BİTKİLER.

... konulu sunumlar: "BİTKİLER."— Sunum transkripti:

1 BİTKİLER

2 TOPRAĞA NEDEN GÜBRE KARIŞTIRILIR ?
Bitkiler besinlerini topraktan alırlar. Toprağa gübre karıştırılmazsa, bu besin pek çabuk tükenirdi. Bu yüzden çiftçiler topraklarına sık sık gübre karıştırırlar

3 BİTKİLER TOPRAĞI YER Mİ ?
Bitkiler elbette toprağı yemez, ama toprağın derinliklerinde olan kökleriyle yetişmeleri için gerekli olan su ve madensel tuzları tüketebilirler. Bitkilerin çeşitli kısımlarında dolaşan besisuyu, gerekli besini dağıtır.

4 AĞAÇLAR NASIL BÜYÜR ? Tıpkı bebekler gibi, ağaçlarda beslenerek ve gerektiği gibi soluyarak büyürler. Kökleriyle toprağın içinde gereken besini bulur;yeşil yapraklarıyla solur. Ağaçlarında suya, havaya ve ışığa ihtiyaçları vardır.

5 BAZI AĞAÇLARIN YAPRAKLARI KIŞIN NİÇİN DÖKÜLMEZ ?
Çam sarmaşık, çobanpüskülü gibi bitkiler kışın yapraklarını dökmezler. Çünkü soğuk günlerde bile besisuyu bunların yapraklarına kadar dağılabilir. Daima yeşil kalan bu ağaçlara bundan ötürü ‘yaprak dökmeyenler’ denir. Topluca dökülen yapraklarının yerini de,yeni biten yapraklar alır. Bir çamın dibine bakın: Yerde daima kurumuş iğne yaprakları görebilirsiniz.

6 YAPRAKLAR SONBAHARDA NİÇİN RENK DEİŞTİRİRLER ?
Yaz güneşinin sıcaklığı, susuzluk, kötü mevsimlerin ilk soğukları, yaprakların yeşil renklerini kaybetmelerine sebep olur. Ağacın cinsine göre yeşil renk yavaş yavaş yerini başka renklere bırakır.

7 AĞAÇ YAPRAKLARI NİÇİN KÜÇÜK
ÇİZGİLERLE DOLUDUR ? Bu küçük çizgilere damar denir. Bu küçük borucuklar besisuyunun her tarafa dolaşarak yaprağı beslemesini sağlar. Yani bir bakıma bu, damarlar yaprağın kan dolaşımı sistemidir.

8

9 KESİLEN BİR AĞACIN GÖVDESİNDE NEDEN YUVARLAK ÇİZGİLER VARDIR ?
Ağaç her ilkbahar ve sonbaharda gövdesini bir kat genişleterek büyür. İlkbaharda oluşan kat daha açık, sonbahardaki ise daha koyu renktir. Böylece yuvarlak katlar birbirlerinden çok iyi ayrılırlar. Bu yuvarlak katları sayarak ağacın yaşı öğrenilebilir.

10 DENİZ KIYISINDAKİ AĞAÇLAR
NEDEN EĞİKTİR ? Bütün kıyı bölgelerinde rüzgarın ısrarla belli bir yönden esmesi,ağaçlarında büyürken rüzgarı etkisiyle aynı yöne doğru eğilmesine veya bükülmesine sebep olur.

11 AĞAÇLAR NEDEN BUDANIR? Ağaçlar özellikle meyve ağaçları,
daha kuvvetlensinler diye bazı dalları kesilerek budanır. Böylece daha bol ve iri meyveler yetişir. Ayrıca güzel bir şekil vermek amacıyla da budanan ağaçlar vardır.

12 NEDEN ÇİÇEKSİZ AĞAÇLARDA VARDIR?
Aslında çiçeksiz ağaç yoktur. Ama bazı ağaçların çiçekleri o kadar belirsiz ve küçüktür ki, farkına dahi varılmaz. Çiçekleri olmasa ağaç meyve ve tohum veremez. Tohum olmayınca da ağacın nesli devam edemez.

13 ÇİÇEKLER NEDEN SULANIR?
Bitkiler de tıpkı bizim gibi susarlar. Susuz kaldıkları zaman, kuruyup, solar ve ölürler. Çiçeklerin toprağı, çiçeklerin kökleri gübreyle zenginleşen suyu çeksin diye sulanır bu su daha sonra saptan yukarı çıkar ve bitkiyi çiçeklerini besler.

14 SAKSILARIN ALTI NEDEN DELİKTİR?
Kök saldıkları toprağın devamlı nemli kalabilmesi için, bitkileri sulamak gerekir. Ama toprak, suyla boğulmamalıdır. Aksi halde kökler çürüyebilir. Yani fazla su akıp gitmelidir. Bunun için de çiçek konan saksıların altı delinir.

15 NEDEN BAZI ÇİÇEKLER GECELERİ KAPANIR ?
Çiçekler gündüz güneş ısısının ve ışığının tadına varmak için açılırlar. Ama akşam olup da serinlik çökünce, bazı narin çiçekler soğuktan korunabilmek için kapanırlar.

16 ARILAR NİÇİN BAL YAPAR? Arılar güzel renkli hoş kokulu çiçeklere konarak çanaklarındaki bal özünü alır, kovanlarında büyük bir ustalıkla bal haline getirirler. Bu balları da saklar ya da kendi kendilerini beslemeyi öğreninceye kadar, küçük arılara yedirirler.

17 ÇİÇEKLERİN HEPSİ NEDEN AYNI RENK DEĞİLDİR?
Çiçekler renklerini taçyapraklarındaki doku boyasından alırlar. Bu doku boyaları bütün çiçekler için hep aynı değildir. Bir kısmı pembe, bir kısmı sarı,bir kısmı mor renk verir…… Koyu pembeden mavi ve mora kadar renk değiştirirler.

18 BAZI ÇİÇEKLER NEDEN KOKULUDUR ?
Çiçeklerde yavaş yavaş uçan kokulu esanslar vardır. Bunların uçucu olduğu söylenir. Kokular, böcek ve kuşları çiçeklere çeker. Bunlar da bir çiçekten öbürüne uçarken, çiçeklerin meyve haline gelmesine yarayan pek değerli sarı tozu taşırlar.

19 ÇİÇEKLERDEN ESANS NASIL ELDE EDİLİR ?
Önce çiçekler yağa daldırılır. Yağ çiçeklerin kokusunu alır ve tutar. Sonra kokulu yağ imbikte hafifçe ısıtılır. Buhar haline gelen esans imbiğin öbür gözü içinde soğutulur ve sıvı haline getirilir.

20 bağcılar salkımların üzerine yeşil renkli bir ilaç püskürtürler.
ÜZÜMÜN ÜZERİNDE NEDEN YEŞİL LEKELER VARDIR ? Üzümlerin yenmesine engel olacak hastalıklara karşı bağcılar salkımların üzerine yeşil renkli bir ilaç püskürtürler. Bu, bakır sülfatıdır. Üzüm için yararlıdır, ama insana dokunur. Bundan ötürü üzümü hep yıkadıktan sonra yemek gerekir.

21 NEDEN ŞARAP YERİNE ÜZÜM SUYU İÇİLMELİDİR ?
Üzüm suyunda maya bulunmadığı için alkol bulunmaz. Oysa şaraptaki alkol oranı, özellikle çocukların sağlığı için zararlıdır. Üzüm suyu ise lezzetli ve besleyicidir. Aynı şekilde mayalanmış elma suyu yerine, taze elma suyu içmek daha yararlıdır.

22 GECELERİ NEDEN YATAK ODASINA ÇİÇEK KOYMAMALIYIZ ?
Bitkiler de bütün canlılar gibi solunum yaparlar. Bitki, gündüzleri aldığı karbon dioksiti, güneşin yardımıyla besine çevirir. Geceleri ise çıkardığı karbon dioksiti havaya verir. Bu yüzden geceleri yatak odasında çiçek bulundurmak tehlikelidir.

23 NEDEN ELMA GİBİ KIRMIZI YANAKLI DENİR ?
Kırmızı yanaklı olmak, halk arasında sıhhatli, gürbüz, hastalık nedir bilmeyen biri olmak anlamına gelir. Bunda elma yemenin sağlığa çok yararlı olduğu anlamı da saklıdır. Gerçekten de elma vitamini bol bir meyvedir. Bilhassa kabuğuyla yemek çok yararlıdır.

24 MEYVELER OLGUNLAŞTIKÇA NEDEN RENK DEĞİŞTİRİRLER ?
Meyve, olgunlaşmadan önce kabuğunda , yeşil doku boyaları ya da klorofil bulunur. Olgunlaşmaya başladıktan sonra, bunların yerini sarı doku boyaları alır. O zaman güneşin ısısı meyvenin içine daha kolaylıkla işler ve olgunlaşmasını tamamlar.

25 PORTAKAL KABUĞUNUN SUYU NEDEN YANAR ?
Portakal kabuğunda ‘portakal esansı’ denen bir medde vardır. Bu madde hoş görünüşlü mavi bir alevle pek kolay yanar ve güzel bir koku neşreder. Çiçeklerin pek çoğunda, kolonyacılıkta da kullanılan esanslar bulunur

26 SOĞAN SOYARKEN NEDEN GZDEN YAŞ GELİR?
Soğan soyulurken, içinde çok uçucu ve tahriş edici bir sıvı bulunan iç kısmı da kesilir. Bu sıvının buharları göze ulaşınca, acı verecek şekilde göze batar. Bu da soğanı soyanı hüngür hüngür ağlatır

27 BAZI BİTKİLER DUVARLARA NASIL TIRMANIRLAR ?
Tırmanıcı bitkilerin sapları birer vantuz meydana getiren uzantılar ya da küçük, yassı yuvarlaklarla donanmıştır. Bu vantuzlar, sapları birer birer duvara yapıştırarak bazen çatıya kadar uzatırlar. Saplardan biri çekilecek olursa, duvardan koparılıp alınan vantuzların direnci hissedilir.                   

28 ISIRGAN NEDEN YAKAR (DALAR) ?
Isırganların sapları ve yaprakları, içinde bir asit bulunan tüylerle kaplıdır. Cildimiz ısırgana deyince, bu asit cildi yakan bir acı verir. Ardından şiş ve kızarıklık görünür. Kurumuş ısırganlar yakmazlar. Bazı ısırgan türleri eskiden fazla kanlı olanların kanını çekmek için kullanılırdı.

29 ETLİ BİTKİLER ÜZERİNDE
NİÇİN DİKENLER VARDIR ? Çöl bölgelerinde yetişen etli bitkiler uzun kuraklık dönemlerine dayanabilmek için gövdelerinde su biriktirirler. Sivri dikenler engel olamasa hayvanlar susuzluklarını gidermek için bunları yerlerdi.

30 ZEHİRLİ MANZANİLLA Antil takımlarında çok bol yetişen manzanilla,
Orta Amerika’nın bu ilginç ağacı, özellikle deniz kıyısından hoşlanır. Zararsız ve çekici görünüşü altında,kendisine dokunanları zehirleyerek öldüren çok tehlikeli bir bitkidir.

31 DEV RAFFLESİA Bengal körfezini Çin denizinden ayıran ve
Çinhindistanı’nın uzantısında bulunan Malakka yarımadasındaki bataklık ormanlarda dünyanın en büyük çiçeği olan bu bitki , kendisi gibi dev yapılı amorphophallus ile birlikte yaşar

32 VİKTORYA NİLÜFERİ Dev nilüferin, su üstünde yüzen, tepsi şeklinde yaprakları vardır. Küçük göllerin bataklık sularında ve tropikal Amerika’nın büyük nehirlerinde yetişen bu su bitkisi, çiçeklerinden çok yapraklarıyla ilgi çeker.

33 ŞAHANE ORKİDELER ŞAHANE ORKİDELER
Orkideler, tropikal bölgelerde kendi kendilerine yetişen ve şaşırtıcı çiçekleriyle ilgi çeken bitkilerdir. Bu çiçekler, garip biçimleri ve parlak, çekici renkleriyle dünyanın en güzelve en zengin çiçekleri sayılır.

34 GÖZ ALICI AGAVE Agave , anayurdu Meksika olan, sonradan Akdeniz bölgelerinin iklimine de rahatlıkla ayak uydurmuş, gösterişli bir bitkidir. Bu bitkinin yapraklarından tekstil elyafı, besisuyundan da alkollü içkiler elde edilir.

35 KARABİBER Yemeklerimize tat veren baharatların başında gelen karabiber, bütün ülkelerin mutfaklarında önemli bir rol oynar. Karabiberin kalp şeklinde yaprakları olan bodur ağacı, bütün tropikal Asya’da ve ekvatoral Amerika’da yetiştirilir.

36 BÖCEK KAPAN DİONEA

37 ZARARLI TÜTÜN Tütün, yaprakları için yetiştirilen , kokulu bir bitkidir. Amerika’dan bütün dünyaya yayılmış, özellikle bizin topraklarımızı çok sevmiştir. Bugün Ege, Marmara ve Karadeniz bölgelerimizde dünyanın en kaliteli tütünleri yetişir.

38 UYUTUCU HAŞHAŞ Anayurdu Afrika ve Asya toprakları olan haşhaş ılımlı bölgelerde yetişir. Türkiye’de yakın zamanlara kadar ekimi serbest olan bu yağ bitkisinin kırmızı veya beyaz çiçekleri d, süs bahçelerinde gözü okşar.

39 SİNEK – YUTAN SARRACENİA
Kuzey Amerika’nın Mississippi bataklıklarında garip yapraklı bir bitki yaşar: SARRACENİA. Sineklerle beslenen bu bitkinin yaprakları, bütün böcek yiyen bitkilerde olduğu gibi , çekici fakat tehlikeli bir tuzaktır.

40 SİNSİ YÜKSÜKOTU Güneş alabile seyrek ormanlarda ve yol kenarlarında yetişen, salkım halinde güzel çiçekler veren bu süs bitkisi, çekici ve güzel görünüşü altında büyük bir tehlike saklar: Yapraklarındaki “dijitalin” maddesi şiddetli bir zehirdir.

41 DİKENLİ ARGANİA Fas’ın güneyinde, Atlantik okyanusu kıyıları ile Atlas dağlarının yamaçları arasında, dünyanın başka hiçbir yerinde rastlanmayan, dikenli, küçük bir ağaç yetişir. Bu ağacın sert dikenli yaprakları, keçilerin çok sevdiği bir besindir.

42 BALLI İNCİR Sıcak iklimleri seven incir ağacının anayurdu Akdeniz kıyılarıdır. Bu ağacın tatlı meyvesi, beslenme yönünden olduğu kadar ekonomi açısında da yurdumuzda büyük bir değer taşır. Gerçekten de, dünyanın en iyi incirleri Ege kıyılarında yetişir.

43 ETOBUR BİTKİLER

44 TEŞEKKÜRLER