Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum

... konulu sunumlar: "Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum"— Sunum transkripti:

1

2 Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum
Temmuz 1830, Lejitimistlerin devrilmesi, Orleans Hanedanı iktidarı ile şekillenen siyaset Aristokrasi ve burjuvazi arasındaki mücadele Köylülüğe karşı mesafeler ve önyargılar Balzac’ın politik kariyer yatkınlıkları Roman formunun o dönemki sanatsal değeri Balzac’ın “dehâ” bir yazar olması

3 Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum
Edebiyat çevrelerinde romantizm ve realizm arasındaki rekabet (1860’lar) “Sanat sanat içindir” 1848 Devrimi, Bonapartizm Flaubert’in “ayrım” stratejisi Burjuvazinin kültürel/ahlakî dönüşümleri

4 Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum
Osmanlı’nın çöküşü, Türk milliyetçiliği, milli kimlik arayışı “Züppelik” hakkındaki önyargılar Özgürlük vs. Toplumsal Düzen Türkçülük karşıtlarına hiciv aracı olarak Seyfettin’in öykü kullanımı

5 Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum
ABD hipster kültürü, deneysel sanat (1950’ler) Anti-komünizm, McCarthycilik, dava süreci “Aykırı” temalara açık Doğu Sahili edebî çevresi Ginsberg’in biseksüel ve anti-militarist kimliği “Beat Nesli” edebiyatı, Kerouac ve Burroughs Walt Whitman’ın mirâsı

6 Egzersiz: Edebî Ürün, Üreticisi ve Toplum
NY edebiyat çevresi, “Dünya Edebiyatı” linki Yayınevi, gazete, vb. destekli pazarlama stratejisi “Postmodern Roman” janrı ve evrimi Gerçek bir müze kurulması süreci Yeşilçam kalıpları Orhan Pamuk aurası

7 Egzersiz: Yani ??? Bir eseri “edebî” yapan ne ki?
Analizi nasıl yapıyoruz? Edebiyat eleştirisi dururken sosyoloji? Kültürel üretim kimin umurunda?

8 toplumsallık içinde kurulmamış bir özü YOKTUR
1. “Neye Edebiyat Deriz”in Sosyolojisi Olgusal olandan ayrı, kurgusal / hayal ürünü olan? Ders kitabı vb. aksine, pragmatik amaçla yazılmamış olan? Dilin çok özgül, biricik bir örgütlenmesi olabilir mi? Ritmi, akışı, estetiği ayırt edici olan metin? Değerli görülen, “iyi yazı” kabul edilen? Edebiyat alanına dahil edilme, değer kazanma, alanın oyuncuları arasındaki çatışma ve müzakereler toplumsallık içinde kurulmamış bir özü YOKTUR

9 2. Temel Giriş Noktaları TARİHSEL-TOPLUMSAL BAĞLAM ZAMAN ZAMAN ESER
YAZAR (üretici) OKUR (tüketici) İÇ YAPI kurgu, akış, ritm, form, vd. ARACILAR Yayınevi, Çevirmen, Pazarlama, Medya, Eleştirmen

10 3. Edebiyata Belli Başlı Sosyolojik Yaklaşımlar
Roger Chartier, Robert Darnton, Peter Stallybrass D. F. McKenzie, Bibliography and the Sociology of Texts (Cambridge: Cambridge Univ. Press, 1999) Kitapların tarihi ve sosyolojik bibliyografi. Kitap-tarih ilişkisi. Basım süreçleri ve yayınevi dünyası çalışmaları. Kitap üretim & tüketimi kültürü. Yeni metin üretim networkleri. Dijital yayıncılık, internet, hipermetinler. Ted Striphas, The Late Age of Print: Everyday Book Culture from Consumerism to Control (2009) Zachary Lesser, Renaissance Drama and the Politics of Publication (2004) John B. Thompson, Books in the Digital Age: The Transformation of Academic and Higher Education Publishing in Britain and the United States (2005) Jerome McGann, Radiant Textuality: Literature After the World Wide Web (2004)

11 3. Edebiyata Belli Başlı Sosyolojik Yaklaşımlar
Terry Eagleton, Edebiyat Kuramı (2004, Ayrıntı) Gerald Graff, Ian Hunter, Evan Watkins, Bill Readings Edebiyatı toplumsala bağlayan çalışmalar. Eleştirinin de analiz nesnesi yapılması. Edebî alan analizi. Eserin kutsallaşması, sosyal hiyerarşilerle ilişkisi, “kültürel sermaye” birikimine katkısı. Okuyucuların sosyolojisi. Okuma pratiklerinin ayrışması. Sosyal gruplar ve farklı janrlar arasındaki ilişki. Pierre Bourdieu, Sanatın Kuralları (1999, Yapı Kredi) Pascale Casanova, Dünya Edebiyat Cumhuriyeti (Varlık, 2010) John Guillory, Cultural Capital: The Problem of Literary Canon Formation (1993) Elizabeth Long, Book Clubs (2003) Janice Radway, Reading the Romance (1984) Dawn H. Currie, Iris Parush, Wendy Griswold

12 Teşekkürler! istifhanem.com