Çocuk İstismarı Semineri

... konulu sunumlar: "Çocuk İstismarı Semineri"— Sunum transkripti:

1

2 Çocuk İstismarı Semineri
Çocuk İstismarı Nedir? Çocuk İstismarında Risk Faktörleri Fiziksel İstismar Duygusal İstismar Ekonomik İstismar Cinsel İstismar İstismar Konusunda Çocuklara Neler Öğretebiliriz? İstismar Durumunda Aileler Neler Yapabilir? Çocuk İstismarının Hukuki Boyutu Suçu bildirmeme

3 Siirt'teki Cinsel İstismar Sanıklarına Ceza Yağdı
Siirt'te, kamuoyunda büyük tepki çeken bir ilköğretim okulundaki ikisi kardeş 4 kız öğrenciye yönelik cinsel istismarda bulundukları iddiasıyla tutuklu yargılanan 10 sanık, 31 yıl 8 ay ile 5 yıl 2.5 ay arasında değişen hapis cezaları çarptırıldı. Siirt'te, kamuoyunda büyük tepki çeken bir ilköğretim okulundaki ikisi kardeş 4 kız öğrenciye yönelik cinsel istismarda bulundukları iddiasıyla tutuklu yargılanan 10 sanık, 31 yıl 8 ay ile 5 yıl 2.5 ay arasında değişen hapis cezaları çarptırıldı. Sanıklar ayrıca kamu haklarından da men edildi. Aynı kızlara cinsel istismardan 29 sanıklı iki ayrı dava ise sürüyor.

4 Çocuk geline işkence ve cinsel taciz
16 yaşındaki gelinlerine "işkence yapmak" ve "cinsel istismarda bulunmak" suçlarından gözaltına alınan kadın ve kocası, tutuklanarak cezaevine gönderildi. Ankara'nın Altındağ ilçesinde yaşayan S.B. (16), yaklaşık 6 ay önce dini nikah altında teyzesinin oğlu B.K. (20) ile dünya evine girdi ve Sakarya'nın Söğütlü ilçesine yerleşti. Bir süre sonra S.B., eşinin ailesinden şiddet görmeye başladı. İddiaya göre, kayınvalidesi Hamide K. tarafından dövülen ve dudakları pense ile ezilen küçük gelinin, cinsel uzvuna kızgın demirle işkence yapıldı. Kayınpederi Serkan K. tarafından da tecavüze uğradığı öne sürülen S.B., Sakarya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi'nde tedavi altına alındı.

5 11yaşındaki kıza tecavüz davasında karar
2 yıl boyunca tecavüz eden sanıklardan birine 15 yıl, birine 11 yıl 8 ay hapis cezası verildi. Balıkesir'de 11 yaşındaki kız çocuğu A.D.'ye iki yıl boyunca defalarca tecavüz ettikleri iddia edilen yaşlarındaki 3'ü yakın akrabası 8 sanığın yargılaması sona erdi. Yaşları arasında olan 4 çocuk ceza almazken; A.D.'nin amcasının oğlu Z.D. 15 yıl, köylüsü S.Ö. ise 11 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı. 2 sanık ise beraat etti.

6 Komşu yatağına sızıp okşadı, beraat etti
Komşusunun evine girip 12 yaşındaki D.T.’ye cinsel istismarda bulunan aklollü kişi tacizden ceza almadı. Ardahan’ın Hanak İlçesi’nde oturan Zarif K. (36), 18 Eylül’de, alkollü olarak komşusunun evine girdi. İddiaya göre, aynı odada annesi, babası ve kız kardeşiyle birlikte yatan ilköğretim okulu 6. sınıf öğrencisi D.T.’nin (12) yanına sokulan Zarif K., kıza arkadan sarıldı, boynunu öptü, vücudunu okşamaya başladı. D.T.’nin annesine seslenmesi üzerine baba Erdal T., uyandı. Zarif K.’yı tokatlayan Erdal T. şikâyetçi oldu. 15 YIL İSTENDİ

7 İşte Türkiye'nin utanç haritası!
Türkiye'nin mağdur çocuk haritası çıkarıldı. Cinsel suçlardan mağdur olan çocuk sayısının ise rekor seviyeye ulaştığı ortaya çıktı. Hayat Boyu Eğitim Gelişim Derneği'nin 81 ildeki Cumhuriyet Başsavcılığı verilerine dayanarak yapılan çalışmada, Türkiye'de 2008– 2010 döneminde yaklaşık 750 bin çocuğun suç mağduru olduğu ortaya çıktı. Cinsel suçlar nedeniyle mağdur olan çocuk sayısındaki artış ise yüzde 63.33'le rekor seviyeye çıktı.

8 Çocuk evinde bakıcı şiddeti!
Yaşları 10 ile 12 arasında değişen kimsesiz 5 kız çocuk, bakıcıları tarafından dövdükleri ve vücutları mumla yakılarak işkence gördü. DENİZLİ – Denizli’de Florya Çocuk Evi’nde kalan yaşları 10 ile 12 arasında değişen 5 kız çocuğuna, Sosyal Hizmetler Müdürlüğü tarafından bakıcı anne olarak görevlendirilen T.Y. (19) ve H.Y. (26) tarafından işkence yapıldığı belirlendi.Cumhuriyet Savcılığı olayla ilgili soruşturma başlatırken, T.Y. ve H.Y. gözaltına alındı. DHA’da yer alan haberde; kız çocuklarının iki bakıcı anne tarafından dövüldükleri, banyoda tek ayak üzerinde cezalandırıldıkları ve popolarının mumla yakıldığı ortaya çıktı.Dün mahkemeye çıkarılan bakıcı anneler T.Y. ve H.Y. tutuklanarak cezaevine konuldu.

9 İşkenceci baba serbest kaldı!
Trabzon'da 9 yaşındaki kızını döverken bir firmanın güvenlik kamerasına takılan ve tutuklanarak cezaevine gönderilen baba, serbest bırakıldı. Araklı ilçesine bağlı Kayaiçi köyünde jandarma, ilköğretim okulu 3. sınıf öğrencisi olan kızı Z.E'yi, okul çıkışında dövdüğü iddiasıyla baba İ.E'yi gözaltına aldı.  Savcılık sorgusunun ardından mahkemeye sevk edilen zanlı, ''aile içi şiddet'' ve ''küçük yaştaki çocuğa kötü muamele'' suçlarından tutuklanarak Araklı Cezaevi'ne gönderildi.  İ.E, avukatının tutukluluk haline itirazı üzerine nöbetçi mahkemece tutuksuz yargılanmak üzere serbest bıraktı.

10 Ağlayınca öldüresiye dövüldü
Edanur, kadına şiddetle henüz 10 aylıkken tanıştı. Giresun’da ”sürekli ağladığı” gerekçesiyle babası tarafından aile içi şiddete maruz kalan 10 aylık Edanur bebeğin beyin zarının altında biriken kan, ameliyatla boşaltıldı.

11 1 yaşındaki oğlunu döverek öldürdü
Çorum'da babası tarafından darp edilen 1 yaşındaki çocuk yaşamını yitirdi. Bir hafta önce babası Ahmet B. (26) tarafından darp edildiği iddiasıyla Çorum Devlet Hastanesine kaldırılan bir yaşındaki Ali B, tedavisinin ardından taburcu edildi. Gece aniden rahatsızlanan Ali B, ambulansla hastaneye götürüldüğü sırada yolda yaşamını yitirdi.

12 ÇOCUK İSTİSMARI

13 Çocuk İstismarı Nedir? 0-18 yaş grubundaki çocuğun; Sağlığını,
Fiziksel gelişimini, Psiko-sosyal gelişimini Olumsuz etkileyen başta anne-babaları olmak üzere, kendilerine bakmakla yükümlü kimseler ve diğer yetişkinler tarafından kaza sonucu olmayan, durumlarla karşı karşıya bırakılmasıdır.

14 Çocuk İhmali Nedir? Çocuk ihmali başta anne babaları olmak üzere, kendilerine bakmakla yükümlü kimseler ve diğer yetişkinlerin çocuğun beslenme, giyinme, barınma, eğitim, sağlık ve sevgi gibi temel gereksinimlerini ihmal etmeleri sonucu çocuğun bedensel, duygusal, zihinsel ve toplumsal gelişimlerinin engellenmesidir. Ebeveynin çocuğun temel duygusal ihtiyaçlarına tepkisiz kalması da ihmal kapsamında değerlendirilmektedir.

15 İstismar ve İhmal Ayrımı
Aktif Pasif Fiziksel zarar, kötü beslenme, cinsel istismar Çocuğun bakım ve beslenme gereksinimine yeterince cevap verememe Çocuğun fiziki ve zihinsel gelişimini engelleyici tüm faaliyetler Ana-baba olarak çocuk için gerekli danışmanlık görevini layıkıyla yerine getirememe Çıkar için kullanma Çocuğu tek başına bırakma

16 İstatistiklere Göre İstismar
İstismar nedeniyle gerçekleşen çocuk ölümleri gelişmemiş ülkelerde gelişmiş olanlara oranla 4-6 kat daha fazladır. Dünyada %1 – 10 Türkiye’de%10 –53 Kız çocukları erkek çocuklarına oranla daha fazla istismar edilmektedir.

17 Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu'nun verilerine göre, Türkiye'deki ailelerin;
% 40'ının çocuklarına hafif oranda şiddet uyguladığı, Çocukların % 72'sinin de duygusal istismara maruz kaldığı söylenmektedir.

18 Türkiye’ de istismara uğrayan çocukların % 75’inin aile yakınları, % 12’sinin yakın tanıdıkları ve % 13’ünün ise tanınmayan kişiler tarafından istismar edildiğini kaydedilmiştir. Çocuğun yaşı ne kadar küçükse istismar olasılığı o kadar fazladır. Vakaların üçte biri altı ayın altındaki, üçte biri 6 ay- 3 yaş arasında, üçte biri üç yaşından büyük çocuklardır. İstismara uğrama olasılığı 12 yaşından sonra belirgin bir şekilde azalmaktadır.

19 Çocuk İstismarında Risk Faktörleri
Ebeveyn özellikleri Çocuğun özellikleri Ailenin özellikleri

20 İSTİSMAR ÇEŞİTLERİ

21 Kaynaklarına Göre İstismar
Ev, Okul, İşyeri, Yakın çevre, Basın yayın vb.

22 Türlerine Göre İstismar
Fiziksel istismar Duygusal istismar Ekonomik istismar Cinsel istismar

23 Fiziksel İstismar Bir çocuğun kaza ile olmayan, elle ya da herhangi bir aletle vurma, dövme, itme, ısırma, kesme, yakma,boğma vs. sonucu zarar göreceği bir şiddete maruz kalması fiziksel istismardır. En sık dövme seklinde görülür.

24 Fiziksel İstismarın Nedenleri
Çocuktaki problem davranışlar İstismarcının bireysel sorunları Çocuğu disiplin etme inancı İtaati sağlama amacı

25 Fiziksel İstismarın Belirtileri
Yaşına uygun olmayan, kendi kendine olma olasılığı çok düşük olan yaralanmalar Ebeveyn tarafından nasıl meydana geldiği çok iyi açıklanamayan morarmalar Tıbbi yardım almak için başvuruda gecikme Ailesiyle veya erişkinlerle temas kurmaktan utanma Eve veya okula gitmekten korkma Aşırı korkulu ve sinirli Aşırı uysal ve itaatkar Acı duygusu göstermiyorsa

26

27 Fiziksel İstismarın Sonuçları
Kısa Dönemde Görülenler: Morarmalar, şiddet izleri bulunur. Değişik türde yanık ve kesik belirtileri bulunur. Aşırı derecede hassas ya da tam tersi duyarsızdır.

28 Uzun Dönemde Görülenler:
Öfke ve intikam duyguları, Saldırganlık, suç işlemeye yatkınlık Depresyon Kendini değersiz hissetme, özgüven eksikliği Bir yetişkinin dokunmasından korkma Eve gitmekten, anne babasından aşırı korkma Alkol ve madde bağımlılığı

29 Duygusal İstismar Çocuğun duygusal bütünlüğünü bozacak her türlü eylemdir. Çocuğun üzerinde güç sahibi olan, genellikle çocuğun yakın çevresinde bulunan kişi ya da kişiler tarafından gerçekleştirilir.

30 Genellikle; Alay etme, Fazlasını isteme ya da bekleme, Suçlama sorumlu tutma, Küçümseme, aşağılama, hakaret etme, Utandırma, mahcup etme, İhtiyacı olan ilgi, sevgi ve yakınlığın gösterilmemesi, Eleştirme vb. şekillerde görülür.

31 Her olumsuz tutum/davranış duygusal istismar mıdır?
Nereden itibaren duygusal istismardan söz edilir?

32 Duygusal İstismarın Nedenleri Nelerdir?
Gün içi yaşanan stres ve sıkıntılar Tükenmişlik duygusu Alkol ve madde kullanımı Depresyon Ailede bakıma muhtaç birinin olması vs.

33 Duygusal İstismarın Belirtileri
Arkadaşlarından ya da ailesinden uzak durur. Çevresindekiler sinirlendiğinde bağırdığında, sessiz kalır, siner. Uysal davranır, endişeli ve kaygılıdır. Çoğu konuda yetersiz olduğunu düşünür ve bunu sürekli dile getirir. İstismarcının yakınındayken aşırı gergin davranır. Yanlış yaptığında öğrenilmesini istemez.

34 Duygusal İstismarın Sonuçları
Kendine ve başkalarına güven eksikliği Anti sosyal davranışlar Pasif kişilik özellikleri Fiziksel ve zihinsel gelişimi olumsuz yönde etkileme Öğrenme güçlüğü Dikkat dağınıklığı Çocuğun kişiliğini ve başarısını olumsuz yönde etkileme İzlerin yaşam boyu kendini gösterebilmesi

35 Ekonomik İstismar Çocuğun gelişimini engelleyici, haklarını ihlal edici işlerde ya da düşük ücretli iş gücü olarak çalışması veya çalıştırılması yani “çocuğun emeğinin sömürülmesi” dir.

36 Günümüz toplumlarının en büyük sorunu “ÇALIŞAN ÇOCUK” sorunudur.

37 Ekonomik sömürü mağduru küçüklerin ellerinden alınan
haklar: Gelişme hakkı Korunma hakkı Eğitim, dinlenme, boş zamanını değerlendirme hakkı vs.

38 Ekonomik İstismarın sonuçları nelerdir?
Fiziksel gelişimi olumsuz etkilemekte, Belirli işlerde çalışanlar diğer istismar türlerinde de maruz kalmakta, Eğitime uzun süreli ara vermekte yada hiç devam edememektedirler. Ayrıca sokaklar, çalışan çocukların karşılaşacakları tehlikelerle doludur.

39

40 Cinsel İstismar Cinsel istismar; psiko-sosyal gelişimini tamamlamamış ve yaşı küçük olan bir çocuğun erişkin tarafından cinsel doyum için çocuğu kullanması ya da bir başkasının çocuğu bu amaçla kullanmasıdır.

41 Kimler Yapar? Yabancılar, aile ya da akrabalar Akranlar
Okulda öğretmenler İşyerinde çalışanlar tarafından gerçekleşebilir. Doğrudan veya dolaylı yapılabilir.

42 İstatistiklerle Cinsel İstismar İstismara Uğrayan (Yaş Aralığı)
% 2-5 %30 6-10 %40 11-17

43 Cinsel İstismar Davranışları
Irza geçme Irza geçmeye kalkışma Cinsel ilişki izlettirmek Pornografi izlettirmek Oral seks Teşhircilik Ensest Çocuğu pornografi malzemesi yapmak Cinselliği kışkırtan konuşmalar Cinsel organı okşama/okşatma

44 Yaşa Göre Farklılık Gösteren Maruz Kalma Belirtileri
Cinsel İstismara Maruz Kalma Belirtileri

45 0-4 Yaş Dönemi Tuvalet eğitimi bozulmaları Cinsel içerikli sözcük
sayısındaki artış Oyunda cinsel içerik artışı Uyku bozuklukları

46 4-6 Yaş Dönemi Korku Cinsel içerikli sözcük ve davranışta artmalar
Cinsel ilişki hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olma

47 7-12 Yaş Dönemi Okul başarısında düşüş Korku Depresif belirtiler
Yaşa ve cinsiyete uygun olmayan davranışlarda artmalar Cinsel konularla aşırı ilgilenme Cinsel saldırganlık tutumu

48 Aile İçi Cinsel İstismar
= Ensest Evlenmeleri, ahlakça ve hukukça, dince yasaklanmış (nikah düşmeyen) yakın akraba olan kadın ile erkeğin cinsel ilişkide bulunmalarıdır.

49 Ensest Konusunda Düşünülen Risk Faktörleri
Alkolik veya madde kullanan baba Bağnaz baba Annenin olmayışı ya da ailede koruyucu güç olmayı beceremeyen anne Babanın kendi kontrolünü sınırlayan faktörler

50 Küçük kızda aniden gelişen baştan çıkarıcı tavırların varlığı
Anne veya babanın ya da her ikisinin ailesinde daha önce ensest ilişkinin varlığı Babanın ergenlik dönemindeki kızına karşı aşırı kıskançlık göstermesi Annenin ev işlerini yapan ve anne rolünü oynayan kız çocuğu

51 Çocuğun Cinsel İstismara Uğraması Ne Gibi Etkiler Yaratır?
Cinsellik üzerindeki etkiler Duygusal etkiler Davranışsal etkiler Kişilik üzerine etkiler

52 Cinsel İstismarın Anne ve Baba Üzerindeki Etkileri
Kızgınlık Suçluluk, öfke Şok, inanamama Çocuktan uzaklaşma Çaresizlik Yas ve aldatılmışlık İntikam Utanç

53 Cinsel İstismara Uğrayan Çocukların Anne ve Baba Davranışları
Çocuğa ve diğer çocuklara karşı aşırı koruyucu ve kollayıcı tutumlar Olayın inkarı Evlilik sorunları

54 Cinsel İstismarla İlgili Bilinen Doğru ve Yanlışlar
YANLIŞLAR DOĞRULAR Çocuklar cinsel istismarı hayal güçlerinin genişliği nedeniyle uydururlar. Çocuklar bu konuda genellikle yalan söylemezler, ilk kural çocuğa inanmak olmalıdır. Çocuklar olan biteni çabuk unuturlar. Cinsel istismar çocuğun ruhsal ve fiziksel sağlığı açısından ciddi derecede zarar vericidir. Şirin ve cazip kız çocukları, evden kaçan çocuklar, ihmal edilmiş çocuklar potansiyel kurbandır. Kurbanlar her sosyo-ekonomik ve her sosyo-kültürel gruptan gelebilir. Parklar, genel tuvaletler, ıssız sokaklar, karanlık yerler, boş inşaat sahaları tehlikeli bölgelerdir. Olayın olduğu yer genellikle ev, okul gibi çocuğun içinde bulunduğu yakın çevresidir. İstismarcılar genellikle yaşlı ve yabancı erkeklerle sokaktaki hırpani serserilerdir. Olguların % 80-95’inde istismarcı yaşları arasındaki, kurban tarafından tanınan evli ve çocuklu erkeklerdir.

55 Çocuklar Neden Söylemez?
Kendilerine inanılmayacağından korkarlar. Başlarının belaya gireceğinden korkarlar. İstismarcının tehditlerinden korkarlar. İstismarcıyı korumak isteyebilir, sevebilir ama yaptıklarını sevmezler. Nasıl anlatılacağını bilmeyebilirler. Cinsel davranışların yanlış olduğunu bilmeyebilirler.

56 Arkadaşları tarafından dışlanabileceklerinden korkarlar.
Büyüklerle (otorite figürleriyle) cinsel konuları konuşmaktan utanırlar, korkarlar. Gammaz olarak adlandırılmak istemezler. İyi çocukların cinsellikle ilgili sözcükleri kullanmasının doğru olmadığı söylenmiştir.

57 Çocuklar Neler Hisseder?
Shergold (1990), cinsel istismarın çocuğun üzerindeki etkisini ‘ruhun ölümü’ olarak tanımlamıştır. İstismara uğramış bazı çocuklar sanki içlerinde –ta derinlerde- bir şeylerin bozulduğunu, parçalandığını hissettiklerini dile getirmişlerdir.

58 Sonunda Neden Söylerler?
İstismarın derecesi, sıklığı artar ve çocuğu korkutursa, Cinsel istismardan korunmayla ilgili bilgi alırsa ve kendisine yapılanın doğru olmadığını fark ederse, Söylenmesi gerektiğini öğrenirse, Çocuklar sırlarını en yakın arkadaşları ile paylaşmak isterse,

59 Kardeşleri kendisinin ilk istismar edildiği yaşa gelmişse onları korumak maksadıyla,
Ergenliğe gelmişse hamilelikten korkar ya da istismarcının baskısından kurtulmak için, Çocuk güvenebileceği ve kendisi ile yakından ilgilenen bir yetişkinle karşılaştığı zaman, Fiziksel bir yakınma sonrası doktora gittiğinde söyleyebilir.

60 İstismar Konusunda Çocuklara Neler Öğretebiliriz?
Yabancılar konusunda çocuklar eğitilmelidir. Yabancılardan gelen yardım tekliflerini kabul etmemesi öğretilmelidir. Örneklerle anlatılmalıdır.

61 İstismar Durumunda Aileler Neler Yapabilir?
Çocuklar size birşey söylemek istediğinde, onları dinleyin. Çocukların başkaları hakkında anlattıklarını ciddiye alın. Çocuğunuz okulda başka çocuklar tarafından hırpalanıyor, alay ediliyor ya da farklı davranılıyor ise bunu dikkate alın.

62 Çocuğunuzun etrafındaki güvenebileceğiniz büyüklerin çocuğunuzla ilgilenmesini isteyin.
Çocuğunuzu güvenmediğiniz akraba, yetişkin ya da arkadaşlarla yalnız bırakmayın. Aşırı tepki vermeyin. Sakin ve durumu tepkisel olmadan ele alın. Çocuklar böylece sizin geri bildiriminize güvenebilsin. Cezalandırmayın, bağırmayın. Bilgilendirin.

63 İstismara Maruz Kalan Çocuklar İçin Nerelere Başvurulabilir?
Savcılığa dilekçeyle bireysel başvuru Rapor ile birlikte kurumsal başvuru Polis İmdat 155 Jandarma İmdat 156 Sosyal Hizmetler 183

64 Çocuk İstismarının Hukuki Boyutu
Madde 232-(1) Aynı konutta birlikte yaşadığı kişilerden birine karşı kötü muamelede bulunan kimse, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) İdaresi altında bulunan veya büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat öğretmekle yükümlü olduğu kişi üzerinde, sahip bulunduğu terbiye hakkından doğan disiplin yetkisini kötüye kullanan kişiye, bir yıla kadar hapis cezası verilir.(7)( Yarı aç ve susuz bırakma, uyku uyutmama, zor koşullarda çalışmaya mecbur etme kötü muamele kapsamında değerlendirilebilir) Madde : Çocuklara cinsel istismarda bulunan kişi 3 yıl ile 8 yıl arası hapis cezası ile cezalandırılır.

65 Suçu Bildirmeme Madde 278-(1) İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) İşlenmiş olmakla birlikte, sebebiyet verdiği neticelerin sınırlandırılması halen mümkün bulunan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen bir kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (3) Mağdurun 15 yaşını bitirmemiş bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakımdan özürlü olan ya da hamileliği nedeniyle kendini savunamayacak durumda bulunan kimse olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza, yarı oranında artırılır.

66 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…
Kanuni İlkokulu/Ortaokulu Psikolojik Danışmanı EBRU AYAN