Servikal Kanserin Erken Tanısı

... konulu sunumlar: "Servikal Kanserin Erken Tanısı"— Sunum transkripti:

1 Servikal Kanserin Erken Tanısı
Prof.Dr.Meral ABAN Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Sağlık Slaytları

2 Servikal Kanser Nedir ? Kadın üreme kanalının bir
kanseridir (Rahim ağzı kanseri) Pap test taraması yapılamayan ülkelerde kanserden ölümlerin en sık nedenidir Dünyada her yıl kadın bu hastalıktan ölmektedir %80’i gelişmemiş ülkelerde Halbuki çoğu önlenebilir

3

4

5 Serviks kanserinin etkeni nedir?
Etken ajan insan papilloma virüsüdür (HPV) HPV cinsel ilişki ile geçer Kadında saptanan HPV yıllarca önce alınmıştır Birçok HPV tipi vardır Düşük riskli tipler siğile neden olur Yüksek riskli tipler ise kanser öncüsü lezyonlara ve kansere yol açar

6 Hafif sitolojik anomaliler
Servikal Karsinogenezisin Doğal Öyküsü Persistans (>1 yıl) Enfeksiyon HPV enfekte serviks Progresyon İnvazyon Normal Serviks Prekanser Kanser Klirens Regresyon Hafif sitolojik anomaliler ve/veya serokonversiyon

7 HPV bulaşan kadınlar kanser mi olacaklar?
HAYIR Çoğunluğunda HPV temizlenir Sadece HPV’nin persiste kaldığı kadınlar, servikal kanser riski altındadır

8 HPV’nin görülme sıklığı nedir ?
Cinsel aktif kadınların ve erkeklerin çoğunluğu HPV’ye maruz kalır Seksüel aktif kadınların %75’i yaşına kadar bu virüslerle karşılaşır

9 Kimler servikal kanser için risk altındadır ?
Cinsel ilişkisi olmuş her kadın Birden fazla partneri olan kadınlar Partnerinin birden fazla cinsel partneri olan kadınlar Diğer cinsel geçişli hastalıklardan birine yakalanmış kadınlar

10 Kimler servikal kanser için risklidirler ?
Hiç Pap test yaptırmamış kadınlar Bağışıklık sorunu olan kadınlar Steroid tedavisi Organ transplantasyonlular Kemoterapi alanlar HIV hastaları Sigara içen kadınlar

11 Servikal kanser riski nasıl azaltılabilir ?
Cinsel aktiviteye başlama yaşını geciktirme Cinsel partnerini iyi tanıma Sigara kullanımının bırakılması Sağlıklı beslenme ve yaşam tarzını koruma Güvenli cinsel ilişki kurma PAP TESTİ MUTLAKA YAPTIR

12 Pap Test nedir ? Serviks üzerinden ve kanalından toplanan hücreler bir cama yayılır, tespit edilir ve özel boya ile boyanarak hücrelerde anormallik olup olmadığı araştırılır Kanser öncüsü lezyonlarla ilgili (AGUS, ASCUS, ASC-H, LGSIL, HGSIL) hücresel anormallikler kanser oluşmadan önce tedavi edilebilir Erken evre kanser teşhis edilir ve tam olarak tedavisi mümkündür

13

14 Pap test ne değildir ? Jinekolojik muayene
Rahim ve yumurtalık kanseri testi Biyopsi

15 Pap test ne sıklıkta yaptırılmalıdır?
İlk cinsel ilişkiden üç yıl sonra Otuz yaşına kadar her yıl Eğer smear sonuçları 30 yaşına kadar normalse risk faktörlerinin hekimle değerlendirilmesinden sonra 2-3 yılda bir tekrarlanmalıdır

16 Hiçbir yakınması olmayan hastanın Pap test ihtiyacı var mıdır ?
EVET !!!! Kanser öncüsü lezyonlar (pre-invazif kanser) ve erken evre kanserlerin (pre-klinik kanser) hiçbir belirti ve bulgusu olmayabilir Pap test bu dönemde tanıya gitmenin ilk adımını oluşturur Kanser belirti ve bulgu verdiği zaman tedavisi zordur İlişki sonrası kanama Kötü kokulu akıntı Düzensiz kanama Ağrı v.d.

17 Neden sürekli Pap test tekrarlanmalıdır ?
Anormallikler son testten sonra oluşabilir Anormalliklerin oluşması ve saptanabilmesi birçok yılı alabilir Yeni cinsel partner varsa risk de değişmiştir

18

19 Pap test yaptırmak için en uygun zaman nedir ?
Adet kanaması dışında planlanmalıdır Tercihen periovulatuar Testten önceki iki gün içinde cinsel ilişki, vajinal duş ve vajinal tampon kullanımı olmamalıdır

20 Pap test yaptırmak ağrılı bir işlem midir ?
KESİNLİKLE HAYIR !!!! Jinekolojik muayene pozisyonunda hazırlanırsınız Rahim ağzını görmek için spekulum yerleştirilir

21 Pap teste ne zaman son verilmelidir ?
Son on yıldır test sonuçları normal olan 70 yaşındaki kadınlardan artık smear test yapılmayabilir

22 Serviks kanserinde yeni arama-tarama ve korunma yöntemleri var mıdır ?
EVET !!!! Sıvı-bazlı sitoloji – ince yayma sitoloji 30 yaş ve üzerinde HPV testi ve Pap smearin kombine kullanımı HPV aşıları

23 HPV testi nedir ? Bazı anormal Paptest sonuçlarının ileri değerlendirilmesi için gerekir Hücreler Pap test gibi toplanır Yüksek riskli HPV tipleri araştırılır

24 Anormal Pap test saptanan hastalara ne yapılır ?
ASC-US yönetim seçenekleri HPV testi Pap testinin tekrarı Kolposkopi ASC-H, LGSIL, HGSIL, AGC, AIS, Kanser Endometrial biyopsi (AGC) AIS / Kanser: jineko-onkolog konsultasyonu

25 KOLPOSKOPİ Bir büyütme cihazıdır
Çıplak gözle göremediğimiz anomalilerin görülmesini sağlar Pap test gibidir ancak daha uzun sürer

26 Biyopsi sonuçlarının anlamı nedir?
Hafif anormallik (CIN I) Gözlem – izlem Orta derecede anormallik (CIN II) Tedavi Prekanser (CIN III) Kanser Jineko-onkolog konsultasyonu

27 CIN için tedavi seçenekleri
LEEP Lazer Kriyoterapi Konizasyon Bazen histerektomi

28 Sonuç Serviks kanseri zührevi bir hastalıktır
Oluşumunda yardımcı faktörler rol oynamakla birlikte etkeni cinsel ilişki ile bulaşan bazı onkojenik HPV tipleridir Kanser uzun süren bir preinvazif hastalık döneminden sonra ortaya çıkmaktadır Bu kanserden korunmak ve tedavi edilebilir dönemde teşhis etmek mümkündür

29 Erken tanıdan amaçlanan hastalığın prekanser ve preklinik dönemde teşhis edilmesidir
Erken tanı için elimizde son derece etkin ve hasta tarafından kabul edilebilir bir arama-tarama testi vardır Pap testinin ulusal bir sağlık politikası halinde programlı uygulandığı ülkelerde bu kanserden ölüm %90 azalmıştır

30 SERVİKAL KANSERLERİN ÇOĞU ÖNLENEBİLİR
Sağlık Slaytları