TEMEL İLKYARDIM BİLGİLERİ

... konulu sunumlar: "TEMEL İLKYARDIM BİLGİLERİ"— Sunum transkripti:

1 TEMEL İLKYARDIM BİLGİLERİ
DETAM AKADEMİKA İlkyardım Eğitim Merkezi TEMEL İLKYARDIM BİLGİLERİ

2 1-GENEL İLKYARDIM BİLGİLERİ

3 İLKYARDIM NEDİR? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye
düşüren bir durumda, Sağlığı görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar Hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde Tıbbi araç gereç aranmaksızın Mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

4 ACİL TEDAVİ NEDİR? Acil tedavi ünitelerinde, hasta / yaralılara doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahelelerdir.

5 İlkyardım ve Acil Tedavi Arasındaki Fark
Uygulayıcı personel yönünden İlkyardım İlkyardım eğitimi almış herkes yapabilir. Acil tedavi Özel eğitim almış sağlık personeli ve ambulans ekibi yapar. Acil sağlık hizmeti konusunda eğitim almış uzman personel yapar.

6 İlkyardımcı İlkyardımın tanımında belirtilen amaç doğrultusunda hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişilerdir.

7 İlkyardımın öncelikli amaçları nelerdir?
Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek İyileşmeyi kolaylaştırmak

8 İLKYARDIM TEMEL UYGULAMALARI
K B K KORUMA BİLDİRME KURTARMA

9 Koruma Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirmesini kapsar. En önemli işlem olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.

10 Bildirme Olay/ kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir. 112 acil arama

11 112’nin aranması sırasında nelere dikkat edilmelidir?
Sakin olunmalı ya da sakin bir kişinin araması sağlanır 112 merkezi sorularına net cevaplar verilmeli Adres verilirken, olayın olduğu yere yakın bir caddenin yada çok bilinen bir yer adı verilmelidir.

12 112’nin aranması sırasında nelere dikkat edilmelidir?
Kimin, hangi numaradan aradığı bildirilmelidir. Hasta / yaralı(lar)ın adı ve olay tanımlanmalıdır Hasta/yaralı sayısı ve durumu bildirilmeli İlkyardım uygulaması yapıldıysa nasıl bir yardım verildiği belirtilmeli 112 görevlisi , bilgiyi aldığını söyleyene kadar tefon kapatılmamalı

13 Kurtarma ( Müdahale) Olay yerinde hasta / yaralılara
müdahale hızlı ancak sakin bir şekilde yapılmalıdır.

14 İlkyardımcının müdahale ile ilgili öncelikli yapması gerekenler nelerdir?
Hasta /yaralının durumunu değerlendirmek ( ABC) ve öncelikleri belirlemek Hasta /yaralının korku ve endişelerini gidermek Müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek Hasta /yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek Kırıklara yerinde müdahale etmek

15 İlkyardımcının müdahale ile ilgili öncelikli yapması gerekenler nelerdir?
Hasta / yaralıyı sıcak tutmak Hasta / yaralının yarasını görmesine izin vermemek Hareket ettirmeden müdahele yapmak Hasta /yaralının en uygun şekilde sağlık kurumuna sevkini sağlamak (112)

16 İlkyardımcının Özellikleri
Eldeki olanakları değerlendirebilmeli Maddi bir karşılık beklememeli Objektif, yansız davranabilmeli Kendi can güvenliğini tehlikeye atmamalı Araç-gereçleri pratik olarak kullanabilmeli Kendine güvenli olmalı İyi iletişimci olmalı Sakin olmalı Olayı anında ve doğru olarak haber vermeli (112) İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı Çevredeki kişileri organize edebilmeli ve yararlanabilmeli

17 Hayat kurtarma zinciri nedir? 4 halka
1. Halka : Sağlık kuruluşuna haber verme 2. Halka : Olay yerinde yapılan temel yaşam desteği 3.Halka : Ambulans ekiplerince yapılan müdahale 4. Halka : Hastane acil servisleridir

18 İlkyardımın ABC si nedir?
Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise hızla (ABC) değerlendirmesi yapılır A. Hava yolu açıklığı değerlendirili B. Solunumu değerlendirilir (Bak- Dinle- Hisset) C. Dolaşımın değerlendirilmesi ( 5 sn. şah damarından nabız alınır)

19 2-HASTA/YARALININ OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

20 Vücudu Oluşturan Sistemler
Hareket sistemi: Vücudun hareketini, desteklenmesini sağlar ve koruyucu görev yapar. Kemikler Eklemler Kaslar

21 Vücudu Oluşturan Sistemler
Dolaşım sistemi: Dokulara oksijen, besin, hormon,bağışıklı elemanı ve benzeri elemanları taşır ve toplar. Kalp Kan damarları kan

22 Vücudu Oluşturan Sistemler
Sinir sistemi: Bilinç, anlama, düşünme, algılama, hareketlerinin uyumu, dengesi ve solunum ile dolaşımı sağlar. Sinir sistemi şu yapılardan oluşur: Beyin Beyincik Omurilik Omurilik soğanı

23 Vücudu Oluşturan Sistemler
Solunum sistemi: Vücuda gerekli olan gaz alışverişi görevini yaparak hücre ve dokuların oksijenlenmesini sağlar. Solunum sistemi şu organlardan oluşur: Solunum yolları Akciğerler

24 Vücudu Oluşturan Sistemler
Boşaltım sistemi: Kanı süzerek gerekli maddelerin vücutta tutulması, zararlı olanların atılması görevlerini yaparak vücutta iç dengeyi korur. İdrar borusu İdrar kesesi İdrar kanalları Böbrekler

25 Vücudu Oluşturan Sistemler
Sindirim sistemi: Ağızdan alınan besinlerin öğütülerek sindirilmesi ve kan dolaşımı vasıtasıyla vücuda dağıtılmasını sağlar. Dil ve dişler Yemek borusu, mide Safra kesesi,pankreas Bağırsaklar

26

27 Yaşam Bulguları: Bilinç Durumu :
Normal bir kişi kendine yöneltilen tüm uyarılara cevap verir. Bilinç düzeyi yaralanmanın ağırlığını gösterir. Bilinç yerinde= Tüm uyarılara cevap verir. Derece 1= Sözlü ve gürültülü uyaranlara cevap verir. Derece 2= Ağrılı uyaranlara cevap verir. Derece 3= Tüm uyaranlara karşı tepkisizdir, cevap vermez,

28 Yaşam Bulguları: Solunum: Solunum değerlendirilirken -solunum sıklığı
-solunum aralıklarının eşitliği Kişinin 1 dakika içinde nefes alma ve verme sayısı solunum sıklığıdır. Normali yetişkin bir kişide dakikada 12-20’dir. Çocuklarda 16-22, bebeklerde 18-24’dür.

29 Yaşam Bulguları: Kan Basıncı:
Kalbin kasılma ve gevşeme anında damar duvarına yaptığı basınçtır. Kalbin kanı pompalama gücünü gösterir. Normal değeri 100/ /100 mm Hg’dir. Nabız: Kalp atımlarının damar duvarına yaptığı basıncın vücudun belli bölgelerinde hissedilmesidir. Yetişkin bir kişide -normal nabız sayısı dakikada ’dür. -çocuklarda ’dir.

30 Vücutta nabız alınabilen bölgeler
Şah damarı (adem elmasının her iki yanında) Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, baş parmağın üst hizası) Bacak damarı (Ayak sırtının merkezinde) Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin üstü) Hasta/yaralıların dolaşımını değerlendirirken, çocuk ve yetişkinlerde şah damarından, bebeklerde kol atardamarından nabız alınır.

31 Hasta/yaralının değerlendirilmesinin amacı nedir?
Hastalık yada yaralanmanın ciddiyetini değerlendirmek İlkyardım önceliklerini belirlemek Yapılacak ilkyardım yöntemini belirlemek Güvenli bir müdahale sağlamak

32 HASTA VE YARALININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Birinci değerlendirme Bilinç düzeyi Hava yolu açıklığı (A: Airway) Solunum (B: Breathing) Dolaşım (C: Circulation)

33 Hasta/yaralının ilk değerlendirilme aşamaları nelerdir?
Bilinç kontrolünün yapılması

34 HAVA YOLUNUN AÇILMASI İÇİN YAPILAN UYGULAMALAR
Ağzın içinin kontrol edilmesi Hasta veya yaralının ağzında tıkanmaya neden olan yabancı cisim için ağız içi kontrol edilmelidir.

35 HAVA YOLUNUN AÇILMASI İÇİN YAPILAN UYGULAMALAR
Baş-çene pozisyonu verilmesi Alt çenenin yukarı kaldırılması

36 SOLUNUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ
BAK - DİNLE - HİSSET *SOLUNUM YOKSA!*

37 Dolaşımın Değerlendirilmesi
Dolaşımın değerlendirilmesi için ilkyardımcı çocuk ve yetişkinlerde şah damarından, bebeklerde kol atardamarından 3 parmakla 5 saniye süre ile nabız almaya çalışılır. Bu süre içinde nabız alınmıyorsa derhal dış kalp masajına başlanır.

38 Hasta/yaralının ikinci değerlendirmesi nasıl olmalıdır?
İkinci Değerlendirme: Hasta yaralının daha kapsamlı olarak değerlendirilmesini içerir. Baş Boyun Göğüs kafesi Karın boşluğu Kol ve bacaklar

39 Hasta/yaralının ikinci değerlendirmesi nasıl olmalıdır?
Görüşme: Hasta/yaralının kimliği, olay, şikayetleri, var olan hastalıkları, kullandığı ilaçlar ve yedikleri konusunda bilgi alınır. Muayene: Bilinç durumu, yaşam bulguları; cilt rengi, ısısı ve nemi vb. değerlendirilir.

40 OLAY YERİNİ DEĞERLENDİRMENİN AMACI
Olay yerinde tekrar kaza olma riskini ortadan kaldırmak, Olay yerindeki hasta/yaralı sayısını ve türlerini belirlemek. Olay yerinin hızlı bir şekilde değerlendirilmesinin ardından yapılacak müdahaleler planlanır

41 Olay Yerini Değerlendirme Basamakları
1- Kendisi ve hasta/yaralının can güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri alma Üçgen reflektör ve uyarı işaretlerini koyma Kontak anahtarlarını kapatma Gaz kaçağını kontrol etme

42 Olay Yerini Değerlendirme Basamakları
2-Hasta/yaralılar arasında ise önce kendi durumunu gözden geçirme 3-Sakin olma, telaşa kapılmama 4-Etkinliği ele alıp çevredeki kişileri organize etme 5-112’ yi arama 6-Hasta/yaralıyı sakinleştirme, şikayetlerini sorma 7-Olay ortamında sigara içilmesini önleme 8-Patlama, zehirlenme tehlikesi yoksa hasta/yaralı yerinden kımıldatmama

43 Olay Yerini Değerlendirme Basamakları
9-Patlama, zehirlenme tehlikesi varsa olay yerinden herkesin uzaklaşmasını sağlama 10- Meraklı kişilerin toplanmasını önleme 11-Olay yerindeki tüm yaralıların organizasyonunu sağlama

44 Olay Yerini Değerlendirme Basamakları
12-Olay hakkında bilgileri kaydetme 13-Kendisi hasta/yaralının hayatını tehlikeye sokacak davranışlardan kaçınma 14-Yardım ekibi gelene kadar olay yerini terk etmeme ve gelen yardım ekibine olay ve hasta/yaralılar hakkında bilgileri aktarma

45 3-TEMEL YAŞAM DESTEĞİ (TYD)

46 SOLUNUM ve KALP DURMASI
Solunum durması: Solunum hareketinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır. Hemen yapay solunuma başlanmaz ise bir süre sonra kalp durması meydana gelir. Soluk alma Soluk verme

47 SOLUNUM ve KALP DURMASI
Bilinci kapalı kişide büyük arterlerden nabız alınamaması durumudur. Kalp durmasına 5 dakika içinde müdahale edilmezse dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı oluşur.

48 Temel Yaşam Desteği Nedir?
Hayat kurtarma amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile kalpten kan pompalanmasını sağlamak için ilaçsız olarak yapılan müdahalelerdir.

49 Hava yolunu açmak için Baş-Çene pozisyonu nasıl verilir?
Bir el alına yerleştirilir, Diğer elin iki parmağı çeneye yerleştirilir, Baş geriye doğru itilir. Böylece dil yerinden oynatılarak hava yolu açıklığı sağlanmış olur.

50 Yapay solunum nasıl yapılır?
Hasta/yaralının hava yolu açıldıktan sonra, solunum Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile değerlendirilir, Solunum yoksa tıbbi yardım istenir (112), Hemen yapay solunuma başlanır. YAPAY SOLUNUMA BAŞLAMADAN ÖNCE SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN KESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!

51 KALP MASAJI Kalp masajı noktasının belirlenmesi
Ellerin masaj noktasına yerleştirilmesi Kalbe doğru göğsün bastırılması

52 Yetişkinde kalp masajı için uygun duruş

53 Kendisinin ve hasta/ yaralının güvenliğinden emin olma
YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI Kendisinin ve hasta/ yaralının güvenliğinden emin olma Hasta/yaralıya hafif dokunarak iyi misin diye sorarak bilinci kontrol etme, eğer bilinci yok ise…… Tıbbi yardım isteme, 112’ye haber verme Hasta/yaralıyı set bir zemin üzerine yatırma Hasta/yaralının yanına diz çökme Hasta/yaralının kravat,kemer ve yakasını açma

54 Ağız içi kontrol ederek yabancı cisim varsa çıkarma
YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI Ağız içi kontrol ederek yabancı cisim varsa çıkarma Hava yolu açmak için bir elini hasta/yaralının alnına, diğer elini parmak uçlarını çenesinin altına yerleştirme Çene kemiğinin uzun kenarı yere dik olacak şekilde geriye doğru iterek baş-çene pozisyonu verme

55 YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI
10-Hasta/yaralının solunum yapıp yapmadığını 5 sn. kontrol etme (Bak-Dinle-Hisset) -Göğüs kafesinin solunum hareketlerini gözleme -Eğilerek yüzünü hastanın ağzına yaklaştırarak solunumu dinleme ve soluğu yanağında hissetme -Bir eli hastanın göğsünün alt kısmına yerleştirerek solunumu takip etme

56 YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI
Soluk alıp vermiyorsa alnının üzerine koyduğu elin baş ve işaret parmağını kullanarak hasta/yaralının burnunu kapatma Baş geriye doğru eğilmiş pozisyonda iken ağzını hasta/yaralının ağzını içine alacak şekilde yerleştirme. Derhal iki solunum verme, havanın geriye çıkıp çıkmadığını kontrol etme Dış kalp masajı için göğüs kemiği ortasına bir elin topuğunu koyma Diğer eli bu elin üzerine yerleştirme Her iki elin parmaklarını birbirine geçirme

57 YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI
Parmakları göğüs kafesiyle temas ettirmeden, dirsekleri bükmeden,göğüs kemiği üzerine vücuda dik olacak şekilde tutma Göğüs kemiği 4-5 cm. inecek şekilde (yandan bakıldığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) bası uygulama 30 kalp masajından sonra 2 solunum verme Temel yaşam desteğine 112 gelinceye kadar yada hasta/yaralının solunumu geri gelinceye kadar devam etme

58 ÇOCUKLARDA (1–8 YAŞ) DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI
Kendisi ve hasta/yaralının güvenliğinden emin olma Sözlü uyarı veya hafifçe omzuna dokunarak bilinç durumunu kontrol etme Yardım isteme (çevrede başkası varsa 112’yi aratma, yoksa siklustan sonra 112’yi arama) Hasta/yaralıyı sert bir zemine yatırma Sıkılan giysileri gevşetme Ağız kontrol edilerek varsa yabancı madde temizleme

59 ÇOCUKLARDA (1–8 YAŞ) DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI
Bir el ile alnından, diğer elin parmak uçları ile çenesinden geriye yukarı iterek çene yere dik olacak şekilde başı geriye eğerek solunum yolunu açma (baş-çene pozisyonu) Bak, dinle , hisset yöntemi ile solunumu 5-10 saniye kontrol etme Solunum yoksa, alnında bulunan elin baş ve işaret parmakları ile burnun yumuşak kısmını sıkıştırarak kapatma

60 11. 2 defa peş peşe 1 saniye üzerinde yapay solunum yapma
ÇOCUKLARDA (1–8 YAŞ) DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI 10. Ağzını hasta/yaralının ağzına hava kaçağı olmayacak şekilde yerleştirme 11. 2 defa peş peşe 1 saniye üzerinde yapay solunum yapma 12. Baş pozisyonu değiştirmeden havanın geri gelip gelmediğini kontrol etme (bak-dinle-hisset) 13. Dış kalp masajı için göğüs kemiği ortasına bir elin topuğunu koyma

61 ÇOCUKLARDA (1–8 YAŞ) DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA BASAMAKLARI
14.Diğer eli bu elin üzerine yerleştirme 15.Kolu göğüs kemiğine dik ve düz bir şekilde gergin olarak tutma 16.Göğüs kemiği 2,5-5 cm aşağıya bastırma (yandan bakılığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) 17.Her 30 basıda 2 yapay solunum uygulama 18.Bu işleme hasta/yaralı yaşam belirtileri gösterinceye kadar yada sağlık personeli gelinceye kadar devam etme

62 0-12 AY ARASINDAKİ BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA
Kendisi ve hasta/yaralının güvenliğinden emin olma Ayak tabanına hafifçe vurarak bilinç durumunu kontrol etme Yardım çağırma (çevrede başkası varsa 112’yi aratma yoksa 5 siklüstan sonra 112’yi arama) Hasta/yaralıyı sert bir zemine yatırma Sıkılan giysileri gevşetme Ağız kontrol edilerek varsa yabancı cismi tek hamlede çıkarma (cımbız yöntemi)

63 0-12 AY ARASINDAKİ BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA
7. Bir eli hasta/yaralının alnına koyma, diğer elin parmak uçları ile çeneyi yukarı geri iterek hafifçe başı geriye eğerek baş-çene pozisyonu verme 8. Bak, dinle , hisset yöntemi ile solunumu 5-10 saniye kontrol etme 9. Solunum yoksa, ağzını hasta/yaralının ağız ve burnunu içine alacak şekilde yerleştirme

64 0-12 AY ARASINDAKİ BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA
10. Peş peşe 5 defa ağız dolusu havayı 1 saniye üzerinde verme 11. Yüzünü hasta/yaralının yüzüne yaklaştırarak, gözleyerek ve dinleyerek havanın çıkışını kontrol etme 12. Dış kalp masajı için bası noktasını belirleme Meme uçları arasındaki hayali çizgiden aşağıda göğüs kemiğinin orta noktasına iki parmağını yerleştirme (yüzük ve orta parmak)

65 Her 30 basıda 2 yapay solunum uygulama
0-12 AY ARASINDAKİ BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAMA İki parmakla göğüs kemiği 1-1,5 cm aşağıya bastırma ( göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) Her 30 basıda 2 yapay solunum uygulama Bu işleme bebek yaşam belirtileri gösterinceye kadar yada sağlık personeli gelinceye kadar devam etme

66 ERİŞKİNDE SUNİ SOLUNUM
BEBEKTE SUNİ SOLUNUM ERİŞKİNDE KALP MASAJI BEBEKTE KALP MASAJI

67 HAVA YOLU TIKANIKLIĞI NEDİR?
Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma tam tıkanma yada kısmi tıkanma şeklinde olabilir. Tam Tıkanma Belirtileri Nefes alamaz Acı çeker kollarını boynuna götürür Konuşamaz Rengi morarır Heimlich Manevrası gerekir Kısmi Tıkanma Belirtileri Öksürür Nefes alabilir Konuşabilir Dokunulmaz ve öksürmesi istenir

68 HAVA YOLU TIKANIKLIĞI

69 YABANCI CİSİMLER Yemek parçaları Leblebi / Nohut Çengelli iğneler
Kolyeler Çiviler Düğmeler

70 Öksüren Hastanın Sırtına Vurulmaz!
İLK YARDIM Öksüren Hastanın Sırtına Vurulmaz!

71

72 YETİŞKİNLERDE HEİMLİCH MANEVRASI
1. Sırtına 5 kez vurma 2. Hasta ayakta yada oturur pozisyonda olabilir 3. Arkadan sarılarak gövdesi kavranır 4.Bir elin baş parmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır, 5.Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır, 6.Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır, Şah damarından nabız ve solunum değerlendirilir,Tıbbi yardım istenir (112).

73 Bilinci kapalı kişilerde Heimlich Manevrası:
Hasta yere yatırılır, yan pozisyonda sırtına 5 kez vurulur, Tıkanma açılmaz ise hasta düz bir zeminde başı yana çevrilir, Hastanın bacakları üzerine ata biner şekilde oturulur, Bir elin topuğunu göbek ile göğüs kemiği arasına yerleştirilir, diğer el üzerine konur, Göbeğin üzerinden kürek kemiklerine doğru eğik bir baskı uygulanır,

74 Bilinci kapalı kişilerde Heimlich Manevrası:
Şah damarından nabız ve solunum değerlendirilir, İşleme yabancı cisim çıkıncaya kadar devam edilir, Tıbbi yardım istenir (112), Bu hareketi 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar ya da yardım gelinceye kadar devam edin, Bu tür olgularda havayolu tıkanıklığında ilkyardımcılar Temel Yaşam Desteği uygulamalarını yapacaklardır.

75 BEBEKLERDE HEİMLİCH MANEVRASI
Bebek ilkyardımcının bir kolu üzerine ters olarak yatırılır, Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak boynundan tutulur ve yüzüstü pozisyonda öne doğru eğilir, Baş gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur, 5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin sırtına kürek kemiklerinin arasına hafifçe vurulur, Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir,

76 BEBEKLERDE HEİMLİCH MANEVRASI
6.Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır, 7. Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak sırtüstü şekilde tutulur, 8.5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmından karnın üs kısmına baskı uygulanır, 9.Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir, 10. Tıbbi yardım istenir (112).

77 Kısmi tıkanıklıklarda ilkyardım uygulaması
Yeterli hava giriş çıkışı mevcutsa, kazazede öksürmeye teşvik edilir Bulunduğu pozisyonda kalması sağlanır Kazazedenin solunum ve öksürüğü zayıflar ya da kaybolursa ve morarma saptanırsa derhal girişimde bulunulmalıdır. Yabancı cisim, yerinden çıkmış veya gevşemiş takma dişleri varsa bunlar yerinden çıkarılır. Yabancı cisim görülemiyorsa ve hastanın durumu kötüye gidiyorsa yukarıda tam tıkanmada anlatılan uygulamalara başlanır.

78 4-KANAMALARDA İLKYARDIM

79 KANAMA NEDİR? Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun içine veya dışına doğru) doğru akmasıdır. Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara bağlıdır: Kanamanın hızına, Vücutta kanın aktığı bölgeye, Kanama miktarına, Kişinin fiziksel durumu ve yaşına.

80 KANAMA ÇEŞİTLERİ Vücutta kanın aktığı bölgeye göre 3 çeşit kanama vardır : Dış kanamalar: Kanama yaradan vücut dışına doğru olur. İç kanamalar: Kanama vücut içine olduğu için gözle görülemez. Doğal deliklerden olan kanamalar: Kulak, burun, ağız, anüs, üreme organlarından olan kanamalardır.

81 ARTER-VEN-KILCAL KANAMA
Arter kanamaları kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve açık renklidir. Ven kanamaları ise koyu renkli ve sızıntı şeklindedir. Kılcal damar kanaması küçük kabarcıklar şeklindedir. Kanamanın değerlendirilmesinde, şok belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.

82 Vücutta baskı uygulanacak noktalar nelerdir?
1-Boyun : Boyun atardamarı (şah damarı) baskı yeri 2-Köprücük kemiği üzeri : Kol atardamarı baskı yeri 3-Koltukaltı : Kol atardamarı baskı yeri 4-Kolun üst bölümü : Kol atardamarı baskı yeri 5-Kasık : Bacak atardamarı baskı yeri 6-Uyluk : Bacak atardamarı baskı yeri

83 Kasık Uyluk Karın ortası Boyun Köprücük kemiği Koltuk altı Kolun üst bölümü

84 Kanamalarda ilkyardım uygulamaları nelerdir?
Dış kanamalarda ilkyardım: Hasta/yaralının durumu değerlendirilir (ABC), Tıbbi yardım istenir (112), Yara ya da kanama değerlendirilir, Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır, Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı arttırılır, Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır,

85 Kanamalarda ilkyardım uygulamaları nelerdir?
7.Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır, 8.Kanayan bölge yukarı kaldırılır, 9.Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa, yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa ve/veya baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır, 10.Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması gibi) hasta/yaralının üzerine yazılır, 11.Hızla sevk edilmesi sağlanır.

86 Kanamalarda ilkyardım uygulamaları nelerdir?
12.Sık aralıklarla (2-3dakikada bir) yaşam bulguları değerlendirilir, 13.Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde hasta/yaralının üstü örtülür, 14.Şok pozisyonu verilir Ayaklar 30 cm yukarı kaldırılır 2-3 dakikada bir yaşam bulguları değerlendirilir.

87 Hangi durumlarda turnike uygulanır?
Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı durdurmak ve daha sonra da diğer yaralılarla ilgilenebilmek için), Yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa, Uzuv kopması varsa, Baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır.

88 Turnike uygulamasında dikkat edilecek hususlar neler olmalıdır?
İp, tel gibi kesici malzemeler kullanılmamalıdır. Turnikeyi sıkmak için tahta parçası, kalem kullanılabilir. Turnike kanama duruncaya kadar sıkılır, kanama durduktan sonra daha fazla sıkılmaz. Turnike bölgesinin üzerine hiçbir şey örtülmez. Turnike uygulamasının yapıldığı saat bir kağıda yazılmalı ve yaralının üzerine asılmalıdır.

89 Turnike uygulamasında dikkat edilecek hususlar neler olmalıdır?
Uzun süreli kanamalardaki turnike uygulamalarında, kanayan bölgeye göre dakikada bir turnike gevşetilmelidir. Turnike uzvun koptuğu bölgeye en yakın olan ve deri bütünlüğünün bozulmamış olduğu bölgeye uygulanır. Turnike, kol ve uyluk gibi tek kemikli bölgelere uygulanır, ancak önkol ve bacağa el ve ayağın beslenmesini bozabileceği için uygulanmaz. Uzuv kopması durumlarında, önkol ve bacağa da turnike uygulanabilir.

90 UZUV KOPMASI DURUMUNDA İLKYARDIM UYGULAMA TEKNİĞİ
Hasta/yaralıyı sırt üstü yatırma Hasta/Yaralının bacaklarını 30 cm kadar yükseltme Kopmuş olan uzvun kanama kontrolü yapılır, tampon yapılır ve kapatılır. Kanamayı durdurmak için kanayan yere veya baskı noktalarına bası uygulama,kanama kontrol edilemiyorsa turnike uygulama.

91 UZUV KOPMASI DURUMUNDA İLKYARDIM UYGULAMA TEKNİĞİ
Turnike uygulandıktan sonra sıkılaştırılarak uzuvdaki kanama kontrol edilir. Kopan parçayı ağzı kapalı bir plastik torbaya yerleştirme Kopan parçanın konduğu torbayı buz içeren ikinci bir torbanın içine koyma , İçerisinde 1 ölçek suya 2 ölçek buz konulmuş ikinci bir torbaya yada kovaya konulur,

92 UZUV KOPMASI DURUMUNDA İLKYARDIM UYGULAMA TEKNİĞİ
Kopmuş uzuv parçasının buz ile direkt teması ettirilmez Torbayı hasta/yaralı ile aynı vasıtaya koyma, üzerine hastanın adı ve soyadını yazma, en geç 6 saat içinde sağlık kuruluşuna sevk etme Tıbbi birimleri haberdar etme (112)

93 İç kanamalarda ilkyardım:
Hasta/yaralının bilinci ve ABC si değerlendirilir, Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır, Tıbbi yardım istenir (112), Asla yiyecek ve içecek verilmez, Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa), Yaşamsal bulguları incelenir, Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.

94 Şok nedir? Kardiyojenik şok (Kalp kökenli)
Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir. Kaç çeşit şok vardır? Kardiyojenik şok (Kalp kökenli) Hipovolemik şok (Sıvı eksikliği) Toksik şok (Zehirlenme ile ilgili) Anaflaktik şok (Alerjik)

95 Şok belirtileri nelerdir?
Kan basıncında düşme Hızlı ve zayıf nabız Hızlı ve yüzeyel solunum Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik Endişe, huzursuzluk,baş dönmesi, Dudak çevresinde solukluk ya da morarma Susuzluk hissi Bilinç seviyesinde azalma

96 Şokta ilkyardım uygulamaları nelerdir?
Kendinin ve çevrenin güvenliği sağlanır, Hava yolunun açıklığı sağlanır,mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır, Varsa kanama hemen durdurulur,şok pozisyonu verilir, Hasta/yaralı sıcak tutulur,hareket ettirilmez, Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır (112), Hasta/yaralının endişe ve korkuları giderilerek psikolojik destek sağlanır

97 Doğal deliklerden çıkan kanamalarda ilkyardım:
Burun kanamalarında ilkyardım Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir, Oturtulur, Başı hafifçe öne eğilir, Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır, Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.

98 Doğal deliklerden çıkan kanamalarda ilkyardım:
Kulak kanaması: Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir, Kanama hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir, Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz bezlerle kapanır, Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır,

99 5-YARALANMALARDA İLKYARDIM

100 YARALANMALARDA İLKYARDIM
Yara nedir? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon riski artar. Yara çeşitleri; Kesik yaralar Ezikli yaralar Delici yaralar Parçalı yaralar Kirli (enfekte) yaralar

101 Yaraların ortak belirtileri nelerdir?
Kanama Yara kenarının ayrılması

102 Yaralanmalarda ilkyardım nasıl olmalıdır?
Yaşam bulguları değerlendirilir (ABC), Yara yeri değerlendirilir, - Oluş şekli, süresi, yabancı cisim varlığı, kanama vb. Kanama durdurulur,üzeri kapatılır, Sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır, Tetanos konusunda uyarıda bulunulur, Yaradaki yabancı cisimlere dokunulmamalıdır!

103 CİDDİ YARALANMALAR Kenarları birleşmeyen ve ya 2-3 cm. olan yaralar
Kanaması durdurulamayan yaralar Kas ve ya kemiğin göründüğü yaralar Delici aletlerle oluşan yaralar Yabancı cisim saplanmış olan yaralar İnsan ve ya hayvan ısırıkları Görünürde iz bırakma ihtimali olan yaralar

104 CİDDİ YARALANMALAR İlkyardım: Yaraya saplanan yabancı cisimler çıkarılmaz Yara içi kurcalanmamalıdır Yarada kanama varsa durdurulur Yara temiz bir bezle örtülür Yara üzerine bandaj uygulanır Tıbbi yardım istenir (112)

105 DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARI
Göğsün içine giren cisim, akciğer zarı ve akciğeri yaralar. Bunun sonucunda şu belirtiler görülebilir: Yoğun ağrı Solunum zorluğu Morarma Kan tükürme Açık pnömotoraks (Göğüsteki yarada nefes alıyor görüntüsü) Normal akciğer Delici yara nedeniyle sönmüş akciğer

106 DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARINDA İLKYARDIM
Hasta/yaralının bilinç kontrolü yapılır, yaşam bulguları değerlendirilir (ABC), 2.Yara üzerine plastik poşet naylon vb. sarılmış bir bezle kapatılır, 3.Nefes alma sırasında yaraya hava girmesini engellemek, nefes verme sırasında havanın dışarı çıkmasını sağlamak için yara üzerine konan bezin bir ucu açık bırakılır, 4.Hasta/yaralı bilinci açık ise yarı oturur pozisyonda oturtulur, 5.Ağızdan hiçbir şey verilmez, 6.Açık pnömotoraksta şok ihtimali yüksektir. Şok önlemleri alınmalıdır, 7.Tıbbi yardım istenir (112).

107 Delici karın yaralanmalarında ne gibi sorunlar olabilir?
Karın bölgesindeki organlar zarar görebilir, İç ve dış kanama ve buna bağlı şok oluşabilir, Karın tahta gibi sert ve çok ağrılı ise durum ciddidir, Bağırsaklar dışarı çıkabilir.

108 Açık yaranın dış etkilerden korunması
DELİCİ KARIN YARALANMALARI Genel İlkyardım Solunumun sağlanması Açık yaranın dış etkilerden korunması Bağırsaklar dışarı çıkmışsa üzerinin temiz geniş bezle korumaya alınması Yara durumuna göre pozisyon verdirilmesi Şoka karşı önlem alınması Vücut ısısının korunması, izlenmesi ve sevki

109 Kafatasında çökme kırığı
Kafatası ve omurga yaralanmaları neden önemlidir? Darbenin şiddetine bağlı olarak kafatası boşluğunda yer alan merkezi sinir sistemi etkilenebilir. Bel kemiğindeki yaralanmalarda omurgada ani sıkışma yada ayrılma meydana gelebilir. Bunun sonucunda sinir sistemi etkilenerek bazı olumsuz sonuçlar oluşabilir. Trafik kazalarında ölümlerin % 80’i kafatası ve omurga yaralanmalarından olmaktadır Kafatasında çökme kırığı

110 Kafatası yaralanmaları çeşitleri nelerdir?
Saçlı deride yaralanmalar Kafatası, beyin yaralanmaları Kafatası kırıkları Yüz yaralanmaları Omurga(belkemiği)yaralanmaları

111 Kafatası ve omurga yaralanmalarının nedenleri nelerdir?
Yüksek bir yerden düşme Baş ve gövde yaralanması Otomobil yada motosiklet kazaları Spor ve iş kazaları Yıkıntı altında kalma

112 Kafatası ve omurga yaralanmalarında belirtiler nelerdir?
Bilinç düzeyinde değişmeler, hafıza değişiklikleri yada hafıza kaybı Başta, boyunda ve sırtta ağrı Elde ve parmaklarda karıncalanma yada his kaybı Vücudun herhangi bir yerinde tam yada kısmi hareket kaybı Baş yada bel kemiğinde şekil bozukluğu Burun ve kulaktan beyin omurilik sıvısı ve kan gelmesi Baş, boyun ve sırtta dış kanama Sarsıntı

113 Kafatası ve omurga yaralanmalarında belirtiler nelerdir?
Denge kaybı Kulak ve göz çevresinde morluk Ancak, hastada hiçbir belirti yoksa bile, Yüz ve köprücük kemiği yaralanmaları Tüm düşme vakaları Trafik kazaları Bilinci kapalı tüm hasta / yaralılar kafa ve omurga yaralanması olarak var sayılmalıdır

114 Kafatası ve omurga yaralanmalarında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Bilinç kontrolü yapılır,yaşam bulguları değerlendirilir, Hemen tıbbi yardım istenir (112), Bilinci açıksa hareket etmemesi sağlanır, Tehlike söz konusu ise düz pozisyonda sürüklenir, Baş-boyun-gövde ekseni bozulmamalıdır, Sarsıntıya maruz kalmaması gerekir, Bilgiler kaydedilmeli ve gelen ekibe bildirilmelidir, Asla yalnız bırakılmamalıdır.

115 6-YANIK, DONMA VE SICAK ÇARPMALARINDA İLKYARDIM

116 Yanık nedir? Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku
bozulmasıdır. Yanık, genellikle; Sıcak su veya buhar teması Sıcak katı maddelerle temas, Asit/alkali gibi kimyasal maddelerle temas, Elektrik akımı etkisi yada radyasyon nedeni ile de oluşabilir.

117 Kaç çeşit yanık vardır? Fiziksel yanıklar: -Isı ile oluşan yanıklar
-Elektrik nedeni ile oluşan yanıklar -Işın ile oluşan yanıklar -Sürtünme ile oluşan yanıklar -Donma sonucu oluşan yanıklar Kimyasal yanıklar: - Asit alkali madde ile oluşan yanıklar

118 Yanığın ciddiyetini belirleyen faktörler nelerdir?
1.Derinlik 2.Yaygınlık 3.Bölge 4.Enfeksiyon riski 5.Yaş 6.Solunum yoluyla görülen zarar 7.Önceden var olan hastalıklar

119 1. Derece yanıklar Deride kızarıklık, ağrı, yanık bölgede ödem vardır. Yaklaşık 48 saatte iyileşir Ör:Güneş yanıkları

120 ÖRNEK

121 2. Derece yanıklar Deride içi su dolu kabarcıklar
(bül) vardır. Ağrılıdır. Derinin kendini yenilemesi ile kendi Kendine iyileşir. Örn. Haşlanmalar, Alev yanığı

122 ÖRNEK

123 3. Derece yanıklar Derinin tüm tabakaları etkilenmiştir.
Özellikle de kaslar, sinirler ve damarlar üzerinde etkisi görülür. Beyaz ve kara yaradan siyah renge kadar aşamaları vardır. Sinirler zarar gördüğü için ağrı yoktur.

124 ÖRNEK

125 Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri nedir?
Kişi hala yanıyorsa paniğe engel olunur, koşması engellenir, Hasta/yaralının üzeri battaniye yada bir örtü ile kapatılır ve yuvarlanması sağlanır, Yaşam belirtileri değerlendirilir (ABC), Solunum yolunun etkilenip etkilenmediği kontrol edilir, Yanık bölge en az 20 dakika soğuk su altında tutulur (yanık yüzeyi büyükse ısı kaybı çok olacağından önerilmez),

126 Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri nedir?
Ödeme karşı; yüzük, bilezik, saat gibi eşyalar çıkarılır, Yanmış alandaki deriler kaldırılmadan giysiler çıkarılır, Takılan yerler varsa kesilir, temizliğe dikkat edilir, Su toplamış yerler patlatılmaz, Yanık üzerine ilaç yada yanık merhemi gibi maddeler de sürülmemelidir, Yanık üzeri temiz bir bezle örtülür, Hasta/yaralı battaniye ile örtülür,

127 Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri nedir?
Yanık bölgeler birlikte bandaj yapılmamalıdır, Yanık geniş ve sağlık kuruluşu uzaksa hasta / yaralının kusması yoksa bilinçliyse ağızdan sıvı (1 litre su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay kaşığı tuz karışımı) verilerek sıvı kaybı önlenir, Tıbbi yardım istenir (112).

128 Kimyasal yanıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır?
Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle teması kesilmelidir, Bölge bol tazyiksiz suyla, en az dakika yumuşak bir şekilde yıkanmalıdır, Giysiler çıkarılmalıdır, Hasta/yaralı örtülmelidir, Tıbbi yardım istenmelidir (112).

129 Elektrik yanıklarında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır, Hemen elektrik akımı kesilmelidir, Hasta/yaralının ABC’si değerlendirilmelidir, Hasta/yaralıya kesinlikle su ile müdahale edilmemelidir, Hasta/yaralı hareket ettirilmemelidir, Hasar gören bölgenin üzeri temiz bir bezle örtülmelidir, Tıbbi yardım istenmelidir (112).

130 Sıcak Çarpması Belirtileri
Kas Krampları Güçsüzlük, yorgunluk Baş dönmesi Davranış bozukluğu Sinirlilik Solgun ve sıcak deri Bol terleme Mide krampları Kusma, bulantı Bilinç kaybı Hızlı nabız

131 Sıcak çarpmasında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Hasta serin ve havadar bir yere alınır, Giysiler çıkarılır, Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir, Bulantısı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını gidermek için 1 litre su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay kaşığı tuz karışımı sıvı yada soda içirilir.

132 Sıcak çarpmasında risk grupları
Kalp ve tansiyon hastaları Diyabet ve kanser hastaları Normal kilosunun çok altında ve çok üzerinde olanlar Psikolojik yada psikiyatrik rahatsızlığı olanlar Böbrek hastaları 65 yaş üzeri kişiler, 5 yaş altı çocuklar Hamileler, sürekli ve bilinçsiz diyet uygulayanlar Yeterli miktarda su içmeyenler

133 Donuk belirtileri nelerdir?
Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşur. Donuklar şu şekilde derecelendirilir. Birinci derece: En hafif şeklidir. Erken müdahale edilirse hızla iyileşir. -Deride solukluk, soğukluk hissi olur, -Uyuşukluk ve halsizlik görülür, -Daha sonra kızarıklık ve iğnelenme hissi oluşur.

134 Üçüncü derece: Dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasıdır.
İkinci derece: Soğuğun sürekli olması ile belirtiler belirginleşir. -Zarar gören bölgede gerginlik hissi olur, -Ödem, şişkinlik, ağrı ve içi su dolu kabarcıklar (bül) meydana gelir, -Su toplanması iyileşirken siyah kabuklara dönüşür. Üçüncü derece: Dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasıdır. - Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluşur.

135 Donmada İlkyardım Hasta/yaralı ılık bir ortama alınarak soğukla teması kesilir, Sakinleştirilir, kesin istirahata alınır ve hareket ettirilmez, Kuru giysiler giydirilir, Sıcak içecekler verilir, Su toplamış bölgeler patlatılmaz, bu bölgelerin üstü örtülür,

136 Donmada İlkyardım Donuk bölge ovulmaz, kendi kendine ısınması sağlanır, El ve ayak doğal pozisyonda tutulur, Isınma işleminden sonra hala hissizlik varsa bezle bandaj yapılır, El ve ayaklar yukarı kaldırılır, Tıbbi yardım istenir (112).

137 Donma Resimleri

138 7-KIRIK,ÇIKIK VE BURKULMALRDA İLKYARDIM

139 Kırık : Kemik bütünlüğünün bozulmasıdır.
KIRIKLAR Kırık : Kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar darbe sonucu yada kendiliğinden oluşabilir. Yaşlılık ile birlikte kendiliğinden kırık oluşma riski de artar. KIRIK ÇEŞİTLERİ 1. Kapalı kırık 2. Açık kırık

140 Kırık belirtileri neler olabilir?
1. Hareket ile artan ağrı 2. Şekil bozukluğu 3. Hareket kaybı 4. Ödem ve kanama nedeniyle morarma 5. Ağrılı bölgelerin tespiti için elle muayene gereklidir.

141 Kırıklarda İlkyardım Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir,
Hasta/yaralı hareket ettirilmez, sıcak tutulur, Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır Tespit ve sargı yapılırken parmaklar görünecek şekilde açıkta bırakılır. Kırık şüphesi olan bölge, ani hareketlerden kaçınılarak bir alt ve bir üst eklemleri de içine alacak şekilde tespit edilir. Açık kırıklarda, tespitten önce yara temiz bir bezle kapatılmalıdır, Kırık bölgede sık aralıklarla nabız, derinin rengi ve ısısı kontrol edilir Tıbbi yardım istenir 112

142 Burkulma nedir? Eklem yüzeylerinin anlık olarak ayrılmasıdır. Zorlamalar sonucu oluşur. Burkulma belirtileri nelerdir? -Burkulan bölgede ağrı -Kızarma, şişlik -İşlev kaybı

143 Burkulmada ilkyardım nasıl olmalıdır?
Sıkıştırıcı bir bandajla burkulan eklem tespit edilir, Şişliği azaltmak için bölge yukarı kaldırılır, Hareket ettirilmez, Tıbbi yardım istenir (112).

144 Çıkık nedir? Eklem yüzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır.
Kendiliğinden normal konumuna dönemez. Belirtileri nelerdir? Yoğun ağrı Şişlik ve kızarıklık İşlev kaybı Eklem Bozukluğu Çıkık omuz eklemi

145 Çıkıkta ilkyardım nasıl olmalıdır
Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir, Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmaz, Hasta / yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez, Bölgede nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir, Tıbbi yardım istenir (112).

146 Kırık çıkık ve burkulmalarda tespit nasıl olmalıdır?
Tespit için ilkyardımcı elde olan malzemeleri kullanır. Bunlar üçgen sargı,rulo sargı, Battaniye,hırka, Eşarp, kravat, vb. Tahta, karton vb. malzemeler olabilir.

147 Tespit yöntemleri nelerdir?
Kol ve köprücük kemiği kırığı tespiti Pazı kemiği kırığı ,dirsek kırığı tespiti Kol askısıyla ön kol, bilek ve el tespiti Dirsek kemiği ve/veya ön kol kemiği kırığında sert malzemelerle tespit Pelvis kemiği kırığı tespiti Uyluk kemiği kırığı, diz kapağı kırığı tespiti Kaval kemiğinin , bileğin / ayağın tespiti

148 KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA TESPİT

149

150 8-BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLKYARDIM

151 Bilinç bozukluğu/ bilinç kaybı nedir?
Beynin normal faaliyetlerindeki bir aksama nedeni ile uyku halinden başlayarak (=bilinç bozukluğu), hiçbir uyarıya cevap vermeme haline kadar giden (=bilinç kaybı) bilincin kısmen yada tamamen kaybolması halidir. Bayılma (Senkop): Kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır. Beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşur. Koma: Yutkunma ve öksürük gibi reflekslerin ve dışarıdan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması yada yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.

152 Bilinç kaybı nedenleri nelerdir?
Bayılma nedenleri: Korku, aşırı heyecan Sıcak, yorgunluk Kapalı ortam, kirli hava Aniden ayağa kalkma Kan şekerinin düşmesi Şiddetli enfeksiyonlar

153 Koma nedenleri: Düşme veya şiddetli darbe Özellikle kafa travmaları
Zehirlenmeler Aşırı alkol, uyuşturucu kullanımı Şeker hastalığı Karaciğer hastalıkları Havale gibi ateşli hastalıklar

154 Bilinç bozukluğu belirtileri nelerdir?
Bayılma ( Senkop) Belirtileri: Baş dönmesi, baygınlık, yere düşme Bacaklarda uyuşma Bilinçte bulanıklık Yüzde solgunluk Üşüme, terleme Hızlı ve zayıf nabız

155 Koma belirtileri: Yutkunma, öksürük gibi tepkilerin kaybolması
Sesli ve ağrılı dürtülere tepki olmaması İdrar ve gaita kaçırma

156 Bilinç bozukluğu durumunda ilkyardım nasıl olmalıdır?
Kişi başının döneceğini hissederse; Sırt üstü yatırılır, ayakları 30 cm. kaldırılır, Sıkan giysiler gevşetilir, Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır.

157 Eğer kişi bayıldıysa; Sırt üstü yatırılarak ayakları 30 cm kaldırılır,
Solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve açıklığın korunması sağlanır, Sıkan giysiler gevşetilir, Kusma varsa yan pozisyonda tutulur, Solunum kontrol edilir, Etraftaki meraklılar uzaklaştırılır.

158 Bilinç kapalı ise: Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir (ABC), Hasta/yaralıya koma pozisyonu verilir , Yardım çağrılır (112), Sık sık solunum ve nabız kontrol edilir, Yardım gelinceye kadar yanında beklenir.

159 Koma pozisyonu (yarı yüzükoyun-yan pozisyon) nasıl verilir?

160 HAVALE Havale: Sinir sisteminin merkezindeki bir tahriş (irritasyon)
yüzünden beyinde meydana gelen elektriksel boşalmalar sonucu oluşur. Vücudun adale yapısında kontrol edilemeyen kasılmalar olur. Havale nedenleri nelerdir? Kafa travmasına bağlı beyin yaralanmaları Beyin enfeksiyonları Yüksek ateş Bazı hastalıklar İEM-100

161 Ateş nedeniyle oluşan havale nedir?
Herhangi bir ateşli hastalık sonucu vücut sıcaklığının 38°C'nin üstüne çıkmasıyla oluşur. Genellikle 6 ay-6 yaş arasındaki çocuklarda rastlanır. Ateş nedeniyle oluşan havalede ilkyardım nasıl olmalıdır? Öncelikle hasta ıslak havlu ya da çarşafa sarılır, Oda sıcaklığında bir küvete sokulur, Tıbbi yardım istenir (112).

162 Sara krizi (=Epilepsi) nedir?
Kronik bir hastalıktır. Doğum sırasında yada daha sonra herhangi bir nedenle beyin zedelenmesi oluşan kişilerde gelişir. Her zaman tipik sara krizi karakterinde olmasa da bazı belirtilerle tanınır. Sara krizini davet eden bazı durumlar olabilir. Uzun süreli açlık, uykusuzluk, İlaçların doktor izni dışında kesilmesi, Hormonal değişiklikler sara krizinin ortaya çıkmasına

163 Sara krizinin belirtileri nelerdir?
Adale kasılmaları Bağırma, şiddetli ve ani bir şekilde kasılma 10-20 saniye kadar nefesi kesilebilir, Dokularda ve yüzde morarma Aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülebilir, Hasta dilini ısırabilir, başını yere çarpıp yaralayabilir, Son aşamada hasta uyanır, şaşkındır, nerede olduğundan habersiz, uykulu hali vardır.

164

165 Sara krizinde ilkyardım nasıl olmalıdır?
Kriz, kendi sürecini tamamlamaya bırakılır, Hasta bağlanmaz, kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz, Yabancı madde koklatılmaz, ağızdan yiyecek içecek verilmez, Başın altına yumuşak bir malzeme konur, Etrafın güvenliği sağlanır, Sıkan giysiler gevşetilir,kusmaya karşı tedbirli olunur, Yaralanma varsa gerekli işlemler yapılır, Tıbbi yardım istenir (112).

166 Kan şekeri düşüklüğü nedir?
Herhangi bir nedenle vücutta glikoz eksildiği zaman ortaya çıkan belirtilerdir. Kan şekeri düşmesinin nedenleri nelerdir? Şeker hastalığı tedavisine bağlı Uzun egzersizler sonrası Uzun süre aç kalma Barsak ameliyatı geçirenlerde yemek sonrası

167 Kan şekeri aniden düştüğünde hangi belirtiler görülür?
Korku Terleme Hızlı nabız Titreme Aniden acıkma Yorgunluk Bulantı

168 Baş ağrısı Görme bozukluğu Uyuşukluk Zayıflık Konuşma güçlüğü
Kan şekeri düşüklüğü yavaş ve uzun sürede oluşursa hangi belirtiler görülür? Baş ağrısı Görme bozukluğu Uyuşukluk Zayıflık Konuşma güçlüğü Kafa karışıklığı Sarsıntı ve şuur kaybı

169 Kan şekeri düşmesinde ilkyardım nasıl olmalıdır?
Hastanın ABC’si değerlendirilir, 15-20 dakikada belirtiler geçmiyorsa sağlık kuruluşuna gitmesi için yardım çağırılır , Hastanın bilinci yerinde değilse koma pozisyonu verilerek tıbbi yardım çağırılır(112).

170 Göğüste kuvvetli ağrı nedenleri nelerdir?
Göğüste kuvvetli ağrı nedenleri arasında en sık Angina pektoris ve Miyokart enfarktüsü görülür. Her ikisi de kalp kasının belli bir yerine gönderilen kanın azalması sonucu oluşur.

171 Kalp Spazmı (Angina Pektoris) belirtileri:
Sıkıntı veya nefes darlığı olur, Ağrı hissi; boyuna, sırta ve çeneye doğru ilerler Sıklıkla fiziksel hareket, fiziksel zorlanma, heyecan, üzüntü yada fazla yemek yeme sonucu ortaya çıkar, Ağrı yaklaşık 5-10 dakika kadar sürer Ağrı, istirahat ile durur, istirahat halindeyken görülmesi ciddi bir durumu gösterir, Nefes alıp vermekle ağrının şekli ve şiddeti değişmez.

172 Kalp Krizi (Miyokart Enfaktüsü) belirtileri:
Ölüm korkusu ve yoğun sıkıntı hisseder, terleme, mide bulantısı, kusma Ağrı; göğüs yada mide boşluğunun herhangi bir yerinde, sıklıkla kravat bölgesinde görülür, omuzlara, boyuna, çeneye ve sol kola yayılır, Kalp spazmı ağrısına benzemekle birlikte daha şiddetli ve uzun sürelidir,

173 Kalp Krizi (Miyokart Enfaktüsü) belirtileri:
En çok hazımsızlık, gaz sancısı veya kas ağrısı şeklinde belirti verir ve bu nedenle bu tür rahatsızlıklarla karıştırılır (Bu tür gaz yada kas ağrıları, aksi ispat edilinceye kadar kalp krizi olarak düşünülmelidir), Nefes alıp vermekle ağrının şekli ve şiddeti değişmez.

174 Göğüs ağrısında ilkyardım
Hastanın yaşamsal bulguları kontrol edilir (ABC), Hasta hemen dinlenmeye alınır, sakinleştirilir, Yarı oturur pozisyon verilir, Kullandığı ilaçları varsa almasına yardım edilir, Yardım istenerek (112) sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır, Yol boyunca yaşam bulguları izlenir.

175 9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM

176 Zehirlenme nedir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Vücuda dışarıdan giren bazı yabancı maddeler, vücudun yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebileceğinden zehirli (toksik) olarak kabul edilirler.

177 Zehirlenmelerde genel belirtiler nelerdir?
Sindirim sistemi : Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal Sinir sistemi : Bilinç kaybı, havale, rahatsızlık hissi, hareketlerde uyumsuzluk Solunum sistemi bozuklukları: Nefes darlığı, morarma, solunum durması Dolaşım sistemi:Nabız bozukluğu, kalp durması

178 Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir?
SİNDİRİM SOLUNUM DERİ

179 Sindirim yoluyla zehirlenmede ilkyardım nasıl olmalıdır?
Bilinç kontrolü yapılır, Ağız zehirli madde ile temas etmişse su ile çalkalanır, zehirli madde ele temas etmişse el sabunlu su ile yıkanır, Yaşam bulguları değerlendirilir, Kusma, bulantı, ishal gibi belirtiler değerlendirilir, Kusturulmaya çalışılmaz, özellikle yakıcı maddelerin alındığı durumlarda hasta asla kusturulmaz,

180 Sindirim yoluyla zehirlenmede ilkyardım nasıl olmalıdır?
Bilinç kaybı varsa koma pozisyonu verilir, Üstü örtülür, Tıbbi yardım istenir (112), Olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir ; -Zehirli maddenin türü nedir? -İlaç yada uyuşturucu alıyor mu? -Hasta saat kaçta bulundu? -Evde ne tip ilaçlar var?

181 Solunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardım nasıl olmalıdır?
Hasta temiz havaya çıkarılır yada cam ve kapı açılarak ortam havalandırılır, Yaşamsal belirtiler değerlendirilir (ABC), Yarı oturur pozisyonda tutulur, Bilinç kapalı ise koma pozisyonu verilir, Tıbbi yardım istenir (112), İlkyardımcı kendini ve çevresini korumak için gerekli önlemleri almalıdır,

182 Solunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardım nasıl olmalıdır?
Solunumu korumak için maske veya ıslak bez kullanılır, Elektrik düğmeleri ve diğer elektrikli aletler ve ışıklandırma cihazları kullanılmaz, Yoğun duman varsa hastayı dışarı çıkarmak için ip kullanılmalıdır, Derhal itfaiyeye haber verilir (110).

183 Cilt yolu ile zehirlenmelerde ilkyardım nasıl olmalıdır?
Yaşam bulguları değerlendirilir, Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir, Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır, 15-20 dakika boyunca deri bol suyla yıkanmalıdır, Tıbbi yardım istenir (112).

184 Zehirlenmelerde genel ilkyardım kuralları nelerdir?
Zehirlenmeye neden olan maddeyi uzaklaştırmak (Kirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzaklaştırılırsa o kadar az miktarda emilir). Hayati fonksiyonların devamının sağlanması Sağlık kuruluşuna bildirme (112)

185 Şofben Kazalarında İlkyardım:
Kişi ortamdan uzaklaştırılır, Hareket ettirilmez, Yaşam bulguları değerlendirilir (ABC) , Havayolu açıklığı sağlanır, 112 aranır.

186 Alınması Gereken Önlemler Nelerdir:
Banyo içerden kilitlenmemeli, Şofben iyi çeken bir bacaya bağlanmalı, Şofbenin olduğu yere bol hava girişi sağlanmalı, Şofben ile tüp arasındaki hortum 125 cm’den uzun olmamalı, Banyodaki kişiler kontrol edilmeli.

187 Karbonmonoksit Zehirlenmesi:
Egzos gazları, Gaz ve kömür ısıtıcıları, Mangal kömürleri, kuyular ve derin çukurlarda bulunur. Karbonmonoksit renksiz, kokusuz, havadan hafif ve rahatsız edici olmayan bir gazdır. Hemoglobine bağlanma kapasitesi oksijenden 280 kat fazladır.

188 Karbonmonoksit Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Aşırı yorgunluk, huzursuzluk, grip belirtileri, Bulantı- kusma, başdönmesi, karıncalanma Cilt ve tırnaklarda kısa süreli kiraz kırmızısı renk değişimi, Göğüs ağrısı, çarpıntı hissi, tansiyon düşüklüğü kalp durması, Solunum durması, koma.

189 Karbonmonoksit Zehirlenmesinde İlkyardım:
Kişi ortamdan uzaklaştırılır, Hareket ettirilmez, Yaşam bulguları değerlendirilir (ABC), Hava yolu açıklığı sağlanır 112 aranır.

190 10-HAYVAN ISIRMA VE SOKMASINDA İLKYARDIM

191 Hayvan ısırmalarında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Yaşam bulguları değerlendirilir (ABC), Hafif yaralanmalarda yara 5 dak.sabun ve soğuk suyla yıkanır, Yaranın üstü temiz bir bezle kapatılır, Ciddi yaralanmada yaraya temiz bir bezle basınç uygulanarak kanamadur durulmalıdır, Derhal tıbbi yardım istenmeli (112), Hasta,kuduz - tetanos aşısı için uyarılmalıdır,

192 Arı Sokmaları Belirtiler: Acı, Şişme, Kızarıklık İlk Yardım:
Arının iğnesini sıyırtarak çıkartma Yara yıkanır Üzeri örtülür Soğuk uygulama yapılır Alerji açısından değerlendirilir Ağız içinden soktuysa buz emmesi sağlanır. Alerjik durum varsa, çok sayıda arı tarafından sokulduysa 112 aranır Belirtiler: Acı, Şişme, Kızarıklık

193 Akrep Sokması Belirtiler: Kızarıklık Isı artışı Şişme Morarma Ağrı
İlk Yardım: 1. Yara yıkanır 2. Yaralı yatar pozisyonda tutulur. 3. Soğuk uygulama yapılır 4. Hasta hareket ettirilmez 5. Yara üzerine herhangi bir müdahale yapılmaz aranır

194 Yılan Isırması Belirtiler: Lokal: Acı Genel: Kusma İlk Yardım:
Morluk Kanama İltihap Genel: Kusma Karın ağrısı İshal Susuzluk İlk Yardım: 1. Yara yıkanır 2. Yaralı bölge kalp seviyesinin altında tutulur 3. Soğuk uygulama yapılır 4. Hasta hareket ettirilmez 5. Yaraya yakın bölgede baskı yapan yüzük, bilezik vb. çıkarılır. 6. Yara üzerine herhangi bir müdahale yapılmaz (emilmez) aranır

195 Deniz Canlılarının Sokması
Belirtiler: Kızarma Şişme İltihaplanma Sıkıntı hissi Huzursuzluk Baş ağrısı İlk Yardım: 1. Diken görülüyorsa çıkartılır 2. Yaralı bölge hareket ettirilmez 3. Sıcak su ile yıkanır 4. Yara yerine herhangi bir müdahale yapılmaz, ovulmaz 5. Deniz anası ısırıklarında tuzlu su kullanılır.** aranır

196 Kene Isırıkları Belirtiler: Ateş, bulantı,titreme Bulantı,kusma,ishal
Kas ağrısı,yüzde kızarma Ani baş ağrısı Karaciğerde büyüme, kanama İştahsızlık,karın ağrısı Burun ve diş etlerinde kanama İlk Yardım: Vücutta kenenin görülmesi halinde eter, kloroform,alkol veya gaz sürmek.

197 11-GÖZ, KULAK VE BURUNA YABANCI CİSİM KAÇMASI

198 Göze yabancı cisim kaçmasında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Toz gibi küçük madde ise; Göz ışığa doğru çevrilir ve alt göz kapağı içine bakılır, Gerekirse üst göz kapağı açık tutulur, Nemli temiz bir bezle çıkarılmaya çalışılır, Hastaya gözünü kırpıştırması söylenir, Göz ovulmamalıdır, Çıkmıyorsa sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.

199 Bir cisim batması varsa ya da metal cisim kaçmışsa;
Gerekmedikçe hasta yerinden oynatılmaz, Göze hiçbir şekilde dokunulmaz, Tıbbi yardım istenir (112), Hastanın göz uzmanı olan bir sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.

200 Kulağa yabancı cisim kaçmasında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Kesinlikle sivri ve delici bir cisimle müdahale edilmez, Su değdirilmez, Tıbbi yardım istenir (112). Yabancı cisim

201 Buruna yabancı cisim kaçmasında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Burun duvarına bastırarak kuvvetli bir nefes verme ile cismin atılması sağlanır, Çıkmazsa tıbbi yardım istenir (112).

202 12-BOĞULMALARDA İLKYARDIM

203 Boğulma nedir? Boğulma nedenleri nelerdir?
Boğulma, vücuttaki dokulara yeterli oksijen gitmemesi sonucu dokularda bozulma meydana gelmesidir. Boğulma nedenleri nelerdir? Bayılma ve bilinç kaybı sonucu dilin geriye kayması Nefes borusuna sıvı dolması Nefes borusuna yabancı cisim kaçması Asılma Akciğerlerin zedelenmesi Gazla zehirlenme Suda boğulma (*)

204 !!!! Suda boğulmalarda, boğulma sırasında nefes borusu girişinin kasılmasına bağlı olarak çok az miktarda su akciğerlere girer. Suda boğulanlarda özellikle soğuk havalarda dakika geçse bile yapay solunum ve kalp mesajına başlanmalıdır.

205 Boğulmalarda genel belirtiler nelerdir?
Nefes almada güçlük Gürültülü, hızlı ve derin solunum Ağızda balgam toplanması ve köpüklenme Yüzde, dudaklarda ve tırnaklarda morarma Genel sıkıntı hali, cevaplarda isabetsizlik ve kararsızlık Bayılma

206 Boğulmalarda genel ilkyardım işlemleri ne olmalıdır?
Boğulma nedeni ortadan kaldırılır, Bilinç kontrolü yapılır, Hastanın yaşamsal bulguları değerlendirilir Temel yaşam desteği sağlanır, Derhal tıbbi yardım istenir (112), Yaşam bulguları izlenir.

207 13-HASTA VEYA YARALI KURTARMA VE TAŞIMA TEKNİKLERİ

208 Hasta/yaralı taşınmasında genel kurallar nelerdir?
Her iki ayağınızı zemine düz yerleştirin, bir ayağınız ötekinden hafifçe önde olsun, bu şekilde sağlam bir tabana ağırlığı yayın. Hastanın ağırlığını her iki ayağınıza eşit dağıtın Baldır ve kalça kaslarının temel kaldırma gücünü sağlayabilmesi için, kaldırırken dizlerinizi düzeltin Omurga ve leğen kemiği ile aynı hizada olsun.

209 Hasta/yaralı taşınmasında genel kurallar nelerdir?
Başınızı dik tutun ve yumuşak, koordine hareketler yapın. Ani, fevri hareketler kaslara aşırı yük bindirir ve yaralanmalara yol açar. Sadece rahatça taşıyabileceğiniz yükler kaldırın. İnsanlara yaş, cins, kas kitlesi ve fizik kapasitesini göz önünde bulundurarak yük verin. Yavaş, koordine hareketlerle yürüyün. Bir hasta veya sedyeyi taşırken adımlarınız omuzlarınızdan daha geniş olmamalıdır.

210 Hasta/yaralı taşınmasında genel kurallar nelerdir?
Mümkün olan her zaman, geriye doğru yerine ileri doğru yürüyün. Bu hareketinizin normal, dengeli ve yumuşak olmasını kolaylaştırır. Mümkün olan her zaman, yardımcı cihazlar kullanın. Bunları bir kurtarmada kullanmadan önce bozuk olmadıklarından emin olun ve uygun şekilde kullanmayı

211 Acil taşıma teknikleri nelerdir?
Genel bir kural olarak, hasta/yaralının yeri değiştirilmemeli ve dokunulmamalıdır. Olağanüstü bir tehlike söz konusuysa, taşıdığı her türlü riske rağmen acil taşıma zorunludur. En kısa sürede yaralılar güvenli bir yere taşınmalıdır. Koltuk altından tutarak sürükleme Ayak bileklerinden tutarak sürükleme

212 ARAÇ İÇİNDEKİ YARALIYI (RENTEK) TAŞIMA TEKNİĞİ
1- Kaza ortamını değerlendirme, patlama, yangın tehlikesini belirleme; çevre ve kendi güvenliğini sağlama 2 Hasta/yaralının “iyi misiniz?” diye sorarak bilincini kontrol etme 3- Hasta/yaralının solunumunu gözlemleme. Eğer solunum yok ise 4- Hasta/yaralının ayaklarının pedala sıkışmadığından emin olma; emniyet kemerini açma 5- Hasta/yaralının ,bir eliyle kolunu, diğer eliyle de çenesini kavrayarak boynunu tespit etme ( Hafif hareketle) 6- Baş-boyun-gövde hizasını bozmadan araçtan dışarı çekme 7- Hasta/yaralıyı yavaşça yere veya sedyeye yerleştirme

213 KAZAZEDEYİ ARAÇTAN ÇIKARMA (RENTEK MANEVRASI)

214 Kısa mesafede süratli taşıma teknikleri nelerdir?
1-Kucakta taşıma 2-İlkyardımcının omzundan destek alma 3-Sırtta taşıma 4-Omuzda taşıma ( İtfaiyeci yöntemi) 5-İki ilkyardımcı ile ellerin üzerinde taşıma (Altın Beşik Yöntemi) 6-Kollar ve bacaklardan tutarak taşıma 7-Sandalye ile taşıma

215 İki ilkyardımcı birbirlerinin ön kollarını tutarlar.
Beşik yöntemi Hasta/yaralının ciddi bir yaralanması yoksa ve yardım edebiliyorsa kullanılır İki ilkyardımcı birbirlerinin ön kollarını tutarlar. Hasta/yaralı kolların üzerine alınarak taşınır.

216 ACİL TAŞIMA TEKNİKLERİ
Ayak bileklerinden tutarak sürükleme Destek olma İtfaiyeci tekniği Koltuk altından tutarak sürükleme Kolların üzerinde taşıma Sırtta taşıma

217 Kolların üzerinde taşıma

218 Sedye üzerine yerleştirme teknikleri nelerdir?
1-Kaşık tekniği 2-Köprü tekniği 3-Karşılıklı durarak kaldırma

219

220 SEDYE ÜZERİNE YERLEŞTİRME TEKNİKLERİ
Kaşık tekniği SEDYE ÜZERİNE YERLEŞTİRME TEKNİKLERİ Hasta/yaralıya sadece bir taraftan ulaşılabilmesi durumunda üç ilkyardımcı tarafından uygulanır. İlkyardımcılar hasta/yaralının tek bir yanında bir dizleri yerde olacak şekilde diz çökerler Hasta/yaralının elleri göğsünde birleştirilir Aynı anda tek bir hareketle hasta/yaralıyı göğüslerine doğru çevirirler ve aynı anda düzgün bir şekilde sedyeye koyarlar

221 SEDYE ÜZERİNE YERLEŞTİRME TEKNİKLERİ
Kaşık tekniği SEDYE ÜZERİNE YERLEŞTİRME TEKNİKLERİ Birinci ilkyardımcı baş ve omzundan, ikinci ilkyardımcı sırtının alt kısmı ve uyluğundan, üçüncü ilkyardımcı dizlerinin altından ve bileklerinden kavrar. Daha sonra kendi ellerini hasta/yaralının vücudunun altından geçirerek kavrarlar Başını ve omzunu tutan birinci ilkyardımcının komutu ile tüm ilkyardımcılar aynı anda hasta/yaralıyı kaldırarak dizlerinin üzerine koyarlar Sonra uyumlu bir şekilde ayağa kalkarlar

222 Karşılıklı durarak kaldırma
SEDYE ÜZERİNE YERLEŞTİRME TEKNİKLERİ Karşılıklı durarak kaldırma Omurilik yaralanmalarında ve şüphesinde kullanılır. Üç ilkyardımcı tarafından uygulanır İki ilkyardımcı hasta/yaralının göğüs hizasında karşılıklı diz çökerler Üçüncü ilkyardımcı hasta/yaralının dizleri hizasında diz çökerler Hasta/yaralının kolları göğsünün üzerinde birleştirilerek, düz yatması sağlanır

223 SEDYE ÜZERİNE YERLEŞTİRME TEKNİKLERİ
Karşılıklı durarak kaldırma Baş kısmındaki ilkyardımcılar kollarını baş-boyun eksenini koruyacak şekilde hasta/yaralının sırtına yerleştirirler Hasta/yaralının dizleri hizasındaki üçüncü ilkyardımcı kollarını açarak hasta/yaralının bacaklarını düz olacak şekilde kavrar. Verilen komutla, tüm ilkyardımcılar hasta/yaralıyı düz olarak kaldırarak sedyeye yerleştirirler.

224 Sedye ile taşıma teknikleri nelerdir?
1-Sedyenin iki kişi tarafından taşınması 2-Sedyenin dört kişi tarafından taşınması 3-Bir battaniye ile geçici sedye oluşturma 4-Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye oluşturma

225 Bir battaniye ile geçici sedye oluşturma
Tek bir battaniye ile sedye oluşturmada, battaniye yere serilir kenarları rulo yapılır. Yaralı üzerine yatırılarak kısa mesafede güvenle taşınabilir.

226 Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye oluşturma