FİİLLERİN ANLAM ÖZELLİKLERİ

... konulu sunumlar: "FİİLLERİN ANLAM ÖZELLİKLERİ"— Sunum transkripti:

1 FİİLLERİN ANLAM ÖZELLİKLERİ

2 FİİL (EYLEM) Bir oluşu, işi, hareketi ya da durumu kişi ve zamana bağlayarak bildiren kelimelere fiil (eylem) denir.

3 Fiiller anlamlarına göre üç başlıkta toplanır.

4 İŞ FİİLLERİ DURUM FİİLLERİ OLUŞ FİİLLERİ

5 İŞ FİİLERİ Bir varlık üzerinde gerçekleşiyor, o varlığın etkilendiği işi ya da hareketi bildiriyorsa iş fiili adını alırlar. “Neyi, kimi” sorularına cevap verirler.

6

7 Çocuklar kitabı okuyorlar.
Neyi okuyorlar? Kitabı. (onu)

8

9 Çocuk makarnayı yiyor. Neyi yiyor? Makarnayı. (onu)

10 Kırmış Neyi kırmış? vazoyu, kalemi (onu) Çektik Neyi çektik? dolabı, kapıyı (onu) Seviyorum Kimi seviyorum? Kardeşimi (onu) Kızdım Neyi kızdım? Kimi kızdım? (cevap yok)

11 Caddeyi boydan boya süpürdüler.
Seni sabaha kadar bekledim. Bütün gün uyudu. Buradaki işleri yetiştirdik.

12 DURUM FİİLLERİ “Neyi, kimi?” sorusuna cevap vermeyen fiillerdir.

13

14 Adam uyuyor. Neyi uyuyor? ??? Kimi uyuyor? Cevap yok…

15

16 Çocuk ağlıyor. Neyi ağlıyor? ??? Kimi ağlıyor? Cevap yok.

17 ---Cevap verilemiyor---
Gelmiş Neyi gelmiş? Kimi gelmiş? Koştu Neyi koştu? Kimi koştu? Gülüyor Neyi gülüyor? Kimi gülüyor? Sustum Neyi sustum? Kimi sustum? ---Cevap verilemiyor---

18 Karşıdaki koltukta dinlenmiş.
Arkadaşımla eve kadar koştuk. Adı okununca heyecanlandı. Kitapları tek tek seçiyordu.

19 OLUŞ FİİLLERİ Eylemde belirtilen iş, öznenin iradesi dışında, kendi kendine oluyorsa oluş eylemidir.

20

21 Kadın yaşlandı.

22

23 Araba paslanmış.

24 Ekmekler uzun süre durunca bayatlamış.
Çamaşırlar bahçede hemen kurudu. Sonbaharda ağaçların yaprakları sararır. Söylenenlerden utanınca yüzü kızardı.

25 ALIŞTIRMALAR CÜMLELER İŞ FİİLİ DURUM FİİLİ OLUŞ FİİLİ
Domatesler günden güne kızarıyor. Karşıdaki koltukta dinlenmiş. Evin her yanını boyayacağız. Bütün salonu ben temizledim. Mutfaktaki meyveler çürüdü. Her akşam saçlarını yıkar. Gece erkenden uyumuş. Tek tek seçiyordu kitapları. Islak kalan metaller paslanır. Eve kadar koştuk. Kan akışını ilk kim fark etti?

26 Desing by Pınar Aktaş