüler kitap Araştırma kitapları Gazeteler Web Genel Bakış Çok renkli, resimli, reklamlı v.b. Bilimsel içerikli makaleler, grafikler ve tablolar Çok renkli, resimli ve reklam içerikli Ciddi yazıların, fotoğrafların ve grafiklerin bulunduğu Ciddi yazılar, resimler, reklamlar ve ilanlar Değişken Kullanıcısı Herkes Akademikler ve öğrenciler Akademikler, öğrenciler veya konuyla ilgilenen kişiler Yazarlar Magazin yazarları O alandaki akademik kişiler O alandaki akademik kişiler ve araştırmacılar Muhabirler, köşe yazarları gibi Alıntılar Alıntının nereden yapıldığı pek belirtilmez. Alıntıyı yaptığı kaynağı dipnotta veya kaynakçada verir. Çok az alıntının nereden olduğunu belirtir. Alıntıyı, yaptığı kaynağı dipnotta veya kaynakçada verilir. Genelde alıntılar gösterilmez. Genelde alıntılar gösterilir. Amacı Konu hakkında genel bilgi verir. Konu hakkında araştırma sonucunu yazar veya raporlar. Konu hakkında popüler ve güncel bilgi verir. Bir veya birden fazla konu hakkında ayrıntılı bilgi verir. Yurt içi ve yurt dışında olan güncel ve çeşitli konulardaki haberlere yer verilir. Çok ayrıntılı veya çok genel bilgileri içerir. Zaman Dilimindeki Yeri Haftalık veya aylık Ayda bir, iki ayda bir, üç ayda bir vb. Degismekle birlikte genelde yıllık Yıllık Günlük veya haftalık

63 Kaynak Seçimi Kitaplar Dergiler
Araştırmanızla ilgili doğru kaynak seçimini yapabilmeniz için önce kaynakları tanımanız gerekir. Bilimsel, bilimsel olmayan veya herhangi bir konu içerir, Bir konu üzerinde ayrıntılı bilgi verir, Konunun tarihçesiyle ilgili bilgiye erişilir, Bir araştırmayı destekleyen diğer çalışmaların özetine erişilir, Araştırmayla ilgili diğer kaynakçalara erişilir. Kitaplar Konunun uzmanı veya akademik kişiler tarafından yazılmış yazıları içerir, Belli bir konuda yapılmış araştırmaya dayalı bilgileri içerir, Bilimsel nitelikli araştırma yapmak için yaralanılır, Araştırmayla ilgili diğer kaynakçalara erişilir, Belli bir konuda yapılmış güncel araştırmalara erişilir. Dergiler

64 Kaynak Seçimi Veritabanları İnternet Kütüphane sayfasından erişilir,
Bazıları makalenin tam metnini, bazıları da makaleyle ilgili özet (bibliografik) bilgi içerir, Konunuzla ilgili veritabanını seçmeniz önemlidir. Doğru veritabanı seçimi için konu listesi kullanılabilir, Çoğunlukla dergi, magazin, gazete, konferans gibi kaynaklarda yer alan makalelere erişilir. Veritabanları “Tarayıcı” yoluyla www üzerindeki bilgilere erişilir, Güncel bilgiye erişilir, Bir bilgiden diğerine, bağlantılar yoluyla geçiş yapılır. İnternet

65 Kaynak Seçimi Katalog Ansiklopedi
Kütüphanede mevcut kaynakların yerini gösterir, Kütüphane kataloğu; kitap, basılı dergi, magazin, tez gibi kaynakları içerir. Not: Makale araştırması katalogdan yapılamaz. Makale araştırması için veritabanları kullanılır. Katalog Çeşitli konularda bilimsel araştırmaları içerir, Genel bilgi edinmek için kullanılır, Anahtar kelime bulmak, önemli tarihler, kavramlar ve olaylar hakkında bilgi edinmek için kullanılır, ‘Genel’ ve ‘konu ansiklopedisi’ olmak üzere ikiye ayrılır, Ansiklopedi

66 Kaynak Seçimi Magazin Gazete
Güncel ve popüler ilgi alanlarında makaleler içerir, Güncel konularda son gelişmeleri verir, Konuyla ilgili terminolojileri içeren temel bilgi edinmek için kullanılır. Magazin Yerel, ulusal ve uluslararası güncel olaylar hakkındaki makaleleri, haberleri ve yorumları içerir. Gazete

67 Kaynağın Yerinin Belirlenmesi
Kütüphane Kataloğu  Kitap, tez, raporlar, danışma kaynakları ve elektronik dergilere ait künyeler. Veritabanları  Abone olunan akademik dergiler, popüler dergiler, magazinler, e-kitaplar, gazeteler v.b. Tarama Motorları  Genel kullanıma açık elektronik kaynaklar.

68 Bibliyografik Künye ve Okuma Listesini Anlama

69 Bibliyografik Künye ve Okuma Listesi
Elinizde okuma listesi, tarama sonuç listesi yada bir kaynakça mı var? Nereden başlayacağınızı bilemiyor musunuz?

70 Makale Künyesi Yazar(ların) adı Yıl Makalenin başlığı Balci Z, Akbulut U, Toppare L, et al “Immobilization of yeast cells in several conducting polymer matrices”, JOURNAL OF MACROMOLECULAR SCIENCE-PURE AND APPLIED CHEMISTRY, 39 (3): Derginin adı Sayfa(lar) Cilt (Sayı)

71 Elektronik Makale Künyesi
Yıl Yazar(ların) adı Makalenin başlığı Derginin adı Hien, D., & Honeyman, T. (2000). A closer look at the drug abuse-maternal aggression link. Journal of Interpersonal Violence, 15,  Retrieved May 20, 2000, from ProQuest database. Sayfa(lar) Makalenin indirildiği tarih Cilt (Sayı) Veritabanı ismi

72 Kitap Künyesi Yıl Yazar(ların) adı Ligon, M., Carpenter, K., Brown, W., & Milsop, A. (1983). Computers in the world of business communications. Hartford, CT: Capital Press. Kitabın başlığı Yayıncı Yayın yeri

73 Kitap Künyesi (Bölüm) Yıl Yazar(ların) adı Bölüm başlığı
Kitabın editörü Shea, J. D. (1992). Religion and sexual adjustment. In J. F. Schumaker (Ed.), Religion and mental health (pp ). New York: Oxford University Press.  Kitabın başlığı Yayın yeri Yayınevi Bölüm sayfaları

74 Veritabanlarını Tarama Alanları ve Stratejileri

75 Veritabanında Tarama Çeşitleri
Basit tarama: Bir veya birkaç anahtar kelime tek bir alana yazılır. Gelişmiş tarama: Birden fazla anahtar kelime farklı alanlara yazılarak (yazar, konu, başlık, anahtar kelime, v.b.) ve “AND”, “OR”, “NOT” operatörleri kullanılarak tarama yapılır.

76 Veritabanında Tarama İpucları
Doğru veritabanının seçimi: Kütüphanenin web sitesinde, “Veritabanları & İndeksler” sayfasında yer alan “Konu Listesi”ni inceleyiniz. Basit tarama ile başlama: Veritabanı ile yeni tanışan bir kullanıcı iseniz, bu alanı kullanınız. Gelişmiş tarama ile başlama: Veritabanını daha önce kullandıysanız ya da kompleks tarama yapmak istiyorsanız bu alanı kullanınız. Tarama operatörleri (AND, OR, NOT): Tarama sonuçlarını sınırlamak veya genişletmek için kullanınız.

77 Taramanın Sınırlandırılması
Dökümanın türüne göre sınırlandırma; makale, eleştiri, rapor, konferans metni v.b. Dil sınırlaması; bir veya birden fazla dil seçilebilir. Yıl sınırlaması; tek bir dil veya yıl aralığı seçilebilir. Anahtar kelimenin taranmasını istediğiniz alanın sınırlandırılması; başlık, özetçe veya metnin tamamı gibi.

78 Veritabanlarında Tarama Stratejileri
Tarama operatörleri (Boolean Operatörleri) İmleçler (Wildcards, Truncation) Sözcük grubu, deyim (Phrase)

79 Tarama Operatörleri Operator Örnek Tarama sonucunda ... D iagram
(sonuçlar pembe renkte olanlardır) AND Turkey and EU Turkey and OR Turkey or Anatolia or NOT mexico not new mexico Mexico not New

80 Tarama Operatörleri Tarama sonuç listesi çok uzun ise ve ilgisiz sonuçları da içeriyorsa: İki terim arasına “AND” bağlacını koyunuz. Tarama dışında bırakmak istediğiniz terim varsa: Tarama dışında bırakmak istediğiniz kelimenin önüne “NOT” bağlacını koyunuz. Tarama sonuç listesi çok kısaysa: Terimleriniz arasına “OR” bağlacını ekleyiniz.

81 İmleçler *  Örneğin: educat* yazıldığında, educate, educating, education, educational, educator, educators, vb gibi kelimelerin geçtiği sonuçlar gelir. $  Örneğin; work$ yazıldığında, work, worker, workforce, workplace gibi kelimelerin geçtiği sonuçlar gelir. ?  Örneği: wom?n yazıldığında, woman ve women kelimelerin geçtiği sonuçlar gelir. “ ” veya ( )  İki kelimenin yan yana geçtiği sonuçları getirir. Örneğin: “teenage abortions" veya (teenage abortions) Not: Bir veritabanında kullanılan imleç diğer bir veritabanında kullanılamayabilir. Veritabanında hangi imleçlerin kullanıldığını, veritabanı sayfasında “help” başlığı altında bulabilirsiniz. Not: Taranmasını istediğimiz kelimeleri, bir imleç kullanarak taratırsak farklı sonuçlar elde edebiliriz.

82 Sonuçların Değerlendirilmesi

83 Sonuçların Değerlendirilmesi Çok fazla sonuç mu buldunuz?
Anahtar kelimelerinizi kontrol ediniz veya değiştiriniz. AND ve NOT tarama operatörlerini kullanınız. Veritabanında sınırlandırma alanındaki seçenekleri kullanınız. (Dil, yıl, doküman türü v.b.) Anahtar kelimelerinizi “” veya ( ) imleçlerini kullanarak taratınız. Bir uzmandan yardım alınız.

84 Sonuçların Değerlendirilmesi Çok az sonuç mu buldunuz?
Anahtar kelimenizin doğru yazılıp yazılmadığını kontrol ediniz. Anahtar kelimenizin eş anlamlılarını veya daha geniş kavramlı terimleri kullanınız. OR tarama operatörünü kullanınız. Farklı veritabanları kullanınız. Bir uzmandan yardım alınız.

85 Kaynak Formatları

86 Tarama sonucunda kaynağa değişik formatlarda erişebilirsiniz.
Kaynağın Formatı Tarama sonucunda kaynağa değişik formatlarda erişebilirsiniz. PDF formatı (Portable Document Format): Adobe tarafından geliştirilen çeşitli platformlarda ve bilgisayar ortamında kolayca okunabilen basılı yayınların bilgisayar ortamına aktarılma formatıdır. NOT: Makalenin ya da kitabın basılı ve elektronik formatları aynıdır. HTML formatı (Hyper Text Markup Language): World Wide Web üzerinde dokümanların okunabilmesi için geliştirilmiş bir format veya dildir.

87 Sonuçların Saklanması

88 Sonuçların Saklanması
Tarama sonuçlarını saklama teknikleri; Disket CD-ROM E-posta Tarama sonuçlarını saklamadan önce: Dosyanızı kopyalarken yeni bir dosya adı veriniz ve kopyalanacak yeri belirleyiniz. PDF dosyaları, ekrandaki disket simgesi seçilerek kopyalanır. Not: Dosyanın formatına dikkat ediniz. Saklama prosedürü dosyanın formatına göre değişmektedir.

89 Internet’te Araştırma Yapmak

90 Tarayıcılar (Browsers)
Tarayıcılar, Internet’te yer alan siteleri incelemek ve bu sitelerde gezinti yapmak için kullanılan programlardır. MICROSOFT EXPLORER MOZILLA FIREFOX

91 Arama Motorları (Genel)
Arama motorları, Internet’te aranan bilgiye en hızlı ve doğru bir şekilde ulaşmak için gerekli taramanın yapılmasında kullanılan programlardır. search.aol.com/ search.msn.com dmoz.org/

92 Arama Motorları (Özel)
REFERANS KAYNAKLARI ARAMA MOTORLARI HABER ARAMA MOTORLARI

93 Arama Motorları (Özel)
BİLİMSEL YAYIN ARAMA MOTORLARI KİŞİ ARAMA MOTORLARI

94 Meta Arama Motorları (Metasearchers / Crawlers)
Metasearcher/metacrawler’lar, diğer arama motorlarını tarayarak daha ayrıntılı bilgi toplamak için kullanılan programlardır.

95 Değerlendirme Kriterleri
Internet üzerindeki bilginin değerlendirilmesi: Internet üzerindeki birçok bilgi, basılı kaynaklarda olduğu gibi değerlendirme ve onaydan geçmemektedir. İnternet’ten aldığınız bilgiyi kendi araştırmanızda kullanmadan önce aşağıdaki kriterler doğrultusunda değerlendiriniz: Doğruluk ve güvenilirlik Otorite Tarafsızlık Güncellik İçerik

96 Değerlendirme Kriterleri
Doğruluk ve Güvenilirlik: Bilgiyi kontrol eden bir editör ya da benzeri bir kişi var mı? Doküman içinde kaynakça, dipnot, alıntı belirtilmiş mi? Bilgi diğer kaynaklar tarafından doğrulanmış mı? Konu uzmanları sonuçlar konusunda hemfikir mi? Kaynağın içinde yukarıdaki soruları doğrulayacak cevapları bulamıyorsanız; Yeniden araştırma yapın. Bilginin diğer kaynaklarda doğrulanıp doğrulanmadığına bakın.

97 Değerlendirme Kriterleri
Otorite: Yazarın nitelikleri nelerdir? Araştırmacı mı? Alanında uzman mı? Halktan biri mi? Bilgiye nereden eriştiniz? Diğer çalışmaların indekslerinden ya da kaynakçalarından mı? Ne tip bir kaynak? Bilimsel mi? Popüler mi? Yayıncısı tanınıyor mu? Kaynağın içinde yukarıdaki soruları doğrulayacak cevapları bulamıyorsanız; Yayının güvenilirliğini garantilemek için yayıncının tanınmışlığını kontrol edin. Eğer yayının sorumluluğu bir şahıs tarafından alınmamışsa kim tarafında alınmış? Kontrol edin. Eğer web sayfasında yazar belirtilmemişse sayfanın sponsoru tanınıyor mu? Kontrol edin.

98 Değerlendirme Kriterleri
Tarafsızlık: Bilginin amacı ne? Bilgilendirme mi? Reklam mı? Açıklama mı? Kültürel ve politik önyargıları içeriyor mu? Yukarıdaki sorulara dayanarak kaynağın tarafsızlığını belirleyemiyorsanız; Diğer kaynakları kontrol edin. Daha fazla kaynağı tarayın.

99 Değerlendirme Kriterleri
Güncellik: Bilgi güncel mi? Web sitesi en son ne zaman güncellenmiş? Bilginin yayın tarihi belli mi?

100 Değerlendirme Kriterleri
İçerik: Kimlere hitap ediyor? Çocuklara mı? Yetişkinlere mi? Profesyonellere mi? Sizin anlama düzeyinize uygun mu? Çok mu kolay? Çok mu zor? İhtiyaç duyduğunuz bilgiyi içeriyor mu?

101 Kaynakça http://inflite.ulib.iupui.edu http://www.Bournemounth.ac.uk