Halkın Temel Organizasyon İlkeleri ve İş Bölümü

Halkın Temel Organizasyon İlkeleri ve İş Bölümü
SSG -TAG – Bölüm 4

Mahallede afete hazırlık ve organizasyon çalışmalarını başlatmak.
4. Bölümün Amaçları Mahallede afete hazırlık ve organizasyon çalışmalarını başlatmak. 4. Bölümün Amaçları Mahallede afete hazırlık ve organizasyon çalışmalarını öncesinde başlatır ve uygularsak olası afetlerde OKS yapısını harekete geçirmek çok daha etkin mümkün olacaktır. Önceden hiç bir hazırlığın, çalışmanın, uygulamanın yapılmadığı durumlarda var olanı sistemi bile harekete geçirmek ve işletmek çok kolay olamayacaktır.

4. Bölümün Hedefleri Mahallede afete hazırlık çalışmalarında ilk adımları başlatmak. Afet sonrası görevlere ve iş bölümüne aşina olmak. Olay Kumanda Sistemi (OKS)’nin mahalle düzeyinde uygulanmasını anlamak. Mahallede o anda gönüllü olan ve dışardan yardıma gelen gönüllüleri harekete geçirmeyi (mobilizasyon) öğrenmek. Ekip organizasyonu ve karar verme uygulamaları yapmak. 4. Bölümün Hedefleri 1-Mahallede afete hazırlık çalışmalarında ilk adımları başlatmak. 2- Afet sonrası görevlere ve iş bölümüne aşina olmak. 3- Olay Kumanda Sistemi (OKS)’nin mahalle düzeyinde uygulanmasını anlamak. 4- Mahallede o anda gönüllü olan ve dışardan yardıma gelen gönüllüleri harekete geçirmeyi (mobilizasyon) öğrenmek. 5- Ekip organizasyonu ve karar verme uygulamaları yapmak.

MADDELERİNİN UYGULANMASI
Sivil Savunma Mahalle Görevlileri HALKIN AFETE HAZIRLIKLI OLMA ÇALIŞMALARINDA “12325 SAYILI SİVİL SAVUNMA BAKIMINDAN HALK TARAFINDAN YAPILACAK TEŞKİLAT VE ALINACAK TEDBİRLER HAKKINDA YÖNETMELİK” MADDELERİNİN UYGULANMASI Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) “12325 sayılı Sivil Savunma Bakımından Halk Tarafından Yapılacak Teşkilat ve Alınacak Tedbirler Hakkında Yönetmelik” maddelerine göre Halk Tarafından Yapılacak Teşkilatlanmada yer alan Mahalle Görevlilerinin görevlerinden bahsedeceğiz. Olası bir afet durumunda Sivil Savunma Mahalle Görevlileri(SSG) ve Toplum Afet Gönüllülerinin (TAG), OKS yapısı altında birlikte ilk müdahale çalışmalarını nasıl harekete geçirecekleri ve sürdüreceklerini anlamaya çalışacağız.

Komuta Zinciri Başbakanlık / İçişleri Bakanlığı Valilik Kaymakamlık ve
Belediye Mahalle İşyeri / Site / Konut Komuta Zinciri 1- Bu temel organizasyon sistemi her seviyede kullanılabilir.Yerel boyutta çalıştığınız ya da yaşadığınız yerde, mahalle, site, kampüs ölçeğinde kullanılabilir. 2- Yerel boyuttaki bu çalışma rapor edilerek, mahalle seviyesinde yürütülen çalışmalarla koordine edilmelidir. İdealde bu koordinasyon muhtarlık tarafından yapılır. 3- Mahalleler bağlı bulundukları karakol amirliklerine, karakol amirlikleri de İlçe Emniyet Müdürlüğüne rapor verirler. 4- İlçeler valiliklere ve valilikler de hükümete rapor verirler. 5- Her bir olay kumanda grubunu bir üçgene benzetebiliriz. Her biri karşılaştıkları olaylara cevap verebilecekleri biçimde kendi içinde esnektir. Çalışan tüm gruplar komuta zincirinin bir üstündeki seviyeye rapor verir ve gerekli talimatları ve kaynakları da oradan alırlar. 6- Verilen kararların isabetli olması, olayı bütün boyutları ile görebilmeye ve bilginin doğru paylaşılmasına bağlıdır.

Komuta Zinciri Emniyet Md. (Şef kılavuz) Karakol Amiri (Baş kılavuz)
Mahalle Muhtarı (Kılavuz) Komuta Zinciri 1- Bu temel organizasyon sistemi her seviyede kullanılabilir.Yerel boyutta çalıştığınız ya da yaşadığınız yerde, mahalle, site, kampüs ölçeğinde kullanılabilir. 2- Yerel boyuttaki bu çalışma rapor edilerek, mahalle seviyesinde yürütülen çalışmalarla koordine edilmelidir. İdealde bu koordinasyon muhtarlık tarafından yapılır. 3- Mahalleler bağlı bulundukları karakol amirliklerine, karakol amirlikleri de İlçe Emniyet Müdürlüğüne rapor verirler. 4- İlçeler valiliklere ve valilikler de hükümete rapor verirler. 5- Her bir olay kumanda grubunu bir üçgene benzetebiliriz. Her biri karşılaştıkları olaylara cevap verebilecekleri biçimde kendi içinde esnektir. Çalışan tüm gruplar komuta zincirinin bir üstündeki seviyeye rapor verir ve gerekli talimatları ve kaynakları da oradan alırlar. 6- Verilen kararların isabetli olması, olayı bütün boyutları ile görebilmeye ve bilginin doğru paylaşılmasına bağlıdır. Cadde ve Sokak Kılavuzları Bina Korunma Amiri ve Personeli

Şef Kılavuzluk (İl-İlçe Emniyet Müdürü veya Amiri)
Her İl ve İlçe Emniyet Müdürlüğü veya Amirliği sorumluluk bölgesi bir Şef Kılavuzluk kademesini oluşturur. Her şef kılavuzluğun kapsadığı alan bir Korunma bölgesidir. İl ve İlçelerde Emniyet Müdürü veya Amiri Şef Kılavuzdur. Şef kılavuz kendisine iki yardımcı seçer. Şef kılavuzlar bu görevi, yetki devri yapacağı rütbeli bir astı vasıtasıyla yürütebilir. Şef kılavuzlar MÜLKİ İDARE AMİRİNE karşı sorumludur. Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Şef Kılavuzluk (İl-İlçe Emniyet Müdürü veya Amiri) 1- Her İl ve İlçe Emniyet Müdürlüğü veya Amirliği sorumluluk bölgesi bir Şef Kılavuzluk kademesini oluşturur. Her şef kılavuzluğun kapsadığı alan bir Korunma bölgesidir. 2- İl ve İlçelerde Emniyet Müdürü veya Amiri Şef Kılavuzdur. Şef kılavuz kendisine iki yardımcı seçer. Şef kılavuzlar bu görevi, yetki devri yapacağı rütbeli bir astı vasıtasıyla yürütebilir. 3- Şef kılavuzlar MÜLKİ İDARE AMİRİNE karşı sorumludur.

Baş Kılavuzluk (Karakol Amiri)
İl ve İlçelerde her karakolun sorumluluk bölgesi içindeki mahallelerden bir Baş Kılavuzluk bölgesi oluşmaktadır. Her karakol baş kılavuzluk karargahı, her karakolun amiri ise baş kılavuzdur. Emniyet teşkilatı bulunmayan yerlerde bu görevler Jandarma teşkilatı tarafından yürütülür. Baş kılavuzlar ŞEF KILAVUZA karşı sorumludurlar. Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Baş Kılavuzluk (Karakol Amiri) 1- İl ve İlçelerde her karakolun sorumluluk bölgesi içindeki mahallelerden bir Baş Kılavuzluk bölgesi oluşmaktadır. Her karakol baş kılavuzluk karargahı, her karakolun amiri ise baş kılavuzdur. 2- Emniyet teşkilatı bulunmayan yerlerde bu görevler Jandarma teşkilatı tarafından yürütülür. 3- Baş kılavuzlar ŞEF KILAVUZA karşı sorumludurlar.

Kılavuz (Muhtar) İl ve İlçelerde her mahalle bir kılavuzluk bölgesidir. Mahallenin Muhtarı da kılavuzdur. Muhtarın görev yaptığı yer veya ikametgahı kılavuzluk karargahı olarak seçilir. Muhtar kendisine iki yardımcı seçer. Kılavuzlar BAŞ KILAVUZLARA karşı sorumludurlar. Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Kılavuz (Muhtar) 1- İl ve İlçelerde her mahalle bir kılavuzluk bölgesidir. Mahallenin Muhtarı da kılavuzdur. Muhtarın görev yaptığı yer veya ikametgahı kılavuzluk karargahı olarak seçilir. Muhtar kendisine iki yardımcı seçer. 2- Kılavuzlar BAŞ KILAVUZLARA karşı sorumludurlar.

Cadde ve Sokak Kılavuzları (Vatandaşlardan seçilir)
Her mahallede cadde ve sokaklar için sivil savunma teşkilat personeli ve muhtarla müştereken; vatandaşlar arasından cadde ve sokak kılavuzları seçilir. Seçilen bu şahıslar kılavuzların yardımcılarıdır. Sivil Savunma konularında eğitilirler. Cadde veya sokak kılavuzları KILAVUZLARA karşı sorumludur. Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Cadde ve Sokak Kılavuzları (Vatandaşlardan seçilir) 1- Her mahallede cadde ve sokaklar için sivil savunma teşkilat personeli ve muhtarla müştereken; vatandaşlar arasından cadde ve sokak kılavuzları seçilir. 2- Seçilen bu şahıslar kılavuzların yardımcılarıdır. 3- Sivil Savunma konularında eğitilirler. 4- Cadde veya sokak kılavuzları KILAVUZLARA karşı sorumludur.

Bina Korunma Personeli (Binada yaşayanlardan seçilir)
Bina korunma personeli nüfus mevcuduna göre Bina korunma amiri (Bina Yöneticisi) Bina İtfaiyecileri (Yangın eğitimi almış olanlar) Bina Hastabakıcıları (İlk Yardım eğitimi almış olanlar) Bina Kurtarıcıları (Arama-Kurtarma eğitimi almış olanlar) Sığınak Amiri (Olası bir afette, öncelikle binada yaşayanları önceden belirlenmiş emin bir barınağa nakledilmesinden ve bu yerin afet öncesinden hazırlanmasından sorumlu kişidir.) Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Bina Korunma Personeli (Binada yaşayanlardan seçilir) Bina korunma personeli nüfus mevcuduna göre 1- Bina korunma amiri (Bina Yöneticisi) 2- Bina İtfaiyecileri (Yangın eğitimi almış olanlar) 3- Bina Hastabakıcıları (İlk Yardım eğitimi almış olanlar) 4- Bina Kurtarıcıları (Arama-Kurtarma eğitimi almış olanlar) 5- Sığınak Amiri (Olası bir afette, öncelikle binada yaşayanları önceden belirlenmiş emin bir yere nakledilmesinden ve bu yerin afet öncesinden hazırlanmasından sorumlu kişidir.)

Bina Korunma Amiri ve Personeli
Bina korunma amirleri; bina yöneticisi olup, diğer korunma personeli ise binada oturan ailelerin de yardımı ile korunma amiri tarafından seçilirler ve sivil savunma hizmetleri yönünden korunma amirlerinin emrinde bulunurlar. Bina korunma personeli; şehir, kasaba ve daire ve müesseselerdeki sivil savunma teşkilleriyle askerlik veya milli savunma ile ilgili diğer hizmetlere ayrılmamış olan bina içindeki yaşlarındaki bireyler arasından seçilir. Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Bina Korunma Amiri ve Personeli 1- Bina korunma amirleri; bina yöneticisi olup, diğer korunma personeli ise binada oturan ailelerin de yardımı ile korunma amiri tarafından seçilirler ve sivil savunma hizmetleri yönünden korunma amirlerinin emrinde bulunurlar. 2- Bina korunma personeli; şehir, kasaba ve daire ve müesseselerdeki sivil savunma teşkilleriyle askerlik veya milli savunma ile ilgili diğer hizmetlere ayrılmamış olan bina içindeki yaşlarındaki bireyler arasından seçilir.

Sivil Savunma Koruma Malzemesi
Ev, apartman ve içinde oturulan diğer binalarda sivil savunma bakımından bulundurulması gereken malzeme çeşitleri şunlardır: Yangın söndürme malzemesi, Yiyecek ve içeceklerin korunması ve yedeklenmesi için gereken malzeme ve maddeler, Sığınaklarda (barınaklarda) bulundurulması gereken malzemeler, İlk yardım malzemesi, Acil kurtarma ve onarma malzemesi Sivil Savunma Koruma Malzemesi 1- Ev, apartman ve içinde oturulan diğer binalarda sivil savunma bakımından bulundurulması gereken malzeme çeşitleri şunlardır: Yangın söndürme malzemesi, Yiyecek ve içeceklerin korunması ve yedeklenmesi için gereken malzeme ve maddeler, Sığınaklarda (barınaklarda) bulundurulması gereken malzeme, İlk yardım malzemesi, Acil kurtarma ve onarma malzemesi

Sivil Savunma Halk Tarafından Alınacak Tedbirler
Yangınlara karşı önleyici ve söndürücü tedbirler, Yiyecek ve içecek maddelerinin korunması ve yedeklenmesi, Barınaklar Tahliye-Seyrekleştirme veya kabul işleri, Birbirlerine karşılıklı yardım, Afet haberleri ve bu haberlerde yapılacak işler. Sivil Savunma Mahalle Görevlileri (SSG) Halk Tarafından Alınacak Tedbirler 1- Yangınlara karşı önleyici ve söndürücü tedbirler, 2- Yiyecek ve içecek maddelerinin korunması ve yedeklenmesi, 4- Sığınaklar, (barınaklar) 5- Tahliye-Seyrekleştirme veya kabul işleri, 6- Birbirlerine karşılıklı yardım, 7- Afet haberleri ve bu haberlerde yapılacak işler.

Mahallede Afete Hazırlık
MAHALLE PLANLAMASI Mahallede Afete Hazırlık Bu bölümümüz Mahallede Afete Hazırlık için MAHALLE PLANLAMASIDIR. Mahallede Afete Hazırlık

1. Adım İlk Toplantı KİMLERİN KATILMASI GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜN Muhtar
Okul Müdürleri Sağlık Merkezi Yöneticisi İş adamları ve yöneticiler Mahalle ve toplum Liderleri Sivil Savunma gönüllüleri Özel becerileri olan bireyler İlgilenen herkes 1. Adım İlk Toplantı A. Mahalle hazırlığında atılması gereken ilk adım bir toplantı düzenleyerek katılması gerektiğini düşündüğünüz herkesi buraya davet etmektir. (Dinleyicilerden bunların kimler olabileceklerini sorun. Cevaplarını hazırlamalarını sağlayın. Pek çok kişi katılmalıdır. Mahallede yaşayan veya çalışan herhangi bir kişi.) Evet! Muhtar Okul Müdürleri Sağlık Merkezi Yöneticisi İş adamları ve yöneticiler Mahalle Organizasyonları Sivil Savunma gönüllüleri Özel becerileri olan bireyler İlgilenen herkes

1. Adım İlk Toplantı HERKESİ TOPLANTIYA DAVET EDİN
Kişisel ilişkiler önemlidir. Herkesi çağırmak için İlanlar \ Posterler Yazılı davetiye Toplantıdan hemen önce davet edilenlerin takibi İsim etiketleri İlgilenen herkesin bir listesini tutmaya başlayın. 1. Adım İlk Toplantı B. Şimdi herkesi toplantıya davet edin. Kişisel ilişkiler önemlidir. Herkesi çağırmak için İlanlar\Posterler Yazılı davetiye Toplantıdan hemen önce davet edilenlerin takibi İsim etiketleri İlgilenen herkesin bir listesini tutmaya başlayın.

1. Adım İlk Toplantı GÜNDEM İlk toplantı gündeminde şunlar olabilir;
Tanışma Sorunun özet olarak tanımlanması Mahalledeki potansiyel tehlikeler Mahalledeki kaynaklar Olası çalışmaların ve önceliklerin belirlenmesi Görev dağılımı 1. Adım İlk Toplantı C. İlk toplantı için GÜNDEM belirleyin. Gündemdeki konular üzerinde yaklaşık olarak ne kadar durulacağını da belirtin. Toplantı 2 saatten fazla sürmemelidir. 1- İlk toplantı konuları şunlar olabilir: Tanışma: kim olduğunuzu, becerilerinizi, ilgi alanlarınızı, mahalle ile olan bağınızı belirtin. Sorunun özet olarak tanımlanması. Mahalledeki tehlikeler (yanıcı & patlayıcı maddeler, radyasyon kaynakları ; hastaneler, paratönerler. (büyük bir kağıda veya tahtaya herkesin görebileceği biçimde yazın.) Mahalledeki kaynaklar/güçlü yanlar (bunları da herkesin görebileceği biçimde yazın.) Olası çalışmaların ve önceliklerin belirlenmesi. Görev dağılımı. 2- Katılımcılar ile nasıl temasta kalabileceğinizin yollarını grupla belirleyin. (belki bir telefon zinciri oluşturabilirsiniz) Gelişmeleri izlemek için, olay kumandanı gibi bir temsilci belirleyin. Bir daha ne zaman toplanacağınıza karar verin.

1. Adım İşin Sırrı TOPLANTILAR VE İŞ Toplantılar sadece;
Bilgiyi paylaşmak Var olan görevleri paylaşmak ve organize etmek Kararları vermek için yapılır İŞ toplantılar ARASINDAKİ zamanda yapılır. 1. Adım İşin Sırrı D. Toplantılar ve İş Yararlı bir toplantı ve etkin bir organizasyonun sırlarından biri görevler ve toplantı arasındaki farkın bilinmesidir. Toplantılar sadece; Bilgiyi paylaşmak, Var olan görevleri paylaşmak ve organize etmek, Karar vermek için yapılırlar. Herhangi bir grubun işi TOPLANTIDA yapılmaz. İŞ toplantılar ARASINDAKİ zamanda yapılır.

2. Adım - Mahalle Envanteri Riskler ve Zarar Görebilirlikler
Tüm riskleri ve tehlikeleri tanımlayın ve haritada işaretleyin Tehlikeli binalar Yangın tehlikesi Benzin istasyonları Radyoaktif maddeler (laboratuarlar, paratonerler) Engelliler, yaşlılar, çocuklar ve diğer özel ihtiyaçları olanların yerlerinin belirlenmesi 2. Adım Mahalle Envanteri Riskler ve Zarar görebilirlikler 1- Tüm riskleri ve zarar görebilirlikleri tanımlayın ve haritada işaretleyin. Tehlikeli binalar Yangın tehlikesi Benzin istasyonları Radyoaktif maddeler (laboratuarlar, paratonerler) Engelliler, yaşlılar, çocuklar ve diğer özel gereksinimleri olanların yerlerinin belirlenmesi

2. Adım - Mahalle Envanteri Kaynaklar ve Beceriler
Tüm kaynakları ve becerileri tanımlayın ve haritada işaretleyin Operasyon, tedavi ve barınak bölgelerinin kurulabilmesi için güvenli açık alanlar Ekipman İnsan gücü ( beceriler) 2. Adım Mahalle Envanteri Kaynaklar ve Beceriler 1- Mahallede varolan tüm kaynakları ve becerileri tanımlayın ve haritada işaretleyin. Bunlar zarar görebilirliklerimizden daha önemli olabilir. Operasyon, tedavi ve barınak bölgelerinin kurulabilmesi için güvenli açık alanlar. Ekipman (Örneğin,, Jeneratörler, bisikletler, 4x4 araçlar, merdiven, uygun kereste, el fenerleri, ipler, telsiz cihazları, levyeler, balta, kazma, el arabası vs.) Eğitimli insan gücü (tıp personeli, arama kurtarma, itfaiye, marangoz, elektrikçi, psikolog, aşçı, mühendis, mimar, eczacı, hayvan sevenler, yabancı dil bilgisi olanlar, çocuk bakıcıları vs.)

2. Adım - Mahalle Envanteri Mahalle Haritasının Hazırlanması
Afet müdahalesi için mahalle haritanızı hazırlayın. Riskleri ve zarar görebilirlikleri gösterin. Kaynakları gösterin. Olası erişim rotalarını gösterin. Olası müdahale bölgelerini gösterin. Olası barınak bölgelerini gösterin. Haritayı kolay ulaşabilmek amacı ile birkaç yerde bulundurun. 2. Adım Mahalle Envanteri Mahalle Haritasının Hazırlanması 1- Afet müdahalesi için haritanızı hazırlayın. Haritanızda okullar, alışveriş merkezleri, camiler, düğün salonları, kreş, anaokulu, huzurevi, ve diğer toplu bulunulan sosyal mekanları işaretleyin. Riskleri ve zarar görebilirlikleri gösterin. Kaynakları(beceri sahibi insan gücü de dahil) gösterin. Olası erişim rotalarını gösterin. Kullanılabilecek Açık alternatif yollar ve yollar üzerindeki engelleri gösterin. ( viyadük, köprü, alt / üst geçitler) Olası müdahale bölgelerini gösterin. Olası barınak bölgelerini gösterin. Haritayı kolay ulaşabilmek amacı ile birkaç yerde( en az üç kopya) bulundurun. 2-Haritanızın birer kopyasını şu kurumlara mutlaka gönderin. Muhtarlık Sivil Savunma Arama-Kurtarma Birlikleri ve Ekipleri İlçe ve Belediye Afet Yönetim Ofisi veya Kriz Merkezi Bölgenizdeki İtfaiye Teşkilatı Gönüllü Arama-Kurtarma organizasyonları Yerel Sağlık kurumları(Örneğin; Sağlık Ocağı)

3. Adım Önceliklerinizi Belirleyin
İYİ Güçlü yönlerinizi ve kaynaklarınızı göz önünde bulundurun GÖZLEYİN / KONTROL EDİN Sonraki adımlarınızı planlayın 3. Adım Önceliklerinizi Belirleyin Önceliklerinizi belirlemek için, 3 renk sistemini kullanabilirisiniz. ACİL - Kırmızı Derhal harekete geçin. Bu sorunu ortadan kaldırmak için yetkililere başvurarak harekete geçin. Örneğin; mahallede yıkılması gereken viran bir bina varsa ve diğer binaları da tehdit ediyorsa...örneğin; mahallede kaynak atölyesi varsa ve atölyede yangın söndürücü yoksa ya da likit gaz bayii... GÖZLEYİN / KONTROL EDİN - Sarı Sonraki adımlarınızı Planlayın. Durumu kontrol altında tutun. Örneğin; likit gaz bayiindeki tüplerin, TSE damgalı olduğundan emin olun. Tüplerin uygun koşullarda tutulduğundan emin olun, vb. İYİ - Yeşil Güçlü yönlerinizi ve kaynaklarınızı göz önünde bulundurun. İnsan, malzeme ve ekipmanlardan oluşan kaynaklarınızı her zaman ulaşabileceğiniz şekilde değerlendirin. Şimdi bölgenizdeki riskleri ve zayıf yanlarınızı biliyorsunuz. Mahallenizdeki sorunları öncelik sırasına koyarak birer birer çözebilirsiniz. 1- Bazı sorunlar çok acil olabilir ve hemen harekete geçmeyi gerektirir. Bazı diğer önemli sorunlar da olabilir ama bekleyebilir veya eğer bu değerlendirmeler düzenli bir plan çerçevesinde adım adım ilerliyorsa bunlar kolaylıkla çözülebilirler. (Örneğin; eğer bir oyun bahçesi ya da park biraz değişiklikle afet sonrası toplanma yeri olarak da kullanılabilecek hale gelebilir.) 2- Bazen kendinizi yapılması çok zor olanlar yerine, daha yapılabilir olanları önce seçerken bulabilirsiniz. İşe küçük adımlarla başlayın. 3- Son olarak her zaman güçlü yönlerinizi ve kaynaklarınızı göz önünde bulundurun. ACİL Derhal harekete geçin

4. Adım Riskleri Azaltmak İçin Harekete Geçin
Komşularınıza örnek olun. Aile Afete Hazırlık Planınızı ve Deprem Tehlike Avınızı Tamamlayın. Mahallenizde yangın söndürücülerin sayısını arttırmak için çalışın. Komşularınıza yapısal olmayan tehlikeleri anlatın ve eşyaların sabitlenmesini öğretin. Bina yapı yönetmelikleri hakkında bilgi edinin ve yapı güçlendirme çalışmaları için uzmanlarla temasa geçin. Mahallenizdeki okulların afet hazırlığı yapıp yapmadığını kontrol edin. Mahallenizdeki geniş alanlara sahip çıkın ve koruyun. Çevredekiler için hayati tehlike oluşturan terkedilmiş yapıların yıkılması için belediyeyle temasa geçin. 4. Adım Riskleri Azaltmak İçin Harekete Geçin Şimdi risklerimizi azaltmak için toplum olarak harekete geçmeliyiz. Ne yapabiliriz? Eğitmene Not: Katılımcılara fikirlerini sorun. Gelen önerileri tahtaya ya da beyaz büyük kağıda yazın. (Eğer şartlarınız uyarsa..) 1- Komşularınıza örnek olun! Evinizde Deprem Tehlike Avını ve Aile Afet Hazırlık Planınızı tamamlayın. 2- Mahallenizde yangın söndürücü satışı düzenlenmesini organize edebilirsiniz. 3- Bir Afet Hazırlık Günü düzenlenmesini organize edebilirsiniz. 4- Komşularınıza yapısal olmayan önlemler konusunda yardım edebilirsiniz. 5- Güvenli bina inşası ve güçlendirme hakkında bilgiler edinmek için harekete geçebilirsiniz. Sunum yapması için belediye, üniversitelerin mühendislik bölümleri veya mühendis odalarından yetkin bir konuşmacı isteyebilirsiniz. 6- Yakınınızdaki okullarda yeterli su, yiyecek, battaniye ve öğrenci teslim formları olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.Bunun için okul yönetim ve okul aile birliği ile görüşün. Yakınınızdaki okullarda deprem tatbikatı yapılıyor mu? Kontrol edin. 7- Eğer bölge tahliyesi gerekli olursa bunun için planları var mı? 8- Açık alanlarınızı koruyun. 9- Tehlikeli binaların yıkımı için organize olmanız ve harekete geçmeniz gerekebilir. Mutlaka yapılabilecek başka şeyler de düşünebilirsiniz. Her adım önemlidir.

Olay Kumanda Sistemi (OKS)
İLTŞ. O.P. LOJ. Olay Kumanda Sistemi (OKS) 1- Tüm dünyada acil durumların benzer özellikleri ve gereksinimleri olduğundan, afet müdahalecilerinin işbirliği ile; birbirlerini tanımayan farklı ekiplerin ve insanların bir arada kolayca çalışabilmelerini sağlayacak standart bir afet yönetim sistemi geliştirilmiştir. 2- Afete ilk müdahalede “kilit görevler” artık daha iyi anlaşılmıştır. Kısaca OKS olarak bahsedeceğim Olay Kumanda Sistemi, bütün dünyada afetlerde ortaya çıkan organizasyon ve iletişim sorunlarını açıklar. 3- OKS ilk olarak Güney Kaliforniya’da geniş kapsamlı bir yangın sırasında yaşanan karmaşa durumundan sonra geliştirilmiştir. Bugün artık OKS, uluslararası olarak kullanılan bir sistemdir. 4- Bu eğitim programının profesyonel seviyede öğretilmesi, aslında 1-2 hafta süren bir konudur. Bugün biz, bir afet sonrasında vatandaşların profesyonel ekipleri beklemeden, olaya müdahale için hemen organize olmalarını ve profesyonel ekipler bölgeye geldiğinde de onlara destek verebilmelerini sağlamak açısından, OKS’ nin temel ilkeleri ve görev dağılımı üzerinde duracağız. Olay Kumanda Sistemi (OKS)

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Mahallede
Mahallede OKS’nin amacı; Etkili liderlik sağlamak, Müdahalenin verimliliğini arttırmak ve Müdahalecilerin emniyetini sağlamaktır. Mahalle OKS ekiplerinin hedefleri; Olayın boyutlarını belirlemek, Bir müdahale planı oluşturmak ve Kaynakları harekete geçirmektir. Mahallede OKS 1- Mahalle seviyesinde OKS’nin amacı: Liderlik sağlamak, Müdahalenin etkinliğini arttırmak, Müdahale görevlilerinin emniyetini sağlamaktır. 2- Mahalle OKS takımının hedefleri: Olayın boyutlarını belirlemek, Bir müdahale planı oluşturmak ve kaynakları harekete geçirmektir. 3- OKS ilkeleri kullanılarak dışarıdan gelecek yardımlar beklenmeden, mahallede o anda oluşan gönüllüler ile müdahale çalışmaları başlatılabilir. 4- Gönüllü OKS çalışması, yetkililer bölgeye ulaştığında, sorumluluğu almaya hazır bir yetkiliye devredilebilir.

OKS Sorumlulukları İnsanların Ve Toplumun Emniyeti
Mahalledeki OKS ekiplerinin öncelikli sorumluluğu Bireylerin Ailelerin Toplumun emniyetini sağlamaktır. Mahalledeki OKS ekiplerinin ikinci sorumluluğu Çevreyi Ekonomik kaynakları Mal ve mülkü korumaktır. OKS Sorumlulukları İnsanların ve Toplumun Emniyeti 1- OKS ekiplerinin öncelikli sorumluluğu Bireylerin Ailelerin Toplumun emniyetidir. 2- OKS ekiplerinin ikinci sorumluluğu; Çevrenin Ekonomik kaynakların ve Mal mülkün korunmasıdır.

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Organizasyon Yapısı
PLANLAMA KOMİTESİ Mahalle Envanteri Risk Belirleme Halk Eğitimi İDARE VE İLETİŞİM BÖLÜMÜ Kayıt Görevlisi Halkı Bilgilendirme S. Harita Sorumlusu OLAY KUMANDA MERKEZİ Kumandan Kumandan Yardımcısı Haberleşme Sorumlusu OPERASYON BÖLÜMÜ LOJISTIK BÖLÜMÜ Tehlike Belirlenmesi ve Kontrolü Ekipman ve Teçhizat Olay Kumanda Sistemi (OKS) Organizasyon Yapısı 1- Bu organizasyon şemasıdır. Farklı organizasyonlar bu şemayı gerektiğinde çeşitli yönlerden kendi koşullarına göre uyarlayacaklardır; bununla birlikte temel sistem aynıdır ve basittir. 2- Bu örnek mahalle bazında kullanılacak şekilde uyarlanmıştır. (Işıklı kalem ile Olay Kumanda Merkezini gösterin.) 3- Herhangi bir operasyonda yönetim, “Olay Kumanda Merkezi” ndeki “Olay Kumandanı” ndadır. 4- Olay Kumandanının hemen yanında her şeyin kaydedilmesinden ve iletişim kanallarının oluşturulmasından sorumlu, “İdare ve İletişim Bölümü” bulunur. 5- Kumandanın altında bir “Operasyon Bölümü” ve bir de “Lojistik Bölümü” yer alır. 6- Operasyon bölümü tehlikelerin tanımlaması ve kontrolü, hasar tespiti, hafif arama-kurtarma, afette ilkyardım, küçük yangınları söndürme ve emniyet gibi müdahale faaliyetlerini yürütür. 7- Diğer bölüm ise “ Lojistik”tir. Operasyon bölümünü desteklemek için -- yakındaki vatandaşlarla ilgilenmek, ekipman ve malzemeleri, su ve yiyecek, trafiğin kontrolü, ulaşım ve nakil, ulaştırma, barınak ve çevre sağlığı önlemleri, psikolojik destek ve danışmanlık, gönüllülerin görev dağılımı vs. de dahil olmak üzere -- gerekli olan her şeyi Lojistik Bölümü üstlenir. 8- Bu iş bölümünün amacı, yapılması gereken işleri uygun şekilde sınıflandırmak, önemli bilgileri bir yerde toplamak, kaynakları ve emeği en etkin bir biçimde kullanmaktır. Birazdan tüm bu işlerin detaylarına değineceğiz. Hasar Tespiti ve Hafif Arama ve Kurtarma Su ve Yiyecek Trafik Kontrolü ve Ulaşım Afette İlk Yardım Barınma ve Hijyen Küçük Yangınlara ve Basit Tehlikeli Maddelere Müdahale Psikolojik Destek ve Yönlendirme Emniyet (örneğin;okul tahliyesi) Yardıma Gelenler

Olay Kumanda Sistemi Temel Özellikleri
Birleşik Kumanda Yapısı Yönetilebilir Kontrol Aralığı Esnek Organizasyon Standart Dil Birliği Merkezi İletişim Ayrıntılı Kaynak Yönetimi OKS Temel Unsurlar 1- Birleşik Kumanda Yapısı 2- Yönetilebilir Kontrol Aralığı 3- Esnek Organizasyon 4- Standart Dil Birliği 5- Merkezi İletişim 6- Ayrıntılı Kaynak Yönetimi Bu noktadan sonra hepsini tek tek gözden geçireceğiz ve daha sonra tümünün bir arada nasıl işlediğini göreceğiz.

1. Birleşik Kumanda Yapısı
Her ölçekte afetin yönetimine uygundur. Farklı organizasyonlardan ilk müdahaleciler ve mahallelerdeki gönüllüler de bu sistem sayesinde bir arada olaya müdahale edebilirler. Mümkün olan en uygun kişi tarafından sürdürülen sabit yönetim sağlar. 1. Birleşik Kumanda Yapısı 1- Birleşik Kumanda Yapısı küçüklü büyüklü ya da kitlesel her ölçekte afetin yönetimine uygundur. 2- Farklı organizasyonlardan ilk müdahaleciler ve mahallelerdeki gönüllüler de bu sistem sayesinde bir arada olaya müdahale edebilirler. 3- Mümkün olan en uygun kişinin sürekli yönetimine olanak verir. 4- Hükümetler genel sistem olarak, sıradan küçük ölçekli acil durumları mümkün olan en küçük idari yönetim boyutunda ele alırlar. Küçük ölçekli bir acil durumda, belediye veya valiliğin olaya el koyması beklenir. Ama daha büyük ölçekli bir afette kumanda daha yüksek idari birimdedir. Kumandanın en yüksek idari birimde olması, en yukarıdaki kumanda sisteminin, tüm detaylardan haberdar olacağı ve herkesin acil ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde hemen organize olabileceği anlamına gelmez. Bunun yanı sıra afetten etkilenen insanların dışarıdan yardım gelmesini beklemeleri gerektiği anlamına da gelmez: Herhangi bir afet durumunda yardım edebilecek durumda olan herkes en yakınındaki insanlara yardım etmelidir. 5- Herhangi bir afette, yardım edebilecek durumda olan ve yardım etmek isteyen herkes en yakındaki birleşik kumanda yapısına dahil olarak yardım etmelidir. 6- Olay sırasındaki kumandan, ancak birimler arasında sistemli ve eksiksiz bir iletişim olduğu sürece doğru kararlar verebilir. Uygulamanın her aşamasında, mevcut kaynakların nasıl kullanılacağı hakkında karar verilmesi gerekecektir. Uygulamanın her aşamasında, iletişim çift yönlü olarak akmalıdır, aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağı.

2. Yönetilebilir Kontrol Aralığı
Bir ekip en az 3 veya ihtiyaç duyulan kişi sayısı ile başlar. Bir ekip liderinin etkin bir şekilde denetleyebileceği kişi sayısı 5’dir. Kontrol aralığının yönetilebilirliği korundukça, organizasyon büyüyebilir. Sorumluluklar dağıtılmalı ve işler paylaşılmalıdır. 2. Yönetilebilir Kontrol Aralığı 1- Bir tek lider onlarca, yüzlerce hatta binlerce kişiyi doğrudan yönetebilir. Ancak, herhangi bir olay kumandanı ya da ekip lideri için yönetilebilir kontrol aralığı 3-7 kişidir. İdeal sayı 5’tir. Bir ekip, en az 3 kişiden de oluşabilir. 2- Kontrol aralığının yönetilebilirliği korundukça, organizasyon büyüyebilir. Daha fazla sayıda insana ihtiyaç duyulduğunda, uygun sayıda kişinin de belirli bir bölgeden ve olay kumandanına rapor vermekten sorumlu ekip lideri olarak görevlendirilmesi gerekmektedir. 3- Sorumluluk dağıtılmalı ve işler paylaşılmalıdır. 4- Karar alma aşamasında, gerekirse ekip lideri akıl danışabilir.

Yönetilebilir Kontrol Aralığı
YARDIMCI EKİP 1-A EKİP 1-B EKİP 2-A EKİP 2-B BÖLÜM LİDERİ A BÖLÜM LİDERİ B BÖLÜM LİDERİ C BÖLÜM LİDERİ D BÖLÜM LİDERİ E OLAY KUMANDANI Yönetilebilir Kontrol Aralığı 1- Kumandan ve 5 yetkiliyi / sorumluyu ekibi göstermek için ışıklı kalemi ya da işaret çubuğu kullanın. Daha sonra da her bir sorumlunun altındaki 5 grubu gösterin. Daha sonra da her bir takımda 5 kişiden oluşan gruplar olacağını ve hatta 5 tane daha takım lideri olabileceğini gösterin. 2- Bu örnekte görebileceğiniz gibi olay kumandanı 5 kişiyi idare eder. Her bir sorumlunun takımında 5 kişi vardır. Daha fazla insana ihtiyaç duyulduğunda bazılarını kendileri için takım lideri olarak da atayabilirler. Böylelikle organizasyon yatay olarak değil, dikey olarak büyür.

3. Esnek Organizasyon Duruma ve ihtiyaçlara göre müdahale grupları genişletilebilir veya sınırlandırılabilir. Tüm seviyelerde aynı ilkeler ve yaklaşım geçerlidir. Sadece gerekli fonksiyonlar ve birimler harekete geçirilir. Bir kişi birden fazla fonksiyonu yerine getirebilir. Gereken durumlarda görev dağılımı değiştirilebilir. 3. Esnek Organizasyon 1- Esnek ve modüler organizasyon yapısı oldukça önemlidir. Çünkü her afet birbirinden farklıdır ve farklı gereksinimleri vardır. Müdahalenin boyutları duruma ve acil ihtiyaçlara bağlı olarak genişletilebilir ya da daraltılabilir. Bir afet durumunda 10 kişinin ya da kişinin yardımına gerek duyulabilir. 2- Müdahale tek bir ekip ile yürütülebileceği gibi pek çok ekibe bölünerek de yürütülebilir. Bilgi akışı aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağıyadır. Müdahalenin boyutları ne olursa olsun aynı ilkeler kullanılır. 3- Sistem, en üst kademeden herhangi bir talimat beklemeksizin, anında müdahaleyi gerektirir. Yerel yetkililer bölgeye ulaştığında, ekip bilmecenin kayıp bir parçası gibi yerine oturabilmelidir. 4- Esneklik sadece gerekli fonksiyonlar ve birimlerin harekete geçirileceği anlamına gelir. Örneğin; Bir trafik kazası barınak sağlanmasını gerektirmeyecektir. 5- Aynı zamanda yeterli yardım ulaşana kadar bir kişinin birden fazla fonksiyonu yerine getirebileceği anlamına da gelir. İhtiyaçlar değiştikçe bunları karşılamak için kişilerin görevleri değiştirilebilir.Örneğin; olay kumandanı, eğer yeterli kişi yoksa telsiz radyo kullanarak aynı zamanda haberleşmeyi sağlamak durumunda olabilir.

4. Ortak Dil Birliği Farklı yer ve seviyelerden müdahalecilerin katılımında ortak terminoloji gereklidir. Benzer yapı ve ortak dil kullanmak, her yerde, birbirini daha önce tanımayanlar arasında bile takım çalışması sağlar. Mahalle gönüllüleri çalışmalarını, profesyonel müdahalecilere devrettiğinde karşılıklı yardım çalışmaları sırasında verilen emekler boşa gitmiş olmaz. 4. Standart Dil Birliği /Ortak Terminoloji 1- Farklı yer ve seviyelerde beceri ve deneyime sahip farklı müdahalecilerin katılımında ortak terminoloji gereklidir. 2- Afet için planlama aşamasında, ortak terminoloji, farklı kurumlardan müdahalecilerin aynı dili kullanarak ortak kavramlarda birleşmelerini ve birbirlerini anlamalarını sağlar. Benzer yapı ve ortak dil kullanmak, her yerde, yabancılar arasında bile takım çalışmasını sağlar. 3- Mahalle düzeyinde düşünüldüğünde, daha planlama aşamasında, olası kaynaklar ve tehlikeler konusundaki bilginin, haritaların paylaşımı sayesinde, afete uğrayan mahalleye komşu bölgelerden ya da dışardan gelen ilk müdahaleciler, ihtiyaçlar ve kaynaklar, olanaklar hakkında fikir sahibi olarak yardıma gelirler. 4- Mahalle gönüllüleri çalışmalarını, profesyonel müdahalecilere devrettiğinde karşılıklı yardım çalışmaları sırasında verilen emekler boşa gitmiş olmaz.

5. Merkezi İletişim Merkezi iletişimde, herkes sadece bir kişiye karşı sorumludur. Kumanda sisteminde haberleşme aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağıdır. Kendi kontrol aralıklarında tüm seviyelerdeki sorumlular, etkili şekilde bilgi alabilirler ve kendi kontrol aralıklarında yayabilirler. Verimli ve etkili karar verebilmek için bilgiler bir merkezde toplanır. 5. Merkezi İletişim 1- Merkezi iletişimde, herkes sadece bir kişiye karşı sorumludur. 2- Kumanda sisteminde haberleşme aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağıdır. 3- Kendi kontrol aralıklarında tüm seviyelerdeki kumandanlar etkili şekilde bilgi alabilirler ve yayabilirler. Burada bilginin yayılmasının kontrol aralığı ile sınırlı olduğunun bilinmesi önemlidir. 4- Verimli ve etkili karar verebilmek için bilgiler bir merkezde toplanır.

6. Ayrıntılı Kaynak Yönetimi
Tüm talepler Kumanda Merkezine gider. Olayın tamamı göz önünde bulundurularak kaynakların nasıl kullanılacağına karar verilir. Kaynaklar merkezden sahaya en verimli şekilde koordine edilir ve gönderilir. 6. Ayrıntılı Kaynak Yönetimi 1- Yardımların en verimli şekilde en çok ihtiyaç bulunan ve en faydalı olacakları yere gönderilebilmesi için tüm talepler Kumanda Merkezine gider. 2- Olayın tamamı göz önünde bulundurularak kaynakların nasıl kullanılacağına karar verilir. 3- Kaynaklar merkezden sahaya verimli bir şekilde koordine edilir ve gönderilir.

Olay Kumanda Sistemi İş Bölümü Olay Kumanda Sistemi (OKS) İş Bölümü
Şimdi Olay Kumanda Sisteminde Mahalle düzeyine göre iş bölümünün ayrıntılarına bakalım.

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Görev Tanımları
PLANLAMA KOMİTESİ KILAVUZ (MUHTAR) Cadde ve Sokak Kılavuzu Gönüllüler İDARE VE İLETİŞİM BÖLÜM LİDERi (SSG-TAG) Kayıt Görevlisi Halkı Bilgilendirme S. Harita Sorumlusu OLAY KUMANDA MERKEZİ Kumandan (Aza) Kumn.Yard.(SSG-TAG) Haberleşme Sorumlusu (SSG-TAG) OPERASYON BÖLÜM LİDERİ (SSG-TAG) LOJISTIK BÖLÜM LİDERİ (SSG-TAG) Tehlike Belirlenmesi ve Kontrolü Ekip Lideri Ekipman ve Teçhizat E.L. Olay Kumanda Sistemi (OKS) Organizasyon Yapısı 1- Bu organizasyon şemasıdır. Farklı organizasyonlar bu şemayı gerektiğinde çeşitli yönlerden kendi koşullarına göre uyarlayacaklardır; bununla birlikte temel sistem aynıdır ve basittir. 2- Bu örnek mahalle bazında kullanılacak şekilde uyarlanmıştır. (Işıklı kalem ile Olay Kumanda Merkezini gösterin.) 3- Herhangi bir operasyonda yönetim, “Olay Kumanda Merkezi” ndeki “Olay Kumandanı” ndadır. 4- Olay Kumandanının hemen yanında her şeyin kaydedilmesinden ve iletişim kanallarının oluşturulmasından sorumlu, “İdare ve İletişim Bölümü” bulunur. 5- Kumandanın altında bir “Operasyon Bölümü” ve bir de “Lojistik Bölümü” yer alır. 6- Operasyon bölümü tehlikelerin tanımlaması ve kontrolü, hasar tespiti, hafif arama-kurtarma, afette ilkyardım, küçük yangınları söndürme ve emniyet gibi müdahale faaliyetlerini yürütür. 7- Diğer bölüm ise “ Lojistik”tir. Operasyon bölümünü desteklemek için -- yakındaki vatandaşlarla ilgilenmek, ekipman ve malzemeleri, su ve yiyecek, trafiğin kontrolü, ulaşım ve nakil, ulaştırma, barınak ve çevre sağlığı önlemleri, psikolojik destek ve danışmanlık, gönüllülerin görev dağılımı vs. de dahil olmak üzere -- gerekli olan her şeyi Lojistik Bölümü üstlenir. 8- Bu iş bölümünün amacı, yapılması gereken işleri uygun şekilde sınıflandırmak, önemli bilgileri bir yerde toplamak, kaynakları ve emeği en etkin bir biçimde kullanmaktır. Birazdan tüm bu işlerin detaylarına değineceğiz. Hasar Tespiti ve Hafif Arama ve Kurtarma E.L Su ve Yiyecek E.L. Trafik Kontrolü ve Ulaşım E.L. Tıbbi Operasyon Ekip. L. Barınma ve Hijyen E.L. Küçük Yangınlara ve Basit Tehlikeli Maddelere Müdahale E.L. Psikolojik Destek ve Yönlendirme E.L. Olay Bölgesi Emniyet E.L. Yardıma Gelenler E.L

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Planlama Bölümü
OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”) Olay Kumanda Sistemi (OKS) Planlama Bölümü OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”)

Planlama Bölümü Sorumlulukları
Afet öncesinde,sırasında ve sonrasında devam edecek bir planlama komitesi olacaktır. Bu komitenin sorumlulukları şunlardır: Strateji ve taktikleri belirler. Operasyonel kaynakları belirler. Bütün kayıtları tutar. Risk değerlendirme ve risk haritalaması. Operasyonun değerlendirilmesi. Halkın Eğitimi Planlama Bölümü Sorumlulukları Dikkate Alınacaklar Olay Kumanda Şemasından da hatırlayacağımız gibi, bir ‘Planlama Bölümü’ vardır. OKS profesyonel bir uygulamadır ve tüm ayrıntılarıyla öğrenebilmek için iki haftalık bir kurs gerektirir. Bu sistem mahalle seviyesine göre basitleştirilmiştir. Üst düzey acil yönetimde, afet öncesinde,sırasında ve sonrasında devam edecek bir planlama bölümü olacaktır. Bu bölümün sorumlulukları şunlardır: Strateji ve taktikleri belirler. Operasyonel kaynakları belirler. Bütün kayıtlar tutulur. Risk değerlendirme ve risk haritalaması. Operasyonun değerlendirilmesi. Halkın Eğitimi

Olay Kumanda Sistemi(OKS) Olay Kumandanı
OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”) Olay Kumanda Sistemi(OKS) Olay Kumandanı OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”)

Olay Kumandanı Kimdir ? İlk gelen müdahalecidir.
Aza veya daha deneyimli ve yetkili ya da resmi görevliler geldiğinde, kumanda uygun bir anda el değiştirir. Gerekirse, gönüllüler yardıma devam edebilirler. Olay Kumandanı Kimdir ? 1- Şimdi ilginç bir soru geliyor: Olay Kumandanı kimdir? Normal durumlarda olay kumandanı belirli bir bölgedeki yetkili yönetici veya onun atadığı vekilidir. Gruptakilere çalıştıkları kurumlarda üst düzey yöneticilerden kimin bir afet durumunda olay kumandanı rolünü üstleneceğini sorun? Daha sonra olayın esnekliğini göstermek için bu kişi o sırada ofiste değilse kimin sorumlu olacağını sorun. Ve bu kişide o sırada izinde olduğu için yoksa kimin olacağını sorun? Bir sonraki kişi de olay sırasında yaralanırsa olay kumandanı kim olacaktır? Bir sonraki de olay yerine gelmek için yolda ise ? Ta ki olay kumandanının salondakilerden biri olabileceğini işaret edene kadar buna devam edebilirsiniz. 2- Örneğin; B.Ü.Kandilli Kampüsünde olay kumandanı enstitü müdürüdür. Ama ya olay sırasında ana kampüste bir toplantıdaysa? O zaman yardımcılarından biri olur. Peki ya o da bir konferansta ise? O zaman diğer yardımcı yönetici olur. Peki bu kişide olay sırasında yaralanırsa? Bir an önce müdahale çalışmalarına başlanması gerektiğinden olay yerine afete müdahale konusunda eğitimli ilk gelen kişi olay kumandanıdır. Mahallenizde bu kişi pekala sizler de olabilirsiniz. 3- İlk gelen başlar. 4- Daha deneyimli kişiler veya daha yetkili olanlar geldiğinde sorumluluklar değiştirilebilir. Yetkili resmi yardım ekipleri geldiğinde; bilgilendirir, görevi devrederek yardım etmeyi ya da görevi sürdürmeyi önerir. 5- Gerekirse, SSG-TAG’lar yardıma devam edebilir. 6- Şimdi nasıl başlanması gerektiğini göstermek amacıyla, öğrendiğimiz şekilde bu gruptan bir ekip kuralım. Başlamak için ben, Olay Kumandanı olmaya gönüllü oluyorum. (Eğitimci “OLAY KUMANDANI” yazan yaka kartını takar.) 7- Görevler öğrenildikçe, sizlerden birinin bu sorumlulukları üstlenmesini isteyeceğim.

Olay Kumandanı Sorumlulukları
Olayın boyutları ve türünü belirlemek Neleri tehdit ettiğini belirlemek -insan yaşamı -çevre -yapılar ve mal-mülk Uygun kişileri gerekli yerlerde görevlendirmek Mevcut ve gerekli olan kaynakları tespit etmek Olayla başa çıkmak için uygun strateji belirlemek Mahalle afet planını gözden geçirmek Planı uygulamak Olay Kumandanı Sorumlulukları Olay Kumandanından genel olarak neler beklendiğine bir göz atalım. Olay Kumandanının olayın durumunun tamamını görmesi gerekmektedir. Bunun için şunları yapmalıdır: 1- Acil durum türünün ve boyutlarının değerlendirilmesi. 2- İnsan hayatını, çevreyi ve binaları ve malı mülkü tehdit eden tehlikelerin belirlenmesi. 3- Uygun kişilerin, gerekli görevlere atanması. 4- Gerekli olan ve mevcut kaynakların tespit edilmesi. 5- Olayla başa çıkmak için uygun strateji belirlenmesi. 6- Mahalle afet planının gözden geçirilmesi ve uygulanması 7- Olay kumandanı tüm bu işleri kendi başına yapmayacaktır. Tüm bunları, Operasyon Lideri, Lojistik Lideri, İdare ve İletişim Liderinin de dahil olduğu küçük çalışma grubu ile gerçekleştirecektir.

Olay Kumandanı Operasyonel Sorumlulukları
Olay Kumanda Merkezinin organize edilmesi Müdahale ve Hizmet bölgesinin tespiti ve kurulması Olayların ve önceliklerinin belirlenmesi Kaynakların başlangıçta ve gerektikçe kullandırılması Bütün yapılanların kayda geçirilmesinin sağlanması Mahalle haritası üzerinde gelişmelerin işlenmesi Düzenli şekilde bölüm sorumluları ile görüşerek durumun güncellenmesi Profesyonel ilk müdahalecilerin durum, öncelikler ve hareket planı hakkında bilgilendirilmesi Yetkili resmi yardım ekipleri geldiğinde bilgilendirerek görevi devreder, koşullara göre yardım etmeyi ya da görevi sürdürmeyi önerir. Olay Kumandanı Operasyonel Sorumlulukları (Önce Emniyet!) Olay kumandanı ne yapar? 1- Olay Kumanda Merkezinin organize edilmesi 2- Müdahale ve Hizmet bölgesinin tespiti ve kurulması 3-Olayların ve önceliklerin belirlenmesi 4- Kaynakların başlangıçta ve gerektikçe kullandırılması 5- Bütün yapılanların kayda geçirilmesinin sağlanması 6- Mahalle haritası üzerinde gelişmelerin işlenmesi 7- Düzenli şekilde bölüm sorumluları ile görüşerek durumun güncellenmesi 8- Profesyonel ilk müdahalecilerin mevcut durum, öncelikler ve hareket planı hakkında bilgilendirilmesi 9- Yetkili resmi yardım ekipleri geldiğinde bilgilendirerek görevi devreder, koşullara göre yardım etmeyi ya da görevi sürdürmeyi önerir.

Olay Kumanda Merkezi - OKM (İdare Merkezi) Konumu
Merkezi yerde Ulaşılabilir Mevcut malzeme merkezine yakın Tıbbi müdahale alanından ayrı bir yerde Trafik karmaşasından uzak Potansiyel tehlikelerden uzak Yukarıdaki özelliklere sahip ”yedek ikinci bir yer” de belirlenir Olay Kumanda Merkezi (OKM) Konumu 1- Başlangıç olarak kumanda merkezi ekibi, kumanda merkezini kurmalıdır. Eğer mahalle ya da o bölgedeki insanlar bunu afetten önce planlamışlarsa bir ya da daha fazla olası kumanda bölgesi tespit etmiş olmaları beklenir. 2- Kumanda merkezi: Merkezi Ulaşılabilir Malzeme depolarına yakın Tıbbi müdahale alanından ayrı Trafik gürültüsünden uzak Potansiyel tehlikelerden uzak bir yerde konumlandırılmalıdır. Ayrıca, oluşabilecek ek bir tehlike durumuna karşı yedek bir kumanda bölgesi belirlenmelidir.

Olay Kumanda Merkezinin İşlevleri
OKS Yönlendirme ve Denetim Telsiz ve Telefon Haberleşmesi Planlama Finans Sağlama Operasyonlar Lojistik Dokümantasyon ve Bilgi Toplama ( Haritalama da dahil olmak üzere) Halkı Bilgilendirme Dışardan gelen kurumlarla ilişkiler Emniyet OK İLT OP LOJ Olay Kumanda Merkezinin İşlevleri 1- Kumanda merkezinde, şu fonksiyonların yönlendirmesi ve denetimi yapılır: Radyo ve telefon haberleşmesi Operasyonlar Lojistik Dokümantasyon ve bilgi toplama ( Haritalama da dahil olmak üzere) Halkı bilgilendirme Dışarıdan gelen kurumlarla ilişkiler Emniyet

Olay Kumandanının Sorumlulukları
Alıştırma! 4.1 Olay Kumandanının Sorumlulukları Evet? Hayır? Olabilir? Alıştırma! 4.1 Olay Kumandanının Sorumlulukları 1- Şimdi sizlerle, Olay Kumandanının görevlerinin ne olduğu konusunu daha net açıklamak amacıyla bir alıştırma yapacağız. 2- Lütfen Alıştırma Kitabınızdaki “Olay Kumandanının Sorumlulukları”’nın bulunduğu sayfayı açın. Bu sayfadaki tüm maddeleri değerlendirip uygun bulduğunuz yanıtı yuvarlak içine alın. Eğer bir maddeyi OK’nin görevi olarak düşünüyorsanız “Evet”’i işaretleyin. Eğer takımda yeterli sayıda kişi bulunamazsa bu durumda belirtilen görevi de yapabilir diyorsanız “Olabilir”i yuvarlak içine alın. Eğer bu iş kesinlikle OK’nin görevi değildir diyorsanız o zaman da “Hayır”’ı seçin. 3- Bu alıştırmayı tamamlamak için 5 dakika yeterli olacaktır. 4- Bu alıştırmayı kişisel olarak yapın. Lütfen kendi görüşleriniz üzerine yoğunlaşın, Alıştırma Kitabında kendi görüşlerinizi işaretleyin.

Alıştırma! 4.1 Olay Kumandanının Sorumlulukları
Olabilir Evet Hayır Mahalle sakinlerine bilgi vermek Kriz merkezindeki yetkililerle haberleşmek Herhangi bir tehlike gördüğünde tüm operasyonu durdurmak Mahalledeki hasarlı evlerin tespit çalışmalarını yapmak Ev ev dolaşarak mahsur kalan mahalle sakinlerini aramak Ev ev dolaşarak gaz kaçaklarını ve diğer potansiyel tehlikeleri belirlemek Lojistik bölüm liderini değiştirmek Başıboş hayvanların toplanması ve bakımı Çağrıldığında ilk yardıma desteğe gitmek Evi hasarlı olan mahalle sakinleri ile ilgilenmek Mahallede yapılacaklar konusunda öncelikleri belirlemek Mahalledeki müdahale ekiplerini oluşturmak Eldeki kaynakların nasıl ve nerede kullanılacağına karar vermek Mahalledeki çalışmaları ana hatlarıyla raporlamak Mahalledeki bütün müdahale çalışmalarının yönetimi Alıştırma! 4.1 Olay Kumandanının Sorumlulukları (Her bir cümleyi okuyun ve katılımcılara, grup ya da bireyler olarak, doğru yanıtı sorun. Daha sonra da doğru yanıtı görmek için tıklayın. Doğru yanıtları gülümseyerek, başınızı sallayarak ve başarıyı onaylayarak vurgulayın. Yanlış olanları eleştirmeyin, gerekirse onları açıklayın.) (Bu alıştırmanın amacı katılımcılara OK’nin neleri YAPMAMASI gerektiğini göstermek ve ekiplerinde kimlere ihtiyaçları olabileceği konusunda düşünmelerini sağlamaktır. “Olabilir” yanıtı bahsi geçen görevin, duruma ve mevcut bulunan gönüllülerin becerilerine göre bazen OK’nin sorumluluğu olduğunu bazen de olmadığını gösterir. Hazır mısınız? 1- Mahalle sakinlerine bilgi vermek. Olabilir. 2- Kriz merkezindeki yetkililerle haberleşmek. Olabilir. 3- Herhangi bir tehlike gördüğünde tüm operasyonu durdurmak. Evet 4- Mahalledeki hasarlı evlerin tespit çalışmalarını yapmak. Hayır 5- Ev ev dolaşarak mahsur kalan mahalle sakinlerini aramak. Hayır 6- Ev ev dolaşarak gaz kaçaklarını ve diğer potansiyel tehlikeleri belirlemek. Hayır 7- Lojistik bölüm liderini değiştirmek. Evet 8- Başıboş hayvanların toplanması ve bakımı. Hayır 9- Çağrıldığında ilk yardıma desteğe gitmek. Olabilir 10- Evi hasarlı olan mahalle sakinleri ile ilgilenmek. Hayır 11- Mahallede yapılacaklar konusunda öncelikleri belirlemek. Evet 12- Mahalledeki müdahale ekiplerini oluşturmak. Olabilir 13- Eldeki kaynakların nasıl ve nerede kullanılacağına karar vermek. Evet 14- Mahalledeki çalışmaları ana hatlarıyla raporlamak. Evet 15- Mahalledeki bütün müdahale çalışmalarının yönetimi. Evet

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Haberleşme Sorumlusu
Olay Kumandanının (OK) gölgesidir. Sürekli OK ile kalır. Diğer ekiplerin haberleşmelerini takip eder. Kriz Merkezi ile sürekli bağlantı kurar. Kriz Merkezinin talimatlarını alır ve OK’ ye iletir. Görüşmeleri kısa tutar. Kendisini, bulunduğu mahalleyi ve bölgeyi tanımlar. Lojistik Ekip Lideri ile çalışarak farklı haberleşme yolları belirler. Olay Kumanda Merkezi Haberleşme Sorumlusu Operasyonel Görevleri 1- Tamam, şimdi Haberleşme Sorumlusunun görevlerine bakalım; Sorun; Telsiz kullanmayı bilen kimse var mı? (Eğer varsa o kişiyi seçin. Eğer birden fazla varsa bir-kaç soru sorarak en tecrübeli olanı seçin, Ailesinde herkesin durumu iyi mi? Telsiz kullanmayı biliyor mu ve gerekli ekipmanları var mı? Bu beceriye sahip hiç kimse yoksa internet ve cep telefonu kullanmayı bilen olup olmadığını sorun. Seçtiğiniz kişiden yanınıza gelmesini (veya oturduğu yerde) isteyin. Ağırlıklı olarak kişi ile göz kontağı kurarak, kişiye ve gruba görevlerini açıklayın.) 2- Tamam şimdi benim gölgem olacaksın ve haberleşme merkezinde benimle birlikte olacaksın. (Bu kişiye HABERLEŞME SORUMLUSU yazan yaka kartını takın) Yaklaşık 30 dakika içinde yerel kriz merkezimize rapor vereceğiz. Görüşmeleri kısa tutun; açık ve net olun. Hangi mahalleden olduğunuzu bildirin. İhtiyaç duyacağınız malzemelerin bir listesini oluşturmaya başlayın. Birazdan bu listeyi lojistik bölümüne vereceğiz.

Olay Kumanda Sistemi (OKS)
OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”) Olay Kumanda Sistemi (OKS) İdare ve İletişim Bölüm Lideri Sorumlulukları Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”)

İdare ve İletişim Bölüm Lideri Sorumlulukları
Kumanda zincirinde yukarıyla ve aşağısıyla iletişimi sağlar. OK’nın onayı ile Halk belirli aralıklarla bilgilendirilir. Mesaj trafiğinden sorumlu birisini belirler. Ekip ihtiyaçlarının teminini kolaylaştırmak için, maddi, idari ve yasal konularda Lojistik Bölümüyle birlikte çalışmalıdır. OK’yi ve yardımcısının yokluğunda, resmi kurumlar ve görevlilerle bu bölümün lideri görüşür. İdare ve İletişim Bölüm Lideri Sorumlulukları Dikkate Alınacaklar Kumanda zincirinde yukarıyla ve aşağısıyla iletişimi sağlar. Olay Kumandanının onayı ile Halk belirli aralıklarla bilgilendirilir. Mesaj trafiğinden sorumlu birisi olmalıdır. (Olay Kumandanına mesaj iletmek üzere bir “haberci” olmalıdır.) Ekip ihtiyaçlarının teminini kolaylaştırmak için,maddi, idari ve yasal konularda Lojistik Bölümüyle birlikte çalışmalıdır. (Eğer gerekiyorsa sigorta işlemleriyle ilgilenir.) Olay Kumandanının ve yardımcısının yokluğunda, resmi kurumlar ve görevlilerle bu bölümün lideri görüşür.

İdare ve İletişim Bölümü Diğer Görevler
Harita Sorumlusu Bölgenin haritasını elde eder ya da oluşturur. Bütün olayları kendi kayıtlarına geçirir. Önemli olanları haritaya işler. Olay Kumanda Merkezi İdare ve İletişim Bölümü Diğer Görevler Hemen bir gönüllü daha isteyerek, görevlendirme yapın. Harita Sorumlusu: Aranızda harita okumayı bilen kimse var mı? Mahallenizde böyle birisini bulabilir misiniz? Eğer bulamıyorsanız, bir an önce birilerini bu konuda hazırlamaya başlayın. Her bir olayı harita üzerinde numaralayın, ve diğer önemli bilgileri yazın. İletişim sorumlusunun altında çalışacaksınız. Lütfen yanıma gelin ve bu yanda bekleyin. (Bu kişiye HARİTA SORUMLUSU yazan yaka kartını verin)

Haritalama A B E C D Mahalle haritası edinin ya da çizin.
Haritayı sorumluluk alanlarına göre ayırın. Gözden kaçırılan bir yer olmadığından emin olun Her bölüm için, ilk müdahaleden sorumlu olacak bir ekip lideri görevlendirin. İlk değerlendirme sonrasında, gerekli ise, işin ve kaynakların durumuna göre görevlendirmeleri sistematik yapın. Cadde Cadde, Sokak sokak, bina bina, vb... C D Haritalama 1- Mahalle haritası edinin ya da çizin. 2- Haritayı sorumluluk alanlarına göre kare ya da üçgenlere ayırın. 3- Her bölüm için, ilk müdahaleden sorumlu olacak bir ekip lideri görevlendirin. 4- Her bölüm dörtgenlere ayrıldığında, gözden kaçırılan bir yer olmadığına emin olmak için, 5. dörtgen de bunların kesişim sınırlarına gelecek şekilde çizilir. 5- İlk değerlendirme sonrasında, gerekli ise, işin ve kaynakların durumuna göre görevlendirmeleri sistematik yapın. Sokak sokak, bina bina, vb...

Halkı Bilgilendirme Sorumlusu Bilgileri sürekli güncel tutar. Halkı düzenli bir şekilde bilgilendirir Geçerli ve güven tazeleyici bilgiler sağlar. Netleşmeyen bilgileri vermez. Güvenilirdir. Ekip içi gizliliği ön planda tutar. Olay Kumanda Merkezi İdare ve İletişim Bölümü Diğer Görevler Halkı Bilgilendirme Sorumlusu Kısa bir süre içinde halktan pek çok soru gelmeye başlayacaktır. Bundan dolayı iletişim sorumlusuna yardımcı olacak son derece sakin, konuşması düzgün ve anlaşılır olan bir Halkı Bilgilendirme Sorumlusuna ihtiyaç vardır. Halk Bilgilendirme Sorumlusu şunları yapmalıdır: Bilgileri sürekli güncel tutar. Halkı düzenli bir şekilde bilgilendirir Geçerli ve güven tazeleyici bilgiler sağlar. Netleşmeyen bilgileri vermez. Güvenilirdir. Ekip içi gizliliği ön planda tutar.

Kayıt Görevlisi Kayıt tutar ve yazılı haberleşmeyi sağlar. Kayıt tutabilmek için gerekli formları oluşturulmasına yardım eder. Olay Durum Raporuna olay numarasını, öncelik durumunu, görevlendirilen ekibi, başlama ve bitiş zamanı kaydedilir. Kazazedeler ile ilgili bilgileri titizlikle detaylı tutar: Kurtarılanların Sayısı Yaralıların ve Aciliyetlerin Sayısı Mahsur Kalanların Sayısı Ölü Sayısı Yardıma İhtiyacı Olanların Sayısı Belirli zamanlarda OK’ye rapor verir Olay Kumanda Merkezi İdare ve İletişim Bölümü Diğer Görevler Kayıt Görevlisi 1- Şimdi içinizde el yazısı düzgün olan ve not tutma becerisi olan kimse var mı? (bir kişiyi seçin) Güzel. Sen doğrudan benimle çalışacaksın. Kağıt ve kalem alarak buraya gel ve iletişim sorumlusunun yanına otur. (Bu kişiye KAYITÇI yazan yaka kartını verin.) 2- KUMANDA MERKEZİ KAYITÇI’sının görevleri şunlardır: Kayıt tutar. Yazılı haberleşmeyi sağlar. 3- Dökümantasyonda kullanılacak 7 önemli formumuz var: Tüm olayları organize eden Olay Durum Rapor Formu. Ayni zamanda her bir bölge için Hasar Tespiti Formudur. Mahalle kullanımına göre düzenlenmiştir. Kumandanın Afete Genel Bakış Formu Ekip Kontrol Formu Mesaj Formu Personel Kayıt Formu Malzeme Formu Tıbbi Müdahale Bölgesi Formu Hem SSG - TAG El Kitabının ve hem de Alıştırma Kitabının arkasında bunların birer örneğini görebilirsiniz. Bunlar bir poster hazırlanacak şekilde çoğaltılabilir. 4- Şimdi, Olay Durum Rapor Formunun nasıl oluşturulacağı ve nasıl güncelleneceği konusunu düşünmenizi istiyorum. 5- Olayları öğrendikçe (Hasar tespiti geldikçe) her bir olaya bir numara verilir. Ayrıca olayların öncelikleri belirlenir. No:1 “Acil” manasına gelir, No:2 ”İkincil”;acil olaylara müdahale edildikten hemen sonra ilgilenilecek olaylardır. No:3 “Hafif”;bekletilebilecek olaylardır.Herhangi bir ölüm-kalım durumu söz konusu değildir. Tüm olaylara bir numara verin ve öncelikleri belirleyin (Öncelikler daha sonra değiştirilebilir.) Olay mahalline bir ekip yollandığında her zaman ekip sorumlusunun adı ve çıkış saati yazılır. Durum kontrol altına alındığı andaki saat de yazılır. (Olay Kumandanın görevlendirdiği kişiler, kendi görevleri dışında başka konular ile ilgilenmeyeceklerdir. Her pozisyon için bir kişi sorumluluk almıştır.)

Eğitmene Not: Aralarda mümkün olduğu kadar süreyi aşmamaya özen gösterin. Eğitmenlerden veya asistanlardan biri eğer bu konuyla sorumlu olarak belirlenirse, duruma hakim olmanız daha kolay olacaktır. Aksi takdirde, bir de bakmışsınız ki eğitim normal sürenizin çok üstünde bitmiş. Unutmayın! Uzman bir eğitmen, eğitimi etkin ve verimli sunması kadar, süreyi de iyi kullanan eğitmendir.

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Operasyon
OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”) Olay Kumanda Sistemi (OKS) Operasyon OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”)

Olay Kumanda Merkezi Operasyonlar
‘‘Yapanlar’’ Hasar Tespiti Arama ve Kurtarma Tehlikeli Maddelerin Kontrolü Yangın Söndürme Triaj ve Afette İlk Yardım Operasyonlar Şimdi Operasyon “Yapanlar” kısmına geçiyoruz. Bir kişiden Operasyon Bölüm Lideri olmasını isteyeceğim. Operasyon Bölüm Lideri; Hasar Tespiti Arama ve Kurtarma Tehlikeli Maddelerin Kontrolü Yangın Söndürme Afette İlk Yardım Konularında sorumluluk alan takım liderlerini denetler ve yönlendirir. (Profesyonel bir yöneticiyi veya Sivil Savunma eğitimi alan bir kişiyi Operasyon Sorumlusu olarak seçin.) Lütfen buraya gelin.Benim sağımda olun. (veya yerinde oturur) (Bu kişiye OPERASYON BÖLÜM LİDERİ yazan yaka kartını verin)

Operasyon Bölümü Operasyon Bölüm Lideri
Görevleri yazar, görevlendirme yapar. Duruma göre kaynakları yönlendirir. (İnsan ve Malzeme) Grup Durum Formunun doldurulmasını sağlar. (bir yazıcı belirler) Yapılanların kayda geçirilmesini sağlar. Ekibini oluşturur. (Kontrol edilebilir yönetim aralığını dikkate alır) Ekiptekilere görevlerini verir. Operasyon öncesi durumu değerlendirir. Düzenli olarak önceliklerin yeniden gözden geçirilmesini sağlar. Daima “eşli” çalışılmasını sağlar. “Emniyet Sorumlusu” olarak, herhangi bir emniyetsiz durumda operasyonu durdurur. Kaynakların kullanımını yönetir. OK’yi sürekli bilgilendirir. (Gereksinimleri / Gelişmeleri / Durumu Bildirir) Operasyon Bölümü Operasyon Bölüm Lideri Arama-Kurtarma, Yangın, Tıbbi Ekipler Operasyonel Görevler (Önce Emniyet!) Kısaca AK (Hafif Arama-Kurtarma),Yangın/Tehlikeli Madde ve İlk Yardım/Triaj Ekip liderlerini seçeceğiz. Her birinizin şunları yapması gerekir: Görevleri yazar. Kaynakları sağlar. (Personel ve Malzeme) Ekip Kontrol Formu sağlar. (bir yazıcı belirler) Ekibini oluşturur. (Kontrol edilebilir yönetim aralığını dikkate alır) Daima “eşli” çalışılmasını sağlar. Ekiptekilere görevlerini verir. Operasyon öncesi durumu değerlendirir. Kaynakların kullanımını yönetir. “Emniyet Sorumlusu” olarak, herhangi bir emniyetsiz durumda operasyonu durdurur. OK’yi sürekli bilgilendirir. (Gereksinimleri / Gelişmeleri / Durumu Bildirir) Yapılanların kayda geçirilmesini sağlar. Düzenli olarak önceliklerin yeniden gözden geçirilmesini sağlar.

Operasyon Bölümü Yangın / Tehlikeli Madde Ekibi Sorumlulukları
Küçük yangınları söndürür Su kullanarak bütün közlerin sönmesini sağlar Tehlikeli Maddeleri ayırır (gerekiyorsa ortamdan uzaklaştır) Gerekiyorsa tesisatları kapatır Ekip Lideri Operasyon Lideri ile haberleşir Operasyon Bölümü Yangın/Tehlikeli Madde Ekibi Sorumlulukları 1- (Ynagın/Tehlikeli Madde Ekip Lideri; Tıbbi Operasyon Sorumlusu; İlkyardım/Triaj Ekip Lideri; Hasar Tespiti ve Hafif Arama-Kurtarma Ekip Lideri, yaka kartlarını Operasyon Bölüm Liderine verin ve bu kişiler geldikçe onlara vermesini isteyin.) 2- Aranızda itfaiyeci ya da yangın söndürme eğitimi alan kimse var mı? Güzel. ( Bir kişiyi seçin veya en tecrübeliyi seçebilmek için birkaç soru sorun) Siz, Yangın/Tehlikeli Madde Önleme Ekibinin Sorumlususunuz? Lütfen Operasyon Bölüm Liderinin yanına bir yere oturun. 3- Yangın/Tehlikeli Madde Önleme Ekibinin Görevleri: Küçük yangınları söndürür. Su kullanarak bütün közlerin sönmesini sağlar. Tehlikeli Maddeleri ayırır. ( gerekiyorsa ortamdan uzaklaştırır) Gerekiyorsa tesisatları kapatır. Operasyon Lideri ile haberleşir.

Operasyon Bölümü Hafif Arama-Kurtarma Ekibi Sorumlulukları
Hafif Hasarlı Yapılarda Arama, Triaj, Rapor Et İçerde İlk Yardım Orta Hasarlı Yapılarda Tesisatlar (Yangın Ekibi) Kazazedelerin Binadan Çıkarılması Dışarda İlk Yardım (Mecbur kalınmadıkça, içeride ilk yardım yapılmamalıdır. ) Ağır Hasarlı Yapılarda Dışarda Kal, Rapor Et Operasyon Bölümü Hafif Arama-Kurtarma Ekibi Sorumlulukları Dikkate Alınacaklar 1- Aranızda bir mühendis ya da mimar olan var mı? Güzel (birini seçin) hasar tespit çalışmasını yönetmek için yardımınıza ihtiyacımız var. Lütfen buraya gelin ve Operasyon Bölüm Liderine katılın. Şimdi içinizde arama-kurtarma eğitimi alan var mı? (birini seçin) Lütfen siz de buraya gelin: 2- Mühendis ve AK sorumlularının bir arada çalışmaları gerekir. Öncelikli görev, mahallede hızlı bir hasar değerlendirmesi yaparak operasyon liderini durumdan haberdar etmektir. 3- Herkesin, kısıtlı olanaklarla üstelik güvenliği de gözeterek en fazla sayıda insanın kurtarılması için çalışması esastır. Hangi binaların hafif, orta, ağır hasar gördüklerini bilmek önemlidir. Her bir hasar türünde çalışma şekli farklı olacaktır. 4- Hafif Hasarlı Yapılar için; Arama, Triaj, Raporlama İçeride Tıbbı Müdahale (Tıbbi Ekip) 5- Orta Hasarlı Yapılar için; Tesisatlar (Yangın Ekibi) Kazazedelerin Binadan Çıkarılması Dışarıda Tıbbi İlk Yardım (Tıbbi Ekip) 6- Ağır Hasarlı Yapılar için; Dışarıda Kal, Rapor Et

Operasyon Bölümü Hafif Arama - Kurtarma Ekibi Sorumlulukları
Yapıları işaretler Gönüllü Emniyeti için Hasar Tespit Formunu doldurur Etkili artçı şoklardan sonra yapıların durumunu tekrar kontrol eder Operasyon Bölümü Hafif Arama- Kurtarma Ekibi Sorumlulukları Dikkate Alınacaklar 1- Bu aşamada, mahallede arama-kurtarma çalışmalarını yapan gönüllü ilk müdahaleciler, orta hasar görmüş binalardaki hafif arama-kurtarma çalışmalarına odaklanırlar. Öncelikli işler, mahsur kalan kimse ya da diğer tehlikelerin olup olmadığına göre belirlenir. 2- İçeride arama yapmaya yetecek kadar ekip olduğunda şunlar yapılır: Yapıların işaretlenmesi. Hasar Tespit Formunun doldurulması. Etkili artçı şoklardan sonra yapıların durumunun tekrar kontrol edilmesi.

Operasyon Bölümü Tıbbi Müdahale Bölgesi Sorumlulukları
Muhtemel afetzede sayısı için Tehlikelerden Uzak Kolay Ulaşılabilir Triaj için yeterli genişlikte bir alan hazırlar Acil ve ikincil vakalar için ayrı ayrı müdahale yerlerini hazırlar Tıbbi müdahale alanının yerini diğer ekiplere bildirir. Operasyon Bölümü Tıbbi Müdahale Bölgesi Sorumlulukları Dikkate Alınacaklar 1- Burada bir doktor, hemşire, sağlık personeli var mı? Tamam, sizden tıbbi müdahale ekibinin sorumlusu olmanızı istiyorum. Siz de buraya operasyon sorumlusunun yanına gelin. ( Operasyon ekibindekilerin bir arada oturmalarını sağlayın.) 2- Bir tıbbi müdahale alanı kurmanız gerekecektir. Dikkat edilmesi gerekenler şunlardır: Muhtemel kazazede sayısı için yeterince geniş bir yer, Tehlikelerden Uzak, Kolay Ulaşılabilir, Triaj için yeterli alan, Acil ve ikincil vakalar için ayrı ayrı müdahale alanları, Tıbbi müdahale alanının yeri diğer ekiplere ve gruplara bildirilir.

Operasyon Bölümü Emniyet Sorumlusu
Emniyet açısından riskleri ve tehlikeleri belirler Emniyetsiz durumu Operasyon Bölüm Liderine bildirir. Müdahaleciler için uygun emniyet malzemeleri sağlar. Resmi Emniyet Görevlilerine ve Profesyonel Ekiplerin Güvenlik hizmetlerine yardımcı olur. Operasyon Bölümü Emniyet Sorumlusu Emniyet açısından riskleri ve tehlikeleri belirler Emniyetsiz durumu Operasyon Bölüm Liderine bildirir. Müdahaleciler için uygun emniyet malzemeleri sağlar. Resmi Emniyet Görevlilerine ve Profesyonel Ekiplerin Güvenlik hizmetlerine yardımcı olur.

Olay Kumanda Sistemi (OKS) Lojistik
OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”) Olay Kumanda Sistemi (OKS) Lojistik OKS’de organizasyon yapısının 5 fonksiyonu Planlama / Haber Alma (“Düşünenler”) Kumanda (“Liderlik”) İdare ve İletişim / Finans (“İdari işler”) Operasyon (“Yapanlar”) Lojistik (“Tedarikçiler”)

Lojistik Bölümü ‘‘Tedarik Edenler’’ Kaynakları Belirler
İnsan (Görevli ve Gönüllü) Ekipman ve Teçhizat Nakil Hizmet Noktaları ve Tesisler Su ve Yiyecek Barınma ve Sıhhi Önlemler Lojistik Bölümü 1- Lojistik Bölüm Liderini belirliyoruz. Burada bölgeyi en iyi kim bilir? Burada yaşayan ya da bu bölgede en uzun süre ile çalışan ve ihtiyacımız olanları nerelerde bulacağımızı bilen var mı? Güzel! (bir ya da 2 soru sorarak uygun kişiyi seçin). Lütfen buraya yanıma gelin. (Bu kişiye Lojistik Bölüm Lideri yazan yaka kartını verin.) 2- Bu arkadaşımız “Tedarik Edenlerin” sorumlusu olacak. Sorumlulukları şunlardır: Kaynakları Belirler – İnsan, (Görevli ve Gönüllü) Ekipman ve Teçhizat, Nakil, Hizmet Noktaları ve Tesisler, Su ve Yiyecek, Barınma ve Sıhhi Önlemler.

OKS’de Görev Dağılımı Lojistik Bölüm Lideri
Lojistik Bölüm Lideri Olay Kumanda Merkezinde (OKM) bulunur. Kurulacak hizmet alanlarına yer, personel, ekipman ve teçhizat sağlanmasından sorumludur. Ekipmanların ve teçhizatların uygun yerlere yerleştirilmesi konusunda ekibini yönlendirir. OK’yi kaynaklar ve ihtiyaçlar konusunda sürekli bilgilendirir. Temizlik, beslenme, barınak ve psikolojik destek alanları ile gerektiğinde diğer alanları kurar. Yolları açtırır ve temizletir, gerekiyorsa trafiği kontrol eder. Olay Kumanda Sisteminde Görev Dağılımı Lojistik Bölüm Lideri Sorumlulukları Operasyonel Görevler 1- Lojistik Bölüm Lideri, Olay kumandanı ile görüş alışverişinde bulunmak için OKM’de bulunur. 2- Sorumlulukları şunlardır: Lojistik Bölüm Lideri OKM’de bulunur. Kurulacak hizmet alanlarına yer, personel, ekipman ve teçhizat sağlanmasından sorumludur. Ekipmanların ve teçhizatların uygun yerlere yerleştirilmesi konusunda ekibini yönlendirir. OK’yi kaynaklar ve ihtiyaçlar konusunda sürekli bilgilendirir. Temizlik, beslenme, barınak ve psikolojik destek alanları ile gerektiğinde diğer alanları kurar. Yolları açtırır ve temizletir, gerekiyorsa trafiği kontrol eder. Tüm bunları tek başınıza yapamazsınız. Görevleri dağıtın ve değişik çalışma alanları için farklı kişilere sorumluluk verin.

Lojistik Bölümü Sorumlulukları
OK’nin onayı ile hizmet bölgesini belirler Bir mesaj merkezi kurar OK’ye mesaj iletmek üzere bir “haberci” belirler Tüm Haberleşme trafiğinin kaydını tutmak Var olan kaynakları listelemek Gönüllüleri kaydetmek, görevlendirmeleri takip etmek Ekipman ve Teçhizat sağlamak: Yangın söndürücüler, battaniyeler, bandajlar, bina destekleme malzemeleri ve sedyeler gibi... Formları hazırlamak: Olay Durum Rapor Formu, Mesaj Formu, Malzeme Formu, Gönüllü Kayıt Defteri, Personel Kayıt Formu, Tıbbi Müdahale Bölgesi Formu, Haberleşme Kayıt formu gibi... Lojistik Bölümü Sorumlulukları Dikkate Alınacaklar Şunlardan sorumludur: 1- OK’nin onayı ile hizmet bölgesini belirler, 2- Bir mesaj merkezi kurar, 3- OK’ye mesaj iletmek üzere bir “ulak” belirler, 4- Haberleşme listesi hazırlar, 5- Var olan kaynakların listesini sağlar, 6- Gönüllü olarak kayıt olanların, görevlerini izler, 7- Ekipman ve Teçhizat sağlar: Yangın söndürücüler, battaniyeler, bandajlar ve bina destekleme malzemeleri 8- Formları hazırlar: Mesaj Formu, Gönüllüler için kayıt defteri, Olay Durum Rapor Formu,(Bina Hasar Tespit Formu) Haberleşme Kayıt Formu, Tıbbi Müdahale Bölgesi Formu, Kumandanın Afete Genel Bakışı Formu, Ekip Kontrol Formu, Personel Kayıt Formu, gibi...

Lojistik Bölümü Ekiplerin Sorumlulukları
Var olan kaynakların listesini yapar (insan, malzeme) Lojistik Sorumlusunu sürekli bilgilendirir Su ve yiyecek depolanmasını ve dağıtımını organize eder Barınma ve bakım için emniyetli yerler hazırlar Geçici tuvalet ve çöp alanlarını kurar, temizliğini sağlar Yolları açtırır ve temizletir, gerekiyorsa trafiği kontrol eder Gerektiğinde, çocukların, yaşlıların ve engellilerin bakımı için gerekli hizmetleri organize eder Yardıma gelenleri organizasyona dahil eder. Lojistik Bölümü Ekiplerin Sorumlulukları (Su, Barınma ve Sıhhi Önlemler) Operasyonel Görevler 1- Önemli sayıda insanı görevlendiriyor olacağız. Burada Hizmet Bölgesi, Su, Barınma ve Sıhhi Önlemlerle ilgili bazı detaylara göz atalım: Var olan kaynakların listesini sağlar. (personel, ekipman) Lojistik Bölüm Liderini sürekli bilgilendirir. Su ve yiyecek depolanmasını organize eder. Müdahale ekipleri için hafif yiyecekler sağlar. Gerektiğinde, mahallede su ve yiyecek dağıtımını organize eder. İçme suyu arıtır. Barınma ve bakım için emniyetli yerler hazırlar. Geçici tuvalet ve çöp alanlarını kurar, temizliğini sağlar. Gerektiğinde, çocukların, yaşlıların ve engellilerin bakımı için gerekli hizmetleri organize eder. 2- Olay Kumandanı olarak tam bir ekibim var. Sadece dört kişiyi doğrudan denetleyip ve yönlendireceğim: İdare ve İletişim Sorumlusu Haberleşme Sorumlusu Operasyon Sorumlusu Lojistik Sorumlusu

Lojistik Bölümü Ekipman ve Teçhizat
Numara ya da Görev İsimleri yazılı yelekler Kısa Mesafe Telsiz Amatör Telsiz Masa ,sandalye AM/FM radyo Kalem, kağıt Görev tanım dosyası Dosya kutuları Giden mesaj kutusu Mahalledeki acil müdahale malzemelerinin envanteri Lojistik Bölümü Ekipman ve Teçhizat Lojistik Bölüm Liderine hitaben şunları açıklayın; İhtiyaç duyacağımız temel malzemeler şunlardır: Numara ya da görev isimleri yazılı yelekler, Kısa Mesafe Telsiz, Amatör Telsiz, Masa ,sandalye, AM/FM radyo, Kalem, kağıt, Görev tanım dosyası, Dosya kutuları, Giden mesaj kutusu, Mahalledeki acil müdahale malzemelerinin envanteri.

Alıştırma ! 4.2 OKS’de bu kimin görevi ?
1- Takım sorumluları Alıştırma Kitapları ile burada kalsın lütfen ve herkesin sorumluluklarını açık olarak bildiğinden emin olalım. 2- Lütfen Alıştırma Kitapları “Bu Kimin Görevi!” sayfasını açın.

Alıştırma ! 4.2 OKS bu kimin görevi ?
3 ana bölüme ilişkin bilgileri kullanarak, listedeki durumların hangi bölümün ya da hangi sorumlunun ana görevleri arasında olduğuna karar verin. (Bazı durumlar birden çok bölümün görev alanına girebilir.) İşaretlerken şu kısaltmaları kullanın; “OK” Olay Kumandanı “O” Operasyon “L” Lojistik Alıştırma ! 4.2 OKS’de bu kimin görevi ? 1- Bu alıştırmayı yaparken, burada benimle olan, Operasyon, Lojistik, İletişim sorumluları grubunun birlikte çalışmasını ve sizlerin de yanınızdaki arkadaşınızla çalışmanızı istiyorum. 2- Her bir göreve bakıp sorumluluğun kime ait olduğunu şu kısaltmaları kullanarak “OK” Olay Kumandanı, “O” Operasyon, “L” Lojistik Alıştırma Kitabınıza işaretleyin. (Süreniz 5 dakika!)

Alıştırma ! 4.2 OKS’ de bu kimin görevi ?
Hava karanlık, elektrikler kesik, müdahale çalışmasını sürdürebilmek için ek el fenerlerine gerek duyuluyor. Müdahale Bölgesinin kurulacağı yerde aşağı düşmüş bir elektrik hattı var. Bir mahalle sakini evinde gaz kokusu aldığını ama gazı kesemediğini bildiriyor. El radyosunun pilleri bitiyor. Kriz Merkezi yetkilileri mahallenizdeki durumu bütün ayrıntıları ile bilmek istiyor. Birkaç mahalle sakini hafif yaralanmış ve ilk yardım gerekli. Mahallenizdeki parkta küçük bir yangın başlamış. Müdahale Bölgesinin etrafında başıboş dolaşan tehlikeli bir köpek görülüyor. Bir haber ekibi kamera ile bölgeye gelerek sizin çalışmalarınızı belgelemek istiyor Alıştırma ! 4.2 OKS’de bu kimin görevi ? Tamam, şimdi cevaplarımıza bir bakalım #1 için ne diyorsunuz? (Katılımcıların ve ekiplerin fikirlerini sorarak devam edin,) Hava karanlık, elektrikler kesik, müdahale çalışmasını sürdürebilmek için ek el fenerlerine gerek duyuluyor. Müdahale Bölgesinin kurulacağı yerde aşağı düşmüş bir elektrik hattı var. Bir mahalle sakini evinde gaz kokusu aldığını ama gazı kesemediğini bildiriyor. El radyosunun pilleri bitiyor. Kriz Merkezi yetkilileri mahallenizdeki durumu bütün ayrıntıları ile bilmek istiyor. Birkaç mahalle sakini hafif yaralanmış ve ilkyardım gerekli. Mahallenizdeki parkta küçük bir yangın başlamış. Müdahale Bölgesinin etrafında başıboş dolaşan tehlikeli bir köpek görülüyor. Bir haber ekibi kamera ile bölgeye gelerek sizin çalışmalarınızı belgelemek istiyor.

Alıştırma ! 4.2 OKS’ de bu kimin görevi ?
İki kişinin yardıma ihtiyacı var. Bir tanesi çocuğunu bulamıyor. Diğeri karısının üzerine devrilen kitaplığı kaldırmak için yardım istiyor. Yağmur yağıyor. Kumanda Merkezinin ve ilk yardım alanının üzeri kapalı değil. Pek çok insan OK’ye soru sormak için geliyor. OK birisinin kapıda durarak giriş çıkışı kontrol etmesini istiyor. Olay Kumandanı çok yorgun ve yetkilerini bir başkasına devrediyor. Görevi devralacak olan Olay Kumandanı mahallenin son durum raporunu istiyor. Mahalle sakinlerinin pek çoğu gönüllü olarak yardım etmek istiyor. Alıştırma ! 4.2 OKS’de Bu kimin görevi ? 10. İki kişinin yardıma ihtiyacı var. Bir tanesi çocuğunu bulamıyor. Diğeri karısının üzerine devrilen kitaplığı kaldırmak için yardım istiyor. 11. Yağmur yağıyor. Kumanda Merkezinin ve ilk yardım alanının üzeri kapalı değil. 12. Pek çok insan OK’ye soru sormak için geliyor. OK birisinin kapıda durarak giriş çıkışı kontrol etmesini istiyor. 13. Olay Kumandanı çok yorgun ve yetkilerini bir başkasına devrediyor. Görevi devralacak olan Olay Kumandanı mahallenin son durum raporunu istiyor. 14. Mahalle sakinlerinin pek çoğu gönüllü olarak yardım etmek istiyor. (Mükemmel. Şimdi OKS’nin acil olarak nasıl kullanılabildiğine dair bir fikriniz oluştu. Şimdi hiçbir görev üstlenmemiş olanlar, Lojistik ekibine giderek kayıt yaptırın. Onlar size bir görev verecekler. Gerekirse bekleyin. Eğer burada belirtilen gruplardan birinde kullanılabilecek bir beceriniz varsa kayıt sırasında bunu özellikle belirtin. Eğer ne yapabileceğinizden emin değilseniz yalnızca gönüllü olun. Lojistik, en çok ne tür yardımın gerektiğine ve nerede çalışabileceğinize karar verir. (HATIRLATIN: Herkesin yardımına ihtiyaç duyulacaktır.) Ekip liderlerimizi ve tüm gönüllülerimizi alkışlıyoruz. (alkışlamayı başlatın!)

Olay Durum Değerlendirmesi
Kumanda Fonksiyonunun Hedefleri Boyutları tanımlamak Strateji belirlemek Kaynakların Görevlendirilmesi Zaman, gün, mevsim Binada bulunanların sayısı (tahminen) Tehlikeler Hasar tespiti bina tesisatlar yol durumu hizmetler Olay Durum Değerlendirmesi 1-Şimdiye kadar ne gibi fonksiyonların yerine getirilmesi gerektiği ve görev dağılımına nasıl başlanacağı hakkında bir fikriniz oluştu. 2- Unutulmamalıdır ki, başlangıçta Kumanda Merkezi bir durum değerlendirmesi yaparak şunları belirler. Olayın boyutlarını tanımlar Strateji belirler Kaynakları Görevlendirir Zaman, gün, mevsim göz önünde bulundurulur. Binada bulunanların sayısı (tahminen) Tehlikeler Hasar tespiti: binalar, tesisatlar, yol durumu, hizmetler

Yüksek Orta Düşük Alıştırma ! 4.3 Öncelikli İlk Ne Yapacağız ?
1- Şimdi kaynaklarımız kısıtlı iken nereden başlamamız gerektiğini anlamamıza yardımcı olacak bir alıştırma daha yapalım. 2- Alıştırma Kitaplarınızdaki “İlk Ne Yapacağız?” sayfasını açın, sayfa numarasını katılımcılara söyleyin. 3- Burada bildirilen 12 olay var. Bunların bazıları ÖNCELİKLİ (çünkü hayati tehdit oluşturuyor), bazıları ORTA (çünkü hayati tehdit oluşturma potansiyeli var) ve bazıları DÜŞÜK öncelikli. (çünkü bunlar hayati tehdit oluşturmazlar ve daha fazla kaynak bulunana kadar da bekleyebilirler.)

Alıştırma ! 4.3 İlk Ne Yapacağız ?
200. Cadde No 3: Baca evin üstüne devrilmiş. Çınar Sokak No 13: Evden duman kokusu geliyor. Kavak Sokak No 25: Elektrik direği arabanın üstünde. Kavak ve Ana Sokak Köş.: Yıkıntılar sokakları kapatmış. 204. Cadde No 12: Gaz kokusu var, tesisatların kapatılması.. Çınar Sokak No 56: Çit devrilmiş, başıboş bir köpek var. 207. Cadde No 4: Ön odaların camları kırılmış. Kavak Sokak No 45: Bir mahalle sakini dolap altında sıkışık. 210. Cadde No 7: Elektrik kablosu kopmuş kaldırımda duruyor. Çınar Sokak No 76: Bahçede bacağı kırık birisi var. Kavak Sokak No 89: Temelden kaymış, evde 4 kişi mahsur. Çınar ve Yenice Sokak Köş.: Araba kazası, yaralılar var. Düşük Yüksek Orta Alıştırma ! 4.3 İlk Ne Yapacağız ? (Katılımcılar alıştırma ile ilgilenirken bu sunum sayfasını gösterin) 1- Lütfen her bir durumu okuyun. En yakınınızdaki 3 kişi ile bu durumları nedenlerini de belirterek öncelik sırasına koyun. 2- Lütfen cevaplarınızı Alıştırma Kitabına yazın. (Süreniz 10 dakikadır!)

Ekiplerin Organizasyonu
Alıştırma ! 4.4 Ekiplerin Organizasyonu Alıştırma ! 4.4 Ekiplerin Oluşturulması Gönüllülerin ekipler halinde organize edilmesini inceleyeceğiz.

Alıştırma! 4.4 Ekiplerin Organizasyonu
OKS’nin 5 fonksiyonu için ekipler oluşturulduktan sonra mahalledeki müdahale çalışması için 11 gönüllü kişi daha bulunmaktadır. Olay Kumandanı bu kişileri müdahale ekiplerine dağıtmak için yardımcı olmanızı istiyor. Bu ekipleri nasıl oluşturursunuz ve ne tür işler için kullanırsınız? A ________ 5 kişilik 1 ekip ve 6 kişilik 1 ekip B ________ 3 kişilik 3 ekip ve 2 kişilik 1 ekip C ________ 2 kişilik 4 ekip ve 3 kişilik 1 ekip D ________ 4 kişilik 2 ekip ve 3 kişilik 1 ekip E ________ 3 kişilik 2 ekip ve 5 kişilik 1 ekip Alıştırma ! 4.4 Ekiplerin Oluşturulması Katılımcılar 5 dakika boyunca bu alıştırmayı yaparken görüntüde bu sunum olsun. 1- OKS’nin beş fonksiyonu için ekipler oluşturulduktan sonra mahalledeki müdahale çalışması için hala 11 kişi daha bulunmaktadır. 2- Olay Kumandanı bu kişileri müdahale ekiplerine dağıtmak için yardımcı olmanızı istiyor. Bu ekipleri nasıl oluşturursunuz? ________ 5 kişilik 1 ekip ve 6 kişilik 1 ekip ________ 3 kişilik 3 ekip ve 2 kişilik 1 ekip ________ 2 kişilik 4 ekip ve 3 kişilik 1 ekip ________ 4 kişilik 2 ekip ve 3 kişilik 1 ekip ________ 3 kişilik 2 ekip ve 5 kişilik 1 ekip 3- Bunlardan birini seçmek için 5 dakikanız var!

Alıştırma! 4.4 Ekiplerin Organizasyonu
A._________ 5 kişilik 1 ekip ve 6 kişilik 1 ekip En az sayıda ekip kurulmuş olur, 2 ekip B._________ 3 kişilik 3 ekip ve 2 kişilik 1 ekip Ekiplerin çoğu 3 kişilik. 3 kişilik ekip daha emniyetlidir C._________ 2 kişilik 4 ekip ve 3 kişilik 1 ekip En çok ekip elde edilir. Ancak, 3 kişilik ekip sayısı az D._________ 4 kişilik 2 ekip ve 3 kişilik 1 ekip 4 kişilik ekip, sedye ve tahkimat ekibi olarak iyidir E._________ 3 kişilik 2 ekip ve 5 kişilik 1 ekip Herhangi bir artı veya eksi getirmez Alıştırma ! 4.4 Ekiplerin Oluşturulması 1- Bu şeçeneklere bir göz atalım. Öncelikle şunu açıklayayım ki bu alıştırmada tek bir doğru yanıt yoktur. Her durum farklı olacaktır. Kararlarınız o andaki yapabileceğiniz en iyi değerlendirmeyi gösterecektir. Bu alıştırmanın amacı sınırlı kaynakları nasıl kullanabileceğinizi düşünmenizi sağlamaktır. Ekip oluşturmakla ilgili bir- iki düşünce aldıktan sonra, açıklamalarınızı bütün gruba bakarak yapın. 2- Şimdi bakalım, kimler A. dağılımını seçti? ________ 5 kişilik 1 ekip ve 6 kişilik 1 ekip Ne düşünerek bunu seçtiniz? Bu seçim en az tercih edilecek seçenektir. Çünkü en az sayıda takım bulunur – öte yandan başka bir takım daha kurabilmek için sorumlu olabilecek ve tecrübeli kişi bulmakta zorlandığınız durumlar olabilir. Böylece bu seçenek insanlara neyi nasıl yapacaklarını öğretmek için bir şans verebilir. 3- B’yi kimler seçti?: ________ 3 kişilik 3 ekip ve 2 kişilik 1 ekip Ne düşünerek bunu seçtiniz? Neden? Bu dağılım bize üçüncü “güvenlik” kişisinin de bulunduğu en fazla sayıda takımı sağlar. Böylece yüksek öncelikli olayların çok olduğu durumlarda, sınırlı kaynakları bölmenizi sağlar ve güvenliği de ön planda tutar. 4- Peki ya C’yi kimler seçti ? ________ 2 kişilik 4 ekip ve 3 kişilik 1 ekip Eğer yeterince deneyimli kişi, az sayıda tehlikeli durum veya yardım edebilecek insanlar varsa bu dağılım işe yarar. En fazla sayıda takımı oluşturabilirsiniz ancak çoğunda üçüncü “ güvenlik” kişisi yoktur. 5- Ve D? ________ 4 kişilik 2 ekip ve 3 kişilik 1 ekip Az sayıda takım olsa da eğer yaralıları taşımak veya kaldırma-tahkimat yapmak gerekiyorsa, o zaman takımların 4 kişiden oluşması gerekir. 6- Son olarak: ________ 3 kişilik 2 ekip ve 5 kişilik 1 ekip Bu seçenek belirli bir artı veya eksi getirmiyor, ama bazı durumlarda en uygun çözüm olabilir.

Şimdi Birlikte Kısaca İnceleyelim!
OKS’ de Kullanılan Formlar Olay Durum Rapor Formu Kumandanın Afete Genel Bakış Formu Ekip Kontrol Formu Mesaj Formu Personel Kayıt Formu Malzeme Formu Tıbbi Müdahale Bölgesi Formu Şimdi Birlikte Kısaca İnceleyelim! OKS’ de Kullanılan Formlar Olay Durum Rapor Formu Kumandanın Afete Genel Bakış Formu Ekip Kontrol Formu Mesaj Formu Personel Kayıt Formu Malzeme Formu Tıbbi Müdahale Bölgesi Formu Şimdi Birlikte Kısaca İnceleyelim! Zamanımız kısıtlı olduğundan evlerinde daha dikkatlice okuyarak ayrıntıları incelemelerini söyleyin.

Olay Durum Rapor Formu Olay Durum Rapor Formu
1- Her şeyin kayda geçmesi açısından formların çok önemli olduğunu belirtin. 2- Formun kullanımını kısaca hızlı bir şekilde açıklayın. 3- Birazdan, Alıştırma Kitabında Olay Kumanda Sisteminde Mahalle Olay Durum Raporu Hazırlanması Örnek Olay “Alıştırma No:4.5” i birlikte doldurarak formun ayrıntılarına o zaman bakacağımızı belirtin ve çok fazla detaya girmeyin.

Kumandanın Afete Genel Bakış Formu
1- Olay Kumandanı ve Operasyon Bölüm Lideri tarafından doldurulur. 2- Olay Durum Rapor Formundan gelen her olayın bu forma işlenmesi gerekir.

Ekip Kontrol Formu Ekip Kontrol Formu
Ekip Lideri tarafından doldurulur. Ekip üyelerinin isimleri alttaki kutulara yazılır. Bir ekibin görevini tamamlaması durumunda yeni görevlendirme için farklı ekip kutusu kullanılır.

Mesaj Formu Mesaj Formu • Ekip içinde herhangi bir kişi kullanabilir.
• Anlaşılabilir, sonuç çıkartılabilir metin kullanın. Örnek: Görev tamamlandı, Yardıma ihtiyaç var, Görev tamamlanamadı, vb. • Mümkünse giden mesaj için karbon kopya alın.

Personel Kayıt Formu Personel Kayıt Formu
1- Lojistik Bölümü veya Olay Kumanda Merkezi tarafından doldurulur. 2- Ekibin görevlendirilme saati yazılır ve ekibin kutusuna bir çarpı işareti koyulur. Kişi görevden döndüğü zaman tüm satıra bir çizgi çizilir ve yeni bir kayıt saati yazarak işlem baştan yapılır. Personelin ne sıklıkla görevlendirildiği ve kimlerin henüz görevlendirilmediği kontrol edilir.

Malzeme Formu Malzeme Formu 1- Lojistik Bölümü tarafından kullanılır.
2- Tüm malzemelerin, geldiği ve dağıtıldığı zaman kaydedilir. Arada periyodik olarak ara toplamlar yapılır ve güncel duruma bakılır. Mevcut ve gelen malzeme sayısı "+", giden malzeme sayısı "-" olarak işaretlenir. Kullanılamaz duruma gelen malzemeler daire içine alınır.

Tıbbi Müdahale Bölgesi Formu
1- Müdahale Bölge Sorumlusu tarafından kullanılır. 2- Müdahele bölgesine getirilen herkes kaydedilir. İsminin yanı sıra ayrıntılı tarif yazılır. Örnek; cinsiyet, yaklaşık yaş, boy, kilo, saç rengi, vb. 3- Triaj kodlaması: Kırmızı = Acil, Sarı = İkincil, Yeşil = Hafif, Siyah = Solunum Yok (SY)

Eğitmene Not: Aralarda mümkün olduğu kadar süreyi aşmamaya özen gösterin. Eğitmenlerden veya asistanlardan biri eğer bu konuyla sorumlu olarak belirlenirse, duruma hakim olmanız daha kolay olacaktır. Aksi takdirde, bir de bakmışsınız ki eğitim normal sürenizin çok üstünde bitmiş. Unutmayın! Uzman bir eğitmen, eğitimi etkin ve verimli sunması kadar, süreyi de iyi kullanan eğitmendir.

Alıştırma ! 4.6 Senaryo Çalışması
1. Grup , Pazar, Mayıs Evdesiniz 2. Grup , Cumartesi, Kasım......Alışveriş Merkezindesiniz 3. Grup , Çarşamba, Şubat Şehir merkezindesiniz Alıştırma ! 4.6 Senaryo Çalışması (Süre 20 dk.) Şimdi yeni bilgilerinizi uygulamaya koyacağınız günün en heyecan verici kısmına geldik. ( Katılımcıları kişilik gruplara ayırın. Katılımcı sayısına göre kaç grup oluşturabileceğinizi belirleyin ve daha sonra: 3 grup oluşturacaksanız ön sıradan başlayarak herkesin sırayla 1, 2, 3, diye saymasını isteyin (yani ilk kişi bir, 2. kişi iki, 3. kişi de üç diye sayacak, 4. kişiye gelindiğinde tekrar 1den devam edeceğiz.) Herkes kendi numarasını aklında tutsun lütfen. Şimdi 1’ler (odanın bir köşesini göstererek)şu köşede, (her biri için ayrı bir köşeyi göstererek) 2’ler şurada ve 3’ler de şurada buluşsunlar. 1.Grup: Mayıs ayının Pazar günlerinden bir tanesinde saatler gece yarısı 01:00 gösteriyor. Evinizdesiniz (pek çok insanla tanışık olduğunuz, sürekli yaşadığınız mahallenizdesiniz.) 2. Grup: Kasım ayında, Cumartesi akşamı saat 8. Bir (herkesin bildiği bir alış-veriş merkezini örnek verebilirsiniz) alış-veriş merkezindesiniz. Kimileriniz yemek yerken, kimileriniz sinemaya gidiyor ve diğerleriniz ise alış-veriş ile zaman geçiriyor. 3. Grup: Öğleden sonra saat 16:00, aylardan Şubat ve günlerden Çarşamba. Şehir merkezindesiniz (şehirdeki ticari bölgelerden birini örnek verebilirsiniz). Eğitmene Not: Ekipler çalışmalarına başladıktan bir-kaç dakika sonra, eğitmen grubundaki her gözlemci eğitmen veya asistan (siz dahil) yardıma gelen gönüllü, itfaiye görevlisi, ambulans şoförü, sivil savunma teknisyeni ya da komutanı, belediye başkan yardımcısı, vali yardımcısı gibi kimliklerle ekiplerin yanına giderek, gruptakilerle problem çözme yeteneğini geliştirici ve zaman zamanda kafa karıştırıcı diyaloglar yapmalarını söyleyin ve sağlayın. Diyaloglar sırasında hem OK’nin hem de diğer ekip üyelerinin, kızgınlık, sakinlik, anlayışlılık, panik, vs.. gibi özelliklerini aklınızda tutarak, senaryo sonrasındaki değerlendirme aşamasında, isim vermeden, bireylerin eksik gördüğünüz ya da o an atlamış olabileceği yönlerini geliştirici ve yapıcı hatırlatmalarda bulunun. Senaryo sonrasında, her gruptan bir sözcünün yapılan planlama ve çalışmaları özetleyip, çalışmayı değerlendirmesini isteyin. Her sözcüye süre olarak 5 dakika verin ve paylaşım sonrasında alkışlayın. Sorusu olan? Tamam. Lütfen talimatlarınızı dikkatlice gözden geçirin.

Alıştırma ! 4.6 Senaryo Çalışması
Az önce bir deprem oldu. Çok kuvvetli bir sarsıntı hissedildi. Kendinizi hazırlayın. Görev dağılımını planlayın. Ekiplere bölünerek bir iş bölümü yapın. O anki durumu ve gelişmeleri kaydedin. Bölge hakkındaki bilginize dayanarak olası problemleri tanımlayın. Başlangıç olarak, önceliklerinizi belirleyerek bir hareket planı geliştirin. Alıştırma ! 4.6 Senaryo Çalışması 1-Tamam. DEPREM!!!!!!!!!!! (Çök, Kapan, Tutun pozisyonuna geçerek, herkese örnek olun, katılımcıların bu anı yaşamasını sağlayın.) Çok kuvvetli bir sarsıntı hissedildi. Ses çok korkunçtu. Hepiniz iyi durumdasınız. Şimdi işiniz, 2- Kendinizi hazırlayın. 3- Görev dağılımını planlayın. 4- Ekiplere bölünerek bir iş bölümü yapın. 5- O anki durumu ve gelişmeleri kaydedin. 6- Bölge hakkındaki bilginize dayanarak olası problemleri tanımlayın. 7- Başlangıç olarak, önceliklerinizi belirleyerek bir hareket planı geliştirin.

Alıştırma! 4.6 Senaryo Çalışması
Nasıl Gitti? Olay Kumandanı seçtiniz mi? Görev dağılımı tamamlandı mı? Durumu değerlendirip önceliklerinizi belirlediniz mi? İhtiyaçlarınızı ve kaynaklarınızı tespit ettiniz mi? Neler bulduğunuza ve yaptığınıza dair kayıt tuttunuz mu? Alıştırma! 4.6 Senaryo Çalışması Nasıl Gitti? 1- Tamam. Şimdi neler yaptığınızı ve düşündüğünüzü görelim. 2- Öncelikle – Birisi olay kumandanı görevini üstlendi mi? (Ekiplerden olay kumandanlarını tanımlamalarını isteyin.) Güzel. (Kumandanları salonun ön tarafına çağırın) Olay Kumandanlarından bize şu konularda rapor vermelerini isteyelim: Görev dağılımı tamamlandı mı? Durumu değerlendirip önceliklerinizi belirlediniz mi? İhtiyaçlarınızı ve kaynaklarınızı tespit ettiniz mi? Neler bulduğunuza ve yaptığınıza dair kayıt tuttunuz mu? Yaptıkları güzel işlerden dolayı takımları tebrik edin. Ekip sorumluları yerlerine dönebilirler.

Alıştırma! 4.6 Senaryo Çalışması
Neler Buldunuz? OKS’nin temel prensipleri çalıştı mı? Birleşik Kumanda Yapısı Yönetilebilir Kontrol Aralığı Esnek Organizasyon Standart Dil Birliği Merkezi İletişim Ayrıntılı Kaynak Yönetimi Görev dağılımı yapabildiniz mi ? Alıştırma ! 4.6 Senaryo Çalışması OKS’nin prensiplerine tekrar göz atalım? OKS’nin prensiplerinin size nasıl geldiğini sormak isteriz? Birleşik Kumanda Yapısı Yönetilebilir Kontrol Aralığı Esnek Organizasyon Standart Dil Birliği Merkezi İletişim Ayrıntılı Kaynak Yönetimi Görev dağılımı size nasıl geldi ? (Katılımcılardan OKS’nin unsurlarını kullanmaları ile ilgili değerlendirmelerini alın. Her birini harekete geçmeleri konusunda gösterdikleri üstün beceriden dolayı tebrik edin. Düne göre grup halinde çalışmak ve organize olmak konusunda çok daha iyi bir noktaya gelindiğini vurgulayın.

Daha Sonra Daha Sonra Bütün bunlardan sonra, ihtiyacımız olan diğer beceriler neler olabilir? birlikte bir göz atalım.

Daha Sonra Ne Yapacağız?
Mahallenizde afet bilincini ve hazırlığını arttırmak için neler yapabilirsiniz? Kişisel olarak geliştirmek istediğiniz başka beceriler var mı? Yangın Söndürme Teknikleri İlk Yardım Arama ve Kurtarma Telsiz Haberleşmesi SSG - TAG eğitimine katılmak için ikna edebileceğiniz başkaları var mı? Daha Sonra Ne yapacağız? 1- Mahallenizde afet bilinci ve hazırlığını arttırmak için neler yapabilirsiniz? 2- Kişisel olarak geliştirmek istediğiniz başka beceriler var mı? Yangın Söndürme Teknikleri İlk Yardım Arama ve Kurtarma Telsiz Haberleşmesi gibi... 3- Faydalı olacağına inandıysanız, SSG - TAG eğitimine katılmak için ikna edebileceğiniz başkaları var mı?

Değerlendirme Geri Bildirim Gelecek için düşünceler
1- Alıştırma Kitabınızın son sayfası bu eğitimi ve bizler eğitmenler olarak kendimizi geliştirmeye devam etmemize yardımcı olması için bir değerlendirme ve geri bildirim formu içermektedir. Lütfen, programda yer alan konular ile ilgili olarak ayrı ayrı vereceğiniz değerlendirme, programın ve eğitmenlerin gelecekte kullanımı ve geliştirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. 2- Açıklama bölümüne olumlu ve geliştirilmesi gereken noktaları ayrıntılı şekilde belirterek bize yardımcı olabilirsiniz. 3- Bittiğinde, lütfen Alıştırma Kitabınızı bize (eğitmenlere) getirmelerini veya yeterli asistanlar varsa, onların yardımıyla katılımcılardan dikkatle kontrol edilerek toplanmasını isteyelim. Daha sonra da “Tüm eğitime ve uygulamalara katıldığınız için ve sizlerden almamız gereken tüm dökümanlarınızı tamamladığınız için SSG - TAG Kimlik Kartını almaya hak kazandınız,” açıklamasını yapalım. 4- Vermeleri gerek bütün formları verenler ve eğitimi iki gün eksiz tamamlayanlar, SSG -TAG Eğitimi Kayıt /Yoklama Formu’nun son sütunundaki İMZA yazan yere isimlerinin karşısına imza atarlar. Eğitmen “Katılımları için Teşekkür ederek” SSG-TAG kimlik kartlarını katılımcıya verir.

Katıldığınız İçin Teşekkürler !
Öncelikle kendileri için, ve de toplum adına zamanlarından iki günlerini ayırdıkları için teşekkür edelim. Eğitmene Not: Eğitime ait bütün dokümanları ve malzemeleri çantanıza eksiz olarak koyduğunuzdan emin olun. Eğitim yerini mümkün olduğunca derli toplu ve temiz bırakmaya çalışın. AHEP’den Eğitmene Özel Not: Bu eğitimin gerçekleşmesini sağladığınız için teşekkürler!

Halkın Temel Organizasyon İlkeleri ve İş Bölümü

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Halkın Temel Organizasyon İlkeleri ve İş Bölümü"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Halkın Temel Organizasyon İlkeleri ve İş Bölümü

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Halkın Temel Organizasyon İlkeleri ve İş Bölümü"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim