Bağımlılık Yapan Madde Çeşitleri:

... konulu sunumlar: "Bağımlılık Yapan Madde Çeşitleri:"— Sunum transkripti:

1 Bağımlılık Yapan Madde Çeşitleri:
Opiyat (Morfin, Eroin,Kodein..) Alkol, barbütürat, benzodiazepin Esrar Kokain Halüsinojen Uçucu maddeler (Tiner,Yapıştırıcılar..) Tütün Çoklu madde kullanımı BAĞIMLILIK YAPABİLME GÜÇLERİ FARLILIK GÖSTEREBİLİR.

2 ALKOL NASIL ELDE EDİLİR?
Alkol şeker içeren (üzüm, buğday ve arpa gibi) meyve ya da sebzelerden iki şekilde elde edilir ;  Mayalanma: Şarap, bira  Damıtma: Viski, votka, rakı

3 ALKOL HAKKINDA BİLMEMİZ GEREKENLER
İNSAN VÜCUDUNA ZARARLI ETKİLERİ OLAN, KOLAY ULAŞILABİLİR OLMASI, TOPLUMDA KULLANIM SIKLIĞININ ARTMASI VE UZUN BİR KULLANIM DÖNEMİNDEN SONRA İNSANI YAVAŞ YAVAŞ ZEHİRLEMESİ NEDENİYLE ÖNEMLİ KİŞİSEL VE TOPLUMSAL PROBLEM OLUŞTURMAKTADIR.

4 ALKOL ÇOK YAYGIN OLARAK KULLANILAN BİR MADDEDİR.
ALKOLÜN BAĞIMLILIK YAPICI ETKİSİ YÜKSEKTİR, ÜRETİMİ VE SATIŞI YASAL BİR MADDE OLDUĞU İÇİN BİREYLER BU MADDEYİ KULLANMAKTAN ÇEKİNMEMEKTEDİR.

5 Bunlardan, devlet tarafından yasal olarak üretimi ve satışına izin verilen içkilerde bulunanı
etil alkol’ dür.

6 Son zamanlarda haberlerde sıklıkla duyduğumuz kaçak içki üretiminde ise
metil alkol kullanılmaktadır.

7 ile üretilen içki tüketmiş kişi,
Metil alkol ile üretilen içki tüketmiş kişi, zamanında ve yeterli müdahale olmazsa, kalıcı zararlar görebilir, ya da, hayatını yitirebilir…

8 İçki, şişede durduğu gibi durmaz…

9 Otomobil kazalarında %75, kazadan ölümlerde %50 oranında,
adam öldürmede %50, intiharlarda %25 oranında Ayrıca başka bağımlılık yapan maddelere öncülük etmektedir. Alkol SORUMLU!!

10 Erişkinlerin %30-45’i yaşamının bir döneminde en az bir kez aşırı alkol almaya bağlı bir sorunla (yasal, trafik, iş, okul) karşılaşmıştır…..!

11 ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Sindirim sisteminden kan dolaşımı içine emilimi
- Hem yağda hem de suda çözünebilir olduğu için sindirim sisteminden kolaylıkla kana geçer. - Boş mideye alkol alındığında %20’si mideden, %80’ni oniki parmak bağırsağından kana geçer. - Bir kısmı, midede bulunan “alcohol dehydrogenase” enzimi tarafından ortadan kaldırılır. - Kandaki maksimum konsantrasyonuna ulaşması için gereken süre dakikadır.

12 Kan-beyin engelini kolaylıkla geçerek beyne ulaşır.
ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Kan dolaşımı yoluyla tüm organlara dağıtılması - Kan dolaşımı içine emildikten sonra kısa sürede tüm organlara ulaşır. - Vücudun her yerini özellikle de beyin hücrelerini etkiler. (Davranış değişiklikleri bu nedenledir) Kan-beyin engelini kolaylıkla geçerek beyne ulaşır.

13 Alkolün vücuda alınması
Hamilelikte, plasenta engelini kolaylıkla geçerek, fetüsün kan dolaşımına ve dolayısıyla sinir sistemine kolaylıkla geçer. Annenin kanındaki alkol oranı ile bebeğin kanındaki alkol oranı hemen hemen aynıdır. Kalori değeri yüksek olmasına karşın diyet olarak değeri yoktur.

14 KC de alkol önce “alkol dehidrogenaz enzimi” ile asetaldehite sonra “asetaldehit dehidrogenaz enzimi” ile asetik asite ve en son su ve karbondiokside dönüşür. Alkolün etkileri; alkol yıkımı sırasında oluşan asetaldehit ve hidrojen iledir.

15 Asetaldehid; doğrudan beyni etkilemektedir. Kesin bilinmemekle birlikte asetaldehitin “bağımlılığın” oluşumunda rol oynadığı söylenmektedir. Ayrıca alkolün beyin etkileri nedeni ile Alkol Bırakmanın tüm belirtilerinin oluştuğu bildirilmektedir.

16 ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Vücuttan atılması - Alınan alkolün yaklaşık
%95’i mide ve karaciğerde bulunan “alcohol dehydrogenase” enzimi tarafından ortadan kaldırılır. • Bu oranın %15’i midede, %85’i karaciğerde yıkıma uğrar.

17 ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Vücuttan atılması
- Alınan alkolün %5’i, herhangi bir değişime uğramadan akciğerler aracılığıyla vücuttan atılır. - Alkolün vücuttan atılması için gereken süre tüm bireyler için hemen hemen sabittir ve kişinin kanındaki alkol miktarından bağımsızdır.

18 vücuttan atılması için gereken süre…
Bir kutu bira, bir kadeh şarap, ya da bir kadeh rakının vücuttan atılması için gereken süre… 1 saattir….!

19 Cinsiyete bağlı olarak alkolün etkisi neden değişir?
ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Cinsiyete bağlı olarak alkolün etkisi neden değişir? Aynı miktarda alınan alkolün kadınlardaki etkisi erkeklere oranla daha fazladır. Bunun nedenleri: Alkolün midedeki yıkımı , kadınlarda erkeklere oranla %50 daha azdır. (Bunun nedeni; Midedeki “Alcohol dehydrogenase” enziminin oranı kadınlarda erkeklere göre daha az olmasıdır.). Bu nedenle, Alkolün kadınlarda kana geçme oranı erkeklere göre yaklaşık %7-8 daha fazla olacaktır. Alkolün suda çözülme oranı yağda çözülme oranına göre daha fazladır. Kadınlarda yağ dokusu fazla olduğu ve alkolün yağda çözülme oranının düşük olmasından dolayı yağ dokusu daha az alkol içerdiği için, aynı miktar alkolün kandaki konsantrasyonu kadınlarda erkeklere göre daha fazladır.

20 ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Erkeklerde yaşla birlikte yağ dokusu arttığı için, kişinin kilosu değişmese bile aynı miktar alınan alkolün kandaki miktarı ileri yaşlarda daha yüksek olabilmektedir.

21 Yaşa bağlı olarak alkolün etkisi neden değişir?
Kişiler alkolik olsun ya da olmasın yaş arttıkça alkol ve benzeri yatıştırıcılara karşı duyarlılık artar…. Bu etki yaşlılıkla birlikte; Karaciğerde alkol yıkımının yavaşlaması , Bedendeki yağ kitlesinin artması, Su oranının azalması, Sinir hücrelerinin alkolün etkilerine karşı duyarlı hale gelmesine bağlı olabilir.

22 ALKOLÜN ÖZELLİKLERİ Irka bağlı olarak alkolün etkisi neden değişir?
Alcohol Acetaldehyde Acetic acid alcohol acetaldehyde dehydrogenase dehydrogenase Çin ve Japonların bir kısmı acetaldehyde metabolizmasını yavaşlatan bir gene sahip olduğu için alkol, rahatsızlıklara neden olabilir ve erken sarhoş olurlar. * Kusma, * başağrısı, * kalp atışında artma, * karın ağrısı, * nefes almada güçlük ve * iç organlarda hasar gibi.

23 Alkolün doza bağlı olarak farklı etkileri vardır.
ALKOLÜN ETKİLERİ Alkolün doza bağlı olarak farklı etkileri vardır. Sinir sistemi: Düşük dozlarda inme önleyici etkisi varken, Yüksek dozda Beyin kanaması ve felç(inme) riskini arttırır..... Kronik kullanımda B1 vitamini eksikliğine bağlı olarak Werniche-Korsakoff Sendromuna, alkole bağlı bunamaya neden olur. Hamilelikte alındığında, bebekte sinirsel gelişim bozukluğuna neden olur. Beyin fonksiyonlarını baskılayıcı etki yapar. Kişinin kendini denetlemesi güçleşir.

24 2) Solunum sistemi: Yüksek dozlarda ya da diğer psikoaktif ilaçlarla birlikte alındığında solunumu baskılayarak ölüme neden olabilir. Özellikle sigarayla birlikte kullanıldığında, alkol buharı,akciğerleri tahriş eder ve enfeksiyonlara zemin hazırlar..

25 ALKOLÜN ETKİLERİ 3) Kalp ve dolaşım sistemi:
Düşük dozlarda (erkekler için günde 2 kadeh , kadınlar için 0.5-1kadeh) kalp krizi riskini azaltırken, sigara ile birlikte alındığında bu koruyucu etki ortadan kalkmaktadır. Yüksek dozda kalp krizi riskini arttırmaktadır. Yüksek dozda Kalp ritminde bozulma Yüksek dozda Tansiyonun yükselmesi Yüksek dozda kalp kası bozulması Yüksek dozda Anemi ( kansızlık) Yüksek dozda kemik iliğine toksik etki

26 4) Karaciğer: Yüksek dozlarda ve kronik kullanımda karaciğer fonksiyonlarında bozulma ortaya çıkar. KC de yağlanma, siroz 5) Sindirim sistemi: Gastrit ve ülser riskini artırır. mide kanseri, kimi yararlı maddelerin emiliminin engellenmesi (örnek: B vitaminleri) gibi

27 6) Kanser: 7) Cinsel davranışlar: 8) Bağışıklık sistemi:
Özellikle kadınlarda meme kanseri riskini artırdığına dair bulgular vardır. 7) Cinsel davranışlar: Cinsel isteği artırıken, performansı azaltmaktadır. 8) Bağışıklık sistemi: Bağışıklık sisteminin normal işlevini baskılayarak, kişinin enfeksiyonlara karşı yatkınlığını artırır.

28 9) Merkezi sinir sistemini,
Beynin fonksiyonlarını baskılar… (azaltır.., Yavaşlatır.., Durdurur..) ,sakinleştirici ve uyku verici bir maddedir… Alkol serebellar sistem üzerinde etkili olup bu sistemin fonksiyonlarını bozar; * atletik performans düşer, * denge bozulur, * ardısıra hareketler yapılamaz. Sinir sisteminde: * periferik nöropati yapar. (parmak,el kol uyuşur vs.)

29 PROMİL DEĞERİ İLE SÜRÜCÜLÜK BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
01-04 Promil: Sürücülük becerilerinin bozulması için düşük risk  Promil: Sürücülük becerilerinin bozulması için yüksek risk 0.9 > Promil: Sürücülük becerilerinin bozulması için en yüksek risk

30 Kandaki alkol oranı,yani promil değerlerine göre, içkili kişinin hissettikleri..:
tüm vücuda yayılan sıcaklık hissi ve gevşeme.. 0,5 (50) promil: (2 kadeh şarap) yapay neşeli olma hali, yalancı uyarılmışlık hali, bedensel hareketlerin kontrolünde kayıp.. 0,6 (60) promil: karar verme süreçlerinde bozulmanın başlaması.. kişi yapabilecekleri konusunda gerçekçi karar verme yetisini kaybeder..

31 30 (300) promil: Pek çok kişide bilinç kaybı gözlenir..,solunum yavaşlar.. 40-60 ( ) promil:(16 kadeh şarap) bilinç kaybı.., solunumun tamamen durması.. koma Ve ÖLÜM..

32 Kandaki alkol miktarını Arttıran ve Alkolün Etki Süresini Uzatan Faktörler:
Alınan alkolün miktarının fazla olması Alkolün hızlı alınması. Açken alkol alınması. Kilonun yüksek olması, (alkolün kandaki miktarını arttırır.) Uygunsuz alınan alkol makineyi bozar, makine bozulur, alkolün etkisi artar!.. Kadın olmak…………(kadınlar alkole,erkeklerden daha az dayanıklı !..) Irk………..( japonlar sizden daha hızlı dağıtabilirler!..) Yaşlı olmak……. ALKOL DAHA ÇABUK ETKİLER VE ETKİLERİNİ ARTTIRIR….

33 Alkol Sorunlarına İki tür yaklaşım olabilir..
Bunlardan ilki: Hemen alkol alındıktan sonra ortaya çıkan etkiler.. yani ALKOLÜN ERKEN ETKİLERİ.. Uzun süreli alkol kullanımına bağlı etkiler.. Yani ALKOLÜN GEÇ ETKİLERİ..

34 ALKOLÜN ERKEN ETKİLERİ

35 ALKOLÜN KANDAKİ DÜZEYİNE BAĞLI OLARAK ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLER (I)
KENDİNE GÜVEN, ATILGANLIK, AŞIRI NEŞE, KONUŞKANLIK, BAŞ DÖNMESİ, SICAKLIK HİSSİ, KIZARMA,TERLEME KAN ALKOL DÜZEYİ 10 – 50mg/dl OLDUĞUNDA SÖZ EDİLEN BELİRTİLER ORTAYA ÇIKAR.ARAŞTIRMALAR ALKOLÜN 0.20 PROMİL DÜZEYİNDEN İTİBAREN SÜRÜCÜLÜK YETENEĞİNİ OLUMSUZ ETKİLEDİĞİNİ GÖSTERMEKTEDİR. BU DÜZEYDE DAHİ ALKOLLÜ ARAÇ KULLANMAK TEHLİKELİ OLABİLİR. GEREKSİZ YERE KENDİNE GÜVEN RİSKLİ DAVRANIŞLARA YOL AÇABİLİR

36 ALKOLÜN KANDAKİ DÜZEYİNİN ARTMASI İLE ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLER (II)
KONUŞMA VE HAREKETLERDE TAŞKINLIK, TUTARSIZLIK OTURMA VE YÜRÜMEDE DENGESİZLİK, ALINGANLIK, ÇOCUKSU HAREKETLER, ÇABUK ÜZÜLME VE AĞLAMALAR KAN ALKOL DÜZEYİ 50-70mg/dl OLDUĞUNDA SÖZ EDİLEN BELİRTİLER ORTAYA ÇIKAR. BU DÜZEYDE ALKOLLÜ ARAÇ KULLANIRKEN TRAFİK POLİSİNE YAKALANIRSANIZ HAKKINIZDA GEREKLİ YASAL İŞLEM YAPILIR.KAN ALKOL SEVİYESİ % 0.05 GRAMA ULAŞINCA DÜNYA GENELİNDE KAVRAMA,HAREKET GÜCÜ VE GÖRME BAKIMINDAN SÜRÜCÜLÜK İÇİN TEHLİKELİ SINIR VEYA SUÇ SINIRI OLARAK KABUL EDİLMEKTEDİR.

37 ALKOLÜN KANDAKİ DÜZEYİNİN ARTMASI İLE ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLER( III)
SALDIRGAN BELİRTİLER ORTAYA ÇIKAR. KAVGALARA KARIŞMA, BIÇAKLANMALAR, KARAKOLA DÜŞMELER, ADLİ SORUNLAR Kan alkol düzeyi mg/dl ise bu belirtiler görülmektedir.

38 ALKOLÜN KANDAKİ DÜZEYİNİN ARTMASI İLE ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLER (IV)
KONUŞMA, YÜRÜME, GÖRME GÜÇLÜĞÜ, DENGESİZ YALPALAYARAK YÜRÜME, BULANTI, KUSMA Kan alkol düzeyi mg/dl ise sözü edilen belirtiler ortaya çıkar.

39 ALKOL KAN SEVİYESİ %30mg OLDUĞUNDA SARHOŞLUK BELİRTİLERİ BAŞLAR.
ALKOL ALIMI SIRASINDA YA DA SONRASINDA GELİŞEN UYGUNSUZ PSİKOLOJİK VE DAVRANIŞSAL DEĞİŞİKLİKLER OLMASIDIR.

40 ALKOLÜN KANDAKİ DÜZEYİNİN ARTMASI İLE ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLER (V)
BİLİNÇ BULANIKLIĞI, AĞIR VE DERİN UYKU DÖNEMİ, TANSİYONDA DÜŞME, SOLUNUMDA BOZULMA, Kan alkol düzeyi mg/dl ise yukarıdaki belirtiler görülür.

41 ALKOLÜN KANDAKİ DÜZEYİNİN ARTMASI İLE ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLER (VI)
BİLİNÇ KAPANIR, İLERİ DERECEDE SOLUNUM BOZUKLUĞU, DERİN KOMA VE Kan alkol düzeyi mg/dl ise söz konusu belirtiler gözlenir.

42 (SOLUNUM FELCİNE BAĞLI)
ÖLÜM (SOLUNUM FELCİNE BAĞLI)

43 ALKOLÜN GEÇ ETKİLERİ

44 Uzun süreli alkol kullanımına bağlı ortaya çıkan sorunlar:
Bedensel sorunlar.., yüzün özel bir görüntü alması (alkolik yüzü), gözlerin sulanması ve kanlanması, istirahat pozisyonunda titreme, terleme, sabah yoksunluğu, özellikle gece bacaklarda hissedilen kramplar..

45 Uzun süre kullanıma bağlı
tolerans (direnç) gelişmesi fiziksel bağımlılık ruhsal bağımlılık görülür..

46 İkinci tür yaklaşım: Asıl sorunun alkolizm , diğer bedensel ve ruhsal sorunların bunun sonucunda ortaya çıktığı durumlar.. Asıl sorunun ruhsal bozukluk , üstüne eklenen kronik alkolizm sorunu..

47 Alkol kullanımı ile ilgili Söz konusu ruhsal sorunlar...:
Depresif bozukluklar Normal olmayan Kişilik bozuklukları ( Antisosyal kişilik bozukluğu..) Nevrotik bozukluklar Şizofrenik bozukluklar.

48 Ruhsal sorunlar.., Duygu bozuklukları, Bencillik, Çevreye karşı ilgisizlik, Yüzeysel ve değişken duygusallık, Yargılama kapasitesinde giderek düşme, Alkol kötüye kullanım sorunu olduğunu inkar etme, Aşırı kıskançlık, Dikkat ve konsantrasyon bozuklukları, Çabuk alınma ve sinirlenme…

49 ARAÇ KULLANIRKEN ALKOLLÜ İÇKİ KULLANIM MİKTARI İLE İLGİLİ GÜVENLİ BİR LİMİT YOKTUR. EN DOĞRUSU HİÇ ALKOL ALMADAN ARAÇ KULLANMAKTIR. ALKOLÜN ETKİLERİ, KİŞİYE, KULLANILAN ALKOL MİKTARINA, KULLANIM SÜRESİNE GÖRE DEĞİŞİR. İLK HAFAT ALKOLÜN SÜRÜCÜLERE ETKİSİ İLE İLGİLİ ÖĞRENDİĞİMİZ ÖNEMLİ KONULARA YENİDEN BAKALIM.

50 ALKOL KULLANILDIĞINDA
1) SÜRÜCÜDE AŞIRI KENDİNE GÜVEN VE CESARET ARTIŞI OLUR. 2) DOĞRU DÜŞÜNME VE KARAR VERME YETENEKLERİ BOZULUR. 3) SABIRSIZDIR, 4) KENDİNİ KONTROL EDEMEZ VE ACİL DURUMLARDA KONTROL KAYBI OLUR. ALKOL SÜRÜCÜYE YALANCI CESARET VERİR ARAÇ NORMALİN ÜZERİNDE SÜRATLİ GİTSEDE ALKOLLÜ SÜRÜCÜ TEHLİKE İÇİNDE OLDUĞUNU FARKEDEMEMEKTEDİR, SON DERECE SÜRATLİ GİDER BU NEDENLE ALKOLÜ SÜRÜCÜLER AŞIRI SÜRATTEN KAZA YAPARLAR.

51 5) * ALKOL AZ MİKTARDA ALINDIĞINDA TEPKİ SÜRESİ KISALIR.
(ANCAK BU TEPKİ NORMALDEN DAHA KÖTÜ VE HATALI OLUR. ) * ALKOL AŞIRI ALIDIĞINDA İSE TEPKİ SÜRESİNİ UZAR. 6) SÜRÜCÜLÜĞE İLİŞKİN KAZANILMIŞ ALIŞKANLIKLAR KAYBOLUR. ALKOLLÜ OLUNDUĞUNDA BU CEVAP KİŞİNİN KENDİ ÇABASI İLE SAĞLANABİLİR. *ÇOK ANİ FREN YAPAR *DİREKSİYONU NORMALİN ÇOK ÜSTÜNDE DÖNDÜRÜR *FREN YERİNE GAZ PEDALINA BASAR. TEPKİ SÜRESİ:ARAÇ SÜRÜCÜSÜNÜN KARŞILAŞTIĞI ACİL DURUMLARDA VİTES DEĞİŞTİRMEK, FREN YAPMAK, DİREKSİYONU DÖNDÜRMEK GİBİ TEPKİLER VERMESİ İÇİN GEÇEN ZAMANDIR YANİ NORMAL BİR ARAÇ SÜRÜCÜSÜNÜN KARŞISINDAKİ TEHLİKEYİ HİSSEDİPTE AYAĞINI GAZDAN KALDIRIP FRENE BASINCAYA KADAR GEÇEN ZAMAN ALKOLLÜ KİŞİDE GECİKİR VE YAVAŞLAR.

52 8) YENİ DURUMA UYUM SAĞLAMA SÜRESİNDE ARTMA OLUR.
7) DİKKAT AZALIR 8) YENİ DURUMA UYUM SAĞLAMA SÜRESİNDE ARTMA OLUR. (EĞER YOL ÜZERİNDE BİRŞEY ALGILANDIYSA ONUN NE OLDUĞUNUN ANLAŞILMASINA KADAR GEÇEN SÜRE UZAR. ) 9) MESAFE VE HIZ TAHMİNİ DOĞRU YAPILAMAZ…. BU YÜZDEN BİRÇOK İNSAN HAYATINI KAYBETMEKTEDİR. 10) GÖZÜN ODAKLANMIŞ OLDUĞU CİSİMDEN NORMALE DÖNME SÜRESİ UZAR…….!

53 11) GECE GÖRÜŞÜ ZAYIFLAR, PARLAK IŞIĞA DAYANAMAZ
11) GECE GÖRÜŞÜ ZAYIFLAR, PARLAK IŞIĞA DAYANAMAZ! ) PERİFERİK GÖRME BOZULUR ) CİSİMLERİN NETLİĞİNDE AZALMA OLUR…. GÖZDE KARARMA, ÇİFT VE BULANIK GÖRME OLABİLİR. KONTRAST DUYARLILIĞI KAYBOLDUĞU İÇİN RENK VE CİSİMLERİ İYİ GÖREMEZ. GÖZDE TİTREME BAŞLAYARAK GÖRMEYİ BOZAR. GÖZÜN KILCAL DAMARLARINDA BÜZÜŞME VE GÖZ SİNİRLERİNİN OKSİJENİNİN AZALMASI SONUCU ÇİFT GÖRME GELİŞİR, SÜRÜCÜ TRAFİK IŞIĞININ DUR İKAZINI ANLAYAMAZ.

54 14) SÜRÜCÜNÜN UYKUSUNU GETİRİR VE UYUŞUKLUK YAPAR
15) TEHLİKELİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARI TETİKLER YAKIN TAKİP, YÜKSEK HIZ, TEHLİKELİ SOLLAMA, TRAFİK KURALLARINI İHLAL, SALDIRGAN SÜRÜCÜLÜK. ALKOL MİKTARI ARTTIKÇA KANDAKİ OKSİJEN AZALMAKTA VE BEYİN İHTİYACI OLAN OKSİJENİ TEMİN EDEMEMEKTEDİR. BEYİN YAVAŞ YAVAŞ İŞLEVİNİ KAYBETMEKTEDİR.BU NEDENLE UYKU HALİ VE UYUŞUKLUK BAŞLAMAKTADIR.

55 TRAFİK KAZALARININ BAŞTA GELEN NEDENLERİNDEN BİRİSİ ALKOL KULLANIMIDIR.
Alkollü araba kullanan sürücüler ölümcül olsun olmasın trafik kazalarının önemli bir kısmından sorumludur.

56 Kötüye Kullanım Alkol kötüye kullanımının yaşam boyu görülme riski erkeklerde % 20 kadınlarda % 10 Yaşam boyu bağımlılık riski ise erkeklerde %10 kadınlarda % 3-5 olarak bildirilmektedir.

57 Alkol Bağımlılığının Oluşumu
Kullanım ve ilk temas Kullanım ve değişme Bağımlılık

58 ALKOL SOSYAL İÇİCİLİĞİ
Kullandığı alkol nedeni ile sağlık sorunu ya da sosyal sorun yaşamayan ve alkol kullanımı kesildiğinde hiçbir sorun ortaya çıkmayan kişilerin durumunu tanımlar.

59 ALKOL KÖTÜYE KULLANIMI 12 aylık dönem içerisinde herhangi bir zamanda ortaya çıkan;
Kişinin işte, evde ve okuldaki yükümlülüklerini sürdürmesini önleyecek yineleyici biçimde kullanması Fiziksel tehlike yaratabilecek durumlarda ( ör; araç kullanırken) alkol etkisi altında olma ve bu durumun tekrar tekrar olması Alkol kullanımı ile ilişkili olarak yasal sorunların varlığı Alkol kullanımının sosyal yaşamda ve kişinin yakınlarıyla ilişkisinde yineleyici ve kalıcı sorunlara yol açmış olmasına rağmen alkol kullanımını sürdürme

60 gibi bu sorunlardan üçü ya da daha fazla olumsuzlukla kendini gösteren,
klinik olarak belirgin bir bozulmaya ya da sıkıntıya yol açan uygunsuz alkol kullanım örüntüsüdür…

61 DİRENÇ ARTIMI (TOLERANS)
Her gün aynı miktarda içki kullanan kişinin bir süre sonra başlangıçta hissettiği etkileri hissetmemeye başlaması ve aynı etkiyi yeniden bulmak için tükettiği alkol miktarını arttırma eğilimi içine girmesidir…. ALKOLE TOLERANS GELİŞMESİ, BAĞIMLILIĞA GİDEN YOLUN İLK İŞARETİDİR…!!

62 Tolerans 3 Bölümde Değerlendirilir;
Davranışsal Direnç Artımı; Bireyin alkollü olmasına rağmen günlük işlerini becerebilmesidir. Yinelenen bir uğraşının sonucunda öğrenilmiş bir davranıştır

63 Kimyasal Direnç Artımı;
Alkolü vücutta parçalayan salgıların artması sonucudur. (Birkaç haftalık düzenli alkol kullanımından sonra karaciğer daha çok ADH üretir ve MEOS(mikrozomal etanol oksitleyici sistem) etkinliği artar. Böylece alkol yıkım hızı %30 artar.

64 Sinir sisteminin yüksek kan alkol düzeylerine karşın işlev görebilmesini sağlayacak biçimde uyum sağlaması. Yüksek alkol seviyesine rağmen kişi uyanık kalabilir ve çevreye uyum sağlayabilirler.

65 “Bağımlılık” davranışı için belirleyicidir!
İçme davranışı üzerindeki kontrol kaybı “Bağımlılık” davranışı için belirleyicidir! Bu Alkol tüketim biçimi olarak, ister yalnız hafta sonları yoğun alkol tüketimi, ister her gün fazla miktarda alkol tüketimi, isterse dönem dönem yoğun alkol tüketimi şeklinde olsun fark etmez !!

66 Alkol bağımlılığının nedenleri
Birçok etkenin bağımlılığın gelişiminde rol oynadığı yolundadır; biyolojik ruhsal sosyal etkenlerin rol oynadığı bir bozukluk. Bu etkenleri anlaşılma kolaylığı açısından şu şekilde başlıklayabiliriz; Kişisel özellikler Çevresel özellikler Alkolün özellikleri

67 Alkol Bağımlılığında Kişisel Özelliklerin etkisi;
Bağımlılık için özel bir kişilik tipi belirlenmemiştir. Kullanan herkes için bağımlılık riski eşittir !!

68 Alkol Bağımlılığında Çevresel Etkenlerin etkisi
Ulaşabilme Temin edebilme Yaygınlık Akran (arkadaş) grubu

69 Alkol Bağımlılığını Nasıl Tanırız? ;
Alkol içmek için güçlü bir istek olması, Alkol alma davranışını denetlemede güçlük, * Almayı planladığı miktardan daha fazla alkol almak, * kullanım süresini ayarlayamama, * başarısız bırakma girişimleri Alkol kullanımı azaltıldığında yada bırakıldığında tipik yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması, Alkol ile gerekli iyilik halini elde etmek için gittikçe artan miktarlarda alkole gereksinim duyma (=tolerans gelişimi)

70 Alkol Bağımlılığını Nasıl Tanırız? ;
Alkolü için harcanan zaman ve çabanın diğer ilgi ve uğraşları aksatacak şekilde giderek artması, Aşırı alkol kullanımı nedeni ile ruhsal, sosyal, fiziksel zararlar ortaya çıkmasına rağmen alkol kullanımını sürdürmesi, Az miktarda zaman zaman alınan alkolün gittikçe kişi için önem kazanmaya başlaması, Kişinin, bilinçli ya da bilinçsiz olarak alkolü alabileceği yerleri tercih etmesi,

71 Alkol Bağımlılığını Nasıl Tanırız? ;
Sosyal ilişkilerini alkol alabileceği şekilde ayarlaması, Kişinin çevresi ile olan ilişkilerinin gittikçe bozulması, (Bu da alkol kullanan kişiyi dolaylı olarak alkol ile daha çok birlikte olmaya iter.) Kişinin sürekli olarak aynı tür alkol ( bira, rakı, şarap gibi) kullanmaya yönelmesi,

72 Alkol Bağımlılığı olan kişiler
Kişi gerek tedavi ile gerekse kendiliğinden madde alma davranışından vazgeçebilir. Aylar ya da yıllar sonra azar azar kullanabileceği inancı ile alkolü tekrar kullanmaya başladığı durumda kısa süre de eski kullanma durumuna döner. Yani aynı bağımlılık ilişkisi başlar. Bu duruma “Yeniden kurulum” denir.

73 Alkol Bağımlısını tanıma
Ciddi üst karın bölgesi ağrıları . (pankreas iltihabına bağlı olarak) Kol ve bacaklarda zayıflama, kuvvet ve duyu azalması Laboratuvar bulguları olarak GGT ve MCV yükselme , trigliserid, ürik asid ve üre de yükselme Kırmızı burun ve yüz. Kırmızı avuç içi. Parmaklarda sıgara yanıkları. KC de ağrısız büyüme. Arkus senilis (Yaşlılarda kornea çevresinde yağ birikiminden oluşan gri halka)

74 ALKOL YOKSUNLUĞU Alkol almayı kestikten sonraki izleyen saatlerde ya da günlerde ortaya çıkan belirtilere alkol yoksunluk belirtileri adı verilir.. YOKSUNLUK BELİRTİLERİNİN ORTAYA ÇIKMASI ALKOL BAĞIMLILIĞININ OLDUĞUNUN EN TEMEL BULGUSUDUR..

75 Alkol Yoksunluğu Alkol bağımlılarının % 95 inde şiddetli kesilme belirtilerine rastlanmaz. Belirtiler = 12 saat veya daha kısa zamanda içinde başlar / 3. Gün en yüksek düzeye ulaşır Günler hafifler.

76 Alkol Yoksunluk Belirtileri
Terleme Kalp atımının hızlanması Tansiyonda yükselme ve inmeler Ağız kuruluğu Bulantı, kusma (su ve tuz kaybı yapar.) İştahsızlık Ateş yükselmesi Solunum hızlanması Yüzde kızarıklık Göz bebeklerinin büyümesi (Midriasis)

77 Alkol Yoksunluk Belirtileri
Sıkıntı, Panik derecesine varan telaş, yoğun Öfke, Taşkınlık ya da Çökkünlük gibi Bazen sakin, sessiz olurken Bazen de aşırı hareketlilik ve saldırganlık tablosu gösterebilir.

78 ALKOL YOKSUNLUĞU BELİRTİLERİ
kimi durumlarda olmayan şeyler hissetme, görme ve duyma (yani halüsinasyonlar..) Yoksunluğa bağlı epilepsi (sara) krizleri.. Özellikle sabahları el ve parmak titremeleri, kramplar, kol ve bacaklarda duyu kaybı.. Kaygı, huzursuzluk, sinirlilik, Karabasanlı uykusuzluk,

79 Alkol Yoksunluğu Deliryumu Nedir?
Belirtilere bilinç bozukluğu eklenmişse o zaman “Alkol Yoksunluğu Deliryumundan” söz edilir. (Çevreyi tam algılayamaz, uygun cevap veremez)

80 Ağır Yoksunluk (deliryum) Belirtiler
Yer , zaman ve kişileri tanımlayamaz. Dikkat dağınıktır. Unutkandır. Kişide fikir ve düşüncelerin birbirine karışmıştır. Eşyayı tanıma ve ayırmada güçlük çeker. Bilinç bulanıktır. Gün boyunca bilinçte açılmalar ve bulanmalar olur. Geceleri bulanıklık daha fazladır. Komaya girebilir.

81 Ağır Yoksunluk (deliryum) Belirtileri
Düşünce içeriği anlaşılmaz ve saçma sapandır Gerçekte olmayan şeyler görür, işitir, dokunur. Reflekslerinde artma olur. Konuşma bozulur. Epileptik nöbetler (Genellikle alkol kesilmesinden sonra saatte ortaya çıkar. İlk nöbetten 3-6 saat sonra tekrar nöbet oluşabilir. ) Bu hastalarda düşmelere bağlı kafa içi kanamalar olabileceği unutulmamalıdır!

82 Alkol İntoksikasyonu (Alkol Zehirlenmesi)
Alkol zehirlenmesinde basit bir sarhoşluktan, komaya kadar değişen belirtiler ortaya çıkabilir. Alkolün yol açtığı zehirlenme belirtileri genelde kan düzeyi ile uyumludur!

83 Alkol Zehirlenmesi Temel özelliği;
Alkol alımı sırasında yada kısa bir süre sonra önemli davranışsal ve ruhsal değişikliklerin varlığıdır.

84 Patolojik Zehirlenmesi
Bazı kişilerde alkol sakinleştirmek yerine , aşırı hareketliliğe saldırganlığa yol açar. Bu duruma “Patolojik Zehirlenme” denir. Nasıl olduğu bilinmemekle birlikte çok az miktarda alkol alınımı sonucunda ağır sarhoşluk belirtileri ortaya çıkmaktadır.

85 Patolojik Alkol Zehirlenmenin sık görüldüğü kişiler önceden;
* Kafa travması geçirmiş, * Beyin iltihabı geçirenlerde, * Epilepsi (sara), * Korku,endişe,bulantı düzeyi yüksek kişilerdir….. Davranışlardaki değişme kişi içerken ya da hemen sonra başlar. Klinik tablo kısa sürer. Belirtiler birkaç saat içinde ortadan kalkar. Bu belirtiler dönemi uzun bir uykuya dalma ile son bulur.

86 Patolojik Zehirlenmesi
Kişi uyandığı zaman hiç bir şey hatırlamaz!!! Kişide fikir ve düşüncelerin birbirine karışması, Eşyayı tanıma ve ayırmada güçlük, Çevreyi olduğundan farklı algılama, Görsel hayaller ve geçici hayali Yaşantılar en sık rastlanılan bulgulardır. Bu tanının önemi “adli durumlarda” ortaya çıkmaktadır.

87 Adli durumda ; Alkol Zehirlenmesi kişinin davranışlarından sorumlu tutulmaması için bir gerekçe oluşturmazken! Patolojik Alkol Zehirlenmesinde ise aksine cezai sorumluluğu azaltır!

88